Verander management

53
Omgaan met veranderingen Rob Masseling

Transcript of Verander management

Page 1: Verander management

Omgaan met veranderingen

Rob Masseling

Page 2: Verander management

Weerstandsoorten

• Eigen veranderingen( te beïnvloeden):– nieuw kantoor– nieuwe machine– nieuw of meer werk– nieuwe procedures

• Opgelegde veranderingen(niet beïnvloedbaar):– Kwaliteitsprogramma’s– Fusie, verkoop,reorganisatie– overplaatsing

Page 3: Verander management

Weerstand reacties op veranderingen

• Positief omdat het iets oplevert: – zekerheid– beter benutten van vaardigheden– minder tijd en moeite– meer verantwoordelijkheid– nieuwe uitdaging– meer status

• gedrag: bereidheid, inzet, instemming

Page 4: Verander management

Weerstand reacties op veranderingen

• Negatief omdat het wat “kost”:– minder zekerheid– verlies van baan– gekwetste trots– minder vrijheid– verlies van status/gezag

• Gedrag: weerstand, tegenwerking

Page 5: Verander management

Weerstandherkenningspunten

• verslechteren van sfeer• onrust• daling productiviteit• slechte kwaliteit van het werk• weigeren mee te werken• hoger ziekte verzuim• daling van inzet, agressie

Page 6: Verander management

weestand

• Weerstand komt voort uit angst:

• angst om te falen of om niet aan de verwachtingen te voldoen

• angst voor conflicten

• angst voor isolement, om niet nodig te zijn

• angst voor verlies

• Omgaan met weerstand is verminderen van angsten!!

Page 7: Verander management

• Angst vóór is ook een behoefte áán:

• Angst voor falen is behoefte aan succes

• Angst voor conflict is behoefte aan harmonie

• Angst voor isolement is behoefte aan erbij

• horen

• Angst voor verlies is behoefte aan iets

• waardevols

Page 8: Verander management

verwerking

• Beschrijf een actuele situatie waarin

je te maken hebt met weerstand.

• Wat deed je en wat was de reactie?

Page 9: Verander management

weerstand

• Een definitie:–Geadviseerden/medewerkers willen niet wat wij

willen.

–Weerstand heeft soms goede redenen. We noemen er een paar:

Page 10: Verander management

Redenen voor weerstand

• De verandering is niet in het belang van de persoon.– Voorbeeld?

• Onduidelijkheid– Onvoldoende informatie– Info verkeert gecommuniceerd– Doelen van de verandering niet duidelijk – Voorbeeld?

Page 11: Verander management

Redenen voor weerstand• Persoon/team denkt dat hij het beter kan.

– Ander probleem?– Advies/voorstel levert meer problemen op dan oplossingen– Voorbeeld?

• Angst om niet aan nieuwe eisen te kunnen voldoen.– Nieuwe functie-eisen– Nieuwe afdelingsdoelen– Voorbeeld?

Page 12: Verander management

Redenen voor weerstand

• Zich niet serieus genomen voelen.– Niet de inhoud maar de manier waarop met de

geadviseerde wordt omgegaan roept weerstand op.– Voorbeeld?

• Het nut van de verandering niet “zien”.– “Het gaat toch goed!”– Voorbeeld?

Page 13: Verander management

the u of changeAA DD

CCBB

Page 14: Verander management

Verandering in fasen

• Elke verandering verloopt in fasen. Hoe mensen deze fasen doorlopen ligt aan hun persoonlijkheid.

• Fase 1: Start– De verandering dient zich aan.

Page 15: Verander management

change curveAA DD

CCBB

Uninformed OptimismUninformed Optimism

Ontkenning, onzekerheid

Page 16: Verander management

fase 1”:ontkenning

• Ontkenning van de noodzaak tot veranderen.• Terugtrekken• Doen alsof er niets gebeurd is.• Informatie negeren• “Het gaat juist goed!”

Page 17: Verander management

gedrag per fase leidinggeven

Start: duidelijk informeren,structuur bieden,hulp aanbieden.

1. Ontkenning: informatie herhalen, luisteren, vragenstellen, gesprekken en echte interesse.

2. Afscheid nemen: luisteren, feedback, coachen, onderhandelen over reële weerstand;

Page 18: Verander management

change curve

Informed pessimismInformed pessimism

Verzet

Afscheid nemen

AA DD

CCBB

Uninformed OptimismUninformed Optimism

Ontkenning, onzekerheid

Page 19: Verander management

Fase 2: afscheid nemen• Je kunt niet verhuizen, als je niet naar je nieuwe huis vertrekt!• Schande!• Onderhandelen• Twijfel en vertwijfeling.

Gedrag heeft veel meer te maken met het proces waar de mensen inzitten dan met de inhoud van het advies of de adviseur zelf!

Page 20: Verander management

gedrag per fase leidinggeven

Start: duidelijk informeren,structuur bieden, hulp aanbieden.

1. Ontkenning: informatie herhalen, luisteren, vragenstellen, gesprekken en echte interesse.

2. Afscheid nemen: luisteren, feedback, coachen, onderhandelen over reële weerstand;

Page 21: Verander management

change curveAA DD

CCBB

Informed pessimismInformed pessimism

Verzet

Afscheid nemen

Informed realismInformed realism

Ontdekken, testen

Loslaten

Uninformed OptimismUninformed Optimism

Ontkenning, onzekerheid

Page 22: Verander management

Fase 3: loslaten

• In communicatie van verleden, heden naar toekomst.

• Licht aan de horizon• Positieve energie

Page 23: Verander management

gedrag per fase

3. Loslaten:rituelen, toekomstvisie communiceren, positieve energie en positieve feedback.4. Verandering: experimenteren en oefenen, coachen, instrueren, evaluatie en bijsturen, en positief gedrag belonen.

Integratie

Page 24: Verander management

change curveAA DD

CCBB

Informed pessimismInformed pessimism

Verzet

Afscheid nemen

Informed realismInformed realism

Ontdekken, testen

Loslaten

Informed OptimismInformed Optimism

Acceptatie/commitment

Veranderen

Valley of despair

Uninformed OptimismUninformed Optimism

Ontkenning, onzekerheid

Page 25: Verander management

Fase 4: veranderen

• De stap wordt gezet.• Experimenteren• Oefenen• Eigen maken van nieuwe verwachtingen.

Page 26: Verander management

INTEGRATIE• De intergratie is pas rond als er niet meer over de verandering

gesproken wordt.

• In 75% van de gevallen wordt bij een verandering deze fase niet of niet volledig, bereikt!

Men kan na jaren nog woedend worden over een verandering.

Page 27: Verander management

Omgaan met weerstand

• 7 interventies– Benoemen– Erkennen– Bevragen– Ingaan op de weerstand– Judo– Vermijden– Omgekeerd interveniëren.

Page 28: Verander management

interventies

• Benoemen wat je hoort en ziet: reflecteren.• Erkennen: begrip tonen en meeleven de ander

laten ervaren dat je hem serieus neemt.• Bevragen: luisteren, samenvatten en

doorvragen. Doel achter de oorzaak van de weerstand komen.

Page 29: Verander management

interventies

• Serieus in gaan op de weerstand:– Onduidelijkheid? Info geven– Serieuze schade? Onderhandelen.– Te hoge eisen? Praat over training en opl.– Hulp aan bieden.– Luisteren– coachen

Page 30: Verander management

interventies

• Judo: meebewegen met de energie van de medewerker b.v door zijn standpunt zeer sterk te overdrijven.

Page 31: Verander management

interventies

• Omgekeerd interveniëren:– Boven gedrag roept ondergedrag op– Ondergedrag roept bovengedrag op– Samengedrag roept samengedrag op– Ondergedrag roept bovengedrag op

• Natuurlijke manier van reflecteren op een ander z’n gedrag.

Page 32: Verander management

Omgekeerd interveniëren:

• Beïnvloed de ander begin bij jezelf.

Page 33: Verander management

Gedragsmodellen Leary

boven

onder

tegen samen

offensief actief

defensief receptief

leidend

helpend

meewerkend

volgendteruggetrokken

concurrerend

aanvallend

opstandig

ga

jij1

jij2

ga

Page 34: Verander management

Weerstand strategie

• Inspireren

• Consulteren

• Rationeel overtuigen

• Druk uitoefenen

• Gunstige sfeer creëren.

Page 35: Verander management

strategieën

• Legitimeren

• Coalitie sluiten

• Persoonlijk beroep doen

• onderhandelen

Page 36: Verander management

Weerstandmotivatie

• Motivatie: drang om iets te gaan doen of je op een bepaalde manier te gedragen. Zolang je die drang niet voelt ga je niet “bewegen”

• 2 soorten motivatie: intern en extern

Page 37: Verander management

Weerstandinterne motivatie

• Dingen die jij of ik, of beide willen omdat we erachter staan.

• Het levert mij iets op.

• Ik ga er voor

Page 38: Verander management

Weerstandexterne motivatie

• Dingen die jij, of ik doen omdat we het moeten omdat anders………………..

• Invloed en dwang.

• Levert weinig of geen tevredenheid op.

Page 39: Verander management

weerstand

•E = K x A• Effectiviteit is kwaliteit x acceptatie

• Bij acceptatie gaat het om de interne motivatie

Page 40: Verander management

Misvatting over de verandering en de gevolgen.

• De opvatting dat het persoonlijk verlies groter is dan het persoonlijk gewin;

• Weinig vertrouwen.

Page 41: Verander management

Veranderingsmanagementontwerpbenadering: TOP_DOWN

• Ontwerp en invoering sterk gescheiden.• Weinig participatie van de lagere niveaus• Organisatie als bron van tekortkoming• Oplossingsgericht• Veel expert kennis• Strakke normen en planning• Nieuw organisatie ontwerp als blauwdruk• Eenmalig lineair proces.

Page 42: Verander management

Veranderingsmanagementontwikkelingsbenadering top-down en bottom-up

• Organisatie als bron van ervaring• Vanuit bestaande organisatie verbeteren.• Gebruik van kennis en inzicht van het personeel.• Probleemgericht.• Voordurend elkaar beïnvloedende processen( herhalen en bijstellen)• Eind situatie wordt globaal vastgesteld.• Geleidelijke verandering waarbij de basis wordt betrokken.• Globale planning en flexibel.

Page 43: Verander management

Planmatig veranderen 8 fasen Kotter

4. De veranderingsvisie communiceren.– Beter 1000x te vaak dan 1x te weinig

communiceren over de visie en strategie.– De leidende groep voorbeeld gedrag laten

demonstreren.5.Breed draagvlak creëren.

Obstakels uit de weg ruimen structuren en systemen die de verandering in de weg staan.

“Dat kan” mentaliteit stimuleren.

Page 44: Verander management

Planmatig veranderen 8 fasen Kotter

6. Korte termijn successen realiseren.– Verbeteringen zichtbaar maken, zelf plannen.– Mensen die de successen behalen openlik

bedanken.7. Verbeteringen consolideren, doorgaan met verbeteringen.

– Juiste mensen aannemen.– De toegenomen geloofwaardigheid als hefboom

voor verdere veranderingen gebruiken,

Page 45: Verander management

Planmatig veranderen 8 fasen Kotter

8. Verbeteringen verankeren.– Relatie tussen succes en nieuw gedrag duidelijk

maken.– Ontwikkeling van nieuw leiderschap en opvolging

veilig stellen.

Page 46: Verander management

Veel gemaakte fouten• Te veel zelfgenoegzaamheid toelaten.• Een onvoldoende krachtige coalitie vormen.• Een visie niet noodzakelijk vinden.• Toch nog te weinig communiceren.• Storende obstakels niet opruimen.• Geen korte termijn succes creëren.• Te vroeg juichen.• Vergeten de verandering te verankeren in de organisatiecultuur.

Page 47: Verander management

• Veel gemaakte fouten veroorzaken weerstand.

• Toets een mislukte verandering in je organisatie aan deze 8 stappen.

Page 48: Verander management

Veranderingen in je team Het recept?

• Leg uit waarom de verandering nodig is en om welke specifieke verandering het gaat.

– Waarom? Eerlijke en duidelijke informatie kunnen onrust en bezorgdheid wegnemen.

– Hoe u informeert, de toon, je non verbale gedrag beïnvloed het verdere veranderingsproces

– Hoe? • Wat is de verandering, hoe wordt iedereen er bij betrokken.

– Valkuil, mensen niet serieus nemen. Halve informatie geven.• Positieve en negatieve aspecten benoemen.

Page 49: Verander management

Vraag om reacties• vragen en luisteren, vragen en luisteren, vragen en luisteren,

vragen en luisteren, vragen en luisteren, vragen en luisteren, vragen en luisteren,vragen en luisteren,vragen en luisteren.

• Valkuil:negatieve reactie overhaast behandelen. Uitstel is geen afstel!– Blijf luisteren en vragen stellen gedurende de hele verandering

Page 50: Verander management

Los onduidelijkheden op, luister naar bezwaren.

• Mensen gaan zich tegen een verandering verzetten als ze onvoldoende informatie krijgen.

• Bestrijdt niet de weerstand maar de oorzaak van de weerstand!

Page 51: Verander management

Vraag om meedenken in de manier waarop de verandering ingevoerd gaat worden.

• De beste ideeën komen van de mensen zelf.– E= K x A– Zorg dat mensen betrokken raken bij het oplossen

van het probleem.

Page 52: Verander management

Vraag steun en actieve inzet

• Mensen erbij betrekken levert meer actieve inzet op.

• De verandering doorvoeren zonder je mensen eindigt met een fiasco: jij ziek thuis zij ongemotiveerd op het werk.

Page 53: Verander management

Controleer de uitvoering van het plan.

• Alleen aankondigen is onvoldoende. De verandering wordt dan niet afgemaakt.

• Medewerkers in een veranderingsproces hebben aandacht nodig.

• Bespreek successen.• Geef positieve en opbouwende feedback• Blijf luisteren en vragen stellen.• PDCA toepassen• Geef zelf het goede voorbeeld!