VBM - Vakbond voor burger en militair defensiepersoneel - …2019. 12. 11. · VBM - Vakbond voor...

40
jaargang 73 nummer 12 december 2019 Check uw AOW-leeftijd --------------------- F-35 vereist andere manier van werken --------------------- Nieuw: VBM en BBTV Personeels- voordeelwinkel --------------------- Defensiebreed onderzoek chroom-6 op stoom - Trivizier

Transcript of VBM - Vakbond voor burger en militair defensiepersoneel - …2019. 12. 11. · VBM - Vakbond voor...

Page 1: VBM - Vakbond voor burger en militair defensiepersoneel - …2019. 12. 11. · VBM - Vakbond voor burger en militair defensiepersoneel - Vakbond voor burger en ...

jaargang 73 nummer 12 december 2019

Check uwAOW-leeftijd

---------------------F-35 vereist

andere maniervan werken

---------------------

Nieuw: VBM en BBTV

Personeels-voordeelwinkel---------------------

Defensiebreed onderzoek chroom-6 op stoom

-

Trivizier

Page 2: VBM - Vakbond voor burger en militair defensiepersoneel - …2019. 12. 11. · VBM - Vakbond voor burger en militair defensiepersoneel - Vakbond voor burger en ...

Tabel AOW-leeftijd tot en met 2060 Wanneer is mijn (reguliere) FLO-datum? Wanneer krijg ik AOW? Een schema met de AOW-gerechtigde leeftijd na uitwerking van de regelgeving volgens het pensioenakkoord van 2019.

| Lees verder op pagina 26

Medezeggenschapsdag 2019 Nieuwe ontwikkelingen in de medezeggenschap? Richt je op een strategische inbreng. En richt je op een goede dialoog. Er was genoeg inspiratie daarvoor op de landelijke MC-dag van de VBM.

| Lees verder op pagina 24

Dapperheidsonderscheidingen Vier kikvorsmannen van het Korps Mariniers ontvingen op 14 november 2019 het Kruis van Verdienste. Zij kregen deze onderscheiding voor hun acties in 2011

| Lees verder op pagina 18

Even voorstellen … Sinds september 2019 is de juridische afdeling van de VBM versterkt met mr. Astrid de Rooij. Zij brengt 23 jaar ervaring met zich mee in het arbeidsrecht.

| Lees verder op pagina 11

Pensioenpremie omhoog De lage rekenrente vereist de opbouw van enorme pensioen-vermogens. Om die op te bouwen moet de pensioenpremie omhoog. Voor 2020 is dat vooralsnog een lichte stijging.

| Lees verder op pagina 6

Kans op korten in 2020 kleiner De kans op pensioenkortingen is sterk verkleind door een regeling van minister Koolmees. De minister van SZW biedt geen oplossing, maar koopt wel tijd.

| Lees verder op pagina 6

In deze Trivizier vindt u op verschillende pagina’s QR-buttons. Scan deze buttons met de QR-reader op uw smartphone/tablet. Nog niet op uw device, download dan de (I-nigma)app.

Download de VBM-app. Verkrijgbaar in de App Store,

Google Play, vbm.info en bbtv.nl

www.vbm.info

facebook.com/mijnvbm

twitter.com/mijnvbm

@mijnvbm:Rente zou 1,6 procentpunt hoger liggen zonder ingrepen ECB.

Aangesloten bij het Ambtenarencentrum (AC)

Verschijnt 10 maal per jaar issn 0925–6237. Te controleren minimale oplage: 22.000 exemplaren

REDACTIEHenri Lansink en Peter Visser @: [email protected]

REDACTIEMEDEWERKERSJacques van Hulsen, Flip Lodesteyn, Ronald van Riel, Louis Schipper en Jef Stassen

VORMGEVINGStudio VBM

DRUKSenefelder Misset, Doetinchem

VERANTWOORDELIJKHEIDHet Algemeen Bestuur is verantwoor-delijk voor de inhoud en gevolgen van redactionele artikelen. De redactie behoudt zich het recht voor om niet-redactionele artikelen in te korten of te weigeren. Aan de inhoud van de Trivizier kunnen geen rechten worden ontleend. Overname van artikelen alleen na verkregen toestemming van de redactie en met bronvermelding.

LIDMAATSCHAPLeden van de VBM kunnen op elk gewenst moment hun lidmaatschap opzeggen. Bij een opzegging voor 1 december van een jaar eindigt het lidmaatschap op 31 december van dat jaar. Opzeggingen die in de maand december worden ontvangen worden pas op 31 december van het daaropvolgend jaar geëffectueerd.

ABONNEMENTENAbonnementen voor-niet-leden van de VBM kosten € 9,65 per kwartaal (bij vooruitbetaling).

VBM DEN HAAG (BEZOEKADRES)Ametisthorst 20 2592 HN Den Haag

VBM DEN HELDER (BEZOEKADRES)Havengebouw, kamer 4-12Het Nieuwe Diep 331781 AD Den Helder

POSTADRESPostbus 930372509 AA Den Haag

SOCIALE MEDIAtwitter.com/mijnvbmwww.facebook.com/mijnvbmwww.vbm.info

TELEFOON/E-MAILADRES070 3155111 of MDTN (sterretje dan nummer) *06 546 66156 Fax 070 3837000@: [email protected]

ADRESWIJZIGINGEN@: [email protected]

COLOFON SOCIALE MEDIA KOPPEN SNELLEN

Page 3: VBM - Vakbond voor burger en militair defensiepersoneel - …2019. 12. 11. · VBM - Vakbond voor burger en militair defensiepersoneel - Vakbond voor burger en ...

4 Kort actueel

Te veel betaalde pensioenpremie28

Debies visie5

Memo29

Advertentie Zorgzaam10

Familieberichten33

Medezeggenschap12

Rijbewijskeuring34

Gastcolumn: F-35 vlieger Ian Knight13

Vraag en aanbod35

Juridische zaken14

Verenigingsnieuws35

Column15

Personeelsvoordeelwinkel36

Advertentie Securitas19

Geachte redactie37

Belastingservice20Overleg22

Kleurplaat38Puzzel39Wat doet uw bond voor u?40

8Werkbezoek USAJean Debie heeft een werkbezoek gebracht aan personeel werkzaam in de VS. Er is waardering voor de tijdelijke financi-ele maatregelen die Defensie heeft genomen, maar er blijven knelpunten.

16Grote zorgen over toekomstTijdens de 103e Algemene Vergadering van de VBM werd vooral gesproken over pensioenen. De dreigende kortingen en premie-verhogingen gaan iedereen raken.

30Onderzoek chroom-6 op stoom Er zit schot in het chroom-6 onderzoek op andere defensielocaties dan de POMS-sites. AFMP en VBM hebben bedongen dat het RIVM dit onderzoek binnen een jaar afrondt.

Wat deed je hiervoor?Voor ik bij de VBM ging werken heb ik mijn dienstplicht vervuld bij de 435 Infanterie Beveiligings Compagnie. We waren gelegerd in het toenmalige West-Duits land en moesten daar een Amerikaanse site bewaken waar raketten lagen opgeslagen.

Wat is er leuk aan jouw werk?Het leukste is als je problemen kunt oplossen waar gebruikers tegenaan lopen bij het gebruik van de programmatuur.

En wat is er “minder leuk”?De koffie van de VBM vind ik niet echt geweldig. Maar de opgeklopte melk voor de koffie is goed. Daarom altijd één deel koffie en twee delen melk.

Waar kan je ‘s nachts van wakker liggen?Als er een server niet goed werkt, door een update waar fouten in zitten. Besturingssystemen zonder fouten in de software bestaan vandaag de dag helaas nog steeds niet!

Cor Lemmers (57) en ik werk sinds 1983 bij de VBM (toen nog VBZ). Mijn werk bestaat uit het on-derhouden en de admini-stratie van applicaties en hardware in het VBM-net-werk en het helpen en uit-leg geven aan gebruikers, als zij tegen problemen aanlopen.

Rubrieken:

IN DEZE TRIV IZ IER IK BEN .. .

Page 4: VBM - Vakbond voor burger en militair defensiepersoneel - …2019. 12. 11. · VBM - Vakbond voor burger en militair defensiepersoneel - Vakbond voor burger en ...

VBM STEUNT GROEPSAANGIFTE TEGEN SELÇUK ÖZTÜRK De advocaat Michael Ruperti, zelf veteraan, heeft een groepsaangifte gedaan namens belanghebbende veteranen en militairen wegens ‘haatzaaien, belediging en laster’ van het DENK-Tweede Kamerlid Selçuk Öztürk. De VBM steunt deze aangifte.Dinsdagavond 5 november 2019 hebben vele Nederlanders, onder wie de overige Kamerleden moeten aanho-ren dat Selçuk Öztürk van DENK de luchtaanval op een IS-wapenopslagplaats in Hawija, Irak, in de nacht van 2 op 3 juni 2015 als ‘moord’ betitelde. Ook noemde hij de betrok-ken militairen ‘moordenaars’.

KABINET BEPERKT COLLECTIVITEITSKORTING ZORGZAAM De ziektekostenverzekering via Zorgzaam wordt duurder. Hoe komt dat?Het kabinet heeft besloten dat zorgverzekeraars voor dezelfde zorgverzekering dezelfde premie moeten vragen. Wel mogen zij een korting op de premie geven aan deelnemers van een collectiviteit. De hoogte van de korting is wettelijk gemaxi-meerd. De maximale korting was 10%. Het kabinet heeft dit beperkt tot 5%. Deze maatregel raakt alle aanbieders van col-lectiviteiten, te weten zorgverzekeraars, intermediairs en/of assurantietussenpersonen, werkgevers en belangenorganisa-ties, zoals verenigingen en bonden. Ook Zorgzaam wordt dus door deze maatregel geraakt.Lopende contracten moeten dus per 2020 worden aangepast naar een maximaal kortingspercentage van 5%. Dit betekent per 1 januari 2020 een hogere premie.

TRIVIZIER DIGITAAL ONTVANGEN?Wilt u de Trivizier voortaan liever digitaal ontvan-gen in plaats van op papier? Dat kan. Geef uw mailadres en uw registratienummer dan door aan [email protected] en schrijf erbij dat u de Trivizier alleen nog digitaal wilt ontvangen.Hoe werkt het? Telkens als er een nieuwe Trivizier verschijnt, sturen we u een link waar u de Trivizier kunt lezen. Let er dan wel op, dat wanneer in de toekomst uw mailadres verandert, u die wijziging moet doorgeven aan [email protected]!

Een schandelijke beschuldiging!

De aanval op de wapenopslagplaats leidde tot veel grotere verwoesting dan was voorzien. Door de grote hoeveelheden TNT die opgeslagen waren in de opslagplaats, bedoeld voor het maken van ‘bomvoertuigen’ in de strijd tegen de Koerden, ontstond een reeks explosies. Het gevolg was dat er tientallen burgerdoden te betreuren waren. Zeer triest voor de slachtoffers, voor hun nabestaanden, en ook voor de betrokken militairen die moeten leven met deze zware last.De VBM vindt de woorden van Öztürk onbegrijpelijk en schokkend. Een politicus moet zich er altijd van bewust zijn dat militai-ren een politieke opdracht uitvoeren. In dit geval dus ook een opdracht van het Kamerlid Öztürk zelf. Het kan dus niet zo zijn dat men dan kwalificaties voor de militaire uitvoerders gaat gebruiken die thuishoren in het strafrecht, terwijl uit onderzoeken van het Openbaar Ministerie zelfs blijkt dat er geen sprake is geweest van handelingen die in strijd zijn met het humanitaire oorlogsrecht.

4 | Trivizier | 12 - 2019

KORTE BERICHTEN

Page 5: VBM - Vakbond voor burger en militair defensiepersoneel - …2019. 12. 11. · VBM - Vakbond voor burger en militair defensiepersoneel - Vakbond voor burger en ...

Veel werkenden in onze samenleving, zoals de onderwijzer, de politieman en de verpleegkundige melden dat zij de werkdruk en werklast niet meer aankunnen en komen – terecht – in verzet. Door middel van acties maken zij duidelijk dat er meer collega’s nodig zijn om het belangrijke werk uit te voeren. Iedereen wil natuurlijk goed onderwijs voor zijn kinderen, goede zorg bij ziekte, en dat de cri-minaliteit op straat wordt aangepakt. In de media wordt hieraan volop aandacht besteed. Maar hoe staat het met de taken die onze krijgsmacht moet uitvoeren ten behoeve van onze veiligheid?Daarover hoor je in de media weinig. Wie maakt zich druk over de vraag of de krijgsmacht nog in staat is haar taken naar behoren uit te voeren? De minister en de staatssecretaris melden sporadisch dat er knelpunten zijn met werving en behoud, dat veel gebouwen moeten worden opgeknapt. De munitievoorraad die benodigd is voor de eerste hoofdtaak vergt de komende jaren al een miljarden-investering. Veel systemen zijn dringend aan vervanging toe, zoals brandweer-materieel, containers, simulatoren, enzovoort. Materieel dat essentieel is voor de inzet en ondersteuning van de eenheden. Ik kan niet anders dan constateren dat Defensie in zwaar weer verkeert.Defensie kan hier alleen uitkomen als de regering en het parlement in een meer-jarenperspectief bepalen dat in 2024 2% van het BBP wordt besteed aan Defensie. Ik hoop dat de herijking van de defensienota dit perspectief zal bieden en dat dit ook in de partijprogramma’s van politieke partijen wordt opgenomen! De hoogste prioriteit ligt wat mij betreft bij een nieuw loongebouw militairen, waarin zij worden gewaardeerd op het operationele werk dat zij voor de samen-leving uitvoeren. Dit kan alleen slagen als ook het functiewaarderingssysteem wordt aangepast. Invulling van loopbaanperspectieven is hiervoor een voor-waarde. Ook verruiming van de duur van de opleidingen, waardoor militairen in de breedte en diepte beter opgeleid kunnen worden is van groot belang. Inzetten op behoud van de collega’s is nodig om kennis en kwaliteit te behouden. Je ziet dat ook voor 2020 veel werk aan de winkel is! Ik wens iedereen fijne kerstdagen en een gezond en gelukkig 2020.

Kan de krijgsmacht haar taken nog uitvoeren?

j.debie@mijnvbm

.nl

VERKIEZINGEN MEDEZEGGENSCHAPBESTUURSSTAFDefensie Cyber Commando14 januari 2020 ----------------------------------------------------CZSKZr.Ms. Groningen3 januari 2020

Van Braam Houckgeestkazerne(VBHKAZ)27 januari 2020

Staf Groepscommandant OEM Doorn31 januari 2020----------------------------------------------------CLASKCT19 december 2019

13 Hrstcie21 januari 2020

MATLOGCO Afdeling Techniek23 januari 2020

OTC voor Logisitiek te Soesterberg29 januari 2020

“ Is de politiek bereid om 2% bbp te investeren? ”

JEAN DEBIE

Page 6: VBM - Vakbond voor burger en militair defensiepersoneel - …2019. 12. 11. · VBM - Vakbond voor burger en militair defensiepersoneel - Vakbond voor burger en ...

KANS OP PENSIOENKORTING IN 2020 STUK KLEINER

Minister Wouter Koolmees van Sociale Zaken en Werkgelegenheid heeft een regeling getroffen waarmee pensioenkortingen voor de meeste pensioenfondsen waarschijnlijk worden voorkomen. De minister wil de pensioenregels, onder bepaalde voorwaarden, voor een termijn van één jaar versoepelen.

De regeling geldt alleen voor fondsen met een dekkingsgraad van ten minste 90%. Op 31 oktober was de dekkingsgraad bij ABP 93,2%. Fondsen die gebruikmaken van de soepelere regeling zullen ook moeten verant-woorden waarom een keuze voor de regeling evenwichtig is voor alle (generaties) deelnemers.Koolmees hanteert de termijn van één jaar, zodat in dat jaar (2020) de tijd kan wor-den genomen voor het uitwerken van het pensioenakkoord uit 2019. Het streven is om dit voor de zomer van 2020 gereed te hebben. In een brief aan de Tweede Kamer schrijft Koolmees: “De uitwerking van het pen-sioenakkoord heeft de hoogste prioriteit. Rust en stabiliteit zijn nodig om dat de komende periode goed te doen. Om die reden krijgen pensioenfondsen die in problemen verkeren onder voorwaarden langer de tijd om te voldoen aan de gestelde financiële eisen. Kortingen zijn daarmee volgend jaar naar verwachting voor een groot deel van de baan.”Maar dit is pas definitief als de dekkingsgraad op 31 december 2019 nog steeds minimaal 90% is.De regeling van Koolmees biedt op korte termijn even rust. Of er voor de lange termijn een oplossing te verwachten is, wordt uit deze brief niet duidelijk. Minister Koolmees is bijvoorbeeld niet bereid de rekenrente aan te passen. Hij schrijft: “Ik zie het aanpassen van de rekenrente niet als een oplossing voor dit probleem; de aanpassing zal juist een groter probleem creëren. Verhoging van de rekenrente betekent immers dat we rendementen waarvan we niet weten of we ze zullen behalen nu al uitdelen.” Let wel, de minister heeft het over een rekenrente van 0,6%. Pensioenfondsen hebben nooit met zulke lage rentes hoeven rekenen. ABP behaalt een gemiddeld rendement van ruim het tienvoudige.Ook zoekt de minister de oorzaak van de problemen hoofdzakelijk in de “slechte financiële positie” van de pensioenfondsen. Dit terwijl ABP in 10 jaar tijd zijn ver-mogen heeft zien verdubbelen tot 456 miljard euro.

De pensioenpremie gaat in 2020 licht omhoog, zowel voor militai-ren als voor het burgerpersoneel bij Defensie.

Voor burgerpersoneel blijft de premie voor het ouderdoms- en nabestaanden-pensioen (OP/NP) in 2020 op hetzelfde niveau als in 2019: 24,9%. De premie voor het arbeidsongeschiktheidspen-sioen (AOP) stijgt voor hen echter met 0,5% naar 0,9%. Dat is volgens ABP nodig omdat de kans op arbeidsongeschikt-heid vooral op hogere leeftijd toeneemt en omdat ABP een hogere instroom ver-wacht omdat het deelnemers sinds kort proactief wijst op mogelijk recht op arbeidsongeschiktheidspensioen.De premies worden door werkgevers en werknemers samen betaald (70% res-pectievelijk 30%).

Voor militairen gaat de premie voor het ouderdoms- en nabestaandenpensioen in 2020 naar 23,4% De opnieuw vastge-

PENSIOENPREMIE OMHOOG IN 2020

6 | Trivizier | 12 - 2019

KORTE BERICHTEN

Page 7: VBM - Vakbond voor burger en militair defensiepersoneel - …2019. 12. 11. · VBM - Vakbond voor burger en militair defensiepersoneel - Vakbond voor burger en ...

STAATSSECRETARIS: IDEE ACHTER LOONGEBOUW IS VOLLEDIG ACHTERHAALDDe bonden bij Defensie willen extra geld voor de modernisering van het loongebouw. Maar volgens staatssecretaris Visser is het nog maar de vraag of dat geld echt nodig is. Want: het hele loongebouw is achterhaald en je kunt de pot ook anders verdelen , zo redeneert de staatssecretaris.

Bij de behandeling van de defensiebegroting 2020 was de staatssecretaris erg dui-delijk over haar afkeuring van de centrale gedachte achter het bestaande sys-teem (daterend uit 1917). Die gedachte is: hoe ouder je bent, hoe meer je moet verdienen omdat je meer geld nodig hebt als je ouder

wordt. Dat past volgens de staatssecretaris totaal niet meer bij de arbeidsmarkt van deze tijd.En uit de uitvoerige uiteenzetting die daarop volgt wordt duidelijk dat je niet ver-baasd moet zijn als – in haar opinie – een fikse herverdeling van het bestaande salarisbudget genoeg is om een nieuw loongebouw neer te zetten.De bonden hebben in het arbeidsvoorwaardenakkoord 2018-2020 bedongen dat individuele militairen er door de invoering van het nieuwe loongebouw niet op achteruit mogen gaan (ten opzichte van het huidige bezoldigingssysteem). De bonden willen niet dat het personeel zelf de rekening moet betalen.

Wat de VBM betreft kan een fatsoenlijk loongebouw alleen tot stand komen als de minister en staatssecretaris structureel extra geld weten te vinden. Voor de VBM start de loongebouw-discussie bij het waarderen van de militaire comman-dant/chef en instructeurs-functies. Defensie denkt aan een systeem afgeleid van het functiewaarderingssysteem in de sector Rijk. Zo’n systeem is voor de juiste waardering van militaire functies volstrekt onvoldoende. De VBM wil een systeem waarin het operationele optreden van de militair en de bijzondere positie van de militair het uitgangspunt zijn.

De bonden hebben in hun brief aan de Tweede Kamer aangegeven dat zij de RVU-boete (die Defensie betaalt omdat militairen met leeftijdsontslag moeten) van naar schatting 150 miljoen euro per jaar willen inzetten voor verbeteringen die het personeelssysteem ten goede komen. Defensie heeft dit jaar bezwaar gemaakt bij de Belastingdienst tegen deze RVU-boete.

stelde premie voor 2019 is 23,3%. Deze premie is opnieuw vastgesteld, omdat de nieuwe pensioenregeling voor mili-tairen met terugwerkende kracht per 1 januari 2019 wordt ingevoerd. Het pre-miepercentage is gedaald ten opzichte van de oude regeling, maar stijgt in 2020 dus weer met 0,1%. De militair bouwt in de nieuwe rege-ling over een groter deel van zijn/haar inkomen pensioen op en meer toela-gen worden pensioengevend. Defensie betaalt ook hier 70% van de premie, de militair 30%. Wat het precieze effect is op het salaris, ziet u op uw loonstrook van december 2019 en januari 2020. ABP kan dit niet nu al inzichtelijk maken, omdat het niet beschikt over alle (meest recente) inkomensgegevens.

Hier vindt u de premietabel:w w w. a b p. n l /p e n s i o e n - b i j - a b p/pensioenpremie/

PENSIOENPREMIE OMHOOG IN 2020

12 - 2019 | Trivizier | 7

Page 8: VBM - Vakbond voor burger en militair defensiepersoneel - …2019. 12. 11. · VBM - Vakbond voor burger en militair defensiepersoneel - Vakbond voor burger en ...

Voorzitter Jean Debie bracht, samen met Anne-Marie Snels (AFMP) en Marc de Natris (GOV|MHB) eind oktober een werkbezoek aan per-soneel werkzaam in de Verenigde Staten (VS). Er was waardering voor de tijdelijke herstelmaatregelen die Defensie had genomen, maar er blij-ven knelpunten.

In Washington spraken wij met defensie --attaché commodore Paul Herber over personele, arbeidsvoorwaardelijke en rechtspositionele onderwerpen. Een plaatsing in het buitenland heeft grote gevolgen voor de militair/burger, part-

Werkbezoek USA

Onderzoek naar voorzieningenstelsel buitenland: volgend jaar rapport

ner en kinderen. Het is gedurende de plaatsing voor een partner bijvoorbeeld nagenoeg onmogelijk om te werken in de VS. De partner die in Nederland ontslag heeft genomen vanwege de plaatsing van de partner in het buitenland buiten Europa heeft bijvoorbeeld géén recht op een werkloosheidsuitkering en de pen-sioenopbouw stopt eveneens. Verder zijn de omstandigheden en levensstan-daard van staat tot staat en zelfs in de regio verschillend. Ook is er gesproken over de verschillen in vergoeding, bij plaatsing, maar ook bij reizen tussen de verschillende departementen (bijvoor-beeld Defensie en de sector Rijk).

Op de Nederlandse Ambassade in Washington spraken wij met 17 mensen die werkzaam zijn voor Defensie. Vooral de leef- en werkomstandigheden kwa-men ter sprake. Zo kwam naar voren dat er één toelage is voor de VS, terwijl de kosten per regio en staat erg kunnen verschillen. Verder werd er waardering uitgesproken voor de tijdelijke financiële maatregelen in het voorzieningsstelsel buitenland die recent door de HDP zijn genomen. Dit was noodzakelijk om een aantal schrijnende financiële situaties van medewerkers op te lossen. Verder vroeg men aandacht voor de positie van de meeverhuizende partner, omdat bijvoorbeeld bij DCIOD (inbellen met vragen of onderwerpen) de partners voor DCIOD een niet of nauwelijks geaccep-teerde gesprekspartner zijn. Terwijl juist zij door het tijdsverschil vaak degene zijn die door het voeren van een telefoon-gesprek eventuele problemen moeten oplossen. Kan Defensie de partner niet een soort opleidingsbudget bieden, zodat die zich kan voorbereiden op een baan na terugkomst in Nederland? Verder constateerde men dat het func-tietoewijzingsproces voor militairen in Nederland niet goed aansluit. De flexibiliteit die in Nederland tussen commandanten over het moment van plaatsing kan worden afgesproken, is vanwege de gefixeerde datum van terugkeer uit de VS (door verhuizingen) minder goed mogelijk. Hierdoor kan een commandant voor een andere kandidaat kiezen. Een burgermedewerker die in de VS wordt geplaatst krijgt een functie-duur van 4 jaar. Ook hij moet solliciteren en als hij geen functie in Nederland krijgt, loopt de burger het risico dat hij wordt ontslagen. Ook zoiets als ontsche-pingsverlof is voor de burgerambtenaar niet geregeld. De HDP liet weten dat zijn directie een

Op bezoek bij defensiemedewerkers van de Ambassade in Washington.

8 | Trivizier | 12 - 2019

WERKBEZOEK

Page 9: VBM - Vakbond voor burger en militair defensiepersoneel - …2019. 12. 11. · VBM - Vakbond voor burger en militair defensiepersoneel - Vakbond voor burger en ...

onderzoek doet naar alle aspecten die te maken hebben met een buitenlandplaat-sing waarbij ook gekeken wordt naar de regelingen die andere departementen hebben. Dit rapport zal waarschijnlijk eind 2020 worden afgerond.Wij spraken ook met perso-neel van de Defensie Verkeers- en Vervoersorganisatie (DVVO) dat werkt in de omgeving van Baltimore. We wer-den ontvangen door de drie militairen die hier werkzaam zijn. Zij zorgen dat alle formaliteiten worden uitgevoerd met betrekking tot import en export van goederen. In ons gesprek kwamen deels dezelfde punten als tijdens het bezoek aan de ambassade aan de orde. Daarnaast vertelden zij dat de medische kosten in de VS erg hoog zijn. Zij vroegen zich af of het voor bepaalde medische ingrepen (zoals het laten plaatsen van een beugel bijvoorbeeld) goedkoper is om deze in Nederland uit te voeren: zelfs het vergoeden van een vliegticket en hotelkosten is vaak duizenden euro’s goedkoper dan de rekening die voor dezelfde ingreep in de VS moet worden betaald (!). Ook wordt het idee geopperd om een vliegticket te kunnen aanwen-den voor bijvoorbeeld een bezoek van de (groot)ouders aan de VS.

Op 29 oktober bezochten wij Fort Hood in Texas, waar 120.000 militairen wer-ken en wonen. Lkol ’t Jong, commandant van 302 Sqn, informeerde ons over de taak van dit helikopter opleidings- en trainings Sqn (Apache en Chinook) en de complexe inbedding van zijn een-heid in de Nederlandse en Amerikaanse defensieorganisatie. Vanuit deze eenheid werden complimenten uitgesproken in de richting van de HDP vanwege de inspanning die wordt gedaan om het voorzieningenstelsel buitenland te herzien. Ook hier werden de tijdelijke financiële maatregelen die de HDP heeft genomen positief beoordeeld. Bij een gesprek met het gros van de bemanning werd het verschil aange-haald van het aantal vliegtickets voor familiebezoek voor een vrijgezel (1 ticket per 6 maanden) en een gezin (2 tickets per 18 maanden). Verder begreep men niet waarom er een verschil van ver-goeding en inhouding is voor inwonend personeel (huisvesting van Rijkswege) en uitwonend (eigen huishouding). Ook kwamen administratieve proble-men aan de orde, zoals verschillende behandeling van medewerkers door de belastinginspecteurs in Heerlen, ver-schillende regels voor het verkrijgen van een VS-rijbewijs, schadevrije jaren van een autoverzekering die door een aan-tal maatschappijen niet langer dan drie jaren (na vertrek uit NL) worden meege-nomen. Verder bleek het onmogelijk te zijn voor de bemanning om het groene gevechtstenue in de zomeruitvoering van Rijkswege te krijgen vanwege het ontbreken van pakketrechten. In Texas kan het in de lente/zomer/herfst name-lijk echt heel erg warm worden. Er zijn tevens moeilijkheden bij het aanvra-gen van een hypotheek in de aanloop naar terugkeer naar Nederland. Kan Defensie geen webpagina maken waar

men veel-gestelde vragen en antwoorden kan vinden voor defensiemedewerkers geplaatst in het buitenland?Inwonenden wonen op ongeveer drie kwartier rijden van de basis. Een auto is echt nodig, maar inwonend perso-neel mag de auto niet belastingvrij meenemen naar Nederland terwijl uit-wonend personeel dit wel mag. Verder werden er vragen gesteld over het nieuw loongebouw, de dienverplichting voor een vlieger van 10 jaar in relatie tot de opbouw van het scholingsbudget. Na 4 jaar opleiding en 10 jaar dienverplich-ting heeft de vlieger nog steeds geen opleidingsbudget opgebouwd.

Ik wil iedereen met wie wij gesproken hebben hartelijk bedanken voor de infor-matieve gesprekken en voor de inkijk in hun werk- en leefomstandig heden. Ik wil Defensie en in het bijzonder Hoofddirecteur Personeel (HDP) schout-bij-nacht Peter Reesink bedanken voor dit goed georganiseerde werkbezoek. Het is nu zaak dat het onderzoek naar het voorzieningenstelsel buitenland spoedig wordt afgerond en dat de HDP dit eind 2020 aan de vakbonden kan voorleggen.

SBN Peter Reesink, Marc de Natris (GOV|MHB) voorzitter Jean Debie en op de voorgrond Anne-Marie Snels (AFMP) op bezoek in Fort Hood.

Het magazijn DVVO in Baltimore.

12 - 2019 | Trivizier | 9

Page 10: VBM - Vakbond voor burger en militair defensiepersoneel - …2019. 12. 11. · VBM - Vakbond voor burger en militair defensiepersoneel - Vakbond voor burger en ...
Page 11: VBM - Vakbond voor burger en militair defensiepersoneel - …2019. 12. 11. · VBM - Vakbond voor burger en militair defensiepersoneel - Vakbond voor burger en ...

Sinds twee maanden is de juridische afde-ling van de VBM versterkt met mr. Astrid de Rooij. Zij brengt 23 jaar ervaring met zich mee in het arbeidsrecht, maar is eveneens thuis in pensioenrecht en fis-caal recht.

Waar heeft u hiervoor gewerkt?De afgelopen 6 jaar werkte ik voor het Landelijk Dienstencentrum voor de Rechtspraak als jurist arbeidsvoorwaar-den en rechtspositie. Maar ik ben ook werkzaam geweest bij de Centrale Raad van Beroep, bij diverse overheidswerk-gevers als gemeentes en een waterschap en bij een grote ‘glasheldere’ verzeke-ringsmaatschappij waar ik ambtenaren van alle overheidswerkgevers adviseerde. Ik ben zowel aan werknemerszijde als aan werkgeverszijde als onafhankelijk werk-zaam geweest. Zo ben ik tevens voorzitter en lid van diverse bezwaaradviescom-missies en sta ik ambtenaren buiten Defensie bij.

Waarom kiest u nu voor de ‘defensie-wereld’?Ik heb altijd al geroepen dat ik dat mooi zou vinden. Ik ben opgevoed door een beroepsmilitair. Mijn jeugd bestond uit Leopards, de serie van Lou de Jong, oor-logsdocumentaires en discipline. Defensie is een grote en interessante werkgever.

Daarnaast wilde ik graag weer aan de werknemerszijde werken.

En, bevalt de start bij de VBM?Ja, zeker. Dit gaat over mensen. Zoals een dokter zijn patiënt beter wil maken, wil een jurist een optimaal resultaat voor zijn cliënt. Als ik het vergelijk met mijn werk voor bijvoorbeeld het waterschap; dat was natuurlijk ook heel belangrijk, maar sloten en duikers boeien mij toch iets minder.Het is leuk om diep in de regels en speci-fieke rechtspositie bij Defensie te duiken. Voor een deel komt het overeen met het Rijk, maar Defensie staat wel bekend om zijn vele regeltjes en de versnipperde rechtspositie. Voor mij een mooie nieuwe uitdaging.

Kiezen mensen tegenwoordig niet té snel voor de juridische weg?Soms wel. Als het haalbaar is, probeer ik zaken wel in het ‘voorportaal’ op te lossen. Bijvoorbeeld door mediation. In veel gevallen zie ik nog wel ruimte om tot elkaar te komen. Als dat niet lukt, volgt het juridische traject.

Wat doet u in uw vrije tijd?Ik ben een enthousiaste moeder van twee: een zoon van 15 en dochter van bijna 13. Ik speel saxofoon. Daarnaast scherm ik met de floret, hou van theater, concerten, schilderen, inrichten, schaken en speel graag stratego. Net als in mijn vak bedenk ik graag een strategie. Gelukkig is die in de loop der jaren beter geworden. Als kind had ik mijn spion zo goed beschermd door bommen, dat ik ‘m tot grote hilariteit van mijn broer niet meer kon verzetten.

Schermt u op een hoog niveau?Nee, op leuk niveau. Ik ben in alles mega-fanatiek, maar sporten doe ik voor de lol.

Even voorstellen …

mr. Astrid de Rooij

12 - 2019 | Trivizier | 11

VERENIGINGSNIEUWS

Page 12: VBM - Vakbond voor burger en militair defensiepersoneel - …2019. 12. 11. · VBM - Vakbond voor burger en militair defensiepersoneel - Vakbond voor burger en ...

Het budget kan bijvoorbeeld bestemd worden voor het inhuren van deskundigen.

Voorzieningen en faciliteiten voor een MC

In de vorige Trivizier ging het over faciliteiten voor de leden van de medezeggenschapscommissie. In deel 2 wil ik wat dieper in-gaan op voorzieningen waar een medezeggenschapscommissie behoefte aan zou kunnen hebben.

Artikel 19 ‘Voorzieningen’ van het Besluit Medezeggenschap Defensie (BMD) zegt hier onder andere het volgende over:

Het Hoofd van de Diensteenheid (HDE) staat een medezeggenschapscommissie (MC), de werkgroepen van die commissie het gebruik toe van de voorzieningen waarover hij als zodanig kan beschikken en die een MC, de werkgroepen en de ambtelijk secre-taris van die commissie voor de vervulling van hun taak redelijkerwijze nodig hebben.

Het gaat hier dus over aanwezige voor zieningen waarover een MC kan beschikken, maar vooral ook over voor-zieningen die een MC nodig heeft voor het vervullen van haar taak (redelijker-wijze), maar waar de MC wellicht nog niet over kan beschikken.

Maar waar moet je dan aan denken? Voorbeelden zijn:• Vaste eigen vergaderruimte, die direct

en ongepland gebruikt kan worden• In het kader van genetwerkt samen-

werken iPad’s• Wifi in de vergaderruimte• Mulan-werkplekken en eventueel

printmogelijkheden

• Telefoon• Beamer met scherm

Als bepaalde voorzieningen niet bin-nen Defensie aanwezig zijn, kan de MC een beroep doen op artikel 23, eerste lid. Het moet dan gaan om redelijkerwijs nood zakelijke kosten van de MC, nodig voor het vervullen van haar taak, welke ten laste komen van het HDE. Tevens schept deze bepaling de voorwaarden

voor achterbanberaad. Over de prak-tische toepassing van deze bepaling zal eerst overleg tussen MC en HDE gevoerd moeten worden, waarbij concrete afspra-ken worden gemaakt. Indien het HDE hieraan niet wil meewerken of bezwaar maakt tegen het gebruik van bepaalde voorzieningen, dan kan het college voor geschillen om advies worden gevraagd.

Een andere voorziening waar je aan kunt denken is een eigen budget voor de MC.

Artikel 23 in het BMD gaat over ‘Kosten van de MC’. Hierin is vooral het 3e lid interessant:

Het HDE kan in overeenstemming met de MC de kosten die een MC en de werkgroepen van die commissie in enig jaar maakt, voor zover deze geen verband houden met het bepaalde in artikel 19 en 20, een vast bud-get vaststellen dat de MC naar eigen inzicht kan besteden.

Wat betekent dit nu eigenlijk? Het gaat hier-bij om kosten die niet zonder meer ten laste van het HDE komen. Het budget kan bij-voorbeeld bestemd worden voor het inhuren van deskundigen, het voeren van rechts-gedingen, vakliteratuur of onvoorziene uitgaven en dergelijke. Wanneer de MC met het HDE in het informeel overleg, zoals beschreven in de vorige Trivizier, samen tot concrete afspraken komt voor wat betreft voorzieningen en faciliteiten, is de vol-gende stap het borgen van deze afspraken. Dit wordt opgeschreven in een nota (Nota voorzieningen en faciliteiten MC ….), welke dan in een formele overlegvergadering van het HDE met zijn Medezeggenschap afge-hamerd wordt. Daarmee is de borging van de afspraken geregeld.

Deel 2: Voorzieningen

Tekst: Ronald van Riel

12 | Trivizier | 12 - 2019

MEDEZEGGENSCHAP

Page 13: VBM - Vakbond voor burger en militair defensiepersoneel - …2019. 12. 11. · VBM - Vakbond voor burger en militair defensiepersoneel - Vakbond voor burger en ...

31 oktober 2019. Een moment waar veel CLSK- en Defensiemedewerkers al meer dan 15 jaar naar uitke-ken. Voor het eerst hadden we ons eigen 5e genera-tie jachtvliegtuig permanent op Nederlandse bodem. Een jachtvliegtuig dat uitblinkt door zijn onzicht-baarheid, moderne sensoren en netwerken en dat de komende decennia de ruggengraat kan zijn voor defensieoperaties wereldwijd. Daarom niet gek dat de politiek, de media en onze eigen mensen vaak de focus leggen op het toestel zelf. Maar op de achtergrond verandert er eigenlijk nog iets fundamentelers binnen CLSK dan alleen een nieuw vliegtuig hebben. ‘5th gen’ werken. Maar wat is dat eigenlijk? Om die vraag te kunnen beantwoorden moeten we terug naar 16 januari 2015. Een klein, hecht team zeer gemotiveerde CLSK mensen krijgt op Edwards AFB, duizenden kilometers weg van hun familie en vrien-den en na maanden opleiden, de verantwoordelijk-heid over de eerste twee F-35-toestellen. Een klein team, omdat CLSK geen capaciteit heeft om meer mensen naar de VS te sturen. F-16-operaties gaan gewoon door. Pioniers die het buiten landavontuur aangaan, ondanks slecht financieel perspectief en terwijl het kabinet nog niet eens een officieel besluit over de aanschaf van de F-35 heeft genomen: het kan zomaar over zijn. Deze pioniersmentaliteit leidt tot veel ‘out of the box’-denken. Soms ook noodgedwongen, want door schaarste moeten we mensen zo flexibel en breed mogelijk inzetten. Het doel is die hypermoderne F-35 zo effectief mogelijk te gebruiken. Nog geen 30 pro-fessionals, die aan de basis staan van de komende 40 jaar jachtvliegoperaties. Al vrij snel komen wij erachter dat de F-35 vraagt om naar een veel sterkere samenwerking binnen het squadron dan we gewend waren. Een voorbeeld: na landing meldt de F-35 auto-matisch via het F-35 -ALIS-computersysteem dat een

cryptografische kaart kapot is. De vlieger en de avi-onica-specialist ontdekken dat de kaart zelf of de glasvezelverbinding kapot is. Om de glasvezelka-bels te checken moet eerst de LO-specialist de Low Observable Stealth Coatings bij het toegangspaneel verwijderen. Coating-herstel kost tijd en betekent een goed moment kiezen voor de reparatie of samen met de vliegers en LO-specialisten bepalen wat het gevolg is van een tijdje vliegen zonder dat stuk coating. De kaart blijk toch de boosdoener en de avionica-mon-teur en ALIS-beheerders installeren met een laptop de cryptografische sleutels op de nieuwe kaart in de F-35. Klacht opgelost, maar allemaal tegelijk je puz-zelstukje neerleggen in deze legpuzzel kan alleen als je heel veel weet van elkaars werk.

Maar wat is mijn concrete rol geweest in dit voor-beeld? Die van de andere officieren? Niets. Dat is het tweede kenmerk van het 5th gen-werken: als leiders zorgen dat de experts hun werk onbelemmerd kun-nen doen. Zorgen voor veel leergierigheid. Dat ieder-een graag wil weten hoe alle puzzelstukjes eruit zien. Dan achteraf trots zijn als de fraaie legpuzzel super-snel af is. 5th gen.

Luitenant-kolonel Ian Knight

F-35 vereist andere manier van werken

12 - 2019 | Trivizier | 13

(GAST )COLUMN

Page 14: VBM - Vakbond voor burger en militair defensiepersoneel - …2019. 12. 11. · VBM - Vakbond voor burger en militair defensiepersoneel - Vakbond voor burger en ...

Over het algemeen wordt

een functie voor de duur

van drie jaar toegewezen

aan een militair. De duur

van functievervulling

kan, met instemming

van de militair, worden

verlengd tot een

maximum van vijf jaar.

Tekst: mr. Marjorie van Breet

Tweede verlenging functieduur met twee jaar

Een militair had, na toewijzing van een functie voor de duur van drie jaar en verlen-ging van de functieduur met twee jaar, verzocht de functieduur opnieuw met twee jaar te verlengen. De beslissing op het verzoek van de militair was positief. De militair mocht twee jaar langer op functie blijven. Hierdoor zou in het geval van de militair sprake zijn van een totale functievervullingsduur van zeven jaar.Een paar maanden voor de ingangsdatum van de functieduurverlenging kreeg de mili-tair ineens het bericht dat de functieduur toch niet nog een keer met twee jaar zou worden verlengd. Met de eerdere verlenging was de functieduur al verlengd tot de maximaal toegestane duur van vijf jaar. Een tweede verlenging zou leiden tot over-schrijding van eerdergenoemde duur. De functieduur kon daarom niet nogmaals worden verlengd. De militair was verbaasd dat de verlenging toch niet door ging. Zijn verzoek om ver-lenging van de functieduur was maanden geleden al ingewilligd, dus dan kon nu niet worden teruggekomen op het besluit om de functieduur met twee jaar te verlengen. De VBM heeft bezwaar gemaakt tegen de beslissing om de functieduur toch niet met twee jaar te verlengen. Op grond van het bepaalde in artikel 17, zevende lid van het Algemeen militair ambtenarenreglement kon de functieduur in het geval van de mili-tair nogmaals met twee jaar worden verlengd. In genoemd artikellid staat dat voor specifieke functiegroepen de functievervullingsduur kan worden vastgesteld tot een maximum van zeven jaar. De functie die de militair vervulde, behoorde tot een spe-cifieke functiegroep. De militair kon de functie, nu de functievervullingsduur met de verlenging de maximaal toegestane duur van zeven jaar niet zou overschrijden, dan ook blijven vervullen. Bovendien was het besluit om de duur van de functievervulling te verlengen al lang genomen. Tegen dat besluit was geen bezwaar of beroep aange-tekend. Het besluit stond hierdoor in rechte vast. Op het besluit kon dus niet meer terug worden gekomen. Defensie heeft uiteindelijk besloten de militair, overeenkomstig zijn verzoek, toch wel in aanmerking te brengen voor de gewenste verlenging. De militair mocht er, gezien het eerder genomen besluit, van uitgaan dat de functie-duur met twee jaar zou worden verlengd. In het kader van de rechtszekerheid is daarom toch overgegaan tot verlenging van de functieduur met twee jaar.

... daarom werd toch overgegaan tot verlenging

van de functieduur met twee jaar.

14 | Trivizier | 12 - 201914 | Trivizier | 12 - 2019

JURIDISCH

?!

Page 15: VBM - Vakbond voor burger en militair defensiepersoneel - …2019. 12. 11. · VBM - Vakbond voor burger en militair defensiepersoneel - Vakbond voor burger en ...

Klein nieuws

Deze december-editie van de Trivizier is bij uitstek het podium voor een terugblik op 2019. Een jaar waarin Defensie opvallend vaak in het nieuws kwam met bijzaken. *)De tijden waarin rond de feestdagen moest worden stilgestaan bij collega’s die op verre missies waren gesneuveld, liggen gelukkig achter ons. Dit gebrek aan grote gebeurtenissen, leidt er wel toe dat de drempel voor wat als ‘nieuws’ wordt gezien, wel flink omlaag is gegaan. Dat leidde er toe dat de media afgelopen twaalf maanden gedetailleerd berichtten over een tijdens het carnaval ver-meend wildplassende Ridder in de Militaire Willemsorde. Of over een fonkelnieuwe Joint Strike Fighter die de Koninklijke Luchtmacht abusievelijk met blus-schuim onthaalde in plaats van het bedoelde water. Of over een gewezen minister van Defensie die als VN-vertegenwoordigster in Irak de hoon over zich afriep door gesluierd een werkbezoek af te leggen. Natuurlijk, voor al deze voorval-len geldt dat er enige logica in zit dat ze de krantenkolommen en talkshows halen. Maar als over vijf jaar naar onze herinne-ringen aan 2019 wordt gevraagd, zullen u en ik niet meteen kun-nen reproduceren waar we ons bevonden toen we hoorden over deze weinig schok-kende feiten. Nu de laagdrempeligheid toch de norm is in dit bijna voorbije jaar, voelt uw columnist dan ook geen enkele schroom om zelf een klein onder-werpje aan te snijden.

Een nieuwsfeit dat in het licht van de wereldpro-blematiek geen sirenes zal laten afgaan. Maar wel een gebeurtenis die ten kantore van uw vakbond tot beroering leidt. Een dikke twintig jaar las u in deze Trivizier talrijke bijdragen van Henri Lansink. Beschouwingen, achtergrondverhalen vanuit binnen- en buitenland, interviews, maar ook verslagen van persconferenties; altijd was Henri als (eind)redacteur in de weer om leden optimaal te kunnen informeren

over het wel en wee binnen Defensie en de vakbond. Bij spora dische afwezigheid van voorzitter Jean Debie, deed hij er ook nog even de woord-voering namens de VBM bij. Henri is geen man van grote woorden. Hij zegt en schrijft simpelweg waar het op staat. En dat pakt steevast goed uit, hetgeen misschien wel verrassend is voor een man die zichzelf op zijn twit-ter-account als ‘betweter’ omschrijft. Een redacteur van een vak-bondsblad wint nooit grote journalistieke prijzen. Maar de grote waardering van zijn directe collega’s én van zijn gesprekspartners binnen en buiten Defensie, is vele malen belangrijker dan een oor-konde aan de muur. Henri gaat luttele weken nadat deze

Trivizier op de mat valt met welverdiend pensioen. De VBM gaat hem missen. Zo is 2019 alsnog een jaar om niet te vergeten.

Flip Lodesteyn

Hij zegt en schrijft simpelweg waar het op

staat.

*) Deze column is geschreven voordat het nieuws over de burgerdoden in Hawija naar buiten kwam, red.)

COLUMNLODESTEIJN

12 - 2019 | Trivizier | 15

Page 16: VBM - Vakbond voor burger en militair defensiepersoneel - …2019. 12. 11. · VBM - Vakbond voor burger en militair defensiepersoneel - Vakbond voor burger en ...

De VBM heeft tijdens de 103e Algemene Vergadering, gehouden op 29 novem-ber 2019 op de Oranjekazerne te Schaarsbergen, drie nieuwe bestuurs-leden gekozen. Arjan Princée, Freddy de Haan en Chiem van Beljouw komen het Algemeen Bestuur (AB) versterken. Erik Westermeijer, Renger Idema en Kees Jansen werden herkozen in het AB. Ook vicevoorzitter Jacques van Hulsen werd herkozen. De discussie ging voor-namelijk over pensioenen. De dreigende kortingen, de rekenrente en een drei-gende (forse) premieverhoging. Dennis Warnars, voorzitter van de afde-ling Den Helder, drong aan op actie: "Gepensioneerden hebben al een indexa-tieachterstand. Nu ziet het ernaar uit dat er kortingen gaan volgen als gevolg van

door de politiek opgelegde regels. Hier móet wat aan gedaan worden. Zoals de gepensioneerden de actief dienenden hebben gesteund bij de totstandkoming van het arbeidsvoorwaardenakkoord, zo zullen actief dienenden de gepensioneer-den moeten steunen om te voorkomen dat pensioenen gekort gaan worden."

Voorzitter Jean Debie stelt dat de pensioenproblematiek niet alleen gepensioneerden raakt, maar iedereen. "Actief dienenden, gepensioneerden, burgers en militairen: iedereen heeft een indexatieachterstand en die is al opgelopen tot 19,1%. Dit geldt niet alleen voor Defensie, maar voor de hele samen leving. De VBM heeft, samen met andere bonden, er bij minister Koolmees op aangedrongen om pensioenkortin-gen te voorkomen. Ik ben blij dat deze minister daarna inderdaad een maat-regel heeft genomen om, in elk geval de directe dreiging van kortingen in 2020 te verkleinen."

De voorzitter is echter allerminst gerust over de toekomst: "De Nederlandsche Bank (DNB) heeft afgekondigd dat de discontovoet verlaagd wordt tot maxi-

maal 2,4%. ABP hanteert nu 2,8%. Dit heeft grote gevolgen voor de premie die werkenden betalen, bij alle fondsen. De werkgevers zullen in plaats van hogere premies te betalen, de opbouwpercenta-ges willen verlagen. Maar dan bouw je als werknemer te weinig pensioen op. Deze discussies gaan we volgend jaar krijgen. Jacques van Hulsen zal die dis-cussie namens het Ambtenarencentrum gaan voeren in de Pensioenkamer. We komen in een moeilijk parket; in decem-ber gaan we onze strategie ontwikkelen.”

Het ABP zal samen met andere pensioen-fondsen een aantal varianten opstellen en deze aan minister Koolmees voorleg-gen. In die varianten wordt gekeken naar de rekenrente en hoe je rendement kunt verwerken in wetgeving. Namens het ABP was André van Vliet aanwezig bij de Algemene Vergadering. André van Vliet is risicodeskundige en zit namens het Ambtenarencentrum in het bestuur van het ABP.Hij schetste de beperkte mogelijkheden van het ABP: “De Tweede Kamer heeft in 2007 de Pensioenwet vastgesteld en daarin staat dat we moeten rekenen met de risicovrije rente. Europa dwingt ons daar dus niet toe; van Europa mag je ook met het verwachte rendement rekenen. Nederland is wat dat betreft het braafste jongetje van de klas.” En wat is de rol van DNB? Van Vliet: “DNB ziet er alleen maar op toe dat de Pensioenwet wordt uitgevoerd.”De invloed van de Europese Centrale Bank (ECB) kent Van Vliet uiteraard ook. Beleid van de ECB heeft een dempend effect op de rente van (naar verluidt) ongeveer 1,6%. Van Vliet: “Maar

Grote zorgen over toekomst op 103e Algemene Vergadering

‘Problematiek gaat iedereen raken’

De nieuwe AB-leden Chiem van Beljouw, Freddy de Haan en Arjan Princée. Foto links daaronder Jean Debie brengt Henri Lansink aan het lachen en rechterfoto Mario van der Linden (foto Rob Maljers).

16 | Trivizier | 12 - 2019

AV

Page 17: VBM - Vakbond voor burger en militair defensiepersoneel - …2019. 12. 11. · VBM - Vakbond voor burger en militair defensiepersoneel - Vakbond voor burger en ...

daar valt niet veel tegen te doen. De marktrente is nu eenmaal de marktrente. Daar heb ik nu eenmaal mee te maken, ook als ik hem niet eerlijk vind.Het hele stelsel dat we hebben, werkt eigenlijk niet meer. Maar de oplossing is niet om alleen aan de knop van de reken-rente te draaien. Er moet meer gebeuren. Het kernprobleem is dat we met een heel grote zekerheid iets willen beloven. Door die beloofde zekerheid hebben we enorme buffers nodig en daardoor kun-nen we geld nu niet uitkeren.Als je naar pensioen kijkt is het eigen-lijk heel simpel: de uitkeringen zijn premie plus beleggingsrendement. De afgelopen jaren hebben we gemiddeld 7% gehaald. Dat rendement verwach-ten we in de toekomst niet te kunnen halen. Er zit immers een structurele daling in de rente. Dat heeft te maken met de bevolkingssamenstelling, met het spaaroverschot en nog een aantal andere zaken. Maar we geloven wél dat we langjarig een rendement van gemid-deld 4% kunnen maken. Met elkaar pensioen opbouwen heeft nog steeds zin. Het levert veel meer op dan bij een verzekeraar.

Bij een nieuw pensioencontract moeten we wel afspraken maken over wat je doet met gemiste indexaties. We gaan in elk geval niet meer doen alsof we zekerheid kunnen bieden, die er niet is. En daar gaan we dus ook niet meer allemaal buf-fers voor opbouwen. Waarschijnlijker is een stelsel waarbij je in geval van goede rendementen een soort winstdeling uitkeert.”

Enkele nieuwe gezichtenDe nieuwe coördinator Ledenservice, Bob van Beek, werd voorgesteld aan de AV. De VBM zoekt overigens nog enthou-siaste mensen voor de Ledenservice in de regio’s Assen, Breda en Apeldoorn.

Ook werden vier nieuwe afdelings-bestuurders verwelkomd: Bert Klink (Twente/Eibergen), Jan Dorresteijn (Valkenburg), Glen Steins (Apeldoorn) en Peter de Laat (Amsterdam).

Tijdens de AV werd ook stilgestaan bij het afscheid van diverse krachten.Dick Krul is na vele jaren gestopt als bestuurder (voorzitter) van de Afdeling Limburg. Ook voor twee medewerkers was dit de laatste AV als medewerker. Henri Lansink, die sinds 1993 werkt voor VBM, werd hartelijk bedankt voor zijn jarenlange inzet. Henri Lansink blijft betrokken bij de VBM: hij gaat zich inzetten voor de Belastingservice.Ook Mario van der Linden bereikt zeer binnenkort de AOW-gerechtigde leef-tijd. Hij werd bedankt voor zijn tomeloze inzet voor de Ledenservice. Ook Mario neemt geen afscheid van de VBM, want hij treedt (weer) toe tot het bestuur van de Afdeling Rotterdam. De oud-marinier wenste iedereen toepasselijk verbonden-heid, kracht en toewijding toe. Roel Frencken nam afscheid als Algemeen Bestuurslid. Hij werd door voorzitter Jean Debie bedankt en geroemd voor zijn inzet en collegialiteit.

Financiële situatieDe Algemene Vergadering heeft de con-

tributie voor 2020 vastgesteld op € 9,68 voor leden jonger dan 23 jaar; € 10,37 voor leden van 23 jaar en ouder en € 7,02 voor postactieve leden. De Begroting voor 2020 is goedgekeurd. Secretaris/penningmeester Jacqueline de Werker kon verder nog meedelen dat de beleg-gingsportefeuille van de VBM weer in de plus staat. Dit geld is belegd om te voorkomen dat het staat te verdampen op een spaarrekening.

Overige benoemingenDe Financiële Adviescommissie bestaat uit:Sara Eckhardt, Huub Schouenberg en Dick Jansen

De Vertrouwenscommissie bestaat uit:Hans Poorthuis, Jos U bachs, Martin Huijsman

De Begeleidingscommissie bestaat uit:Helen Bal-Stofregen, Hans Dijkers en Henk van de Beek

sHet aanwezige Algemeen Bestuur.

De nieuwe coördinator Ledenservice, Bob van Beek (foto Rob Maljers).

12 - 2019 | Trivizier | 17

Page 18: VBM - Vakbond voor burger en militair defensiepersoneel - …2019. 12. 11. · VBM - Vakbond voor burger en militair defensiepersoneel - Vakbond voor burger en ...

Vier kikvorsmannen van het Korps

Mariniers ontvingen op 14 november

2019 het Kruis van Verdienste. Zij kregen

deze onderscheiding voor hun acties

in 2011, bij het bestrijden van piraterij

voor de kust van Somalië. Minister van

Defensie Ank Bijleveld-Schouten reikte

de onderscheidingen uit in de Van

Ghentkazerne te Rotterdam. Namens

de VBM was onder anderen Jean Debie

aanwezig.

Even terug in de tijd. Sergeant van de mariniers Dennis en sergeant van de mariniers Alex zijn in 2011 nog korporaal. Ze maken deel uit van Task Force Barracuda. De twee kikvorsmannen moeten ongezien een explosief plaat-sen op een door piraten gekaapt vissersschip. Dit schip wordt

door de piraten gebruikt als moederschip. Aan boord bevinden zich naast zo’n 20 gewapende piraten ook 12 gegijzelde Iraanse bemanningsleden. In het gebied komen bovendien veel haaien en orka’s voor.Met een onderwaterscooter naderen de mariniers het gekaapte schip. Korporaal Alex bestuurt het vaartuig en probeert het met alle macht in positie onder het schip te houden. Door de stevige deining kost het veel inspanning om positie te houden en het explosief te plaatsen. Het gevaar van detectie door pira-ten dreigt continu. Het zuurstofniveau bereikt een steeds lager niveau en de mariniers overschrijden de grens van de veilige hoeveelheid zuurstof die ze nodig hebben voor de terugreis. Toch zetten ze door.Het lukt korporaal Dennis uiteindelijk om het explosief te plaatsen. De mariniers keren terug naar het afgesproken ophaalpunt, waar de RHIB’s van de Zuiderkruis hen opwach-ten. De volgende dag wordt vastgesteld dat de gekaapte vissersboot op het strand ligt en niet meer inzetbaar is.

Een dag na de succesvolle sabotage-operatie voeren de toenma-lig sergeant van de mariniers Harm en marinier der 1e klasse Theo een volgende sabotageoperatie uit. Het doel is om een explosief te plaatsen op een piratenschip, dicht aan de kust. Door eerdere sabotagemissies van de mariniers zijn de piraten mogelijk extra alert.Aan boord zijn ten minste drie wachtposten aanwezig. Ze beschijnen regelmatig het wateroppervlak. De mariniers verplaatsen zich met een onderwaterscooter richting het piratenschip. Marinier Theo bestuurt de onderwater scooter.

Dapperheidsonderscheiding voor piratenbestrijders

18 | Trivizier | 12 - 2019

ONDERSCHEIDING

Page 19: VBM - Vakbond voor burger en militair defensiepersoneel - …2019. 12. 11. · VBM - Vakbond voor burger en militair defensiepersoneel - Vakbond voor burger en ...

Omdat hij af en toe boven moet komen om te navigeren en niet weet of ze gezien worden door de met zaklampen schij-nende piraten, kiest hij ter plekke voor een alternatieve naderingsroute.Sergeant Harm is teamleider en verantwoordelijk voor het plaatsen van de explosieven en voor het activeren van de ont-steking. De mariniers moeten improviseren: het explosief blijkt niet te passen op de geplande plaats. Sergeant Harm bedenkt ter plekke een alternatieve plaats en de mariniers weten het explosief te bevestigen.

Tijdens de terugkeer naar het ophaalpunt volgt de explosie. Hierop brengen de piraten aan boord van het gesaboteerde schip en vanaf de kust vuur uit. Door de geslaagde actie kon het schip langdurig niet meer worden ingezet als piratenmoe-derschip of logistiek schip.Luitenant-kolonel der mariniers Oscar, majoor der mariniers Nando en sergeant-majoor van de mariniers Marcel ontvin-gen het Ereteken voor Verdienste in zilver. Dit omdat zij de randvoorwaarden schiepen en de basis legden van waaruit de 4 andere gedecoreerden hun werk konden doen.

‘Team Harm’ tijdens de voorbereidingen aan boord van de Zuiderkruis. Operator Dennis heeft de explosieven in een wasnetje en staat op het punt om aan de missie te beginnen. Een van de onbruikbaar gemaakte moederschepen dobbert onbestuurbaar in de branding.

- advertentie -

12 - 2019 | Trivizier | 19

Page 20: VBM - Vakbond voor burger en militair defensiepersoneel - …2019. 12. 11. · VBM - Vakbond voor burger en militair defensiepersoneel - Vakbond voor burger en ...

BEL AST INGSERVICE 2020

Klik op ‘lidmaatschap-nummer zoeken’. Vul uw achternaam en geboorte-datum in (xx-xx-xxxx = dag-maand-jaar). Klik op zoeken.

Vul de ontbrekende gegevens in. Maak zelf uw wachtwoord aan. E-mail, telefoonnummer en/of mobiel zijn ook verplichte velden. Klik dan op aanmelden.

Log in met uw lidmaatschapnummer en wachtwoord.

U bent gevonden. Klik op het lidmaatschap-nummer om door te gaan.

Bevestig de ontvangen e-mail door op de activatielink te klikken in dit bericht. Klik in dit scherm op HIER om in te loggen.

Selecteer hier de locatie, datum en tijdstip.

Klik daarna op reserveren

Onze GRATIS belastingservice is al jarenlang een groot succes.Wij verzorgen de aangifte 2019 voor u en thuiswonende gezinsleden. Meld u snel aan, de belangstelling is zeer groot en vol is vol…!

Spelregels

• Uitsluitend particuliere aangiftes (géén winstaangiften)• Aanmelden via internet 1)

• Kunt u vóór 1 mei 2020 geen aangifte doen, dan dient u ZELF tijdig uitstel voor uzelf en uw partner aan te vragen bij de Belastingdienst: 0800-0543

1) Als u geen computer heeft kunt u de bon invullen

En verder • Wij vragen van u geen DigiD-code, alle aangiften worden

met onze eigen code verzonden.• De belastingservice is overdag, alleen in Den Helder zijn

avondafspraken mogelijk.

Antillengangers opgelet! Bij uitzending naar de Antillen wordt u uitgeschreven uit de Gemeentelijke Basisadministratie. Van de Belastingdienst ontvangt u dan een vragenbrief “Verzoek om informatie bij emigratie”.Het is van groot belang dat u die vragen zorgvuldig beant-woordt en aangeeft militair te zijn!Indien u dat niet doet of u heeft geen formulier ont-vangen, dan beschouwt de Belastingdienst u als emigrant en ontvangt u het zgn. M-formulier en is het onmogelijk om op de normale manier belastingaangifte te doen. Geef u op voor de Belastingservice op de Antillen Zie onder: Welke buitenandlocatie kiest u?

Deadline internetTot 1 april 2020

Deadline bonTot 16 maart 2020

Wanneer u gebruik maakt van de belastingservice van de VBM, heeft u geen DigiD-code nodig. De belastingservice heeft van de Belastingdienst een eigen belastingconsulenten-code ontvangen, waardoor wij alle aangiften onder deze code kunnen verzenden.

Ga naar www.vbm.info en klik op de belasting-button (o.a. onder de tab ledenservice). Bent u nog in het bezit van uw lidmaatschap-nummer en wachtwoord, dan kunt u zich gelijk aanmelden/inloggen.

Volg anders onderstaande stappen voor het opzoeken en aan maken van uw lidmaat-schapnummer en wachtwoord. Aanmelden via internet kan tot 1 april 2020 zolang er plaats is!

20 | Trivizier | 12 - 2019

Page 21: VBM - Vakbond voor burger en militair defensiepersoneel - …2019. 12. 11. · VBM - Vakbond voor burger en militair defensiepersoneel - Vakbond voor burger en ...

Stuur deze pagina voor 16 maart 2020gefrankeerd terug naar:

VBM Belastingservice Postbus 93037

2509 AA Den Haag

Naam en voorletters

Adres

Postcode + plaats

Telefoon privé (verplicht)

Telefoon werk

Registratienummer/werknemersnummer of geboortedatum

E-mail

Op welke werkdagen tussen 17 februari en 17 april bent u verhinderd?

Alléén als u zich niet digitaal kunt aanmelden. S.v.p. zo veel mogelijk gegevens invullen en de hele bon opsturen.

Aanmeldbon

s.v.p. deze hele pagina opsturenWelke locatie kiest u?Zet een kruisje bij de plaats waar u geholpen wilt worden.

Welke buitenland-locatie kiest u?Zet een kruisje bij de plaats waar u geholpen wilt worden.

Amersfoort

Amsterdam

Apeldoorn

Assen

Bergen op Zoom

Breda

Capelle a/d IJssel

(voorheen Rotterdam)

Den Bosch

Den Haag

Den Helder (overdag)

Den Helder (avond)

Doorn

Ede/Harskamp

Eindhoven/Oirschot

Emmen

Enschede/Twenthe

Ermelo

‘t Harde

Havelte

Heerlen

Leeuwarden

Nijmegen

Oegstgeest

Schaarsbergen

Sluiskil/Terneuzen

Venlo

Vlissingen

Weert

Aruba

Curaçao

Münster

--------------------------------

Voor de leden die ge-plaatst zijn in Ramstein/ Heidelberg geldt het volgende:

Vlb. Ramstein/HeidelbergAanmelden bij:H. Klappers

% 0049 159 02 85 35 99@ [email protected]

--------------------------------

DATA BELASTING-SERVICE BUITENLAND

Münster18 maart

Ramstein23, 24 en 25 maart

Curaçao7 april - 21 april

Aruba23 april - 28 april

12 - 2019| Trivizier | 21

Page 22: VBM - Vakbond voor burger en militair defensiepersoneel - …2019. 12. 11. · VBM - Vakbond voor burger en militair defensiepersoneel - Vakbond voor burger en ...

UITKERING BIJ AANVULLEND GEBOORTEVERLOF NAAR 75% (IN PLAATS VAN 70%)Begin 2019 is de Wet Invoering Extra Geboorteverlof (WIEG) inge-gaan. In deze wet is geregeld dat partners niet langer 2 dagen, maar een week betaald verlof krijgen. Maar de nieuwe wet regelt ook dat partners vanaf juli 2020 in het eer-ste half jaar na de geboorte van de baby nog eens vijf weken extra geboorteverlof kunnen opnemen. In die periode hebben partners recht op een uitkering ter hoogte van 70% van het loon.

De VBM heeft naar aanleiding hier-van bij Defensie gepleit voor een hogere uitkering bij aanvullend geboorteverlof.Dit is ook meegenomen in het Arbeidsvoorwaardenakkoord 2018-2020, dat op 31 juli 2019 is gesloten. Onder het kopje Levensfasebewust Personeelsbeleid is het volgende over het aanvullend geboorteverlof opgenomen:‘Met ingang van 1 juli 2020 wordt de aanspraak voor defensie-medewerkers op een uitkering bij aanvullend geboorteverlof, dat vol-gens de Wet arbeid en zorg, ingaat per 1 juli 2020, verhoogd van 70% van het gemaximeerd dagloon, zoals dat door UWV wordt gehanteerd, naar 75% van het inkomen van de defensiemedewerker.Hiermee wordt een van de drempels om (het uitgebreide) geboortever-lof op te nemen verder verlaagd en sluit de uitkering aan bij soort-gelijke verlofregelingen zoals ouderschapsverlof’Na afronding van het lopende wet- en regelgeving traject volgend uit

het gesloten Arbeidsvoorwaarden-akkoord, zal deze afspraak opgenomen worden in uitbreiding van artikel 87 van het Algemeen militair ambtenaren reglement en artikel 46 van het Burgerlijk ambte-narenreglement defensie.

De VBM heeft naar aanleiding hiervan bij Defensie gepleit voor een hogere

uitkering bij aanvullend geboorteverlof.

22 | Trivizier | 12 - 2019

OVERLEGDEF

Rona

ld v

an R

iel

Jef S

tass

en

Jacq

ues v

an H

ulse

n

Page 23: VBM - Vakbond voor burger en militair defensiepersoneel - …2019. 12. 11. · VBM - Vakbond voor burger en militair defensiepersoneel - Vakbond voor burger en ...

AFBOUW INZET F-16 De bonden hebben op 22 november ingestemd met het reorganisatie-plan voor afbouw van een deel van de F-16 functies op het Logistiek Centrum Woensdrecht (LCW). Deze functies zijn niet meer nodig door-dat CLSK medio 2021 de dagelijkse F-16 operaties vanaf Vliegbasis Leeuwarden (Vlb LW) beëindigt.De afbouw van de functies bij LCW is een van de twee reorganisatie-plannen die op dit moment nodig zijn om de afbouw van de inzet van F-16 te regelen. Ook voor Vlb LW wordt op dit moment een plan gemaakt. Daarnaast gaat CLSK

plannen maken voor de afbouw op Vliegbasis Volkel. Na het eer-ste reorganisatieplan voor het LCW volgt er nog een tweede plan voor dit centrum. Daarin neemt CLSK alle overige functies binnen LCW, voornamelijk binnen de afdeling Onderhoud en Logistiek, mee die te relateren zijn aan de F-16.Doordat van 2018 tot 2022 het aan-tal (onderhouds)fase-inspecties geleidelijk afneemt en daarmee het aantal benodigde fase dock bezet-tingen, wordt de reductie tot 2022 voor een belangrijk deel gerealiseerd binnen het 980 Squadron. Uiteindelijk levert LCW door het

afstoten van de F-16 minimaal 287 functies (VTE’n) in. In de eerste (huidige) fase (tot 2022) gaat het om 64 functies. Bij het uitwerken van dit reorganisatieplan en bijbe-horende functievergelijkingstabel worden alleen de afdelingen in beschouwing genomen die direct te relateren zijn aan deze 64 VTE’n.

U i t b re i d i n g va n d e LuchtgevechtsleidingDe bonden zijn op 22 november akkoord gegaan met het plan om de Luchtgevechtsleiding uit te brei-den met 13 functies (VTE’n). Dit is een van de AirCIS-maatregelen, op hun beurt onderdeel van de “Maatregelen Versterken Ondersteuning Kri jgsmacht” (MVOK-400 Maatregelennota).Het AirCIS pakket is een serie maatregelen gericht op het ver-sterken van de informatie-en inlichtingenvergaring- en analy-secapaciteit alsmede van de bij behorende IT en commandovoering. De uitbreiding binnen de luchtge-vechtsleiding is bedoeld voor het herstel van de inzetbaarheid en voor de structurele verhoging van de trainingsstandaard. De uitbreiding van de gevechtslei-ding is ook nodig om het personeel een beter loopbaanperspectief te kunnen bieden. De fysieke func-tie-eisen zijn zwaar, zeker in combinatie met de ophoging van de FLO-leeftijd. Vanuit de orga-nisatie is er de noodzaak om regie te kunnen voeren over deze zeer specialistische functiegroep. Voor een betere doorstroom en vulling van de organisatie is een aanpas-sing van het functiebestand dus noodzakelijk.

12 - 2019 | Trivizier | 23

OVERLEG CLSK

Jacques van Hulsen

Jef Stassen Ronald van Riel

Page 24: VBM - Vakbond voor burger en militair defensiepersoneel - …2019. 12. 11. · VBM - Vakbond voor burger en militair defensiepersoneel - Vakbond voor burger en ...

‘Trends en Ontwikkelingen’, dat was het thema van de lande-lijke medezeggenschapsdag 2019 van de Vakbond voor Burger en Militair defensiepersoneel VBM. Iets meer dan 100 belang-stellenden hadden op 27 november hun weg gevonden naar de Generaal-majoor Kootkazerne in Stroe (en de goede Paresto-catering in de Wittenberg!).Onder de strenge (nou ja, duidelijke) leiding van dagvoorzitter Esther Krikke viel er genoeg te bespreken en te beleven. Bijvoorbeeld over nieuwe structuren om knelpunten binnen de medezeggenschap tegen te gaan. Jef Stassen besprak met de aanwezigen de pogingen van ABN Amro en IKEA om via herin-richting van de structuren daaraan iets te doen (vorm). Professor Rienk Goodijk stelde in zijn bijdrage dat het er nu vooral om gaat om als medezeggenschap een meer strategische rol te verwer-ven (inhoud). In een interessant essay concludeert Goodijk: “De OR (voor defensie MC) is niet overbodig geworden, maar kan als representatief orgaan zijn toegevoegde waarde volgens mij alleen behouden en waarmaken als hij zich – vooral – focust op zijn stra-tegische functie (met een sterke netwerkpositie) en zich zoveel mogelijk beperkt (en daarmee zijn interne positie versterkt) tot een regisserende en coördinerende rol op ondernemingsniveau en

‘ingrijpt indien nodig’. De OR wordt uitgedaagd om minder ‘zelf te doen’ en meer ervoor te zorgen (te conditioneren) dat werknemers zelf actief betrokken raken. Een eigentijdse OR stimuleert tot allerlei eigentijdse vormen van overleg, betrokkenheid ‘op maat’ en directe invloed van werknemers; en mag daarbij een beroep doen op de inzet van de bestuurder.”Voor de medezeggenschappers betekent dit vooral: de dialoog op gang houden (proces) met de ‘achterban’ en met de overlegpartner, het Hoofd van Diensteenheid (HDE). Die dialoog op gang houden, hoe doe je dat het beste? Dankzij de middagbijdragen van Arnoud van Berkel en Esther Krikke werd het een gedenkwaardige MC-dag. In het ‘proces’ van ‘inspraak en tegenspraak’ wil je er samen uitkomen. Want dat is het beste voor de organisatie. Maar hoe doe je dat zonder elkaar als ‘schuldige’ aan te wijzen? Het is makkelijk om naar elkaar te wijzen. Het hoofd van dien-steenheid (afgekort: HDE, de onderhandelingspartner namens de werkgever Defensie) zal snel geneigd zijn om te zeggen: “Die medezeggenschappers zorgen alleen maar voor vertraging. We moeten verder!”De leden van de medezeggenschapscommissie zullen reageren met: “Die HDE duwt alleen maar door. We worden niet gehoord. Hij ziet ons niet eens!”Met een eenvoudige oefening liet Arnoud van Berkel de deelne-mers ervaren wat er gebeurt als iemand ’druk op je uitoefent’. En hoe je daar instinctief mee omgaat. En vervolgens gaf hij aan wat je kunt doen om jezelf daaruit te bevrijden. Hoe? Door te focussen op je eigen positie en op wat je zelf wilt bereiken. En door open te staan voor wat je samen wil bereiken, ook met het HDE.Reageren op dit artikel? Mail naar: [email protected]

VBM MC-dag 2019

Naar een strategische overlegpositieNieuwe ontwikkelingen in de medezeggenschap? Richt je op een

strategische inbreng, bijvoorbeeld door op het juiste moment aan

de juiste tafel te komen zitten. En richt je op een goede dialoog.

Er was genoeg inspiratie daarvoor op de landelijke MC-dag van de

VBM.

Staatssecretaris Bar-bara Visser in haar openings-toespraak: “Inspraak en tegenspraak van werk- nemers is belangrijk. Met een goed georganiseerde medezeg-genschap kan je afspraken maken, waar niet alleen werknemers maar uitein-delijk de hele organisatie van profiteert.”

24 | Trivizier | 12 - 2019

MC-DAG

Page 25: VBM - Vakbond voor burger en militair defensiepersoneel - …2019. 12. 11. · VBM - Vakbond voor burger en militair defensiepersoneel - Vakbond voor burger en ...

De gestreepte sokken van Jef Stassen waren voor dagvoorzitter Krikke in de middag een mooie gangmaker bij een oefening vergadertechniek. In een vergadering brengt elke deelnemer (m/v) een eigen kleur in. Je kunt dan net zo lang praten totdat alle kleuren gemengd zijn maar het resultaat is bekend: een grauwe brei. Het idee van de gestreepte sok is dat je eerst luistert naar wat iedereen te vertellen heeft. Vervolgens bekijk je wat er op tafel ligt en ga je dat uitdiepen. Dat geeft meestal een veel beter overlegre-sultaat.

DE RESULTATEN …Met de resultaten van de ‘gekleurde sok-methode’ (zie fotobijschrift) gaat de VBM aan de slag. De ingebrach-te ideeën en voorstellen worden meegenomen in het technisch werkverband evaluatie BMD defensie. Een terug-koppeling volgt.

De deelnemers waren – zo bleek bij de afsluiting – enthou-siast over de catering, de goede organisatie van de dag, de aandacht voor medezeggenschap, de staatssecretaris die de hele ochtend bleef, de dagvoorzitter, de betrokken-heid en interactie. Kortom: enthousiast over de aandacht voor medezeggenschap!

12 - 2019 | Trivizier | 25

Page 26: VBM - Vakbond voor burger en militair defensiepersoneel - …2019. 12. 11. · VBM - Vakbond voor burger en militair defensiepersoneel - Vakbond voor burger en ...

Wanneer is mijn (reguliere) FLO-datum? Wanneer

krijg ik AOW? Bekijk in het schema hiernaast wat de

AOW-gerechtigde leeftijd is na uitwerking van de

regelgeving volgens het pensioenakkoord van 2019.

Voor de UGM-leeftijd van militairen (regulier, dus niet bij keuze oDER/nDER of nog in een overgangsregeling) is de datum AOW-gerechtigde leeftijd min 5 jaar. Deze afspraak is vastgelegd in het arbeidsvoorwaardenakkoord 2017-2018.Let op: de in het schema genoemde leeftijden staan vast voor iedereen die tot en met het jaar 2024 met AOW gaat. Anders gezegd: voor iedereen geboren na 31 december 1957 staat de AOW-gerechtigde leeftijd nog niet (definitief) vast. Zekerheid over de definitieve AOW-leeftijd heb je pas 5 jaar vooraf. Voor de geel gear-ceerde jaren staat de AOW-leeftijd in de kolom onder ‘Nieuw’ intussen wettelijk vast. Op 1 november heeft minister Koolmees (Sozawe) laten weten dat de AOW-leeftijd in 2025 67 jaar zal zijn. Maar …Minister Koolmees heeft ook laten weten dat de definitieve AOW-leeftijd in 2025 afhankelijk is van de uitwerking van het Pensioenakkoord van juni 2019. Koolmees gebruikt hiermee een stok achter de deur. De vakcentrales willen geen kortingen op de ouderdomspensioenen. Dat kan, zo is de verwachting, alleen door aanpassing van de (wettelijke) regels voor berekening van de aanpassing van de pen-sioenen (indexatie-regels). Wanneer de minister (en De Nederlandsche Bank) daartoe niet bereid zijn, dan dreigen de vakcentrales het overleg over de uitwerking van het pensioenakkoord af te breken. En in dat geval zet de regering de AOW-leeftijd in 2025 op 67 jaar en 3 maanden. En dreigt dus de verhoging van de AOW-leeftijd zoals vermeld in de kolom onder ‘Oud’.Dus: vanaf 2025 geeft bijgaande tabel een ‘indicatie’, een schatting.

Tabel: Linker kolom, vet: AOW-leeftijden op basis van Pensioenakkoord 2019

Rechterkolom, vet: AOW-leeftijden op basis van de oude regels

Kolommen met kalenderdata: de groep voor wie de genoemde AOW-leeftijd geldt, is geboren in die periode

Tabel AOW-leeftijd tot en met 2060

26 | Trivizier | 12 - 2019

AOW-LEEFT I JD

Page 27: VBM - Vakbond voor burger en militair defensiepersoneel - …2019. 12. 11. · VBM - Vakbond voor burger en militair defensiepersoneel - Vakbond voor burger en ...

Nieuw AOW-leeftijd leeftijdscohort geboren: verschil Oud AOW vóór leeftijdscohort geboren:

pensioenakkoord vanaf tot en met pensioenakkoord vanaf tot en met

65 vóór 01- 01 - 1948 31-12-1947 65 vóór 01- 01 - 1948 31-12-1947

2013 65+1 maand 1-1-1948 30-11-1948 2013 65+1 maand 1-1-1948 30-11-1948

2014 65+2 maanden 1-12-1948 31-10-1949 2014 65+2 maanden 1-12-1948 31-10-1949

2015 65+3 maanden 1-11-1949 30-9-1950 2015 65+3 maanden 1-11-1949 30-9-1950

2016 65+6 maanden 1-10-1950 30-6-1951 2016 65+6 maanden 1-10-1950 30-6-1951

2017 65+9 maanden 1-7-1951 31-3-1952 2017 65+9 maanden 1-7-1951 31-3-1952

2018 66 1-4-1952 31-12-1952 2018 66 1-4-1952 31-12-1952

2019 66 jaar + 4 1-1-1953 31-8-1953 2019 66 jaar + 4 1-1-1953 31-8-1953

2020 66+4 1-9-1953 31-8-1954 4 2020 66 jaar + 8 1-9-1953 30-4-1954

2021 66+4 1-9-1954 31-8-1955 8 2021 67 1-5-1954 31-12-1954

2022 66+7 1-9-1955 31-5-1956 8 2022 67 + 3 1-1-1955 30-9-1955

2023 66+10 1-6-1956 28-2-1957 5 2023 67 + 3 1-10-1955 30-9-1956

2024 67 1-3-1957 31-12-1957 3 2024 67 + 3 1-10-1956 30-9-1957

2025 67 1-1-1958 31-12-1958 3 2025 67 + 3 1-10-1957 30-9-1958

2026 67 1-1-1959 31-12-1959 6 2026 67 + 6 1-10-1958 30-6-1959

2027 67 1-1-1960 31-12-1960 6 2027 67 + 6 1-7-1959 30-6-1960

2028 67+3 1-1-1961 30-9-1961 6 2028 67 + 9 1-7-1960 31-3-1961

2029 67+3 1-10-1961 30-9-1962 6 2029 67 + 9 1-4-1961 31-3-1962

2030 67+3 1-10-1962 30-9-1963 9 2030 68 1-4-1962 31-12-1962

2031 67+6 1-10-1963 30-6-1964 6 2031 68 1-1-1963 31-12-1963

2032 67+6 1-7-1964 30-6-1965 9 2032 68 + 3 1-1-1964 30-9-1964

2033 67+6 1-7-1965 30-6-1966 9 2033 68 + 3 1-10-1964 30-9-1965

2034 67+9 1-7-1966 31-3-1967 9 2034 68 + 6 1-10-1965 30-6-1966

2035 67+9 1-4-1967 31-3-1968 9 2035 68 + 6 1-7-1966 30-6-1967

2036 67+9 1-4-1968 31-3-1969 9 2036 68 + 6 1-7-1967 30-6-1968

2037 67+9 1-4-1969 31-3-1970 12 2037 68 + 9 1-7-1968 31-3-1969

2038 68 1-4-1970 31-12-1970 9 2038 68 + 9 1-4-1969 31-3-1970

2039 68 1-1-1971 31-12-1971 12 2039 69 1-4-1970 31-12-1970

2040 68 1-1-1972 31-12-1972 12 2040 69 1-1-1971 31-12-1971

2041 68+3 1-1-1973 30-9-1973 12 2041 69 + 3 1-1-1972 30-9-1972

2042 68+3 1-10-1973 30-9-1974 12 2042 69 + 3 1-10-1972 30-9-1973

2043 68+3 1-10-1974 30-9-1975 15 2043 69 + 6 1-10-1973 30-6-1974

2044 68+6 1-10-1975 30-6-1976 12 2044 69 + 6 1-7-1974 30-6-1975

2045 68+6 1-7-1976 30-6-1977 12 2045 69 + 6 1-7-1975 30-6-1976

2046 68+6 1-7-1977 30-6-1978 15 2046 69 + 9 1-7-1976 31-3-1977

2047 68+6 1-7-1978 30-6-1979 15 2047 69 + 9 1-4-1977 31-3-1978

2048 68+9 1-7-1979 31-3-1980 15 2048 70 1-4-1978 31-12-1978

2049 68+9 1-4-1980 31-3-1981 15 2049 70 1-1-1979 31-12-1979

2050 68+9 1-4-1981 31-3-1982 18 2050 70 + 3 1-1-1980 30-9-1980

2051 69 1-4-1982 31-12-1982 15 2051 70 + 3 1-10-1980 30-9-1981

2052 69 1-1-1983 31-12-1983 15 2052 70 + 3 1-10-1981 30-9-1982

2053 69 1-1-1984 31-12-1984 18 2053 70 + 6 1-10-1982 30-6-1983

2054 69 1-1-1985 31-12-1985 18 2054 70 + 6 1-7-1983 30-6-1984

2055 69+3 1-1-1986 30-9-1986 18 2055 70 + 9 1-7-1984 31-3-1985

2056 69+3 1-10-1986 30-9-1987 18 2056 70 + 9 1-4-1985 31-3-1986

2057 69+3 1-10-1987 30-9-1988 18 2057 70 + 9 1-4-1986 31-3-1987

2058 69+3 1-10-1988 30-9-1989 21 2058 71 1-4-1987 31-12-1987

2059 69+6 1-10-1989 30-6-1990 18 2059 71 1-1-1988 31-12-1988

2060 69+6 1-7-1990 30-6-1991 21 2060 71 + 3 1-1-1989 30-9-1989

De AOW-leeftijd voor de jaren 2020 tot en met 2024 staat vast. Het besluit over de AOW-leeftijd in 2025 is genomen maar was begin november nog niet vastgelegd in regelgeving.

12 - 2019 | Trivizier | 27

Page 28: VBM - Vakbond voor burger en militair defensiepersoneel - …2019. 12. 11. · VBM - Vakbond voor burger en militair defensiepersoneel - Vakbond voor burger en ...

Zoals ik eerder schreef, heb ik vorig jaar november (2018) kennis gemaakt met de Staatssecretaris van Defensie na het Wetgevingsoverleg Personeel. Zij gaf aan: ‘rechtszaken vind ik maar niks’ en wenste wel een gesprek over dit onderwerp. Een uitnodiging volgde echter niet. Na de afronding van de WOB-procedure begin dit jaar heb ik haar gemaild dat ik zover was om de procedure te starten. Dat leidde in maart 2019 alsnog tot een gesprek met haar. Inhoudelijk bleef het standpunt van Defensie wel staan, maar ze vroeg zich wel af: ‘Hoe verder’? Ik heb voorgesteld dan ten minste een juridisch advies op te laten stellen door de Directie Juridische Zaken van het ministerie. Ik heb aangegeven dat ik dan een aantal juristen wel van de laatste stand van zaken (en argumenten) op de hoogte kon brengen. Het juridische advies is er wel gekomen, maar mijn inbreng bleek vreemd genoeg niet noodzakelijk. De lands-advocaat heeft het advies opgesteld. Zonder nadere informatie wordt een eerder ingenomen standpunt van de landsadvocaat natuurlijk niet anders. Ik ben overigens benieuwd of een advies van een ander advocatenkantoor dan dat van de landsadvocaat, welke geen belangen bij de uitkomst had, anders had geluid.

We zullen het nooit weten.

Die deur zit dus dicht. Dat betekent dat mijn advocaat nu de openingszet gedaan heeft door middel van een brief aan de werkgever waarin de kwestie nog eens helder uiteen wordt gezet en waarin de inzet duidelijk wordt gemaakt. Deze brief

Stand van zaken ‘te veel betaalde pensioenpremies’

In de Trivizier van juni 2019 schreef overste Paul Eijkelenkamp voor het laatst over

de ‘te veel betaalde pensioenpremies’. Wat zijn de ontwikkelingen sindsdien in die

kwestie?

Tekst: Paul Eijkelenkamp

De VBM ondersteunt Paul Eijkelenkamp volledig in deze juridische procedure.

28 | Trivizier | 12 - 2019

PENSIOENPREMIE

Page 29: VBM - Vakbond voor burger en militair defensiepersoneel - …2019. 12. 11. · VBM - Vakbond voor burger en militair defensiepersoneel - Vakbond voor burger en ...

van 24 september is op 18 november beantwoord. Defensie wijst de eis af. De belangrijkste argumenten daarbij zijn: Het is binnen de geldende regels met de sociale partners zo afgespro-ken en als Defensie minder geld heeft uitgegeven aan premies vanwege de opslag dan is de besparing weer voor andere arbeidsvoorwaarden besteed. Daarnaast is mogelijk sprake van gedeeltelijke verjaring.

Deze stellingname betekent dat de advocaat met de dag-vaarding kan beginnen. Zes (ex) collegae liften mee in de brief en straks in de rechtszaak die zal volgen. Overigens zal de uitkomst ten minste ook op allen van toepassing zijn die een stuitingsbrief hebben verstuurd. Voor geïnteresseer-den: de brief aan de werkgever staat op mijn facebookpagina ‘PowerbyNumbers’. De strekking van de brief in het kort is dat Defensie ten onrechte meer pensioenpremies heeft ingehou-den bij militairen dan het geval zou zijn geweest wanneer we indertijd het middelloonpensioen zouden hebben gehad. Dit terwijl de premiekosten voor Defensie in ons eindloon lager waren dan in het middelloon. Dit klopt niet. Dat wordt met deze procedure juridisch aangevochten.

Tussentijds heb ik contact gehad met de Audit Dienst Rijk om te vragen of zij mijn berekeningen in een onderzoek willen controleren. Het laatste wat je voor de rechtbank wil, is dis-cussie over (de kwaliteit van) de cijfers. Dit contact is helaas op niets uitgelopen. Zij menen conform het auditstatuut geen opdrachten van derden te kunnen aannemen waarbij een claim tegen de opdrachtgever wordt onderbouwd. De HDP heeft in een gesprek met de ADR kennelijk ook geen belang gehecht aan deze cijfervalidatie. Dat betekent concreet dat ik nu een accountantskantoor in de arm zal nemen om dat onderzoek alsnog uit te voeren en daarover een verklaring op te stellen.

Tot slot. Ik ben eigenlijk benieuwd wat de mening van mijn vakbond, de VBM in dit dossier is? Mag ik de VBM uitnodigen hierop in te gaan?

Dat mag zeker. De VBM ondersteunt Paul Eijkelenkamp volledig in deze juridische procedure. Daarom nemen wij ook, van begin af aan, alle (inmiddels forse) juridische kosten voor onze rekening, ook die van de advocaat. Wij vinden het belangrijk om dit juridische traject zorgvuldig te doorlopen, met als doel een gerechtelijke uitspraak, waarmee wij verder kunnen. Ook de kosten voor het accountants-kantoor zijn voor rekening van de VBM.

DETERMINATIEMIDDAG FOTO’S UIT NEDERLANDS-INDIË Museum Bronbeek in Arnhem organiseert op zaterdagmiddag 7 maart 2020 de fotodeter-minatiemiddag ‘Mijn opa was een…’. Iedereen kan van 12.00 tot 17.00 uur bij een expertteam terecht met vragen over zijn (familie)foto’s, die betrekking hebben op het voormalige Nederlands-Indië en het Koninklijk Nederlands-Indisch Leger (KNIL).De experts analyseren de foto’s aan de hand van kleding, uniformen, wapens, voertuigen en gebouwen, maar ook door determinatie van stad- en landschappen. Behalve foto’s kan men ook documenten, onderscheidingen en delen van uniformen voorleggen. Men kan ook nagaan of een familielid op een passagierslijst voorkomt. Indien gewenst kan men advies en informatie krijgen over nader (genealogisch) onderzoek. De fotomiddag wordt gehouden in museum Bronbeek. Voor deelname geldt het toegangsta-rief van het museum. Reserveren is noodzakelijk, uitsluitend via [email protected].

BETAALDATADefensie betaalt de salarissen op vrijdag 20 december 2019 en vrijdag 24 januari 2020. ABP en SVB storten de uitkeringen op maandag 23 december 2019 en donderdag 23 januari 2020. Uiterlijk de volgende werkdag wordt het geld op uw rekening bijgeschreven. Alleen bij buiten-landse rekeningen duurt dit doorgaans langer.

12 - 2019 | Trivizier | 29

MEMO

Page 30: VBM - Vakbond voor burger en militair defensiepersoneel - …2019. 12. 11. · VBM - Vakbond voor burger en militair defensiepersoneel - Vakbond voor burger en ...

Belangrijkste nieuws is dat er duidelijkheid is over het vervolg-onderzoek naar de blootstelling aan chroom-6 op de andere defensielocaties. Dit nadat in juni 2018 de bevindingen van het onderzoek naar het gebruik van chroom-6 op de zogeheten Prepositioned Organizational Materiel Storage (POMS)-sites zijn gepubliceerd. “Het gaat om een veel grotere groep dan de POMS-medewerkers. Dit roept de vraag op of we het onderzoek op dezelfde manier kunnen doen als bij de POMS”, benadrukt VBM-bestuurder Peter Wulms. “Het afgelopen jaar heeft het RIVM informatie verzameld over hoe de arbeidsomstandig-heden in het verleden op de overige defensielocaties waren. Ook is onderzocht hoe de kennis uit het POMS-onderzoek kan worden gebruikt voor het defensiebrede vervolgonderzoek. Verder is nagegaan wat de mogelijkheden zijn voor een epide-miologisch onderzoek.”Volgens AFMP-voorzitter Anne-Marie Snels duurt het duurt té lang voordat zieke (oud-)werknemers een uitkering krijgen als zij niet bij de POMS hebben gewerkt. “Als we een onderzoek doen à la de POMS, dan zijn we jaren verder. Dat willen we niemand aandoen. AFMP en VBM hebben daarom bedongen dat het RIVM het onderzoek rond de zomer van 2020 moet afronden. Daarbij is gekeken hoe het zo kan worden aangepakt dat er binnen afzienbare tijd resultaten zijn waarbij de kwali-teit van het onderzoek gegarandeerd is. Bij het onderzoek op de POMS-sites is veel kennis opgedaan die defensiebreed goed bruikbaar is. Dat blijkt ook uit het feit dat andere bedrijven al gebruik maken van onze onderzoeksgegevens. Defensie is lang niet de enige sector die kampt met de chroom-6-problematiek.”

Defensiebreed onderzoek chroom-6 op stoom

Er zit schot in het chroom-6 onderzoek

op andere defensielocaties dan de

POMS-sites. AFMP en VBM hebben

bedongen dat het RIVM dit onderzoek

binnen een jaar afrondt. Ondertussen

kunnen militairen en burgers die

werkzaam zijn (geweest) op dergelijke

locaties nog steeds een beroep doen op

de zogeheten coulanceregeling.

Achter van links naar rechts: Hanneke Nummerdor (jurist van de VBM), AFMP-collega Lotte van den Broek, VBM-bestuurder Peter Wulms en voor-op AFMP-voorzitter Anne-Marie Snels.

Tekst: Fred Lardenoye Foto’s: Karin Stroo

VBM en AFMP bedingen dat RIVM onderzoek binnen een jaar moet afronden

30 | Trivizier | 12 - 2019

CHROOM- 6

Page 31: VBM - Vakbond voor burger en militair defensiepersoneel - …2019. 12. 11. · VBM - Vakbond voor burger en militair defensiepersoneel - Vakbond voor burger en ...

Vul de vragenlijst in!Het vervolgonderzoek bestaat onder meer uit uitgebreide vragen lijsten. Deze worden naar verwachting op korte termijn beschikbaar gesteld via het CAOP. Iedereen bij Defensie die buiten de POMS in aanraking kwam met chroom-6 kan deze invullen. “Met die vragenlijst gaan we toetsen of de blootstelling en de gezondheidsrisico’s op de overige defensielocaties vergelijk-baar zijn met de POMS”, licht Wulms toe. “Op basis van de al verzamelde informatie gaan we ervan uit dat dit zo is. Komen er uit de ingevulde vragenlijsten nog nieuwe gegevens naar boven, dan kunnen we die alsnog meenemen. Dat alles met als doel om in 2020 het hele traject af te ronden en de nu alleen nog voor POMS-medewerkers toegankelijke uitkeringsrege-ling ook open te stellen voor de overige defensiemedewerkers. Iedereen die bij Defensie blootgesteld is aan chroom-6 en daar-door een aandoening heeft, kan dan een beroep doen op deze regeling.” Snels benadrukt dat een vlot traject absolute nood-zaak is. “We hebben nu mensen die op andere defensielocaties met chroom-6 gewerkt hebben, die letterlijk doodziek zijn. Nabestaanden hebben ook recht op een uitkering, maar wij willen graag dat mensen bij leven recht wordt gedaan.”

Coulanceregeling De coulanceregeling die de bonden in 2015 afdwongen voor defensiemedewerkers die ziek zijn geworden door blootstel-ling aan chroom-6 wordt per 1 januari 2020 aangepast. Zo wijzigt de lijst met aandoeningen. Snels: “Bij deze wijziging hebben we bedongen dat alle verbeteringen met terugwer-kende kracht zijn geregeld en alle verslechteringen pas per 1 januari ingaan.” “Voor de lijst van aandoeningen hebben we destijds het Nederlands Centrum voor Beroepsziekten bena-derd”, vult Wulms aan. “Dat centrum heeft een quickscan uitgevoerd en het RIVM kwam na uitgebreid onderzoek tot een wat afwijkende lijst. Heb je een tegemoetkoming op grond van de coulanceregeling gekregen voor een aandoening die niet op de RIVM-lijst staat, dan houd je die vergoeding. De aanpas-sing heeft dan geen effect. Heb je een aandoening die nu wordt toegevoegd aan de lijst, dan kun je voor die aandoening alsnog een tegemoetkoming aanvragen.”

De bonden hebben er bewust op aangedrongen dat de lijst met aandoeningen kan worden uitgebreid. “De wetenschap schrijdt voort”, aldus Wulms. “Daarom heeft het RIVM de lopende opdracht om te onderzoeken of er misschien nieuwe aandoeningen zijn die te maken hebben met blootstelling aan

chroom-6. In maart 2020 wordt voor het eerst bekend wat dit tot dan toe heeft opgeleverd.” Snels wijst erop dat het RIVM niet als enige naar de kwaliteit en voortgang van het onder-zoek kijkt. “Er is een klankbordgroep waarin naast juristen ook andere wetenschappers zitten. Dus er vindt een veel bredere toetsing plaats.” Daarnaast begeleidt de Paritaire Commissie Chroom-6 (bonden, Defensie en onafhankelijke leden) onder leiding van oud-vakbondsleider Ruud Vreeman ook het ver-volgonderzoek. Daardoor wordt de onafhankelijkheid van het RIVM nog beter geborgd.

Individueel trajectSlachtoffers van chroom-6 kunnen niet alleen een beroep doen op de coulance- of uitkeringsregeling, maar hebben ook de mogelijkheid om Defensie aansprakelijk te stellen voor de (overige) schade. Dat is in de ogen van Wulms een complexe weg die jaren kan duren. “Hierbij blijf je lange tijd in het ongewisse over de uitkomst. De door ons bedongen uitkerings-regeling heeft als voordeel dat die laagdrempelig is. Je kunt vrij gemakkelijk een uitkering krijgen als je daarop recht hebt. Dus geen onderzoek naar causaliteit, het medische dossier en andere ingewikkelde procedures. Via de collectieve rege-ling krijg je erkenning plus een substantieel bedrag. Maar als iemand bijvoorbeeld zijn verdiencapaciteit verloren heeft, dan kan hij ook nog een individuele claim indienen.”

Dit wordt bevestigd door Hanneke Nummerdor, jurist van de VBM. “De procedures van de POMS-medewerkers die een beroep deden op de uitkeringsregeling verliepen over het alge-meen voortvarend. Mijn cliënten ontvingen meestal binnen een aantal weken een besluit. Als de uitkering werd toegekend, dan werd het bedrag een aantal dagen later uitbetaald. Tegen de afwijzingen procederen we verder, die bezwaarzaken gaan we voorleggen aan de onafhankelijke bezwaarcommissie die wordt ingesteld.” Haar AFMP-collega Lotte van den Broek wijst erop dat de praktijk bij individuele claimprocedures heel anders is. “Die duren net zolang als bij andere juridische letsel-schadeprocedures, compleet met medische beoordelingen en zo nodig herkeuringen.” Dit is volgens Nummerdor zeker het geval bij aandoeningen die door meerdere oorzaken kunnen zijn ontstaan. “Dit geldt bijvoorbeeld bij een aandoening aan de luchtwegen. Dan wordt gekeken of je hebt gerookt en of de aandoening niet (mede) daardoor is veroorzaakt.”

Van den Broek roept zieke defensiemedewerkers die op niet-POMS-locaties met chroom-6 hebben gewerkt op zich

12 - 2019 | Trivizier | 31

Page 32: VBM - Vakbond voor burger en militair defensiepersoneel - …2019. 12. 11. · VBM - Vakbond voor burger en militair defensiepersoneel - Vakbond voor burger en ...

te melden. “We kunnen nog steeds met de coulanceregeling aan de slag, waarbij we zo nodig helpen met het invullen van de vragenformulieren.” Nummerdor vult aan dat er al een voorlopige claim kan worden ingediend. “Zolang de claim niet inhoudelijk wordt behandeld, zullen we de verjaring stuiten (zie kader). Zeker bij mensen die al ernstig ziek zijn, is het belangrijk om nog bij leven een claim in te dienen. Als dat niet is gebeurd, kunnen we nog steeds voor nabestaanden procederen, alleen zijn er dan minder schadeposten die voor vergoeding in aanmerking komen.” Beide juristen zijn blij dat er nu meer duidelijkheid geboden kan worden. Zij verwachten dat zij deze leden over een jaar kunnen adviseren en juridisch kunnen bijstaan. “We krijgen al veel vragen van leden hoe het zit bij de andere defensielocaties”, beklemtoont Van den Broek, “maar we kunnen voor hen op dit moment alleen een beroep doen op de coulanceregeling. Zodra er meer duidelijkheid is over een definitieve regeling voor alle defensiemedewerkers kunnen we individueel kijken wat er rechtspositioneel en in een eventuele claimprocedure mogelijk is.“

MELDPUNT

Bij het onafhankelijke Centrum voor Arbeidsverhoudingen Overheidspersoneel (CAOP) is een meldpunt onder-gebracht. Daar kunnen (oud-)medewerkers van Defensie die met chroom-6 hebben gewerkt zich melden om met het vervolgonderzoek mee te doen of meer informatie te verkrijgen.

Telefoon: (070) 376 54 76 bereikbaar van maandag t/m vrijdag tussen 9.00 en 17.00 uur

E-mail: infoc6&[email protected]

Postadres:CAOP/Ondersteuningsteam C6 & CARCPostbus 5562501 CN Den Haag

VERJARING

‘Verjaring is een ingewikkeld juridisch begrip. Neem bij vragen hierover contact op met de vakbond. Doe dit wel tijdig: er geldt namelijk een (relatieve) verjaringstermijn van 5 jaar. Deze begint te lopen vanaf het moment dat er een diagnose van een ziekte is gesteld én het duidelijk is wie daarvoor aansprakelijk kan worden gesteld.’

Commissie HeertsMogelijk wordt hun werk in de toekomst eenvoudiger, want onlangs werd oud-AFMP-voorzitter Ton Heerts benoemd tot voorzitter van de Commissie Schadeafhandeling Beroepsziekten. Deze door staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Van Ark ingestelde commissie heeft als opdracht om toekomstige schadeafhandeling bij beroeps-ziekten te vereenvoudigen. Ook de bonden worden door deze commissie nadrukkelijk geraadpleegd. “Wij hopen dat het daadwerkelijk gaat leiden tot één onafhankelijk instituut, het liefst met één regeling voor alle beroepsziekten”, zegt Snels. “Wat ons betreft zou de commissie kunnen beginnen met chroom-6, zodat er één uniforme regeling komt, waarmee ook werknemers buiten Defensie hun voordeel kunnen doen. Daar waar de zorgplicht is geschonden, mag de werkgever op de bla-ren zitten.”

‘Wij roepen iedereen die heeft gewerkt op een andere defensielocatie dan

de POMS en is blootgesteld aan chroom-6 op om de vragenlijst in te

vullen. Meld je bij het Informatiepunt Chroom-6 & CARC Defensie

(CAOP) voor meer informatie’

32 | Trivizier | 12 - 2019

CHROOM6

Page 33: VBM - Vakbond voor burger en militair defensiepersoneel - …2019. 12. 11. · VBM - Vakbond voor burger en militair defensiepersoneel - Vakbond voor burger en ...

Het algemeen bestuur betuigt de nabestaanden oprechte deelneming met hun verlies.

OVERLEDENAugustus 201915-08 R.C. Sellier (82 jaar) SGTMACH b.d. Bosweg 13 3356 MR Papendrecht

September 201914-09 W. Pen (79 jaar) SGTLDA b.d. p/a Fluitekruidstraat 37 4461 MG Goes

19-09 W.A. Lambour (76 jaar) AOOTDW b.d. Gerbrands Scheltesstraat 59 1785 CP Den Helder

Oktober 201921-10 A.C. Baart (79 jaar) LTZVK2OC b.d. John Fordstrook 3 2726 TE Zoetermeer

21-10 A.P.H. Bakkenes (83 jaar) SMJRTDV b.d. Buizerdlaan 61 2261 CS Leidschendam

25-10 P.J.G. Peersman (89 jaar) AOOTDE b.d. Florasingel 14 6043 WD Roermond

30-10 K. Wessels (92 jaar) KPLMARNS b.d. Dillenburgsingel 130 2263 JA Leidschendam

31-10 W. Hagen (83 jaar) LTZVK2OC b.d. Corr.: Tooropstraat 15 1213 LJ Hilversum

November 201906-11 B. van Loon (82 jaar) AOOMARNALG b.d. Corr.: Jensemaheerd 166 9736 CL Groningen

13-11 J. Mulder (74 jaar) LTZ2OC b.d. Overijsselsestraatweg 10 9008 TS Reduzum

26-11 J.W.A. Groot (92 jaar) KAP KLu b.d. p/a Harp 102 6644 DJ Ewijk

DANKWij willen iedereen zeer bedanken voor

alle blijken van medeleven rondom het

afscheid van Jim Schouman (senior),

weduwnaar van Corry Schouman-Tuit.

Nabestaanden Jim Schouman,

november 2019

Tijdens de 103e A lgemene Vergadering te Schaarsbergen op 29 november 2019 is het insigne voor 50 jaar lidmaatschap uitgereikt aan LTZ2SD b.d. Marius Smits. Smits, secretaris van de Afdeling Den Haag, ontving het insigne uit handen van voorzitter Jean Debie.

jaar lid

FAMIL IEBERICHTEN

Postbus 93037 2509 AA Den Haag, email: [email protected]

12 - 2019 | Trivizier | 33

Page 34: VBM - Vakbond voor burger en militair defensiepersoneel - …2019. 12. 11. · VBM - Vakbond voor burger en militair defensiepersoneel - Vakbond voor burger en ...

U bent 75 jaar of ouder en uw rijbewijs verloopt. Wie het wil verlengen, moet dan eerst een Gezondheidsverklaring invullen. Die dient u in bij het CBR en vervolgens gebeurt er … niets.Want het CBR heeft een grote achterstand bij het verwerken van gezondheidsverkla-ringen. Op hun website adviseert het rijvaardigheidsbureau om 4 maanden voor het verlopen van het rijbewijs de gezondheidsverklaring in te leveren.Maar ook dat biedt blijkbaar geen garantie op het op tijd kunnen verlengen van het rijbewijs. Wat nu als het CBR te laat is en dus, zoals het zo mooi juridisch wordt genoemd, ‘in gebreke blijft’? Dan kunt u het CBR ‘in gebreke stellen’. U moet dat zelf doen, de VBM kan u hierbij niet ondersteunen (behalve dan met deze informatie).Volgens het Reglement Rijbewijzen (artikel 103, zie: https://wetten.overheid.nl/BWBR0008074/2019-06-14#HoofdstukIV_Paragraaf3_Artikel103) moet het CBR binnen 4 weken na inlevering van de gezondheidsverklaring de verlenging van het rijbewijs afhandelen.De termijn van 4 maanden die het CBR hanteert is een leuk verzoek, maar wettelijk gezien is er gewoon de verplichting om het verzoek binnen 4 weken af te handelen. (Let op! Zie ook de tip hieronder).Omdat het CBR een overheidsinstelling is, kan men het CBR in gebreke stellen bij overschrijding van de termijn van 4 weken.Via rijksoverheid.nl kan men een formulier voor ingebrekestelling down loaden. (https://www.rijksoverheid.nl/documenten/formulieren/2008/11/11/formulier-ingebrekestelling)Het indienen van een ingebrekestelling schijnt goed te werken. In een in de Volkskrant genoemd praktijkvoorbeeld, werkte het indienen ervan binnen één week. Komt het CBR dan toch nog niet snel genoeg over de brug? Dan kan de in gebrekestel-ling u geld opleveren als u het goed aanpakt. Kijk maar eens hier: https://w w w . r i j k s o v e r h e i d . n l /o n d e r w e r p e n / b e z w a a r - e n - b e r o e p /vraag-en-antwoord/beslissing-aanvraag-bezwaar-te-laatNog een tip!Nadat het CBR op basis van de gezondheidsverklaring u een ‘Verklaring van Geschiktheid’ heeft verstrekt, kunt u bij uw gemeente een nieuw rijbewijs aanvra-gen. Dat betekent wel dat u 5 (of iets meer) werkdagen moet wachten op uw nieuwe rijbewijs. Stel: uw rijbewijs is intussen door het gedraal van het CBR verlopen. Wie de dag na de aanvraag bij de gemeente een rijbewijs wil hebben, kan vragen om een spoed-procedure. Dat kost meestal 30 euro meer. Die kosten kunt u vergoed krijgen door het CBR.In dat geval stelt het CBR als voorwaarde dat u minimaal 90 dagen (circa 3 maanden) voor het verlopen van het rijbewijs de gezondheidsverklaring hebt aangevraagd. Zie voor meer info: https://www.cbr.nl/nl/rijbewijs-houden/nl/gezondheidsver-klaring/uw-situatie/vergoeding-spoedaanvraag-rijbewijs.htm

CBR in gebreke stellenLet op!Vanaf 1 december 2019 mogen veel 75-plussers onder bepaalde voorwaar-den blijven rijden als hun rijbewijs verloopt. Dit mag tot 1 jaar nadat het rijbewijs is verlopen. Dan wordt het rijbewijs ‘administratief verlengd’. Nadeel: u mag met zo’n rijbewijs niet in het buitenland rijden. Ook is dit rijbewijs geen identiteitsbewijs. Het CBR informeert u over deze regeling nadat u een gezondheidsverklaring hebt ingediend.

34 | Trivizier | 12 - 2019

INFO

Page 35: VBM - Vakbond voor burger en militair defensiepersoneel - …2019. 12. 11. · VBM - Vakbond voor burger en militair defensiepersoneel - Vakbond voor burger en ...

Collectieve ongevallenverzekeringDe VBM heeft voor alle actief dienende leden (militairen en burgers) een ongevallenverzekering afgesloten. Deze ongevallenverzekering geeft dekking in de hele wereld, ook tijdens missies, gedurende 24 uur per dag, 7 dagen per week en gedurende het hele jaar. De ongevallenver-zekering vervangt de woon-werkverkeer verzekering en het uitzendcertificaat. U hoeft dus géén uitzendcertifi-caat in te vullen als u op uitzending gaat.

Adreswijziging/ledenadministratieGaarne doorgeven aan: 070 3155111 of [email protected]

Belastinginfo en [email protected]

HelpdeskGabrielle DriehuijsTon van ElstAdri van der Veer070 3155111 of vul het formulier in op onze website of app

NabestaandenzorgRené [email protected]

NazorgDe Vakbond voor Burger en Militair defensiepersoneel VBM verleent nazorg bij overlijden. Wij kunnen u doeltreffend ondersteunen. U kunt ons helpen door al uw gegevens te ordenen. Vraag bij de VBM naar de handleiding voor nabestaanden. Of kijk op www.vbm.info bij ‘ledenservice’.

Stichting MSF (sociaal fonds)Johan Liekens. Bereikbaar op telnr.: 0223 615885 dinsdag en vrijdag van 09.00-16.00 uur. Tevens te bereiken via [email protected]

Redactionele tekstEenmalige plaatsing van advertenties is voor leden gratis. Het is daarnaast mogelijk om tegen betaling advertenties te plaatsen in deze rubriek. Voorwaarden en tarief info: bel 070 3155111 of mail naar [email protected]

TE HUURnApp. te huur Guardamar del Segura, Costa Blanca. 300m v/h strand. Gehele jaar beschikbaar. Dec., Jan., Febr. nog vrij. www.casaorobonito.nl 06 52 42 76 54 - Mevr. Riep

TE HUURnVoor minimaal 2 maanden tot maximaal 6 maanden: een gemeubileerde woning. 2 slaapkamers, woonkamer, grote keu-ken, voor en achter porch te Curaçao. In een zeer rustige omgeving.

•Huren auto mogelijk•Verzorging van een kleine hond•Plantjes watergeven•Exclusief gas/water/ en stroom

Wij vragen wel een kleine huurver goeding. Inlichtingen: [email protected]

Afdeling Valkenburg zoekt (jonge) bestuurders! De afdeling Valkenburg is op zoek naar nieuwe bestuursleden, afkomstig uit het actief-dienendenbestand. Enkele inmiddels oudgedienden zullen hen graag inwerken! Ook zijn we op zoek naar correspondenten/rapporteurs op de werkplek. Interesse? Neem dan contact op met Rob Maljers, voorzitter/secretaris, tel.: (071) 5173804 of e-mail: [email protected]

Verkeerde bevestigingsbrief Belastingservice Heeft u tussen donderdag 21 november een dinsdag 26 november een afspraak gemaakt met de VBM en BBTV Belastingservice? Dan heeft u daarna mogelijk een foutieve bevestigingsbrief ontvangen. Dit is veroorzaakt door een ver-keerde koppeling in het afspraakprogramma. Onze excuses hiervoor. Twijfelt u over de datum of het tijdstip van uw afspraak met de Belastingservice? Meld dit dan via [email protected]. Desgewenst ontvangt u een nieuwe bevestigingsbrief.

VERENIGINGSNIEUWS

VR A AG EN A ANBODPostbus 93037 2509 AA Den Haag, e-mail: [email protected]

12 - 2019 | Trivizier | 35

Page 36: VBM - Vakbond voor burger en militair defensiepersoneel - …2019. 12. 11. · VBM - Vakbond voor burger en militair defensiepersoneel - Vakbond voor burger en ...

VERENIGINGSNIEUWS

De “VBM & BBTV Personeelsvoordeelwinkel“ biedt exclusieve voordelen op uitstapjes, enter-tainment, reizen en producten van bekende merken op gebied van Witgoed, Huishoudelijke artikelen, TV en Audio apparatuur, Gadgets, Persoonlijke verzorging, Fietsen, Speelgoed en nog veel meer!Profiteer geheel vrijblijvend van een wisse-lend en gevarieerd aanbod met kortingen tot wel 70%.Login en bestel op:www.personeelsvoordeelwinkel.nl

Gebruikersnaam en wachtwoord op te vragen via [email protected].(Vermeld in je mail je werknemersnummer en/of registratienummer).

Schrijf je in voor onze nieuwsbrief en maak kans op 25 euro shoptegoed.Zo blijf je altijd op de hoogte van de nieuw-ste aanbiedingen.Doe er je voordeel mee!

WhatsApp: Voeg 06 10 41 87 03 toe aan de contactlijst van je smart-phone en stuur ons een berichtje.

Chat: wanneer de klantenservice beschikbaar is kun je met ze chatten via de website.

E-mail: [email protected]: 088 188 0900 (Heb je het ordernummer bij de hand?)

Openings t i jden K lantenser v ice : Maandag tot en met Vr i jdag: 08:30 - 17:00 Fees tdagen: ges loten

Contact Klantenservice Personeelsvoordeelwinkel

36 | Trivizier | 12 - 2019

Page 37: VBM - Vakbond voor burger en militair defensiepersoneel - …2019. 12. 11. · VBM - Vakbond voor burger en militair defensiepersoneel - Vakbond voor burger en ...

PERSONEELSTEKORT LANDMACHT75 jaar vrijheid is de reden geweest dat er in de media veel aandacht is besteed aan de bevrijding van Europa. Met onder andere beeldmateriaal over de invasie in Normandië en verplaatsingen van mili-taire eenheden naar Nederland. Dan volgt er een bericht dat de landmacht een personeelstekort van 6000 fte’s heeft, en het blijkbaar nog jaren gaat duren voordat dit personeels probleem opgelost is. Het raakvlak tussen deze twee onderwerpen zijn ‘boots on the ground’, die voorwaardelijk zijn voor con-flictbeheersing. Een functie waarmee de landmacht zich onderscheidt van de andere krijgsmacht-onderdelen.

Dit bericht genuanceerd, de krijgsmacht heeft personele problemen waarvan die bij de landmacht het grootst zijn. Achter dit getal gaat er, kwantitatief en kwali tatief, een aanzienlijk gevechtskrachtverlies schuil. Naast kapitaalvernietiging door het grote aantal militairen die vroegtijdig de krijgsmacht verlaten. Met effect op het veiligheidsmanagementsysteem doordat operaties in het hoogste geweldsspec-trum uitgevoerd moeten worden. En met vragen over doelmatigheid.

Het gaat om de vraag waarom de marktgeoriënteerde overheid geen marktconforme arbeidsvoorwaarden hanteert. Onder andere door de vraag naar arbeid uit het bedrijfsleven met marktconforme arbeidsvoorwaarden. Doordat de overheid dit niet doet is de overheid op de arbeidsmarkt altijd de onderliggende partij. Waarmee de over-heidsfunctie niet tot zijn recht komt en het publieke belang niet gediend is. Het personeelstekort bij het Ministerie van Defensie is niet uniek, andere departementen kampen met soortge-

lijke personeelsproblemen. Waarbij de continu onder druk staande overheids- arbeidsvoorwaarden en de aanhoudende ABP pensioen-discussie parten spelen bij de personele overheidstekorten. Per saldo staat hier de rol van de overheid als werkgever ter discussie. Bonden hebben blijkbaar het voorstel gedaan om buiten de EU te gaan werven om dit personeelsprobleem op te los-sen. Blijkbaar is er geen (grondwettelijk) bezwaar om onze nationale veiligheid te gaan ‘outsourcen’. Opvallend is dat bonden geen voorstel doen om ‘inside the box’ de personele situatie van de 28 Europese NAVO-krijgsmachten te onder-zoeken. Want het is niet ondenkbaar dat die met soortgelijke personele proble-men kampen. Daar ligt namelijk ook de oplossing voor handen, een Europese Defensie. Want naarmate de massa van een (gezamenlijke) krijgsmacht toeneemt wordt deze waardevoller, en omgekeerd. Een onderbelicht punt van dit werven buiten de EU is dat een dergelijke doel-groep deze keuze op economische

gronden maakt met de vraag of dit dan voor Defensie een stabiele factor is.

Dat het oplossen van dit personeels-probleem bij de landmacht nog jaren gaat duren is vanuit de Zwaardmacht-functie, met betrekking tot de taken en opdrachten zoals deze in de grondwet beschreven staan, NAVO-verplichtingen, het collectieve ‘dit nooit meer’ en het Nederlandse standpunt over de interna-tionale rechtsorde, hoogst opmerkelijk. Ten opzichte van het politiek-strategi-sche belang van een Zwaardmacht. In die context is het onduidelijk dat er in het personeelsbeleid van het Ministerie van Defensie dergelijke personeelshia-ten kunnen ontstaan. Met het beeld dat dergelijke Defensie-uitkomsten ook de EU als entiteit raken. In het licht dat er sinds 1989 sprake is van een omgekeerd evenredig proces, kwaliteitsverval bij de krijgsmacht en almaar toenemende geo-politieke onstabiliteit. Waarbij breuklijnen steeds duidelijker worden en nieuwe coalities zichtbaar worden. Jos Wery

Opvallend is dat bonden geen voorstel doen om ‘inside the box’ de personele situatie van de 28 Europese NAVO-krijgsmachten te onderzoeken.

GEACHTE RED CT IEPostbus 93037 2509 AA Den Haag, email: [email protected]

12 - 2019 | Trivizier | 37

Page 38: VBM - Vakbond voor burger en militair defensiepersoneel - …2019. 12. 11. · VBM - Vakbond voor burger en militair defensiepersoneel - Vakbond voor burger en ...

kinderkleurplaten.nl

Wie weet wint

jouw kleur-plaat een

bon

en deze aan minister Koolmees voorleggen.

Page 39: VBM - Vakbond voor burger en militair defensiepersoneel - …2019. 12. 11. · VBM - Vakbond voor burger en militair defensiepersoneel - Vakbond voor burger en ...

KERSTFILIPPINEDe oplossing leest u van boven naar beneden in de groene vakjes.Stuur deze oplossing vóór 20 januari 2020 naar:

Redactie Trivizier (puzzel)Postbus 930372509 AA Den Haag of

E-mail: [email protected]

Vergeet niet uw adres te vermelden!

Onder de goede inzendingen worden 3 VVV-cadeaukaarten t.w.v. € 20,- verloot. (Alleen inzendingen op naam en adres van leden loten mee). Over de uitslag kan niet worden gecor-respondeerd. U verleent de VBM toestemming om uw naam en woonplaats te publiceren wanneer u tot een van de winnaars behoort.

Oplossing november 2019:Polonaise

De winnaars zijn (na loting):R. Duineveld, JulianadorpB. Post, HardenbergM. Woltman, La Nocle maulaix (FR)

KLEURPLAATWie weet wint jouw kleurplaat een bon.Stuur de kleurplaat vóór 14 januari 2020 naar:

Redactie Trivizier (kleurplaat)Postbus 930372509 AA Den Haag

Ouders en/of andere familieleden vergeet niet uw naam en adres te vermelden!Onder de inzenders worden 3 Intertoy-waardebonnen verloot t.w.v. €12,50

1. Elfde letter in het alfabet

2. Alarmtoestel

3. Leg je in een veter

4. Toetje

5. Modern pepmiddel

6. Verkwikken met voedsel en drank

7. Frans luxe broodje

8. Lekkernij

9. Met plezier koken

10. Eetbare wortelknol van de maniok

11. Toneelstuk over de geboorte van Christus

12. Kerstboomversiering

13. Worden veel gedraaid op de radio in december

14. Deze decemberlekkernij koop je hier

15. Engelse sterke drank

16. Eenheid van gewicht

17. Echtgenoot

Fijne Feestdagen

Fijne Feestdagen

5

1.2.

3.4.

5.6.

7.8.

9.10.

11.12.

13.14.

15.16.17.

3 7

1

4

25

4

3 4

2

5 577

4 2 2

1 17

58

9

9

9

2

2 617

3 5 7 2 2

1

8

1

2

4

6

12 - 2019 | Trivizier | 39

PUZZELPostbus 93037 2509 AA Den Haag, e-mail: [email protected]

Page 40: VBM - Vakbond voor burger en militair defensiepersoneel - …2019. 12. 11. · VBM - Vakbond voor burger en militair defensiepersoneel - Vakbond voor burger en ...

Bij het verstrekken van medicijnen brengt de apotheek zogenaamde terhandstellingskosten in rekening. Deze moeten per recept, per verstrekking betaald worden.Een oud-vakofficier van de marine wees ons erop, dat Zorgzaam had bepaald dat medicijnen slechts voor een periode van maximaal 3 maanden ter hand mochten worden gesteld. Voor een chronische cardiopatiënt (met gemiddeld 4 medicijnen) zouden de terhandstellingskosten daardoor bijvoorbeeld oplopen tot ver boven de € 100 per jaar.De VBM vond – net als de oud-marineman – dat mensen zo onnodig op kosten worden gejaagd en de apotheker onnodige werkzaamheden moet verrichten.Langdurig aandringen heeft nu tot resultaat geleid: de termijn is gewijzigd naar 6 maanden tot maximaal 12 maanden.

Einde aan onnodige kosten

-

of via MDTN (sterretje dan nummer) 0654666156

Nog geen lid?Meld u aan op www.vbm.info

WAT DOET UW BOND VOOR U?