Van Clieop naar SEPA - softwarepakkettenDe Nederlandsche Bank (DNB); De Nederlandsche Bank is...

55
Onderzoeksbureau GBNED www.gbned.nl | www.softwarepakketten.nl | www.ictaccountancy.nl | www.boekhoudplaza.nl 1 Van Clieop naar SEPA (Single EURO payments Area vervangt lokale betalingsinstrumenten) Auteur: Onderzoeksbureau GBNED, Gerard Bottemanne Datum: augustus 2013 Versie: 5.0

Transcript of Van Clieop naar SEPA - softwarepakkettenDe Nederlandsche Bank (DNB); De Nederlandsche Bank is...

  • Onderzoeksbureau GBNED – www.gbned.nl | www.softwarepakketten.nl | www.ictaccountancy.nl | www.boekhoudplaza.nl

    1

    Van Clieop naar SEPA

    (Single EURO payments Area vervangt lokale betalingsinstrumenten)

    Auteur: Onderzoeksbureau GBNED, Gerard Bottemanne

    Datum: augustus 2013

    Versie: 5.0

    http://www.gbned.nl/http://www.softwarepakketten.nl/http://www.ictaccountancy.nl/http://www.boekhoudplaza.nl/

  • Onderzoeksbureau GBNED – www.gbned.nl | www.softwarepakketten.nl | www.ictaccountancy.nl | www.boekhoudplaza.nl

    2

    Hoewel bij de totstandkoming van deze uitgave de uiterste zorg is betracht, kan GBNED niet

    aansprakelijk worden gehouden voor de gevolgen van eventuele onjuistheden, (druk)fouten of

    onvolledigheden.

    Van de door derden opgegeven of afkomstige informatie in deze uitgave hebben wij niet in alle

    gevallen de juistheid en volledigheid kunnen controleren. Alle gegevens zijn onder voorbehoud.

    Copyright GBNED, voor zover de informatie niet afkomstig is van derden, zoals van de bronnen

    genoemd in deze uitgave.

    Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd

    gegevensbestand, of openbaar gemaakt in enige vorm, op enige wijze, hetzij door middel van druk,

    fotokopieën, microfilm of op welke andere wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke

    toestemming door GBNED. Dit geldt uiteraard niet voor de informatie die afkomstig is van derden.

    http://www.gbned.nl/http://www.softwarepakketten.nl/http://www.ictaccountancy.nl/http://www.boekhoudplaza.nl/

  • Onderzoeksbureau GBNED – www.gbned.nl | www.softwarepakketten.nl | www.ictaccountancy.nl | www.boekhoudplaza.nl

    3

    Inhoudsopgave

    1. Inleiding

    2. Overgang betalingsinstrumenten naar SEPA

    2.1 Inleiding

    2.2 Betalingsinstrumenten

    2.2.1 Overboekingen SEPA Credit Transfer (SCT)

    2.2.2 Incasso’s SEPA Direct Debet (SDD)

    2.2.3 Acceptgiro

    2.2.4 Rekeninginformatie (reconciliatie)

    2.2.4.1 Inleiding

    2.2.4.2 SEPA MT940

    2.2.4.3 GMU

    2.2.4.4 Verwinfo

    2.2.5 SEPA Cards Framwork (SCF)

    2.2.6 iDEAL

    2.2.7 FINBOX

    2.2.8 Spoedbetalingen

    2.2.9 Buitenland betalingen (buiten SEPA zone)

    2.3 Planning overgang naar SEPA

    2.4 Banken

    2.4.1 BNG (Bank Nederlandse Gemeenten)

    2.4.2 Rabobank

    2.4.3 ABN AMRO Bank

    2.4.4 ING

    2.4.5 RBS

    2.4.6 SNS

    2.4.7 Van Lanschot Bankiers

    2.4.8 Deutsche Bank

    2.4.9 Friesland Bank

    2.4.10 KAS BANK

    2.4.11 Staalbankiers

    2.4.12 Triodos Bank

    2.5 Directe aanlevering via Equens

    3. IBAN en BIC

    3.1 IBAN

    3.2 BIC

    4. Gevolgen voor uw administratie

    4.1 Voorbereiding

    4.2 Vastleggen gegevens

    4.3 Verwerken SEPA

    4.4 Machtigingen incasso via mandaten

    5. Lessons learned

    http://www.gbned.nl/http://www.softwarepakketten.nl/http://www.ictaccountancy.nl/http://www.boekhoudplaza.nl/

  • Onderzoeksbureau GBNED – www.gbned.nl | www.softwarepakketten.nl | www.ictaccountancy.nl | www.boekhoudplaza.nl

    4

    Bijlage:

    I Bronnen

    II Checklist softwarepakketten

    Apart document: SEPA standaard en extra specificaties (addendum) per bank.

    http://www.gbned.nl/http://www.softwarepakketten.nl/http://www.ictaccountancy.nl/http://www.boekhoudplaza.nl/

  • Onderzoeksbureau GBNED – www.gbned.nl | www.softwarepakketten.nl | www.ictaccountancy.nl | www.boekhoudplaza.nl

    5

    1. Inleiding

    Het doel van SEPA ‘Single Euro Payments Area’ is dat het onderscheid tussen nationale en

    grensoverschrijdende euro betalingen verdwijnt. Oftewel het elimineren van de huidige

    verschillen tussen de landen in Europa voor de betaalinstrumenten en betalingsverkeer

    infrastructuren. SEPA markeert een nieuwe fase in ons betalingsverkeer en is in januari 2008

    gestart met de invoering van de Europese overboeking. Sinds november 2010 is ook de

    Europese incasso beschikbaar. Op dit moment bestaan de SEPA betaalinstrumenten dus

    naast de nationale betaalsystemen. Na migratie zullen er voor euro-transacties, zowel

    grensoverschrijdend als nationaal, alleen nog betalingen op basis van SEPA standaards

    mogelijk zijn.

    SEPA maakt het betalen in euro’s in Europa, zowel giraal als met cards, eenvoudiger en

    bespaart ook nog eens kosten. Zo maakt een Europese incasso het mogelijk om vanuit één

    rekening op basis van één incassocontract zowel binnen Nederland als grensoverschrijdend

    te incasseren. De aangesloten landen zijn de 27 lidstaten van de Europese Unie plus

    IJsland, Liechtenstein, Monaco, Noorwegen en Zwitserland. Daarbij geldt wel dat SEPA

    alleen voor betalingen in euro is ingericht; niet eurolanden maken wel gebruik van de SEPA

    standaarden, maar alleen voor transacties in euro. Het accent voor SEPA ligt dus op de

    eurolanden.

    Onze lokale betaalmiddelen als bankoverschrijvingen en incasso gaan dus vervangen

    worden door panEuropese betaalproducten.

    Belangrijk is dat uw administraties en de onderliggende softwarepakketten tijdig geschikt

    gemaakt worden voor de overgang naar SEPA. Enerzijds gaat het om migratie van lokale

    betalingsmiddelen (zoals Clieop) naar SEPA (zie hoofdstuk 2) en anderzijds om uitbreiding

    van huidige bankrekeningnummers naar IBAN (zie hoofdstuk 3). In de volgende

    hoofdstukken wordt hier verder aandacht aan geschonken.

    Inmiddels is er ook volop informatie over SEPA door banken beschikbaar. Onder hoofdstuk

    2.4 “Banken” wordt daar dan ook naar verwezen voor de laatste informatie.

    Suggesties voor een volgende versie van deze uitgave zijn altijd welkom en kunt u sturen

    aan [email protected] (Gerard Bottemanne).

    http://www.gbned.nl/http://www.softwarepakketten.nl/http://www.ictaccountancy.nl/http://www.boekhoudplaza.nl/mailto:[email protected]

  • Onderzoeksbureau GBNED – www.gbned.nl | www.softwarepakketten.nl | www.ictaccountancy.nl | www.boekhoudplaza.nl

    6

    2. Overgang betalingsinstrumenten naar SEPA 2.1 Inleiding Dit hoofdstuk gaat met name in op de betalingsinstrumenten en de overgang daarvan naar SEPA.

    Onder de naam PSD (Payment Service Directive) hebben het Europees Parlement en de Europese Commissie generieke voorwaarden en richtlijnen voor het betalingsverkeer in Europa opgesteld. Alle banken moeten zich aan deze richtlijnen houden. In de PSD staat bijvoorbeeld binnen welke termijn een betaling gedaan moet worden en of een transactie teruggedraaid mag worden. Binnen de kaders van de PSD hebben de Europese banken gezamenlijk de regels voor SEPA betaaldiensten vastgelegd.

    Naast de (commerciële) banken zijn de volgende organisaties betrokken bij de overgang naar SEPA:

    1. Sinds 1 januari 1999 is de Europese Centrale Bank (ECB) verantwoordelijk voor het uitvoeren van het monetair beleid voor het eurogebied (www.ecb.eu).

    2. Maatschappelijk Overleg Betalingsverkeer (MOB); het Maatschappelijk Overleg

    Betalingsverkeer (MOB) richt zich op de bevordering van de maatschappelijke

    efficiëntie van het Nederlandse betalingsverkeer. Het voorzitterschap en secretariaat

    wordt gevoerd door de Nederlandse Bank. Voor meer informatie over MOB zie

    www.dnb.nl/betalingsverkeer/mob/.

    3. Nationaal Forum voor de SEPA-migratie (NFS); opgericht door het Maatschappelijk

    Overleg Betalingsverkeer (zie hiervoor). Bedoeld als afstemmingsorgaan om de

    SEPA-migratie soepel te laten verlopen. “Banken en andere aanbieders van

    betalingsdiensten, groot- en kleinzakelijke afnemers van betalingsdiensten,

    softwareleveranciers, consumenten en intermediaire partijen zullen in NFS-verband

    hun activiteiten goed op elkaar afstemmen zodat de migratie soepel kan verlopen.”

    volgens het “Nationaal SEPA Migratieplan (november 2011)”. Het NFS staat onder

    voorzitterschap van de Nederlandsche Bank (DNB). Voor meer informatie zie

    www.overopiban.nl.

    4. De Nederlandsche Bank (DNB); De Nederlandsche Bank is verantwoordelijk voor het

    bewaken van de financiële stabiliteit in Nederland. Drie zaken zijn daarbij van belang:

    lage inflatie, veilig betalingsverkeer en soliditeit en integriteit van financiële

    instellingen. Voor meer informatie zie www.dnb.nl. De Nederlandsche Bank maakt

    ook deel uit van het Europees Stelsel van Centrale Banken (ESCB). Voor meer

    informatie zie www.ecb.eu.

    5. Task Force SEPA-Migratie Nederland (TFSN); onderdeel van het Nationaal Forum

    voor de SEPA-migratie. Bedoeld voor overleg op technisch niveau.

    6. Nederlandse Vereniging van Banken (NVB); behartiger van de gemeenschappelijke

    belangen van de Nederlandse banken. Voor meer informatie zie www.nvb.nl.

    http://www.gbned.nl/http://www.softwarepakketten.nl/http://www.ictaccountancy.nl/http://www.boekhoudplaza.nl/http://www.ecb.eu/http://www.dnb.nl/betalingsverkeer/mob/http://www.overopiban.nl/http://www.dnb.nl/http://www.ecb.eu/http://www.nvb.nl/

  • Onderzoeksbureau GBNED – www.gbned.nl | www.softwarepakketten.nl | www.ictaccountancy.nl | www.boekhoudplaza.nl

    7

    7. Betaalvereniging Nederland; is eind 2011 officieel opgericht. De Betaalvereniging

    organiseert voor haar leden de collectieve taken in het nationale betalingsverkeer. De

    leden van de Betaalvereniging zijn aanbieders van betaaldiensten op de Nederlandse

    markt: banken, betaalinstellingen en elektronischgeldinstellingen. Voor meer

    informatie zie www.betaalvereniging.nl

    8. European Payments Council (EPC); overkoepelende organisatie gericht op de

    Europese bankenindustrie in relatie tot betalingsinstrumenten. Doelstelling van de

    EPC is het ondersteunen en promoten van SEPA. EPC ontwikkelt de standaards en

    frameworks voor de SEPA betalingsinstrumenten, zoals de SEPA standaards voor

    overboekingen en incasso’s. Dit is dan de basis voor de implementatie van SEPA

    door landen en banken. Voor meer informatie zie

    http://www.europeanpaymentscouncil.eu/.

    http://www.gbned.nl/http://www.softwarepakketten.nl/http://www.ictaccountancy.nl/http://www.boekhoudplaza.nl/http://www.betaalvereniging.nl/http://www.europeanpaymentscouncil.eu/

  • Onderzoeksbureau GBNED – www.gbned.nl | www.softwarepakketten.nl | www.ictaccountancy.nl | www.boekhoudplaza.nl

    8

    2.2 Betalingsinstrumenten

    Het gaat nadrukkelijk niet alleen om functionele wijzigingen, ook de onderliggende technische standaarden voor bestandsuitwisseling met de bank worden aangepast. Voor de realisatie van SEPA is gekozen voor XML/ISO20022, ook wel UNIversal Financial Industry message scheme (UNIFI) genoemd. ISO20022 is een standaard voor financieel berichtenverkeer. Het huidige Clieop03 formaat voor overboekingen en incasso's wijzigt dan naar PAIN (Payment initiation). PAIN is één van de vele berichtcategorieën binnen de ISO20022 standaard. Er is een specifieke invulling van PAIN.001 en PAIN.008 voor het gebruik binnen SEPA, hetgeen verderop in dit hoofdstuk aan de orde komt.

    Op dit moment ondersteunen banken nog geen (generieke) PAIN berichten in andere valuta dan de Euro, maar overwegen dit in de toekomst wel te doen, zodat alle communicatie in XML gaat luiden. Tot die tijd kunnen Buitenland betalingen buiten de SEPA zone en in andere muntsoorten dan de Euro kunnen gedaan worden via het al bestaande buitenland formaat BTL91. Zie hoofdstuk 2.2.9 (Buitenland betalingen).

    Hierna zijn de verschillende betalingsinstrumenten gespecificeerd:

    http://www.gbned.nl/http://www.softwarepakketten.nl/http://www.ictaccountancy.nl/http://www.boekhoudplaza.nl/

  • Onderzoeksbureau GBNED – www.gbned.nl | www.softwarepakketten.nl | www.ictaccountancy.nl | www.boekhoudplaza.nl

    9

    2.2.1 Overboekingen via SEPA Credit Transfer (SCT); Betreft overboekingen met een gegarandeerde maximale doorlooptijd van 1 dag. In het SEPA-tijdperk aangeduid als ‘SEPA Credit Transfer’ (SCT).

    Beschikbaarheid: Sinds 2008 kan al gebruik gemaakt worden van de Europese overboeking bij banken. Vervangt: Overboekingen via Clieop03.

    Wijzigingen t.o.v. binnenlandse betaalspecificaties:

    Kenmerken product Binnenlandse overschrijving Europese overschrijving (SEPA)

    Rekeningnummer 7 of 9 cijferig rekeningnr IBAN/BIC

    Gebied Nederland SEPA

    Aantal karakters voor mededeling of omschrijving

    128 karakters (4 x 32 posities)

    140 karakters

    Aantal karakters voor betalingsreferentie (gestructureerd betalingskenmerk)

    16 35

    Naam begunstigde Niet verplicht Verplicht

    Formaat Clieop03 UNIFI XML-ISO 20022

    Standaarden: Voor overboekingen (SEPA Credit Transfer) is de ISO 20022 standaard pain.001.001.03 van toepassing (pain 001.001.002 uit 2006 is inmiddels vervallen en is feitelijk een vorige release van deze standaard). Opgenomen in de Rulebooks van de European Payments Council (http://www.europeanpaymentscouncil.eu). De technische specificaties zijn beschikbaar op www.betaalvereniging.nl.

    http://www.gbned.nl/http://www.softwarepakketten.nl/http://www.ictaccountancy.nl/http://www.boekhoudplaza.nl/http://www.europeanpaymentscouncil.eu/http://www.betaalvereniging.nl/

  • Onderzoeksbureau GBNED – www.gbned.nl | www.softwarepakketten.nl | www.ictaccountancy.nl | www.boekhoudplaza.nl

    10

    2.2.2 Incasso’s SEPA Direct Debet (SDD); Het gaat om incasso’s in SEPA formaat, aangeduid als ‘SEPA Direct Debet’ (SDD). U sluit een Europees incassocontract af met uw eigen bank, gevolgd door het verzamelen van machtigingen van uw klanten, zowel in het binnen- als buitenland. Het gaat dan om zowel de doorlopende als eenmalige machtiging, waarbij klanten wel in het bezit moeten zijn van een bankrekening in euro in een van de 32 SEPA landen. Naast deze algemene Europese incasso wordt ook een zogeheten zakelijke variant van de Europese incasso aangeboden voor incasso betalingen tussen bedrijven. Dit laatste is trouwens niet verplicht. Bedrijven onderling kunnen ook gebruik maken van de algemene Europese incasso. Daar komt bij dat niet alle banken de zakelijke variant van de Europese incasso ondersteunen.

    Bij de Europese incasso’s ligt meer de focus op het verwerven, beheren en doorsturen van mandaatinformatie. Zo moeten mandaatgegevens bij elke incasso-opdracht meegestuurd worden, zoals uit de specificaties hierna zal blijken. Verder zijn de tijdlijnen een belangrijk aandachtspunt.

    Beschikbaarheid: Sinds november 2009 is de SEPA incasso beschikbaar bij banken.

    Vervangt: Automatische incasso’s via Clieop03.

    Wijzigingen t.o.v. Nederlandse incasso De volgende kenmerken van de Euro-incasso zijn nieuw of anders t.o.v. de Nederlandse incasso.

    1. Tijdlijnen; voor de Nederlandse incasso is dit maximaal 1 werkdag. De tijdlijnen van de Europese incasso variëren van 3 tot 6 werkdagen en staan verderop vermeld in een tabel.

    2. Het terugboekingsrecht; er geldt, net zoals nu ook al bij de Nederlandse Incasso, een terugboekingsrecht van 8 weken bij de Europese incasso’s. Opmerking: De Nederlandse eenmalige incasso zonder terugboekingsrecht voor de consument krijgt geen Europese opvolger. Denk aan de huidige incasso voor een loterij. De bank van de geïncasseerde mag de eerste vijf dagen, na de uitvoering, een incasso terugdraaien. Bijvoorbeeld als gevolg van onvoldoende beschikkingsruimte. Banken gaan hier verschillend mee om. De ene bank weigert een incasso direct, de ander schrijft een incasso eerst af, maar draait deze alsnog terug als het saldo ontoereikend blijft. Nieuw is dat er ook een zakelijke Europese incasso komt die alleen inzetbaar is voor incassobetalingen tussen bedrijven. Deze zakelijk Europese incasso kent geen terugboekingsrecht. Zie ook het tijdschema verderop in dit hoofdstuk.

    3. Incassant-ID; De incassant moet beschikken over een incassant-ID. (Zie tabel hieronder). Het incassant-ID is onder andere gebaseerd op uw inschrijfnummer bij de Kamer van Koophandel en voorzien van een certificaat van echtheid.

    http://www.gbned.nl/http://www.softwarepakketten.nl/http://www.ictaccountancy.nl/http://www.boekhoudplaza.nl/

  • Onderzoeksbureau GBNED – www.gbned.nl | www.softwarepakketten.nl | www.ictaccountancy.nl | www.boekhoudplaza.nl

    11

    U incasseert altijd met het zelfde incassant-ID, ook als u voor incasso meerdere rekeningen bij verschillende banken gebruikt. Het incassant-ID kent de volgende opbouw: NL00ZZZ123456780000 NL : ISO Landcode, in dit geval Nederland. 00 : Controlegetal (net als bij IBAN, zie hoofdstuk 3.1 ‘IBAN’). ZZZ : Creditor Business Code; naar eigen inzicht door de incassant in te vullen, bijvoorbeeld om een bedrijfseenheid te identificeren. Wordt verder niet gecontroleerd tijdens het betalingsverkeer met de banken. 123456780000: Inschrijvingsnummer Kamer van Koophandel, gevolgd door ‘0000’. Let op: Als uw inschrijfnummer bij de Kamer van Koophandel wijzigt (door bijvoorbeeld meerdere BV’s) dan krijgt u ook een ander Incassant-ID. Dit laatste moet dan ook in uw administratie verwerkt worden.

    4. Machtigingen van klanten; De incassant dient bij elke incasso-opdracht extra informatie meer te sturen, zoals opgenomen in de tabel hieronder.

    Kenmerken product Binnenlandse incasso Europese incasso (SEPA)

    Rekeningnummer 7 of 9 cijferig rekeningnr IBAN/BIC

    Incassocontract Per incassovariant Eén incassocontract voor verschillende incassovarianten.

    Incassant Geen apart ID Incassant-ID dat bij iedere incassotransactie wordt vermeld. (bij verandering van bank wordt het zelfde Incassant-ID behouden).

    Identificatie individuele machtigingen

    Geen unieke identificatie machtigingen

    Iedere machtiging heeft uniek kenmerk (max 35 posities) dat bij iedere incassotransactie wordt vermeld. In combinatie met Incassant-ID moet het machtigingskenmerk uniek zijn.

    Datum ondertekening machtiging

    Ligt vaak niet vast in administratie

    Vastleggen in administratie. Voor lopende machtigingen moet de oude datum (1-11-2009) worden gehanteerd, zodat deze identificeerbaar zijn.

    Aantal karakters voor omschrijving

    96 karakters 140 karakters

    Formaat Clieop03 XML-ISO 20022 PAIN

    Standaarden: Voor incasso's (SEPA Direct Debet) is de ISO 20022 standaard pain.008.001.02 van toepassing. Opgenomen in de Rulebooks van de European Payments Council (http://www.europeanpaymentscouncil.eu). De technische specificaties zijn beschikbaar op www.betaalvereniging.nl.

    Varianten: Er zijn twee basisvarianten van de Europese incasso, te weten:

    http://www.gbned.nl/http://www.softwarepakketten.nl/http://www.ictaccountancy.nl/http://www.boekhoudplaza.nl/http://www.europeanpaymentscouncil.eu/

  • Onderzoeksbureau GBNED – www.gbned.nl | www.softwarepakketten.nl | www.ictaccountancy.nl | www.boekhoudplaza.nl

    12

    1. Europese incasso algemeen; onderverdeeld in: 1.a. Europese incasso algemeen doorlopend 1.b. Europese incasso algemeen eenmalig Te gebruiken voor consumenten én bedrijven.

    2. Europese incasso zakelijk; onderverdeeld in 2. a. Europese incasso zakelijk doorlopend 2. b. Europese incasso zakelijk eenmalig Alleen te gebruiken voor bedrijven.

    In onderstaande tabel staan beide varianten naast elkaar weergegeven met de verschillen tussen beide varianten. In de basisopzet en de technische inrichting zijn beide varianten aan elkaar gelijk. De verschillen zitten in een aantal productvoorwaarden en tijdlijnen.

    De algemene Europese incasso, inzetbaar voor betalingen van consumenten, maar ook voor incassobetalingen tussen bedrijven

    De zakelijke Europese incasso, alleen inzetbaar voor incassobetalingen tussen bedrijven

    Debiteur (geïncasseerde) heeft recht op terugboeking.

    Debiteur heeft geen recht op terugboeking.

    Debiteur geeft machtiging af aan incassant. Debiteur geeft machtiging af aan incassant én zijn bank.

    Uw bank (ook wel Debet bank genoemd) ontvangt de transactieopdrachten uiterlijk twee werkdagen voor verwerking. Let op: Bij de éénmalige en de eerste in de rij van doorlopende incasso is dit vijf werkdagen).

    Uw bank ontvangt de transactieopdrachten uiterlijk één werkdag voor verwerking

    Uw bank is niet verplicht de machtiging te controleren

    Uw bank is wel verplicht de machtiging te controleren.

    Debet bank (dus bank van de geïncasseerde) is verplicht het type rekening te controleren

    Geen nieuwe machtigingen nodig.

    Nieuwe machtigingen noodzakelijk.

    Debiteur kan de incasso-opdracht binnen acht weken (56 dagen) terug laten draaien nadat deze is verwerkt.

    Debiteur kan de incasso-opdracht niet terug laten draaien (debiteur heeft geen terugboekingsrecht) nadat deze is verwerkt.

    Binnen 13 maanden kan een verzoek tot correctie van een onjuiste transactie (geen geldige machtiging) worden ingediend door uw bank bij de bank van de incassant.

    Binnen 13 maanden kan een verzoek tot correctie van een onjuiste transactie (geen geldige machtiging) worden ingediend door uw bank bij de bank van de incassant.

    Een machtiging die 36 maanden niet is gebruikt vervalt en mag niet meer door de incassant worden gebruikt.

    Een machtiging die 36 maanden niet is gebruikt vervalt en mag niet meer door de incassant worden gebruikt.

    Zakelijke rekening Om met zakelijke Euro incasso te incasseren moet de (zakelijke) klant een zakelijke bankrekening hebben in één van de SEPA-landen (dus bijvoorbeeld Nederland). Een attentiepunt is dat niet alle banken de Zakelijke Euro incasso ondersteunen. Het kan dan zijn dat u via deze incasso bij bepaalde klanten niet kunt incasseren. Het is daarom verstandig uw klanten vooraf na te laten vragen of de zakelijke Euro incasso ondersteund wordt.

    http://www.gbned.nl/http://www.softwarepakketten.nl/http://www.ictaccountancy.nl/http://www.boekhoudplaza.nl/

  • Onderzoeksbureau GBNED – www.gbned.nl | www.softwarepakketten.nl | www.ictaccountancy.nl | www.boekhoudplaza.nl

    13

    In sommige landen (Verenigd Koninkrijk, Ierland, Portugal en Hongarije) worden kleine en middelgrote bedrijven gezien als particulier. Deze bedrijven mogen dan niet met de zakelijke Euro incasso geïncasseerd worden.

    Andere valuta U kunt euro’s incasseren ten laste van een rekening die in een andere valuta wordt aangehouden. De bank van de debiteur wisselt dan de valuta om (bijvoorbeeld van Engelse ponden).

    http://www.gbned.nl/http://www.softwarepakketten.nl/http://www.ictaccountancy.nl/http://www.boekhoudplaza.nl/

  • Onderzoeksbureau GBNED – www.gbned.nl | www.softwarepakketten.nl | www.ictaccountancy.nl | www.boekhoudplaza.nl

    14

    Tijdlijnen incasso

    Hiervoor zijn al enkele tijdlijnen genoemd. Hierna zijn de tijdlijnen van de Europese incasso

    visueel gemaakt met een toelichting (bron: presentatie NVB, oktober 2012).

    Tijdlijnen Europese incasso algemeen

    a b c d e f g h i j

    DD - 2D - 5D - 14 D + 5 D + 56 D + 13maandenD + 36maanden

    D - 1

    a b c d e f g h i j

    DD - 2D - 5D - 14 D + 5 D + 56 D + 13maandenD + 36maanden

    D - 1

    Tijdlijnen Europese incasso Business to Business (B2B)

    http://www.gbned.nl/http://www.softwarepakketten.nl/http://www.ictaccountancy.nl/http://www.boekhoudplaza.nl/

  • Onderzoeksbureau GBNED – www.gbned.nl | www.softwarepakketten.nl | www.ictaccountancy.nl | www.boekhoudplaza.nl

    15

    Overstap: Incassanten hebben de mogelijkheid om in één keer over te stappen op de Europese overschrijving en de Europese incasso. Zie verder 2.3 (Planning overstap naar SEPA).

    Consumenten: Er is sprake van consumentenbescherming bij de Europese incasso. Te weten: Betalingsdienstaanbieders moeten betalers de mogelijkheid geven om:

    - inning van incasso’s te beperken tot een bepaald bedrag of bepaalde periodiciteit, of beide;

    - incasso’s vanaf hun rekening volledig te blokkeren; - incasso’s door specifieke begunstigden te blokkeren; - alleen incasso’s toe te staan door één of meer specifieke begunstigden; - bij incassovarianten zonder recht op terugbetaling de betalingsdienstaanbieder te

    laten controleren of het bedrag overeenkomt met de machtiging voordat het afgeschreven wordt.

    Black- en white listing Incassanten blokkeren of juist toestemming geven om te incasseren wordt aangeduid als black listing (incassanten uitsluiten) en white listing (incassanten juist toestemming geven om te incasseren).

    Incasso Alert: Bij het doen van incasso is sprake van een verplichte vooraankondiging (Zie ook 4.1.3 ‘Incasso’s’. De bank van de debiteur informeert haar particuliere klanten over een eerste of eenmalige incasso die afgeschreven gaat worden. Hierdoor kan de klant de incasso tot en met de uitvoeringsdatum weigeren. De Nederlandse banken hebben daarvoor samen met de Consumentenbond een incasso Alert ontwikkeld. Het staat de bank vrij om ook zakelijke klanten te informeren of over iedere aankomende Euro incasso.

    Machtigingen: De (bestaande) voorwaarden voor het afgeven van een machtiging (toestemming om te mogen incasseren) worden aangescherpt:

    Alleen een schriftelijke machtiging is formeel geldend;

    (Er wordt wel gewerkt aan een elektronische variant onder de naam e-Mandates, zie

    hoofdstuk 4.4).

    Een machtiging moet beschikbaar blijven voor navraag;

    Telefonisch machtigen voor incasso vervalt;

    Bedrijven variant, waarbij sprake is van een 2-zijdige machtiging via de credit bank

    (van de debiteur) en debet bank (van de incassant). Beiden zijn nodig voordat een

    zakelijke incasso kan worden uitgevoerd.

    Bestaande doorlopende machtigingen voor incasso kunnen geldig blijven. Dit laatste geldt

    niet voor zakelijke incasso’s (B2B).

    Zie ook 4.1.3 (Incasso’s).

    http://www.gbned.nl/http://www.softwarepakketten.nl/http://www.ictaccountancy.nl/http://www.boekhoudplaza.nl/

  • Onderzoeksbureau GBNED – www.gbned.nl | www.softwarepakketten.nl | www.ictaccountancy.nl | www.boekhoudplaza.nl

    16

    2.2.3 Acceptgiro;

    Hoewel het aantal verwerkte Acceptgiro’s jaarlijks daalt is het nog steeds een populair

    betaalmiddel. Daarom is besloten om ook de huidige (=oude) Acceptgiro geschikt te maken

    voor de nieuwe betaalmarkt. De nieuwe Acceptgiro heet IBAN-Acceptgiro.

    1 juli 2013; de start van IBAN-Acceptgiro

    Vanaf 1 juli 2013 kunnen banken de IBAN-Acceptgiro verwerken. Vanaf dan mogen

    incassanten IBAN-Acceptgiroformulieren versturen. Softwareleveranciers kunnen er voor

    zorgen dat hun huidige en nieuwe klanten op tijd klaar zijn hiervoor.

    Vanaf 1 februari 2014 kunnen banken het ‘oude’ Euro-Acceptgiro - zowel via papier als via

    internetbankieren - niet meer verwerken.

    “De verwachting van het Nationaal Forum SEPA-Migratie (NFS) is dat de papieren

    acceptgiro tot uiterlijk 1 januari 2019 nodig zal blijven. Voor die tijd worden er voor gebruikers

    aanvaardbare alternatieven ontwikkeld. Het NFS zal periodiek het gebruik, de kosten en de

    maatschappelijke behoefte van de acceptgiro monitoren”, aldus informatie onder het

    onderdeel “Veelgestelde vragen” op de website www.overopiban.nl.

    De IBAN-Acceptgiro kan onderscheiden worden door de volgende negen kenmerken:

    1. Er staat geen blauw vlak met het gele Euro teken op de controlestrook;

    2. Bovenaan staat Acceptgiro in plaats van euro-acceptgiro;

    3. Er staan 18 vakjes in plaats van 10 vakjes om een IBAN in het vullen. Boven die 18

    vakjes staat de tekst ‘van bankrekening (IBAN)’;

    4. Boven het vak voor de handtekening staat de volgende tekst ‘bij betalen uw IBAN

    invullen’;

    5. Het vak voor de handtekening staat lager. Het staat nu op dezelfde hoogte als de

    naam, het adres en de woonplaats van de betaler;

    6. Er staat geen blauw vlak met het gele Euro teken aan de rechterkant van de

    Acceptgiro. Op die plek staat nu het vak voor de handtekening;

    7. De formuliercode van een IBAN-Acceptgiro is altijd 17;

    8. BIC en IBAN van de Acceptgiroverspreider staan in de coderegel;

    9. Het bedrijf dat de IBAN-Acceptgiro gestuurd heeft, heeft zijn IBAN ingevuld bij de

    tekst: ‘op rekening’, zowel op de controlestrook als op de IBAN-Acceptgiro zelf.

    Bovenstaande informatie is deels ontleend aan www.acceptgiro.nl van Currence (januari

    2013) waar tevens een voorbeeld van de IBAN-Acceptgiro is te vinden.

    Standaarden: Er is nieuwe printsoftware nodig. Deze maakt het mogelijk om IBAN-Acceptgiroformulieren in te printen met het alfanumerieke OCR-B lettertype (ECMA-11) in de coderegel. Meer informatie staat in bijlage G.A. op www.acceptgiro.nl.

    http://www.gbned.nl/http://www.softwarepakketten.nl/http://www.ictaccountancy.nl/http://www.boekhoudplaza.nl/http://www.overopiban.nl/http://www.acceptgiro.nl/http://www.acceptgiro.nl/

  • Onderzoeksbureau GBNED – www.gbned.nl | www.softwarepakketten.nl | www.ictaccountancy.nl | www.boekhoudplaza.nl

    17

    2.2.4 Rekeninginformatie (reconciliatie); 2.2.4.1 Inleiding (Onderstaande informatie is voor een belangrijk deel ontleend aan de brochure ‘Veranderingen voor de reconciliatie door SEPA, februari 2013, versie 1.0, door de Betaalvereniging’, http://www.betaalvereniging.nl/wp-uploads/2013/02/Informatieoverzicht-Veranderingen-voor-reconciliatie-door-SEPA.pdf). Veranderingen op het gebied van reconciliatie zijn:

    de standaardrapportageformaten MT940 en GMU zijn aangepast; CAMT.053 is als standaardrapportageformaat toegevoegd;

    het rapportageformaat VerwInfo verdwijnt;

    het is niet meer vanzelfsprekend dat bedrijven één totaalboeking krijgen van dezelfde ontvangen betalingen, bijvoorbeeld van alle Acceptgiro’s;

    bedrijven ontvangen de terugkoppeling en betaalinformatie voortaan alleen via hun eigen bank. Dit gaat zowel om boekingsinformatie als om uitvalsverslag.

    Bovenstaande veranderingen kunnen zich nu al voordoen. Bedrijven krijgen – of zijzelf nu over zijn op SEPA of niet - al te maken met deze veranderingen. Ze moeten dan dus zowel de ‘nieuwe’ als de ‘oude’ betaalinformatie kunnen verwerken. 2.2.4.2 SEPA MT940 Op korte termijn wordt door de banken MT940 geschikt gemaakt om SEPA te ondersteunen of wordt een SEPA variant van MT940 gehanteerd. In die zin dat de huidige MT940 wordt uitgebreid met IBAN. We hebben deze variant even ‘SEPA MT940’ genoemd. Banken hebben hierover de volgende informatie verstrekt:

    ABN AMRO; Klanten krijgen één MT940 rapportage die informatie over zowel domestic als SEPA transacties kan bevatten.

    BNG; Klanten krijgen één MT940 rapportage die zowel de domestic als de SEPA stroom bevat.

    ING; Klanten krijgen één MT940 rapportage die informatie over zowel domestic als SEPA transacties kan bevatten. Per elektronische kanaal van ING is een formaat beschrijving beschikbaar is op de bestandsformaten site.

    Rabobank; SWIFT MT 940 structured bevat de SEPA informatie. Hij vervangt dus in een later stadium de huidige MT 940 extended.

    Van Lanschot Bankiers; SEPA MT940 bevat de SEPA variant.

    Het formaat MT940 wijzigt op termijn naar het nieuwe formaat ‘CAMT.053’. Informeer regelmatig bij uw bank wanneer CAMT beschikbaar komt. CAMT CAMT.053 is feitelijk de opvolger van MT940. De technische specificaties zijn beschikbaar op www.betaalvereniging.nl. 2.2.4.3 GMU Binnen de ING wordt, naast MT940, ook de Geïntegreerde Mutatie Uitvoer (GMU) gehanteerd. GMU voorziet in elektronische verantwoording van alle debet- en creditmutaties op een maximaal 7-cijferige Zakelijke Rekening (zeg maar de girorekeningnummers) ten behoeve van de automatische verwerking in financiële applicaties. In GMU 02 is het GMU-

    http://www.gbned.nl/http://www.softwarepakketten.nl/http://www.ictaccountancy.nl/http://www.boekhoudplaza.nl/http://www.betaalvereniging.nl/wp-uploads/2013/02/Informatieoverzicht-Veranderingen-voor-reconciliatie-door-SEPA.pdfhttp://www.betaalvereniging.nl/wp-uploads/2013/02/Informatieoverzicht-Veranderingen-voor-reconciliatie-door-SEPA.pdfhttp://www.betaalvereniging.nl/

  • Onderzoeksbureau GBNED – www.gbned.nl | www.softwarepakketten.nl | www.ictaccountancy.nl | www.boekhoudplaza.nl

    18

    formaat verder uitgebreid, zodat extra informatie gerapporteerd kan worden bij SEPA-transacties. Hierdoor kan de automatische reconciliatie van met name het Europese incasso worden verbeterd. Uitgebreide informatie over GMU en SEPA is te vinden op: http://www.ing.nl/zakelijk/betalen/sepa-europees-betalen/bestandsformaten/ 2.2.4.4 Verwinfo Op dit moment kan ook Equens terugkoppeling geven van betaaltransacties en betaalinformatie aan bedrijven. Bedrijven verwerken deze informatie (geautomatiseerd) in hun eigen administratie. Equens stelt verwerkingsinformatie beschikbaar voor bedrijven als zij betalingen direct bij Equens aanleveren en voor bedrijven die betalingen bij hun eigen bank aanleveren. Daarnaast stelt Equens betaalinformatie beschikbaar als bedrijven betalingen via Acceptgiro ontvangen of als ze overboekingen ontvangen. Equens biedt daarvoor het bestandsformaat VerwInfo aan. VerwInfo bevat vier soorten informatie:

    1. batchsoort A - geweigerde en geannuleerde opdrachten. Bevat opdrachten uit een ClieOp batch die bedrijven hebben ingezonden die Equens niet heeft kunnen uitvoeren. Het kan ook opdrachten bevatten die op verzoek van deze bedrijven zijn geannuleerd;

    2. batchsoort B - terugboekingen (‘storno’) van Incasso-opdrachten. Bevat terugboekingen van Incasso-opdrachten die bedrijven hebben ingezonden. De bank van de geïncasseerde heeft het initiatief voor de terugboeking genomen of de geïncasseerde heeft dit zelf gedaan;

    3. batchsoort C - Acceptgiro's, eventueel aangevuld met inkomende crediteurenbetalingen. Bevat verwerkte Acceptgiro’s voor bedrijven, eventueel met vermelding van naam en rekeningnummer van de betaler. Ook kunnen bedrijven crediteurenbetalingen ontvangen die Equens heeft verwerkt;

    4. batchsoort D - namen en adressen van crediteuren; Bevat namen en adressen die horen bij rekeningen uit een ClieOp batch met uitgaande crediteuren-betalingen of salarisbetalingen die bedrijven hebben ingezonden.

    SEPA tijdperk Banken kunnen hun eigen klanten terugkoppeling geven van betaaltransacties en andere rapportageformaten betaalinformatie. VerwInfo is in zijn huidige vorm verdwenen. Dit betekent dat terugboekingen van incasso-opdrachten (batchsoort B) voortaan aangeboden worden via SEPA MT940 of CAMT. Een bedrijf dat gebruikmaakt van de gedetailleerde betaalinformatie in VerwInfo (batchsoort C) zal zijn eigen bank moet vragen of deze een alternatief heeft.

    http://www.gbned.nl/http://www.softwarepakketten.nl/http://www.ictaccountancy.nl/http://www.boekhoudplaza.nl/http://www.ing.nl/zakelijk/betalen/sepa-europees-betalen/bestandsformaten/

  • Onderzoeksbureau GBNED – www.gbned.nl | www.softwarepakketten.nl | www.ictaccountancy.nl | www.boekhoudplaza.nl

    19

    2.2.5 SEPA Cards Framwork (SCF); Vanwege de overgang naar één Europese betaalmarkt vinden sinds 2012 alle betaaltransacties met bankpassen plaats met gebruik van de EMV-chip. SCF beschrijft geldende basisprincipes en -regels voor kaarten. De EMV-chipstandaard is de onderliggende, internationale standaard in het SCF. Door Europees en ook wereldwijd dezelfde standaard te hanteren wordt een breed en veilig gebruik van bankpassen gerealiseerd. Currence, de eigenaar van het merk PIN, heeft het product PIN (niet te verwarren met de 4-cijferige pincode die in gebruik blijft in combinatie met de EMV-chip) per 1 januari 2012 uit de markt genomen. Vervangt: Oude huidige chip en magneetstrip op bankpassen. Nieuwe bankpassen hebben een EMV-chip. Wijzigingen t.o.v. (oude) Nederlandse betaalpas en creditcard: Kenmerken product Nederlands product SEPA

    Nederlandse betaalpas

    Chip Pas heeft chip en magneetstrip Pas heeft EMV-chip en magneetstrip

    Nederlandse creditcard

    Autorisatie Handtekening bij betalen met creditcard

    Pincode gebruiken bij betalen met creditcard

    Techniek: De EMV-chipstandaard. EMV is een internationale standaard voor veiligere betalingen en geldopnames met bankpassen voorzien van een chip. EMV staat voor Europay, MasterCard en VISA, de kaartmaatschappijen die deze chipstandaard oorspronkelijk hebben ontwikkeld. Creditcards zijn al voor 95% EMV-geschikt. De belangrijkste verandering is dat de betaling niet via de magneetstrip gaat, maar op basis van de chip wordt gedaan. De EMV-chip zit al op alle Nederlandse bankpassen, de betaalterminals in Nederland zijn inmiddels aangepast. Doel is het tegengaan van fraude door het kopiëren van de magneetstrip (skimming). De meeste Europese landen zijn al overgestapt op EMV. Alle geldautomaten in Nederland zijn inmiddels al vervangen en geschikt voor EMV. De betaalpassen als ook de betaalterminals in Nederland zijn aangepast voor EMV. Het gebruik van de magneetstrip is niet meer mogelijk sinds begin 2012. Algemene informatie over de deze verandering voor toonbankbetalingen is te vinden op www.hetnieuwepinnen.nl. Chipknip De chip van de bankpas wordt al geruime tijd gebruikt voor het laden en betalen met de Chipknip. Hierin verandert niets. In sommige gevallen, bij betaalautomaten die naast pinnen ook betalen met de Chipknip accepteren, kan het zijn dat bij het insteken van de pas de betaalautomaat vraagt of een betaling vanuit de Chipknip of als pinbetaling verwerkt moet worden. De consument maakt dan de keuze.

    http://www.gbned.nl/http://www.softwarepakketten.nl/http://www.ictaccountancy.nl/http://www.boekhoudplaza.nl/http://www.hetnieuwepinnen.nl/

  • Onderzoeksbureau GBNED – www.gbned.nl | www.softwarepakketten.nl | www.ictaccountancy.nl | www.boekhoudplaza.nl

    20

    2.2.6 iDEAL

    iDEAL is een betaalinstrument om vertrouwd, veilig en gemakkelijk online aankopen af te

    rekenen binnen Nederland. Er wordt afgerekend in de vertrouwde internet betaalomgeving,

    op basis van specifieke beveiligingsmethodes van uw eigen bank. Als internetbankierder

    kunt u direct gebruik maken van iDEAL, zonder dat u zich daarvoor hoeft aan te melden.

    iDEAL is ontwikkeld door ABN AMRO, ING Bank, Postbank en Rabobank.

    Vervangt:

    De SEPA-variant iDEAL (versie 3.3) vervangt de voorgaande variant van iDEAL. De

    specificaties van deze SEPA-variant van iDEAL zijn beschikbaar.

    De nieuwe iDEAL versie kent twee belangrijke wijzigingen ten opzichte van de huidige

    versie:

    1. De iDEAL transacties en het berichtenverkeer worden in de nieuwe iDEAL versie

    uitgevoerd op basis van de SEPA Credit Transfer (SCT). Dit is de Europese

    overboeking gebaseerd op IBAN als rekeningnummer (International Bank Account

    Number) dat in Nederland uit 18 tekens bestaat.

    2. De beveiliging van het iDEAL berichtenverkeer wordt aangescherpt om te voldoen

    aan toekomstige beveiligingsnormen.

    Er is een duale periode van 2012 Q3 tot 2013 Q3.

    Tijdens deze periode wordt zowel versie 2.2 (de versie voorafgaand aan SEPA) als versie

    3.3 ondersteund.

    Informatie over iDEAL is te vinden op www.ideal.nl

    http://www.gbned.nl/http://www.softwarepakketten.nl/http://www.ictaccountancy.nl/http://www.boekhoudplaza.nl/http://www.ideal.nl/

  • Onderzoeksbureau GBNED – www.gbned.nl | www.softwarepakketten.nl | www.ictaccountancy.nl | www.boekhoudplaza.nl

    21

    2.2.7 FINBOX

    FINBOX (voorheen De digitale nota) is een Nederlandse standaard voor het digitaal

    versturen en ontvangen van facturen via de internetbankieromgeving. Het betreft een factuur

    (of waardedocument) van een leverancier die de nota-ontvanger (consument of ondernemer)

    digitaal via de internetbankieromgeving ontvangt en daar wordt opgeslagen. De digitale nota

    kan via de internetbankieromgeving direct worden betaald. Op dit moment wordt FINBOX

    vooral ingezet voor de consumentenmarkt. FINBOX wordt ingezet door in elk geval ABN

    AMRO, ING en Rabobank.

    Vervangt:

    Specificaties van de aansluiting op SEPA zijn beschikbaar.

    http://www.gbned.nl/http://www.softwarepakketten.nl/http://www.ictaccountancy.nl/http://www.boekhoudplaza.nl/

  • Onderzoeksbureau GBNED – www.gbned.nl | www.softwarepakketten.nl | www.ictaccountancy.nl | www.boekhoudplaza.nl

    22

    2.2.8 Spoedbetalingen Spoedbetalingen zijn in 2007 al gemigreerd naar Europese infrastructuren, zodat daar geen aanpassingen voor SEPA noodzakelijk zijn. Spoedbetaling is overigens alleen mogelijk binnen Nederland. Feitelijk is een spoedbetaling het zelfde als een gewone overboeking (zie 2.2.1).

    http://www.gbned.nl/http://www.softwarepakketten.nl/http://www.ictaccountancy.nl/http://www.boekhoudplaza.nl/

  • Onderzoeksbureau GBNED – www.gbned.nl | www.softwarepakketten.nl | www.ictaccountancy.nl | www.boekhoudplaza.nl

    23

    2.2.9 Buitenland betalingen (buiten SEPA zone) Buitenland betalingen buiten de SEPA zone en in andere muntsoorten dan de Euro kunnen gedaan worden via het al bestaande buitenland formaat BTL91. Let op: Binnen de administratie moet het dus duidelijk zijn of een betaling plaatsvindt binnen de SEPA zone en in Euro of anders (dus niet in Euro of buiten de SEPA zone). Of betaling binnen de SEPA zone valt kan wellicht bijgehouden worden via de landentabel die is gekoppeld aan relaties (klanten). Binnen de landentabel zou dan een indicatie “SEPA-land” opgenomen kunnen worden. Bij buitenlandbetalingen is het IBAN wel van belang (zie hoofdstuk 3.1 IBAN).

    http://www.gbned.nl/http://www.softwarepakketten.nl/http://www.ictaccountancy.nl/http://www.boekhoudplaza.nl/

  • Onderzoeksbureau GBNED – www.gbned.nl | www.softwarepakketten.nl | www.ictaccountancy.nl | www.boekhoudplaza.nl

    24

    2.3 Planning overgang naar SEPA Inmiddels heeft de Europese Commissie nu regelgeving die de overgang naar de panEuropese betaalproducten verplicht stelt. Het is natuurlijk niet verstandig om als organisatie te wachten tot het laatste moment om over te schakelen naar SEPA. Voor zowel overschrijvingen als incasso’s geldt 1 februari 2014 als einddatum voor

    nationale betaalproducten.

    Nicheproducten kunnen tot 1 februari 2015 in de huidige vorm gebruikt blijven worden.

    (Nicheproducten zijn producten met een samengevoegd marktaandeel van minder dan 10%

    van het totale aantal overschrijvingen respectievelijk incasso’s in een lidstaat). Voorbeelden

    van nicheproducten in Nederland zijn: de Acceptgiro en de Kansspelincasso (o.a. met

    Nederlandse rekeningnummers).

    Volgens het Nationaal SEPA migratieplan (versie 0.9) betekent bovenstaande dat:

    1. Banken hun specificaties basisassortiment voor zakelijke gebruikers gereed hebben

    op 1 januari 2012. Het basisassortiment is hetgeen beschikbaar moet zijn voor de

    start van de massale migratie naar SEPA en wordt verderop toegelicht.

    2. Banken hun infrastructuur gereed hebben op uiterlijk 1 oktober 2012 voor SCT

    (overschrijvingen) en SDD (incasso’s).

    3. Leveranciers van administratieve software hun software aangepast hebben op

    uiterlijk 1 oktober 2012 voor SCT (overschrijvingen) en SDD (incasso’s).

    4. Leveranciers van administratieve software ondersteunen gebruikers tot 1 februari

    2014 met de implementatie van SEPA ready software.

    Basisassortiment

    Het basisassortiment wordt volgens het Nationaal SEPA migratieplan (versie 0.9) als volgt

    weergegeven:

    Nederlandse betaalproducten SEPA betaalproducten

    Overschrijving via internet (binnenlands)

    Grensoverschrijdende overschrijving via internet

    (in euro’s, binnen Europa)

    Europese overschrijving via internet.

    Toelichting:

    De Europese overschrijving is via

    internetbankieren beschikbaar bij alle banken.

    Overschrijving via overschrijvingsformulier

    (binnenlands)

    Grensoverschrijdende overschrijving via

    overschrijvingsformulier (in euro’s, binnen

    Europa)

    Europese overschrijving via (standaard-)

    overschrijvingsformulier.

    Toelichting:

    Het papieren overschrijvingsformulier zal vanaf

    het vierde kwartaal 2012 en uiterlijk eerste

    kwartaal 2013 beschikbaar zijn, voor zover

    http://www.gbned.nl/http://www.softwarepakketten.nl/http://www.ictaccountancy.nl/http://www.boekhoudplaza.nl/

  • Onderzoeksbureau GBNED – www.gbned.nl | www.softwarepakketten.nl | www.ictaccountancy.nl | www.boekhoudplaza.nl

    25

    Nederlandse betaalproducten SEPA betaalproducten

    banken deze mogelijkheid aanbieden.

    Periodieke (Nederlandse) overschrijving Periodieke Europese overschrijving

    Toelichting:

    De periodieke Europese overschrijving is uiterlijk

    in het derde kwartaal van 2012 beschikbaar voor

    gebruikers via internetbankieren.

    Eenmalige incasso (papieren of telefonische

    machtiging)

    Doorlopende incasso (papieren of telefonische

    machtiging)

    Zakelijke incassovarianten

    Europese incasso (papieren machtiging)

    Het aanvullend assortiment is als volgt gemeld:

    Nederlandse betaalproducten SEPA betaalproducten

    Spoedbetaling Spoedbetaling op basis van IBAN

    iDEAL afgehandeld via Nederlandse

    overschrijving

    iDEAL afgehandeld via Europese overschrijving.

    Toelichting:

    Vanaf tweede kwartaal 2012 kunnen

    webwinkeliers overstappen op de SEPA-variant

    van iDEAL. Uiterlijk in het tweede kwartaal van

    2013 moeten zij zijn overgestapt. Gedurende de

    duale periode van iDEAL (voorzien van het

    tweede kwartaal 2012 tot en met het tweede

    kwartaal van 2013) kunnen webwinkeliers en

    banken (issuing) onafhankelijk van elkaar

    migreren.

    Digitale nota afgehandeld via Nederlandse

    overschrijving

    Digitale nota afgehandeld via Europese

    overschrijving.

    Acceptgiro Zie hetgeen genoemd onder 2.2.3.

    (Nederlandse) overschrijving via telefonisch

    kanaal. Het gaat hier om het opgeven van een

    overschrijving via een voice response systeem

    en/of het intoetsen van de opdracht.

    “In het eerste kwartaal van 2012 zal een expert

    meeting plaatsvinden van de Werkgroep

    Toegankelijkheid en Bereikbaarheid en

    vertegenwoordigers van de banken”, aldus

    Nationaal SEPA migratieplan.

    Zakelijke incassovarianten Zakelijke Europese incasso

    http://www.gbned.nl/http://www.softwarepakketten.nl/http://www.ictaccountancy.nl/http://www.boekhoudplaza.nl/

  • Onderzoeksbureau GBNED – www.gbned.nl | www.softwarepakketten.nl | www.ictaccountancy.nl | www.boekhoudplaza.nl

    26

    Nederlandse betaalproducten SEPA betaalproducten

    Digitale nota afgehandeld via Nederlandse

    incasso

    Digitale nota afgehandeld via Europese incasso.

    Kansspelincasso Zie hetgeen genoemd onder 2.2.2.

    Huidige praktijk van machtigingen via internet e-Mandate: Europese incasso met machtiging via

    internet.

    Toelichting:

    Nederlandse banken zullen de e-Mandate

    toevoegen aan de Europese incasso, maar deze

    zal pas na de einddatum beschikbaar zijn voor

    incassanten.

    Als laatste maakt het Nationaal SEPA migratieplan als volgt melding van het assortiment

    massaal zakelijk betalingsverkeer.

    Nederlandse betaalproducten SEPA betaalproducten

    Bulkaanlevering Nederlandse betaal- en incasso-

    opdrachten

    Bulkaanlevering Europese betaal- en incasso-

    opdrachten via XML

    Reporting Nederlandse transacties Reporting Europese transacties via XML/MT940

    http://www.gbned.nl/http://www.softwarepakketten.nl/http://www.ictaccountancy.nl/http://www.boekhoudplaza.nl/

  • Onderzoeksbureau GBNED – www.gbned.nl | www.softwarepakketten.nl | www.ictaccountancy.nl | www.boekhoudplaza.nl

    27

    2.4 Banken

    Gericht op Nederland bevat dit hoofdstuk informatie over individuele banken. Het gaat dan

    om contactgegevens en met name een verwijzing naar SEPA bronnen van de individuele

    banken, zodat u daar altijd de laatste informatie kunt vinden.

    Overstapservice

    In Nederland kennen we de Overstapservice; een service van de Nederlandse banken die

    het eenvoudiger maakt om van bank te veranderen. Als u een Europese

    overschrijvingsbatch aanlevert, controleert de bank of de rekeningnummers zijn aangemeld

    voor de Overstapservice. Als dat het geval is dan leidt de bank de betreffende

    betaaltransactie door naar de nieuwe bank van de crediteur. De bank vermeldt daarbij het

    nieuwe rekeningnummer, zodat de nieuwe bank de betaaltransactie gewoon kan uitvoeren.

    Deze service blijft in het SEPA-tijdperk het zelfde.

    Specifieke invulling van velden

    In de NL implementation Guidelines wordt verwezen naar specifieke invulling van velden:

    “Op onderdelen laten zowel de EPC als de NL Implementation guidelines ruimte voor specifieke

    invulling van velden. Banken kunnen met hun klanten afspraken maken voor specifiek gebruik van die

    velden. De invulling daarvan kan van bank tot bank verschillen. Een voorbeeld daarvan is het veld

    ‘category purpose’. Ook de wijze van aanleveren kan per bank verschillen. Dit geldt niet alleen voor de

    gebruikte protocollen maar ook voor andere, meer procedurele afspraken. Zo kunt u bij de ene bank

    uw betaalopdrachten maximaal één maand van te voren aanleveren, voor andere banken kan weer

    een andere maximale aanlevertermijn gelden. Met de NL Implementation Guidelines of de EPC

    Implementation Guidelines/ISO berichtbeschrijving beschikt u dus over de basisinformatie om uw

    systemen geschikt te maken voor SEPA betalingen.”.

    Bij dit rapport behoort tevens de bijlage “SEPA standaard en extra specificaties (addendum)

    per bank”. Deze bijlage bevat extra specificaties (addendum) met betrekking tot:

    - SEPA Credit Transfer (SCT); overboekingen

    - SEPA Direct Debet (SDD); incasso’s

    Voor de volgende banken: ABN-AMRO, ING, Rabobank en SNS. Dit document kan slechts

    als indicatie worden beschouwd. Voor de exacte specificaties wordt u verwezen naar

    betreffende banken, die hierna aan de orde komen.

    Op de volgende pagina’s vindt u SEPA-informatie van de volgende banken:

    2.4.1 BNG (Bank Nederlandse Gemeenten)

    2.4.2 Rabobank

    2.4.3 ABN AMRO Bank

    2.4.4 ING

    2.4.5 RBS

    2.4.6 SNS

    2.4.7 Van Lanschot Bankiers

    2.4.8 Deutsche Bank

    2.4.9 Friesland Bank

    2.4.10 KAS BANK

    2.4.11 Staalbankiers

    2.4.12 Triodos Bank

    http://www.gbned.nl/http://www.softwarepakketten.nl/http://www.ictaccountancy.nl/http://www.boekhoudplaza.nl/

  • Onderzoeksbureau GBNED – www.gbned.nl | www.softwarepakketten.nl | www.ictaccountancy.nl | www.boekhoudplaza.nl

    28

    2.4.1 BNG (Bank Nederlandse Gemeenten)

    Website: www.bng.nl/sepa

    contact: [email protected]

    Technische (bestands)specificaties: http://bng.nl/smartsite.shtml?id=72520 Afwijkingen en toevoegingen: BNG hanteert de standaard voor SCT (overboekingen) en SDD (incasso’s) volledig. BNG kent voor zowel voor SCT als SDD bestanden de optionele mogelijkheid om een integriteitscontrole op basis van een SHA1 hash te doen over de geïmporteerde bestanden. BNG heeft dit op verzoek van diverse klanten in de publieke sector gebouwd aangezien SCT en SDD bestanden geen integriteitskenmerk kenmerk kennen als in het verleden de som rekeningnummers. Uitsluitend het totaal aantal posten als het totaalbedrag kan worden meegegeven. Voor enkele IAD (interne accountantsdienst) afdelingen gaf dit te weinig waarborgen dat er geen (ongewenste) veranderingen in bestanden hadden plaatsgevonden nadat het bestand het softwarepakket had verlaten en voordat het bestand daadwerkelijk was verzonden naar de bank.

    De werking is als volgt:

    A. Het softwarepakket genereert over het gehele bestand een standaard SHA1 hash van 40

    posities. Deze wordt naast het totaal aantal posten en bedrag getoond/geprint bij het

    aanmaken van het bestand. Deze hash wordt niet in het bestand geplaatst. Dit leidt namelijk

    tot een nieuwe hash.

    B. Tijdens het importeren van het bestand kan de klant de laatste 5 posities van deze hash

    invoeren, samen met het totaal aantal posten en bedrag. BNG maakt op basis van het

    ontvangen bestand een eigen berekening en vergelijkt deze met de opgave van de klant.

    C. Ook bij het zetten van de handtekeningen wordt de SHA1 hash getoond en kunnen de

    teken bevoegden een visuele controle doorvoeren.

    http://www.gbned.nl/http://www.softwarepakketten.nl/http://www.ictaccountancy.nl/http://www.boekhoudplaza.nl/http://www.bng.nl/sepamailto:[email protected]://bng.nl/smartsite.shtml?id=72520

  • Onderzoeksbureau GBNED – www.gbned.nl | www.softwarepakketten.nl | www.ictaccountancy.nl | www.boekhoudplaza.nl

    29

    2.4.2 Rabobank

    Websites

    Algemeen:

    www.rabobank.nl/sepa

    Zakelijk:

    http://www.rabobank.nl/bedrijven/producten/betalen_en_ontvangen/iban_en_sepa/

    Technische (bestands)specificaties:

    http://www.rabobank.nl/bedrijven/help/specificaties_elektronische_betaaldiensten/

    Afwijkingen en toevoegingen:

    Rabobank hanteert twee aanvullingen op de Europese/interbancaire implementation

    Guidelines (bron Handleiding Euro-incasso, Rabobank):

    1. De BIC is geen verplicht veld bij de Rabobank. Een eventueel meegegeven BIC

    wordt overschreven met de bij de Rabobank bekende BIC. Heeft dus verder geen

    impact.

    2. Incassobatches worden altijd gecomprimeerd (in één totaalboeking) verantwoord op

    de rekening, ongeacht de waarde van het veld in de PAIN.008.001.02.

    Rabobank overschrijft de waarde altijd met TRUE.

    Zie tevens de bijlage “SEPA standaard en extra specificaties (addendum) per bank”,

    behorende bij dit rapport.

    http://www.gbned.nl/http://www.softwarepakketten.nl/http://www.ictaccountancy.nl/http://www.boekhoudplaza.nl/http://www.rabobank.nl/sepahttp://www.rabobank.nl/bedrijven/producten/betalen_en_ontvangen/iban_en_sepa/http://www.rabobank.nl/bedrijven/help/specificaties_elektronische_betaaldiensten/

  • Onderzoeksbureau GBNED – www.gbned.nl | www.softwarepakketten.nl | www.ictaccountancy.nl | www.boekhoudplaza.nl

    30

    2.4.3 ABN AMRO Bank

    Website: https://www.abnamro.nl/nl/zakelijk/betalen/sepa/index.html

    Technische (bestands)specificaties:

    https://www.abnamro.nl/nl/zakelijk/betalen/sepa/downloads.html

    Contact: [email protected]

    Afwijkingen en toevoegingen:

    Op bovenstaande website zijn de volgende documenten te vinden onder het kopje “ABN

    AMRO Addendum”:

    “ABNAMRO addendum on the XML message for SEPA Credit Transfer Initiation

    Implementation Guidelines for the Netherlands”.

    “ABNAMRO addendum on the XML message for SEPA Direct Debit Initiation Implementation

    Guidelines for the Netherlands”.

    Zie tevens de bijlage “SEPA standaard en extra specificaties (addendum) per bank”,

    behorende bij dit rapport.

    http://www.gbned.nl/http://www.softwarepakketten.nl/http://www.ictaccountancy.nl/http://www.boekhoudplaza.nl/https://www.abnamro.nl/nl/zakelijk/betalen/sepa/index.htmlhttps://www.abnamro.nl/nl/zakelijk/betalen/sepa/downloads.htmlmailto:[email protected]

  • Onderzoeksbureau GBNED – www.gbned.nl | www.softwarepakketten.nl | www.ictaccountancy.nl | www.boekhoudplaza.nl

    31

    2.4.4 ING

    Websites:

    http://www.ing.nl/zakelijk/betalen/sepa-europees-betalen/

    http://www.ingsepa.com/

    Technische (bestands)specificaties:

    http://www.ing.nl/zakelijk/betalen/sepa-europees-betalen/bestandsformaten/index.aspx

    Contact: [email protected]

    De software leveranciers kunnen de formaten conform de omschrijving zoals gepubliceerd

    op http://www.ing.nl/bestandsformaten inbouwen in hun pakket. Het is daarnaast mogelijk

    om een testbestand aan te leveren wat gevalideerd kan worden via een online

    formatenchecker, de Format Validation Tool. Softwareleveranciers kunnen voor meer

    informatie over de ING Format Validation Tool een e-mail sturen naar

    [email protected].

    ING wil software leveranciers graag ondersteunen in de overgang naar SEPA. ING stelt

    graag voorbeeldbestanden beschikbaar van de formaten zoals deze geaccepteerd worden in

    de kanalen van ING. Daarnaast is het mogelijk voor software leveranciers bestanden te laten

    valideren bij ING via de formaten checker.

    Afwijkingen en toevoegingen:

    Op http://www.ing.nl/bestandsformaten zijn de beschrijvingen te vinden per kanaal waarvoor

    SEPA beschikbaar. Hier is de NVB standaard beschikbaar en te downloaden aangevuld met

    de ING beschrijving (appendix) van de afwijkingen ten opzichte van deze NVB standaard. In

    geval van wijzigingen updates zullen deze op deze website gepubliceerd worden.

    Zie tevens de bijlage “SEPA standaard en extra specificaties (addendum) per bank”,

    behorende bij dit rapport.

    http://www.gbned.nl/http://www.softwarepakketten.nl/http://www.ictaccountancy.nl/http://www.boekhoudplaza.nl/http://www.ing.nl/zakelijk/betalen/sepa-europees-betalen/http://www.ingsepa.com/http://www.ing.nl/zakelijk/betalen/sepa-europees-betalen/bestandsformaten/index.aspxmailto:[email protected]://www.ing.nl/bestandsformatenmailto:[email protected]://www.ing.nl/bestandsformaten

  • Onderzoeksbureau GBNED – www.gbned.nl | www.softwarepakketten.nl | www.ictaccountancy.nl | www.boekhoudplaza.nl

    32

    2.4.5 RBS (The Royal Bank of Scotland N.V.)

    Website: http://www.rbs.nl/en/products-services/global-transaction-services/sepa

    Technische (bestands)specificaties:

    http://www.rbs.nl/nl/products-services/global-transaction-services/sepa/sepa-formats-

    reporting

    Contact: [email protected]

    Afwijkingen en toevoegingen:

    Geen.

    http://www.gbned.nl/http://www.softwarepakketten.nl/http://www.ictaccountancy.nl/http://www.boekhoudplaza.nl/http://www.rbs.nl/en/products-services/global-transaction-services/sepahttp://www.rbs.nl/nl/products-services/global-transaction-services/sepa/sepa-formats-reportinghttp://www.rbs.nl/nl/products-services/global-transaction-services/sepa/sepa-formats-reportingmailto:[email protected]

  • Onderzoeksbureau GBNED – www.gbned.nl | www.softwarepakketten.nl | www.ictaccountancy.nl | www.boekhoudplaza.nl

    33

    2.4.6 SNS

    Website: https://www.snsbank.nl/zakelijk/zakelijk-betalen/sepa.html

    Technische (bestands)specificaties:

    https://www.snsbank.nl/web/file?uuid=a60f96ae-d735-4320-a940-

    98157845b2ec&owner=d5fe9abf-6784-4174-8c82-bc8310dcc108&contentid=7785

    Contact: [email protected], SNS Bedrijvendesk tel. 0900 – 18 90 (lokaal tarief)

    Afwijkingen en toevoegingen:

    Op bovenstaande website is het volgende document te vinden: ‘SNS Bank Addendum’.

    Zie tevens de bijlage “SEPA standaard en extra specificaties (addendum) per bank”,

    behorende bij dit rapport.

    http://www.gbned.nl/http://www.softwarepakketten.nl/http://www.ictaccountancy.nl/http://www.boekhoudplaza.nl/https://www.snsbank.nl/zakelijk/zakelijk-betalen/sepa.htmlhttps://www.snsbank.nl/web/file?uuid=a60f96ae-d735-4320-a940-98157845b2ec&owner=d5fe9abf-6784-4174-8c82-bc8310dcc108&contentid=7785https://www.snsbank.nl/web/file?uuid=a60f96ae-d735-4320-a940-98157845b2ec&owner=d5fe9abf-6784-4174-8c82-bc8310dcc108&contentid=7785mailto:[email protected]

  • Onderzoeksbureau GBNED – www.gbned.nl | www.softwarepakketten.nl | www.ictaccountancy.nl | www.boekhoudplaza.nl

    34

    2.4.7 Van Lanschot Bankiers

    Website: http://www.vanlanschot.nl/vanlanschot/productinformatie/betalen/sepa-en-iban.html

    Technische (bestands)specificaties:

    http://www.vanlanschot.nl/vanlanschot/productinformatie/betalen/sepa-en-iban/iban-voor-

    bedrijven/wijziging-bestandsformaten.html

    Contact: [email protected]

    Afwijkingen en toevoegingen:

    Onbekend.

    http://www.gbned.nl/http://www.softwarepakketten.nl/http://www.ictaccountancy.nl/http://www.boekhoudplaza.nl/http://www.vanlanschot.nl/vanlanschot/productinformatie/betalen/sepa-en-iban.htmlhttp://www.vanlanschot.nl/vanlanschot/productinformatie/betalen/sepa-en-iban/iban-voor-bedrijven/wijziging-bestandsformaten.htmlhttp://www.vanlanschot.nl/vanlanschot/productinformatie/betalen/sepa-en-iban/iban-voor-bedrijven/wijziging-bestandsformaten.htmlmailto:[email protected]

  • Onderzoeksbureau GBNED – www.gbned.nl | www.softwarepakketten.nl | www.ictaccountancy.nl | www.boekhoudplaza.nl

    35

    2.4.8 Deutsche Bank

    Website: http://www.deutschebank.nl/sepa

    Technische (bestands)specificaties:

    https://www.deutschebank.nl/nl/content/zakelijk_bankieren_sepa_rapportage_en_formaten.h

    tml

    Afwijkingen en toevoegingen:

    Onbekend.

    http://www.gbned.nl/http://www.softwarepakketten.nl/http://www.ictaccountancy.nl/http://www.boekhoudplaza.nl/http://www.deutschebank.nl/sepahttps://www.deutschebank.nl/nl/content/zakelijk_bankieren_sepa_rapportage_en_formaten.htmlhttps://www.deutschebank.nl/nl/content/zakelijk_bankieren_sepa_rapportage_en_formaten.html

  • Onderzoeksbureau GBNED – www.gbned.nl | www.softwarepakketten.nl | www.ictaccountancy.nl | www.boekhoudplaza.nl

    36

    2.4.9 Friesland Bank

    Website: http://www.frieslandbank.nl/Zakelijk/Betalen/Pages/SEPA.aspx

    Technische (bestands)specificaties:

    http://www.frieslandbank.nl/Zakelijk/Betalen/Pages/SEPA.aspx#tab5

    Afwijkingen en toevoegingen:

    Onbekend.

    http://www.gbned.nl/http://www.softwarepakketten.nl/http://www.ictaccountancy.nl/http://www.boekhoudplaza.nl/http://www.frieslandbank.nl/Zakelijk/Betalen/Pages/SEPA.aspxhttp://www.frieslandbank.nl/Zakelijk/Betalen/Pages/SEPA.aspx#tab5

  • Onderzoeksbureau GBNED – www.gbned.nl | www.softwarepakketten.nl | www.ictaccountancy.nl | www.boekhoudplaza.nl

    37

    2.4.10 KAS BANK

    Website: http://www.kasbank.nl/Nieuw%20bij%20KAS%20BANK/SEPA.aspx

    Technische (bestands)specificaties:

    http://www.kasbank.nl/Nieuw%20bij%20KAS%20BANK/SEPA.aspx

    Afwijkingen en toevoegingen:

    Onbekend.

    http://www.gbned.nl/http://www.softwarepakketten.nl/http://www.ictaccountancy.nl/http://www.boekhoudplaza.nl/http://www.kasbank.nl/Nieuw%20bij%20KAS%20BANK/SEPA.aspxhttp://www.kasbank.nl/Nieuw%20bij%20KAS%20BANK/SEPA.aspx

  • Onderzoeksbureau GBNED – www.gbned.nl | www.softwarepakketten.nl | www.ictaccountancy.nl | www.boekhoudplaza.nl

    38

    2.4.11 Staalbankiers

    Website: http://www.staalbankiers.nl/wat-mag-u-verwachten/SEPA

    Technische (bestands)specificaties:

    http://www.staalbankiers.nl/wat-mag-u-verwachten/sepa/bestandsbeschrijvingen

    Afwijkingen en toevoegingen:

    Onbekend.

    http://www.gbned.nl/http://www.softwarepakketten.nl/http://www.ictaccountancy.nl/http://www.boekhoudplaza.nl/http://www.staalbankiers.nl/wat-mag-u-verwachten/SEPAhttp://www.staalbankiers.nl/wat-mag-u-verwachten/sepa/bestandsbeschrijvingen

  • Onderzoeksbureau GBNED – www.gbned.nl | www.softwarepakketten.nl | www.ictaccountancy.nl | www.boekhoudplaza.nl

    39

    2.4.12 Triodos bank

    Website: http://www.triodos.nl/nl/over-op-iban-zak/

    Technische (bestands)specificaties:

    http://www.triodos.nl/downloads/betalen/formaatbeschrijving-mt940.pdf

    Afwijkingen en toevoegingen:

    Onbekend.

    http://www.gbned.nl/http://www.softwarepakketten.nl/http://www.ictaccountancy.nl/http://www.boekhoudplaza.nl/http://www.triodos.nl/nl/over-op-iban-zak/http://www.triodos.nl/downloads/betalen/formaatbeschrijving-mt940.pdf

  • Onderzoeksbureau GBNED – www.gbned.nl | www.softwarepakketten.nl | www.ictaccountancy.nl | www.boekhoudplaza.nl

    40

    2.5 Directe aanlevering via Equens

    Corporate Payment Services is de SEPA opvolger van Directe Aanlevering.

    Veel administratieve softwarepakketten hebben op dit moment de mogelijkheid om

    betaalopdrachten via het ClieOp03 formaat direct naar Equens te sturen. Met de overgang

    op SEPA gaat ook de wijze van directe aanlevering veranderen. De huidige voordelen van

    Directe Aanlevering blijven bestaan en daar bovenop bieden Equens en de komst van SEPA

    nog extra voordelen. Eén voorbeeld is dat de huidige papieren opdrachtbrief komt te

    vervallen en wordt vervangen door een elektronische oplossing. Meer informatie is te vinden

    op: www.equens.com/cps

    Contact: [email protected]

    Afwijkingen en toevoegingen:

    Equens voldoet volledig aan de NVB Implementation guidelines. Concreet houdt dit in dat

    alle klanten van de software pakketten die deze guidelines geïmplementeerd hebben zonder

    enige wijziging op Equens kunnen aansluiten.

    Dit betreft SCT, SDD en camt.

    Rapportage van ingezonden opdrachten

    Naast de standaard SCT/SDD Camt processing is het voor klanten van Equens mogelijk om

    status rapportage van de ingezonden opdrachten te ontvangen. Helaas geven de NVB en/of

    EPC guidelines daar geen richtlijnen voor.

    De Equens rapportage is optioneel dus wanneer een pakket daarvoor niet is ingericht dan is

    dat geen probleem.

    Voor bedrijven die betaalopdrachten direct naar Equens sturen in plaats van naar hun eigen

    bank verwijzen we tevens naar de brochure “Veranderingen voor directe aanlevering door

    SEPA”, beschikbaar via www.betaalvereniging.nl

    http://www.gbned.nl/http://www.softwarepakketten.nl/http://www.ictaccountancy.nl/http://www.boekhoudplaza.nl/http://www.equens.com/cpsmailto:[email protected]://www.betaalvereniging.nl/

  • Onderzoeksbureau GBNED – www.gbned.nl | www.softwarepakketten.nl | www.ictaccountancy.nl | www.boekhoudplaza.nl

    41

    3. IBAN en BIC

    SEPA is mede gebaseerd op de overgang van het lokale bankrekeningnummer (ook wel

    BBAN genoemd) naar het gebruik van IBAN en BIC. IBAN staat voor 'International Bank

    Account Number' en wordt wereldwijd gebruikt. De IBAN is een al lang bestaande

    internationale standaard voor bankrekeningnummers, die voornamelijk gebruikt werd voor

    grensoverschrijdende betalingen. De IBAN zal met de overgang naar SEPA voor alle girale

    betalingen, dus ook binnen Nederland, gebruikt gaan worden.

    3.1 IBAN

    IBAN identificeert rekeninghouder, bank en vestigingsland. Het huidige

    bankrekeningnummer (dat uit maximaal 10 posities bestaat) wordt met de overgang naar

    IBAN in Nederland aangevuld tot 18 posities, bestaande uit een landencode, een

    controlegetal, een bankcode en het reeds bestaande rekeningnummer.

    Een belangrijke verandering is de extra ruimte voor uw rekeningnummer en dat van de begunstigde. Het IBAN kan maximaal 34 tekens bevatten. Een Nederlandse IBAN heeft 18, maar een IBAN in bijvoorbeeld Frankrijk en Italië heeft 27 tekens.

    Voorbeeld IBAN in Nederland: NL02ABNA0123456789 NL = landcode 02 = controlegetal ABNA = bankcode 0123456789 = huidige rekeningnummer.

    3.2 BIC Verder kennen alle banken een BIC code (Bank Identifier Code) bestaande uit 8 posities of 11 posities en duidt het adres aan van de ontvangende bank. Voorheen werd dit aangeduid als SWIFT-adres of SWIFT-code. Uitgangspunt is dat BIC alleen gebruikt hoeft te worden als dit voor de goede verwerking van betaalopdrachten noodzakelijk is. Hierna komt aan de orde dat het gebruik van BIC bij transacties binnen Nederland niet verplicht is en dus alleen het IBAN nummer voldoende is.

    De bedoeling is dat uw administratiesystemen (zie hoofdstuk 4) de IBAN nummers en de BIC codes van de banken ondersteunen.

    BIC verplicht grensoverschrijdend Sinds 1 januari 2007 is het al verplicht om bij overboekingen naar deelnemende landen een IBAN-nummer en BIC-code van de bank van de begunstigde te vermelden. Organisaties die grensoverschrijdend werken hebben IBAN en BIC dan ook al een paar jaar in hun administratie opgenomen.

    Een correct IBAN en BIC kan verkregen worden via de (bank van de) begunstigde. Zonder IBAN en BIC kan de bank de opdracht weigeren en, onder inhouding van extra kosten, retourneren. BIC niet verplicht in binnenland Vanuit Nederlandse IBAN kan de juiste Bank Identifier Code (BIC) worden afgeleid. In de tabel BIC uit IBAN is iedere BIC van de in Nederland opererende banken opgenomen.

    http://www.gbned.nl/http://www.softwarepakketten.nl/http://www.ictaccountancy.nl/http://www.boekhoudplaza.nl/

  • Onderzoeksbureau GBNED – www.gbned.nl | www.softwarepakketten.nl | www.ictaccountancy.nl | www.boekhoudplaza.nl

    42

    Bedrijven die de BIC vanuit Nederlandse IBAN in hun eigen systemen op wil nemen, maken dus gebruik van deze tabel.

    Tabel in PDF: http://www.betaalvereniging.nl/wp-uploads/2012/07/BIC_uit_IBAN.pdf Tabel in Excel: http://www.betaalvereniging.nl/wp-uploads/2012/10/BIC_uit_IBAN.xlsx Aangezien Nederlandse BICs uit de IBANs afgeleid kunnen worden is het vermelden van BICs bij transacties binnen Nederland dus niet verplicht. Op www.overopiban.nl (status 6-3-2012) staat het volgende over het gebruik van BIC: “In de Europese Verordening is bepaald dat bedrijven en consumenten bij het geven van een SEPA-betaalopdracht aan de bank kunnen volstaan met een IBAN. Voor binnenlandse betalingen vanaf 1 februari 2014, voor grensoverschrijdende betalingen vanaf 1 februari 2016. De bank zal dan de BIC toevoegen om de betaalopdracht goed te kunnen verwerken. Voordat de Verordening definitief werd, werd er vanuit uitgegaan dat zakelijke partijen bulkbetaalopdrachten met IBAN en BIC aan zouden leveren. De systemen van de banken zijn hier ook op ingericht. De aanpassing van deze systemen gaan de banken samen met de betrokken zakelijke partijen nader uitwerken”.

    Huidige bankrekeningnummers (voorlopig) intact laten Vanwege huidige processen is het soms handig de huidige lokale bankrekeningnummers (BBAN) ook nog intact te laten. Stem dit goed af met uw bank en softwareleverancier. Op www.overopsepa.nl staat hierover het volgende: “Zowel consumenten als bedrijven hebben tot 1 februari 2014 de tijd om over te gaan van het huidige rekeningnummer op IBAN. Tot die tijd blijven er 2 betalingssystemen naast elkaar bestaan en kan er zowel gebruik worden gemaakt van het huidige rekeningnummer als de IBAN. Ditzelfde geldt voor de overschrijvingen en incasso’s”.

    Advies: Vermeldt op facturen altijd uw IBAN en (indien van toepassing) de BIC code.

    IBAN BIC Service De IBAN BIC Service is een tijdelijke gratis service van de gezamenlijke Nederlandse banken ter ondersteuning van de migratie in Nederland naar het gebruik van Europese betaalproducten. Met de IBAN BIC Service kunt u voor bestaande Nederlandse rekeningnummers, de juiste bijbehorende IBAN en BIC opzoeken. De IBAN BIC Service is te gebruiken via www.ibanbicservice.nl. Voor het opvragen van de IBAN en BIC van één of enkele Nederlandse rekeningnummers vult u op de website bij de IBAN BIC Check een rekeningnummer in. Vervolgens verschijnen de IBAN en BIC ervan in beeld. Voor het opvragen van de IBAN en BIC van een groot aantal rekeningnummers kan via de website gebruik gemaakt worden van de IBAN BIC MultiChecker. Via dit laatste kunt u van een groot aantal bestaande Nederlandse rekeningnummers in één bestand tegelijkertijd de IBAN en BIC opvragen. De IBAN BIC MultiChecker is alleen bedoeld voor zakelijke gebruikers, waarbij dan ook een KvK nummer opgegeven moet worden.

    Voor het opvragen van een Nederlands rekeningnummer kunt u ook gebruik maken van de sms- of telefoonservice. De telefoonservice is bereikbaar via telefoonnummer 0900-42 26 242. Voor de sms-service stuurt u een sms met rekeningnummer naar 4226, de IBAN en BIC ontvangt u per sms retour.

    http://www.gbned.nl/http://www.softwarepakketten.nl/http://www.ictaccountancy.nl/http://www.boekhoudplaza.nl/http://www.betaalvereniging.nl/wp-uploads/2012/07/BIC_uit_IBAN.pdfhttp://www.betaalvereniging.nl/wp-uploads/2012/10/BIC_uit_IBAN.xlsxhttp://www.overopiban.nl/http://www.ibanbicservice.nl/

  • Onderzoeksbureau GBNED – www.gbned.nl | www.softwarepakketten.nl | www.ictaccountancy.nl | www.boekhoudplaza.nl

    43

    Buitenland controle IBAN BIC Services IBAN BIC services voor andere dan Nederlandse bankrekeningnummers kunt u vinden op de website van de European Payments Council, te weten www.europeanpaymentscouncil.eu.

    http://www.gbned.nl/http://www.softwarepakketten.nl/http://www.ictaccountancy.nl/http://www.boekhoudplaza.nl/http://www.europeanpaymentscouncil.eu/

  • Onderzoeksbureau GBNED – www.gbned.nl | www.softwarepakketten.nl | www.ictaccountancy.nl | www.boekhoudplaza.nl

    44

    4. Gevolgen voor uw administratie

    U kunt dit hoofdstuk ook gebruiken als checklist voor de overgang naar SEPA.

    4.1 Voorbereiding Voor de voorbereiding van feitelijke overgang naar SEPA behandelen we hier een aantal aandachtspunten. Verder verwijzen we graag naar de “Stappenplannen voor bedrijven”, zoals te vinden op http://www.betaalvereniging.nl/europees-betalen/sepa-documentatie/.

    Algemeen

    1. Maak een stappenplan op basis van de punten die voor u relevant zijn.

    2. Pas uw software aan of informeer bij uw softwareleverancier of deze software SEPA-proof is.

    3. Informeer bij uw bank(en) per wanneer welke voor u relevante betaalstromen in SEPA aangeleverd kunnen worden.

    4.1.1 IBAN en BIC

    1. Nagaan waar in administraties bankrekeningnummers vastgelegd worden.

    2. Omzetten van bankrekeningnummers naar IBAN en BIC. Van u zelf en bij relaties binnen (klanten)administraties. Bijvoorbeeld voor crediteuren, leden en werknemers. Maak zo nodig gebruik van de eerder genoemde IBAN BIC Services. Let op: Vanwege huidige processen is het wellicht handig de huidige bankrekeningnummers ook nog intact te laten. Stem dit goed af met uw bank en softwareleverancier. Op www.overopiban.nl staat hierover het volgende: “Zowel consumenten als bedrijven hebben tot 1 februari 2014 de tijd om over te gaan van het huidige rekeningnummer op IBAN. Tot die tijd blijven er 2 betalingssystemen naast elkaar bestaan en kan er zowel gebruik worden gemaakt van het huidige rekeningnummer als de IBAN. Ditzelfde geldt voor de overschrijvingen en incasso’s”.

    3. Uw IBAN en BIC vermelden op uitingen als facturen, websites, e.d.

    4.1.2 Overschrijvingen

    1. Bij de omschrijving is er ruimte voor 140 posities en de betalingsreferentie biedt ruimte voor 35 posities.

    2. De begunstigde wordt verplicht opgegeven. Let op dat uw softwareleverancier hier rekening mee houdt.

    4.1.3 Incasso’s

    1. Nieuwe termijnen incasso’s; een eenmalige incasso moet minimaal 5 werkdagen voor

    de verwerkingsdatum opgestuurd zijn. Voor doorlopende machtigingen is deze

    termijn minimaal 2 werkdagen en 5 dagen bij de eerste keer. Bekijk of zo mogelijk uw

    http://www.gbned.nl/http://www.softwarepakketten.nl/http://www.ictaccountancy.nl/http://www.boekhoudplaza.nl/http://www.betaalvereniging.nl/europees-betalen/sepa-documentatie/http://www.overopiban.nl/

  • Onderzoeksbureau GBNED – www.gbned.nl | www.softwarepakketten.nl | www.ictaccountancy.nl | www.boekhoudplaza.nl

    45

    administratieve processen aangepast moeten worden in verband met de nieuwe

    verwerkingstijden.

    2. Voor incasso moet u in elk geval een Europees incassocontract afsluiten met uw bank, waarbij u een Incassant-ID ontvangt. Dit geldt dus ook als u al een incassocontract heeft lopen bij uw bank. De voorwaarden en bijvoorbeeld contractlimieten kunnen per bank verschillend zijn.

    3. Elke ontvangen machtiging voor een Europese incasso (door uw klanten) voorzien van een kenmerk. In combinatie met uw Incassant-ID zorgt dit kenmerk ervoor dat alle incasso-opdrachten gerelateerd kunnen worden aan een specifieke machtiging. Dit geldt ook voor al lopende machtigingen.

    4. Datum ondertekening machtiging Europese incasso (door uw klanten) vastleggen in uw administratie.

    5. Een nieuw machtigingsformulier ontwerpen voor de Europese incasso. Op de website www.betaalvereniging.nl is een document met voorbeelden te downloaden voor: - Machtigingsformulier standaard Europese incasso, doorlopende machtiging - Machtigingsformulier standaard Europese incasso, eenmalige machtiging Zie (http://www.betaalvereniging.nl/wp-uploads/2012/09/Stappenplan-Van-de-huidige-incasso-naar-de-standaard-Europese-incasso.pdf). Attentiepunten op machtigingsformulier: - Uw incassant-ID - Het unieke kenmerk van de machtiging - Eventuele terugboekingstermijn Een contract ondertekenen waarin de SEPA-machtigingstekst is opgenomen is ook toegestaan. Banken hebben modellen voor de SEPA-machtiging beschikbaar, soms in meerdere talen. Zie bijvoorbeeld: www.rabobank.nl/bedrijven/producten/betalen_en_ontvangen/geld_ontvangen/euro_incasso Voor machtigingstekst in vreemde talen kunt u terecht op www.europeanpaymentscouncil.eu (tabblad SEPA Direct Debet, kopje ‘The SDD Mandate’.

    6. Klanten geven eerder een machtiging af als zij deze ook weer makkelijk kunnen intrekken. Hiervoor zijn in het verleden zogeheten ‘Stoplichtkaarten’ ontwikkeld. Het is niet verplicht om deze standaardkaarten te gebruiken. Maar zij kunnen wel een hulpmiddel zijn om machtigingen te verkrijgen. De ‘Stoplichtkaarten’ zijn ook beschikbaar voor de standaard Europese incasso en bevatten drie delen: • ‘Groen’ voor het afgeven van een machtiging; • ‘Geel’ voor het terug laten boeken van een individuele transactie. Dit deel wordt bijna nooit gebruikt. Bij de standaard Europese incasso mogen debiteuren hun bank altijd vragen om de transactie binnen 8 weken na debitering te laten terugboeken; • ‘Rood’ voor het intrekken van de machtiging. Voorbeelden van deze ‘Stoplichtkaarten’ zijn te downloaden van www.betaalvereniging.nl.

    http://www.gbned.nl/http://www.softwarepakketten.nl/http://www.ictaccountancy.nl/http://www.boekhoudplaza.nl/http://www.betaalvereniging.nl/http://www.betaalvereniging.nl/wp-uploads/2012/09/Stappenplan-Van-de-huidige-incasso-naar-de-standaard-Europese-incasso.pdfhttp://www.betaalvereniging.nl/wp-uploads/2012/09/Stappenplan-Van-de-huidige-incasso-naar-de-standaard-Europese-incasso.pdfhttp://www.rabobank.nl/bedrijven/producten/betalen_en_ontvangen/geld_ontvangen/euro_incassohttp://www.europeanpaymentscouncil.eu/http://www.betaalvereniging.nl/

  • Onderzoeksbureau GBNED – www.gbned.nl | www.softwarepakketten.nl | www.ictaccountancy.nl | www.boekhoudplaza.nl

    46

    7. Het niveau van de machtiging is een aandachtspunt. Zo kunt u, in geval van verzekeringen, werken met een machtiging per verzekerde (voor alle polissen) of bijvoorbeeld met een machtiging per polis. Dit laatste werkt uiteraard door in uw administratie. De reden van incasso hoeft niet op de machtiging vermeld te worden. Wel moet u de reden, voorafgaand aan de machtiging, duidelijk op factuur of een andere aankondiging vermelden.

    8. Machtigingen van debiteuren bewaren gedurende de terugboekingstermijn. Minimaal 14 maanden na het beëindigen ervan. Een machtiging kan ook gezien worden als document in het kader van de fiscale bewaarplicht. U heeft dan te maken met een bewaarplicht van 7 jaar. Informeer voor dit laatste desnoods bij uw belastinginspecteur.

    9. Bestaande doorlopende machtigingen voor incasso kunnen geldig blijven. In de meeste gevallen kunnen bestaande machtigingen gewoon gebruikt blijven worden. Nieuwe machtigingen aanvragen voor bestaande klanten is dan niet nodig. Tip Leg wel in de administratie bij “datum ondertekening” de waarde 1-11-2009 verplicht vast bij bestaande doorlopende machtigingen, zodat u ‘oude’ Nederlandse machtigingen eenvoudig kunt herkennen.

    10. Huidige doorlopende machtiging Bedrijven (B2B) kunnen niet geschikt gemaakt worden voor SEPA incasso omdat de debiteur geen terugboekingsrecht meer heeft bij de SEPA incasso. U zult dan een nieuwe machtiging moeten vragen aan uw klanten, waarbij duidelijk is dat geen sprake is van terugboekingsrecht. Uw klant moet deze nieuwe machtiging trouwens ook aan zijn bank afgeven.

    11. Als u gebruik wilt maken van de Zakelijke Europese incassovariant, stem dan vooraf met betreffende klanten af of deze variant door de banken van uw klanten ondersteund wordt. Niet alle banken zullen namelijk de Zakelijke Europese incassovariant ondersteunen.

    12. Uw klanten op de hoogte brengen van uw Incassant-ID en kenmerk (per klant) voor de Europese incasso. Informeren hoeft niet apart, maar mag bijvoorbeeld door vermelding op de factuur. Informeren moet gebeuren voordat u een eerste incassobatch aan uw bank instuurt. Tip Als u met klanten of leden werkt is het misschien handig het kenmerk gelijk te houden aan het klantnummer of lidnummer.

    13. Een machtiging voor een Europese incasso vervalt als u in een aaneengesloten periode van 36 maanden op basis van de machtiging niet heeft geïncasseerd. Uw administratiesysteem moet hier rekening mee houden.

    14. De bewaartermijn van een machtiging bedraagt minimaal 14 maanden nadat de machtiging door de debiteur is ingetrokken. Klachten over een onterecht incasso kunnen namelijk tot 13 maanden na de transactiedatum ingediend worden. Om die correct af te kunnen handelen is het noodzakelijk dat de originele machtiging beschikbaar is.

    http://www.gbned.nl/http://www.softwarepakketten.nl/http://www.ictaccountancy.nl/http://www.boekhoudplaza.nl/

  • Onderzoeksbureau GBNED – www.gbned.nl | www.softwarepakketten.nl | www.ictaccountancy.nl | www.boekhoudplaza.nl

    47

    15. Bij het doen van incasso is sprake van een verplichte vooraankondiging of pre-notificatie. De debiteur (klant) moet minimaal 14 kalenderdagen voor de uiteindelijke incassodatum geïnformeerd worden over het te incasseren bedrag en de exacte datum van incasso. Een incassant mag met zijn klanten andere afspraken maken over de termijn van 14 kalenderdagen. Belangrijk is wel dat hierover (aantoonbaar) overstemming is tussen incassant en klant. Deze vooraankondiging kan in de vorm van een factuur zijn, maar bijvoorbeeld ook via sms-bericht of per email. Bij periodieke vaste bedragen mag u vooraf in één keer de incassobedragen en incassodata noemen.

    16. Voordat een feitelijke afschrijving van (bepaalde) Europese incassotransacties plaatsvindt, kunnen rekeninghouders (klanten) attent gemaakt worden op die afschrijving. Dit wordt ‘Allerteringservice’ genoemd en gebeurt al dan niet op eigen verzoek van de rekeninghouders. De Nederlandse banken hebben dit in nauw overleg met de Consumentenbond besloten. Daarbij is afgesproken dat dit minimaal via één gratis kanaal kan plaatsvinden. Nederlandse banken kunnen informatie leveren over ‘de eerste van een reeks’ of een ‘éénmalige’ standaard Europese incassotransactie. Zij kunnen dit doen vanaf 5 werkdagen voor de feitelijke datum van afschrijving. Dit kan bijvoorbeeld plaatsvinden via internetbankieren.

    17. Euro incassobatches worden niet meer standaard via Equens aangeleverd. Informeer bij uw bank op welke manier(en) Euro incassobatches aangeleverd kunnen worden. Houdt u er rekening meer dat het papieren overzicht met niet gelukte incassoposten en het Verwinfo uitvalbestand van Equens dan vervalt. Onder 4.3 (Verwerken gegevens) is informatie opgenomen over de verwerking van Euro incassobatches op basis van informatie van banken.

    18. De invoering van de Europese Richtlijn Betaaldiensten (de Payment Services Directive – PSD) leidt tot nieuwe wettelijke regels voor de terugboekingstermijn van een incasso sinds 1 november 2009. Herzie, waar nodig, contractuele verplichtingen met uw klanten en pas uw algemene voorwaarden aan.

    Wijziging van machtigingsgegevens (Bron: Handleiding Euro-incasso Rabobank) In sommige gevallen kan volstaan worden met het meesturen van een ‘wijziging machtiging’ bij de incasso opdracht. Dit geldt bij de volgende wijzigingen: - een nieuw machtigingskenmerk - een nieuw incassant-ID - andere naam van de crediteur (degene aan wie betaald wordt) - een nieuw rekeningnummer van de debiteur bij dezelfde bank (degene die betaalt). In andere gevallen moet wel een nieuwe machtiging ondertekend worden. De wetgeving is vaag over het wel of niet opnieuw ondertekenen van een gewijzigde machtiging. Er bestaat een klein risico dat de machtiging bestrijd wordt en dat teruggeboekt moet worden. Nederlandse banken hebben afgesproken geen ‘Melding Onterechte Incasso’ te honoreren bij een gewijzigde machtiging. Het risico van terugboeken als gevolg van gewijzigde machtiging bestaat dus niet in Nederland. Alleen machtigen via internet is niet voldoende Internet wordt wel gebruik voor het opgeven van een machtiging (denk aan het online afsluiten van een verzekering of abonnement), maar levert zonder papieren bevestiging geen geldige machtiging op.

    http://www.gbned.nl/http://www.softwarepakketten.nl/http://www.ictaccountancy.nl/http://www.boekhoudplaza.nl/

  • Onderzoeksbureau GBNED – www.gbned.nl | www.softwarepakketten.nl | www.ictaccountancy.nl | www.boekhoudplaza.nl

    48

    4.2 Vastleggen gegevens Binnen administratiesystemen moet u de mogelijkheid hebben de volgende gegevens vast te leggen:

    1. IBAN/BIC Uw eigen IBAN/BIC en ook van klanten (of bijvoorbeeld leden van een vereniging). Ingeval loonadministratie ook per werknemer. Invullen van BIC is niet verplicht ingeval sprake van een Nederlandse IBAN waar geld aan overgemaakt of geïncasseerd wordt (uit een Nederlandse IBAN kan namelijk de BIC afgeleid worden).

    2. SEPA incasso Uw incassant-ID en uw naam, adres en woonplaats. Per machtiging de volgende gegevens: - Kenmerk machtiging (uniek in combinatie met uw incassant-ID) - D