VBG-studiereis 2010: VLAANDEREN - VBG scholen |...

Buitenlandse excursie Vlaanderen 17-20 november 2010

VBG-studiereis 2010: VLAANDEREN

VERSLAG

woensdag 17 t/m zaterdag 20 november 2010

in samenwerking met

Vereniging Buitengewoon Groen

1


en


2


Inhoudsopgave:

onderwerp pagina

1. De deelnemers 2Groepsfoto in Mechelen (18 november 2010)3

2.1 Programma algemeen 42.2 Programma van dag tot dag

53. Verslagen opgesteld door deelnemers ‘van dag tot dag’

74. Hotelaccommodaties

25

Bijlage met stelling/bespreekpunten Vlaams/Nederlands onderwijs

1. De deelnemersNaam school/organisatie naam deelnemer

Broeckland College Breukelen Dhr. Jan MolenaarBroeckland College Breukelen Dhr. John Deurlo

SG St. Canisius TubbergenMw. Mirjam Lageschaar-Lucassen

SG St. Canisius Tubbergen Mw. Roely SuperCarmel College Salland Raalte Dhr. Harry te RieleDe Groene Campus Helmond Dhr. Eric BouwmanCSG Liudger Drachten Dhr. Cees RijmCSG Liudger Drachten Dhr. Dirk MeijerDe Meerwaarde Barneveld Dhr. Marc-Jan TrouwborstDe Meerwaarde Barneveld Mw. Ans ter HaarMelanchthon De Kring Bleiswijk Dhr. Jan KoelingaMelanchthon De Kring Bleiswijk Dhr. Gerard LentelinkMidden Brabant College Tilburg Dhr. Bert van OpstalNuborgh College Oostenlicht Elburg Dhr. Anton KiewietNuborgh College Oostenlicht Elburg Dhr. Gerard Rutterkamp Nuborgh College Oostenlicht Elburg Dhr. Wilco LeeflangChr College Schaersvoorde Aalten Mw. José Krooshof-SchouwChr. College Schaersvoorde Aalten Mw. Sophia RuikenTwents Carmel College Oldenzaal Mw. Jola MaasTwents Carmel College Oldenzaal Dhr. Hans MeindersPius X College Bladel Mw. Heleen Koggel Het Westeraam Elst Dhr. Marti van Breemen Het Westeraam Dhr. Rob Janssen


3


Ontwikkelcentrum Mw. Ariette Huisman Ministerie van Economische zaken, Landbouw & Innovatie (directie Kennis) Dhr. Johan van Geffen VBG/CPS Dhr. Cees de JongProject KIGO/CPS Mw. Susan PotiekAOC Raad Dhr. Hans Blankestijn


4


Van links naar rechts (achterste rij): Jola Maas, Harry te Riele, Anton Kiewiet, Eric Bouwman, Bert van Opstal, Johan van Geffen, Dirk Meijer, Luc Peeters, Jan Molenaar, John Deurlo, Gerard Rutterkamp en Wilco Leeflang; (voorste rij): Mirjam lageschaar, Heleen Koggel, Ariette Huisman, Gerard lentelink, Jan Koelinga, Hans Meinders, Hans Blankestijn, Cees Rijm, Marie-Bernadette Weckx, Arnold Callay en


5


Vlaamse docent; (voorste rij): Susan Potiek, Marc Jan Trouwborst, Roely Supèr, Cees de Jong, José Krooshof, Sophia Ruiken, Marti van Bremen, Rob Janssen, Guido Coeck en Johan Mutert.


6


2.1 Programma

In het voortraject zijn contacten gelegd met drie, voor ons nuttige, organisaties:

NethER: deze naam staat voor 'Netherlands House for Education and Research'. Via de MBO Raad is de AOC Raad lid van deze belangenorganisatie. Ze waren behulpzaam bij de verdere organisatie en boden ook hun vergaderfaciliteit in Brussel aan.

GO!. Deze organisatie behartigt de belangen van het openbare (beroeps) onderwijs in Vlaanderen. Openbaar onderwijs wordt in Vlaanderen GemeenschapsOnderwijs genoemd.

PVO: de organisatie voor Provinciaal Onderwijs in Vlaanderen.

Via deze twee laatste organisaties hebben we afspraken kunnen maken met een aantal scholen voor groen beroepsonderwijs. Er is daarnaast een mogelijkheid gecreëerd om met genoemde organisaties te praten over ontwikkelingen op beleidsniveau: op vrijdagmiddag stond een discussiemiddag met de partijen die betrokken zijn bij het Vlaamse Groene Beroepsonderwijs op het programma, voorafgegaan door een inleiding uit de Europese Commissie over EQF en NQF.

2.2 Programma van dag tot dag

Woensdag 17 november 2010

06.00

12.00

- Heenreis, start ophaalroute

- Ontvangst bij POV, gevolgd door lunch

- Toelichting Vlaams Onderwijssysteem

- Groen onderwijs in Vlaanderen

- Boudewijnlaan 20-21 Brussel1000 Brussel tel. +32-02-514 19 00www.pov.be

Mw. Marie-Bernadette Weckx en Dhr. Guido Coeck (Provinciaal Onderwijs Vlaanderen)

16.00 - Verplaatsing naar hotel in Mechelen

18.00 - Aankomst in Mechelen, inchecken in hotel en aansluitend diner


7

http://www.pov.be/


20.30 - Vrije tijd om Mechelen te verkennen

Donderdag 18 november 2010:

08.00 - Bezoek aan de Mechelse Veilingen

- Mechelsesteenweg 1202860 St.-Katelijne-Waver

- http://www.mechelseveilingen.be/NL/ index.asp

10.00 - Bezoek PTS Campus Mechelen - Antwerpsesteenweg 145 2800 Mechelentel. +32 15 28 53 20

- Dhr. Johan Mutert en Dhr. Arnold Callay, directeuren

- http://www.provant.be/leren/ scholen/pts_boom-mechelen/pts_campus_mechelen/index.jsp

12.30 - Lunch - Mechelse Veilingen – St.-Katelijne-Waver

14.30 - Bezoek KTA Horteco Vilvoorde - De Bavaylei 116 1800 Vilvoorde+32 2 251 04 48

- Dhr. René Creemers, directeur- http://www.kta-horteco.be/Frame

%201.htm 17.15 - verplaatsing naar Mechelen -

18.00 - Diner in Mechelen -

Vrijdag 19 november 2010:

09.00 - vertrek naar Melle - Uitchecken hotel10.00 - bezoek Tuinbouwschool Melle - Brusselsesteenweg 165

9090 Melletel. +32 9 210 45 40

- Dhr. Jan De Smet, directeur- http://www.tuinbouwschool-melle.be/

joomla/ 12.00 - verplaatsing naar Brussel


8

http://www.tuinbouwschool-melle.be/joomla/

http://www.tuinbouwschool-melle.be/joomla/

http://www.kta-horteco.be/Frame%201.htm

http://www.kta-horteco.be/Frame%201.htm

http://www.provant.be/leren/scholen/pts_boom-mechelen/pts_campus_mechelen/index.jsp



http://www.mechelseveilingen.be/NL/index.asp

http://www.mechelseveilingen.be/NL/index.asp


14.00

15.00

17.30

18.30

- seminar bij Neth-ER

Goals:- to learn about the status quo

and the developments of the EQF

- to gain insight in the performance of The Netherlands and Flanders in the NQF

Presentation and discussion on the

status quo and future perspectives of

the European Qualification Framework

(EQF) as well as on the National Qualification Framework (NQF)

and where the Netherlands and

Belgium in particular stand, by mr. Jens Bjornavold (EAC)

Bilaterale contacten tussen Vlaamse en

Nederlandse scholen, discussie aan de

hand van stellingen, plannen voor Internationale projecten en

mogelijke Samenwerkingsverbanden o.l.v.

Ceesde Jong (VBG).

Drinks and snacks at Neth-ER

Vertrek bij Neth-ER, diner

- Aarlenstraat 221050 Brussel

- http://www.neth-er.eu/Dutch/Pages/ default.aspx

- contact: Charlotte Geerdink (Neth-ER) ([email protected]; +32 485 652 045)

21.30

Naar hotel -

Zaterdag 20 november 2010:

09.00 - cultureel programma in -


9

http://www.neth-er.eu/Dutch/Pages/default.aspx

http://www.neth-er.eu/Dutch/Pages/default.aspx


Brussel13.30 - vertrek naar Nederland -


10


3. Verslagen opgesteld door deelnemers ‘van dag tot dag’

Woensdag 17 november 2010:Bezoek Provinciaal Onderwijs VlaanderenDoor: Johan van Geffen, Ariëtte Huisman, Gerard Lentelink

Wij zijn hartelijk ontvangen door mevrouw Marie-Bernadette Weckx en Guido Coeck van POV (Provinciaal Onderwijs Vlaanderen). Zij hebben een zeer overzichtelijke presentatie van het landen tuinbouwonderwijs binnen het Vlaams onderwijssysteem verzorgd met als agenda:

1.Toelichting over het onderwijs in Vlaanderen2. Recente ontwikkelingen binnen Vlaams onderwijs en tuinbouwonderwijs3. Het Vlaams onderwijs in de toekomst

1.Toelichting over het onderwijs in VlaanderenBelgië is federale staat. België kent bevoegdheden over grondgebonden materie en bevoegdheden over persoonsgebonden materie. Die bevoegdheden zijn niet op dezelfde wijze verdeeld over het land. Er zijn drie gewesten (Wallonië, Brussel en Vlaanderen) met grondgebonden bevoegdheden (zoals de beleidsdomeinen ‘landbouw en visserij’, ‘leefmilieu, natuur en energie’ en ‘werk en sociale economie’) en daarnaast drie gemeenschappen (Vlaanderen, Wallonië en het Duitstalige gedeelte) met persoonsgebonden bevoegdheden. ‘Vlaanderen’ staat zowel voor de Vlaamse Gemeenschap als voor het Vlaams Gewest.Het Vlaams Gewest omvat het Nederlandse taalgebied met de provinciesWest-Vlaanderen, Oost-Vlaanderen, Antwerpen, Limburg en Vlaams-Brabant.De Vlaamse Gemeenschap verzamelt de inwoners van het Nederlandse taalgebieden de Nederlandstaligen in Brussel. De Vlaamse Gemeenschap is bevoegdvoor de persoonsgebonden materies: dit zijn de beleidsdomeinen waarbij dedienstverlening aan de bevolking nauw samenhangt met de taal waarin diedienstverlening moet gebeuren. Concreet gaat het bijvoorbeeld over ‘onderwijs envorming’, ‘welzijn, volksgezondheid en gezin’ en ‘cultuur, jeugd, sport en media’.Vlaanderen koos ervoor om het parlement en de regering van het Vlaams Gewest en de Vlaamse Gemeenschap samen te voegen tot één Vlaams Parlement en één Vlaamse Regering.


11


Met name Brussel heeft een merkwaardige verdeling van bevoegdheden. Dit leidt tot allerlei uitzonderingen die het lastig maken het Vlaamse onderwijssysteem te doorgronden. Vlaanderen heeft, 6 miljoen inwoners met Brussel als hoofdstad (ter vergelijking: Namen is de hoofdstad van Wallonië). Vlaams onderwijs is bevoegd voor al het onderwijs inclusief het volwassenonderwijs. Na een jarenlange achetruitgang stijgt het gemiddeld aantal kinderen per gezin van 1,6 naar 1,8 in Vlaanderen.

Een voorbeeld van Belgische wetgeving is dat diploma's overal gelijk zijn. De inhoud van de diploma’s wordt daarentegen vastgesteld per gemeenschap.Op federaal niveau is geregeld onder andere de leerplicht, minimumeisen diploma's en bijvoorbeeld de pensioenleeftijd van het onderwijspersoneel. België kent een leerplicht van 6 tot 18 jaar. Voltijds leerplicht tot 16 jaar, daarna is deeltijdleerplicht mogelijk. Leerplicht is lesplicht, hetgeen ook bijvoorbeeld huisonderwijs mogelijk maakt. Men moet dan examen doen bij een 'middenjury'. De ervaring leert dat bij thuisonderwijs het aantal geslaagden niet hoog is. De inspectie wil daarom gaan inspecteren of het curriculum goed wordt aangeboden.Elke natuurlijke persoon mag onderwijs organiseren en instellingen oprichten in België. Ouders hebben keuze binnen het officieel onderwijs. Officieel is door een overheid georganiseerd. Het vrij onderwijs is overwegend katholiek, maar ook protestant, Steiner en Montesori komen voor. Gemeenten zijn vooral op basisonderwijs gericht en provincies richten zich vaak meer op beroepsonderwijs (bijvoorbeeld technisch of groen beroepsonderwijs). Het type onderwijs dat door een organisatie wordt aangeboden is historisch ontstaan en niet altijd eenvoudig te begrijpen. Zo wilde burgemeester Happart in zijn gemeente in de Voerstreek Franstalig onderwijs onder verantwoordelijkheid van de gemeente. De provincie heeft toen ter compensatie vanuit in de Voerstreek een Vlaamse basisschool ingericht.

De scholen zijn georganiseerd in vier verenigingen van inrichtende machten:

o GO voor GemeenschapsOnderwijs (GO) (openbaar onderwijs)

o POV Provinciaal Onderwijs (gesubsideerd officieel onderwijs)

o OVSG voor het Stedelijk en Gemeentelijk onderwijs) (gesubsidieerd officieel onderwijs)

o VSKO voor het Vrij Katholiek Onderwijs (gesubsidieerd vrij onderwijs)

Er is een stroming op gang om meer verantwoordelijkheden op lager niveau neer te leggen. Zo moeten ouders ook een arrangementsverklaring tekenen, waarin zij vastleggen dat zij de leerresultaten van hun kind volgen.


12


De Vlaamse Onderwijsraad (VLOR) is een adviesorgaan (ook bestaande uit ouders en leerlingen) voor de regering. De onderwijsraden in de verschillende EU landen werken samen en zijn samen georganiseerd.

Leerling gaat vanuit kleuteronderwijs (niet verplicht van 2,5 tot 6 jaar) naar lager (samen basis onderwijs van 6 tot 12 jaar) en vervolgens naar het secundair onderwijs (van 12 tot mogelijk 18). Uitstroom van de lager onderwijs leidt meestal tot een A-stroom (84%). Als de leerling geen diploma behaalt gaat hij naar de B- stroom (beroepsvoorbereidend, 16%). Ooit was dit bedoeld om weer terug te keren naar A, maar dat werkt niet. B-stroom gaat vervolgens door naar BSO.

In het secundair onderwijs zijn vanaf de tweede groep (14 t/m 16 jaar) vier richtingen mogelijk:

o ASO (algemeen secundair onderwijs)

o BSO (beroeps secundair onderwijs: via praktijk de theorie eigen maken)

o TSO (technisch secundair onderwijs (let op: niet op sector techniek gericht!): via de theorie de praktijk eigen maken) (Wij schatten dit voor de 2e graad in als VMBO-GL in Nederland)

o KSO (kunstonderwijs, zoals drama, ballet, architectuur, kunst e.d.)

Het secundair onderwijs is bovendien in vier graden ingericht:o 1e graad (12-14): een soort basisvorming op A- of B-niveau

o 2e graad (14-16): start keuze ASO, BSO, TSO en KSO (Wij schatten dit BSO- niveau als de BB-niveau in Nederland)

o 3e graad (16-18): start keuze ASO, BSO, TSO en KSO (Wij schatten de 3e graad BSO in als MBO-niveau 2 in Nederland)

o 4e graad (18-20): alleen voor BSO (Wij schatten de 4e graad BSO in als MBO-niveau 3)

In theorie is BSO diploma naar hoger onderwijs mogelijk. Van de weinige overstappers is het slaagpercentage BSO naar HO een paar procent. In toekomst komt er een schakelklas als voorbereiding op deze overstap.

Daarnaast is nog een stroming buitengewoon onderwijs van 2,5 tot 18 jaar (in Nederland Speciaal Onderwijs). Ook in België wordt een vorm van 'passend onderwijs' (zoals in Nederland) ingevoerd. Scholen worden o.a. verplicht om meer jongeren met allerlei handicaps of leerproblemen op te vangen. Hiervoor is een vorm van geïntegreerd onderwijs: Leerlingen volgen dan het voltijds secundair onderwijs, maar krijgen 3 uur per week begeleiding door een leerkracht uit het Buitengewoon Onderwijs.,


13


Voor het basisonderwijs heeft de overheid eindtermen ontwikkeld. De Inspectie controleert deze. Er is geen landelijk examen in verband met angst voor 'rankings' van de verschillende scholen. Er zijn natuurlijk wel verschillen tussen scholen en dit geeft problemen in vervolgonderwijs. De overheid is nu een database aan het ontwikkelen om vergelijkingen tussen scholen mogelijk te maken. De Vlaamse Overheid richt aantal peilingtoetsen in en die resultaten worden teruggekoppeld aan de school zelf en zijn niet openbaar. De rapporten van de Inspectie zijn wel openbaar.In principe kiezen de leerlingen na het basisonderwijs al voor een bepaalde richting (ASO, BSO, TSO en KSO). Echter door de keuze van vakken kies je ook en zit je al in een sector. Daarnaast is er een verschil tussen perspectief na het voortgezet onderwijs. De keuze van school voor secundair onderwijs is een indicator voor het succes in het vervolgonderwijs. In België wil iedereen ASO onderwijs volgen. Zo hoog mogelijk beginnen. Dat wordt geweten aan het maatschappelijk beeld van arbeid en bedienden. ASO geeft meer kans op een 'deftig' beroep. Eerst ASO dan TSO en als het niet anders kan dan BSO. Dit noemen de Vlamingen het 'watervalsysteem', de leerling begint hoogt en indien dat niet lukt valt de leerling naar beneden. Deze gang van zaken en perspectief herkennen wij ook in Nederland.Er zijn momenteel plannen om die verschillende onderwijsniveaus af te schaffen (zie onder 2. Land- en Tuinbouwonderwijs).Voor het Buitengewoon Secundair Onderwijs zijn geen eindtermen vastgesteld. Hierbij wordt gekeken naar wat bereikt kan worden met betreffende leerlingen (vergelijk met Praktijkonderwijs in Nederland). Er zijn vier opleidingsvormen waarvan met name drie en vier gericht zijn om te kunnen functioneren in reguliere baan.

De taken van Provinciaal Onderwijs Vlaanderen zijn:- Belangen behartigen

- Begeleiden

- Pedagogische begeleiding en nascholing

- Dienstverlening

PVO Vlaanderen biedt een begeleidingsaanbod in de vorm van projecten aan de scholen en de centra voor leerlingbegeleiding. Daarnaast bieden zij ondersteuning aan in de vorm van netwerken, bijvoorbeeld een netwerk van directeuren. Zij komen regelmatig bij elkaar en die kunnen werken aan bepaalde thema’s. Scholen kunnen zich vrij intekenen op de projecten. Ook kan PVO ingaan op specifieke vragen van scholen. In de school worden vaak samen met de directeur de projecten vastgesteld. Daarna wordt met docenten de projecten verder ingevuld. Docenten krijgen steeds meer een belangrijke rol in plaats van met alleen directeuren.


14


Bij docenten wordt het probleem ervaren dat iedereen die in onderwijs stapt, binnen 5 jaar weg is. Dit betekent veel investeren in mensen die vervolgens weer vertrekken. Leerkrachten worden onvoldoende opgeleid hoe om te gaan met onze nieuwe jongeren.Salaris docenten: netto ca. 1.650 euro aanvangsniveau (2200 euro bruto). Vlaanderen kent meer dan 250 'weddeschalen' . Docenten AVO-vakken moeten ongeveer 20 uur per week lesgeven, praktijkdocenten ongeveer 28 uur.

2. Land en tuinbouwonderwijsIn 2007 is er een advies uitgebracht over het landen tuinbouwonderwijs. In dat advies werden de accenten gericht op het verwerven van gemeenschappelijke competenties. Bij deze kerncompetenties wordt een onderscheid tussen algemene en specifieke (kern)competenties. De 2e en 3e graad beschikt over de volgende studierichtingen:

2e graadBSO

2e graadTSO

3e graad BSO 3e graad TSO

Plant, dier en milieu

Plant, dier en milieutechnieken

Groendecoratie Dier- en landbouwtechnische wetenschappen

Biotechnische wetenschappen

Dierenzorg Planttechnische wetenschappen

Landbouw Natuur- en groentetechnische wetenschappen

Tuinbouw- en groenvoorziening


Op basis van de (kern)competenties worden leerplannen gemaakt. Leerplannen varieren van 100 tot 10 pagina’s.

3. Het Vlaams Onderwijs in de toekomstBinnen het Vlaams onderwijs is men ook bezig met een kwalificatiestructuur te ontwikkelen, waarin de competenties worden beschreven. Men maakt een onderscheid tussen beroepskwalificaties, onderwijskwalificaties en erkende kwalificaties. De kwalificaties worden onderscheiden op 8 niveaus, conform het EQF-systeem.

Het Vlaams Secundair Onderwijs staat voor de uitdagingen als:o De overgang van het basisonderwijs- secundair onderwijs. Hiervoor

is nu niets geregeld wat wordt overgedragen.

o Grote verschillen tussen sterkst en zwakst presterende leerlingen

o Reproductie van sociale ongelijkheid

o Maatschappelijke waardering van BSO


15


o 15 % ongekwalificeerde uitstroom

o Laag welbevinden in het onderwijs door leerlingen

o Opvoeden tot kritisch burgerschap

Men gaat naar een nieuwe structuur voor de eerste graad, waarbij de leerlingen een basispakket krijgen aan vakken en kunnen kiezen uit zes belangstellingsgebieden:

o Techniek en wetenschappen

o Natuur en wetenschappen

o Welzijn en sociale wetenschappen

o Handel en economische wetenschappen

o Creatie en kunst

o Taal en letterkunde

Diner woensdagavond in Mechelen

Donderdag 18 november 2010:Bezoek Mechelse veilingenDoor: Rob Janssen en Marti van Breemen

Om 8.00 uur worden we welkom geheten op de Mechelse veilingen door Dhr. Luc Peeters.


16


Dhr. Peeters stelt zichzelf voor als manager externe relaties en duurzaamheidbeleid. Hij laat ons kennismaken met het programma van vanochtend.

08.00 uur Welkom en introductie08.10 uur Video over de Mechelse veilingen08.25 uur Feiten en cijfers van de coöperatie08.45 uur Demo e-commerce09.00 uur Start rondleiding10.00 uur Einde bezoek

In de eerste drie delen van het bezoek wordt de veiling nadrukkelijk neergezet als een moderne en belangrijke speler in de Europese groenteveilingen. Kernbegrippen van de veiling zijn;- Kwaliteit Ketencontrole van aanlevering tot aflevering. Een

eigen kwaliteitsstandaard met bijbehorende controle (Flandria label).

- Voedselveiligheid Iso-certificering en handelen volgens HACCP.- Verpakking Depot van het Euro Pool System. Een europees

systeem voor herbruikbare verpakkingen. Moderne kisten wasserij en klein verpakkingen op maat.

- Verkoop Moderne klokverkoop met 6 klokken. 500 vaste kopers die bij wijze van afslag de producten inkopen onder de klok of via thuiskoop (e-commerce).De niet verkochte producten gaan naar de sociale verdeling (voedselbanken) of worden vernietigd.

Kortom: het gehele bedrijf ademt een moderne en heldere handelwijze. Een demonstratie van de e-commerce struikelt over een gebrekkige internetverbinding en later via een ander kanaal wederom omdat er geen handel is op dat moment. Wel zien we een beeld van de gebruikte internetpagina die thuiskopers gebruiken. We kennen dit systeem van de Nederlandse veilingen.Aardig is nog te vermelden dat de veiling voorziet in zijn eigen energiebehoefte en dat het bedrijf CO2- en temperatuurneutraal is opgezet.

Tenslotte worden we door Dhr. Peeters rondgeleid langs de belangrijkste onderdelen van de veiling. Er heerst een betrekkelijke rust omdat er op dat moment niet geveild wordt behoudens een aantal colli tomaten. Tomaten zijn overigens de belangrijkste producten van deze veiling. Door de rust is er wel een goed beeld van de verregaande geautomatiseerde processen in dit bedrijf. Alle bewegingen van producten worden gevolgd en vastgelegd (zelfs op video). Een stroomstoring is dan ook een logistieke ramp voor dit bedrijf. Echter de eigen energievoorziening met back-up systemen zorgen voor een grote betrouwbaarheid. Nadat de heer Peeters ons nog even het hoekje met vergeten producten heeft laten zien verlaten we de hal en maken we ons op voor het volgende bezoek van deze ochtend.


17


We hebben een moderne veiling gezien die zeker op de toekomst lijkt voorbereid. In het verhaal heb ikzelf wel een beetje de rol gemist die ze zouden kunnen of moeten spelen met betrekking tot het onderwijs. Een leerzaam bezoek.

Bezoek PTS Provinciale Scholen voor Tuinbouw en Techniek, Campus Mechelendoor: Ans ter Haar, Jan Koelinga en Marc-Jan Trouwborst

Op donderdag bezoeken we de Provinciale school voor Tuinbouw en Techniek. We worden hartelijk welkom geheten door Johan Mutert (algemeen directeur). Hij spreekt namens de directie de hoop uit dat er naar aanleiding van dit bezoek duurzame contacten ontstaan.

Deze campus is de jongste Provinciale school van Vlaanderen. Per 1 september is hij namelijk ontstaan uit een fusie tussen PTS Campus Mechelen en PTS Campus Boom. PTS Boom heeft de meer specifieke opleidingen op gebied van techniek in huis, terwijl PTS Mechelen de groene richtingen in huis heeft. De fusieschool heeft ongeveer 1250 leerlingen: 950 leerlingen op locatie PTS Boom en 277 leerlingen op locatie PTS Mechelen.

Groen Onderwijs in VlaanderenVerder heeft de organisatie een personeelsbestand van 250 personeelsleden en wordt ondersteund door het POV.

De reden van de fusie komt voort uit het gegeven dat op de locatie Mechelen een dalend aantal leerlingen kende. Daarnaast heeft ook de negatieve berichtgeving rondom de groene sector hieraan bijgedragen.

Arnold Callay (directeur) vertelde ons aansluitend meer over de Tuinbouw Campus Mechelen.

Geschiedenis PTS Campus Mechelen.De Campus is opgericht in 1927 en is ontstaan om de kinderen uit de 'groentestreek in Mechelen' te bedienen. Inmiddels komen leerlingen uit een grotere regio rondom Mechelen. Dit heeft alles te maken met een verschuiving van de interesses van de leerlingen. Vroeger kwamen de Vereniging Buitengewoon Groen

18


leerlingen voornamelijk uit agrarische gezinnen. Dit betekent dat de leerlingen minder bagage bij zich hebben en er meer 'groene' kennis zal moeten worden bijgebracht.

In het verleden maakte deze tuinbouwschool gebruik van de Praktijkscholen in Nederland. Omdat dit uiteindelijk voor leerlingen te duur werd hebben ze de praktijkmogelijkheden op huidige locatie gecreëerd.

Richtingen PTS campus Mechelen:De Tuinbouwcampus kent de volgende richtingen:

Tuinbouwtechniek (groenteteelt, biofruit, sierplantenteelt, groenvoorziening, bloemsierkunst, dieren en groenteteelt)

Biotechnische wetenschap (opleiding met wetenschappelijk benadering + basis voor verdere studie)

Nijverheidstechnieken (dit jaar gestart en wordt nog verder uitgewerkt en moeten in dienst staan van de tuinbouw)

UitstroomrichtingenNa afronding van de opleiding op de Tuinbouwcampus stromen de leerlingen uit naar de volgende richtingen:

Agrarische techniek

Agro- en biotechniek

Plant, dieren milieutechniek

Tuinbouwtechniek


RondleidingTijdens de rondleiding is duidelijk geworden dat de praktijkmogelijkheden op deze Campus ongekend zijn. Dit betekent veel inzet op het gebied van onderhoud. De gemeente heeft 7 werknemers beschikbaar gesteld om de praktijkfaciliteiten te onderhouden.

Verder heeft men een bedrijfsmatige aanpak. Doel van de lessen is om naast de kennisoverdracht ook diverse agrarische producten te produceren. De producten gaan voor 80 % naar de veiling in Mechelen. De overige 20 % gaat naar leerlingen, collega’s en (oudere) mensen in de omgeving.


19


De bedrijfsmatige aanpak is op alle facetten te merken. Zo zullen de producten die naar de veiling gaan moeten voldoen aan alle geldende normen en eisen behorend bij de naam Flandria. Vanuit de overheid moet een school gewoon voldoen aan alle weten regelgeving en wordt hierop ook gecontroleerd. Daarnaast betekent dit ook dat men mee zal moeten gaan met de nieuwste innovaties op tuinbouwgebied. Om dit te realiseren heeft men nauw contact met het bedrijfsleven in de regio. Op deze manier stemmen ze de wensen af met de bedrijven.


20


KTA Horteco te Vilvoorde:Door: José Krooshof-Schouw, Sophia Ruiken, Dirk Meijer

Veel konijnen….

Om 14.40 uur heet de heer R. Creemers, directeur, ons welkom, in de oudste groene school van België. Oorspronkelijk was het een Franstalige school van internationale allure: de school had 28 nationaliteiten in huis.Voor het ontstaan van de school en de geschiedenis ontvangen wij een historisch overzicht.

Vanaf 1996 heeft de school door de taalstrijd en de bezuinigingen veel minder leerlingen gekregen. Het Hoger en Secundair onderwijs mocht niet meer door een en dezelfde instelling gegeven worden. Het Hoger onderwijs ging naar het Erasmus in Brussel en de kleine school bleef over in stukjes gehakt met alleen Secundair onderwijs in tuinbouw (plant) en biotechniek.

In 2002 werd dierhouderij (landbouw- en gezelschapsdieren) bij. Een vergelijkbare ontwikkeling zoals in Nederland. De school groeide van 155 naar 700 leerlingen nu. Waarbij de directeur aangeeft dat leerlingen, vanaf 12 jaar, heel bewust kiezen voor zijn school.Elke leerling krijgt een baangarantie bij het verlaten van de school op 18-jarige leeftijd.

De school is maar liefst 50 ha groot. Door het vele onderhoud 'hollen ze achter het werk aan'.De ouders willen voornamelijk dat hun kinderen via een 'leuke' weg een diploma halen. Er is veel aandacht voor zorg en opvoedkunde. Veel gekwetste kinderen met thuis veel ellende, voelen zich goed bij natuur en dier ('feel good').

Er is een korte afstand tussen docent en leerling. De directeur heeft een typische manier van aanname van nieuwe docenten. Bij de sollicitatie kijkt hij of de vrouwelijke docent niet te zwaar is opgemaakt of bijvoorbeeld op


21


hoge hakken loopt. Tijdens de rondleiding gaat hij steeds het tempo versnellen “Wie hem niet volgt of bij kan benen is niet geschikt…”.

De vraag is voor hem of het Tuinbouwonderwijs niet achterhaald is en meer toegelegd moet worden op de Dierverzorging. Hij voert discussies met de excursiegangers of het keuzeproces van leerlingen vroeg of laat moet zijn. Hij geeft o.a. aan dat leerlingen op 12 jarige leeftijd heel goed weten wat ze willen en dus bewust naar zijn school komen.Om 15.15 uur gaan we voor een rondleiding naar buiten. Hij geeft aan dat het groene gedeelte zichzelf bedruipt. Er is een verkoop op de vrijdag van diverse producten, waarbij ze gemiddeld 350 klanten hebben. De producten worden tegen veilingprijs verkocht. Dit levert wekelijks ca. 2000 euro op.

We zien héél véél dieren. Paarden, schapen, geiten, honden, vogels, vissen, reptielen enz. maar voornamelijk veel konijnen, muizen, ratten, cavia's. Deze worden door het personeel verzorgd, ook in vakanties.Daarnaast zijn er vijf beambten die meehelpen bij de boom-, groente-, fruit- en dierverzorging.

We zien vervolgens veel achterstallig onderhoud bij de kassen, de dierverblijven en binnen en buiten het schoolgebouw. De heer Creemers geeft aan dat hij weinig budget krijgt om dit te veranderen. Hij vindt dat er verkeerde keuzes gemaakt worden door de overheid……. Veel kassen zijn bijvoorbeeld leeg en zouden moeten worden afgebroken. Ook noemt hij de zeer hoge energiekosten.

Het verbaast ons dat we zo weinig leerlingen zien op deze namiddag. De paar leerlingen die we hebben gesproken zijn vol enthousiasme over de school.

Tenslotte wordt een groepsfoto gemaakt op het bordes van de school.

Vrijdag 19 november 2010:Tuinbouwschool Melle:Door: Gerard Rutterkamp, Wilco Leeflang, Anton Kiewiet

Ontvangst door dhr. Jan de Smet, directeur van de school, bij gestaan door de onderwijskundig beleidsmedewerker.

GeschiedenisDe school is ongeveer 150 jaar oud; in 1849 gesticht Louis Van Houtte. De school is een paar keer gemigreerd en is na WO-I uiteindelijk in Melle terecht gekomen. In jaren '30 opnieuw opgericht en in 1937 gesticht en gehuisvest in een oud landhuis van een baron. De tuin is een historisch landschapspark, aangelegd in de Engelse landschapsstijl.


22


Een filmpje op basis van het logo met 4 kwadrantentoont de verschillende richtingen, die de school aanbiedt: Plant, Dier, Milieutechnieken en Biotechnische wetenschappen. De school telde in 2004-2005 een kleine 200 leerlingen, inmiddels zijn dat er nu 307 en dat is een stijging van ongeveer 30% in 5 jaar. Van de 307 leerlingen volgt ca. 50 % de TSO-route en ca. 50 % BSO-route. De TSO-route is meer gericht op vervolgstudies en de BSO-route is gericht op de arbeidsmarkt (uitvoerende groene beroepen). In de 1e graad, het 1e leerjaar is er een verdeling in de A-stroom en B-stroom. Vanaf de tweede graad is er vernieuwde brede, vakgerichte keuzemogelijkheid tussen de clusters Plant, Dier, Milieu. Plant bevat afdelingen bloementeelt, groenteteelt, boomteelt, fruitteelt, park (tuinaanleg en – onderhoud). De jongste afdeling Dier biedt de school sinds september 2009 aan en is nog volop in ontwikkeling. Binnen het cluster Milieu is er o.a. de afdeling educatief natuurreservaat.Aansluitend op de 2e graad kun je in de 3e graad verder gaan in een gespecialiseerde studierichting.

De school is een homogene school met een richting, namelijk landen tuinbouw (categorale school). Het s een dure school met hoge exploitatiekosten, vanwege de vele grote (verouderde) gebouwen en kassen. De school verkoopt diverse producten en verdient hiermee ongeveer 2/3 deel van de energiekosten terug.

BeleidOpvallend in vergelijking met de scholen die wij op donderdag 18 november hebben bezocht valt het op dat de directeur van deze school een duidelijke visie verwoordt. Hierin kwam o.a. naar voren:

We willen In ieder geval behouden wat we hebben i.v.m. financierbaarheid

De school heeft veel aandacht voor het 'pedagogisch comfort' (pedagogisch klimaat) en zet dit tijdens de proclamatie (open huis) in de etalage. Voorbeelden zijn ervaringsgericht onderwijs, gemoedelijke leeromgeving, individueel leerlingvolgbeleid, kwaliteitsvol onderricht.

Meerwaarde voor de opleidingen; werkplekleren, stages (2 dagen stage per week), doe-onderwijs, GIP (= Geïntegreerde Proef), geïntegreerd lesgeven (theorie/praktijk).

Er is vooral ruim voldoende werk voor de leerlingen die verder willen in de tuinaanleg en onderhoud en groenvoorziening. Op dit moment is er werk voor alle TSO / BSO leerlingen in deze vakrichting. Vaak blijven leerlingen werken op de stageplaats.

3e Graad Dierenzorg is een publiekstrekker. Probleem is logistiek en organisatorisch, m.n. in de vakantieperiode (dit geldt zowel voor de tuin/ kassen als voor de dieren).

Contacten binnen de regio, zowel bedrijven als particulieren. Opvallende voorbeelden zijn, de algemene folder van de school met veel advertenties, de verkoop van producten aan particulieren en de


23


Lenteverkoop (perkplanten) op zondag 1 mei 2011 en de Open Tuin op zondag 26 juni 2011.

Website www.tuinbouwschool-melle.be.

Bijzondere opmerking van de directeur:Het woord secundair in Secundair Onderwijs, betekent in het Nederlands letterlijk ondergeschikt. “Wie heeft dit ooit bedacht ?”

Na een rondgang door het historisch landschapspark en enkele kassen en/of lokalen hebben we de ochtend afgesloten met een heerlijk stokbroodje met een glaasje witte wijn, naar goed Melle’s gebruik.


24

http://www.tuinbouwschool-melle.be/


Seminar Neth-ER (Netherland Europian Education & Resarch):Presentation EQF / NQF door Jens Jornevold Door: Hans Meinders, Jola Maas en Bert van Opstal

Neth-ER is een Nederlands instituut in Brussel dat zich o.a. bezig houdt met de belangen (lobby) van Nederland in Europa op gebied van o.a. onderwijs en onderzoek.

Door dhr. Jens Jornevold vanuit de Europese Commissie is er een presentatie gegeven van de stand van zaken en de toekomstige ontwikkelingen van het EQF (European Qualifications Framework) op Europees (EQF) en nationaal (NQF) niveau. Een boeiende presentatie in het Engels waarvan de belangrijkste zaken hieronder zijn beschreven:

Het doel is een EQF te maken, een referentiekader (raamwerk) dat fungeert als vertaalinstrument waardoor de kwalificatiesystemen van verschillende landen aan elkaar gekoppeld kunnen worden.Door zo’n systeem van referentiekaders wordt duidelijk wat het niveau van opleiding in het ene land betekent in vergelijking met dat in een ander land en kan mobiliteit van burgers tussen verschillende landen bevorderd worden.Een helder referentiekader maakt de ontwikkeling en het eindniveau van een deelnemer in een opleiding duidelijk en wordt deelname aan ‘leven lang leren’ vergemakkelijkt. Kwaliteit en leeropbrengst wordt hiermee ook meer inzichtelijk.

In het EQF worden 8 referentieniveaus beschreven in leerresultaten op het gebied van:

Kennis,

vaardigheden

competenties

Dit omvat alle kwalificaties/opleidingen Algemeen vormend

Beroeps

Academisch

Stand van zaken: Vanaf 2010 worden de NQF gekoppeld aan het EQF

4 landen zijn klaar: Ierland, Malta, UK en Frankrijk

24 landen moeten klaar zijn in 2012

3 landen zullen niet in staat zijn hieraan te voldoen


25


Nederland dient begin 2011 haar concept voorstel in en zal eind 2011 aansluiting vinden.Voor België ligt het extra gecompliceerd i.v.m. de opdeling Vlaanderen / Wallonië.Voor verschillende landen is nog veel werk aan de winkel waarbij opgemerkt kan worden dat er op de werkvloer nog weinig bekend is over deze ontwikkeling.

Bilaterale contacten tussen Vlaamse en Nederlandse scholen, discussie aan de hand

van stellingen/bespreekpunten (zie ook bijlage):Door: Harry te Riele, Jan Molenaar, John Deurlo

Aan de hand van (gedurende deze week en vooraf opgestelde) stellingen en bespreekpunten is discussie gevoerd. Vragen, toelichting en uitleg daarop, over en weer, zijn door Vlaamse en Nederlands collega’s gesteld en beantwoord onder leiding van Cees de Jong. Daarbij moet in het oog gehouden worden dat ongeveer 1% van de leerlingen van het secundair onderwijs de Vlaamse ‘agrarische’ onderwijsinstellingen bezoekt. En dat uit de verscheidenheid van inrichtende machten (schoolbesturen) enkele grote besturen (met name het Katholieke deel) ontbrak.In de bijlage zijn alle stellingen/bespreekpunten opgenomen.

Een eerste discussie:Rondom stellingen mbt de inrichting van het Vlaams secundair onderwijs, de missie, de visie, de wetgeving, de inrichtingsvrijheid van de scholen, het (kennis-)niveau en de discipline.

- De inrichting van het Vlaams secundair beroeps onderwijs


26


- De missie en visie van het Vlaams onderwijs richt zich op kennisoverdracht en leerresultaat. Daarin zitten competenties verweven. Deze worden meer geduid als juiste ‘beroeps’-houding en beleefdheid.

- Vlaamse scholen kennen geen centrale toetsing en hebben daar zelfs een aversie tegen. De onderwijsresultaten zijn de verantwoordelijkheid, op basis van de eindtermen en lestabellen, van de schoolleiding.

- Deze les- en leerplannen en ook de opbrengsten/resultaten worden tijdens een intensieve inspectieronde, om de paar jaar, getoetst. Daarbij wordt de gehele school doorgelicht, de leerplannen en het pedagogisch klimaat bekeken, een controle uitgevoerd op de ‘input’ en het bereiken van de eindtermen en met leerlingen en ouders gesproken.

- Vlaamse scholen in de grensstreek hebben een opvallende instroom vanuit Nederland. In vrijwel alle intakegesprekken met Nederlandse ouders worden het hogere niveau van het (kennis-) onderwijs en de ‘tucht’ (regelgeving) als redenen genoemd. De Vlaamse collega’s vinden hun scholen niet streng, wel duidelijk.

Een tweede discussie:


27


Rondom de verkenning van samenwerkingsmogelijkheden. Op school-, schoolleiding-, (groen-) docentenniveau en met betrekking tot projecten en mogelijke uitwisseling/excursie van leerlingen.

Algemeen en unaniem werden de contacten die de afgelopen week zijn gelegd als zeer waardevol ervaren. Zij dienen als basis voor verder en intensiever contact. Wellicht via een tegenbezoek van Vlaamse collega’s aan Nederlandse onderwijs instellingen voor voortgezet onderwijs maar ook door het aangaan van contacten tussen scholen, op MT-, maar ook op docenten wellicht leerling niveau. De waardering voor elkaars inzet, opvattingen, pedagogische en didactische kwaliteiten en variëteiten was groot. Gezamenlijk kan verder worden nagedacht over de curriculum ontwikkeling en een perspectiefvolle toekomst voor het Groene onderwijs in Vlaanderen en Nederland.


28


Vrijdagavond 19 november en zaterdag 20 november 2010: Door: Heleen Koggel

Culturele activiteiten Brussel was toen nog een bruisende stadBrussel was toen oh la la en olijkBrussel was toen nog een ruisende stadBrussel en Brussel was vrij en vrolijkSongtekst: Liesbeth List - "Brussel"

Naast een bruisende, ruisende, een vrije en vrolijke stad, is Brussel ook nog heel mooie stad. Vrijdagavond bezochten we de Grote Markt, één van de mooiste pleinen van Europa. We troffen er prachtige, historische gebouwen, zoals het stadhuis. De toren van het stadhuis is 96 meter hoog. Bovenop de toren staat een standbeeld van de aartsengel Michäel, die een draak doodt. De foto geeft een beeld van een de vele cafe’s die we op de Markt aantroffen. Ook de inrichting van dit etablissement was zeer bijzonder. Op de bediening hadden we niks aan te merken, we kwamen niets te kort.

Op onze vrije zaterdagochtend konden

we bij daglicht opnieuw een indruk van de Brusselse cultuur opdoen. Een eenvoudig kaartje en wat fantasie brachten eenieder van ons waar we wilden zijn, al dan niet cultureel of met de nodig ontspanning.

Wat natuurlijk niet aan ons’ Brussels bezoek mocht ontbreken was de bezichtiging van onze vriend 'Manneke Pis'. Een (te klein) standbeeld(je) van een plassend ventje op de hoek van de Stoofstraat en de Eikstraat. Een teleurstellende 58 centimeter groot. Onthuld in 1619, vernield in 1817. Het huidige beeldje is een replica, gemaakt in opdracht van het stadsbestuur. Het beeldje moest de fontein versieren. Vele legenden vertellen iets over Manneken Pis. Eén daarvan gaat over een jochie dat de stad redde door een beginnende brand uit te plassen. Tegenwoordig heeft het Manneke kleertjes aan en een petje

op. Of dat ooit de bedoeling is geweest kan ik me niet voorstellen. Gelukkig stond er een duidelijke afspiegeling van zeker 1 meter hoog in een chocolaterie tegenover het fonteintje.


29

http://www.musicfrom.nl/songteksten/list,_liesbeth/



30


4. Hotelaccommodaties

Adres: NH Mechelen ***Korenmarkt 22-24B-2800 Mechelen

Adres: Novotel Brussels Centre Tour Noire ***Rue de la Vierge Noire 32B-1000 Brussel


31


BijlageGesprekspunten/Stellingen t.b.v. discussie op 19 november

Organisatie In het secundair onderwijs is de inrichtende macht per school in contact met de organisatie De financiering van de docenten is niet afhankelijk van het wekelijks aantal contacturen Docenten praktijk en docenten theorie moeten evenveel uren wekelijks maken Verbinding van het groene onderwijs met een vakministerie verhoogt de kwaliteit van het onderwijs

Ondernemen Een moderne secundaire school is een ondernemende school Het secundaire Groene onderwijs ziet het nut in van samenwerking met het bedrijfsleven Binnen het secundaire onderwijs wordt door de verschillende richtingen samengewerkt

Competenties Met de keuze van de secundaire school wordt op 11-12 jarige leeftijd wordt in feite de beroepskeuze

door de leerling gemaakt Keuze van een vakrichting is ondergeschikt aan het geluk en ontwikkeling van het kind

Doorlopende leerlijnen Het Belgische secundair onderwijs een inspiratiebron voor het Nederlandse VM2

Cultuur Secundair onderwijs (binnen Groen) dient aantrekkelijk te zijn voor de leerlingen Binnen de onderwijspopulatie van 12-18 jaar binnen het secundair onderwijs kunnen 1e graders zich

spiegelen aan 3e graders en kunnen 3e graders begeleiding bieden aan de jongerejaars

Leermiddelen Leerlingen moeten betalen voor leermiddelen Het secundair onderwijs heeft een passend aanbod op gebied van ICT Docenten moeten gezamenlijk leermiddelen ontwikkelen om goed lesmateriaal te krijgen Het leermiddelenbeleid is afgestemd op de behoefte van de secundaire opleidingen

Duurzaamheid De scholen voor Groen onderwijs moeten meer aandacht besteden aan duurzaamheid, dierenwelzijn,

natuur & milieu. Dat geldt niet allen voor programma en lesinhoud maar ook voor de organisatie op de scholen zelf ('teach what you preach')

Inrichting onderwijs/wetgeving Missie en visie is voor elke secundaire school duidelijk omschreven Scholen voor secundair onderwijs hebben geen vrije ruimte t.b.v. de inrichting van hun onderwijs Het groenonderwijs moet vooral breed gaan opleiden. Op die manier houden we het onderwijs

aantrekkelijk voor een bredere groep van leerlingen Is de inrichting van Groene onderwijs afgestemd op de wensen van bedrijfsleven

Kwaliteitscyclus Voor kwaliteitscontrole is centrale toetsing het beste middel De registratie van onderwijstijd garandeert een zekere mate van onderwijskwaliteit

Verschil onderwijs in België-Nederland


32


Nederlandse ouders zoeken in Vlaanderen een plek voor hun kinderen vanwege de discipline en kwaliteit van het onderwijs. Klopt dit beeld ?

Secundair onderwijs Het groene secundair onderwijs is representatief voor het gehele secundaire onderwijs De verhouding in aantallen leerlingen tussen BSO, TSO en ASO is gelijk

Scholing Jaarlijks is een scholingsplan voor de docenten opgesteld

Toekomst De toekomstverwachting van het secundaire groen onderwijs is duidelijk

Zorg/begeleiding Leerlingen met een zorgvraag verdienen een speciale aandacht Binnen een secundaire school kunnen leerlingen om diverse redenen worden opgevangen buiten de

reguliere lessen

Culturele diversiteit Het groene secundaire onderwijs benut de culturele diversiteit binnen jongeren in Vlaanderen

Opleiding docenten De opleiding van de groene docenten is afgestemd op de behoefte de komende jaren. De docenten die werkzaam zijn in BSO en TSO hebben t.o.v. hun collega's in ASO extra opleiding

genoten

Didactiek Het secundair onderwijs biedt genoeg variatie in haar lessen aan m.b.t. de leerstijlen en -strategieën in

de leerlingpopulatie

Samenwerking In Nederland volgt 4-5 % van de leerlingen groen onderwijs, terwijl in België ca. 1 % van de leerlingen

een groene opleiding volgt. Wie klein is moet slim zijn: samenwerking is een noodzaak voor kwaliteit in het groene onderwijs


33

VBG-studiereis 2010: VLAANDEREN - VBG scholen |...

Documents

Transcript of VBG-studiereis 2010: VLAANDEREN - VBG scholen |...