Veiligheidsmonitor Gelderland-Midden 2009 Regiorapport 9 ......politie en gemeente een handje te...

Politie Gelderland-Midden

Veiligheidsmonitor Gelderland-Midden 2009 Regiorapport

9 juli 2010

Projectnr. 7587.100/g

Politie Gelderland-Midden

Veiligheidsmonitor Gelderland-Midden 2009 Regiorapport

9 juli 2010

Boulevard Heuvelink 104 6828 KT Arnhem Postbus 1174 6801 BD Arnhem Telefoon (026) 3512532 Telefax (026) 4458702 E-mail [email protected] Internet www.companen.nl

Voorwoord Voor u ligt de Veiligheidsmonitor 2009. In deze monitor is terug te lezen hoe burgers in de regio Gelderland-Midden de veiligheid in hun woonomgeving beleven. De Veiligheids-monitor is dus bij wijze van spreken een thermometer die van tijd tot tijd peilt waar en hoe burgers onveiligheid aan de lijve ervaren. De politie Gelderland-Midden is niet de enige die zich bezig houdt met veiligheid. Zij doet dat samen met gemeenten, justitie, woningcorporaties, welzijnsinstellingen en vele andere (lokale) instanties die werk maken van een leefbare woonomgeving. Tegenwoordig noemen we dat ‘integrale gebiedsgerichte veiligheidszorg’; onder regie van het lokaal bestuur pakken we de problemen aan daar waar het nodig is. Het behoeft geen toelichting dat samenwerking tussen alle genoemde partners veel meer rendement levert en de sleutel tot succes is. Ook burgers zelf zijn onze partners in de aanpak van een veilige woonomgeving. Het project Burgernet bewijst wel dat inwonenden van onze regio meer dan bereid zijn de politie en gemeente een handje te helpen bij het vangen van boeven. Aan deze Veiligheidsmonitor hebben ongeveer 19.000 burgers meegewerkt: dat is geweldig want het betekent dat dit rapport een waarheidsgetrouw beeld geeft van ervaren problemen. Net zoals in 2001 en 2005 zijn de problemen uitgediept tot op wijk- of gebiedsniveau; de informatie komt dus letterlijk ‘van de straat’. Met de uitkomsten van deze monitor 2009 kunnen we weer een nieuwe slag maken in de verbetering van de woonomgeving in onze regio Gelderland-Midden. Mr. H.P. Miltenburg Korpschef politie Gelderland-Midden.

Inhoud

Samenvatting 1

1. Inleiding 5 1.1. Achtergrond en vraagstelling 5 1.2. Werkwijze en respons 6 1.3. Leeswijzer 7

2. Leefbaarheid woonbuurt 9 2.1. Inleiding 9 2.2. Beleving leefbaarheid woonbuurt 9

3. Beleving buurtproblemen 13 3.1. Inleiding 13 3.2. Dreiging 13 3.3. Sociale overlast 15 3.4. Vermogensdelicten 17 3.5. Verkeersoverlast 18 3.6. Verloedering 20 3.7. Belangrijkste buurtproblemen 22

4. Onveiligheidsbeleving 23 4.1. Inleiding 23 4.2. Onveiligheidsgevoelens 23 4.3. Inschatting kans slachtofferschap 25 4.4. Onveilige situaties 26

5. Slachtofferschap 29 5.1. Inleiding 29 5.2. Woninginbraken 29 5.3. Fietsendiefstal 30 5.4. Autocriminaliteit 31 5.5. Zakkenrollen 33 5.6. Overige diefstallen 34 5.7. Vernielingen 35 5.8. Seksuele intimidatie 36 5.9. Geweldsdelicten 37 5.10. Overig slachtofferschap 39

6. Respectloos gedrag 41 6.1. Inleiding 41 6.2. Respectloos gedrag 41

7. Inwoners over de politie 43 7.1. Inleiding 43 7.2. Slachtofferschap en melding 43

7.3. Laatste politiecontact 46 7.4. Functioneren politie in de buurt 48 7.5. Functioneren politie algemeen 51

8. Inwoners over de gemeente 53 8.1. Inleiding 53 8.2. Functioneren gemeente: leefbaarheid en veiligheid 53

9. Preventie 55 9.1. Inleiding 55 9.2. Preventieve maatregelen: gedrag 55 9.3. Preventieve maatregelen: ingrepen 55

- 1 -

Samenvatting

Leefbaarheid woonbuurt Mensen moeten zich in hun directe woonomgeving prettig en veilig kunnen voelen. Hiervoor moet de woonbuurt zowel op fysiek als sociaal vlak aan een aantal basisvoorwaarden voldoen. Voor Gelderland-Midden blijkt dat: • Een ruime meerderheid tevreden is op sociaal vlak (onder andere) prettig met elkaar

omgaan, elkaar kennen, zich thuis voelen. Dit uit zich echter niet altijd uit in een actieve betrokkenheid bij de buurt(bewoners).

• Bijna drie kwart vindt dat hun buurt er het afgelopen jaar op vooruit is gegaan en bewoners waarderen hun directe woonomgeving, de leefbaarheid en de veiligheid met een ruime voldoende.

• Een ruime meerderheid van de inwoners van Gelderland-Midden tevreden is over het onderhoud van de openbare ruimte.

• Inwoners zijn minder te spreken zijn over de aanwezigheid van voorzieningen voor jongeren. Dit hangt logischerwijs samen met de mate waarin men in de buurt overlast ondervindt van rondhangende jongeren.

Beleving buurtproblemen Buurtproblemen uiten zich in vervelende voorvallen en misdrijven die in de directe leefomgeving voor kunnen komen. De belangrijkste conclusies per onderdeel zijn: • Dreiging: inwoners ervaren vooral overlast van groepen jongeren, gevolgd door

jeugdcriminaliteit. Verder spelen bedreiging, geweldsdelicten, drugsoverlast en ‘nagefloten’ worden op straat. Problemen die samenhangen met deze vormen van ‘dreiging’ liggen in Gelderland-Midden in 2009 op een gelijk niveau met 2005, en scoren beter dan in 2001.

• Sociale overlast: overlast van groepen jongeren en dronken mensen op straat noemen inwoners het vaakst als vorm van sociale overlast. Deze sociale overlast is sinds 2005 aanzienlijk gedaald. Op het vlak van ‘sociale overlast’ scoort Arnhem-Noord binnen Gelderland-Midden het meest ongunstig en Rivierenland-West het meest gunstig.

• Vermogensdelicten: meer dan de helft van de inwoners geeft aan dat inbraak in woningen in hun buurt voorkomen. Voor andere vermogensdelicten als beschadiging of vernieling aan auto’s, diefstal vanaf auto’s, fietsendiefstal en diefstal van auto’s ligt dit percentage rond 45%. De inwoners ondervinden in 2009 wel minder hinder van ‘vermogensdelicten’ dan in 2001. Ook op dit vlak scoort Arnhem-Noord het minst gunstig.

• Verkeer: de overlast is hier vooral het gevolg van te hard rijden en parkeren. De mate van verkeersoverlast is in 2009 iets gestegen ten opzichte van 2005 en ligt ongeveer gelijk aan het niveau van 2001. In Arnhem-Noord en Rivierenland-Oost is de verkeersoverlast vanaf 2005 het sterkst toegenomen.

• Verloedering: meest genoemd onder de noemer verloedering is overlast van hondenpoep en rommel op straat. Inwoners van Gelderland-Midden ervaren be-duidend minder overlast door verloedering dan in 2001 en 2005. In West-Veluwe Vallei (Noord), Rivierenland-West en IJsselwaarden is de overlast het sterkst afgenomen ten opzichte van 2005.

- 2 -

• De belangrijkste problemen die volgens inwoners met urgentie aangepakt moeten worden, zijn: te hard rijden, parkeeroverlast en hondenpoep op straat.

Onveiligheidsbeleving Onveiligheidsbeleving gaat over het gevoel van veiligheid dat inwoners hebben. De belangrijkste constateringen: • Verreweg de meeste inwoners van Gelderland-Midden (80%) voelen zich zelden of

nooit onveilig, in de eigen woonbuurt zijn dit er nog minder (87%). Het onveilig-heidsgevoel is in alle units afgenomen sinds 2005, met uitzondering van de units Rivierenland-Oost en West-Veluwe Vallei (Midden).

• Een hele ruime meerderheid acht de kans (zeer) klein dat zij slachtoffer worden van een inbraak, diefstal van de portemonnee of mishandeling.

• Iets minder dan een derde van de inwoners laat zijn kinderen soms niet ergens naar toe gaan, omdat men het niet veilig vindt. Een vijfde rijdt of loopt wel eens om bij een gevoelsmatig onveilige plek. De groepen inwoners die zich op straat of alleen thuis wel eens onveilig voelt, zijn net zo groot.

• Inwoners voelen zich het vaakst onveilig op plekken waar groepen jongeren rondhangen, gevolgd door gebieden rondom uitgaansgelegenheden. Concrete plekken: het centrum en rondom het station.

Slachtofferschap In hoeverre zijn inwoners van Gelderland-Midden in de afgelopen 5 jaar daadwerkelijk slachtoffer van verschillende misdrijven? • Diefstal: wat diefstal betreft scoort fietsendiefstal het hoogst: 20% (Nederland: 22%).

Verder heeft respectievelijk 8 en 6% van de inwoners te maken gehad met een poging tot inbraak of diefstal uit de woning. Diefstal uit de auto komt vaker voor (13%). Verder kreeg 11% te maken met andere diefstallen dan de hiervoor genoemde.

• Seksuele intimidatie en geweldsdelicten: van de inwoners van Gelderland-Midden is 9% bedreigd geweest, 4% kreeg te maken met seksuele intimidatie, ongeveer hetzelfde aandeel kreeg te maken met mishandeling (3%).

Respectloos gedrag Respectloos gedrag is gedrag waarbij de grenzen van goed fatsoen worden over-schreden. Omdat niet iedereen dezelfde grenzen heeft, zijn de uitkomsten hiervan subjectief. • Wanneer inwoners respectloos worden behandeld, is dit in volgorde van frequentie:

door onbekenden op straat (25% soms of vaak), in het openbaar vervoer, in winkels, in bedrijven en bij overheidsinstanties.

• De inwoners van Gelderland-Midden worden even vaak geconfronteerd met respectloos gedrag als de gemiddelde Nederlander.

Inwoners over de politie Hoe denken de inwoners van Gelderland-Midden over het functioneren van de politie op het gebied van aangifte, contact met de politie en de wijze waarop de politie haar taken uitvoert? • Van diefstal doen inwoners van Gelderland-Midden in de meeste gevallen melding.

De meldingsbereidheid ligt bij een aantal voorvallen die onder de noemer diefstal

- 3 -

vallen in Gelderland-Midden wat hoger dan gemiddeld in Nederland. Dit betreft met name autodiefstal en poging tot woninginbraak. Van fietsendiefstal, overige diefstallen en diefstal en / of beschadiging van de buitenkant van een auto wordt weinig melding gedaan. Slachtoffers van seksuele delicten in Gelderland-Midden doen vaker dan gemiddeld melding. Daarentegen doen in Gelderland-Midden veel minder slachtoffers melding van mishandeling dan in Nederland als geheel.

• Redenen waarom inwoners geen melding doen lopen uiteen van: het voorval is niet belangrijk genoeg of melding helpt toch niets. Bij de mogelijkheid om anoniem melding te kunnen doen, zouden maar weinig mensen wel melding gaan doen.

• Redenen om wel melding te doen zijn: verzekeringsredenen, het terugkrijgen van de gestolen goederen, het principe en de dader moet gepakt worden.

• De inwoners doen melding via: het algemene nummer van de politie, het internet en op het politiebureau.

• De helft van de inwoners in Gelderland-Midden is tevreden over het functioneren van de politie in de buurt. Bijna 40% vindt dat de politie te weinig bekeurt. Een even groot deel vindt juist het tegenovergestelde. Minder tevreden is men met de efficiëntie van het politiewerk. Dit komt ook tot uitdrukking bij de mening over het succes van criminaliteitsbestrijding. Ongeveer 30% van de inwoners vindt de politie hierin niet succesvol.

• Een kleine 60% van de inwoners vindt dat de politie te weinig in de buurt aanwezig is, te weinig uit de auto komt (50%), onvoldoende aanspreekbaar is en te weinig tijd heeft (45%).

• De beschikbaarheid van de politie in de buurt ligt op ongeveer hetzelfde niveau als in 2005.

Inwoners over de gemeente De gemeente is in belangrijke mate verantwoordelijk voor de leefbaarheid en veiligheid binnen haar grenzen. De gemeente heeft daarbij vaak een regierol in de samenwerking met andere instanties, zoals de politie, woningcorporaties en welzijnsorganisaties. • Circa 60% vindt dat de gemeenten aandacht moet hebben voor het verbeteren van

de leefbaarheid en veiligheid in de buurt. • Van de inwoners in Gelderland-Midden is ongeveer de helft het ermee eens dat de

gemeenten goed bereikbaar zijn voor meldingen en klachten over de leefbaarheid en overlast in de buurt. Overigens, is iets minder dan 40% van de inwoners het eens met de stelling dat de gemeenten reageren op deze meldingen en klachten.

Preventie Burgers kunnen zelf maatregelen nemen om hun woningen en bezittingen te beveiligen door middel van gedrag en ingrepen. • De helft van de inwoners van Gelderland-Midden laat het licht (bijna) altijd branden

als ze ’s avonds niet thuis zijn, en bijna een kwart doet dit soms. Bijna 30% laat het licht nooit branden.

• Bijna de helft van de inwoners van Gelderland-Midden zet hun fiets in een bewaakte fietsenstalling. Ruim drie kwart zegt altijd waardevolle spullen mee te nemen uit de auto. Ongeveer de helft laat deze zelfs helemaal thuis.

• Van extra veiligheidssloten en / of grendels op buitendeuren wordt veel gebruik gemaakt als preventieve maatregel, gevolgd door buitenverlichting en (rol)luiken.

- 5 -

1. Inleiding

1.1. Achtergrond en vraagstelling

De Integrale Veiligheidsmonitor is een periodiek enquêteonderzoek naar de leefbaarheid en de veiligheid in Nederland. Het onderzoek beschrijft de actuele stand van zaken, trends en factoren die met leefbaarheid en veiligheid samenhangen. De Integrale Veiligheidsmonitor is in 2008 voor het eerst uitgevoerd en wordt op landelijk niveau jaarlijks herhaald. Politiekorpsen en individuele gemeenten bepalen zelf of zij meedoen aan het onderzoek, en met welke frequentie. Op landelijk niveau is de Rijksoverheid verantwoordelijk voor de uitvoering van het onderzoek. Voor de coördinatie en bege-leiding van de uitvoering is een aparte uitvoeringsorganisatie opgericht: het bureau Veiligheidsmonitor. De politieregio Gelderland-Midden is in 1999 gestart met de zogenoemde Gebieds-monitor. In 2001 is dit onderzoek herhaald. In 2005 is de regio gestart met de Veiligheidsmonitor. In 2009 heeft de politieregio Gelderland-Midden voor het eerst deelgenomen aan de nieuwe Integrale Veiligheidsmonitor. Onderzoeks- en adviesbureau Companen uit Arnhem heeft in opdracht van Gelderland-Midden het veldwerk uitgevoerd en de resultaten van het onderzoek geanalyseerd.

- 6 -

Gelderland-Midden bestaat uit de units: • Arnhem-Noord • Arnhem-Zuid • IJsselwaarden • Rivierenland-Oost • Rivierenland-West • West-Veluwe Vallei (Noord) • West-Veluwe Vallei (Midden) • Renkum-Wageningen Waar relevant zijn deze gebieden in de rapportage onderscheiden. 1.2. Werkwijze en respons

Gestandaardiseerde vragenlijst Voor de Integrale Veiligheidsmonitor wordt gebruik gemaakt van een gestandaardiseerde vragenlijst. Dit heeft als groot voordeel dat de uitkomsten vergelijkbaar zijn met andere gebieden waar het onderzoek is uitgevoerd, en met Nederland als geheel. De vragenlijst is modulair opgebouwd. Een aantal vragenblokken is verplicht voor alle deelnemers. Een deel van de vragenblokken is facultatief. Uit deze vragenblokken kunnen deelnemers een keuze maken. Daarnaast wordt de mogelijkheid geboden zelf enkele vragen aan de vragenlijst toe te voegen als daar behoefte aan bestaat. Gelderland-Midden heeft er voor gekozen naast de verplichte blokken alle facultatieve vragenblokken in de vragenlijst op te nemen. De volgende onderwerpen zijn in Gelderland-Midden onderzocht: • Leefbaarheid woonbuurt • Beleving buurtproblemen • Onveiligheidsbeleving • Slachtofferschap • Aangiftegedrag • Tevredenheid laatste politiecontact • Oordeel functioneren politie in de buurt I • Oordeel functioneren politie in de buurt II • Oordeel functioneren gemeente • Preventie I: maatregelen • Preventie II: gedrag/gevoel • Onveilige plekken • Respectloos gedrag • Achtergrondkenmerken De vragenlijst is als PDF-document separaat bij deze rapportage beschikbaar. Op de homepage van de website van de politie Gelderland-Midden (http://www.politie.nl/Gelderland-Midden), vindt u een verwijzing naar de locatie van de vragenlijst.

- 7 -

Geavanceerde veldwerkstrategie De Veiligheidsmonitor wordt uitgevoerd met een geavanceerde veldwerkstrategie die er op gericht is op een zo efficiënt mogelijke wijze een zo hoog mogelijke respons te verkrijgen. De werkwijze is voor alle deelnemende gemeenten en politieregio’s hetzelfde en is vastgelegd in het Handboek Veiligheidsmonitor. De stappen die achtereenvolgens zijn doorlopen, zijn als volgt: • De inwoners die in de steekproef voor het onderzoek vallen, hebben een brief

gekregen waarin zij werden uitgenodigd via internet aan het onderzoek deel te nemen. Bij de brief was een antwoordkaartje gevoegd waarmee zij een schriftelijke vragenlijst konden aanvragen.

• Respondenten die na twee weken nog niet aan het onderzoek hadden deelgenomen ontvingen een rappelbrief, waarin zij opnieuw werden gevraagd mee te werken.

• Deze rappelbrief werd na nog eens twee weken herhaald. • Als een respondent na twee rappels nog steeds niet had gereageerd, werd hij of zij

telefonisch benaderd om alsnog de enquête af te nemen. Alle respondenten werden maximaal 6 keer benaderd

Respons In de onderstaande tabel is de respons weergegeven die behaald is via de verschillende enquêtemodi.

Gebied

Omvang

steekproef

Respons

internet

Respons

schriftelijk

Respons

telefonisch Totale respons

Gelderland-Midden 39.734 13.610 2.685 2.838 19.133

• Op voorhand werd een respons beoogd van 18.600 geslaagde enquêtes. De

uiteindelijke respons is uitgekomen op 19.133 geslaagde enquêtes. De beoogde respons is dus ruimschoots gehaald, een uitstekend resultaat.

• Om deze respons te behalen is gebruik gemaakt van een steekproef van 39.734 inwoners in de leeftijd van 15 jaar en ouder. Het responspercentage bedraagt dus 48%.

• Van de19.133 geslaagde enquêtes werden er 13.610 (71%) via internet afgenomen. • De schriftelijk enquête heeft 2.685 ingevulde vragenlijsten opgeleverd. Dit is 14% van

de totale respons. • Telefonisch werden nog eens 2.838 geslaagde enquêtes afgenomen. Dit is 15% van

de behaalde respons. 1.3. Leeswijzer

Deze rapportage is als volgt opgebouwd: • In hoofdstuk 2 wordt ingegaan op de beleving van de leefbaarheid van inwoners van

Gelderland-Midden in hun buurt. • Hoofdstuk 3 gaat vervolgens in op problemen die mogelijk voorkomen in de

woonbuurt. Het gaat dan om zaken als bedreiging en sociale overlast, maar ook over verkeersoverlast en verloedering.

• In hoofdstuk 4 gaat het over de beleving van onveiligheid en de inschatting van inwoners van de kans om slachtoffer te worden van een misdrijf.

- 8 -

• Hoofdstuk 5 gaat vervolgens in op het daadwerkelijke slachtofferschap. • Hoofdstuk 6 handelt over de mate waarin inwoners van Gelderland-Midden worden

geconfronteerd met respectloos gedrag door medebewoners en instanties. • Hoofdstuk 7 gaat over het oordeel van de inwoners van Gelderland-Midden over het

functioneren van de politie in hun gemeente en in hun buurt. • In hoofdstuk 8 wordt het functioneren van de gemeente op het gebied van

leefbaarheid en veiligheid onder de loep genomen. • Hoofdstuk 9 tenslotte, handelt over de mate waarin bewoners maatregelen treffen om

de kans te verkleinen dat zij slachtoffer worden van een misdrijf (fysieke maatregelen en in de vorm van aangepast gedrag).

Voorin het rapport staat een beknopte samenvatting van de belangrijkste uitkomsten.

- 9 -

2. Leefbaarheid woonbuurt

2.1. Inleiding

De directe woonomgeving neemt een centrale plek in, in het leven van mensen. In de woonbuurt moet men zich prettig en veilig kunnen voelen. Daarvoor moet aan een aantal basisvoorwaarden worden voldaan. Die basisvoorwaarden hebben zowel betrekking op de fysieke leefomgeving als op de sociale samenhang in de woonbuurt. In dit hoofdstuk beschrijven wij hoe de inwoners van Gelderland-Midden de leefbaarheid in hun directe woonomgeving ervaren. 2.2. Beleving leefbaarheid woonbuurt

Om inzicht te krijgen in het oordeel van inwoners over de leefbaarheid in hun woonbuurt, is hen een aantal stellingen voorgelegd, met de vraag in hoeverre zij het eens of oneens zijn met deze stellingen. De stellingen hebben betrekking op de onderhoudstoestand van het groen en de infrastructuur in de buurt, de straatverlichting, de aanwezigheid van voorzieningen voor jongeren en de sociale contacten in de buurt. Figuur 2.1: Regio Gelderland-Midden. Uitspraken over leefbaarheid woonbuurt, 2009

0% 20% 40% 60% 80% 100%

In de buurt zijn de wegen, paden en pleintjes goedonderhouden

In de buurt zijn perken, plantsoenen en parkengoed onderhouden

In de buurt is het buiten goed verlicht

In de buurt zijn goede speelplekken voor kinderen

In de buurt zijn goede voorzieningen voor jongeren

De mensen kennen elkaar in deze buurtnauwelijks

De mensen gaan in deze buurt op een prettigemanier met elkaar om

Ik woon in een gezellige buurt, waar veelsaamhorigheid is

Ik voel me thuis bij de mensen die in deze buurtwonen

Ik heb veel contact met andere buurtbewoners

Ik ben tevreden over de bevolkingssamenstellingin deze buurt

Helemaal mee eens Mee eens Neutraal Niet mee eens Helemaal niet mee eens

Bron: Veiligheidsmonitor Gelderland-Midden 2009.

- 10 -

Deelnemers aan het onderzoek is gevraagd naar hun ervaringen met de sociale contacten in hun woonbuurt. • Zo’n drie kwart van de inwoners van Gelderland-Midden is tevreden over de

bevolkingssamenstelling van de buurt waarin zij wonen. • Een even grote groep geeft aan dat de mensen in hun buurt op een prettige manier

met elkaar omgaan. Slechts een klein aandeel is het hier nadrukkelijk niet mee eens. • Ruim de helft van de inwoners zijn van mening dat mensen in hun buurt elkaar ook

kennen. Voor ongeveer een kwart van de inwoners geldt dat overigens niet. • Bijna twee derde van de bevolking voelt zich thuis bij de mensen die in hun buurt

wonen. Circa 10% is het met deze stelling juist oneens. • Bijna de helft is van mening dat hun buurt een gezellige buurt is, waar veel

saamhorigheid is. Een vijfde woont naar eigen zeggen in een buurt waarvoor dit niet geldt.

• De tevredenheid over de sociale samenhang in de buurt uit zich overigens niet voor iedereen in een heel actieve betrokkenheid bij zijn of haar buurtbewoners. Minder dan de helft van de inwoners van Gelderland-Midden geeft aan dat zij veel contact hebben met hun buurtbewoners en voor een kwart geldt dit juist niet.

Ook is gevraagd naar aspecten van de fysieke omgeving: • Ongeveer twee derde van de inwoners van Gelderland-Midden vindt dat de wegen,

paden en pleintjes in hun woonbuurt goed zijn onderhouden. Dit geldt ook voor perken, plantsoenen en parken.

• Over de verlichting in de buurt is ongeveer drie kwart van de inwoners tevreden. • Meer dan de helft van de inwoners is tevreden over de aanwezigheid van goede

speelplekken voor kinderen. Dat is een goede score. • Over de voorzieningen voor jongeren is men minder goed te spreken. Ongeveer de

helft van de inwoners van Gelderland-Midden is van mening dat de aanwezigheid van voorzieningen voor jongeren in de buurt te wensen overlaat en minder dan een kwart is hierover tevreden. De tevredenheid op dit punt hangt doorgaans samen met de mate waarin men in de buurt overlast ondervindt van rondhangende jongeren. In het volgende hoofdstuk zal blijken dat dit voor een aanzienlijk deel van de inwoners van Gelderland-Midden het geval is.

Sociale cohesie Het kental sociale cohesie is opgebouwd uit het resultaat van de volgende stellingen: • Ik voel me thuis bij de mensen die in deze buurt wonen. • Ik woon in een gezellige buurt waar veel saamhorigheid is. • De mensen gaan in de buurt op een prettige manier met elkaar om. • De mensen kennen elkaar in deze buurt nauwelijks.

- 11 -

Figuur 2.2: Regio Gelderland-Midden. Kental sociale cohesie, 2009

6,2

6,5

6,3

0,0 1,0 2,0 3,0 4,0 5,0 6,0 7,0 8,0 9,0 10,0

2001

2005

2009


Omgerekend naar een kental sociale cohesie scoorde Gelderland-Midden in 2009 een 6.3 op een schaal van 1 tot 10. Dit is ongeveer gelijk aan 2001 en lager dan in 2005. Een score van 6,3 is gelijk aan het Nederlandse gemiddelde. Figuur 2.3: Regio Gelderland-Midden. Inzet voor verbetering buurt in afgelopen jaar, 2009

19%

81%

Ja Nee


• Op de vraag of inwoners het afgelopen jaar actief zijn geweest om hun buurt te

verbeteren, antwoordt 19% bevestigend.

- 12 -

Figuur 2.4: Regio Gelderland-Midden. Perceptie van ontwikkeling buurt in afgelopen jaar, 2009

13%

14%

73%

Vooruit Achteruit Gelijk gebleven


• Bijna drie kwart van de inwoners van Gelderland-Midden is van mening dat de buurt

waarin zij wonen er het afgelopen jaar op vooruit is gegaan. Een kwart vindt juist dat de buurt achteruit is gegaan of gelijk is gebleven.

Tabel 2.1: Regio Gelderland-Midden. Beoordeling van woonomgeving, leefbaarheid buurt en veiligheid buurt,

2009

Gemiddeld rapportcijfer voor: Arn

hem

-Noo

rd

Arn

hem

-Zui

d

Ijsse

lwaa

rden

Riv

iere

nlan

d-O

ost

Riv

iere

nlan

d-W

est

Wes

t-V

eluw

e V

alle

i

(Noo

rd)

Wes

t-V

eluw

e V

alle

i

(Mid

den)

Ren

kum

-Wag

enin

gen

Tot

aal

Woonomgeving 7,2 7,2 7,4 7,4 7,6 7,6 7,6 7,5 7,5

Leefbaarheid buurt 7,1 7,0 7,3 7,3 7,5 7,5 7,5 7,5 7,4

Veiligheid buurt 6,5 6,7 6,9 6,9 7,2 7,1 6,8 7,3 6,9 Bron: Veiligheidsmonitor Gelderland-Midden 2009.

Ten slotte is de respondenten gevraagd door middel van een rapportcijfer (1 tot en met 10) een beoordeling te geven over de woonomgeving, de leefbaarheid en de veiligheid in hun buurt. • De inwoners van Gelderland-Midden zijn erg tevreden over hun directe woon-

omgeving. Zij waarderen de woonomgeving gemiddeld met een rapportcijfer 7,5. Arnhem-Noord en Arnhem-Zuid scoren iets lager dan gemiddeld.

• De leefbaarheid in de buurt wordt vrijwel even goed gewaardeerd: een 7,4. Ook hier scoren Arnhem-Noord en Arnhem-Zuid wat lager.

• Veiligheid scoort in dit verband het laagst, maar krijgt met een 6.9 nog altijd een ruime voldoende. Arnhem-Noord scoort op dit gebied het laagst (6,5) en Renkum-Wageningen het hoogst (7,3).

- 13 -

3. Beleving buurtproblemen

3.1. Inleiding

Hoe aangenaam mensen ook wonen in hun buurt, vervelende voorvallen kunnen zich altijd voordoen. Daarom is voor 25 vervelende voorvallen en misdrijven die in een buurt kunnen voorkomen gevraagd of deze voorkomen in de directe leefomgeving. De uitkomsten hiervan zijn verdeeld in verschillende categorieën: dreiging, sociale overlast, vermogensdelicten, verkeersoverlast en verloedering. Op basis van de verschillende buurtproblemen zijn kentallen berekend waarmee de score van Gelderland-Midden op de verschillende onderdelen wordt samengevat. Deze kentallen bieden de mogelijkheid om een objectieve vergelijking te maken tussen de beleving van buurtproblemen in Gelderland-Midden en in andere gebieden waar de Integrale Veiligheidsmonitor is uitgevoerd. 3.2. Dreiging

Figuur 3.1: Regio Gelderland-Midden. Perceptie buurtproblemen: dreiging, 2009

0% 20% 40% 60% 80% 100%

Gewelddelicten

Mensen die op straat worden lastig gevallen

Bedreiging

Jeugdcriminaliteit

Straatroof

Nagefloten worden op straat, manier ongewenstaandacht krijgen

Drugsoverlast

Overlast van groepen jongeren

Komt vaak voor Komt soms voor Komt bijna nooit of nooit voor


• Overlast van groepen jongeren is het meest voorkomende probleem in de categorie

dreiging. Ruim 40% van de inwoners van Gelderland-Midden heeft hier wel eens mee te maken.

• Ook jeugdcriminaliteit komt volgens de inwoners geregeld voor, zij het in veel mindere mate dan overlast door groepen jongeren.

• De overige vormen van dreiging komen minder vaak voor. Maar: dreiging is een ernstig sociaal probleem. Dat diverse vormen van dreiging minder vaak voorkomen

- 14 -

betekent niet dat deze problemen gebagatelliseerd moeten worden. Tussen de 5% en de 20% van de inwoners van Gelderland-Midden heeft soms (direct of indirect) te maken met zaken als bedreiging, geweldsdelicten, drugsoverlast en lastig gevallen worden of ongewenste aandacht krijgen op straat.

Figuur 3.2: Regio Gelderland-Midden. Perceptie buurtproblemen: dreiging. Kental ‘Dreiging’, 2001, 2005 en

2009

1,2

0,9

0,9

0,0 1,0 2,0 3,0 4,0 5,0 6,0 7,0 8,0 9,0 10,0

2001

2005

2009

Bron: Veiligheidsmonitor Gelderland-Midden 2001, 2005 en 2009.

In 2001 bedroeg het kental voor ‘dreiging’ 1,2. In 2009 is dit gedaald naar 0,9. Dit betekent dat ‘dreiging’ wat minder vaak voorkomt dan in het verleden. In heel Nederland was het kengetal voor dreiging in 2009 1,1. Figuur 3.3: Regio Gelderland-Midden. Perceptie buurtproblemen: dreiging. Kental ‘Dreiging’, 2009 naar

deelgebied

1,7

1,3

0,9

0,8

0,6

0,7

1,1

0,8

1,8

1,3

1,0

0,6

0,5

0,7

0,8

0,7

0,0 1,0 2,0 3,0 4,0 5,0 6,0 7,0 8,0 9,0 10,0

Arnhem-Noord

Arnhem-Zuid

IJsselwaarden

Rivierenland-Oost

Rivierenland-West

West-Veluwe Vallei (Noord)

West-Veluwe Vallei (Midden)

Renkum-Wageningen

2009 2005 Gelderland-Midden


• Binnen Gelderland-Midden bestaan aanzienlijke verschillen tussen de diverse politie-

units. Rivierenland-West scoort het best met een kental 0,6. West-Veluwe Vallei (Midden)(1,1), Arnhem-Zuid (1,1) en Arnhem-Noord (1,7) kennen de hoogste scores binnen Gelderland-Midden.

• Ten opzichte van 2005 zijn de verschillen klein. West-Veluwe Vallei (Midden) springt hier in negatieve zin uit.

- 15 -

3.3. Sociale overlast

Naast problemen die te maken hebben met ‘dreiging’ is gekeken naar buurtproblemen die zijn samen te vatten onder de noemer ‘sociale overlast’. Figuur 3.4: Regio Gelderland-Midden. Perceptie buurtproblemen: sociale overlast, 2009

0% 20% 40% 60% 80% 100%

Dronken mensen opstraat

Mensen die op straatworden lastig gevallen

Drugsoverlast

Overlast van groepenjongeren



• Overlast door jongeren is de meest voorkomende vorm van sociale overlast in

Gelderland-Midden. Ruim 40% van de inwoners geeft aan dat dit in Gelderland-Midden soms of zelfs vaak voorkomt.

• Ook openbare dronkenschap is een vorm van sociale overlast die door ongeveer een derde van de inwoners (soms) wordt ervaren.

• Drugsoverlast en het lastigvallen van mensen op straat komen ook geregeld voor, maar in mindere mate. Van de inwoners geeft zo’n 10% aan dat mensen wel eens worden lastiggevallen op straat en bijna 20% dat drugsoverlast voorkomt.

Figuur 3.5: Regio Gelderland-Midden. Perceptie buurtproblemen: sociale overlast. Kental ‘Sociale overlast’,

2001, 2005 en 2009

3,0

2,9

1,5

0,0 1,0 2,0 3,0 4,0 5,0 6,0 7,0 8,0 9,0 10,0

2001

2005

2009


Samengevat in een kental scoort Gelderland-Midden in de categorie ‘sociale overlast’ op een schaal van één tot tien een 1,5 in 2009. In 2001 was dit nog een 3,0. Dit betekent dat de inwoners beduidend minder ‘sociale overlast’ ervaren dan in het verleden. Ter referentie: gemiddeld voor Nederland bedraagt de score voor sociale overlast 1,7.

- 16 -

Figuur 3.6: Regio Gelderland-Midden. Perceptie buurtproblemen: sociale overlast. Kental ‘Sociale overlast’,

2009 naar deelgebied

2,5

1,7

1,5

1,4

0,9

1,2

1,6

1,3

3,6

3,7

3,0

2,7

2,4

2,4

2,6

2,9

0,0 1,0 2,0 3,0 4,0 5,0 6,0 7,0 8,0 9,0 10,0

Arnhem-Noord

Arnhem-Zuid

IJsselwaarden

Rivierenland-Oost

Rivierenland-West



Renkum-Wageningen



• Binnen Gelderland-Midden scoren de meeste politie-units op het kental ‘sociale

overlast tussen een 1,2 en een 1,7. Arnhem-Noord scoort veruit het slechtst met een 2,5 en Rivierenland-West het best met een 0,9.

• Ten opzichte van 2005 zijn alle kentallen gedaald. In positieve zin springen Arnhem-Zuid en Renkum-Wageningen hier nog uit.

De Integrale Veiligheidsmonitor onderscheidt een tweede categorie problemen die zijn te vatten onder de noemer ‘sociale overlast’. Deze worden aangeduid als ‘sociale overlast 1’. Figuur 3.7: Regio Gelderland-Midden. Perceptie buurtproblemen: sociale overlast 1, 2009

0% 20% 40% 60% 80% 100%

Overlast doorhorecagelegenheden

Overlast van zwerversen daklozen

Overlast vanomwonenden

Andere vormen vangeluidsoverlast



• De meest voorkomende problemen in deze categorie betreffen geluidsoverlast uit

diverse (niet nader gespecificeerde) bronnen. Van de inwoners van Gelderland-Midden heeft 40% hier (soms) mee te maken.

- 17 -

• Ook overlast van omwonenden komt geregeld voor. Iets minder dan een derde van de inwoners heeft hier soms mee te maken, en een klein aandeel zelfs vaak.

• Overlast door horecagelegenheden is een vorm van overlast die op de totale gemeente weinig voorkomt, maar die op specifieke locaties voor veel hinder kan zorgen. Zo’n 10% van de inwoners van Gelderland-Midden heeft (soms) te maken met overlast door de horeca.

3.4. Vermogensdelicten

Een volgende categorie buurtproblemen betreft zaken die te maken hebben met beschadiging, vernieling of diefstal van / aan fiets, auto en woning. Ze worden samen-gevat onder de categorie ‘vermogensdelicten’. Figuur 3.8: Regio Gelderland-Midden. Perceptie buurtproblemen: vermogensdelicten, 2009

0% 20% 40% 60% 80% 100%

Fietsendiefstal

Diefstal uit auto's

Beschadiging ofvernieling aan auto's /diefstal vanaf auto's

Inbraak in woning



• Inwoners van Gelderland-Midden is gevraagd aan te geven hoe vaak inbraak in

woningen naar hun idee voorkomt in hun buurt. Iets meer dan de helft geeft aan dat dit (soms) gebeurt.

• Beschadiging of vernieling aan auto’s, diefstal vanaf auto’s en fietsendiefstal komen volgens zo’n 45% van de inwoners voor in hun buurt. Voor diefstal uit auto’s ligt dit percentage iets lager: ongeveer 40%.

Figuur 3.9: Regio Gelderland-Midden. Perceptie buurtproblemen: vermogensdelicten. Kental ‘Vermogens-

delicten’, 2001, 2005 en 2009

3,9

3,3

2,5

0,0 1,0 2,0 3,0 4,0 5,0 6,0 7,0 8,0 9,0 10,0

2001

2005

2009


- 18 -

Omgerekend naar een kental ‘vermogensdelicten’ scoort Gelderland-Midden in 2009 een 2,5 op een schaal van één tot tien. In 2001 was dit 3,9. De inwoners van Gelderland-Midden ondervinden in 2009 dus beduidend minder hinder in deze categorie buurt-problemen dan in 2001 en in 2005. Gemiddeld voor Nederland is de score 2,7. Figuur 3.10: Regio Gelderland-Midden. Perceptie buurtproblemen: vermogensdelicten. Kental ‘Vermogens-

delicten’, 2009 naar deelgebied

4,2

2,9

2,7

2,2

1,8

1,9

2,7

2,3

4,9

4,0

3,3

2,6

2,9

3,0

3,1

3,0

0,0 1,0 2,0 3,0 4,0 5,0 6,0 7,0 8,0 9,0 10,0

Arnhem-Noord

Arnhem-Zuid

IJsselwaarden

Rivierenland-Oost

Rivierenland-West



Renkum-Wageningen



• Arnhem-Noord scoort voor het kental ‘vermogensdelicten’ veruit het hoogst (en

daarmee het meest negatief) (4,2) van alle politie-units in Gelderland-Midden. In positieve zin vallen Rivierenland-West (1,8) en West-Veluwe Vallei (Noord) (1,9) op. De overige units scoren tussen de 2,2 en 2,9.

• Vooral in Arnhem-Zuid, Rivierenland-West en West-Veluwe Vallei (Noord) onder-vinden inwoners minder hinder van buurtproblemen dan in 2005.

3.5. Verkeersoverlast

Buurtproblemen die samenhangen met verkeersoverlast vormen een aparte categorie.

- 19 -

Figuur 3.11: Regio Gelderland-Midden. Perceptie buurtproblemen: verkeersoverlast, 2009

0% 20% 40% 60% 80% 100%

Agressiefverkeersgedrag

Geluidsoverlast doorverkeer

Te hard rijden

Parkeeroverlast



• Te hard rijden is de vorm van verkeersoverlast die de meeste inwoners van

Gelderland-Midden ervaren. Ongeveer een derde van deze bewoners geeft aan dat dit vaak voorkomt in hun buurt en nog eens zo’n groep geeft aan dat dit in hun buurt soms voorkomt.

• Ook overlast die samenhangt met het parkeren van auto’s komt veel voor. Bijna een kwart van de inwoners wordt hier vaak mee geconfronteerd en nog eens een kwart heeft hier soms mee te maken.

• Ook agressief rijgedrag wordt in bijna de helft van de gevallen genoemd. Zo’n 10% van de inwoners geeft aan dat dit vaak voorkomt en nog eens 40% soms.

• Ruim 40% van de inwoners van Gelderland-Midden ervaart geluidsoverlast door verkeer. Ongeveer een derde van hen ervaart vaak geluidsoverlast door verkeer.

Figuur 3.12: Regio Gelderland-Midden. Perceptie buurtproblemen: verkeersoverlast. Kental ‘Verkeersoverlast’,

2001, 2005 en 2009

3,8

3,4

3,7

0,0 1,0 2,0 3,0 4,0 5,0 6,0 7,0 8,0 9,0 10,0

2001

2005

2009


Gelderland-Midden scoort in 2009 op een schaal van één tot tien in de categorie ‘verkeersoverlast’ een 3,7. Dit ligt ongeveer gelijk aan het niveau van 2001 en iets boven het niveau van 2005. Ook is de score voor Gelderland-Midden vergelijkbaar met Nederland; 3,8.

- 20 -

Figuur 3.13: Regio Gelderland-Midden. Perceptie buurtproblemen: verkeersoverlast. Kental ‘Verkeersoverlast’, 2009 naar deelgebied

4,7

4,1

3,9

3,6

3,4

3,3

3,7

3,3

4,1

3,7

3,5

3,1

3,3

3,2

3,4

3,3

0,0 1,0 2,0 3,0 4,0 5,0 6,0 7,0 8,0 9,0 10,0

Arnhem-Noord

Arnhem-Zuid

IJsselwaarden

Rivierenland-Oost

Rivierenland-West



Renkum-Wageningen



• Arnhem-Noord valt binnen Gelderland-Midden op door zijn relatief hoge score (4,7).

West-Veluwe Vallei (Noord) en Renkum-Wageningen scoren het gunstigst op het kengetal ‘verkeersoverlast’ (3,3).

• Ten opzichte van 2005 zijn de verschillen klein. In Arnhem-Noord en Rivierenland-Oost is de verkeersoverlast het sterkst toegenomen.

3.6. Verloedering

Overlast door vervuiling op straat (rommel, hondenpoep), bekladding van muren en gebouwen, en vernieling van telefooncellen en bus- en tramhokjes bundelen we onder de noemer ‘verloedering’. Figuur 3.14: Regio Gelderland-Midden. Perceptie buurtproblemen: verloedering, 2009

0% 20% 40% 60% 80% 100%

Bekladding van muren en/ of gebouwen

Rommel op straat

Hondenpoep

Vernieling vantelefooncellen, bus- of

tramhokjes



- 21 -

• Overlast door hondenpoep op straat is nog altijd de grootste bron van ergernis in de categorie ‘verloedering’. Zo’n 40% van de inwoners van Gelderland-Midden ervaart dit wel eens in de buurt, een derde zelfs vaak.

• Rommel op straat is de tweede bron van ergernis. Bijna 60% van de inwoners noemt dit, waarbij een kleine 20% aangeeft dat dit in hun buurt vaak voorkomt.

• Vernieling en bekladding komen minder vaak voor. Toch noemt nog tussen 30% en 45% van de inwoners dit.

Figuur 3.15: Regio Gelderland-Midden. Perceptie buurtproblemen: verloedering. Kental ‘Verloedering’, 2001,

2005 en 2009

4,4

4,0

3,4

0,0 1,0 2,0 3,0 4,0 5,0 6,0 7,0 8,0 9,0 10,0

2001

2005

2009


De inwoners van Gelderland-Midden ervaren beduidend minder overlast door verloedering in hun buurt dan in 2001. Gelderland-Midden scoort voor het kental ‘verloedering’ op een schaal van één tot tien in 2009 een 3,4. In 2001 was dit een 4,4. Voor heel Nederland was de score een 3,6. Figuur 3.16: Regio Gelderland-Midden. Perceptie buurtproblemen: verloedering. Kental ‘Verloedering’, 2009

naar deelgebied

4,3

4,4

3,7

3,3

2,8

2,8

3,3

3,1

4,6

4,9

4,5

3,7

3,6

3,7

3,8

3,7

0,0 1,0 2,0 3,0 4,0 5,0 6,0 7,0 8,0 9,0 10,0

Arnhem-Noord

Arnhem-Zuid

IJsselwaarden

Rivierenland-Oost

Rivierenland-West



Renkum-Wageningen



• De gebieden Rivierenland-West en West-Veluwe Vallei (Noord) vallen binnen de

gemeente op door hun relatief lage score (2,8). Arnhem-Zuid en Arnhem-Noord scoren het slechtst op het kengetal ‘verloedering’, respectievelijk een 4,4 en een 4,3.

- 22 -

• Vooral in West-Veluwe Vallei (Noord), IJsselwaarden en Rivierland-West is de ervaren overlast van verloedering verminderd.

3.7. Belangrijkste buurtproblemen

Tabel 3.1: Regio Gelderland-Midden. Belangrijkste buurtproblemen, 2009

Probleem 1 (belangrijkste probleem) Probleem 2 (op-één-na belangrijkste probleem)

Te hard rijden 19% Geen enkele 35%

Geen enkele 19% Te hard rijden 10%

Parkeeroverlast 11% Hondenpoep 8%

Hondenpoep 9% Parkeeroverlast 7%

Overlast jongeren 6% Rommel 5%

Rommel 5% Overlast jongeren 4%

Inbraak woning 5% Geluidsoverlast verkeer 4%

Geluidsoverlast verkeer 4% Vernieling/diefstal vanaf auto’s 3%

Vernieling/diefstal vanaf auto’s 3% Inbraak woning 3%

Agressief verkeersgedrag 3% Agressief verkeersgedrag 3%

Fietsendiefstal 2% Geluidsoverlast anders 3%

Diefstal uit auto’s 2% Fietsendiefstal 2%

Vernieling telcel/bushok 2% Diefstal uit auto’s 2%

Overlast omwonende 2% Bekladding gebouwen 2%

Geluidsoverlast anders 2% Vernieling telcel/bushok 2%

Bekladding gebouwen 1% Overlast omwonende 2%

Dronken mensen 1% Dronken mensen 1%

Lastiggevallen mensen 1% Lastiggevallen mensen 1%

Drugsoverlast 1% Drugsoverlast 1%

Overlast horeca 1% Overlast horeca 1%

Jeugdcriminaliteit 1% Lastigvallen vrouwen 1%

Bedreiging 0% Jeugdcriminaliteit 1%

Gewelddelicten 0% Bedreiging 0%

Straatroof 0% Gewelddelicten 0%

Overlast zwervers 0% Straatroof 0%

Lastigvallen vrouwen 0% Overlast zwervers 0%

Te hard rijden 19% Geen enkele 35%

Totaal 100% Totaal 100% Bron: Veiligheidsmonitor Gelderland-Midden 2009.

Om de urgentie van de problemen die inwoners in de buurt ervaren te duiden, is hen gevraagd aan te geven welke twee van de genoemde problemen met voorrang moeten worden aangepakt. • Het blijkt dat de problemen voor een deel van de inwoners niet zo urgent zijn dat er

meteen moet worden ingegrepen. Bijna 20% geeft aan dat geen enkel probleem met voorrang hoeft te worden behandeld. Bij de tweede antwoordmogelijkheid is dit aandeel 35%.

• Als we kijken naar de mensen die van mening zijn dat bepaalde problemen wel degelijk met voorrang moeten worden aangepakt, springt te hard rijden er tussen uit. Daarna volgen parkeeroverlast en overlast door hondenpoep op straat.

- 23 -

4. Onveiligheidsbeleving

4.1. Inleiding

In dit hoofdstuk staat de beleving van veiligheid door de inwoners van Gelderland-Midden centraal. Het gaat in dit hoofdstuk om de subjectieve veiligheidsbeleving. Hierbij komt aan bod in hoeverre men zich wel eens onveilig voelt, hoe groot men de kans inschat het slachtoffer te worden van een misdrijf en de aanwezigheid van onveilige plekken of situaties in Gelderland-Midden. 4.2. Onveiligheidsgevoelens

De inwoners van Gelderland-Midden is gevraagd aan te geven in hoeverre zij zich in algemene zin wel eens onveilig voelen. Figuur 4.1: Regio Gelderland-Midden. Onveiligheidsgevoel algemeen, 2009

3%

17%

9%

71%

Vaak onveilig Soms onveilig Zelden onveilig Niet onveilig


• Verreweg de meeste inwoners van Gelderland-Midden voelen zich zelden of nooit

onveilig. Het gaat om 80% van de bevolking. • Toch betekent dit dat ongeveer één op de vijf inwoners zich wel eens onveilig voelt. • De groep die zich vaak onveilig voelt, is relatief beperkt. Dit geldt voor 3% van de

bevolking. Vervolgens is nagegaan in welke mate de inwoners zich wel eens onveilig voelen in de eigen woonbuurt.

- 24 -

Figuur 4.2: Regio Gelderland-Midden. Onveiligheidsgevoel in eigen buurt, 2009

2%11%

4%

83%

Vaak onveilig Soms onveilig Zelden onveilig Niet onveilig


• De inwoners van Gelderland-Midden voelen zich in hun eigen buurt gemiddeld nog

iets veiliger dan in algemene zin, 87% geeft aan zich zelden of nooit onveilig te voelen in de eigen woonbuurt.

• Van de inwoners voelt 11% zich een enkele keer onveilig. • Het aandeel inwoners dat zich in de eigen woonbuurt vaak onveilig voelt, is relatief

beperkt. Het gaat om 2% van de bevolking. Figuur 4.3: Regio Gelderland-Midden. Onveiligheidsgevoel algemeen, 2001, 2005 en 2009

32%

32%

28%

0% 10% 20% 30% 40% 50%

2001

2005

2009

% wel eens onveilig


• Het onveiligheidsgevoel van de inwoners van Gelderland-Midden (2009) is ten

opzichte van 2001 afgenomen van 32% naar 28%. Deze afname heeft zich pas de afgelopen 4 jaar voorgedaan.

- 25 -

Figuur 4.4: Regio Gelderland-Midden. Onveiligheidsgevoel in eigen buurt, 2001, 2005 en 2009

17%

19%

17%

0% 10% 20% 30% 40% 50%

2001

2005

2009

% wel eens onveilig


• Waar het onveiligheidsgevoel in algemene zin afnam, zien we dat het onveilig-

heidsniveau in de eigen buurt min of meer op het zelfde niveau blijft als in 2001. Figuur 4.5: Regio Gelderland-Midden. Onveiligheidsgevoel in eigen buurt, 2009 naar deelgebied

27%

23%

15%

15%

10%

10%

21%

14%

32%

28%

19%

14%

12%

13%

20%

16%

0% 10% 20% 30% 40% 50%

Arnhem-Noord

Arnhem-Zuid

IJsselwaarden

Rivierenland-Oost

Rivierenland-West



Renkum-Wageningen



• In de gebieden Arnhem-Noord, Arnhem-Zuid en West-Veluwe Vallei (Midden) voelen

relatief de meeste inwoners zich wel eens onveilig. • In Rivierenland-West en West-Veluwe Vallei (Noord) zijn dit de minste inwoners. In

deze twee units is de veiligheidsbeleving in eigen buurt duidelijk verbeterd. • Waar er in alle units een lichte daling in onveiligheidsbeleving was, lag deze in

Rivierenland-Oost en West-Veluwe Vallei (Midden) iets boven het niveau van 2005. 4.3. Inschatting kans slachtofferschap

Inwoners is gevraagd aan te geven hoe groot zij de kans achten dat zij het slachtoffer worden van een misdrijf. Het gaat dan specifiek om woninginbraak, mishandeling en beroving.

- 26 -

Tabel 4.1: Regio Gelderland-Midden. Inschatting kans slachtofferschap van woninginbraak, mishandeling en diefstal van portemonnee, 2009

Hoe groot denkt u dat de kans is dat u het komende jaar zelf slachtoffer

wordt van:

Inbraak in uw

woning Mishandeling

Diefstal van uw

portemonnee

Heel grote kans 1% 0% 1%

Grote kans 6% 2% 4%

Geen grote en geen kleine kans 22% 13% 20%

Kleine kans 35% 30% 36%

Heel kleine kans 36% 55% 39%

Weet niet 1% 0% 1%

Totaal 100% 100% 100% Bron: Veiligheidsmonitor Gelderland-Midden 2009.

• Bijna drie kwart van de inwoners van Gelderland-Midden acht de kans dat zij

slachtoffer worden van een woninginbraak klein of zelfs heel klein. Daartegenover staat een groep van 7% die deze kans inschat als groot tot zeer groot.

• Dezelfde verhoudingen zien we bij de inschatting slachtoffer te worden van diefstal van de portemonnee.

• Zo’n 85% van de inwoners schat de kans om slachtoffer te worden van mishandeling als klein tot zeer klein in.

4.4. Onveilige situaties

Gevoelens van onveiligheid staan vaak in direct verband met bepaalde plekken of situaties. Daarom is nagegaan in hoeverre mensen bepaalde plekken of situaties mijden, omdat zij zich daar niet prettig bij voelen.

Figuur 4.6: Regio Gelderland-Midden. Vermijdingsgedrag onveilige situaties, 2009

0% 20% 40% 60% 80% 100%

s Avonds of 's nachts niet open doen omdat u hetniet veilig vindt

In uw eigen buurt omlopen of omrijden om onveiligeplekken te vermijden

Uw kind(eren) niet toestaan ergens naar toe tegaan bij u in de buurt omdat u het niet veilig vindt

Zich onveilig voelen bij 's avonds in de buurt overstraat lopen

Zich niet op gemak voelen bij 's avonds alleenthuis zijn



- 27 -

• Een kleine 10% van de inwoners van Gelderland-Midden geeft aan ’s avonds vaak niet open te doen als wordt aangebeld, omdat men dat niet veilig vindt. Voor zo’n 20% van de inwoners geldt dat men dit soms niet doet.

• Ongeveer 30% van de inwoners staat zijn kinderen soms niet toe ergens naar toe te gaan, omdat men het niet veilig vindt.

• De groep die zich ’s avonds wel eens onveilig voelt op straat is iets groter dan 20%. • Omlopen of omrijden omdat men een onveilige plek wil mijden, is iets dat een kleine

20% van de inwoners wel eens doet. • Datzelfde geldt voor de groep die zich ’s avonds wel eens niet op zijn gemak voelt,

omdat men alleen thuis is. Vervolgens is nagegaan welke concrete plekken men als onveilig ervaart. Figuur 4.7: Regio Gelderland-Midden. Ervaren van onveiligheidsgevoel op bepaalde plekken, 2009

0% 20% 40% 60% 80% 100%

Rondom uitgaansgelegenheden

Plekken waar groepen jongeren rondhangen

In het centrum van mijn gemeente

Winkelgebied / winkelcentrum in de eigen buurt

In het openbaar vervoer

Bij het treinstation

In het eigen huis



• De inwoners van Gelderland-Midden voelen zich het vaakst onveilig bij plekken waar

groepen jongeren rondhangen. Een kleine 60% ervaart dit (wel eens) als bedreigend. • Rondom uitgaansgelegenheden en het treinstation voelt zo’n 40% van de inwoners

zich wel eens onveilig. • Een derde van de bewoners voelt zich in het openbaar vervoer of het centrum van

hun woonplaats wel eens onveilig. Er is bij dit antwoord mogelijk een sterke relatie met de aanwezigheid van uitgaansgelegenheden en groepen jongeren.

- 28 -

- 29 -

5. Slachtofferschap

5.1. Inleiding

In het vorige hoofdstuk is stilgestaan bij de subjectieve beleving van de veiligheid in Gelderland-Midden en in de woonbuurten. In dit hoofdstuk kijken we naar de mate waarin de inwoners van Gelderland-Midden daadwerkelijk het slachtoffer zijn geworden van verschillende misdrijven. 5.2. Woninginbraken

Zoals in het vorige hoofdstuk bleek, acht zo’n 7% van de inwoners van Gelderland-Midden de kans reëel slachtoffer te worden van een woninginbraak. Figuur 5.1: Regio Gelderland-Midden. Slachtofferschap (poging tot) inbraak in de afgelopen 5 jaar

8%

6%

0% 10% 20% 30% 40% 50%

Poging tot inbraak

Diefstal uit woning

% slachtoffer in afgelopen 5 jaar


• Als we kijken naar het aandeel inwoners dat daadwerkelijk slachtoffer is geworden,

dan blijkt dat bij 8% van de bevolking in 5 jaar tijd naar eigen zeggen een poging tot inbraak is gedaan. Voor deze mensen geldt dat het bij een poging is gebleven.

• Nog eens 6% van de bevolking is daadwerkelijk slachtoffer geworden van een inbraak waarbij zaken zijn ontvreemd.

Figuur 5.2: Regio Gelderland-Midden. Slachtofferschap (poging tot) inbraak in de afgelopen 5 jaar naar

deelgebied

12%

10%

9%

6%

9%

6%

9%

7%

0% 10% 20% 30% 40% 50%

Arnhem-Noord

Arnhem-Zuid

IJsselwaarden

Rivierenland-Oost

Rivierenland-West



Renkum-Wageningen

Units Gelderland-Midden


- 30 -

• Binnen Gelderland-Midden hebben inwoners van Rivierenland-Oost en West-Veluwe

Vallei (Noord) het minst te maken gehad met een poging tot inbraak. Slechts 6% van de inwoners geeft aan in de afgelopen 5 jaar slachtoffer te zijn geweest van een (poging tot) inbraak.

• In Arnhem-Noord is dat percentage met 12%, en Arnhem-Zuid met 10% het hoogst. Figuur 5.3: Regio Gelderland-Midden. Slachtofferschap diefstal uit woning in de afgelopen 5 jaar naar

deelgebied

9%

7%

7%

4%

7%

4%

6%

4%

0% 10% 20% 30% 40% 50%

Arnhem-Noord

Arnhem-Zuid

IJsselwaarden

Rivierenland-Oost

Rivierenland-West



Renkum-Wageningen



• Ook bij diefstal uit de woning komen Rivierenland-Oost, West-Veluwe Vallei (Noord)

relatief gunstig naar voren. Samen met Renkum-Wageningen heeft hier 4% van de inwoners te maken gehad met daadwerkelijke diefstal uit de woning.

• Ook hier geldt dat Arnhem-Noord met 9% de meest ongunstige score heeft. 5.3. Fietsendiefstal

Figuur 5.4: Regio Gelderland-Midden. Slachtofferschap fietsendiefstal in de afgelopen 5 jaar

20%

0% 10% 20% 30% 40% 50%

Fietsendiefstal



• Eén op de vijf inwoners van Gelderland-Midden (20%) is de laatste 5 jaar slachtoffer geworden van een fietsendiefstal.

• Ter illustratie: voor heel Nederland geldt dit voor 22% van de inwoners.

- 31 -

Figuur 5.5: Regio Gelderland-Midden. Slachtofferschap fietsendiefstal in de afgelopen 5 jaar naar deelgebied

34%

23%

19%

16%

17%

13%

18%

23%

0% 10% 20% 30% 40% 50%

Arnhem-Noord

Arnhem-Zuid

IJsselwaarden

Rivierenland-Oost

Rivierenland-West



Renkum-Wageningen



• In Arnhem-Noord is ongeveer een derde van de inwoners de laatste 5 jaar slachtoffer

geworden van een fietsendiefstal. Dit is flink meer dan het gemiddelde in Gelderland-Midden: 20%.

• In positieve zin valt West-Veluwe Vallei (Noord) op. Hier heeft 13% van de inwoners de afgelopen 5 jaar te maken gehad met een fietsendiefstal.

5.4. Autocriminaliteit

Autocriminaliteit gaat over de diefstal van auto’s of uit auto’s. Ook komt in deze paragraaf de vernieling van de buitenkant van auto’s aan de orde.

Figuur 5.6: Regio Gelderland-Midden. Slachtofferschap autocriminaliteit in de afgelopen 5 jaar

3%

13%

32%

0% 10% 20% 30% 40% 50%

Diefstal van auto

Diefstal uit auto

Vernieling of diefstal vaniets aan buitenkant auto



• Van alle inwoners van Gelderland-Midden heeft 3% de afgelopen 5 jaar naar eigen

zeggen te maken gehad met diefstal van de auto. • Diefstal van zaken uit de auto overkwam ongeveer 13% van de inwoners. • Bijna een derde van de inwoners kreeg te maken met vernielingen aan de auto of

diefstal van iets aan de buitenkant van de auto.

- 32 -

Figuur 5.7: Regio Gelderland-Midden. Slachtofferschap diefstal van auto in de afgelopen 5 jaar naar deelgebied

6%

5%

3%

2%

4%

2%

2%

2%

0% 10% 20% 30% 40% 50%

Arnhem-Noord

Arnhem-Zuid

IJsselwaarden

Rivierenland-Oost

Rivierenland-West



Renkum-Wageningen



• In Arnhem-Noord (en mindere mate Arnhem-Zuid) worden relatief gezien de meeste

auto’s gestolen: twee keer zoveel als het regionale gemiddelde. Figuur 5.8. Regio Gelderland-Midden. Slachtofferschap diefstal uit de auto in de afgelopen 5 jaar naar

deelgebied

18%

16%

15%

11%

10%

12%

12%

14%

0% 10% 20% 30% 40% 50%

Arnhem-Noord

Arnhem-Zuid

IJsselwaarden

Rivierenland-Oost

Rivierenland-West



Renkum-Wageningen



• In Arnhem-Noord geven bewoners het meest aan dat er diefstallen uit auto’s hebben

plaatsgevonden. • Rivierenland-West scoort op dit onderdeel met 10% het beste.

- 33 -

Figuur 5.9. Regio Gelderland-Midden. Slachtofferschap vernieling of diefstal van iets van buiten de auto in de afgelopen 5 jaar naar deelgebied

43%

38%

31%

32%

27%

25%

30%

30%

0% 10% 20% 30% 40% 50%

Arnhem-Noord

Arnhem-Zuid

IJsselwaarden

Rivierenland-Oost

Rivierenland-West



Renkum-Wageningen



• In Arnhem-Noord en Arnhem-Zuid werden respectievelijk 43% en 38% van de

inwoners in de afgelopen 5 jaar slachtoffer van vernieling of diefstal van iets buiten de auto. In Gelderland-Midden is dit gemiddeld 32%.

• In West-Veluwe Vallei (Noord) heeft één op de vier inwoners de afgelopen 5 jaar te maken gehad met vernieling of diefstal van iets buiten de auto.

5.5. Zakkenrollen

Figuur 5.10: Regio Gelderland-Midden. Persoonlijk slachtofferschap zakkenrollen in de afgelopen 5 jaar

5%

0% 10% 20% 30% 40% 50%

Zakkenrollen



• Ongeveer één op de twintig (5%) inwoners van Gelderland-Midden werd de

afgelopen 5 jaar slachtoffer van een zakkenroller. • Gelderland-Midden volgt hiermee redelijk het Nederlandse gemiddeld (7%).

- 34 -

Figuur 5.11: Regio Gelderland-Midden. Persoonlijk slachtofferschap zakkenrollen in de afgelopen 5 jaar naar deelgebied

8%

6%

6%

5%

4%

4%

5%

6%

0% 10% 20% 30% 40% 50%

Arnhem-Noord

Arnhem-Zuid

IJsselwaarden

Rivierenland-Oost

Rivierenland-West



Renkum-Wageningen



• In Arnhem-Noord geeft 8% van de inwoners aan in de afgelopen 5 jaar slachtoffer

van een zakkenroller te zijn geworden. 5.6. Overige diefstallen

Overige diefstallen zijn alle vormen van diefstal die niet in de voorgaande paragrafen apart zijn behandeld.

Figuur 5.12: Regio Gelderland-Midden. Slachtofferschap overige diefstallen in de afgelopen 5 jaar

11%

0% 10% 20% 30% 40% 50%

Overige diefstallen



• Van de inwoners van Gelderland-Midden werd 11% de afgelopen 5 jaar het slachtoffer van andere vormen van de diefstal dan de eerder genoemde vormen.

• Dit komt overeen met het Nederlandse gemiddelde.

- 35 -

Figuur 5.13: Regio Gelderland-Midden. Slachtofferschap overige diefstallen in de afgelopen 5 jaar naar deelgebied

14%

12%

13%

13%

9%

9%

11%

12%

0% 10% 20% 30% 40% 50%

Arnhem-Noord

Arnhem-Zuid

IJsselwaarden

Rivierenland-Oost

Rivierenland-West



Renkum-Wageningen



• In Arnhem-Noord is 14% van de inwoners slachtoffer geworden van ‘overige’ dief-

stallen (dus diefstallen die niet in de voorgaande paragraaf zijn benoemd). Ook IJsselwaarden en Rivierenland-Oost scoren relatief ongunstig.

5.7. Vernielingen

Figuur 5.14: Regio Gelderland-Midden. Slachtofferschap vernielingen (excl. vernielingen auto’s) in de afgelopen 5 jaar

16%

0% 10% 20% 30% 40% 50%

Vernielingen



• Zo’n 16% van de inwoners van Gelderland-Midden heeft de afgelopen 5 jaar te

maken gehad met vernielingen aan eigendommen (niet zijnde auto’s). Dit percentage ligt op hetzelfde niveau als in Nederland als geheel.

- 36 -

Figuur 5.15: Regio Gelderland-Midden. Slachtofferschap vernielingen (excl. vernielingen auto’s) in de afgelopen 5 jaar naar deelgebied

19%

17%

15%

16%

15%

14%

16%

17%

0% 10% 20% 30% 40% 50%

Arnhem-Noord

Arnhem-Zuid

IJsselwaarden

Rivierenland-Oost

Rivierenland-West



Renkum-Wageningen



• Arnhem-Noord scoort op dit onderdeel het slechtst (19%), gevolgd door Arnhem-Zuid

en Renkum-Wageningen (beide 17%). • Slachtofferschap van vernieling komt het minste voor in West-Veluwe Vallei (Noord)

(14%). 5.8. Seksuele intimidatie

Figuur 5.16: Regio Gelderland-Midden. Slachtofferschap seksuele intimidatie in de afgelopen 5 jaar

4%

0% 10% 20% 30% 40% 50%

Seksuele intimidatie



• Zo’n 4% van de inwoners van Gelderland-Midden werd in de afgelopen 5 jaar het

slachtoffer van seksuele intimidatie. • De situatie in Gelderland-Midden ligt op dit punt behoorlijk in lijn met het landelijke

gemiddelde. In Nederland werd een kleine 4% van de bevolking de afgelopen 5 jaar slachtoffer van seksuele intimidatie.

- 37 -

Figuur 5.17: Regio Gelderland-Midden. Slachtofferschap seksuele intimidatie in de afgelopen 5 jaar

6%

5%

3%

3%

3%

3%

4%

3%

0% 10% 20% 30% 40% 50%

Arnhem-Noord

Arnhem-Zuid

IJsselwaarden

Rivierenland-Oost

Rivierenland-West



Renkum-Wageningen



• Uitgesplitst naar deelgebieden valt Arnhem-Noord in negatieve zin op. Zo’n 6% van

de inwoners is daar slachtoffer van seksuele intimidatie. Ook Arnhem-Zuid scoort met 5% relatief hoog.

5.9. Geweldsdelicten

Onder geweldsdelicten vallen straatroof, bedreiging en mishandeling.

Figuur 5.18: Regio Gelderland-Midden. Persoonlijk slachtofferschap geweldsdelicten in de afgelopen 5 jaar

1%

9%

3%

0% 10% 20% 30% 40% 50%

Straatroof

Bedreiging

Mishandeling



• Ongeveer 9% van de inwoners van Gelderland-Midden is in de afgelopen 5 jaar wel

eens bedreigd. Voor heel Nederland geldt dat voor 10% van de inwoners. • Zo’n 3% van de bevolking is de afgelopen 5 jaar het slachtoffer geworden van

mishandeling. In Nederland was dat 4% • Van de inwoners is 1% het slachtoffer geworden van straatroof. Dit is gelijk aan het

landelijk gemiddelde.

- 38 -

Figuur 5.19: Regio Gelderland-Midden. Persoonlijk slachtofferschap straatroof in de afgelopen 5 jaar naar deelgebied

1%

1%

1%

0%

0%

1%

1%

0%

0% 10% 20% 30% 40% 50%

Arnhem-Noord

Arnhem-Zuid

IJsselwaarden

Rivierenland-Oost

Rivierenland-West



Renkum-Wageningen



• De verhoudingen tussen de units verschillen weinig. Figuur 5.20: Regio Gelderland-Midden. Persoonlijk slachtofferschap bedreiging in de afgelopen 5 jaar naar

deelgebied

12%

11%

9%

10%

7%

7%

9%

10%

0% 10% 20% 30% 40% 50%

Arnhem-Noord

Arnhem-Zuid

IJsselwaarden

Rivierenland-Oost

Rivierenland-West



Renkum-Wageningen


• Onder inwoners van Arnhem-Noord is het percentage het hoogst (12%). • In Rivierenland-West en West-Veluwe Vallei (Noord) zijn verhoudingsgewijs de

minste mensen slachtoffer geworden van bedreiging (7%).

- 39 -

Figuur 5.21: Regio Gelderland-Midden. Persoonlijk slachtofferschap mishandeling in de afgelopen 5 jaar naar deelgebied

5%

4%

3%

3%

2%

2%

2%

3%

0% 10% 20% 30% 40% 50%

Arnhem-Noord

Arnhem-Zuid

IJsselwaarden

Rivierenland-Oost

Rivierenland-West



Renkum-Wageningen


De verschillen tussen de units voor mishandeling zijn beperkt. 5.10. Overig slachtofferschap

Onder overig slachtofferschap verstaan we alle misdrijven die in dit hoofdstuk niet apart zijn behandeld. Figuur 5.22: Regio Gelderland-Midden. Overig slachtofferschap in de afgelopen 5 jaar

2%

0% 10% 20% 30% 40% 50%

Overig slachtofferschap



• Ongeveer 2% van de bevolking van Gelderland-Midden werd in de afgelopen 5 jaar

het slachtoffer van overige misdrijven.

- 40 -

Figuur 5.23: Regio Gelderland-Midden. Overig slachtofferschap in de afgelopen 5 jaar naar deelgebied

4%

3%

3%

2%

2%

2%

2%

2%

0% 10% 20% 30% 40% 50%

Arnhem-Noord

Arnhem-Zuid

IJsselwaarden

Rivierenland-Oost

Rivierenland-West



Renkum-Wageningen



• De verschillen tussen de deelgebieden ten aanzien van het overig slachtofferschap

zijn beperkt.

- 41 -

6. Respectloos gedrag

6.1. Inleiding

Respectloos gedrag is gedrag waarbij de grenzen van goed fatsoen worden overschreden. Niet iedereen heeft op dit punt dezelfde grenzen. De gepresenteerde uitkomsten hebben daarom een subjectief karakter. Uitgangspunt is hoe het gedrag van anderen wordt ervaren. 6.2. Respectloos gedrag

Figuur 6.1: Regio Gelderland-Midden. Ervaren van respectloos gedrag, 2009

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

Door onbekenden opstraat

Door onbekenden in hetopenbaar vervoer

Door personeel vanwinkels of bedrijven

Door personeel vanoverheidsinstanties

Door bekenden (partner,familie of vrienden)

Komt vaak voor Komt soms voor Komt zelden voor Komt nooit voor Niet van toepassing


• Als inwoners van Gelderland-Midden respectloos worden behandeld, dan is dat vaak

door onbekenden op straat. Deze categorie scoort op dit punt het hoogst. Ongeveer een kwart van de inwoners wordt wel eens respectloos behandeld door onbekenden op straat. Een klein deel maakt dit vaak mee.

• Rond 10 tot 15% van de inwoners wordt wel eens respectloos behandeld in het openbaar vervoer, door personeel van winkels en bedrijven of door personeel van overheidsinstanties.

• Respectloos gedrag door partner, familie of vrienden komt naar verhouding het minst voor. Ongeveer drie kwart van de inwoners van Gelderland-Midden heeft hiermee nooit te maken, en meer dan 90% zelden of nooit.

• De inwoners van Gelderland-Midden worden ongeveer even vaak geconfronteerd met respectloos gedrag als de gemiddelde Nederlander.

- 42 -

- 43 -

7. Inwoners over de politie

7.1. Inleiding

In dit hoofdstuk gaan we nader in op het functioneren van de politie in de beleving van de inwoners van Gelderland-Midden. Eerst wordt gekeken naar de verhouding tussen het aantal malen dat inwoners slachtoffer werden van een misdrijf en het aantal malen dat melding werd gedaan. Vervolgens kijken we naar het contact dat de inwoners hadden met de politie. Waarover had men contact en is men tevreden met de wijze waarop men is geholpen? Als laatste wordt ingegaan op de wijze waarop de politie haar taken uitvoert in de ogen van de inwoners van Gelderland-Midden. Hierbij maken we een onderscheid tussen het functioneren van de politie in de woonbuurt en in de gemeente als geheel. 7.2. Slachtofferschap en melding

Allereerst kijken we naar de mate waarin slachtoffers van een misdrijf daarvan melding doen.

Figuur 7.1: Regio Gelderland-Midden. Percentage melding per voorval / misdrijf, 2009

0% 20% 40% 60% 80% 100%

Poging tot inbraak in woning

Daadwerkelijke inbraak in woning

Diefstal auto

Iets gestolen uit auto

Iets gestolen of beschadigd aan buitenkant auto

Diefstal fiets

Diefstal met geweld (straatroof)

Diefstal zonder geweld (zakkenrollerij)

Diefstal van andere dingen dan hiervoor genoemd

Vernieling anders dan auto

Seksuele intimidatie of seksueel misdrijf

Mishandeling

Bedreiging met lichamelijk geweld

Ander misdrijf

Gemeld bij politie Door politie zelf ontdekt Niet bekend bij politie


• Van diefstal met geweld (straatroof) en autodiefstal wordt door de inwoners van

Gelderland-Midden in de meeste gevallen melding gedaan. In Gelderland-Midden

- 44 -

doen meer slachtoffers melding van autodiefstal dan gemiddeld in Nederland (95% respectievelijk 85%).

• De meldingsbereidheid voor inbraak in de woning of een poging daartoe is ook hoog, maar iets minder hoog dan bij de onder het vorige punt genoemde voorvallen. De meldingsbereidheid bij inbraak ligt in Gelderland-Midden op het niveau van Nederland als geheel. Bij poging tot inbraak is de meldingsbereidheid in Gelderland-Midden wat hoger dan gemiddeld (77%, Nederland: 68%).

• Bij diefstal zonder geweld (zakkenrollerij), diefstal uit een auto en ‘andere misdrijven’ doet zo’n 70% melding. Heel soms wordt zakkenrollerij overigens door de politie zelf ontdekt. De meldingsbereidheid bij slachtoffers van zakkenrollerij en diefstal van zaken uit de auto ligt op het niveau van Nederland als totaal. In de categorie ‘andere misdrijven’ is de meldingsbereidheid in Gelderland-Midden wat hoger dan gemiddeld. Verder meldt minder dan de helft van de inwoners diefstal van een fiets. Dat geldt ook voor Nederland als geheel.

• Ongeveer een derde van de slachtoffers van seksuele intimidatie of een seksueel misdrijf en een kwart van de slachtoffers van mishandeling doet melding in de regio Gelderland-Midden. De meldingsbereidheid voor seksuele delicten is in Gelderland-Midden aanmerkelijk hoger dan gemiddeld in Nederland (11%). Daarentegen doen in Gelderland-Midden veel minder slachtoffers melding van mishandeling dan in Nederland als geheel (53%).

• Van overige diefstallen en diefstal en / of beschadiging van de buitenkant van een auto in Gelderland-Midden doet eveneens een kwart tot een derde melding. Dat ligt op hetzelfde niveau als gemiddeld in Nederland.

• Het minst vaak doen slachtoffers melding van vernielingen (anders dan een auto) en bedreiging met lichamelijk geweld. Dit is in nog geen 20% van de gevallen aan de orde. Gemiddeld in Nederland ligt de meldingsbereidheid op deze punten meer dan 10 procentpunt hoger.

Zijn er verschillen in de meldingsbereidheid van de inwoners tussen de diverse politie-units? In de onderstaande figuur wordt per onderscheiden deelgebied aangegeven in welke mate slachtoffers van een misdrijf daarvan melding maakten bij de politie.

- 45 -

Figuur 7.2: Regio Gelderland-Midden. Percentage meldingen bij de politie, 2009 naar deelgebied

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

Gelderland-Midden

Arnhem-Noord

Arnhem-Zuid

IJsselwaarden

Rivierenland-Oost

Rivierenland-West

West-Veluwe Vallei(Noord)

West-Veluwe Vallei(Midden)

Renkum-Wageningen

Ja, gemeld bij politie Nee, het is door de politie zelf ontdekt Nee, het is niet bekend bij de politie


• Het aandeel inwoners dat melding doet van een misdrijf waarvan zij het slachtoffer

zijn geworden, ligt in de meeste deelgebieden tussen de 30 en de 40%. Gemiddeld in de politieregio Gelderland-Midden ligt dit aandeel op 36%. Voor heel Nederland is het aandeel 35%

• In 3 deelgebieden doen slachtoffers naar verhouding vaker melding. Dit zijn inwoners van de deelgebieden IJsselwaarden, Rivierenland-Oost en West-Veluwe Vallei (Midden). In deze gebieden ligt het aandeel slachtoffers dat melding doet tussen de 40 en de 50%.

De inwoners van Gelderland-Midden die te maken hebben gehad met een misdrijf, maar daarvan geen melding hebben gedaan bij de politie, is gevraagd aan te geven waarom men dat heeft nagelaten. • Bijna 30% deed geen melding, omdat dat in hun ogen toch niets helpt of omdat ze

het voorval niet belangrijk genoeg vonden om melding van te doen. • Circa één op de zeven slachtoffers was van mening dat het voorval geen zaak was

voor de politie of vond dat het al opgelost was. • Mensen die geen melding deden, is gevraagd of zij dat wel zouden hebben gedaan

als zij anoniem melding hadden kunnen doen. Dit neemt voor slechts een kleine groep een barrière weg: zo’n 5% van hen zou wel melding hebben gedaan als dit anoniem kon.

Slachtoffers die wel melding deden bij de politie is gevraagd waarom zij dat belangrijk vonden. De vier belangrijkste redenen om melding te doen waren: • Verzekeringsredenen • Om de gestolen goederen terug te krijgen.

- 46 -

• Principiële redenen • Omdat de dader absoluut gepakt moest worden Slachtoffers die melding deden is ook gevraagd aan te geven op welke wijze zij dit hebben gedaan. Dit deden zij over het algemeen via het algemene nummer van de politie (0900-8844), via internet en op het politiebureau. Drie kwart van de slachtoffers die melding deden, heeft een proces-verbaal of ander document getekend. Een kwart van de slachtoffers deed dat naar eigen zeggen niet. 7.3. Laatste politiecontact

Figuur 7.3: Regio Gelderland-Midden. Reden laatste politiecontact, 2009

0% 10% 20% 30% 40% 50%

Geen van deze

Bekeuring

Aangifte waarbij een proces-verbaal of anderdocument is ondertekend

Melding van een verdachte situatie/delict

Controle door de politie

Sociaal contact/praatje

Verloren of gevonden voorwerpen (ook huisdier)

Vragen om hulp, bijv. bij geluidsoverlast ofburenruzie

Waarschuwing

Aangifte via internet

Vragen om informatie of advies

Melden ongeval

Opgeroepen als getuige i.v.m een delict

Vergunning vragen of andere administratievehandelingen

Voorlichting/open dag

Klacht over politieoptreden

Burgernet

Melding feest


- 47 -

• Inwoners die in 2009 in aanraking zijn geweest met de politie, noemen een bekeuring, aangifte waarbij een proces-verbaal of ander document is ondertekend en een melding van een verdachte situatie of delict het vaakst als reden voor het contact (steeds rond 12%).

• Iets minder inwoners had contact met de politie in verband met een controle: bijna 10%.

• Andere redenen zijn door 5% of minder inwoners genoemd. Figuur 7.4: Regio Gelderland-Midden. Tevredenheid over laatste politiecontact, 2009

63%15%

22%

(Zeer) tevreden Niet tevreden / niet ontevreden (Zeer) ontevreden


• Ruim 60% van degenen die contact hebben gehad met de politie is hier tevreden tot zeer tevreden over.

• Ongeveer één op de vijf van de bewoners die contact gehad hebben met de politie was juist (zeer) ontevreden.

Bewoners die contact gehad hebben met de politie waren vooral ontevreden over dat de politie niets of te weinig deed (26%), dat de problemen na het contact met de politie niet waren opgelost (23%), dat de politie niet efficiënt optrad (22%) en dat de politie onverschillig leek (21%). Overige genoemde redenen zijn: de politie liet het slachtoffer te lang wachten of kwam te laat (18%), men had onvoldoende tijd / aandacht (17%), geen bericht over de afloop (16%), de politie gaf onvoldoende informatie (13%), de politie kon niets doen (11%) en de politie kwam niet (10%). Of degenen die contact hebben gehad met de politie hier tevreden over waren, hangt af van de reden van het contact. • Ongeveer 85% van de bewoners waren (zeer) tevreden over het contact met de

politie naar aanleiding van sociaal contact of een praatje. • Circa 80% is (zeer) ontevreden is over het contact met de politie wanneer zij een

klacht over hen hebben. • Om en nabij drie kwart van de inwoners is (zeer) tevreden over controle door de

politie (79%), het burgernet (78%), het aanvragen van een vergunning of andere administratieve handelingen (76%), in het geval van verloren of gevonden voor-

- 48 -

werpen (ook een huisdier) (74%) en wanneer zij opgeroepen zijn als getuige in verband met een delict (72%).

• Minder hoog scoorden contact bij: het vragen om informatie of advies (69%), een waarschuwing (67%), aangifte waarbij een proces-verbaal of ander document is ondertekend (66%), het melden van een ongeval (63%) het contact tijdens voorlichting / open dag (63%), het melden van een verdachte situatie / delict (59%) en vragen om hulp (bijv. bij geluidsoverlast of burenruzie) (54%) en een melding van een feest (53%).

• Minder dan de helft is (zeer) tevreden over: aangifte via internet (46%). 7.4. Functioneren politie in de buurt

De politie vervult een belangrijke rol in de woonbuurt. Zichtbaarheid van de politie en tevredenheid over het functioneren van de politie in de buurt leveren een grote bijdrage aan het gevoel van veiligheid bij veel mensen. Daarom besteedt de Veiligheidsmonitor specifieke aandacht aan het functioneren van de politie in de buurt.

Figuur 7.5: Regio Gelderland-Midden. Tevredenheid over totale functioneren politie in buurt, 2009

50%

37%

13%

(Zeer) tevreden Niet tevreden / niet ontevreden (Zeer) ontevreden


• De helft van de inwoners van Gelderland-Midden is tevreden tot zeer tevreden over

het functioneren van de politie in hun woonbuurt. • Ruim een derde deel is niet uitgesproken tevreden, maar ook niet ontevreden. • Bijna 15% van de inwoners van Gelderland-Midden is ontevreden over het functio-

neren van de politie in hun buurt.

- 49 -

Figuur 7.6: Regio Gelderland-Midden. Uitspraken over functioneren politie in buurt, 2009

0% 20% 40% 60% 80% 100%

De politie biedt de burgers in deze buurtbescherming

De politie heeft hier contact met de bewoners uitde buurt

De politie reageert op de problemen hier in debuurt

De politie doet in deze buurt haar best

De politie pakt de zaken in deze buurt efficiënt aan

De politie bekeurt hier te weinig

De politie neemt je serieus



• Iets meer dan de helft van de inwoners van Gelderland-Midden is van mening dat de

politie hen serieus neemt. • Ruim 40% is van mening dat de politie haar best doet, dat ze reageert op problemen

in de buurt en dat de politie bescherming geeft in de woonbuurt. • Bijna 40% vindt dat de politie te weinig bekeurt. Daar staat in omvang ongeveer een

gelijke groep tegenover die juist van mening is dat de politie teveel bekeurt. • Ongeveer een kwart van de inwoners vindt dat de politie efficiënt werkt. • Minder dan een kwart geeft aan dat de politie contact heeft met bewoners in de buurt.

Figuur 7.7: Regio Gelderland-Midden. Uitspraken over beschikbaarheid politie in buurt, 2009

0% 20% 40% 60% 80% 100%

Je ziet de politie in debuurt te weinig

De politie komt hier teweinig uit de auto

De politie is hier te weinigaanspreekbaar

De politie heeft hier teweinig tijd voor allerlei

zaken

De politie komt niet snelals je ze roept



- 50 -

• Een kleine 60% van de inwoners van Gelderland-Midden vindt dat de politie te weinig in de buurt aanwezig is.

• Circa de helft vindt dat de politie, als zij door de wijk rijdt, te weinig uit de auto komt. • Ongeveer 45% van de inwoners is van mening dat de politie niet voldoende

aanspreekbaar is. • Minder dan 40% geeft aan dat de politie in hun ogen voor zaken te weinig tijd heeft. • Met de stelling dat de politie snel komt als ze worden geroepen, is de groep die het

hiermee eens is ongeveer even groot als de groep die het hiermee oneens is. Een grote groep mensen antwoordt neutraal op deze vraag.

Figuur 7.8: Regio Gelderland-Midden. Kental ‘Beschikbaarheid politie in buurt’, 2001, 2005 en 2009

3,9

4,2

4,2

0,0 1,0 2,0 3,0 4,0 5,0 6,0 7,0 8,0 9,0 10,0

2001

2005

2009


In 2009 scoort de politie van Gelderland-Midden beter dan in 2001 op het samengestelde kental ‘beschikbaarheid politie in de buurt’. Bewoners zijn dus positiever over de beschikbaarheid van de politie in de buurt. De score is sinds 2005 gelijk gebleven. De beschikbaarheid van politie in de buurt wordt in Gelderland-Midden vrijwel gelijk beoordeeld als het landelijke gemiddelde 4,3. Figuur 7.9: Regio Gelderland-Midden. Kental ‘Beschikbaarheid politie in buurt’, 2009 naar deelgebied

4,4

4,3

4,0

4,1

4,2

4,2

4,1

4,6

4,4

4,1

4,1

4,3

4,1

3,9

4,1

4,8

0,0 1,0 2,0 3,0 4,0 5,0 6,0 7,0 8,0 9,0 10,0

Arnhem-Noord

Arnhem-Zuid

Ijsselwaarden

Rivierland-Oost

Rivierenland-West



Renkum-Wageningen



- 51 -

• Wanneer we de deelgebieden in Gelderland-Midden met elkaar vergelijken valt op dat de inwoners van Renkum-Wageningen het meest tevreden zijn over de beschikbaarheid van de politie in de buurt (4,6), gevolgd door Arnhem-Noord. In de IJsselwaarden is men het minst tevreden (4,0).

• De verschillen tussen 2009 en 2005 zijn minimaal. 7.5. Functioneren politie algemeen

Om het beeld dat burgers hebben van de politie verder te completeren, is hun mening gevraagd over een aantal algemene aspecten van het functioneren van de politie. Figuur 7.10: Regio Gelderland-Midden. Uitspraken over functioneren politie algemeen, 2009

0% 20% 40% 60% 80% 100%

De politie weet hoe ze boeven moeten vangen

De politie wil contact hebben met burgers

De politie houdt rekening met de wensen van desamenleving

De politie werkt goed samen met de bewoners

Als het er echt om gaat dan is de politie er voor je

De politie is benaderbaar

De politie informeert de burgers

De politie bestrijdt succesvol de criminaliteit

Als het er echt om gaat zal de politie het uiterstedoen om je te helpen



• Ongeveer 60% van de inwoners van Gelderland-Midden is van mening dat de politie

benaderbaar is, dat de politie er voor je is als het er echt om gaat en dat de politie in dat geval het uiterste zal doen om je te helpen.

• Over het succes van de politie bij het bestrijden van de criminaliteit zijn veel mensen minder optimistisch. Ongeveer 30% is het hier mee eens. Ook nog eens 30% is het hier mee oneens. Minder dan de helft van de inwoners is het eens met de stelling dat de politie weet hoe ze boeven moet vangen.

• Met de stelling dat de politie goed samenwerkt met burgers is een kleine 40% van de inwoners tevreden. Dit geldt ook voor de informatieverstrekking door de politie.

- 52 -

- 53 -

8. Inwoners over de gemeente

8.1. Inleiding

De gemeente is in belangrijke mate verantwoordelijk voor de leefbaarheid en veiligheid binnen haar grenzen. De gemeente heeft daarbij vaak een regierol in de samenwerking met andere instanties, zoals de politie, woningcorporaties en welzijnsorganisaties. Inwoners is daarom gevraagd naar hun beeld van het functioneren van de gemeente op het gebied van leefbaarheid en veiligheid in de buurt. 8.2. Functioneren gemeente: leefbaarheid en veiligheid

Figuur 8.1: Regio Gelderland-Midden. Uitspraken over functioneren gemeente bij aanpak leefbaarheid en veiligheid, 2009

0% 20% 40% 60% 80% 100%

De gemeente heeft aandacht voor het verbeterenvan leefbaarheid en veiligheid in de buurt

De gemeente informeert de buurt over de aanpakvan leefbaarheid en veiligheid in de buurt

De gemeente betrekt de buurt bij de aanpak vanleefbaarheid en veiligheid in de buurt

De gemeente is bereikbaar voor meldingen enklachten over de leefbaarheid en de overlast in de

buurt

De gemeente reageert op meldingen en klachtenover de leefbaarheid en de overlast in de buurt

De gemeente doet wat ze zegt bij het verbeterenvan de leefbaarheid en veiligheid in uw buurt



• Circa 60% van de inwoners van Gelderland-Midden is het eens met de stelling dat de

gemeente aandacht heeft voor het verbeteren van de leefbaarheid en veiligheid in de buurt. Ongeveer de helft onderschrijft de stelling dat gemeenten in Gelderland-Mid-den de buurt informeren over de aanpak van leefbaarheid en veiligheid in de buurt.

• Iets minder dan de helft van de mensen is van mening dat de gemeenten de buurt betrekken bij de aanpak van leefbaarheid en veiligheid. Meer dan 20% is het daar juist niet mee eens.

• Ongeveer de helft vindt dat de gemeenten goed bereikbaar zijn voor meldingen en klachten over de leefbaarheid en overlast in de buurt. Overigens is iets minder dan

- 54 -

40% van de inwoners het eens met de stelling dat de gemeenten reageren op deze meldingen en klachten.

• Ook minder dan 40% is het eens met de stelling dat de gemeenten hun toezeggingen en afspraken nakomen. Een grote groep staat neutraal ten opzichte van deze stelling. Ongeveer 25% is het oneens met de stelling.

- 55 -

9. Preventie

9.1. Inleiding

Burgers kunnen zelf maatregelen nemen om hun woning en hun bezittingen te beveiligen. Dat kan bijvoorbeeld door de woning te voorzien van extra sloten en door waardevolle spullen niet in de auto achter te laten. In dit hoofdstuk kijken we nader naar de preventieve maatregelen die de inwoners van Gelderland-Midden treffen om diefstal van hun bezittingen te voorkomen. 9.2. Preventieve maatregelen: gedrag

Allereerst is gevraagd hoe inwoners in hun doen en laten handelen om de kans op diefstal van hun eigendommen te beperken. Tabel 9.1: Regio Gelderland-Midden. Nemen van preventieve maatregelen om woning of bezittingen te

beveiligen (gedrag), 2009

’s Avonds

wanneer er

niemand thuis is,

het licht laten

branden.

Indien mogelijk

fiets in een

bewaakte

fietsenstalling

zetten.

Waardevolle

spullen

meenemen uit de

auto.

Bij ergens

naartoe gaan

waardevolle

spullen thuis laten

om diefstal te

voorkomen.

(Bijna) altijd 50% 44% 79% 52%

Soms 22% 15% 7% 27%

(Bijna) nooit 26% 24% 4% 17%

Niet van toepassing 2% 17% 10% 6%

Totaal 100% 100% 100% 100% Bron: Veiligheidsmonitor Gelderland-Midden 2009.

• De helft van de inwoners van Gelderland-Midden laat het licht (bijna) altijd branden

als ze ’s avonds niet thuis zijn, en bijna een kwart doet dit soms. Bijna 30% laat het licht nooit branden.

• Bijna de helft zet naar eigen zeggen zijn of haar fiets in een bewaakte fietsenstalling, 15% doet dit soms.

• Ruim drie kwart van de inwoners van Gelderland-Midden zegt altijd waardevolle spullen mee te nemen uit de auto; 4% doet dit daarentegen nooit.

• Ongeveer de helft van de inwoners laat waardevolle spullen thuis als zij ergens naar toe gaan; meer dan een kwart doet dit soms.

9.3. Preventieve maatregelen: ingrepen

Vervolgens is nagegaan welke fysieke ingrepen zij plegen om te voorkomen dat hun bezittingen worden gestolen.

- 56 -

Tabel 9.2: Regio Gelderland-Midden. Nemen van preventieve maatregelen om woning of bezittingen te beveiligen (ingrepen), 2009

Extra

veiligheidssloten

of grendels op

buitendeuren

(Rol)luiken voor

ramen en / of

deuren Buitenverlichting Alarminstallatie

(Bijna) altijd 90% 79% 76% 71%

Soms 8% 16% 19% 15%

(Bijna) nooit 2% 4% 6% 15%

Totaal 100% 100% 100% 100% Bron: Veiligheidsmonitor Gelderland-Midden 2009.

• Circa 90% van de inwoners van Gelderland-Midden die extra veiligheidssloten en / of grendels op buitendeuren heeft, gebruikt deze ook (bijna) altijd. Nog eens zo’n 8% doet dit ook, maar minder consistent.

• Ruim drie kwart van de burgers met (rol)luiken voor ramen en / of deuren gebruikt deze ook ter preventie van diefstal. Bijna een vijfde doet dat soms.

• Ongeveer drie kwart van de inwoners met buitenverlichting gebruikt deze om inbraak te voorkomen. Nog eens één op de vijf laat de buitenverlichting soms branden.

• Ruim 70% van de inwoners met een alarminstallatie gebruikt deze bijna altijd. Een kleine 15% gebruikt de alarminstallatie bijna nooit.

Veiligheidsmonitor Gelderland-Midden 2009 Regiorapport 9 ......politie en gemeente een handje te...

Documents

Transcript of Veiligheidsmonitor Gelderland-Midden 2009 Regiorapport 9 ......politie en gemeente een handje te...