VAN STRUCTURELE SUBSIDIE NAAR PROJECTSUBSIDIE BART VAN HERCK – IDEA CONSULT

– IDEA Consult werd opgericht in 1998 en is gevestigd in Brussel

– Een multidisciplinair team van 35 professionele medewerkers

– betrokken bij actuele maatschappelijke en bestuurlijke ontwikkelingen zoals de uitbouw van de vrije tijdssectoren

– Ruime ervaring binnen de lokale besturen, zowel op vlak van beleidsadvisering als op vlak van strategie en organisatie (met o.a. recente dochter MONDEA)

Voorbeelden van projecten

– Handleiding ‘Tussentijdse evaluatie sportbeleidsplannen’ (voor ISB)

– Behoeftenonderzoek sportinfrastructuur Roeselare (stad Roeselare)

– Evaluatie pilootprojecten sport (CJSM)

– Toeristisch beleidsplan diverse steden en regio’s (Waasland, Oostende,…)

– Haalbaarheidsstudie gemeenschapscentrum in Wommelgem

– Begeleiding bij de opmaak van een erfgoedplan (Lier)

– Begeleiding intergemeentelijke samenwerking bibliotheken in Meetjesland en Pajottenland/Zennevallei

– Uitwerking van een vernieuwend recreatieconcept voor de mijnterril van Beringen + haalbaarheidsstudie voor het mijnbelevingscentrum

– Missie en positionering van o.a. Permeke museum (Jabbeke), van Bokrijk, museum M (Leuven), M HKA (Antwerpen),…

– Uitwerken concept en opmaak business plan voor Fort 4 in Mortsel, huis van de stedenbouw (Brussel), Merksplas Kolonie, Transfo Zwevegem, ..

Inhoud

– De gemeentelijke (subsidie)praktijk sport vandaag

– Recent gewijzigde context -> momentum voor reflectie

– Insteken voor een geactualiseerd subsidiebeleid

– Projectsubsidies versus werkingssubsidies

– Uitsmijter

SOORTEN SUBSIDIES

• Structurele subsidies (verdeling meestal op basis van subsidiereglement en puntensysteem)

• Investeringssubsidies voor sportinfrastructuur of premies voor onderhoud van terreinen

• Projectsubsidies of premies, gericht op een specifiek doel– Jeugdsportbegeleiding– Diversiteit– …

Aanvullend: tarievenbeleid / dienstverlening(gratis lokalen, uitleen materiaal, goedkopere tarieven sporthal, ter beschikking stellen personeel, onderhoud terreinen, drukwerk, verzending vervoer,...)

• Werkingssubsidie

• Beleidssubsidie

• …

• Projectsubsidie

• Impulsubsidie

• …

Voorbeeld Sint-Katelijne-Waver

Vlaamse Overheid, cijferboek Lokaal Sportbeleid 2011-2013

Kwaliteitscriteria(randvoorwaarden)

Beleidsdoelstellingen

• kwaliteitsvolle begeleiding van de leden / kadervorming

• kwaliteitsvol aanbod en doelgroepenwerking

• interne en externe communicatie

• structuur / management van de sportvereniging

• sportinfrastructuur / sportmateriaal in beheer of eigendom

• klantgericht werken

• Gezondheidsdoelstellingen (meer bewegen, gezonde voeding,…)

• Milieudoelstellingen (minder CO2 uitstoot)

• Sociale doelstellingen (integratie van kansengroepen)

Structurele subsidie Projectsubsidie

RECENT GEWIJZIGDE CONTEXT

• Decreet lokaal sportbeleid (tot 31 december 2015): minstens 60% van de Vlaamse middelen naar de verenigingen (BP1en BP2)

• Sinds 2016 geen verplichte Vlaamse beleidsprioriteiten meer

• Lokale subsidiepraktijk (aan verenigingen) moet zich nog aanpassen. Verwachting dat de eventuele gevolgen zich pas in de volgende meerjarencyclus laten voelen(2019-2024).

MOMENTUMVOORFUNDAMENTELEREFLECTIE

Insteken voor een geactualiseerd subsidiebeleid

1. Verenigingen als coproducent

2. Sturen op doelstellingen en effecten

3. Koppeling van middelen, geïntegreerd beleid

4. Evaluatie van het instrumentarium, o.a. project- versus werkingssubsidies

1. Verenigingen als coproducent

– De relatie overheid – vereniging/middenveld: van een ideologische naar een pragmatische, beheersmatige aanpak op maat van de gemeente

– Coproducent van wat?

• Infrastructuur

• Basisaanbod sportactiviteiten

• Specifieke doelstellingen, die via sport kunnen worden bewerkt (bv. integratie, gezondheid, milieu)

• Doelstellingen buiten de sport(voorbeelden St-Katelijne-Waver -> zwerfvuil, bedeling infoblad, Dendermonde-> onderhoud begraafplaaten)

– Wat moet daar tegenover staan?

Eén of

meerdere

reglementen

Verschillende verenigingen houden hun sportaanbod op pijl door verenigingen financieel te ondersteunen wanneer zij meehelpen bij activiteiten van de sportdienst.

Delen van goede praktijk

Coproductie veronderstelt partnerschap

– Subsidiëren vanuit vertrouwen i.p.v. wantrouwen(sluit aan bij idee van effectsturing)

– Hanteer proportionaliteit als principe in de verantwoording

– Betrek verenigingen in de uitwerking van het subsidie-instrumentarium. Vanaf het prille begin, bij de uitwerking én bij het uittesten ervan.

De sportdienst van Lede heeft op 1/2/2016 de sportclubs samengebracht (de mensen die de subsidieaanvraag doen) om na te denken over een nieuw subsidiereglement.

Merk op: het ombuigen van een cultuur van structurele subsidies naar projectsubsidies vraagt specifieke aanpak (bv. niet meteen collectief in de groep gooien, maar individueel voorbereiden).

Delen van goede praktijk

Service design

2. Sturen op resultaten en effecten

– Wegvallen van de Vlaamse beleidsdoelstellingen verplicht de gemeenten om nadrukkelijker hun eigen doelstellingen te formuleren

– Doelstellingen en effecten als kader

• Eigen invulling als gemeentelijke sportdienst

• Invulling door de verenigingen(ruimte laten, geloven in de creativiteit van onderuit)

– Evaluatie

Tip voor projectoproepen die je als gemeente lanceert

Beschrijf niet wat verenigingen moeten doen (actie), maar wat

je als overheid wil bereiken (effect). Laat de invulling aan de

creativiteit van het werkveld.

Interventielogica als hulpmiddel

INPUT ACTIE OUTPUT RESULTAAT IMPACT

Maatschappelijk probleem

Doelstelling

bv. overgewicht bij kinderen

Kinderen doen 2u/week sport buiten

schoolverband

• Geld voor

sensibilisering

• Geld voor

lesgevers

• Sportkampen Minder overgewicht

bij kinderen

100 kinderen

nemen deel

10 kinderen stromen

door naar sportclubs

en doen blijvend aan

sport

Neveneffecten

Alternatieven -> ?(bv. sportsnack) Omgeving

3. Meer bereiken via de koppeling van middelen (1+1=3)

– Opportuniteiten binnen de vrije tijdssectoren (Vrije Tijdsbeleid)

– Het bereiken van doelen als gezondheid of gemeenschaps-vorming vereisen gebundelde inspanningen vanuit verschillende invalshoeken

Matching fundsBij samenwerking met andere sectoren en partners spelen meestal ook andere doelstellingen dan louter sport-gerelateerde doelstellingen. Desgevallend wordt een gelijkwaardige inbreng van expertise, inspanningen en fondsen (matching funds) nagestreefd in verhouding tot het gewicht van deze andere doelstellingen

FEDASIL en FOOTBALL+ FOUNDATION hebben middel gepoold om integratie en beweging te stimuleren bij vluchtelingen.

In de gemeente Schilde is er één sport- en gezondheidsdienst. Dat heeft er toe geleid dat tegelijk met sport, ook veel aandacht gaat naar bewegen, voeding,…

In verschillende gemeenten is in het kader van het vrije tijdsbeleid een sterke sectorale verknoping van middelen, in het bijzonder voor jeugd en sport.

Ecosportief: koppeling sport en milieu

Delen van goede praktijken

4. Evaluatie van het instrumentarium

– Instrumentenkeuze is moeilijke afwegingCfr. SBOV-onderzoek Ex ante beleidsevaluatie voor een effectieve en efficiënte beleidsinstrumentenkeuze (2012-2015)

Wortel, Stok, Preek

– Gebeurt op basis van interventielogica en evaluatie vooraf

– Binnen dat verhaal, past ook de afweging tussen project- of werkingssubsidies

VERSCHILLENDE LOGICA’S / KENMERKEN

Structurele subsidies

STRUCTUUR CENTRAAL

Projectsubsidies

OUTPUT CENTRAAL

• Ondersteunt de doelenrealisatie van de vereniging + een breder gemeentelijk doelstellingenkader

• Relatie op de lange termijn, continuïteit

• Eén op één: bestuur versus sportvereniging

• Ondersteunt de realisatie van specifieke doelstellingen, vaak van buiten de vereniging

• Relatie is ‘zakelijker’, kortstondiger• Stimuleert creativiteit, innovatie

(eventueel via competitie)• Flexibiliteit: budget, accenten,

modaliteiten kunnen per jaar verschillen

• Naast één op één, ook bredere partnerschappen en samenwerkingsstimuli

24

Redig G. en Anciaux B., Subsidiologie (2013), Kluwer

CONTEXT NEIGT NAAR MEER ACCENT OP PROJECTSUBSIDIERING

• Publieke middelen concentreren op specifieke doelen

die niet uit zichzelf worden opgenomen

• Maximale return nastreven met publieke middelen

(innovatie, competitie,…)

• Nieuw ‘middenveld’

• Samenwerking is vereist om iets te bereiken

• Kort op de bal kunnen spelen

• Flexibiliteit

BEDENK

Projectmatig subsidiëren betekent dat:

• Verenigingen meer projectmatig gaan denken en ook

succesvoller kunnen worden in het binnen halen van

Vlaamse en Europese projectsubsidies;

• Verenigingen moeten ondersteund worden in

projectmatig werken. Organiseer hierrond bv. een

workshop in de gemeente.

DE IDEALE WERELD

Een en – en beleid

“Een goed subsidiebeleid zoekt een optimale verhouding

tussen structuurondersteunende en projectgerichte

subsidies. Beide systemen werken wonderwel aanvullend.”

(Redig, Anciaux)

• Structurele subsidie -> koppeling met kwaliteitseisen en

randvoorwaarden

• Projectsubsidie -> koppeling met doelstellingen (BBC)

Bij het verschuiven van structurele subsidie naar projectmatig-> aandacht besteden aan veranderingsmanagement

Bron : vrij naar Dr. Luc Dekeyser, gebaseerd op Everett Rogers.

KENNIS MENS DWANG

AANDACHT VOOR :

Top-down Bottom-up Top-down

Informatie en inzichtGebaseerd op

GeloofwaardigheidEn vertrouwen

DialoogTijd

OndersteuningChecken van visie en

Commitment

Nood aan procesondersteuning

Verhogen van Emotionele druk door

BelonenStraffen

Verhogen groepsdrukEmotioneel isolement

Manipulatie

2,5% 34% 34% 16%13,5%

Hoe kunnen we sportverenigingen stimuleren om meer aandacht te hebben voor de lange termijn (planning)?

Doen we dit via de structurele subsidie of via een projectsubsidie?

Vraag

Een reglement of meerdere reglementen?

Een aanvraagformulier, meerdere aanvraagformulieren?

Vraag

Sinds 2013 Project slimme subsidies binnen de Vlaamse Overheid i.f.v. een kwaliteitsvol subsidiebeleid

Prikkel om met de Vlaamse sportambtenaren op eenzelfde manier te werken aan een kwaliteitsvol subsidiebeleid?

Uitsmijter

Subsidie en Tarievenwijzer (NISB, NL)

http://www.nisb.nl/doen/tools-en-instrumenten/financiering-en-subsidies.html

Gids Slimme subsidies

http://overheid.vlaanderen.be/gids-slimme-subsidies

Subsidiologie. Hoe overheden verenigingen kunnen ondersteunen

Guy Redig, Bert Anciaux (2013), Kluwer

Inspiratie

CONTACT

bart.van.herck@ideaconsult.be

IDEA ConsultKunstlaan 1-2, bus 161210 Brussel02 282 17 10 – 0477 26 34 33www.ideaconsult.be