Veiligheid, Democratie en Steden -...

1 - Veiligheid, Democratie en Steden: Het Manifest van Aubervilliers en Saint-Denis Veiligheid, Democratie en Steden: Het Manifest van Aubervilliers en Saint-Denis - 1

Veiligheid, Democratie en Steden: Het Manifest van Aubervilliers en Saint-Denis

➤

➤➤

➤➤

➤

Europese lokale overheden kiezen voor preventie om de toekomstige generaties garantie te bieden op veiligheid als een fundamenteel recht en onmisbaar element voor de kwaliteit van het stadsleven.

Aangenomen op de internationale conferentie Veiligheid, Democratie en Steden: de toekomst van preventie op 12, 13 en 14 december 2012 in Aubervilliers en Saint-Denis, Frankrijk.

Veiligheid, Democratie en Steden: Het Manifest van Aubervilliers en Saint-Denis

➤

➤


Op het moment dat Europa en de wereld een economische crisis doormaken die de sociale en culturele verworvenheden van de twintigste eeuw op losse schroeven zou kunnen zetten, bevesti-

gen de lokale overheden, de instellingen en de burgers, bijeen in Au-bervilliers en Saint-Denis op het initiatief van het European Forum for Urban Security (Efus, forum gericht op het veiligheidsbeleid in Euro-pese steden), dat het sociale preventiebeleid efficiënt is in de strijd te-gen geweld en criminaliteit, en dit alles ondersteund met feiten. We moeten ons realiseren dat preventie minder duur is, niet alleen econo-misch maar ook sociaal gezien.

Daarom heeft het Efus 'de toekomst van preventie' gekozen als trans-versaal thema voor de vijfde internationale conferentie in Aubervilliers en Saint-Denis, na Montreal, Parijs, Napels en Zaragoza. 900 perso-nen, vertegenwoordigers van 200 steden, 40 landen en 5 continenten, kwamen op 12, 13 en 14 december 2012 bijeen.

Deze conferentie werd afgesloten met het aannemen van het Manifest hieronder, aangevuld met concrete aanbevelingen die voortkomen uit de themaworkshops tijdens de conferentie.

Dit Manifest is meer dan een verslag alleen; het geeft uitdrukking aan de conclusies en beginselen die door de deelnemers en de leden van het Efus worden gedragen. Het Manifest bevat de grondbeginselen en de waarden van het Europees Forum. Het dient ter ondersteuning en inspiratie voor de lokale overheden bij de ontwikkeling en bevordering van hun veiligheidsbeleid. Het is eveneens bedoeld om de stem van de steden uit te dragen bij de nationale, Europese en internationale instel-lingen.

Het dient bovendien als basis voor discussie met de burgers van heel Europa en ter aanmoediging van hun bijdragen aan de veiligheid. Wij nodigen de lokale overheden van heel Europa uit blijk te geven van hun engagement voor rechtvaardiger en veiliger steden door dit Manifest te onderschrijven en de principes die het voorstaat over te nemen in hun lokaal beleid.

Guilherme Pinto, Voorzitter Efus

Inleiding

➤

➤


Dergelijke uitdagingen maken het risico groot dat alleen de meest zichtbare tekenen van gebrek aan evenwicht worden aangepakt: armoede, stadsoproer, mensenhandel, aangroei-end verslavend gedrag, gendergerelateerd geweld, jeugdge-weld, asociaal gedrag.

Op de korte termijn kan een autoritair beleid de overheden voordelig schijnen omdat het zichtbaar is. Op de lange ter-mijn eist deze aanpak een sociaal en economisch hoge tol en kan hij onze rechten en vrijheden ernstig in gevaar brengen.

Als we rekening willen houden met de sociale, economische en ecologische opgaven voor onze nabije toekomst, zijn wij ge-dwongen om in onze besluitvorming rekening te houden met zowel de korte als de lange termijn. Dan moeten we onze prio-riteiten opnieuw op een rij zetten en onze actiemethoden her-zien, maar krijgen we ook een kans om te innoveren.

Het democratische debat, gevoed door wetenschap en kennis, maakt dat wij de financiële en economische gevolgen van onze beslissingen voor de toekomst beter kunnen afwegen.

Onze reacties op de huidige wanorde moeten deze moeilijke en veeleisende weg volgen. Veiligheid moet meer dan ooit ont-staan uit het evenwicht tussen repressie en preventie. De ste-den moeten erover waken dat de overheden samenhangend handelen ten aanzien van zowel de kleine als de grote crimi-nele activiteiten.

Het risico op autoritarisme

Laten we redelijk blijven

In een sfeer van wereldwijde onrust staan wij voor ecologi-sche, sociale, economische en financiële vraagstukken waarvan de oplossingen onze toekomst zullen bepalen.

Europa ondergaat wanverhoudingen en ongelijkheden, in het bijzonder een forse toename van werkloosheid, die de Europese burgers in een staat van ongerustheid hebben gebracht en afbreuk doen aan de sociale bindkracht en het vertrouwen in de toekomst. Stuurloze globalisering, waar-van de kansen vaak onbenut blijven, maakt dat Europa naar verdeeldheid neigt en zich in zichzelf terugtrekt. Overal in Europa dreigt de crisis de sociale cohesie en soli-dariteit te ondermijnen en kweekt ze egoïsme en individu-alisme.

Het gevoel van onzekerheid is nog nooit zo sterk geweest en de burgers wantrouwen de politiek. Europa's vermogen om de loop van de gebeurtenissen te wijzigen wordt sterk in vraag gesteld.

De georganiseerde misdaad en financieel-economische cri-minaliteit, vrijwel afwezig op de politieke agenda van over-heden, vormen een bedreiging voor het maatschappelijk evenwicht en voor onze democratische verworvenheden.

Europa houdt geen gelijke tred met deze uitdagingen: het sociale, economische en politieke project komt niet vol-doende overeen met de verwachtingen van de burgers, die er dus maar een wankel draagvlak voor vormen.

Hoewel er aanzienlijke vooruitgang is geboekt, in de eerste plaats vrede sinds 65 jaar, ontlokt Europa geen sterk wijgevoel bij de burgers, wat een collectieve inzet verhindert.

Uitdagingen voor Europa


De burger op de eerste plaatsBij het ontwerp van een veiligheidsbeleid moeten de indivi-duele en collectieve behoeften van de burgers op de eerste plaats staan; het moet niet in functie van de overheidsin-stellingen gebeuren. Het betrekken van de burgers is cruci-aal, zowel bij het ontwikkelen van het beleid, als bij de uit-voering en de evaluatie.

Ook het betrekken van jongeren, die te vaak gestigmatiseerd worden en slachtoffers van geweld zijn, is essentieel voor een goede preventieve aanpak. Het gemeenschappelijke po-litieke project, dat de band tussen de Europese burgers vormt, moet nieuwe streefdoelen en concrete actiemiddelen krijgen. Dit actieve burgerschap impliceert dat iedereen zich het veiligheidsprincipe toeëigent, wat mogelijk moet wor-den gemaakt door opvoeding in wetskwesties en door het delen van de noties van rechtvaardigheid en democratie.

Elk beleid moet rekening houden met de meest recente technische en wetenschappelijke kennis. Het stimuleren van de kenniseconomie is daarbij een randvoorwaarde.

Om dit te doen, moeten de steden zich de middelen ver-schaffen om er zeker van te zijn dat hun beleid bepaald en gestuurd wordt door overtuigende gegevens, zowel kwalita-tief als kwantitatief, en niet geleid door vooroordelen of ideologie. De steden verbinden zich tot het systematisch evalueren van hun preventieacties ter verbetering van de ef-fectiviteit ervan en om preventie op een steeds professione-ler niveau te tillen.

Een doordacht beleid

Door in hun aanpak de nadruk te leggen op preventie ma-ken de Efus-steden duidelijk dat ze de voorkeur geven aan een optimistische dynamiek boven een verlammende logi-ca van angst. Pas als we het fatalistisme van de crisiscon-juctuur loslaten, zullen we zien waar er bewegingsruimte in te nemen valt en welke ontwikkelingsmogelijkheden er bestaan.

De keuze voor preventie wordt opgeëist als een rationele, strategische optie met de beste kosten-batenverhouding. In de context van bezuinigingen en budgettaire herstructure-ringen die ons in de komende jaren zullen worden opgelegd, moeten de belanghebbenden op het gebied van veiligheid creatiever en pragmatischer zijn. Het streven naar efficiëntie versterkt het belang dat de betrokkenen – zowel overheden als privé-instellingen – hebben bij het samenwerken aan een collectief project en het elkaar functioneel aanvullen.

In overeenstemming met het Handvest van Aalborg wensen de Efus-steden een hoge levenskwaliteit voor iedereen. Zij weigeren symptoombestrijding in noodsituaties en maken zich hard voor een duurzaam veiligheidsbeleid.

De steden geven de voorkeur aan preventie om de toekomsti-ge generaties een leven in veiligheid te kunnen garanderen als een fundamenteel recht, onmisbaar voor een gezond leef-milieu in de stad.

Preventie: een keuze voor de toekomst

Veiligheid en duurzame ontwikkeling


Deze veiligheid is complex en moet steunen op partner-schap. Ze wordt opgevat en uitgevoerd als een combinatie van preventie-, sanctie en solidariteitsbeleid. Er moet sys-tematisch en constant gestreefd worden naar vrouwen-rechten en gelijkheid tussen de geslachten. Een voluntaris-tisch beleid dat het samenleven en de positieve verhoudingen onder de burgers bevordert is van levensbe-lang voor onze maatschappijen, die anders geneigd zouden zijn om zich in zichzelf terug te trekken en af te sluiten.

Een rechtvaardiger stad zal haar ook veiliger maken

➤

De Europese steden zijn multiculturele samenlevingen waar de openbare ruimte gedeeld wordt door diverse be-volkingsgroepen. Deze stedelijke eigenschap moeten ze behouden en ontwikkelen. De prioriteit gaat uit naar het scheppen van harmonieuze sociale verhoudingen: het is niet de bedoeling dat veiligheid de burgers van elkaar ver-vreemdt, maar dat er een stad ontstaat waar iedereen veilig is en zich veilig voelt. De publieke ruimte belichaamt de sociale cohesie en symboliseert de band tussen burger en stad.

De Europese en nationale instellingen erkennen de steden inmiddels als onmisbare partners. Omdat zij het dichtst bij de burgers staan, cumuleren de steden bevoegdheden op het gebied van solidariteit en preventie, maar ook van sanctie. Ze zijn deskundig in het beheer van alledaagse problemen. De toewijzing van financiële en menselijke middelen moet de verdeling van bevoegdheden weerspie-gelen en de partnerschappen en samenwerking tussen sta-ten, steden en de burgermaatschappij erkennen.

De steden maken zich hard voor een Europa dat zich open-stelt voor de wereld, met inachtneming van de regels en wetten, en dat de diversiteit van de bevolkingsgroepen vol-ledig benut.

De steden geven te kennen dat ze willen werken aan veilig-heid als een gemeenschappelijk goed, gebaseerd op de na-leving van fundamentele rechten, een goed dat gegaran-deerd moet worden in zowel de publieke als de privéruimte en dit zowel voor individuen als voor groepen.

Een Europa van steden

Steden voor 'samen-leven'


Thematische aanbevelingenThematischeaanbevelingen

➤

➤


➤

• De lokale coalities en de partnerschappen tussen wetenschappers en lokale autoriteiten moeten essentiële structuren worden in de toepassing van dit systematische proces. De steun van de natio-nale overheden en de Europese Unie is nodig om ervoor te zorgen dat misdaadpreventie gebaseerd op overtuigende gegevens de standaardprocedure in deze materie wordt.

Hiervoor zetten wij ons de komende jaren in:

• Bewustmaking van de noodzaak van op overtuigend bewijs geba-seerde misdaadpreventie;

• Evaluatie van het lokale misdaadpreventiebeleid in functie van de beoogde oriëntering en doeltreffendheid;

• Opmaken welke behoefte er bestaat aan methodologische middelen geschikt voor lokale en regionale situaties;

• Het implementeren van technieken voor een systematische benade-ring van de misdaadpreventie;

• Het vormen van partnerschappen tussen wetenschap en lokale overheden.

1- Zaragossa Manifesto, Efus, 2006; Guidebook on Local Safety Audits, Efus, 2008.

Overwegingen:

• Aangezien de lokale overheden worden geconfronteerd met krim-pende budgetten wordt het steeds belangrijker dat hun lokale beleid voor misdaadpreventie economisch en doeltreffend is. Veelbeloven-de preventieve acties moeten zorgvuldig worden gekozen. Zoals be-nadrukt in voorgaande aanbevelingen en publicaties1 moeten audits hulp bieden bij besluitvorming en een rationele basis verlenen voor de gedane investeringen. Ze bieden inzicht in verscheidene proble-men en op die manier hulp om strategieën voor misdaadpreventie uit te werken.

• In de afgelopen jaren heeft het wetenschappelijke debat over de in-strumenten om programma's voor misdaadpreventie met elkaar te vergelijken verschillende concepten, methoden en programma's op-geleverd. Maar de wetenschappelijke eisen sluiten niet altijd aan op de verwachtingen van de lokale belanghebbenden. Kennis blijft on-aangesproken en lokale strategieën zijn nog onvoldoende gebaseerd op overtuigende gegevens.

Wij, de Europese lokale overheden, bevelen voor preventie in de toekomst aan:

• De feitelijke gegevens te bestuderen waarop de acties voor preven-tie gebaseerd zijn:

> Problemen moeten worden geanalyseerd in hun lokale oor-zaak na contextualisering op regionaal, nationaal en Euro-pees niveau;

> De doeltreffendheid van strafmaatregelen moet worden be-wezen;

> Het resultaat moet worden beoordeeld naar het omschreven doel;

Veiligheidsaudits, programma's en evaluatie

➤


➤

• Speciale aandacht dient te worden geschonken aan het samenleven in de openbare ruimte en het potentieel ervan voor de sociale cohesie en veiligheid dient te worden gezien als een van de parameters;

• Er dient over te worden gewaakt dat de groeiende privatisering van de openbare ruimte beperkt blijft en te worden voorkomen dat beveiliging een vector wordt voor het uitsluiten van bepaalde groeperingen;

• Er dient rekening te worden gehouden met ontwikkelingen in het ge-bruik van de openbare ruimte in de loop der tijd, maar ook op verschil-lende tijdstippen overdag en 's nachts;

• Bij het nadenken over de openbare ruimte dienen seksegerelateerde kwesties niet te worden vergeten;

• Er dienen samen met de gebruikers beheerswijzen van de openbare ruimte te worden ontwikkeld vanuit het principe van delen en eigen maken van de ruimte – zonder dat de ene of de andere bevolkingsgroep de openbare ruimte op dominante wijze inneemt − en de menselijke aanwezigheid moet worden herbevestigd;

• De scholing van de verschillende spelers dient te worden herzien, met name die van architecten, stadsontwikkelaars en lokale ambtenaren, zodat de knowhow inzake kwaliteitscriteria voor de openbare ruimte hierin kan worden opgenomen.


• Het beter afstemmen van het openbaar beleid op de verschillende groe-peringen die gebruik maken van de openbare ruimte, zoals bewoners, gebruikers, beroepen die traditioneel in de openbare ruimte worden uitgeoefend enzovoort;

• Het ontwikkelen van de burgerparticipatie en het gebruik van meer hulpmiddelen die het bewoners en gebruikers mogelijk maken betrok-ken te raken, zoals bijvoorbeeld verkenningswandelingen;

• Het ontwikkelen van het potentieel van de beroepen die worden uitge-oefend in de openbare ruimte, in het kader van preventiebeleid;

• Het ontwikkelen van synergie voor samenwerking tussen de gemeen-telijke diensten, de verschillende beroepen die gebruik maken van de openbare ruimte en de overige lokaal betrokken partijen, om te komen tot een nog doelmatiger stedelijk beheer dicht bij de burger.

Overwegingen:

• De openbare ruimte is een onmisbaar element voor het goed functione-ren en de kwaliteit van de stad, aangezien zij de plek bij uitstek is voor het samenleven;

• De openbare ruimte is als collectief erfgoed een plek voor ontmoeting en dialoog, voor gezelligheid en multifunctioneel gebruik door een ge-mengd publiek, evenals voor culturele verrijking en dient als zodanig te worden erkend. Ze moet toegankelijk zijn voor iedereen en men moet er zich veilig en op zijn gemak kunnen voelen;

• Vanwege een slechte inrichting of een eenzijdige bezetting van de ruim-te bestaan op sommige plaatsen problemen zoals onveiligheid, onaan-gepast gedrag, criminaliteit of gevoelens van onveiligheid, die zorgen voor conflicten tussen de gebruikers;

• Er bestaat een direct verband tussen de wijze waarop de openbare ruimte is ontworpen en de veiligheid van deze ruimte;

• Een goed ontworpen openbare ruimte sluit aan bij de behoeften van burgers, bewoners en gebruikers. De veiligheid van de openbare ruimte hangt af van tal van spelers en beroepen die bijdragen aan de inrichting, het functioneren en de activiteiten. Verschillende types openbare ruim-te vragen om een specifieke inrichting en dus om oplossingen 'op maat';

• De openbare ruimte kan in haar functioneren, haar dagelijks beheer en haar activiteiten op zich al een bemiddelingsruimte worden en het 'samen-leven' positief stimuleren.

Wij, de Europese lokale overheden, bevelen voor de preventie in de toekomst aan:

• Burgers, bewoners en gebruikers dienen betrokken te worden bij het ontwerp en beheer van de openbare ruimte;

• Er dient rekening te worden gehouden met de veiligheidsaspecten vanaf het ontwerp van de openbare ruimte. Bij de inrichting ervan dient te worden nagedacht over preventie: vandaar dat er een dialoog moet worden voorzien tussen de ontwerper en de gebruiker/beheerder vanaf de start van het project;

Een openbare ruimte voor iedereen

➤


Overwegingen:

• Steden zijn niet alleen economische productiecentra, verkeersaders en mobiliteitskernen, maar ook openbare ruimte voor discussie en debat;

• Burgerparticipatie is een bron van duurzame democratie en de zo noodzakelijke cohesie in tijden van sociaal-economische crisis, want veiligheid is echt een zaak van iedereen;

• Ook al is door de institutionalisering van de veiligheid lange tijd de inbreng van de burgers terzijde geschoven, hun participatie is nu een kernbegrip geworden binnen de modernisering van openbaar beleid, met name in stedelijke gebieden, en het raadplegen van de inwoners is een van de factoren ter ondersteuning van de besluit-vorming door de lokale overheden;

• Vele bewoners, lokale verenigingen en vrijwilligersorganisaties worden ingeschakeld, wat de hoop brengt om samen de veiligheid te kunnen verbeteren, maar ook angst oplevert over populistische uitwassen.


• Dat de participatieve dynamiek beschouwd wordt als bijzonder gunstig voor het uitwerken van nieuwe manieren om problemen op te lossen. Rechtstreekse deelname van de burgers staat immers toe hun behoeften en verwachtingen inzake veiligheid rechtstreeks te peilen, aangezien regeringen zich daar niet altijd een juiste voor-stelling van kunnen maken;

• Overheidsinstellingen stimuleren deze participatieve dynamiek, want het gevoel ergens bij te horen zorgt voor sociale cohesie, ter-wijl het de verlammende werking van angst afzwakt;

Participatie van burgers in veiligheidszaken

➤

Overwegingen:

• Steden, scholen, gezinnen en bedrijven zijn plaatsen die ons op positieve wijze met elkaar verweven via talloze affectieve relaties of belangen;

• Deze plaatsen vormen ook podia voor geschillen, spanningen, conflicten, geweld en vormen van onveiligheid;

• In dergelijke situaties kan bemiddeling bijdragen tot het herstel van de communicatie, het vormen en herstellen van de banden, geweldspre-ventie, het aanpakken en minnelijk schikken van conflicten. Bemidde-ling wordt gezien als een sterk operationeel antwoord en als een cultuur. Het is een vrij, direct, snel en doeltreffend proces dat weinig kost en op sociaal, gezins- of juridisch niveau kan plaatsvinden. Bemiddeling is een van de oplossingen die in veel steden al worden toegepast.


• De lokale verantwoordelijken laten getuigen van hun politieke wil om de in-voering van bemiddeling te ondersteunen en te vereenvoudigen;

• Systematische samenwerkingsverbanden uitwerken en de maatschappij betrekken bij het nadenken over en het invoeren van bemiddeling;

• Benadrukken dat scholing inzake bemiddeling onontbeerlijk is voor haar doeltreffendheid en succes, in het bijzonder bewustmaking op het niveau van de lokale overheden en scholen;

• Een internationale actie lanceren ter bevordering van bemiddeling die zou kunnen worden voorgegaan door de VN, zoals een internationaal bemidde-lingsjaar.


• Het oprichten van lokalen voor bemiddeling en minnelijke schikking van geschillen op gemeentelijk niveau, toegankelijk voor iedereen, met ge-schoolde, gediplomeerde bemiddelaars (werknemers en vrijwilligers) in staat om bemiddelingsverzoeken te behandelen.

Bemiddeling

➤

➤


➤

maatregelen die minimaal heldere bevoegdheden omvatten en ge-baseerd zijn op schriftelijke protocollen en aangepaste begeleiding, uitrusting en scholing die door de overheid worden verstrekt.


• Het oproepen tot en bevorderen van participatie in onze steden door burgers in de verschillende aspecten van het veiligheidsbe-leid: van de planning van strategieën tot de uitvoering van concrete acties en permanente evaluatie;

• Binnen het Efus een werkgroep oprichten voor het uitwisselen van goede gewoonten en toepassingen op het gebied van participatie en bovenstaande aanbevelingen nader uitwerken en opvolgen;

• Het bevorderen van de totstandkoming van 'pacten' of contracten tussen de burgers en de overheidsinstellingen ter aanmoediging van een gezamenlijke strategie waarbij iedere actie is opgenomen in een gezamenlijk document voor inzage door iedereen.

• Door middel van een continue, creatieve dialoog met de burgers roepen de overheidsinstellingen een gedeelde sociale verant-woordelijkheid op over besluitvorming op het gebied van veilig-heid, en dit begint bij een gemeenschappelijke definitie van de term 'veiligheid';

• Deze dialoog dient te worden ingekaderd en georganiseerd door de instellingen, die alle burgers erbij moeten betrekken en niet alleen oververtegenwoordigde groepen en dit zonder uitsluiting van de meest spontane vormen van mobilisering, zelfs als het een protest betreft;

• De uitwisseling dient over langere tijd plaats te vinden om de ac-tie continuïteit te verschaffen, via follow-up van de voorzienin-gen op het gebied van participatie en het ter beschikking stellen van notulen;

• Wat uit de dialoog naar voren komt, dient werkelijk de openbare actie te voeden in een sfeer van samen timmeren aan de weg, om-dat anders het risico bestaat dat het eenvoudigweg om dienstverle-ning blijft gaan. De door de bevolking verstrekte informatie moet worden gebruikt in de termen waarin ze werd uitgedrukt, zonder verdraaiingen die er eventueel om redenen van bestuur en beheer in kunnen doorsijpelen;

• De veiligheidskwesties die samen met de burgers worden aange-sneden dienen in een breed kader te worden gezien, waarbij reke-ning wordt gehouden met sociaal, jeugd-, cultureel, stadsvernieu-wings- en stadsontwikkelingsbeleid, die alle vallen binnen het beleids- en organisatiekader inzake veiligheid;

• Doorgaan met ontwikkeling van de betrokkenheid van burgers die onbetaald meewerken aan publieke veiligheidsacties, met name de burger-bemiddelaar, de sleutelfiguren van de wijk en de sociale werkers zonder dat deze de plaats van de politie overnemen, waar-bij de nadruk dient te worden gelegd op een aantal veiligheids-


➤

• De overheden keuren strategieën goed, wijzigen en/of stimuleren ze – hierbij inbegrepen de preventieve, op overtuigend bewijs geba-seerde monitoringstrategieën – na hun implementatie, controle en evaluatie dankzij de samenwerking van meerdere instanties.


• Officiële stedelijke veiligheidspartnerschappen tussen lokale over-heden, politie en andere instanties ontwikkelen en versterken om de preventie en de op overtuigend bewijs gefundeerde veiligheids-programma's te verbeteren;

• Officiële integratie van preventie en gedragscodes in beleidsstruc-turen en opleiding van politiediensten;

• Organisatie van regionale en internationale evenementen voor po-litie en lokale overheden uit verschillende stedelijke gebieden om ervaringen uit te wisselen en gezamenlijke initiatieven te ontwik-kelen;

• Programma's opzetten met activiteiten om politie en bevolking tot elkaar te brengen, vooral de jongere leeftijdsgroepen.

Overwegingen:

• De meeste stedelijke omgevingen hebben met veiligheidsproble-men van diverse aard te kampen;

• De lokale overheden moeten bepalen hoe ze het best met de politie kunnen samenwerken om te zorgen voor een veilige stedelijke om-geving, rekening houdend met uiteenlopende eisen van de bur-gers, uitbreiding van het gebied en toename van de informele ont-moetingsruimtes, beheer van de openbare ruimte, opstellen van interventieplannen voor noodsituaties, beperkte middelen, onge-lijkheid, inclusie van migranten, vluchtelingen en minderheden, kwetsbaarheid van vrouwen en kinderen, maar ook met complexe grensoverschrijdende misdaad zoals cybercrime, drugs, wapenen mensenhandel en terrorisme;

• Lokale overheden spelen een belangrijke rol in het samen met de politie zoeken naar oplossingen door lokale kennis te delen en de relatie tussen politie en bevolking te verbeteren.

Wij, de Europese lokale overheden, bevelen voor de preven-tie in de toekomst aan:

• Het lokale niveau moet worden erkend als intermediair tussen po-litie en de burgermaatschappij, met een rol om de relatie tussen politie en bevolking te verbeteren en te versterken;

• Het lokale niveau kan informatie delen met respect voor de men-senrechten;

• De lokale overheden betrekken de politie bij de uitwerking van ge-integreerde benaderingen van veiligheid en preventie die rekening houden met de complexiteit van de stedelijke gebieden en stede-lijke misdaad;

• De politie leeft de wet en de mensenrechten na om vertrouwensre-laties met de burgers op te bouwen en efficiënt te kunnen werken;

De politie in de rol van preventieve speler

➤


➤


• De lokale overheden bewust maken van het belang van versterking van en deelname aan de multi-institutionele toepassingen bij het reclasseren van overtreders, evenals de toepassingen met het oog op het verlenen van aandacht en steun aan de slachtoffers van mis-daden of overtredingen;

• Samenwerkingsprojecten opzetten met Europese professionele or-ganisaties op het gebied van reclassering (gevangenschap, herstel-recht, slachtoffers, politie en dergelijke) om de notie van coöperatie van meerdere instanties aan eenzelfde project te bevorderen;

• Een werkgroep vormen die concrete voorstellen kan ontwerpen over de manier waarop deze doelen kunnen worden bereikt.

2- “The role of cities in the fight against insecurity,” Efus Executive Committee resolutie, Nantes 2011.

Overwegingen:

• Een samenleving gebaseerd op principes van sociale inclusie biedt voor de gemeenschap de beste bescherming tegen schade en ont-reddering door misdaad: gevangenschap wordt dan ook beschouwd als het laatste rechtsmiddel binnen het strafrechtelijke systeem;

• Alternatieve oplossingen voor detentie moeten steeds de voorkeur krijgen;

• De rol van steden en lokale overheden moet worden erkend als essentieel bij het zoeken naar alternatieven voor gevangenschap en bij het herintegreren van ex-gevangenen. Dit moet gebeuren in samenwerking met justitie, zoals vermeld in vorige aanbevelingen2.


• Toegang tot de diensten en instellingen van de burgermaatschap-pij voor ex-gedetineerden moet worden verzekerd, daar sociale inclusie de kans op recidive vermindert. Motiverende maatregelen, herstel van aangerichte schade en positieve burgerschapservarin-gen moeten actief worden bevorderd bij ex-gedetineerden;

• Om te voldoen aan de complexe behoeften van de ex-gedetineer-den wanneer zij weer in de maatschappij worden opgenomen, alsook van de slachtoffers en de gemeenschap, moeten lokale overheden de samenwerking bevorderen tussen politie, reclasse-ringsinstellingen, slachtofferverenigingen, diensten voor herstel-recht en andere gemeentelijke en lokale instanties;

• Aangezien er in veel landen een tendens voor strengere straffen is, moeten de steden de noodzaak duidelijk maken van het investeren in gezamenlijke rehabilitatie van ex-gedetineerden. Ze moeten ook de centrale rol van reclassering uitleggen. Dit toelichtingswerk moet gebeuren op politiek niveau en bij het grote publiek om het vertrouwen van de gemeenschap te winnen;

• Om de vooruitgang op dit gebied te meten moet zo spoedig moge-lijk referentieonderzoek worden verricht met evaluatie na vijf jaar.

Preventie van recidive

➤


➤

• Lokale overheden moeten worden betrokken bij strategieën tegen gendergeweld. Hun rol op het gebied van preventie en slachtofferhulp moet worden erkend en sterk gesteund door de nationale overheden en de Europese Unie.


• De bewustheid verhogen van de lokale overheden, nationale over-heden en internationale instanties om ervoor te zorgen dat besluit-vormers verantwoordelijk worden gesteld voor de implementatie van een wetgeving gebaseerd op deze aanbevelingen;

• Volledige prioriteit geven aan preventie van gendergeweld, aan ontwikkeling van nieuwe en verbetering van bestaande werkin-strumenten ter bestrijding van gendergeweld. Professionele trai-ning van politiemensen en sociale werkers is onderdeel van deze prioriteit;

• Bevordering van de genderbenadering in alle stedelijke beleidslij-nen over veiligheid, die niet dienen te worden beschouwd als spe-cifieke, aparte beleidslijnen;

• Bij het Efus een werkgroep opzetten voor gendergeweld om lokale overheden te helpen het fenomeen te controleren op Europees ni-veau, de beste gewoonten en toepassingen uit te wisselen en op-lossingen te vinden die aan de lokale context kunnen worden aan-gepast;

• Werken aan de preventie van geweld tegen vrouwen van jongs af aan, door met name te waken over de relaties tussen jongens en meisjes.

3- Verslag over de prioriteiten en het ontwerp van een nieuw beleidskader van de EU voor de bestrijding van geweld tegen vrouwen, Commissie rechten van de vrouw en gendergelijk-heid, Europees Parlement (2010/2209(INI)).

4- Building Inclusive Cities and Communities: The Delhi Declaration on Women's Safety, 2010.

Overwegingen:

• In veel landen is femicide – moord van een vrouw door een man omdat ze een vrouw is – tegenwoordig een van de eerste oorzaken van gewelddadige vrouwensterfte3. Dit soort sterfgevallen is vaak het gevolg van pesterijen en aanranding;

• Vrouwen zijn slachtoffers van geweld in de openbare ruimte, maar ook thuis. Of ze nu in de open of de besloten ruimte plaatsvinden, beide vormen van geweld zijn correlatief: ze weerspiegelen de on-gelijke verhoudingen tussen mannen en vrouwen4;

• Lokale overheden kunnen een grote rol spelen bij de preventie van geweld tegen vrouwen en hun veiligheid in het algemeen verbete-ren. Aanscherping van de bestraffingen op dit gebied zou van nut kunnen zijn, maar meer nog dan bij andere misdaden zal een pre-ventieve aanpak wellicht doeltreffender zijn.


• Geweld van mannen tegen vrouwen wordt overal door de wet erkend en veroordeeld. Grotere inspanningen voor een meer gestandaardi-seerd Europees wettelijk kader;

• Verdieping van het onderzoek op nationaal en lokaal niveau, vooral van specifiek onderzoek naar slachtofferschap en het verzamelen van volledige gegevens over femicide. In veel Europese landen zijn de beschikbare gegevens niet betrouwbaar en dus onbruikbaar voor beleidsmakers;

• Strafrechtelijk preventieve of repressieve, burgerrechtelijke of adminis-tratieve instrumenten om vrouwen te beschermen moeten verder wor-den ontwikkeld en beter gecoördineerd;

Genderkwesties en preventie van geweld tegen vrouwen

➤


➤

onderdeel van een opvoedingsproces binnen de instellingen zelf en over de fundamentele kwesties van opvang van slachtoffers en her-stel van aangerichte schade;

• Er dient door de lokale overheidsinstellingen te worden gewerkt aan betrokkenheid van ouders, in overleg met de school, zodat zij hun rol in dit opvoedingsproces ten volle opnemen: de stad heeft namelijk een rol te spelen binnen het educatieve veld en dit via de kwestie van het burgerschap;

• Alle aspecten rond het kind moeten in hun globaliteit worden be-keken en hiertoe dienen schriftelijke protocollen te worden opge-steld waarin de verdeling van de verantwoordelijkheden wordt ge-organiseerd in sterke, duurzame partnerschappen tussen alle deelnemers aan de opvoeding: de politiek verantwoordelijken, on-derwijzers, ouders, verenigingen, sociaal werkers en politie;

• Het bevorderen van goede gewoonten en toepassingen op grond van rationele en objectieve elementen uit wetenschappelijk onder-zoek en met name het onderzoek over het victimisatieproces onder leerlingen en onderwijzend personeel;

• Het bevorderen van beleid om te voorkomen dat leerlingen afha-ken, gebaseerd op de behoeften van jongeren in een perspectief van beroepsintegratie.


• Het begeleiden, met alle middelen die ons ter beschikking staan, van de voorzieningen voor follow-up van jongeren die het risico lo-pen voortijdig de school te verlaten;

• Verdere uitwerking en uitwisseling binnen het Efus van de goede gewoonten en toepassingen die in Europa bestaan;

• Scholing van het personeel opschroeven zodat het op adequate wijze kan reageren op gewelddadige situaties en doelmatige pre-ventie kan ontwikkelen die in staat is aan te zetten tot positief ge-drag en een positieve opstelling.

Overwegingen:

• De school levert vanwege haar opvoedende functie een bijdrage aan het leren leven in de maatschappij, het naleven van de regels en res-pect voor autoriteiten, maar de school geeft ook een beeld van onze samenleving en het daarin voorkomende geweld. Verbaal en fysiek geweld, onbehoorlijk gedrag, intimidatie manifesteren zich even-zeer in de schoolomgeving als op andere plaatsen in de stad;

• De school schiet tekort in haar taak wanneer ze geen aandacht besteedt aan voortijdige schoolverlaters;

• Geweldpleging op school en voortijdig schoolverlaten kunnen niet los van elkaar worden gezien;

• De school maakt onderdeel uit van de stad en dient daardoor voldoende aandacht te krijgen in het lokale veiligheidsbeleid;

• Bij een toekomst in preventie, dat wil zeggen bij een duurzame preventie, dient de school beslist een rol te spelen.


• De school dient aan integratie, niet aan uitsluiting te doen. Ze moet de ambitie hebben aan iedereen aangepast te zijn in een kli-maat van rust en dient dus te streven naar het welzijn van zowel de leerlingen als het schoolpersoneel;

• De school dient actief deel te nemen aan een preventiecultuur die kinderen al van kindsbeen af leert zich als burgers en in overeen-stemming met de wet te gedragen. Voorts moet de school bemid-deling door leeftijdgenoten en aandacht voor genderkwesties bij-brengen, terwijl het schoolpersoneel bekwaam moet worden op het gebied van conflictbeheer in het dagelijks leven, maar ook in crisissituaties;

• Er dient te worden nagedacht over het begrip alternatieve straf als

Geweld op school en voortijdig schoolverlaten

➤


➤

• Ervoor zorgen dat veiligheidsunits van tevoren de risico's inschat-ten en in functie daarvan een graduele responsstrategie uitwerken.


• Eerlijke, duurzame relaties opbouwen met lokale supporters-groepen om ze medeverantwoordelijk te maken voor de veiligheid en het feestbetoon bij lokale sportevenementen;

• De noodzakelijke training geven aan relevant personeel dat ver-antwoordelijk is voor sportevenementen en ontwikkelen van het sportleven in de stad om ten volle gebruik te maken van de beste praktijken verzameld in het Efus netwerk6;

• De samenwerking versterken tussen de 'Goal' themawerkgroep van Efus en het permanent comité van de Raad van Europa en andere initiatieven van de Europese Commissie steunen.

5- GOAL: Preventing violence in sport. A guidebook for cities. Efus, juli 2012, hoofdstuk 9 Public viewing areas.

6- GOAL: Preventing violence in sport. A guidebook for cities, Efus, juli 2012.

Overwegingen:

• Actieve deelname aan sportieve activiteiten is een belangrijk hulp-middel voor sociale cohesie, met name om sociale en culturele ver-schillen uit de weg te ruimen, en voor sociale en criminaliteitspre-ventie. Sport is ook een waardevolle bron van vrije tijd en biedt de deelnemers een mogelijkheid tot persoonlijke prestaties;

• Grote sportevenementen zijn uitdagingen en bieden uitstekende kansen voor lokale overheden;

• Talloze maatregelen zijn met succes ingevoerd sinds het Manifest van Zaragoza om sportevenementen veiliger en prettiger te maken;


• Het aanpakken van de ontplooiing van toegankelijke sportfacilitei-ten en het steunen van de burgers, met name jongeren en minder-heden, zodat zij ten volle van deze faciliteiten gebruik kunnen ma-ken voor amateursport;

• De ontwikkeling van amateursport combineren met opvoeding over het belang van bestrijding van geweld, racisme en haat onder atleten, ouders of toeschouwers;

• Een interface bieden tussen beroepssport, amateursport en de leefgemeenschap via initiatieven als 'open stadion5';

• Begrijpen dat supporters en hun organisaties een belangrijk on-derdeel zijn van een lokale gemeenschap, terwijl sportevenemen-ten niet alleen voor hen maar ook met hen worden georganiseerd;

• Een open dialoog mogelijk maken tussen de fans, hun verenigin-gen en sportclubs enerzijds en met het management van sportor-ganisaties, de lokale overheden en de politie anderzijds, bijvoor-beeld via 'supportershandvesten';

• De behoeften en belangen van de lokale bewoners in acht nemen bij de organisatie van sportevenementen en ze bij het evenement trachten te betrekken;

Sport en preventie

➤


➤

• Culturele acties en projecten dienen niet te worden ondernomen in kritieke fases of wanneer verder alles mislukt is, maar in een eerde-re fase te worden opgenomen als onderdeel van een langetermijn-strategie inzake preventie;

• Internationale experimenten en voorbeelden van geslaagde projec-ten dienen school te maken en als inspiratiebron te worden ge-bruikt voor een legitiem preventiebeleid dat wordt overgenomen door de grote internationale en nationale organisaties;

• Er dient rekening te worden gehouden met de stem van de doel-groepen om hun marginalisering te voorkomen;

• Er dienen lokale en intergenerationele stappen te worden gezet om opnieuw sociale banden te vormen en het leven voor iedereen op een hoger niveau van kwaliteit te brengen.


• Het cultuurbeleid van de overheidsinstellingen combineren met een algemene preventiestrategie en de kwestie van preventie inte-greren in cultureel beleid;

• Een partnerschap tot stand brengen voor gemeenschappelijke doel-stellingen en middelen op ieder lokaal niveau en daarbij de culture-le instellingen en verenigingen, talenten en competenties betrek-ken die het meest geschikt zijn voor de overeengekomen doelstellingen;

• Een internetplatform opzetten en voeden waarmee op internatio-naal niveau evaluaties van acties en beleid kunnen worden uitge-wisseld.

Overwegingen:

• Kunst en cultuur spelen een rol bij preventie en veiligheid in de stad, want ze vormen een essentieel onderdeel van de ontwikke-ling van de mens;

• Kunst en cultuur hebben met preventie te maken, in die zin dat ze een bijdrage leveren aan het doorbreken van sociaal isolement en sociale fragmentatie, aan het creëren van leefomstandigheden die gunstig zijn voor de individuele ontwikkeling, evenals het schep-pen van werkgelegenheid;

• Muziek, beeldende kunsten en theater nemen een centrale plaats in binnen het werk met kinderen en jongeren, met name door het ontwikkelen van nieuwe sociale praktijken waarbij de jongeren het gevoel krijgen bij een groep te horen, ze een gemeenschappelijk doel kunnen nastreven en gestimuleerd worden een rol te vervul-len in de gemeenschap;

• Kunst en cultuur kunnen ook een centrale plaats innemen in het werken met criminelen en hun slachtoffers.


• Ons overkoepelend beleid dient de financiële en menselijke middelen te krijgen om de culturele dimensie duidelijk in de algemene strategie op te kunnen nemen voor de individuele en collectieve ontwikkeling, als hefboom voor een goed 'samen-leven', verbondenheid, sociale in-tegratie en democratie;

• Culturele en kunstzinnige activiteiten dienen onderkend te worden als onderdeel van de competenties van verzwakte, gedestabiliseer-de en gemarginaliseerde bevolkingsgroepen;

• Ons overkoepelend beleid dient een bijdrage te leveren aan het presenteren van resultaten van kunstzinnige activiteiten en het evalueren wat zij aan positieve bijdrage leveren aan de gemeen-schap;

Kunst, cultuur en preventie

➤


➤

• Lokale partnerschappen moeten worden ontwikkeld samen met vei-ligheidsdiensten en toeristendiensten in de steden, met inbegrip van het politieapparaat, slachtofferhulp en de privésector;

• We streven naar wederzijds heilzame betrekkingen tussen de publie-ke en de privésector;

• We bevorderen de participatie van de lokale bevolking en de be-wustwording van de burgers over hun medeverantwoordelijkheid in de preventie van onveiligheid en onbetamelijkheid gelieerd aan het toerisme;

• We moedigen de internationale samenwerking aan inzake de proble-matiek gelieerd aan de veiligheid in het toerisme: tussen steden, poli-tieapparaten, internationale instellingen zoals de Europese Commis-sie en de Wereldorganisatie voor Toerisme.


• Goede praktijken ontwikkelen en bevorderen voor veilige toeristi-sche steden;

• Gemeenschappelijke indicatoren ontwikkelen en bevorderen om een veilig toeristenbeleid te bepalen;

• Een reeks leidende beginselen opstellen voor een veilig toeristenbe-leid voor de steden en regio's.

Overwegingen:

• Europa is de eerste vakantiebestemming ter wereld. De toeristi-sche industrie vertegenwoordigt een enorm commercieel en soci-aal handelsvolume, wat het toerisme tot de basis maakt van de economie van onze Europese steden en een sterke drager van so-ciale ontwikkeling;

• Het succes of het mislukken van een toeristische bestemming is deels afhankelijk van de capaciteit van de steden om een veilige om-geving te scheppen voor toeristen: de perceptie van een hoog veilig-heidsniveau is een belangrijk competitief voordeel in termen van imago;

• Ongeacht het soort toerisme hebben de lokale overheden overal in Europa met vergelijkbare problemen te kampen. Toeristen zijn voor sommige misdadigers een voorkeursdoelwit: als slachtoffer hebben ze onmiddellijk behoefte aan steun en adequate diensten. Ook toe-risten kunnen zich schuldig maken aan onbeschaafdheid en zelfs een zekere vorm van misdadigheid.


• De lokale preventie- en veiligheidsstrategieën van toeristische ste-den voeren een onderdeel in met als doel een veilig, duurzaam kwa-liteitstoerisme;

• Deze strategieën zijn het resultaat van een auditprocedure op plaat-selijk niveau en worden gevoed met informatie uit wetenschappelijk onderzoek;

• Deze strategieën beschouwen de toerist als een niet-permanente bewoner van de stad, met rechten en plichten, die tijdens zijn verblijf slachtoffer of dader kan zijn;

• Geschikte antwoorden worden uitgedacht voor mobiliteitssituaties;

Toerisme en veiligheid➤


➤

• Een actie uitwerken voor de regulering van het gebruik, veroorloofd of verboden, gebaseerd op het evenwicht tussen gezondheid en openbare veiligheid;

• Bij al deze stappen van het beleid de bevolking betrekken, en in het bijzonder de gebruikers;

• De Europese samenwerking versterken.


• Innovatie door sociale, burgerrechtelijke en strafrechtelijke strate-gieën om de drugshandel en het geweld wat daaruit voortvloeit te bestrijden;

• Scholing van de socioculturele werkers om globale, coherente en gezamenlijke beleidslijnen uit te stippelen over verslaving.

Overwegingen:

• Consumptie van geoorloofde en ongeoorloofde psychoactieve pro-ducten behoort tot de gewoonten van onze maatschappij en dit ge-bruik moet in de hand worden gehouden ter voorkoming van mis-bruik schadelijk voor het welzijn van de mens en de sociale cohesie;

• Deze doelstelling kan slechts worden bereikt met een evenwichtige en interafhankelijke toepassing van het beleid voor veiligheid en volksgezondheid;

• De prioriteit van het repressief beleid moet gericht worden op de handel en de illegale markt, niet op de gebruikers;

• Het lokale niveau is relevant om strategische acties en experimen-ten uit te voeren, zowel bij de gebruikers als bij de bevolking in haar geheel;

• De lokale overheden moeten over de financiële middelen beschik-ken om nieuwe hulpmiddelen te ontwikkelen en om ervaringen die afdoende zijn gebleken blijvend te maken;

• We onderstrepen de grondbeginselen van het Zaragoza-manifest (2006), de Verklaring van Wenen (2010), de Verklaring van Praag (2010) en de resolutie Democracy Cities and Drugs II (2011).


• Elke ingreep niet op ideologie of moraal baseren, maar op de reali-teit van het drugsgebruik op onze grondgebieden en op analyse van de feiten, met name op de resultaten van de wetenschappelijke evaluatie verricht door de Europese Commissie en de gegevens van het Europees Waarnemingscentrum voor Drugs en Drugsversla-ving;

• Het juiste evenwicht vinden tussen zorg, preventie, integratie, risi-cobeperking en repressie van de handel;

Verslaving en drugs ➤


➤

op het gebied van gezondheid en veiligheid, in aansluiting op regule-rings- en sanctioneringsacties;

• De openbare ruimte – stedelijke inrichting en architectuur – moet van meet af aan worden ontworpen en beheerd in een tijdsdimensie en niet alleen in een ruimtelijke dimensie, dat wil zeggen in functie van het potentiële nachtelijke gebruik;

• Er dienen in het veld functionarissen te worden ingezet voor begelei-ding, bewustmaking en bemiddeling, die in staat zijn spanningen weg te nemen, gevoelens van onveiligheid te beperken, risico's te ver-minderen, de kwaliteit van het nachtleven te verbeteren en die contact onderhouden met de dagdiensten;

• Deze functionarissen, beroepskrachten of vrijwilligers, dienen in de gelegenheid te worden gesteld aangepaste scholing te volgen en over aangepaste uitrusting te beschikken;

• Er dient te worden gezorgd voor specifieke scholing van het personeel van uitgaansgelegenheden om het hoofd te bieden aan problemen inzake openbare gezondheid en veiligheid veroorzaakt door risicoge-drag van bezoekers;

• De specifieke problemen inzake openbaar vervoer dienen te worden aangepakt om de nachtelijke verkeersstroom te bewaken en het aan-tal alcoholgerelateerde verkeersongelukken te beperken.


• Op Europees niveau een cultuur ontwikkelen met betrekking tot risicopreventie op het gebied van gezondheid en veiligheid gerela-teerd aan de openbare ruimte 's nachts, door regelmatig met elkaar uit te wisselen over de meest beloftevolle initiatieven;

• Binnen een werkgroep van steden die lid zijn van het Efus een aantal objectieve evaluatiecriteria vaststellen om het mogelijk te maken een label toe te kennen aan steden met een nachtleven dat duurzaam en van hoge kwaliteit is, wat past binnen een algemene strategie voor openbare rust en gezondheid;

• Overleg stimuleren op Europees niveau over de alcoholprijzen en over de participatie van de alcoholproducenten en de uitgaansgele-genheden bij preventieacties.

Overwegingen:

• Het gebruik van de stad verandert bij het vallen van de avond: de behoeften en verwachtingen van de burgers zijn anders, de proble-matiek en mogelijke reacties erop zijn anders. De afwezigheid van herkenningspunten en de accentuering van ongerustheid en ang-sten versterken 's nachts een gevoel van onveiligheid dat niet alleen aan daadwerkelijke criminaliteit toe te schrijven is;

• Toename van uitgaansgelegenheden en excessieve alcoholconsumptie hebben gevolgen voor zowel de gezondheid als de veiligheid;

• Een groot aantal Europese steden, met name studentensteden, heeft te kampen met grote uitdagingen op het gebied van beheer van het nachtleven in een context van doorgaans verminderde bezetting bij overheidsdiensten;

• Deze steden voelen echter de noodzaak om de kwaliteit van hun nachtleven onder de aandacht te brengen, omdat dit deel uitmaakt van hun toeristische aantrekkelijkheid en voor hen een belangrijke economische factor is;

• Het potentiële conflict tussen de slapende stad, de zich amuseren-de stad en de werkende stad dwingt tot het beter organiseren van het 'samen-leven' en de kwaliteit van het nachtleven.


• Een gemeenschappelijke visie over het nachtleven dient te worden nagestreefd in overleg met alle betrokken partijen, met name tussen lokale overheden en uitgaansgelegenheden, om situaties te creëren die gunstig zijn voor beide partijen;

• Dat deze partnervisie bijvoorbeeld vorm krijgt in een Handvest van het nachtleven, met daarin verbintenissen aangaande gedeelde doelstellingen. Er dient een actieplan te worden vastgesteld dat transversale oplossingen biedt, evenals een communicatiestrategie;

• Dat er acties worden ondernomen voor preventie en risicobeperking

De stad’s nachts➤


➤

• Waakzaam zijn voor de gevaren van steeds vaker kiezen voor celstraffen, met name in geval van crisis en ophanden zijnde dreigingen;

• Doorgaan met investeren in preventie, zelfs in tijden van budget-krapte, aangezien beperkingen op dit gebied de samenleving op de lange termijn veel meer kosten;

• De oplossingsstrategieën laten dragen door lokale samenwerking met alle betrokken partijen, zowel staatsinstellingen als groeperin-gen uit de gemeenschap zelf;

• De groepen jongeren niet stigmatiseren, wat zou bijdragen tot een sterkere cohesie binnen deze groepen, maar hen betrekken bij het zoeken naar een oplossing, een beroep doen op hun competenties, rekening houden met de verhoudingen tussen jongens en meisjes en hen helpen hun weg te vinden binnen de maatschappij.


• Methoden vaststellen voor relevant ingrijpen op het niveau van herstelrecht, het betrekken van gemeenschappen en gezinnen, in-dividuele maar ook collectieve benaderingen, evenals vroegtijdige preventie en vermijden van systematisch terugvallen op repressie-ve maatregelen;

• Zoeken naar hulpmiddelen voor acties via de begrippen 'reputatie' en imago, de sociale netwerken en de media;

• Samenwerking stimuleren en 'dagelijkse, informele diplomatieke contacten' onderhouden met deze groepen jongeren op lokaal ni-veau, met als doelstelling geen sociale controle, maar integratie;

• Vooruitzichten bieden op vertrek uit de groep, met name via werk en ook via het aanreiken van kansen in de sociale en solidaire eco-nomie.

Overwegingen:

• Collectief geweld is een verschijnsel dat voorkomt in talloze Euro-pese steden. Onder collectief geweld verstaan wij hier geweld op straat, inclusief antisociaal gedrag, intimidatie en onbeleefd gedrag vertoond door groepen jongeren. Dit verschijnsel onderscheidt zich dus a priori van de problematiek rond hooligans, politiek geweld, terrorisme en georganiseerde criminaliteit;

• Het gevoel van onveiligheid dat voortkomt uit dergelijke geweldda-den heeft een verscherping van het wetgevingskader tot gevolg ge-had en een verhoging van het aantal celstraffen van jonge plegers van groepsgeweld;

• De kwesties rond collectief geweld betreffen meer of minder ge-organiseerde groepen en verschillende vormen van geweld, inti-midatie en inciviel gedrag, en concentreren zich niet alleen in het stedelijk milieu, maar komen ook voor in voorstedelijke en rurale gebieden;

• Het geweld wordt veroorzaakt door talloze factoren die, bij elkaar opgeteld, het risico van aanhang bij bepaalde groepen en deelname aan collectief geweld vergroten;

• In de probleemgroepen bevinden zich voornamelijk jongeren die in de marge van de samenleving verkeren en het deel uitmaken van een bende is vaak een compensatiestrategie in reactie op een of meer tekorten (identiteit, materieel, zelfrespect, erkenning) en op mechanismen van sociale uitsluiting;

• Deze problemen kunnen dus niet duurzaam worden aangepakt zonder maatregelen om deze tekorten op preventieve wijze op te heffen.


• Een globale strategie in antwoord op deze uitdagingen die, behalve een strafrechtelijke component, ook een civielrechtelijke, sociale en ruimtelijke component dient te bevatten;

Collectief geweld➤


➤

• De middelen worden plaatselijk verdeeld, maar ook regionaal, zoals het voorbeeld van grensoverschrijdende samenwerking heeft aangetoond;

• De burgermaatschappij, particuliere partners zoals de transportmaat-schappijen, het midden- en kleinbedrijf, de winkels en ook de bewo-ners dienen te worden betrokken bij de preventie en het beheer van deze risico's en bedreigingen.


• De nodige middelen vinden om de lokale overheden te informeren en te scholen, opdat ze een actieve bijdrage kunnen leveren aan de vermindering en het beheer van risico's.

7- How to make cities more resilient: a handbook for local government leaders http://www.unisdr.org/campaign/resilientcities/toolkit/handbook

Overwegingen:

• De toenemende verstedelijking en de grote bevolkingsdichtheid van de steden stellen de burgers bloot aan risico's die moeten wor-den voorkomen en beheerd, risico's van natuurlijke of menselijke aard, die episodisch of in bijzondere omstandigheden voorkomen;

• De stedelijke risico's en de dagelijkse onveiligheid zijn beide het actiegebied van de lokale overheid en de burgemeester is meestal verantwoordelijk voor de burgerbescherming;

• De stedelijke risico's vergen modaliteiten voor crisismanagement die verschillen van het beheer van de dagelijkse veiligheid;

• We stellen ons op in het verlengde van de campagne 'Steden veer-krachtig maken – Mijn stad bereidt zich voor!' van de UNISDR en de Internationale Strategie voor de rampenbestrijding van de Ver-enigde Naties, die de lokale overheden begeleidt bij de verhoging van hun capaciteit om rampen te voorkomen, met name door hulpmiddelen om de vooruitgang te meten7.


• Ontwikkeling van geïntegreerde beheerswijzen en strategieën voor preventie en ontwikkeling van meer veerkrachtige steden, uitgaande van het plaatselijke niveau maar in nauwe samenwerking met het na-tionale en internationale niveau;

• Deze geïntegreerde benadering van risicomanagement op het niveau van de stad wordt regelmatig geëvalueerd;

• Invoering van een unieke structuur voor beveiliging en risico- en ram-penmanagement, zoals een plaatselijk crisiscentrum met goede mo-gelijkheden voor coördinatie en middelenbeheer;

• Deze geïntegreerde benadering ontwikkelen, niet alleen op het mo-ment van risicomanagement, maar ook bij prognose;

Stedelijk risicomanagement➤


➤

• De gelegenheid te baat nemen om nieuwe technologieën toe te passen voor het welzijn van de burgers, met name voor wat betreft verant-woordelijkheid en participatie;

• De kosten-batenverhouding van de technologieën in aanmerking nemen, ook in termen van privacybescherming, en de voorkeur ge-ven aan oplossingen die de privacy het minst aantasten in gelijke omstandigheden;

• De menselijke factor niet verwaarlozen bij gebruik van dergelijke tech-nologieën, en zeer veel aandacht besteden aan de scholing van het per-soneel dat ermee werkt;

• Kennis kapitaliseren en ontwikkelen over werkelijke doelmatigheid en doeltreffendheid van technologieën voor beveiliging en toezicht.


• De principes van het Handvest voor een democratisch gebruik van ca-meratoezicht toepassen in het kader van nieuwe projecten voor gebruik van bewakingstechnologieën;

• De toepassing van bewakingstechnologieën beter evalueren en een bij-drage leveren aan kennisvergroting op dit gebied;

• Profiteren van het potentieel van nieuwe technologieën ter verbete-ring van het veiligheidsbeheer, de sociale cohesie bevorderen en de burgers de mogelijkheid bieden meer betrokken te raken bij het ge-meenschapsleven.

8- Handvest voor een democratisch gebruik van cameratoezicht, Efus, juni 2010.

Overwegingen:

• Het steeds verder verbreide gebruik van nieuwe technologieën veran-dert onze levens en onze steden die 'digitaal' en 'intelligent' worden genoemd;

• De steden staan open voor de kansen die deze technologieën bieden om het leven van de burgers, het 'samen-leven' en de veiligheid te verbeteren, terwijl ze bewust zijn van de risico's in termen van funda-mentele burgerrechten en ethiek;

• De technologieën zijn nieuwe hulpmiddelen, ter beschikking van de steden, die dienen te worden gekozen als aanvulling op de reeds be-staande hulpmiddelen en afhankelijk van hun nut en doelmatigheid in een gegeven situatie;

• Vrijheid en veiligheid staan nauw met elkaar in verband in een bena-dering gebaseerd op naleving van fundamentele rechten.


• Erop toezien dat het gebruik van deze moderne hulpmiddelen niet leidt tot het negeren van de complexe oorzaken die de basis vormen voor onveiligheid, of tot het terugbrengen van criminaliteitspreventie tot een technisch risicobeheer;

• De principes van het Handvest voor een democratisch gebruik van cameratoezicht8 naleven bij het toepassen van bewakingstechno-logieën in het algemeen: principes van rechtmatigheid, noodzaak, evenredigheid, transparantie, verantwoordelijkheid, onafhankelij-ke controle en burgerparticipatie;

• Rekening houden met deze principes vanaf de start van een project voor gebruik van nieuwe technologieën, en vervolgens in alle fasen van de toepassing ervan, en maatregelen voor privacybescherming inbouwen vanaf de ontwerpfase van toezichtsystemen;

Technologie inzetten voor preventie

➤


➤


• Contact opnemen met een breed scala van vertegenwoordigers van de privésector om hun potentiële bijdrage aan de lokale vei-ligheidsstrategieën te verkennen en hun verwachtingen in die zin te peilen;

• Informatie delen over overheids- en particuliere projecten inzake veiligheidsstrategieën om synergie en gebieden voor samenwer-king te bepalen;

• Samenwerkingsprojecten opzetten tussen de publieke en de privé-sector met rollen en verantwoordelijkheden die passen bij de aard, de opdracht en het potentieel van de betrokken partijen;

• Ondersteuning, indien nodig, van de oprichting van intermediaire structuren die de samenwerking tussen de publieke en privésecto-ren kunnen coördineren en faciliteren.

Overwegingen:

• De publieke en privésectoren werken steeds meer in partnerschap-pen samen aan preventie, omdat ze veel van elkaar kunnen leren en voordeel trekken uit samenwerking;

• De privésector – zowel lokale bedrijven als grotere ondernemingen – is een sleutelspeler in de ontwikkeling van een stad en kan niet al-leen financieel een bijdrage leveren, maar ook op het gebied van human resources en expertise;

• Ook de privésector haalt voordeel uit de veiliger omgeving die deze samenwerking oplevert. Maar soms is coöperatie lastig te implemen-teren, gezien de verschillen in beroepscultuur en bedrijfsvoering.


• De samenwerking versterken tussen de publieke en de privésector door voort te bouwen op de kracht van elke belanghebbende en zonder ieders verantwoordelijkheden aan te vechten;

• Gemeenschappelijke doelen en prioriteiten bepalen in functie van de behoeften of lacunes op verschillende vlakken, zoals institutio-nele soliditeit, interventieprojecten of het genereren van informatie om een agenda op te stellen voor de korte, middellange en lange termijn;

• Duidelijke, transparante regels opstellen voor de partnerschappen die bijdragen aan het opbouwen of versterken van het vertrouwen tussen publieke en privépartijen;

• Zorgen dat de visie voor veiligheid alomvattend blijft, met inacht-neming van de behoeften van de hele gemeenschap en niet alleen van potentiële klanten. De privésector moet worden ingeschakeld als belanghebbende partij bij een strategie ter bevordering van vei-ligheid als gemeenschappelijk goed.

Samenwerking tussen publieke en privésector ➤


➤

• De rol van de lokale overheden in het misdaadpreventiebeleid moet beter worden onderkend en een breed scala van hulpmiddelen moet worden ontwikkeld om het beleid te verbeteren;

• Beleid voor sociale, publieke veiligheid en landmanagement moeten dezelfde taal spreken: om dit te bereiken moet een wetgeving tot stand komen die integratie versterkt, van eenvoudige samenwerking tot gezamenlijke verantwoordelijkheid;

• Regio's moeten daardwerkelijk hun rol opnemen als mediator tus-sen de nationale overheden en de stadsbesturen. Ze kunnen speci-fieke acties financieren, onderzoek bevorderen, de lokale overheden instrumenten aanreiken voor analyse en observatie. Ze kunnen ook permanente educatie en training bieden op een bredere territoriale schaal.


• Versterking van onze pogingen om de bewustheid van de Europese instellingen te verhogen inzake de behoefte aan specifieke programma's voor de ontwikkeling van een betere samenwerking tussen de verschillende overheidsniveaus bij misdaadpreventie;

• Een resolutie aannemen gericht op de problemen en kwesties van institutionele samenwerking;

• De kennis van de burger verbeteren over de verschillende verant-woordelijkheidsniveaus en hen bewust maken van het belang van gecoördineerd handelen.

Overwegende dat:

• Coördinatie van acties tussen steden, regio's en nationale overhe-den is een sleutelfactor voor een efficiënt, geslaagd beleid dichter bij de gemeenschap;

• Steden spelen een directe rol in de misdaadpreventie maar ze zijn vaak te klein. Nationale overheden staan daarentegen vaak te ver af van lokale problemen om beleid op te kunnen stellen dat volledig voldoet aan de behoeften. Als intermediair tussen beide niveaus spelen de regio's dus een belangrijke rol;

• Ondanks deze overwegingen is in veel landen het interactieniveau zwak: institutionele weerstand en gebrek aan effectieve coördina-tietools zijn obstakels voor deze onontbeerlijke samenwerking. Onduidelijke verdeling van taken en verantwoordelijkheden on-dermijnt het vertrouwen van de burger in openbare instellingen;

• Bovendien hebben de afgelopen jaren veel centrale regeringen het belang onderschat van de lokale governance van misdaad, vooral op het gebied van sociale en lokale preventie van misdaad;

• De huidige financiële en economische crisis maakt deze proble-men nog nijpender. De grote rol van de lokale overheden wordt aangevochten en als gevolg is de interactie tussen de verschillende echelons van de overheid inzake het beleid voor misdaadpreventie verder verzwakt.


• De Europese Unie dient meer aandacht te besteden en steun te bieden aan de pogingen om samenwerking en coördinatie te ver-beteren tussen de verschillende overheidsniveaus;

Interactie tussen de lokale, regionale en nationale niveaus

➤


➤

• De steden moeten zich kunnen wapenen met werkintrumenten voor analyse van de regio's en de risico's, voor controle van open-bare aanbestedingen, voor het opzetten van een netwerk van in-stellingen die in staat zijn de transparantie van lokale bedrijven te controleren en hen steun te bieden indien ze worden benaderd door criminele organisaties.


• De steden verplichten zich ertoe te zorgen voor meer transparantie en strengere controle bij de toekenning van openbare aanbestedin-gen en in de werking van andere voorzieningen of diensten waar-over ze de leiding hebben;

• Alle institutionele niveaus werken samen om geïntegreerde aan-pakstrategieën te bepalen in de activiteitensectoren die het meest lucratief zijn voor de criminele organisaties, of het nu traditionele sectoren zijn of modernere;

• De burgers dienen bewust te worden gemaakt van de risico's, op-dat ze niet zwichten voor onmiddellijk profijt maar juist een bij-drage leveren aan de strijd tegen de georganiseerde criminaliteit door informatie door te geven waarover zij binnen hun eigen ge-meenschap beschikken;

• De legaliteitscultuur dient versterkt en bevorderd te worden via ini-tiatieven waarbij de gehele bevolking wordt betrokken.

Overwegingen:

• Aangezien de georganiseerde criminaliteit zich niet tot bepaalde landen beperkt, kunnen de Europese burgemeesters en burgers zich nu een idee vormen van de impact van de diverse maffiaorga-nisaties in regio's die zich tot nu toe veilig hadden gewaand;

• Tegenwoordig manifesteert de aanwezigheid van criminele organi-saties zich op verschillende manieren:

> in de streken waar ze historisch geworteld zijn hebben de maffiaorganisaties het terrein rechtstreeks in hun greep via geweld en bedreigingen, maar ook door het bieden van steun, werk en hulp aan hun 'leden';

> in de overige Europese regio's is de aanwezigheid van crimi-nele organisaties niet of nog niet zo duidelijk merkbaar, maar toch is die aanwezigheid er via controle van de economie, in-filtratie in de markt voor openbare werken en controle van il-legale markten zoals drugs- en mensenhandel, prostitutie, kansspelen;

• Van de lokale vertegenwoordigers eisen de burgers antwoorden op de veiligheidsproblemen in de wijken, inclusief de meest alarme-rende verschijnselen zoals vernieling, drugshandel, straatprostitu-tie, evenals de negatieve gevolgen van criminele activiteiten voor de lokale economie, vaak ten nadele van de legale concurrentie.


• De Europese instellingen dienen zich meer te verdiepen in de pro-blematiek van de georganiseerde criminaliteit en niet alleen met oplossingen in de vorm van politie-ingrijpen maar ook met preven-tiebeleid en steun aan de lokale overheid;

• Er dient een Europese richtlijn te worden aangenomen inzake be-slaglegging op goederen van criminele organisaties;

Georganiseerde criminaliteit➤


• Verklaring van Delhi over de veiligheid van vrouwen 'Building inclusive cities and communities', Women in Cities International, november 2010, Delhi;

• Handvest van Leipzig voor Europese duurzame steden, mei 2007, Leipzig;

• Veiligheid, Democratie en Steden, Manifest van Zaragoza, 2006; Manifest van Napels, 2001, Efus;

• Handvest van Aalborg voor duurzame ontwikkeling, Verenigde Naties, 1994 & 2004, Aalborg;

• VN-richtlijnen inzake preventie criminaliteit, Verenigde Naties, 2002;

• Europees Handvest van de rechten van de mens in de stad, mei 2000, Saint-Denis;

• Handvest van Europese steden, Congres van lokale en regionale overheden, 1992.

Referentieteksten

➤

Veiligheid, Democratie en Steden: Het Manifest van Aubervilliers en Saint-Denis - 53

Het Efus (European Forum for Urban Security), het forum gericht op het veiligheidsbeleid in Europese steden, opgericht in 1987 onder auspiciën van de Raad van Europa, is de oudste internationale niet-overheids-instantie van territoriale overheden voor de veiligheid in steden en misdaadpreventie. De doelstelling van ons netwerk is versterking van het beleid inzake misdaadpre-ventie en bevordering van de rol van de volksvertegen-woordigers in het nationale en Europese beleid.

Het Efus werkt aan alle thema’s gelieerd aan de veilig-heid in steden en vormt banden tussen de Europese lokale overheden via uitwisseling van praktijken en kennis, samenwerking en scholing. Het is eveneens een band tussen de lokale overheid en de nationale, Europe-se en internationale overheden.

De directie bestaat uit een uitvoerend comité van 33 lokale overheidsinstellingen verkozen door alle leden van het netwerk (rond 250 steden en lokale overheden). Het Efus heeft geïnspireerd tot de opzet van zeven nationale fora, in Duitsland, België, Frankrijk, Italië, Spanje, Luxemburg en Portugal.

www.efus.eu

Steden helpen steden

Internationale conferentie “Veiligheid, Democratie en Steden: de toekomst van preventie” georganiseerd in samenwerking met de steden:

Vertaling: Ilse Vandingenen

Grafische vormgeving: Marie Aumont

Gedrukt door: Cloitre Imprimeurs, Frankrijk – september 2013

ISBN: 2-913181-44-9

EAN: 9782913181441

Wettelijk gedeponeerd: mei 2013

Uitgegeven door:

European Forum for Urban Security 10 rue des Montiboeufs 75020 Paris – France

[email protected]

www.efus.eu

Dit project werd gefinancierd met de steun van de Europese Commissie. De verantwoordelijkheid voor deze publicatie ligt uitsluitend bij de auteur; de Commissie kan niet aansprakelijk worden gesteld voor het gebruik van de informatie die erin is vervat.

54 - Veiligheid, Democratie en Steden: Het Manifest van Aubervilliers en Saint-Denis

Sécurité, démocratie et villes : Manifeste d’Aubervilliers et Saint-Denis

Security, Democracy and Cities: The Manifesto of Aubervilliers and Saint-Denis

Segurança, Democracia e Cidades: o Manifesto de Aubervilliers e Saint-Denis

Seguridad, Democracia y Ciudades: el Manifiesto de Aubervilliers y Saint-Denis

Sicherheit, Demokratie und Städte: das Manifest von Aubervilliers und Saint-Denis

Sicurezza, democrazia e città: il Manifesto di Aubervilliers e Saint-Denis

Veiligheid, Democratie en Steden: het Manifest van Aubervilliers en Saint-Denis

➤Het Manifest in andere talen op www.efus.eu

Veiligheid, Democratie en Steden -...

Documents

Transcript of Veiligheid, Democratie en Steden -...