Van een effectieve interventie naar reguliere eerstelijnszorg: Lessen uit het SMS-project

26
Afdeling Huisartsgeneeskunde/Sociale Geneeskunde 1 Van een effectieve interventie naar reguliere eerstelijnszorg: Lessen uit het SMS-project NHG-wetenschapsdag 2013 Anneke van Dijk Jacques van Eijk, Trudy van der Weijden en Loes van Bokhoven

description

Van een effectieve interventie naar reguliere eerstelijnszorg: Lessen uit het SMS-project. NHG-wetenschapsdag 2013 Anneke van Dijk Jacques van Eijk, Trudy van der Weijden en Loes van Bokhoven. ‘Self Management Support’ (SMS). Psychosociale ondersteuning door de POH diabetes: - PowerPoint PPT Presentation

Transcript of Van een effectieve interventie naar reguliere eerstelijnszorg: Lessen uit het SMS-project

Page 1: Van een effectieve interventie naar reguliere eerstelijnszorg: Lessen uit het SMS-project

Afdeling Huisartsgeneeskunde/Sociale Geneeskunde 1

Van een effectieve interventie

naar reguliere eerstelijnszorg:

Lessen uit het SMS-project

NHG-wetenschapsdag 2013

Anneke van DijkJacques van Eijk, Trudy van der Weijden en Loes van Bokhoven

Page 2: Van een effectieve interventie naar reguliere eerstelijnszorg: Lessen uit het SMS-project

Afdeling Huisartsgeneeskunde/Sociale Geneeskunde 2

‘Self Management Support’ (SMS)

Psychosociale ondersteuning door de

POH diabetes:- Signaleren van klachten in het dagelijks

functioneren

- Zelfmanagementondersteuning(problem solving / reattributie)

Page 3: Van een effectieve interventie naar reguliere eerstelijnszorg: Lessen uit het SMS-project

Afdeling Huisartsgeneeskunde/Sociale Geneeskunde 3

Achtergrond SMS-project

Huisartsgeneeskunde:Generalistische, persoonsgerichte en continue zorg

“Generalisme is een essentieel kenmerk van

huisartsenzorg en betreft de

competenties en attitude van de

huisarts, de praktijkassistent en

de praktijkverpleegkundige”

Page 4: Van een effectieve interventie naar reguliere eerstelijnszorg: Lessen uit het SMS-project

Afdeling Huisartsgeneeskunde/Sociale Geneeskunde 4

PSYCHOSOCIALE ZORG Nee - - - - - - - - -

zorgstandaardzorggroep

Page 5: Van een effectieve interventie naar reguliere eerstelijnszorg: Lessen uit het SMS-project

Afdeling Huisartsgeneeskunde/Sociale Geneeskunde 5

Een (kosten)effectieve minimale psychologische interventie voor chronisch zieken met depressie

implementeren en evalueren in diabeteszorg

Doel SMS-project

Page 6: Van een effectieve interventie naar reguliere eerstelijnszorg: Lessen uit het SMS-project

Afdeling Huisartsgeneeskunde/Sociale Geneeskunde 6

Praktijkondersteuner somatiek

Regelmatig contact

Laagdrempelig

Aanknopingspunt:therapietrouw welbevinden

Page 7: Van een effectieve interventie naar reguliere eerstelijnszorg: Lessen uit het SMS-project

Afdeling Huisartsgeneeskunde/Sociale Geneeskunde 7

- Effectiviteitsanalyse

Is de interventie nog steeds effectief voor patiënten als het is geïntegreerd in de zorg van de praktijkondersteuner?

- Procesevaluatie

Succesfactoren en knelpunten

Twee pijlers binnen SMS-project

Page 8: Van een effectieve interventie naar reguliere eerstelijnszorg: Lessen uit het SMS-project

Afdeling Huisartsgeneeskunde/Sociale Geneeskunde 8

Implementatie SMS

• Voorbereidingen– Deelnemers

– Randvoorwaarden

– Interventie

• Uitkomsten implementatie

Page 9: Van een effectieve interventie naar reguliere eerstelijnszorg: Lessen uit het SMS-project

Afdeling Huisartsgeneeskunde/Sociale Geneeskunde 9

Deelnemende partijen

Zorg• Huisartsengroep Oostelijk Zuid-Limburg (HOZL)• Zorgverzekeraar CZ

Evaluatie• Universiteit Maastricht• Diabetesfonds• Stichting St. Annadal

Page 10: Van een effectieve interventie naar reguliere eerstelijnszorg: Lessen uit het SMS-project

Afdeling Huisartsgeneeskunde/Sociale Geneeskunde 10

Randvoorwaarden

• Training en intervisie (19 POHs)

• Registratie

• Opslag keten-DBC vergoeding

Page 11: Van een effectieve interventie naar reguliere eerstelijnszorg: Lessen uit het SMS-project

Afdeling Huisartsgeneeskunde/Sociale Geneeskunde 11

Aanpassing interventie

• Doelgroep oorspronkelijke interventie: – chronisch zieke ouderen met matige depressie

– uitgebreid diagnostisch interview (MINI)

• SMS: – dagelijks functioneren als uitgangspunt

– nieuwe detectiemethode

Page 12: Van een effectieve interventie naar reguliere eerstelijnszorg: Lessen uit het SMS-project

Afdeling Huisartsgeneeskunde/Sociale Geneeskunde 12

Self Management Support (SMS)

1. Opsporen klachten in dagelijks functioneren- Daily Functioning Thermometer

- Distress Screener eventueel 4DKL

2. Vergroten zelfmanagementvaardigheden- Problem solving

- Reattributie

3. Verwijzing huisarts bij ernstige klachten

Page 13: Van een effectieve interventie naar reguliere eerstelijnszorg: Lessen uit het SMS-project

Afdeling Huisartsgeneeskunde/Sociale Geneeskunde 13

Het implementatieproces

• Voorbereiding

• Uitkomsten implementatie

1. Wat is veranderd?

2. Hoe is dit ervaren?

Page 14: Van een effectieve interventie naar reguliere eerstelijnszorg: Lessen uit het SMS-project

Afdeling Huisartsgeneeskunde/Sociale Geneeskunde 14

Uitkomsten registratie SMS

Detectie:

• Bij 430 patiënten (21% van 2013) een probleem gedetecteerd (distress of dagelijks functioneren)

Vervolg:

• 394 consulten Distress 118x 4DKL mee

• 91 registraties 4DKL

• 24 keer matige klachten volgens 4DKL• 47 patiënten met extra consult(en)

Page 15: Van een effectieve interventie naar reguliere eerstelijnszorg: Lessen uit het SMS-project

Afdeling Huisartsgeneeskunde/Sociale Geneeskunde 15

Wat betekenen deze cijfers?

• Minder opsporing en behandeling dan verwacht– Probleem kleiner dan gedacht?

– Behoefte of verwachting patiënt?

– POHs voldoende competent?

– Opsporingsmethode geschikt?

– Registratiebias?

Page 16: Van een effectieve interventie naar reguliere eerstelijnszorg: Lessen uit het SMS-project

Afdeling Huisartsgeneeskunde/Sociale Geneeskunde 16

Ervaringen met SMS

• Praktijkondersteuners• Patiënten• Huisartsen• Zorggroep• Verzekeraar

Page 17: Van een effectieve interventie naar reguliere eerstelijnszorg: Lessen uit het SMS-project

Afdeling Huisartsgeneeskunde/Sociale Geneeskunde 17

Praktijkondersteuners (n=19)

• Methoden– Evaluatieformulier training

– Intervisiegroepjes (4 per jaar)

– Gestructureerde vragenlijst

Page 18: Van een effectieve interventie naar reguliere eerstelijnszorg: Lessen uit het SMS-project

Afdeling Huisartsgeneeskunde/Sociale Geneeskunde 18

Praktijkondersteuners (n=19)

• Tijdsinvestering– .. maar wat levert het concreet op?

– Tijdsbewaking is soms lastig

• Wennen aan nieuwe rol– “Onnatuurlijk gebruik instrumenten”

– “Wanneer dieper op probleem ingaan?”

– “Zoek ik nu naar problemen?”

Page 19: Van een effectieve interventie naar reguliere eerstelijnszorg: Lessen uit het SMS-project

Afdeling Huisartsgeneeskunde/Sociale Geneeskunde 19

Patiëntenperspectief

• Methoden

– Diepte-interviews over verwachtingen van een diabetesconsult (n=12)

– Gestructureerde vragenlijst (14 items) toegevoegd aan laatste follow-up meting (n=224)

Page 20: Van een effectieve interventie naar reguliere eerstelijnszorg: Lessen uit het SMS-project

Afdeling Huisartsgeneeskunde/Sociale Geneeskunde 20

Patiënten (n=224)

Kwestie van verwachtingen?– Diabetesconsult = diabetes ‘check’

– “Het heeft weinig zin om emotionele problemen met de POH te bespreken want zij kan daar niets mee” (25%)

– “Als ik niet lekker in mijn vel zit, bespreek ik dit liever met de huisarts dan met de POH” (34%)

Page 21: Van een effectieve interventie naar reguliere eerstelijnszorg: Lessen uit het SMS-project

Afdeling Huisartsgeneeskunde/Sociale Geneeskunde 21

Huisartsen (n=13)

Methode: telefonische interviews

Betrokkenheid bij SMS variabel:– Affiniteit met psychosociale zorg

– Samenwerking met POH

– SMS: implementatie of onderzoek?

– Onduidelijkheid over vergoeding voor SMS

Page 22: Van een effectieve interventie naar reguliere eerstelijnszorg: Lessen uit het SMS-project

Afdeling Huisartsgeneeskunde/Sociale Geneeskunde 22

Niveau zorggroep

• Grote variatie tussen praktijken:– Type praktijken

– Beschikbaarheid POH-GGZ

– Draagvlak voor SMS

• Registratie toch niet volledig geïntegreerd

Page 23: Van een effectieve interventie naar reguliere eerstelijnszorg: Lessen uit het SMS-project

Afdeling Huisartsgeneeskunde/Sociale Geneeskunde 23

Zorgverzekeraar

• Wanneer is SMS succesvol?

• Op welke termijn moet dat effect zichtbaar zijn?

• Effectieve inzet financiën?

• Wisselende contactpersonen

Page 24: Van een effectieve interventie naar reguliere eerstelijnszorg: Lessen uit het SMS-project

Afdeling Huisartsgeneeskunde/Sociale Geneeskunde 24

Leerpunten uit het SMS-project

• Scholing van POHs is pas het begin– Tijd nodig om te wennen aan nieuwe rol

– Intervisiebijeenkomsten belangrijk

• Vergeet de patiënt niet!– Hoe identificeer je de doelgroep?

– Hoe neem je patiënten mee in de verandering?

Page 25: Van een effectieve interventie naar reguliere eerstelijnszorg: Lessen uit het SMS-project

Afdeling Huisartsgeneeskunde/Sociale Geneeskunde 25

Leerpunten uit het SMS-project

• Nauwe samenwerking met zorggroep en zorgverzekeraar geen garantie voor succes– Inzet op betrokkenheid individuele huisartsen

– Nadruk op implementatie in plaats van onderzoek

– ICT blijft uitdaging

– Goede overdracht bij wisseling van de wacht

Page 26: Van een effectieve interventie naar reguliere eerstelijnszorg: Lessen uit het SMS-project

Afdeling Huisartsgeneeskunde/Sociale Geneeskunde 26

Vragen?