I n d I t n u m m e r

JanitaZes dagen toerde UK-redac-teur Janita Naaijer door Rus-land en Armenië en bekeek het ene schilderij na het andere. Ze ging erheen als kunstdummie. En nu? “Een licht tintelend gevoel dat doet verlangen naar meer.” 8 >

Sterrenteam Aegir en GyasZe zijn elkaars grootste con-currenten. Maar het WK in juli brengt ze bij elkaar. De sterren van Aegir en Gyas, samen in één team. “Het gaat nu om het roeien. “Het gaat om samen hard gaan.” 3 >

Balen van blootfoto’s“Het ene moment lig je gezellig met z’n allen op het strand. Het volgende moment vind je de vakantie-foto’s waar je zo leuk topless op staat, op allerlei websites. Het overkwam de meiden van jaarclub Fatelle. Hun waarschuwing: zet je foto’s nooit online.” 4 >

Fitness fadsThe University sports orga-nization ACLO celebrates it 65th anniversary this week. It has seen many changes, not least in fitness fads. Right now, the hottest sport is Zumba while fifteen years ago it was Pilates. And be-fore that, BOMmen! 15 >

o n a f h a n k e l i j k w e e k b l a d v o o r d e r i j k s u n i v e r s i t e i t g r o n i n g e n n 2 3 s e P t e M b e r 2 0 1 0 n j a a r g a n g 4 0

w w w . u n i v e r s i t e i t s k r a n t . n l

5Jammer! Een leenkat 2 Kind volgt eigen pad 71OOO euro extra hard nodig 9 Lange nachten... 10

Alain Douchen in het donker? Niet doen! Advies van Alain Dekker, columnist in de UK (lees ’m op pagina 10) en blogger op onze site ( universiteitskrant.nl).

Zorgen om storing door tram ZernikeDe plannen voor de Regiotram veroorzaken onrust op de Zer-nikecampus. Materiaalkundi-gen en het laboratorium voor ruimteonderzoek SRON vrezen dat trillingen en elektromag-netische velden hun gevoelige apparatuur gaan storen.

In het voorgestelde tracé rijdt lijn 1 door de Zernikelaan, langs het na-tuur- en scheikundegebouw Nij-enborgh 4 en de laboratoria van SRON. In Nijenborgh 4 maakt voor-al het Zernike Institute for Advan-

ced Materials (ZIAM, de toponder-zoeksschool voor materiaalkunde) zich zorgen. “Onze apparatuur on-derzoekt individuele atomen”, legt ZIAM-directeur Thom Palstra uit. “We meten spanningen van nano-volts. Als dan een tram met kilo-volts langskomt kan dat de situatie onwerkbaar maken.”

SRON vreest vooral de elektro-magnetische straling. “Trillingen hebben we ook van bussen”, ver-telt facilitymanager Frank van Rijn. Zowel in Delft als in Utrecht is een tram over de universitaire campus gepland, weet hij. “In Delft lag het

tracé al vast. Daar kregen ze 1,7 miljoen om de storing te beperken.” Op die methode is nu patent aan-gevraagd. In Utrecht kijken ze eerst waar de tram voor overlast zorgt. “Dat lijkt me raadzaam voor je be-sluit vele miljoenen in een tram te investeren. Er is bij mijn weten nog geen inventarisatie gemaakt van de consequenties”, voegt Palstra toe.

Pas volgende week is er een bijeen-komst waar behalve onderzoekers ook de afdeling Vastgoed en Inves-teringen (VGI) van de RUG en ver-tegenwoordigers van de Regiotram aanwezig zijn. Jan Poutsma, lid van

het faculteitsbestuur, zegt dat het college van bestuur geïnformeerd is. “Wij hebben ze gevraagd de be-langen van onze faculteit te beharti-gen in gesprekken over de tram.”

De geschiedenis dreigt zich te her-halen. In 1898 bouwde de RUG een uniek ijzervrij laboratorium aan de Westersingel, zodat toenma-lige professor H. Haga daar proe-ven kon doen met röntgenstraling en electriciteit. In 1910 legde Gro-ningen er een tram langs. Op ijze-ren rails. Proeven waren daarna alleen nog in de nacht mogelijk. [ RENé FRANSEN ]

Poppema woest over TimeslijstDe vorige week donderdag ge-publiceerde Top-200 van Times Higher Education(THE) is “de slechtste ranglijst aller tijden”. Dat zegt RUG-collegevoorzit-ter Sibrand Poppema. De RUG staat 170e op de lijst.

Poppema heeft forse kritiek, met name op de manier waarop Times Higher Education de kwaliteit van het onderwijs bepaalde en op de re-kenmethode voor het vaststellen van het aantal citaties per publica-tie. “Daar zit ab-so-luut een fout in”, aldus Poppema.

Adjunct-hoofdredacteur Phil Baty van Times Higher Education erkent dat er een aantal statistische ano-maliën in de ranglijst zit. Zo scoort de universiteit van Alexandrië in Egypte op het gebied van citaties beter dan Harvard en Berkeley. THE denkt nog over een manier om der-gelijke anomaliën weg te filteren. [ ERNST ARBOUW]

Zie ook pag. 4,5 >

RUG wil iPads gebruikenHet Donald Smits Centrum voor Informatie Technologie (CIT) onderzoekt hoe de iPad of een concurrerende tablet-pc kan worden ingezet bij onderzoek en onderwijs. “Ik ben nog wat sceptisch omdat er veel hype is rond de iPad. Als we de-ze serieus inzetten, moeten ook de colleges erop worden aangepast”, zegt adjunct-directeur Hayco Wind van het CIT.

De tablet moet het gemakkelijker maken colleges te volgen of verga-deringen te houden. “Je hebt alles bij de hand. Onderwijsmateriaal, e-mail, documenten, je archief”, zegt projectleider Tom Kuipers. Het CIT onderzoekt welke tablet het meest geschikt is. Kuipers: “De iPad is re-latief duur en kan niet met Flash overweg. We kijken daarom ook naar andere en goedkopere alterna-tieven.”

De eerste tablets moeten, naast een Apple MacBook, dit najaar al in de bestelportal voor medewerkers verschijnen. [ PETER KEIZER ]

Het onderwijsbureau zit er al, maar verder hebben de portiers van het nieuwe Life Sciences gebouw weinig aanloop. de ingebruikname is alweer vertraagd. Volgende week komt er een nieuw − hopelijk definitief − verhuisschema. Zie pag. 2 >

n o g

Even geduld aub...

Foto

Elm

er Sp

aarg

aren

2 D E Z E W E E K UK 5 - 23 SEPTEMBER 2010

In het huis van Ischa en Daniëlle ar-riveert Messi in een kartonnen doos. Messi is een leenkat.

Door teodor lazarov

“Kijk hoe lief die is!” twee meis-jes zitten op een bed bedekt met een witte fleecedeken. Hun aan-dacht gaat volledig uit naar hun nieuwe huisgenootje. “Haar naam is Messi, vernoemd naar de voetballer.”

Het blonde meisje, Ischa, aait een klein katje dat opgerold op het bed ligt. Haar huisgenootje daniëlle, kijkt met een verteder-de blik toe. “ze voelt zich hele-maal op haar gemak, nu al.”

“Ja, we hebben haar net gekre-gen. ze werd vervoerd in een kar-tonnen doos met een handdoek erin. Het was zo’n lief gezicht.” de beide meisjes lachen en doen na hoe het katje deed toen het in de doos zat. “ze keek omhoog en miauwde, echt superlief!”

dan wordt Messi langzaam wak-ker. Het kleine zwart, grijs en oranje gevlekte katje van drie maanden strekt zich uit en kijkt nonchalant om zich heen. Na enige inspectie van de omgeving rolt ze zich weer op en sluit haar ogen. “Ik heb haar al een keer op de kattenbak in de gang gelegd, zodat ze weet waar het plekje is om haar behoefte te doen,” ver-telt Ischa. “Het is zo mooi om te zien dat ze zich nu zo op haar ge-mak voelt”, vervolgt ze, terwijl ze het katje over het kopje aait.

Messi is eigenlijk van een vrien-din, maar omdat het katje te oud is geworden en geen melk bij de moeder meer kan krijgen, zoekt ze juist het gevecht met haar. daarom moet ze een tijd het huis uit.

“als het bevalt, dan kunnen we er misschien over nadenken of we ook echt een huiskat zou-den kunnen nemen”, zegt Is-cha. “Maar kijk hoe lief en rus-tig ze is.”

Weer aait ze het beestje.Het is alsof Messi stiekem heeft

geluisterd naar het gesprek en graag het tegendeel wil bewijzen. Wanneer er meer mensen de ka-mer in komen, schrikt het beestje op en kruipt bliksemsnel onder de bank. Met grote ogen kijkt ze toe hoe alle aandacht naar haar uitgaat.

“Kom op, Messi. Kom maar bij mama.” Het blonde meisje ligt op de grond en probeert het kat-je met vingergetik op de vloer on-der de bank weg te lokken.

Het werkt niet. Messi trekt zich zelfs nog meer terug en sprint in-eens onder het bed. “Nou, die

zijn we voorlopig kwijt”, lachen de huisgenoten.

ze gaan zitten en een gesprek over huisdieren komt op gang. Heel stiekem sluipt het katje langzaam onder het bed vandaan en glipt door de deur van de ka-mer, die op een kier openstaat. “Kijk! daar gaat ie!”

Het gezelschap verplaatst zich naar de gang, waar het toekijkt hoe Messi haar toevlucht in de kattenbak heeft gezocht. Het kat-je graait wat rond in het grind, neemt een gemakkelijke posi-tie aan en doet zijn behoefte. “ze

poept!” de zoetige geur van stront ver-

spreidt zich door de gang. “Ik ruik niks”, zegt daniëlle. “ Maar ik heb ook een verstopte neus.” Na een ogenblik trekt ook zij een vies gezicht. “Ja, nu ruik ik het ook. dat wordt nog wat hier.”

Messi is nu weer rustig gewor-den en loopt op haar dooie ge-mak de kamer binnen, krabt wat op de zijkant van de bank en springt weer op het bed waar ze haar opgerolde positie aanneemt. “ze blijft een schatje, jammer dat het een leenkatje is!”

Noorder s tat ions t raat 20a > 20/0 9/2010 16.45 uur > Me ssi ’s e er s te dag

Jammer, maar een leenkat

Foto Jeroen van Kooten

Woede om kortingen onderwijsUniversiteitenvereniging VSNU en de studentenorgani-saties zijn teleurgesteld in het kabinet, dat op onderwijs en onderzoek bezuinigt.

“Schijnheiligheid is troef”, fulmi-neert vSNU-voorzitter Sijbolt Noor-da. Hij stelt vast dat de financiering per student daalt, dat er geen geld is om salarissen op peil te houden en dat er miljoenen euro’s minder aardgasbaten naar kennis en inno-vatie gaan. daarnaast is een aantal toegezegde subsidies verlaagd. vol-gens de vSNU krijgen de geestes-wetenschappen in 2011 slechts tien miljoen in plaats van de beloofde vijftien miljoen euro. Het alfa-gam-ma-onderzoek moet het met 36 mil-joen euro minder doen en voor de verbetering van het studiesucces heeft het kabinet in 2011 geen 21 maar 14 miljoen euro over.

ook de studentenorganisaties lSvb en ISo zijn teleurgesteld in de onderwijsbegroting. volgens de lSvb krijgen de hogescholen en universiteiten honderd miljoen eu-ro minder dan beloofd. “Met deze begroting doet het kabinet er niks aan om op te klimmen naar de top vijf van mondiale kenniseconomie-en, waar de politiek de mond vol van heeft”, aldus voorzitter Sander Breur. [ HeIN CUppeN, Hop ]Meer prinsjesdagnieuws op www.universiteitskrant.nl

Tegenvaller verhuizing biologenDe verhuizing van de biologen uit Haren naar het nieuwe ge-bouw voor Levenswetenschap-pers begint later. Lekkage en problemen bij de oplevering zorgen voor vertraging.

tijdens de zware regenbuien, de-ze zomer, bleek het gebouw niet volledig waterdicht. dat veroor-zaakte onder meer schade aan het isotopenlaboratorium, waar met ra-dioactief materiaal gewerkt wordt. “die schade moet hersteld worden”, legt bestuurslid Jan poutsma van de bètafaculteit uit. de oorzaak van de lekkages is inmiddels verholpen.

verder bleek de coating op de wan-den van de proefdierverblijven voor de tweede maal niet te voldoen. Het blijft de bedoeling de verhuizing voor december af te ronden. “de verhuistijd wordt gecomprimeerd.” [ reNé FraNSeN ]

Minder plagiaat bij psychologieeen voorlichtingscampagne over plagiaat bij psychologie, vorig col-legejaar, lijkt te hebben gewerkt. Was er in de eerste helft van 2009 een sterke stijging naar achttien ge-vallen, dit jaar waren er vier.

“Het is een incident geweest”, zegt Frank Steyvers van de examencom-missie. “We hebben op colleges op-getreden met een boemanverhaal: dat plagiaat een doodzonde is en zelfs hoogleraren erom ontslagen worden. dan is zo’n hele bioscoop toch stil.”

| 4 0 j a a r u k | Al veertig jaar lang is de UK een kweekvijver van journalistiek talent. Wat is er geworden van de medewerkers die ooit bij de krant begonnen? Ze vertellen ‘t zelf.

Ik probeer weer te beginnen aan een boek. zoals gewoonlijk had ik een paar maan-den geleden alles keurig gepland. Het zag er veelbelovend uit. een goed voorschot van de uitgever, veel opdrachten tot aan de zo-mervakantie en daarna maar één lezing per maand. een paar maanden ongestoord schrijven, vier dagen per week. dat moet lukken.

Maar na de eerste uitzondering volgden er meer (ook deze column), en zo kan het dus gebeuren dat ik terwijl ik hieraan zit te schrijven, een stuk voor NrC Next ook

af moet, dat ik voor een lezing tegen mijn voornemen in iets nieuws zit te bedenken en dat ik heb toegezegd twee dagen de hond van de buren uit te laten.

Iedereen weet dat een beetje druk nodig is om te presteren, maar de deadline voor dat boek komt wel ongemakkelijk dichtbij. Waarom gaat dit toch altijd zo?

Ik bedoel dat niet zo ontevreden als het klinkt. Ik bedoel gewoon dat ik wil weten waarom het zo gaat. Want ik ben natuurlijk niet de enige die zo werkt. de vraag is, laten we zeggen, licht filosofisch: Waarom heb-ben we net te veel hooi op de vork nodig om te kunnen functioneren?

ze zeggen dat dat iets van deze tijd is, maar daar geloof ik niets van. Mijn moeder klaagt nooit, maar na reconstructie weet je dat ze stress moet hebben gehad. ze baarde vier kinderen in vier jaar tijd en vlak voor

de vierde kwam (dat was ik), namen ze er voor de gezelligheid nog een hond bij. Ik heb maar twee kinderen en dan dus maar heel soms een hond van de buren. laat ik de vraag maar meteen beantwoorden (ik heb nog meer te doen): zonder een voort-durend teveel zouden we zien dat er voor niets een noodzaak bestaat in dit goddelo-ze leven.

van goede kunst wordt wel gezegd dat de kunstenaar een interne noodzaak moet hebben gevoeld om deze te maken. Maar dat kan dus de kunst niet zijn, deze nood-zaak voelt iedereen met een beetje teveel hooi op zijn vork.

Coen Simon (eindredacteur van 2004-2006)Filosoof, auteur en redacteur bij de Histori-sche Uitgeverij

Omdat het moet

UK 5 - 23 SEPTEMBER 2010 N I E U W S 3

TBK staat op losse schroevenDe Faculteit Economie en Be-drijfskunde stopt met de oplei-ding technische bedrijfskunde. De reden: het kan financieel niet uit.

“We doen het met pijn in het hart, maar we hebben geen keus”, zegt Teun van Duinen, portefeuillehou-der middelen. De faculteit krijgt voor 8.000 uur onderwijs en 4.000 uur onderzoek jaarlijks 250.000 eu-ro. Het levert een structureel tekort op van vijf ton: “En dat is financieel onverantwoord.”

TBK, acht jaar gelegen nog ge-presenteerd als een nieuwe, pres-

tigieuze opleiding, is voor bedrijfs-kunde geen prioriteit. En dus gaat het mes erin. Van Duinen: “Ik ben niet zo van de kaasschaaf. We moe-ten echte, harde keuzes maken. En dat doen we aan de rand, niet in het hart.”

“Een dramatisch besluit, dat ons voor zeer grote problemen stelt.” Zo betitelt Jan Poutsma, portefeuil-lehouder middelen van de faculteit wiskunde en natuurwetenschap-pen de beslissing van bedrijfskun-de. TBK bestaat voor een kwart uit bedrijfskunde- en voor driekwart uit technische vakken.

TBK is een populaire studie, waar

steeds meer studenten voor kiezen. Jaarlijks stromen er zo’n 100 tot 120 eerstejaars in. Dat gaat via de bèta-faculteit, penvoerder van de oplei-ding. Daar bezinnen ze zich nu op alternatieven. Eén ding is in ieder geval duidelijk, zegt Poutsma: onge-wijzigd doorgaan met TBK zonder de medewerking van bedrijfskunde is geen optie. Sterker nog, het is uit-gesloten. Opheffen dan maar?

Ook dat is geen optie, maar ook niet uit te sluiten: “Wij kunnen de opleiding niet op de been houden als Bedrijfskunde niet meedoet”, be-nadrukt Poutsma. De faculteit voelt zich wel voor een voldongen feit ge-

steld. Want waar halen ze ineens docenten bedrijfskunde vandaan? En hoe betrouwbaar is interfacul-taire samenwerking als een van bei-de partijen gewoon stopt? Volgen-de week overlegt het bestuur met de faculteitsraad over de kwestie. Dan zullen een paar alternatieven op ta-fel liggen.

De stekker gaat er overigens niet meteen uit. De faculteit Economie en Bedrijfskunde gaat nog vijf jaar door met de opleiding om de stu-denten die dit jaar zijn binnengeko-men een volwaardige opleiding te garanderen, maar daarna is het over en uit. [ HannEKE BOOnSTra ]

Gyas en Aegir lanceren een ‘sterrenboot’

Poppema’s uit Allersmaborg Collegevoorzitter Sibrand Pop-pema en zijn vrouw verlaten de Allersmaborg in Ezinge. In december loopt het driejarig contract van Joke Poppema, die als beheerder werkt op het onderkomen voor RUG-alum-ni, af. “Het is mooi geweest”, aldus de collegevoorzitter.

Het echtpaar bewoont sinds 2007 de bovenverdieping van de monumentale borg. De Pop-pema’s verhuizen in decem-ber terug naar hun boerderij in Bunne.

Lofar in Engeland

De Noord-Nederlandse ra-diotelescoop Lofar is afgelo-pen maandag uitgebreid met een antenneveld in het Engel-se graafschap Hampshire. Lo-far bestaat uit duizenden klei-ne antennes, verspreid over tientallen ‘stations’ die vanuit de omgeving van Borger uit-waaieren. De gegevens komen samen in supercomputer Stel-la bij de RUG. Het Britse veld vergroot de virtuele diameter van de telescoop, waardoor de scherpte verdubbelt. Er zijn ook al antennevelden in Duits-land en Frankrijk. Er komt nog een station in Zweden.

FMW wil partners in Zuid-AmerikaDe medische faculteit wil snel internationale ‘joint doctora-tes’ opzetten om het aantal pro-moties te verhogen van 140 per jaar nu tot 180 in 2015. Buiten-landse promovendi beginnen hun vierjarige promotietra-ject dan aan een universiteit in het thuisland en eindigen het in Groningen. Er is al contact met universiteiten in Brazilië en Mexico. Ook wil de facul-teit driejarige promotietrajec-ten beginnen door talentvol-le studenten in de masterfase voor te bereiden.

Wachtgeld gekort

De RUG heeft de pot met wachtgeldvergoedingen voor faculteiten en eenheden met 25 procent verkleind. Tot nu toe verdeelde de universiteit jaarlijks zo’n 3,7 miljoen euro, op basis van de werkelijk ge-maakte wachtgelden. Maar de wachtgeldkosten liggen inmid-dels lager dan dit bedrag. Het college van bestuur vindt dat faculteiten en eenheden zelf een deel van de wachtgelden moeten betalen en gebruikt de korting als financiële prikkel om de kosten te drukken.

RUG maakt weer kans op JaarprijsTeam Wijmenga van de afde-ling genetica van het UMCG in Groningen is met het project Genen Kraken in GroninGEN geselecteerd als één van de vijf kanshebbers voor de Academi-sche Jaarprijs. Tijdens een uit-dagende treinreis op de Life-LinesExpress wil het team de passagiers laten zien hoe fas-cinerend DNA is. In 2008 won de RUG met Het onzichtbare heelal, een project over infra-roodtechnologie, de prijs van 100.000 euro. Vanaf nu kan er gestemd worden op weblogs.vpro.nl/labyrint/stem/

Studentenroeiverenigingen Gyas en Aegir gaan hun krach-ten bundelen. De studenten-clubs willen hun beste roeiers samen in een ‘sterrenboot’ la-ten varen. Het WK onder de 23 in juli 2011 is het doel.

Veelbelovende roeiers van de stu-dentenroeiverenigingen gaan na verloop van tijd vaak naar amster-dam om mee te doen in de nationale selectie. “als al ons talent vertrekt hebben we geen voorbeeld voor de

eerstejaars meer”, zegt annemarie Voûte van aegir. “Het doel is om het Groningse roeien op hoger niveau te krijgen.”

Initiatiefnemer is het regionaal Talentcentrum van noord-neder-land. Het centrum werd opgericht toen de roeibond de nationale se-lectie ophief en besloot de opleiding van talent aan de regio’s over te la-ten. aegir, Gyas, gemeente en pro-vincie werken samen in het Talent-centrum, dat een begroting heeft van 100.000 euro. Het levert onder

andere professionele coaches, waar-onder oud-bondscoach Mark Em-ke. Zij gaan met enkele coaches uit de twee verenigingen de trainingen verzorgen.

In de herencategorie zwaar zitten nu veertien kanshebbende roeiers, bij licht zijn het er acht. De defini-tieve selectie is pas over een paar maanden bekend. De dames vullen dit jaar nog geen boot – slechts één roeister meldde zich aan. “Maar nu dit in gang is gezet en er een goede doorstroom plaats kan vinden komt

dat in de komende jaren wel goed”, denkt reint Bolhuis van Gyas.

De Groningse boten moeten in ju-li strijden op het WK onder de 23 in amsterdam. nooit eerder plaatste een volledig Groningse ploeg zich. Is dat het einde van de traditionele concurrentiestrijd tussen aegir en Gyas? “Daar gaat het nu niet om”, vindt Voûte. “als je als Groningen iets wil bereiken moet je je krachten bundelen. Het gaat nu om het roei-en. Het gaat om samen hard gaan.” [ ElZEMIEK ZInKSTOK ]

Foto Jan Luursema

Braziliaans carnaval in Visserstraat “Helemaal ontstresst!”, jubelt een van de vijf-tien rUG-medewerkers aan het eind van de volgeboekte percussieworkshop.

De muziekles was een initiatief van BalanS, het leefstijlprogramma voor mede-werkers van de rUG. Dinsdagmiddag leef-den de deelneemsters zich een uur lang uit op djembés, koebellen en tamboerijnen om te

ontspannen na de werkdag. Docent Kaan Taprak van Flying Turkish-

man zorgde binnen een uur met opzwepen-de ritmes voor wiegende heupen en een klein Braziliaans carnaval in het gebouw van de arbo- en Milieudienst aan de Visserstraat. “applausje voor jezelf. You are now good mu-sicians!”, complimenteert Taprak zijn klas na

afloop. Ook Marieke Klaaysen, projectleider van

BalanS, trommelde mee. “Yoga, body balan-ce en mindfulness zijn de populairste work-shops onder medewerkers”, vertelt ze. “Het is wel opvallend dat mannen zich nog niet vaak aanmelden. Daarom bieden we nu ook bok-sen en kettlebell aan.” [ nIcOlE BESSElInK ]

| a c h t e r g r o n d | De RUG duikelde vorige week van de 138e naar de 170e plaats in de Times-lijst. Een van de belangrijkste universiteitenranglijsten ter wereld. Collegevoorzitter Poppema is spinnijdig. “Broddelwerk!”

Door ernst arbouw

Er komt nog net geen stoom uit z’n oren, maar nijdig is hij wel. College-voorzitter Sibrand Poppema van de RUG heeft voor zich op tafel de uit-slag van de jaarlijkse Times Higher Education World University Ran-kings en hij steekt niet onder stoe-len of banken dat hij niet te spre-ken is over de uitslag. “Hoe langer ik er naar kijk, hoe bozer ik word”, zegt hij.

De RUG duikelde van de 138e naar de 170e plek in de ranglijst, een verschil van 32 plaatsen. Hij wil maar even zeggen: het ligt niet aan de Groningse prestaties dat de RUG fors zakte op de lijst. Het probleem zit hem in de nieuwe rekenmetho-de die Times Higher Education ge-bruikt. Want die is, en hij gebruikt het woord een paar keer achter el-kaar, “broddelwerk.”

De Times Higher Education Top-200 is, samen met de Academic Ranking of World Universities, (‘de Shanghai Ranking’), een van de meest toon-aangevende universitaire ranglijs-ten in de wereld. Een goede note-ring op de lijst is cruciaal bij het aantrekken van buitenlandse stu-denten en partneruniversiteiten. Vooral in Azië wordt scherp ge-let op de scores; in 2005 moest de rector magnificus van de universi-

teit van Kuala Lumpur (Poppema: “Toevallig kende ik hem. Een erg aardige man.”) aftreden toen de in-stelling buiten de Top-200 viel.

De afgelopen jaren is er veel kri-tiek geweest op de manier waarop de Times Higher Education werd samengesteld. Tot vorig jaar was de helft van de ranglijst gebaseerd op subjectieve gegevens: de reputa-tie van het wetenschappelijk onder-zoek en de reputatie van een instel-ling bij toekomstige werkgevers.

Daarnaast hadden universiteiten relatief veel vrijheid bij het aanle-veren van data. Instellingen kon-den bijvoorbeeld zelf kiezen of ze promovendi meetelden als werkne-mers of als studenten. De ene ma-nier is goed voor de verhouding tus-sen het aantal medewerkers en het aantal studenten, de andere manier verbetert het aantal wetenschappe-lijke publicaties per werknemer.

‘Wat ze daar gedaan hebben, is niet te

begrijpen’

Times Higher Education gooide vo-rig jaar het roer om. Het nam af-scheid van dataverzamelaar Quac-quarelli Symonds (QS) en het ontwierp een nieuwe rekenmetho-de die, in hun eigen woorden, “ro-buust, transparant en geraffineerd” is.

En het is juist die kwalificatie die bij Sibrand Poppema tot nauwelijks verholen ergernis leidt. Zijn betoog in een notendop: De Rijksuniversi-teit Groningen en de meeste andere

Slechtste ranking aller tijden|_ Sibrand Poppema is woest over de Times Higher Education ranglijst

4 O P M E R K E L I J K UK 5 - 23 SEPTEMBER 2010

Balen van blootfoto’sMet de napret van de vakantiefoto’s was het snel gedaan voor leden van jaarclub Fatelle van studentenvereni-ging Albertus. De meiden ontdekten dat niet alleen zij, maar de hele we-reld via internet toegang had tot de kiekjes van hun topless zontaferelen.

Door Diane romashuk

“Het was een topvakantie met erg veel lol en gezelligheid en zon-der de bovenstukjes werden we sneller droog en bruin voor on-ze vriendjes! […] Jullie hadden ons even goed te pakken maar we verwachten nu wel dat de fo-to’s er per direct afgehaald wor-den inclusief het bericht en voor-al de links”.

Zo luidt een deel van de mail die Fatelle stuurde aan de Neder-landse websites waarop hun pri-véfoto’s afgelopen weekend ra-zendsnel werden verspreid. De toonzetting getuigt van de nuch-tere instelling die de meiden on-danks het drama hoog houden. “Eerst waren we natuurlijk voor-al boos en geschokt. Nu doen we wat we kunnen om het te stoppen. Maar het kwaad is al geschied”, aldus gedupeerde Annelot.

Erg spraakmakend waren de beelden volgens haar niet. “Als je in Spanje over het strand loopt, zie je ook mensen topless zon-

nen. Maar het is natuurlijk niet leuk dat iedereen de foto’s heeft kunnen zien.”

Hoe ze konden uitlekten, is haar een raadsel. “Ze stonden op een speciaal aangemaakte website. Alleen de veertien meiden van onze jaarclub hadden het wacht-woord. Iemand die voor ons op onderzoek uitging, denkt dat het een hacker is geweest. De foto’s zijn eind augustus al op een En-gelse website geplaatst. Een heel eng idee, je weet nu niet wie ze al-lemaal hebben en waar ze nog op kunnen duiken.”

Juridische stappen onderne-men de jaarclubleden niet. Som-mige van de betreffende websites, zoals jaggle.nl, gaven gehoor aan de oproep om de foto’s te verwij-deren. “Dat zullen ze wel niet al-

lemaal doen”, aldus Annelot. “Ze verdienen natuurlijk een hoop geld aan de mensen die hierom hun website bezoeken. Het ergste is dat ze het niet bepaald moeilijk maken om onze identiteit te ach-terhalen.”

Via haar e-mailadres en inmid-dels verwijderde hyves-pagina, kreeg ze dan ook meerdere verve-lende berichten. Ook daarop re-ageert de studente nuchter: “Ne-geren.”

Medelid Ellen wil de zaak het liefst laten rusten. “Het is al erg genoeg geweest. Zielig dat ie-mand zoiets doet.” Wat ze wel be-langrijk vindt, is een waarschu-wing. “Dit gun je niemand zo. Dus zet je foto’s niet online. Ook niet als je denkt dat het veilig is, want dat is het nooit.”

‘Nee, het is geen dieetcursus’De ACLO is er voor studentensport. Zwemmen, fietsen, zumba’en en voetballen. Maar éten? Toch start 11 oktober de cursus ‘Grip op voeding’. Met vooral veel theorie.

Door anne carlijn kok

Er zijn presentaties. Er zijn film-pjes. Eigenlijk heeft het wel iets weg van een college. De cursis-ten krijgen ook nog huiswerk: ze houden één of twee dagen in de week bij wat ze eten. Dat wordt dan weer in de groep besproken.

Is dat niet een beetje gek? Jelle ter Horst, algemeen adjunct van

de ACLO, vindt van niet. “Veel studenten doen hier intensie-ve sporten als spinning of body-fit”, legt Jelle uit. “Maar het lukt ze dan niet om af te vallen. De do-cente kreeg daar zoveel vragen over, dat het de moeite leek om er een cursus over te geven.”

Oh… Zijn er dan misschien heel veel dikke studenten, dat zoiets nodig is? Ter Horst haast zich om dat te ontkennen. “Het gaat niet alleen om afvallen, het is geen di-eetcursus. Het gaat om de com-binatie tussen sport en voeding. Sommige sporters vragen zich af waarom ze, ondanks heel veel fit-nessen, niet gespierder worden.

Anderen willen juist aankomen, of ja, afvallen. De docente legt uit welke voeding je dan het beste tot je kunt nemen.”

De cursus moet studenten be-wust maken van gezonde voe-ding. “Je bent niet wat je eet maar wat je opneemt.” Dat is de bood-schap van de cursus. Moe word je niet, een boek is niet nodig en sportkleding al helemaal niet. De bijeenkomsten vinden plaats in de Lunchroom, een vergaderzaal bij het Sportcafé. Een toepasse-lijke plek, maar volgens Jelle niet bewust gekozen. “Lunchroom? Och, het valt me nu pas op dat dat wel erg toevallig is.”

Eén op de zevenhonderd Neder-landers wordt telefonisch afgeluis-terd, vermoedt Daisy Tempelman, masterstudente international and comparative private law. Ze schreef er haar bachelorscriptie over en trok de aandacht.

Door elisabeth oosterling

Er werd flink getwitterd over je scriptie. Had je dat verwacht?“Absoluut niet! Maar ik hoopte het wel. Er heerst veel onwetend-heid over dit onderwerp. Burgers zijn zich er onvoldoende van be-wust dat vertrouwelijke telefoon-tjes kunnen worden afgeluisterd. En vooral de omgang met opna-mes van zulke telefoontaps is schokkend.”

Wat gaat daar dan verkeerd mee?

“Nou, er geldt notificatieplicht. Dat houdt in dat je, wanneer je bent afgeluisterd, dit binnen een jaar moet horen. Maar dat ge-beurt niet. Daarnaast worden op-names van vertrouwelijke tele-foongesprekken met advocaten meestal niet direct vernietigd.”

Is dit een typisch Nederlands probleem?“In de Verenigde Staten wordt ook heel veel gebruik gemaakt van taps. Maar daar wordt het keurig bijgehouden. Er zijn rap-porten. Alles valt te controleren. Dat is hier absoluut niet het ge-val. Er zijn bijvoorbeeld door de AIVD helemaal geen rapporten openbaar gemaakt van hun taps.”

Kan een simpele student ook zomaar worden afgeluisterd?“Zeker. Ongeveer één op de ze-venhonderd mensen wordt ge-

tapt. Je kunt al een tap krijgen, als je in een probleemwijk woont, waar veel criminaliteit is. Er be-staat dan namelijk een kans dat zo’n crimineel even bij jou komt bellen. En ook families van ver-miste personen kunnen worden afgeluisterd. In feite heeft zoiets weinig te maken met misdaadbe-strijding – dé legitimering voor een tap.”

Kun je checken of je wordt getapt?“Officieel wel, ja. Op grond van een artikel in de Wet Openbaar-heid Bestuur. Zoiets is voor het eerst geprobeerd in 1999. Maar het is ontzettend lastig om inza-ge te krijgen. Wanneer de tap deel uitmaakt van een strafrechtelijk onderzoek, mag men verstrek-king namelijk weigeren. En het desbetreffende wetsartikel wordt nogal ruim geïnterpreteerd.”

‘Je hebt zomaar een telefoontap’

Vraag & ant woord ??? !!!

Illustratie René Lapoutre

Slechtste ranking aller tijden|_ Sibrand Poppema is woest over de Times Higher Education ranglijst

UK 5 - 23 SEPTEMBER 2010 O P M E R K E L I J K 5

Nederlandse universiteiten gaan er met de nieuwe rekenmethode fors – in een enkel geval zelfs heel fors – op achteruit en het is nauwelijks na te gaan hoe dat kan.

“Als je met veel aplomb beweert dat iets robuust, transparant en geraffineerd is, dan moet je dat wel waarmaken. Wat hier nu voor me ligt is alles behalve robuust en transparant.”

De kritiek op de nieuwe rekenme-thode (Poppema: “Times Higher Education heeft een jaar lang be-weerd dat ze het beter gingen doen – de beste ranglijst aller tijden – en dan is dit het resultaat. Dat maakt me nijdig.”) spitst zich toe op twee punten: de manier waarop de kwa-liteit van het onderwijs is vastge-steld en de berekening van de zoge-heten onderzoeksimpact, bepaald aan de hand van het gemiddeld aan-tal citaties per wetenschappelijke publicatie.

Voor het becijferen van de onder-wijskwaliteit, goed voor dertig pro-cent van de totaalscore, hield THE een enquête waaraan wereldwijd ruim 13.000 academici meede-den. Onzinnig, zegt Poppema. “Als je mij vraagt hoe de kwaliteit van het onderwijs in Utrecht is, kan ik daar nog net in globale bewoordin-gen iets over zeggen, maar hoe moet je weten hoe de onderwijskwaliteit aan de andere kant van de wereld is?”

Adjucnt-hoofdredacteur Phil Ba-ty van Times Higher Education ver-werpt het argument van Poppema. “Er hebben 13.388 medewerkers van universiteiten over de hele we-reld meegedaan. Het is qua geogra-

fische samenstelling en vakgebied een representatieve afspiegeling van de internationale academi-sche gemeenschap. Wat wil je nog meer?”

Times Higher Education gebruik-te nog vier andere onderwijsindica-toren: het aantal bachelorstudenten per medewerker, het aantal promo-vendi per bachelorstudent, het aan-tal promoties afgezet tegen het aan-tal medewerkers, het totale budget van een instelling gedeeld door het aantal medewerkers en een enquê-te.

Baty beaamt de kritiek van Poppe-ma dat geen van die indicatoren fei-telijk iets zegt over de kwaliteit van het onderwijs. “Het probleem is dat er geen goede, gestandaardiseerde data zijn om universiteiten over de hele wereld met elkaar te vergelij-ken. Omdat je geen echte meetin-strumenten hebt, kun je alleen af-geleiden gebruiken. Dat is precies de reden dat we vijf verschillende afgeleiden gebruiken. Andere rang-lijsten kijken alleen naar het aan-tal studenten per medewerker; dat vonden we een veel te ruwe bena-dering.”

Volgens Poppema gaat Times Hi-gher Education vooral de fout in bij het becijferen van de onderzoeks-impact. In de natuurwetenschap-pen en de geneeskunde worden veel meer artikelen gepubliceerd dan in andere vakgebieden. Om universiteiten met een kleine bè-ta- of geneeskundefaculteit te com-penseren, gebruikt THE een weeg-methode. “En wat ze daar gedaan hebben, is niet te begrijpen. Dat is de reden dat ik zeg: dit is de aller-

slechtste ranking aller tijden”, aldus Poppema.

Poppema haalt een hand vol voor-beelden aan van universiteiten die volgens hem om onbegrijpelijke re-den hoger scoren dan de RUG: de University of Adelaide, Universi-ty College Dublin, de William and Mary universiteit in Williamsburg, Virginia, en Bilkent University in Ankara. “Neem nou bijvoorbeeld Bilkent. Dan kijk je: hoe scoren ze in de citaties: gemiddeld 10,97 cita-ties per artikel, terwijl de RUG ge-middeld 15,63 scoort.”

Baty erkent dat er, vooral als ge-volg van de normalisatie van het aantal citaties, anomalieën in de ranglijst zitten. “Bilkent Universi-ty is daar inderdaad een voorbeeld van, maar bijvoorbeeld ook de uni-versiteit van Alexandrië in Egypte. Daar hebben we inderdaad de nodi-ge kritiek op gehad. We zijn nu aan het kijken of we drempels kunnen vaststellen om dergelijke afwijkin-gen in de toekomst te voorkomen.”

De vraag is wat de RUG gaat doen in reactie op de THE ranglijst. “Het allerbeste lijkt me om eerst maar een uitleg te vragen over hoe ze aan deze vreemde uitslag zijn gekom-nen”, zegt Poppema. Is hij niet bang dat de universiteit de komende tijd last krijgt van de tegenvallende sco-re – minder buitenlandse studen-ten, minder internationale partners en minder grensoverschrijdende onderzoeksprojecten? “Dat moet nog blijken, maar als dat inderdaad zo is, dan moet je je afvragen of je Times Higher Education niet moet sue-en.”

Baty reageert laconiek. “Ik verwel-kom constructieve kritiek.”

Nederland onderuit in THE ranglijstDe meeste Nederlandse universiteiten gaan er met de nieu-we rekenmethode van Times Higher Education flink op ach-teruit. Soms zelf heel flink: de Universiteit van Amsterdam (UvA) stond in de THE/QS lijst van vorig jaar nog op de 49e plaats. In de vernieuwde THE ranking van 2010 is de UvA teruggezakt naar de 165 positie, een verlies van 116 plaat-sen. Opvallend is dat de UvA in de twee weken geleden ge-publiceerde QS-ranking, die werd berekend volgens de oude Times-methode, nauwelijks zakte.

Volgens adjunct-hoofdredacteur Phil Baty van Times Hi-gher Eduction is zijn nieuwe methode niet extra nadelig voor Nederlandse universiteiten. “Als je naar de uitslag kijkt, dan zie je bijvoorbeeld ook dat Groot-Brittannië en Australië het slechter doen dan in voorgaande edities. Dat komt vooral omdat andere landen beter scoren. Er staan 72 Amerikaanse universiteiten in de lijst. Dan is er simpelweg minder plaats voor andere landen.”

THE 2010 QS 2010 THE/QS 2009

TU Eindhoven 114 126 120 Leiden 124 82 60 Vrije Universiteit 139 171 165 Utrecht 143 83 70 Wageningen 144 178 155 TU Delft 151 108 83 Erasmus Rotterdam 159 99 108 UvA 165 56 49 Groningen 170 120 138 TU Twente 185 199 200 Radboud Nijmegen x 149 220 Maastricht x 111 116

Illustratie René Lapoutre

Topbaan bijeen bierbrouwer?

begin eerst hier. nl

Kor t

ImplantatenOp implantaten als een kunstheup kunnen bacteriën gaan groeien. Wanneer zij een zogeheten biofilm (een dunne, afgesloten laag) vor-men zijn ze bijna niet te bestrijden met antibiotica. Onderzoek naar manieren om implantaten te be-schermen tegen infectie is lastig, omdat dit tot nu toe alleen kon in proefdieren. Maar biomedisch on-derzoeker Guruprakash Subbiah-doss heeft een manier ontwikkeld om in het laboratorium een snelle screening van nieuwe biomateria-len en beschermende coatings te doen. Hij gebruikt daarvoor weef-selkweken waaraan antibiotica, groeifactoren en cytokines zijn toegevoegd. Subbiahdoss promo-veerde woensdag aan de medische faculteit van de RUG.

Spiegelbeelden

Van veel complexe moleculen be-staan twee varianten, die elkaars spiegelbeeld zijn. In geneesmid-delenonderzoek blijkt vaak dat slechts een van beide vormen ac-tief is, de andere vorm kan zelfs schadelijk zijn. RUG-chemici on-der leiding van Ben Feringa en Ge-rard Roelfes melden deze week in het tijdschrift Nature Chemistry dat met behulp van een metaal-complex gekoppeld aan een stukje DNA slechts één van beide spiegel-vormen ontstaat.

Het bijzondere van deze techniek is dat de reactie plaatsvindt in wa-ter. Voor bestaande technieken zijn vervuilende oplosmiddelen nodig. De methode werd bij toeval ontdekt door RUG-onderzoeker Arnold Boersma, die een jaar gele-den promoveerde.

Oerbacterie

Het micro-organisme Sulfolobus solfataricus is afkomstig uit war-me bronnen en kan groeien bij zeer hoge temperatuur (rond 80 graden Celsius) in een zeer zuur milieu. Scheikundige Behnam Zolghadr onderzocht hoe deze ‘oerbacterie’ in zo’n vijandige omgeving kan overleven.

Het organisme blijkt eiwitten uit te scheiden die spontaan een be-schermende schil vormen. Boven-dien beschikt S. solfataricus over speciale eiwitten die suiker uit de – zeer voedselarme − omgeving vis-sen. Zolghadr promoveert morgen aan de bètafaculteit van de RUG.

-auw! Rationeel

| o n d e r z o e k | Moeders maken zich snel zorgen over taalachterstand bij hun kin-deren. Niet nodig, zegt orthopedagoge Anne Keegstra. ‘Bij een afwijking wordt snel een etiket geplakt.’

Door ANNe CARlIjN kOk

Ieder kind ontwikkelt zich op z’n eigen manier. Ook als het gaat om taal. Moeders maken zich ech-ter snel ongerust als hun kind niet in de pas loopt met de ‘rest’. Dat is vaak niet nodig, stelt orthopeda-goog Anne Keegstra in een proef-schrift waarop ze gisteren promo-veerde aan de RUG.

Eigenlijk is dát de belangrijkste uitkomst in haar onderzoek naar taalachterstand bij kinderen. Ze kreeg in de landelijke media de af-gelopen week veel aandacht. Leuk, maar Keegstra vindt het jammer dat die zich vooral richten op het ‘buisjesverhaal’. Uit haar onderzoek blijkt namelijk onder meer dat taal-achterstand veroorzaakt kan wor-den door slechthorendheid. Buisjes zijn dan een oplossing.

Maar dat is slechts een klein as-pect van haar onderzoek en komt voort uit belangrijker bevindingen. “Een taalachterstand kan verschil-lende oorzaken hebben. Deze oor-zaak moet eerst achterhaald worden voordat een taalstimuleringspro-gramma ingezet wordt.”

Als er überhaupt al sprake ís van een taalachterstand. Een kind dat op tweejarige leeftijd niet verder komt dan losse woorden als ‘papa’, ‘mama’ of ‘eten’, heeft niet gelijk een taalontwikkelingsstoornis. Al zegt de norm dat deze peuter al twee-woordzinnen moet kunnen maken.

En dat is waar het begint. “Ouders moeten weten dat een kind zich op z’n eigen manier ontwikkelt. Er is een brede variatie zonder dat er sprake is van een taalachterstand.”

Vooral de moeders maken zich zorgen. Keegstra: “Moeders zijn bang dat hun kind niet op tijd gaat praten, waardoor de schoolcarrière en de algehele ontwikkeling belem-merd zouden worden.”

Veel van die zorgen zijn onnodig. De orthopedagoge onderzocht 240 kinderen met een vermoeden van een taalprobleem. Bij 35 procent was er niets aan de hand.

Bij twaalf procent van de kinde-ren was er wel sprake van een taal-probleem. In alle gevallen waren er andere oorzaken. Kinderen hoor-

den bijvoorbeeld niet goed doordat ze vocht achter de trommelvliezen hadden. Maar soms is het kind in de gehele ontwikkeling minder ver. Taalstimulering alleen heeft dan geen zin.

‘Een kind is niet maakbaar’

Taalstimulering en taalstimulering-programma’s hebben niet heel veel

effect. Ze onderzocht ook het taal-begrip van 136 kinderen aan het be-gin en eind van groep één op vier verschillende basisscholen. Gedu-rende het jaar werd er gewerkt met verschillende taalstimuleringspro-gramma’s.

Bij 67 procent bleef het taalbe-grip relatief stabiel. “Dat betekent niet dat de programma’s overboord moeten, maar dat ze vrijer gebruikt moeten worden. Niet stap voor stap afwerken, maar aansluiten bij de situatie van het kind, zonder aan-dacht voor schoolse vaardigheden

als geletterdheid en gecijferdheid.”De programma’s hebben wel effect

op de taalontwikkeling bij allochto-ne kinderen. Daar is een verklaring voor. “We hebben het dan niet over een taalprobleem maar over bloot-stellingsachterstand. Allochtone kinderen krijgen minder aanbod.”

Keegstra hoopt dat met haar on-derzoek ogen geopend worden. “We zijn enorm prestatiegericht en bij een afwijking wordt er snel een eti-ket geplakt. Laat dat maar eens los. Een kind is niet maakbaar, maar volgt z’n eigen pad.”

Foto Reyer Boxem

Kind volgt eigen pad

Door ReNé FRANSeN

Warmt de aarde op of niet? Om daar ach-ter te komen, kijkt u natuurlijk naar wat ex-perts hierover zeggen. De feiten weegt u zorgvuldig af en daarna komt u op rationele wijze tot uw standpunt. Nietwaar? Nou…

Er blijkt meer mee te wegen dan alleen de feiten. Mensen die een individualistische persoonlijkheid hebben en die sterk geloven in de vrije markt, vinden het wetenschappe-lijke bewijs voor de opwarming van de aarde in het algemeen niet overtuigend. Mensen met een meer egalitaire kijk op de maat-schappij, die kritisch staan ten opzichte van industrie en bedrijfsleven, vinden het bewijs wél overtuigend.

Dus is die laatste groep beter in staat we-tenschappelijk bewijs te beoordelen? En kan de eerste groep overtuigd worden door nog

betere wetenschapsvoorlichting? Het ant-woord op beide vragen is nee, zo staat deze maand te lezen in het tijdschrift Journal of Risk Research (Kahan et al.).

Onderzoekers van de Yale University Law School namen proefpersonen eerst een test af om algemene persoonskenmerken te ach-terhalen. Daarna kregen ze een serie tekst-fragmenten te zien, over klimaatverande-ring en enkele andere onderwerpen die voor publieke en politieke commotie hebben ge-zorgd. De fragmenten waren fictie, geschre-ven om twee tegenovergestelde standpunten te verdedigen. Uit korte biografietjes bleek steeds dat de auteurs universitaire top-we-tenschappers waren. Vervolgens mochten de proefpersonen zeggen of de auteur een ech-te expert was.

Wat bleek? De kans dat zo’n fictieve we-tenschappers als expert werd gezien, hing

af van de mate waarin zijn standpunt over-eenkwam met dat van de proefpersoon. Of het nu om ‘linkse’ of ‘rechtse’ proefpersonen ging, maakte niet uit. Geen enkele groep in het onderzoek bleek in staat de mate van wetenschappelijke consensus objectief in te schatten. “Individuals systematically over-estimate the degree of support for positions they are culturally predisposed to accept (…)”, schrijven de onderzoekers in hun artikel.

In zo’n geval is meer voorlichting over de wetenschappelijke feiten dus niet echt zin-vol. Alleen informatie die zo wordt geper-senteerd dat deze niet bedreigend is voor de aanwezige cultural commitments komt aan. Wij zijn minder rationeel dan we denken.

In deze rubriek presenteert de UK opvallend, schokkend of lachwekkend nieuws uit de wereld van de wetenschap.

Ingezonden mededeling

UK 5 - 23 SEPTEMBER 2010 W E T E N S C H A P 7

| REPORTAGE | In december heropent het Groninger Museum haar deuren met een expositie van Russische oriëntalisti-sche schilderkunst. UK-redacteur Janita Naaijer kreeg in Rusland een spoedcur-sus kunstkijken.

Door Janita naaiJer

“Veel studenten denken dat kunst elitair is”, zegt Josee Selbach van het Groninger Museum.

In mijn hoofd doemt het beeld op van de Cora Kempermanvrouw, die zich in artistiek-ogende kle-ding van deze ontwerpster een weg baant van station naar museum, ge-dwee gevolgd door haar man.

De Cora Kempermanvrouw heeft me gegijzeld met de gedachte dat museumbezoek een uiterst serieuze zaak is en alleen haar toebehoort.

Oog in oog met een schilderij. Vier passen naar achteren. De kekke bril even op de neus. Een hmmm, een frons en dan een intelligente en kri-tische noot, de avond tevoren ge-noteerd tijdens de cursus studie kunstgeschiedenis.

Ik laat het gaan. Ergens net voor St. Petersburg strooi ik denkbeeldig al mijn A4’tjes over Vereshchagin, Sarian, Polenov en de andere schil-ders uit over de Hermitage. Een reis naar het hart van de oriëntalistische schilderkunst in drie steden. St. Pe-tersburg, Moskou en Yerevan.

St. Petersburg“Je hebt hier veel gekke instituten met gekke mensen”, zegt gids Kat-ja in the Institute of Oriëntal Manus-cripts. De eerste ochtend in St. Pe-tersburg. De zon doet het goud van de kerken en kathedralen blin-ken. De pastelkleurige paleizen aan de Neva lijken afkomstig uit een sprookje. De tsarenfamilies hebben er zoveel gebouwd dat restauratie in St. Petersburg een continue bezig-heid is. Net als trouwen. Ieder uur

passeert minimaal één witte Hum-mer met bruidsboeket.

De muffe instituten met vakidio-ten die niet veel meer lijken te doen dan het bewaken van hun culture-le schatten zijn weinig opwindend. St. Petersburg zelf lonkt des te meer en vertelt in één oogopslag hetzelf-de verhaal als de wetenschappelijke verhandelingen.

Recht tegenover het Institute staat aan de Neva een kolosaal beeld van een sfinx. Het land van wodka, bontmutsen en Anna Kournikova is ook het land dat voor de helft een Aziatische status bezit, altijd al oos-terse buren had en daar vanaf het eind van de achttiende eeuw meer en meer mee te maken kreeg door de veroveringslust van Catharina de Grote.

Oriëntalisme. De kijk op het oos-ten. Op het vreemde. De ander. Als ik in de persmap een schilderij van de Russische schilder Vereshcha-gin (1842-1904) bekijk waarop een Russische soldaat een oriëntaal-se man vertrapt, vertelt de meerei-zende conservator dat dit de onder-drukking van de islam verbeeldt. Gisteravond in Groningen zag ik een documentaire over Geert Wil-ders. Het schilderij van Vereshcha-gin is opeens verrassend dichtbij.

MoskouWie denkt dat een persreis een ont-spannen aangelegenheid is, heeft het mis. Het is topsport. Je hebt goe-de schoenen nodig en engelenge-duld. Moskou ontvangt haar trein-reizigers met het volkslied, maar is met uitzondering van de vele groen-te- en fruitkraampjes bij de weg een grauwe stad. En toch: de kleur komt dichterbij. Hier in de Russische hoofdstad zullen we voor het eerst schilderijen zien die in december op het Museumeiland hangen.

In Tretyakov Gallery wordt het verhaal over Rusland en de Oriënt vertelt vanaf de Russische zijde en

begint het journalistieke hart van de pers voor het eerst echt te klop-pen. De directrice van het museum neemt ons mee naar het magazijn. Drie mannen tillen een grote rol op een stuk karton in de hal. De came-ra van RTV Noord staat op scherp en fototoestellen komen in actie als het zeveneneenhalf meter lange

doek The people of Russia van Lan-seray (1875-1946) wordt uitgerold.

Een uniek moment, want het schil-derij lag in het depot en werd nooit eerder aan het publiek getoond. De kleuren zijn fel, de randen van het doek rafelig. Het is voor het eerst dat ik besef dat met ‘doek’ ook let-terlijk een doek wordt bedoeld en dat de kunstwereld met restaura-teurs, conservatoren, kunstcriti-ci, vervoerders en pr-medewerkers die tentoonstellingen in de markt zetten, een wereld op zich is. Zou ik The People of Russia net zo mooi hebben gevonden achter glas in een willekeurig museum in Nederland?

Het antwoord lijkt onbelangrijk als we naar de zaal van Vereshcha-gin lopen. De Rus die naar Tur-kestan reisde en gefascineerd was door de schoonheid van de Oriënt, kreeg later opdracht van het Russi-sche leger om de zeges in de Turks-Russische oorlog van 1877 vast te leggen. Uiteindelijk schilderde hij het verhaal dat hij zelf wilde ver-tellen. De harde realiteit en de zin-loosheid van oorlog.

Als ik me even aan de groep ont-trek, gebeurt het.

Oog in oog met The vanquised. Offi-ce for the dead. Vier passen naar ach-teren, daarna valt het denken weg.

Het is de sereniteit en de wreed-heid van het afgebeelde slagveld. Lichamen die zo natuurlijk opgaan in het lichte landschap dat je ze op het eerste oog niet waarneemt. En dan nog. Het zijn lijken, maar dat woord doet pijn bij de aanblik van de lichamen die Vereshchagin heeft geschilderd. De gesneuvelde man-nen liggen er zo sereen bij dat er een troostende werking vanuit gaat. Ik heb niets anders nodig dan dit.

YerevanCharles Aznavour zingt liedjes van Brel voor the National Gallery of Ye-revan. Op zaterdagavond zit jong en oud Armenië en masse rond de vij-ver op het centrale plein om te kij-ken naar het gekleurde waterballet dat is afgestemd op de muziek uit grote speakers. “Iedere avond tus-sen negen en twaalf zitten we hier”, vertelt een jonge Armeniër. “En het is iedere keer weer een verrassing wat ze zullen draaien.”

Foto’s UK

8 U N I V E R S I T E I T UK 5 - 23 SEPTEMBER 2010

Naar ’t hart van de kunst

Fragment van The people of Russia. Onder: The vanquised. Office for the dead. Foto’s UK

De dagen in Yerevan beginnen ’s ochtends met cognac, verse vijgen en Armeense koffie. In de National Gallery worden we onthaald door Zhanne en Irena, waarnemend di-recteur en conservator van het mu-seum, dat volgens kenners na de Hermitage en het Poesjkinmuseum de meest hoogwaardige kunst bezit van de voormalige Sovjet Unie.

Het huis van de Armeense kun-stenaar Sarian (1880-1972) is onze laatste stop. “Sarian is the Godfather van de Armeense schilderkunst”, zegt conservator Inessa terwijl de kleindochter van de schilder ons rondleidt. Ze vertelt over haar opa die in 1915 terugkeerde naar zijn geboortegrond om de vluchtelin-

gen van de genocide te helpen in de Arafatvallei. Haar opa die bij de aanblik van alle ellende een zenuw-inzinking kreeg, maar juist daar-na een vrolijk abstract werk schil-derde dat symbool staat voor nieuw leven. Hier in zijn voormalige huis valt voor mij alles samen.

De foto’s van de wijze man met de ernstige blik. Zijn teksten over het kunstenaarschap. De organische vormen. De prachtige kleuren die ik altijd zal herkennen en me terug zullen brengen naar de avond bij de vijver op het plein in Yerevan. Lite-ratuur, vormgeving, psychologie, geschiedenis. Kunst als een totaal-beleving. Een licht tintelend gevoel dat doet verlangen naar meer.

Foto’s UK

UK 5 - 23 SEPTEMBER 2010 O P I N I E 9

Het collegegeld moet met duizend euro omhoog. Zei rector magnificus Frans Zwarts vorige week in de UK. Goede zet, vindt oud Calimero-raadslid en student sociologie Michiel Zwaan. Maar het gaat om meer dan geld.

In de UK van vorige week vraagt Toon de Baets zich af waarom de studentenfracties in de universi-teitsraad unaniem hebben inge-stemd met het voorstel voor het hogere instellingsgeld. Ik denk dat de studenten in de raad, waar ik ook toe behoorde, inderdaad een grote fout hebben gemaakt. De be-sluitvorming was veel te laat om nog tot een degelijke voorlichting te komen en dit heeft veel onno-dige problemen veroorzaakt. Hier-voor mijn excuses.

Hoewel ik het voorstel van Ka-rin Mast om het besluit voor een jaar terug te draaien steun, denk ik dat verhoging van zowel het colle-ge- als het instellingsgeld op kor-te termijn onvermijdelijk is. De instroom in het wetenschappe-lijk onderwijs heeft angstaanja-gende vormen aangenomen en de RUG heeft het geld hard nodig om de kwaliteit van het onderwijs niet nog verder af te laten zakken.

In Den Haag is men al jaren de weg kwijt. Willen ‘wij studenten’ de garantie van goed onderwijs, dan zullen we dus moeten accep-teren dat de door onze rector mag-nificus geopperde 1000 euro extra in de schaduw van de kredietcrisis niet meer dan bittere noodzaak is.

Het is echter een illusie dat de

problematiek van de extreme mas-saliteit in het wetenschappelijk onderwijs alleen met meer geld kan worden opgelost. Academi-sche vorming door interactie met de docent kan niet plaatsvinden in een collegezaal van meer dan 300 studenten. De inzet van een lage fixus bij populaire opleidingen is in mijn optiek dan ook van essen-tieel belang.

‘Zoek de klepel niet in Shanghai of

Londen’

Hoewel de rector naar mijn me-ning niet ver genoeg gaat wanneer hij het heeft over een keuze tussen minder studenten of meer college-geld, heeft hij de klokken van het Carillon in het Academietorentje wel horen luiden.

Bij een aantal andere bestuur-ders lijkt groei nog altijd de vader van een opportunistische gedach-te: hoge studentenaantallen zijn noodzakelijk om de onderzoeks-strijd in het mondiale stratego-spel der universitaire rankings te financieren. Dit mag dan zo zijn, maar hoe belangrijk zijn rankings als een Bedrijfskunde- of Psycho-logiediploma van de RUG straks niets meer waard is?

Mocht het toch op een keuze aankomen, dan zou ik het Colle-ge van Bestuur willen wijzen op dat wat René Fransen vorige week als het leidende, doch kortzichti-

ge principe van deze tijd bestem-pelde: ‘Imago is alles’. Daar waar je kunt betwijfelen of het imago van de rankings een betrouwbare afspiegeling is van kwaliteit, zijn de kwaliteit van ons onderwijs en de kansen van studenten op de ar-beidsmarkt onlosmakelijk met el-kaar verbonden.

Mijn advies aan de rector en zijn kompanen is om de klepel niet bij voorbaat in Sjanghai of Londen te zoeken: het onderwijsimago van Broerstraat 5 verdient nu de prio-riteit.

Michiel ZwaanStudent sociologie

Cor re c t ieBij het opiniestuk in de vorige UK over het collegegeld voor tweede studies staat geheel ten onrechte de naam Karin Smit vermeld. Dat moet zijn Karin Mast, studiebegeleider geschiedenis.

Willemen

1000 euro hard nodigNaar ’t hart van de kunst

Russisch OriëntalismeDit genre in de schilderkunst ontstond in de negende eeuw, maar kwam tot bloei in de negentiende eeuw toen Rusland een imperia-listische politiek voerde om Centraal-Azië en de Kaukasus in te lij-ven. Kunstenaars, schrijvers, maar ook musici en handwerkslie-den drukten hun achterdocht en fascinatie voor het Oosten uit in hun werk en lieten kritiek op het Russische bewind niet achterwe-ge. Het Onbekende Rusland bevat naast schilderijen van Russische kunstenaars ook werk van schilders uit de Oriënt zelf.

Zie ook www.groningermuseum.nl en www.srctravel.nl

Fragment van The people of Russia. Onder: The vanquised. Office for the dead. Foto’s UK

Stell ing

‘Duizend euro extra college-geld kan ik simpelweg niet betalen’ was deze week onze stelling op Nestor.

77,54% van de studenten is het daar mee eens, 22,46% niet.

Alain

BastaardEen nieuw academisch jaar is be-gonnen, dus in Grunn krioelt het van de nieuwe prooien. Ik knoop een gesprek aan met een schitterende blonde meid – Sa-cha heet ze – en vraag geïnteres-seerd: “Waar kom je weg?”

“Waar ik ‘weg’ kom? Kun je geen ABN?”, sneert ze.

Een reprimande over de verloe-dering van de Nederlandse taal volgt. In mijn ogen valt dat, op swaffelen na, reuze mee, maar “ik studeer Nederlands, dus ik kan het weten”, koketteert ze.

Om deze taalpurist nog verder op de kast te jagen interrumpeer ik: “Warm hè, hier? Zal ik het raam los doen?”

Tandenknarsend preekt ze ver-der: “Waar mag jij dan wel van-daan komen?”

Met haar sublieme taalgevoel is ze blijkbaar niet in staat dat te achterhalen. En ze is niet de eni-ge. Al jaren wordt over mijn af-komst getwijfeld: Frans? Gro-nings? Of toch Twents? In de stad ben ik een boerenlul en in het dorp een stadse kakker.

Om precies te zijn ben ik een bastaard. Een kruising tussen een wichie uit Ter Apelkanaal en een rasechte Kampenaar. Dat, samen met mijn Franse naam, dorpse klanken en mijn verhas-pelde uitdrukkingen maakt mij tot een ware taalhybride waar geen locatie meer aan vast te knopen is. En dat is wel zo pret-tig. Mensen worden de laatste tijd wat al te makkelijk in een hokje gepropt. Laat ze dat maar eens met mij proberen.

Alain Dekker is tweedejaars biomedische wetenschappen

Terugtweet: Fleur maakt zich zorgen om haar beste vriend Daniël, die volgens haar meer met zijn stu-die bezig moet, dan zich opnieuw te storten op het studentenleven.

De zure frisheid van allesreiniger hangt in de lucht. Café Thuis-thuis staat in de sop. De donkerbruine vloer glimt en weerspiegelt het va-ge licht dat door de ramen binnen-komt. Kroegbaas Harry kijkt te-vreden van het natte hout naar de blauwe ogen van zijn gast.

“Ik snap het gewoon niet meer. Een jaar geleden kon je me de kroeg niet uitslepen. Tegenwoordig

krijg ik er de rillingen van.”Fleur leunt op de bar en strijkt

een pluk blond haar uit haar ogen. De plooien van haar zilverkleu-rige jurkje bewegen speels wan-neer ze diep adem ademhaalt. “Kijk bijvoorbeeld naar Daniël, wat hij nu ervaart, dat was ik ooit. Fees-ten, regelen, zuipen. Maar ik kan het niet meer uitstaan. Ik kan hém soms niet meer uitstaan met z’n ge-bral.”

Ze kijkt Harry aan. Hij heeft een shagje opgestoken en knikt zwij-gend. Ze is blij met hem, hij luistert en veroordeelt niet. “De geur van bier, die vieze zoetige geur. Gatver-

damme! Als ik daar weer mee wak-ker word, dan gaat er een bliksem-schicht van schuld door me heen. Hetzelfde heb ik als ik Daniël zie. We zijn ooit samen begonnen met studeren, als twee groene gras-sprietjes. Alleen heb ik nu het ge-voel dat hij niet verder is gegroeid. Of ben ik juist een paardenbloem geworden?” Harry glimlacht: “Een paardenbloem…” Hij neemt een trek van zijn shagje en blaast tevre-den een grijze rooksliert uit. “Zie het van de zonnige kant. Je bent een stapje verder gekomen in je le-ven. Het is normaal.”

“Misschien, Harry, misschien.

Maar het voelt anders dan een nieuw begin. Het is alsof ik er aan toe ben om ‘echt’ te worden. Ge-woon, een ‘echt mens’.”

“Een ‘echt mens’ ?” De kroegbaas lacht en kijkt met pretoogjes naar Fleur.

“Een vrouw die een man heeft, een goede baan, een huis met een hypotheek. Misschien zelfs een hond. Een Franse bulldog, nee een Boxer, een Jack Russell, of weet ik veel wat voor ras. Ik ben er gewoon aan toe…”

Met een dreun klapt de deur open. Fleur schrikt op, bruut uit haar toekomstvisie getrokken. Har-

ry kijkt langs haar schouder en een brede lach verschijnt op zijn ge-zicht. “Kijk eens wie we daar heb-ben.”

“Ik ben voor zeven disputen ge-vraagd! Hell yeah!!” Nog voordat ze het door heeft, omhelzen Daniël’s armen Fleur. De zoete geur van bier penetreert haar neus. “De Winter, toe nou!”

Ze weet het, haar houdbaarheids-datum in Groningen is verstreken.

Wordt vervolgd >

Reageren? langenachten@gmail.com

Lange nachten, diepe glazen... (4) De biechtFoto Liz Main

| s e r i e | Wat zegt jouw kamer over jou? De UK snuffelt iedere week rond in het huis van een student, op zoek naar bijzondere verhalen achter de gevonden voorwerpen.

Door Diane romashuk

1 Hokbewoonster:kirsten kamphuis, 19 jaar,

tweedejaars studente geschiedenis en eerstejaars Nederlands, vertoeft sinds een half jaar “meer in een ge-woon huis dan in een studenten-huis” in de Oosterpoortbuurt. “Ik woon hier met één vriendin, dus het is rustig en we houden alles schoon. Het academische jaar begon ze met goede zin: “Ik voel me thuis in Gro-ningen en ben benieuwd hoe dat gaat, twee studies tegelijk volgen.”

2 MariabeeldVaak zien mensen dit in

eerste instantie voor iets anders aan maar het is een mariabeeldje. Vroe-ger stond het bij mijn oma en had het een houtkleur. Na haar overlijden kreeg ik het. Maar mijn neef, die in een fietsenwinkel werkt, heeft hem eerst roze gespoten. Mijn oma zou dat denk ik wel grappig hebben ge-vonden. Ik kreeg ook een kookwek-ker van haar toen ik dertien werd. Alvast voor als ik ging studeren. Ze was wel vooruitstrevend.”

3 De Profundis“Dit boek schreef Oscar

Wilde toen hij wegens sodomie in de gevangenis zat.

‘Read in 1913’ staat er door iemand voorin geschreven, dus het is heel oud. Ik vraag me altijd af wie mijn boeken voor mij gelezen hebben. En ik ben groot fan van Wilde. Deze zomer ben ik in Parijs bij zijn graf geweest, een groot monument in de vorm van een sfinx.

Vrouwen stiften er hun lippen en

geven er een kus op. Het zit dan ook vol met afdrukken, nu inclusief die van mij.”

4 Brievenkistje“Ik schrijf veel brieven

want dat doet bijna niemand meer. E-mail is ook leuk, en snel, maar brieven zijn tastbaar. Je kunt ze be-waren en raakt ze nooit meer kwijt.

Dit kistje heb ik daarvoor speci-aal aangeschaft toen ik op kamers ging.

Ik bewaar vooral de brieven van mijn vriendin. En vrienden vraag ik altijd om kaartjes als ze op vakantie gaan. Ik heb nu bijvoorbeeld een uit Roemenië, Canada komt er aan en ik hoop er nog een te krijgen uit Is-raël. Want daar wil ik zelf ooit ook graag naartoe.”

H okH ok

Foto’s Reyer Boxem

1

23

4

10 @ U K UK 5 - 23 SEPTEMBER 2010

Ingezonden mededelingen voor studenten en medewerkers

Mededelingen23 t/m 30 september 2010

Algemeen

Studium Generale GroningenMarine HotspotsMarine ‘hotspots’ zijn onderzeese gebieden met een grote biodiver-siteit. We kennen naar schatting slechts 1 tot 10 procent van alle soorten die er bestaan. Het aan-tal soorten dat uitsterft door men-selijke invloeden neemt echter drastisch toe. De oceaan is groot, de organismen erin zijn klein en onze kennis is beperkt. Hoe kun-nen hotspots bijdragen aan onze kennis over het ontstaan en de toekomst van het leven in de zee? Jeanine Olsen is hoogleraar ma-riene biologie bij het Centre for Ecological and Evolutionary Stu-dies van de RUG. Zij onderzoekt de invloed van klimaatveranderin-gen en de hiermee gepaard gaan-de aanpassingsmogelijkheden van soorten, en de genetische ba-sis voor aanpassingen. Olsen be-haalde haar doctoraal aan Berke-ley University, California en werkte aan de Universiteit van Washing-ton in Seattle en het Smithsoni-an Instituut in Washington, DC. Datum: maandag 27 september. Plaats: ForumImages, Hereplein 73 (voormalige bioscoop Came-ra). Aanvang: 16.30 uur. Voertaal Engels. Toegang voor iedereen gratis.

Freek de JongeCabaretier, schrijver, acteur en zanger Freek de Jonge stond met Neerlands Hoop Expres aan de wieg van de Nederlandstali-ge rockmuziek. Als zanger trad hij op met de popgroep de Nits en in 1997 scoorde hij een nummer 1-hit met de Bob Dylan-cover ‘Le-ven na de dood’. Dit jaar verscheen na 32 jaar weer een studioplaat met twaalf intense liedjes: ‘Van A naar Z’. Programmamaker en pre-sentator Jan Douwe Kroeske gaat met De Jonge in gesprek. Datum: maandag 27 september. Plaats: Academiegebouw. Aanvang: 20.00 uur. Kaarten: studenten € 2,- an-ders € 4,-.

Latijns-Amerika – Drugs-handelDoor de eeuwen heen was La-tijns-Amerika voor velen ’s werelds grootste en belangrijkste winge-west. Vanaf het begin van de Euro-pese overheersing heeft het beeld van Latijns-Amerika als een onuit-puttelijke bron van weelde, grond-stoffen en genotsmiddelen een grote rol gespeeld in de complexe internationale betrekkingen. Te-gelijkertijd werden de oorspron-kelijke Indiaanse bewoners vanuit een Europees superioriteitscom-plex beschouwd als de gevaarlijke en gewelddadige ‘ander’, die ge-domineerd en geciviliseerd dien-de te worden. Genot, gevaar en geweld kenmer-ken de internationale drugshan-del. Hoe wordt het dubbelzinnige beeld van Latijns-Amerika als bron van genot en gevaar gevoed door de huidige drugsproblematiek? Wil G. Pansters is bijzonder hoog-leraar Latijns-Amerika Studies en directeur van het Mexico Studie Centrum van de RUG. Hij is tevens universitair hoofddocent Culture-le Antropologie aan de UU. Datum: Dinsdag 28 september. Plaats: Academiegebouw. Aanvang: 20.00 uur. Kaarten: € 2,- / voor studen-ten gratis.

Hebbe Hebbe Hebbe - Slaaf van reclame?Reclame is in staat je te verleiden tot het kopen van gewenste, maar soms ook ongewenste producten en diensten. We doneren aan in-stanties waarvan we nog niet eer-der hadden gehoord, we kopen producten die we niet nodig heb-ben en we stemmen op politie-ke kandidaten met een bedenke-lijke reputatie. Constant worden we blootgesteld aan verschillen-de reclameboodschappen en ad-vertenties, maar wat voor invloed heeft dit op ons gedrag? Weten-schappelijk onderzoek geeft in-zicht in de psychologie achter ons consumentgedrag en de werking van reclameboodschappen. Wan-neer is een reclame effectief, wat werkt en wat niet? Wanneer gaan consumenten overstag en wan-neer ervaren zij weerstand? En hoe kan je als marketeer die weer-stand verminderen? Bob Fennis is hoogleraar Consumer Behaviour aan de Faculteit Economie en Be-drijfskunde van de RUG. Datum: woensdag 29 september. Aan-vang: 15.30 uur. Plaats: De Appel, VanOlstToren, Hanzehogeschool, Zernikeplein 7. Toegang voor ie-dereen gratis

Kaarten en informatieKaarten zijn verkrijgbaar bij: Bu-reau Studium Generale Gronin-gen, Oude Boteringestraat 13, tel. (050) 363 54 63; Universiteitswin-kel, Oude Kijk in ’t Jatstraat 39; Boekhandel selexyz scholtens, Guldenstraat 20

studium@rug.nlwww.rug.nl/studium

DwarsDiepKunst- en cultuurbeleid: linkse hobby, marketing tool of volksverheffing?In de kunst en politiek woedt een discussie over de rol van de over-heid inzake kunst en cultuur. Zijn kunst en cultuur “linkse hobby’s” waar de overheid zich niet mee moet bemoeien? Mag de overheid wel subsidiëren, maar niet oor-delen? Of moet de overheid juist veel meer dan ze gewend is, kiezen voor kunst en cultuur vanwe-ge hun maatschappelijke, econo-mische of sociale rol? Zondag 26 september, 16.00 uur, ForumIma-ges (Hereplein 73).

www.forumdwarsdiep.nl

Biertje, babbel, Brahms: Heeft het traditionele klas-sieke concert toekomst?Moet het klassieke concert an-ders? Wat is het verschil tussen een klassiek concert en een optre-den van een popband of jazzcom-bo? Het meest in het oog sprin-gende verschil is de stilte die van bezoekers van klassieke concerten wordt gevraagd. Dinsdag 28 sep-tember, 19.00 uur, ForumImages (Hereplein 73), €2,50.

www.forumdwarsdiep.nl

Bureau Vertrou-wenspersoon

Confidential advisorThe confidential advisor of this university, Marijke Dam, assists staff and students who have ex-perienced undesirable conduct or unequal treatment. She also as-sists employees who experience problems in co-operation at work. The confidential advisor can pro-vide you with independent advice and guidance. In some cases she will help you to solve the problem yourself. In other cases she will set up contacts and act as a go-bet-ween. You can make an appoint-ment by phone or e-mail. Phone: (050) 3635435. E-mail: J.M.Dam@rug.nl or A.M.Wildeboer-Baar@rug.nl (secretary). More information: www.rug.nl/confidentialadvisor

Centrum voor Informatie Tech-nologieComputercursussen4 t/m 6 oktober Excel basis – 4 t/m 10 oktober Open Leercen-trum – 5 oktober Keuzemodu-le Word – 7 oktober Open Leer-centrum – 7 oktober Access basis – 11 t/m 15 oktober Programme-ren: Introductie (VBA) – 11 okto-ber t/m 21 oktober (maan- en don-derdag) Slimmer werken met de pc – 12 oktober Webplatform – 12 t/m 13 oktober Open Leercentrum – 14 oktober Powerpoint – 18 t/m 20 oktober SPSS – 18 t/m 21 okto-ber Slimmer werken met Word – 19 oktober Open Leercentrum – 21 oktober Excel basic (UK) – 1 t/m 4 november Publiceren – 1 t/m 4 no-vember Programming Access (UK) – 1 t/m 11 november (maan- en donderdag) Programming Excel (UK) - 1 t/m 11 november (maan- en donderdag) Programming Word (UK) - 1 t/m 11 november (maan- en donderdag) Open Leercentrum – 2 november Word: keuzemodule – 4 november Open Leercentrum – 4 november SPSS. Inschrijving RUG-medewerkers en -studenten via de website www.rug.nl/cit/onder-wijs/cursusaanbod/ secretariaat-cit@rug.nl

Open leercentrumElke donderdagmiddag is er ge-legenheid om een cursus te doen in het open leercentrum. Het open leercentrum biedt een begelei-de zelfstudie waarbij de cursist zelf de inhoud van de cursus be-paalt en in eigen tempo een aan-tal vooraf gekozen leermodu-les afwerkt en zich bij vragen kan richten tot een docent. De cur-sustijden zijn van 13:15 tot 16:30. De volgende cursussen zijn op dit moment via het open leercentrum te volgen: MS-Word, MS-Excel en MS-Access introductie, MS-Front-page, MS-Windows basiscursus, Visio, Thunderbird, beheer van een eigen PC onder Windows XP, SPSS module Data Entry, Oracle Calendar (RUGplanner), Outlook. Studenten: € 25,- , medewerkers:€ 60,- per dagdeel.

Publishing using WordUsing Word to create a thesis, pa-per or any other richly format-ted document. Applying professio-nal, consistent formatting while still being able to to modify the appearance afterwards. Handling large documents. All necessary software is included in this course of 3 half days. Students € 35, staff € 140

PowerPoint Maak uw colleges en voordrach-ten aantrekkelijker door uw tekst en figuren te presenteren met Po-werPoint! Hierbij komt aan de orde: presentaties invoeren en op-maken, gebruik van figuren, tabel-len, grafieken en objecten, het or-ganiseren van een presentatie, inpassen van animaties, video- en geluidsfragmenten en overgangs-effecten inpassen. Kosten: studen-ten € 35,- medewerkers € 140,-

BibliotheekSymposium: De toekomst van de Academische Biblio-theekWe leven in een tijd, waarin ver-anderingen elkaar snel opvolgen. Veranderingen, die ook invloed hebben binnen de bibliotheekwe-reld: digitalisering, web 2.0-toe-passingen en nieuwe wensen van de bibliotheekgebruiker. Informa-tie wordt in toenemende mate in digitale vorm aangeboden en ge-raadpleegd. Huidige technologie maakt het mogelijk om naast fy-siek ook virtueel aanwezig te zijn. Tijdens dit lustrumsymposium gaan we in discussie over de toe-komst van de academische biblio-theek, specifiek onze eigen Biblio-theek Rijksuniversiteit Groningen. Bestaat deze nog in het jaar 2405?

http://www.rug.nl/bibliotheek/lustrum/symposium

Open Dag Universiteitsbibli-otheekDe Bibliotheek RUG is jarig: 395 jaar! Zaterdag 25 september is er een Open Dag in de UB, Broer-straat 4: eindelijk je kans eens ach-ter de schermen van de Biblio-theek te kijken. Rondleidingen (ook door het doorgaans gesloten ma-gazijn!), korte demonstraties, kof-fie in het UB-Café, films, kinderac-tiviteiten en wat al niet meer: van 11.00 - 16.00 uur ben je welkom.

http://www.rug.nl/bibliotheek/lustrum

De Bibliotheek is jarig: Lus-trumweekOmdat we dit jaar 395 jaar be-staan, vieren we feest! Van maan-dag 27 t/m donderdag 30 septem-ber zijn er tientallen activiteiten in alle bibliotheeklocaties. Loop mee met een bibliothecaris, kijk over de schouder van een catalogiseer-der, leen zelf boeken uit of fiets mee langs alle RUG-bibliotheken. En wat dacht je van koffiedrinken met de directeur? Of een span-nend tochtje door het mysterieuze magazijn? Schrijf je snel in via het webformulier!

http://www.rug.nl/bibliotheek/lustrum

Fotowedstrijd: jouw eigen biebmoment!Hoeveel uren zou je nu al niet in de bibliotheek hebben doorgebracht? Een belangrijk deel van je leven… Je hebt hard gestudeerd, maar ook gezellig koffie gedronken met je vrienden, of uitgebreid staan bel-len met je vriendje... Leg je mooi-ste bibliotheekmoment vast! Tij-dens de lustrumweek publiceren we de mooiste foto’s op onze web-site, onze Facebook- en Flickr-pa-gina’s, en natuurlijk ook op de monitoren in de verschillende bi-bliotheken. Voor de allermooiste, -leukste of -spannendste foto is er een pretpakket inclusief handige Usb-stick!

communicatie-bibliotheek@rug.nlhttp://www.rug.nl/bibliotheek/lustrum/fotowedstrijd

> Verzorgd door de UK; eindredactie Heiny de Ruiter, tel. 3636699

> Mededelingen kun-nen ingediend worden via www.universiteits-krant.nl

> Aanleveren is mogelijk tot uiterlijk maandag 10 uur voor de UK van dezelfde week

> De volgende UK ver-schijnt op 30 sept. 2010

1

AgendaIn de AGENDA worden alleen universitaire evenementen op-genomen die voor iedereen toegankelijk zijn. Aankondigin-gen inleveren uiterlijk vrijdag 12.00 uur voor de week van verschijnen: per fax naar (050) 363 6300 o.v.v. UK-Agenda, per e-mail naar communicatie@rug.nl of per post naar: afdeling Communicatie, UK-Agenda, Postbus 72, 9700 AB Groningen.

PROMOTIES EN ORATIES

23 september Promotie: mw. J.C. Holsappel-Brons, godge-leerdheid en godsdienstwetenschappen. Titel: Ruimte voor stilte. Stiltecentra in Nederland als speelveld van traditie en ver-nieuwing. Promotor(s): prof.dr. A.L. Molendijk, prof.dr. P.G.J. Post. Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen. Tijd: 16.15 uur.

24 september Promotie: mw. A.H. Arkenbout, wiskunde en natuurwetenschappen.Titel: Organic-inorganic hybrids. A rou-te towards soluble magnetic electronics. Promotor(s): prof.dr. T.T.M. Palstra. Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen. Tijd: 11.00 uur.

24 september Promotie: dhr.B.Zolghadr, wiskunde en na-tuurwetenschappen.Titel: Assembly and function of cell surface structures of the thermoacidophilic archaeon Sulfolobus solfa-taricus. Promotor(s): prof.dr. A.J.M. Driessen. Plaats: Academiege-bouw, Broerstraat 5, Groningen.Tijd: 13.15 uur.

24 september Promotie: dhr. M. Bokhove, wiskunde en na-tuurwetenschappen.Titel: Ntn-hydrolases unveiled. Structu-ral investigations into isopencillin N acyltransferase and the quo-rum-quenching acylase PvdQ. Promotor(s): prof.dr. B.W. Dijkstra. Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen.Tijd: 14.45 uur.

24 september Promotie: dhr. C.M. van der Zant, wiskunde en natuurwetenschappen. Titel: Generative AI: a neo-cybernetic analysis. Promotor(s): prof.dr. L.R.B. Schomaker. Plaats: Academie-gebouw, Broerstraat 5, Groningen.Tijd: 16.15 uur.

27 sepember Promotie: dhr. F.A. Gomez,wiskunde en natuur-wetenschappen. Titel: Milky Way archaeology and the dynami-cal signatures of merges. Promotor(s): prof.dr. A. Helmi. Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen. Tijd: 13.15 uur.

28 september Oratie: mw. prof.dr. M.C. Timmerman, ge-drags- en maatschappijwetenschappen. Titel: Jeugd in per-spectief: individueel èn samen jong. Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen. Tijd: 16.15 uur.

29 september Promotie: dhr. R. Hoedeman, medische we-tenschappen. Titel: Severe medically unexplained physi-cal symptoms in the sick-listed occupational health populati-on. Promotor(s): prof.dr. J.W. Groothoff. Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen. Tijd: 13.15 uur.

29 september Promotie: mw. M.C. Schokker, medische we-tenschappen. Titel: Psychosocial outcomes in diabetes: the in-terplay of intra- and interpersonal factors. Promotor(s): prof.dr. M. Hagedoorn, prof.dr. T.P. Links, prof.dr. R. Sanderman. Plaats: Aca-demiegebouw, Broerstraat 5, Groningen. Tijd: 14.45 uur.

29 september Promotie: mw. G.J. de Jonge, medische weten-schappen. Titel: Multi-, Academiegebouw, Broerstraat 5, Gronin-gen imensional cardiac post-processing and visualization in dual-source computed tomography. Promotor(s): prof.dr. M. Oudkerk. Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen. Tijd: 16.15 uur.

30 september Promotie: dhr. J.J. Vos, economie en bedrijfs-kunde. Titel: De Münchhausenbeweging: beweging voor keten-samenwerking. Een onderzoek naar samenwerking tussen maat-schappelijke organisaties in Rotterdam. Promotor(s): prof.dr.ir. C.T.B. Ahaus, prof.dr. J.B. Rijsman. Plaats: Academiegebouw, Broer-straat 5, Groningen. Tijd: 14.45 uur.

1 oktober Promotie: dhr. M. Groeneveld,, wiskunde en natuur-wetenschappen. Titel: On the mechanism of prokaryotic gluta-mate transporter homologues. Promotor(s): prof.dr. D.J. Slotboom. Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen. Tijd: 13.15 uur.

1 oktober Promotie: dhr. J. Veerman, wiskunde en natuur-wetenschappen. Titel: Reverse electrodialysis, design and opti-mization by modelling and experimentation. Promotor(s): prof.ir. G.J. Harmsen. Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen. Tijd: 16.15 uur.

1 oktober Promotie: dhr. A.E. Sterk, wiskunde en natuur-wetenschappen. Titel: Atmospheric variability and the Atlan-tic multidecadal oscillation. Mathematical analysis of Low-order models. Promotor(s): prof.dr. H.W. Broer, prof.dr. C. Simó, prof.dr.ir. H.A. Dijkstra. Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen. Tijd: 16.15 uur.

Universiteitsraad

Vergadering Universiteits-raadOp donderdag 30 september aan-staande vergadert de Universi-teitsraad met het College van Bestuur. Vergaderlocatie: Gro-te Vergaderzaal, Oude Boteringe-straat 44. Aanvangtijdstip: 09.30 uur. De vergadering is openbaar. Een ieder is van harte welkom.

H.J.Mast@rug.nlwww.rug.nl/uraad

DiversenVous parlez Français ? Cursussen Frans in Groningen Nieuwe sessies v.a 27 september 2010 - Inschrijving kan nog t/m 24 september 2010 van 10.00 - 16.00 uur. Centre Culturel Français, Har-moniegebouw, kamer 139, 1e eta-ge, gebouw 12, Oude Kijk in ‘t Jat-straat 26 - 9712 EK Groningen Tel (050)-363 6106

ccfrance@rug.nlwww.ccfgroningen.nl

Centrum Canadese StudiesHet studentenplatform van het Centrum voor Canadese studies (RUG) is op zoek naar nieuwe en-thousiaste leden voor het acade-misch jaar 2010-2011. Voor vragen en aanmeldingen kun je contact opnemen met studenten.canada.let@rug.nl of 06-23782383.

studenten.canada.let@rug.nlhttp://www.rug.nl/let/onder-zoek/onderzoekcentra/canada-studie

Faculteiten

RechtsgeleerdheidA LG E M E E N

Groninger PleitwedstrijdDiephuis organiseert dit jaar voor de zevende keer de Groninger Pleitwedstrijd (GPW) op zaterdag 20 november 2010. Diverse teams gaan in de Groninger Rechtbank de strijd met elkaar aan. Elk team, bestaande uit twee personen, pleit aan de hand van een casus die van tevoren aan de deelnemers wordt toegezonden. De jury bestaat uit rechters en advocaten. De GPW is de kans om je pleitvaardigheden te ontwikkelen en je optimaal voor te bereiden op de studentenrecht-bank. Deelname aan de Groninger Pleitwedstrijd is gratis en de dag is geheel verzorgd, inclusief lunch, diner en borrel. Het is mogelijk om bij deelname 4 ECTS’s te verdie-nen in het kader van het vak ‘Recht in de praktijk’. Spreekt dit je aan? Geef je dan op voor 1 oktober via pleit@diephuis.nl. Voor meer in-formatie: www.Diephuis.nl.

Medische weten-schappen

A LG E M E E N

M.F.V. Panacea zoekt Be-stuur 2011Heb jij zin om een topjaar te be-leven? Solliciteer dan voor een plek in het bestuur 2011 der Medi-sche Faculteitsvereniging Panacea Schrijf vóór vrijdag 1 oktober 12.00 een sollicitatiebrief en stop deze samen met je CV in kluisje 639 (bij de uitgiftebalie). Kijk voor meer in-formatie op www.panacea.nl/be-stuurssollicitatie

bestuur@panacea.nlwww.panacea.nl/bestuurssolli-citatie

LetterenA LG E M E E N

Extra Vrije ruimte: Kennis-making met het GroningsIn het tweede deel van het eerste semester is het mogelijk om het college “Kennismaking met het Gronings” te volgen. Dit vak van 5 ECTS vergt zeven collegeweken, gevolgd door een tentamen en het schrijven van een beperkt werk-stuk. Opgave en nadere inlichtin-gen: s.j.h.reker@rug.nl (363 5943, eventueel inspreken).

S TA G E B U R E AU L E T T E R E N

stage: Nederlandse Ambas-sade, AnkaraOpleiding: IB/IO/diverse Perio-de: januari tot eind maart 2011 Op-dracht: uitvoeren van een onder-zoeksopdracht (nader te bepalen), ondersteuning bieden bij de dage-lijkse werkzaamheden van de poi-tieke afdeling van de ambassade. Meer info: Stagebureau Letteren, kmr. 212. Zie de website onder ‘va-catures masterstages’. Vraag altijd eerst goedkeuring aan je docent.

stages.let@rug.nlwww.rug.nl/let/stagebureau

N E D E R L A N D S

Scriptie-onderzoek Makke-lijk Lezen PleinBachelor- of Masterscriptie Neder-lands of CIW, De Wetenschaps-winkel Taal, Cultuur en Com-municatie zoekt een student Nederlands, taalbeheersing of Communicatie- en informatiewe-tenschappen (CIW) die een prak-tisch onderzoek wil uitvoeren in opdracht van Biblionet. Het gaat om een onderzoek naar het ge-bruik van het Makkelijk Lezen Plein (MLP) in bibliotheken in de provincie Groningen. Meer infor-matie op de website.

s.j.visser@rug.nlwww.rug.nl/wewi/deweten-schapswinkels/talen/opdrachten

G E S C H I E D E N I S

Nieuwe Groniek: ExpeditiesHet nieuwe nummer van Groniek is uit: Expedities! Iedere periode in de geschiedenis kent zijn personen die verder keken dan hun horizon. Waar die reislust vandaan kwam en wat de consequenties waren van deze reizen, op persoonlijk en maatschappelijk vlak, zijn de cen-trale thema’s in deze avontuurlij-ke editie van Groniek. Vijf spraak-makende expedities zullen aan bod komen: Van Alexander de Grote’s krijgsexpeditie in Azië tot de pool-reizen van Peary en Cook en de maanexpedities van de Apollo’s!

groniek@rug.nlwww.groniek.nl

C O M M U N I C AT I E K U N D E

Communicatie voor goede doelOnderzoeksstage CIW, De We-tenschapswinkel Taal, Cultuur en Communicatie zoekt een student Communicatie- en informatiewe-tenschappen (CIW) die een prak-tisch onderzoek wil uitvoeren in opdracht van ontwikkelingsorga-nisatie Humana. Het gaat om een onderzoek naar de communica-tiemiddelen van Humana richting gemeenten, bibliotheken en be-drijven. Wil jij website, nieuwsbrie-ven en persberichten analyseren en adviseren hoe de boodschap beter over te brengen is? En de in-formatiebehoefte bij gemeenten en bedrijven peilen? Start: sep-tember 2010 Meer informatie en contact via de website

s.j.visser@rug.nlwww.rug.nl/wewi/deweten-schapswinkels/talen/opdrachten

Gedrags- en Maat-schappijweten-schappenP S YC H O LO G I E

Carrière avond Arbeids en Organisatie PsychologieOp maandag 27 september 2010 presenteert de Carav haar vijfde carrièreavond van dit jaar! Tijdens deze avond zal de masterrich-ting Arbeids en organisatie psy-chologie centraal staan. Er zullen deze avond vijf sprekers komen die iets vertellen over hun loop-baan. Na afloop is er een informele borrel, waar de sprekers ook aan-wezig zullen zijn. Houd de posters in de gaten voor de gastsprekers. Waar : Het Heerenhuis, Spilsluizen 9. Aanvangstijd : 19.30 uur. Prijs : € 2,50 VIPleden € 3,75 niet-VIPleden. Kaartverkoop : 22, 23 en 27 sep-tember van 12:00-14:00 in het Hey-mansgebouw.

carrierecommissie@vipsite.nl

Borderline LezingKom op 28 september naar de le-zing over Borderline! Ervarings-deskundige Ellen Niewold zal ko-men vertellen hoe het is om te leven met een Borderline stoor-nis. Dit en meer op de 4e Lexicom Lezing. Wat: Lezing Borderline Wanneer: 28 september, 19.30uur Waar: Café de Spieghel, Gronin-gen Kaartjes te koop op 23, 27 en 28 september in de hal van het Heymansgebouw, tussen 12 en 14u Vip: 2,50e Niet-vip: 3.60e

lexicom@vipsite.nlwww.vipsite.nl

Algemene leden vergade-ring VIPOp 11 oktober 2010 zal de alv van de VIP plaatsvinden. De alv zal ge-houden worden in Het Heeren-huis en de deuren gaan om 19.30 u open. Tijdens deze alv zal onder andere een voorstel tot Huishou-delijk Reglement wijziging met betrekking tot de Congrescom-missie en de Engelste commis-sie gepresenteerd worden. Ook zal het kandidaatbestuur 2010-2011 gepresenteerd worden

vip.gmw@rug.nlwww.vipsite.nl

WijsbegeerteA L G E M E E N

Lezing Griph 6 oktober 2010From Imagining to Understan-ding: Spinoza’s Practical Pro-ject by Susan James Imagining and understanding, as Spino-za sees them, are ways of empo-wering ourselves. But how exact-ly are they supposed to empower us, and why are the kinds of power that they generate valuable? By focusing on the political dimensi-on of Spinoza’s treatment of the-se issues, I aim to explore his con-tribution to the broader history of the claim that knowledge is power.

http://rug.nl/filosofie/nieuws/agenda/index

Studenten

Studenten Infor-matie en Admini-stratieU N I V E R S I T Y S T U D E N T D E S K ( U S D )

Bezoekadres: Academiegebouw, 1e verdieping, gebouw 1112 Post-adres: Postbus 72, 9700 AB Gro-ningen Telefoon: 050-3638004

Fax: 050-3634623 Openingstij-den: op werkdagen 12.00 – 16.00 uur. Telefonisch bereikbaar: 10.00 – 16.00 uur.

www.rug.nl/hoezithetwww.rug.nl/USD

Dependance USD ZernikeVan 23 augustus tot en met 30 september is er een tijdelijke de-pendance van de USD op het Zer-nikecomplex, in de Plaza in het Duisenberg gebouw. De openings-tijden zijn: maandag tot en met vrijdag van 10.00 tot 12.00 uur.

Nog geen collegekaart?Heb je je (her)ingeschreven voor het studiejaar 2010-2011 en nog geen collegekaart ontvangen? Neem dan contact op met de USD!

Studenten opgelet!!Zorg ervoor dat je inschrijving voor het studiejaar 2010-2011 ui-terlijk 30 september in orde is ge-maakt (ook de betaling van het collegegeld moet dan binnen zijn). Als je de inschrijving later in orde maakt, dan dan zal deze plaatsvin-den op de eerste van de betreffen-de maand. Dit kan consequenties hebben voor je recht op studie-financiering, je onderwijsfacili-teiten (zoals je UB-pas) en je OV-kaart. Neem bij twijfel contact op met de USD.

Studenten Service CentrumTalent & Career Center - Workshop Brief en CV Op donderdag 30 september (13.30-16.30 uur) organiseert het Talent & Career Center de work-shop Brief en CV. In deze inspire-rende workshop maak je kennis met een scala aan mogelijkhe-den om jezelf aantrekkelijk en per-soonlijk te presenteren. Door de CV-check krijg je bovendien veel praktische tips en adviezen aan de hand waarvan je je CV verder kunt verbeteren. Tijdens een regelrech-te zinnenbrainstorm krijg je volop nieuwe ideeën waarmee je je brief tot een document kunt maken, wat je vol vertrouwen kunt verstu-ren. Je kunt je aanmelden via onze website, de kosten bedragen €10,-.

info@talentcareercenter.nlwww.talentcareercenter.nl

ACLOSportbewijs-vrije Week!!De ACLO biedt twijfelaars de mo-gelijkheid om van 27 septem-ber t/m 1 oktober GRATIS kennis te maken met de ACLO. Geduren-de deze week kun je deelnemen aan alle algemene uren en is er op dinsdag 28 september de cur-sus carrousel. Tijdens deze car-rousel kun je, geheel gratis, kie-zen uit meer dan 20 verschillende cursussen. Twijfel dus niet lan-ger en schaf je sportbewijs aan bij de ACLO of kom langs tijdens de Sportbewijs-vrije Week.

vicevoorzitter@aclosport.nlwww.aclosport.nl

Wereldrecord poging!De ACLO viert dit jaar haar 65-ja-rig bestaan, en dit gaat uitge-breid gevierd worden in de vorm van een bomvolle Lustrum-week. Op maandag 27 september zal het Lustrum worden ingeluid met een serieuze Wereldrecord po-ging levend matrassendomino. Hierbij hebben we jouw hulp no-dig. Kom daarom met zoveel mo-gelijk vrienden op 27 september om 16.00 naar de Grote Markt en maak dit spectaculaire event mee!

2Ingezonden mededelingen voor studenten en medewerkers

Mededelingen23 t/m 30 september 2010

CONGRESSEN EN SYMPOSIAt/m 25 september Faculteit Gedrags- en Maatschappijwe-tenschappen: 11e Internationale Eusarf Congres. Titel: Inside Out- Hoe interventies in de zorg voor jeugdigen en gezinnen wer-ken. Sprekers: Koos Duppen, Hans Grietens, Wied Ruijssenaars, Erik Knorth e.a. Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5, Gronin-gen. Tijd: 15.00 uur.

25 t/m 30 september Lustrum Universiteitsbibliotheek: 395 jaar. Plaats: Universiteitsbibliotheek, Broerplein 4, Groningen. Zie voor het uitgebreide programma:http://www.rug.nl/bibliotheek/lustrum/index

27 september Faculteit der Letteren: Master Class. Titel: Bi-ography and History: Critical reflections and shared passi-ons. Spreker: Madeleine Caine. Bestuursgebouw (grote vergader-zaal), Oude Boteringestraat 44, Groningen. Tijd: 13.00 uur.

30 september Symposium i.h.t.v. Lustrumviering Universi-teitsbibliotheek. Titel: Panta Rhei! De toekomst van de Academi-sche Bibliotheek. Sprekers: Marjolein Nieboer, Sijbren Otto, Rienk Withaar, Gerrit Voerman, Gerrit Breeuwsma e.a. O.l.v. Mariëlle Pronk. Plaats: Universiteitsbibliotheek (studiezaal letteren), Broer-plein 4, Groningen. Tijd: 11.00 uur.

EVENEMENTEN23 september Lezing in de serie Spraakmakende boeken: Zoete mond- Thomas Rosenboom. Spreker: Erica van Boven.Plaats: Academiegebouw (Offerhauszaal), Broerstraat 5, Gronin-gen. Tijd: 20.00 uur.

23 en 24 september Theater: TC naakt presenteert Tirade (try-out). Plaats: OUTheater, Kijk in ‘Jatstraat 26, Groningen. Tijd: 20.15 uur. Toegang: RUG studenten en stadjerspashouders €4 ,- / overigen €5 ,-

23 september Cabaret: Stefan Pop. Plaats: INTheater, Munneke-holm 10, Groningen. Tijd: 20.30 uur. Toegang: RUG studenten en stadjerspashouders €6,- / overigen €8,-

23 september Studium Generale: Kenniscafé Groningen. Ti-tel: Sporttalent gespot. Sprekers: Chris Visscher, Pieter Huis-stra, Adri Broeke. Plaats: Nieuwscafé (kelder), Waagstraat 5, Gro-ningen. Tijd: 17.00 uur.

24 september Muziek: Timon. Plaats: INTheater, Munneke-holm 10, Groningen. Tijd: 20.30 uur. Toegang: RUG studenten en stadjerspashouders €6, - / overigen €8, -

26 september DwarsDiep. Kunst en cultuurbeleid: Linkse hobby, marketing tool of volksverheffing? Debat olv. RUG-do-cent Quirijn van den Hoogen met o.m. de nieuwe cultuurwethou-der Ton Schroor en Arjo Klamer. Plaats: ForumImages, Hereplein 73. Tijd: 16.00 – 17.15 uur. Toegang gratis.

27 september Studium Generale: Lezing in de serie Every-thing you always wanted to know about.…Marine Hotspots. Spreker: Jeanine Olsen. Voertaal: Engels. Plaats: ForumImage (for-mer Camera), Hereplein 73, Groningen. Tijd: 16.30 uur.

27 september Studium Generale: Lezing in de serie 25 jaar Gastschrijverschap: Freek de Jonge. O.l.v. Jan Douwe Kroes-ke. Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen. Tijd: 20.00 uur.

27 september UMCG i.s.m. het Dagblad van Het Noorden: Medi-sche Publieksacademie. Titel: “Plastische chirurgie van de spiegel van de ziel: het gelaat”. Sprekers: Paul Werken, Berend van der Lei. Plaats: UMCG (Blauwe Zaal), Hanzeplein 1, Groningen. Tijd: 19.00 uur.

27 september Jazz: JazzSessions. Plaats: INTheater, Munneke-holm 10, Groningen. Tijd: 21.30 uur. Toegang: gratis

28 september DwarsDiep. Biertje, babbel, Brahms. Heeft het klassieke concert toekomst? Debat olv. Frenk van der Linden en met o.m. Hans Abbing. Plaats: ForumImages, Hereplein 73. Tijd: 19.00 – 20.30 uur. Toegang gratis.

28 september Film: Nederlands Film Festival. Plaats: INTheater, Munnekeholm 10, Groningen. Tijd: 20.30 uur. Toegang: RUG stu-denten en stadjerspashouders €4, - / overigen €5, -

28 september Studium Generale: Lezing in de serie Latijns Amerika. Titel: “Drugshandel. Tussen genot en gevaar”. Spreker: Wil Pantsers. Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen. Tijd: 20.00 uur.

Agenda [ vervolg ]

Laat je op maandag dus vallen voor de ACLO!

lustrum@aclosport.nlwww.aclolustrum.nl

USVAUsva zoekt commissieleden!Gratis naar voorstellingen – kor-ting op cursussen De Usva is het cultureel studentencentrum van Groningen: cursussen, voorstellin-gen, de Usva galerie en evenemen-ten. We zijn op zoek naar studen-ten voor de volgende commissies: Evenementencommissies: Flicks International Student Filmfestival, Nootuitgang singer- songwriter-contest, Kunststipendium, 100% Studentproof wedstrijd, KEI-week Acquisitiecommissie. Ook zoeken we nog theatertechni-ci en mensen voor het publiciteits-team en de expositiecommissie. Inloopmiddag! Maandag 27 sep-tember - 14:00-16:00 - Usva café Heb je nog vragen of wil je ge-woon even kennis maken, dan ben je van harte welkom! Ken je mensen die geïnteresseerd zijn in een commissie, neem ze dan ge-rust mee. Kijk voor meer informa-tie over de commissies op: www.usva.nl Wil je deelnemen aan een commissie? Stuur je CV naar usva.sc@rug.nl

www.usva.nl

Stefan PopPopagenda (try-out) Iedereen

denkt het, maar ik zeg het! Je zult Stefan Pop dit soort onzin niet ho-ren uitkramen. Immers: als ieder-een al bedacht heeft wat jij zegt, is wat je zegt waarschijnlijk niet zo origineel. Stefan Pop is van me-ning dat de beste ideeën juist niet door iedereen worden bedacht. Zeggen wat zijn publiek al denkt, zal hij daarom ook niet doen. Waar: Usva INTheater (Munneke-holm 10) Wanneer: 23 september 20.30u Entree: €8 / €6 voor stu-denten en stadjerspashouders

www.usva.nl

TimonSinger-songwriter Timon speelt met sfeer in klank en woord. Zijn grenzeloze enthousiasme zorgt voor een onvergetelijke show met als rode draad Nederlandstali-ge luisterliedjes. Bram Vermeu-len, Daniël Lohues en Jacques Brel zijn artiesten die inspireerden tot de mooie en humoristische lied-jes die elkaar vanavond afwisselen. Waar: Usva INTheater Wanneer: vrijdag 24 september om 20.30. Entree: €8 / €6 voor studenten en stadjerspashouders

www.usva.nl

Gijs NillessenSinds 2006 is Gijs één van de co-medians bij De Hyena’s. Voor de zekerheid is zijn tweede solo-programma. ‘Gijs heeft een goe-de uitstraling, goed materiaal. Is actueel, intelligent en staat ge-

makkelijk voor zijn publiek.’( Grif-fioen Festival ) Waar: Usva IN-Theater Wanneer: Donderdag 30 september 20.30 Entree: €8 / €6 voor studenten en stadjerspas-houders

www.usva.nl

GSpGSp - Studentenplatform voor LevensbeschouwingEen plaats voor bezinning, religie, debat en gezelligheid. GSp, Kra-neweg 33, tel. 3129926 info@gsp-web.nl www.gspweb.nl

LevenskunstJa zeggen terwijl je nee bedoelt; geen grenzen trekken omdat je aardig gevonden wilt worden; je-zelf steeds vergelijken met ande-ren. Hiermee saboteren we ons zelf. Hoe kunnen we zulke valkui-len vermijden? Start 28 septem-ber (5x). Meer info en opgave: gsp-web.nl

Geweldloze communicatieMerk jij ook dat een rustig gesprek soms ontaardt in irritatie, onbe-grip of een conflict? Hoe kom je uit voor wat je voelt en wilt, zonder een ander te kwetsen? Hoe treed je jezelf en anderen met mededo-gen tegemoet? In deze cursus ma-ken we door middel van theorie en oefeningen kennis met nieuwe mogelijkheden. Dit doen we aan de hand van het

boek van Marshall B. Rosenberg: Geweldloze communicatie, ontwa-penend en doeltreffend. Start 29 september (5x). Meer info en op-gave: gspweb.nl

Lezen uit de Koran De Koran is een heel ander boek dan de Bijbel. De taal van het boek is een oud, Arabisch dialect. We le-zen drie avonden passages in de Nederlandse vertaling om de Ko-ran beter te leren kennen. Start 30 septemer (3x). Meer info en opga-ve: gspweb.nl

Alle activiteitenHet overzicht van álle activiteiten vind je op gspweb.nl

GSp-NieuwsbriefAls je je op onze site inschrijft voor de GSp-Nieuwsbrief vind je elke donderdag alle actuele informatie in je mailbox.

Persoonlijk gesprekWie dat wil kan voor een persoon-lijk gesprek een afspraak maken met een van de studentenpasto-res: Anja Diesemer 3061039, Geert Brüsewitz 8500387, Lense Lijzen 5260630, Tiemo Meijlink 5792805 of Matty Metzlar 0595-528775.

Studentendiensten Marti-nikerk 26/9 11.30 uur: T. Meijlink3/10 11.30 uur: A. Diesemer3/10 17.00 uur: J. Butti

3Ingezonden mededelingen voor studenten en medewerkers

Mededelingen23 t/m 30 september 2010

Agenda [ vervolg ]

29 september Studium Generale i.s.m. Hanzehogeschool Groningen: Hanzelezing 2010. Titel: Hebbe, hebbe,hebbe…Slaaf van de reclame? Spreker: Bob Fennis. Plaats: Hanzehoge-school, de Appel (van Olst toren gebouw L), Zernikeplein 7, Gro-ningen. Tijd: 15.30 uur.

30 september Faculteit Economie en Bedrijfskunde: Ope-ning Academic Year 2010/2011. Titel: Power. Sprekers: Arnoud Boot, Heleen Mees. Plaats: Kapteyn Borg (gebouw L), Landleven 12, Groningen. Tijd: 15.3 0 uur.

30 september Cabaret: Gijs Nillessen presenteert Voor de ze-kerheid. Plaats: INTheater, Munnekeholm 10, Groningen. Tijd: 20.30 uur. Toegang: RUG studenten en stadjerspashouders €6, - / overigen €8, -

TENTOONSTELLINGENT/m 23 januari 2011 Tentoonstelling ‘Binnenste buiten. De mens ontleed’, een tentoonstelling waarin de geschiedenis van de anatomie wordt toegelicht. Plaats: Universiteitsmuseum, Oude Kijk in ’t Jatstraat 7a, Groningen. Tijd: dinsdag t/m zondag, 13.00- 17.00 uur.

22 september t/m 15 januari 2011 Tentoonstelling “Uit het dag-boek van een vrije vrouw: Frederike van Uildriks (1854-1919) Plaats: Universiteitsmuseum, Oude Kijk in ’t Jatstraat 7a, Gronin-gen. Tijd: dinsdag t/m zondag, 13.00-17.00 uur.

NADERE INFORMATIE Afdeling Communicatie: tel. 363 5445/5446

Alleen voor studenten:

vk.nl/fiets

* Abonnementsperiode minimaal 1 jaar. Alle voorwaarden en info op www. vk.nl/fiets

Neem nu een studentenabonnement op de Volkskrant en je krijgt 50% korting op het abonnement en een trendy fiets cadeau.Ga naar vk.nl/fiets om gebruik te maken van dit tijdelijke aanbod!*

Gratisfiets

+50% korting op de Volkskrant?

ESN

Join the International Dinners!Always wanted to show other stu-dents how good the food from your country is? This is your chan-ce! We are looking for 3 or 4 stu-dents from the same country to prepare a 3-course meal with the specialties of their home coun-try. The International dinner will take place on Sunday, ESN will pay for all the supplies needed and you won’t have to clean up after-wards! Come by the ESN office to sign up (Grote Rozenstraat 23). If you’re not that good of a chef, you can always join our international dinners. Tickets cost €3,- and are available at the ESN Office.

info@esn-groningen.nlwww.esn-groningen.nl

Take your mentor canoeing!Not getting enough attention from your mentor? Take him/her on a canoeing trip with you! Du-ring this trip you will get to ca-noe with your mentor through the canals of Groningen. Tickets are available at the ESN Office (Grote Rozenstraat 23).

info@esn-groningen.nlwww.esn-groningen.nl

DiversenA E G E E - G R O N I N G E N

Naar SchiermonnikoogHet is nog steeds mogelijk om

mee te gaan naar het leukste in-troductiekamp van Groningen zonder ontgroeningspraktijken! Word lid van AEGEE-Groningen en ga van 24 tot en met 26 septem-ber mee naar Schiermonnikoog. Kijk eens op de site; www.aegee-groningen.nl, of kom langs op de borrel in Café Van Diepen. (Gelkin-gestraat 40)

pr-responsible@aegee-gronin-gen.nlwww.aegee-groningen.nl

U N I PA R T N E R S

Unipartners zoekt gemoti-veerde studenten!Bij jij iemand die zijn studie inte-ressant vind, maar zijn kennis nog meer wil laten gelden? Wil jij dus

relevante werkervaring opdoen en dat ook nog eens tegen een aan-trekkelijke vergoeding? Schrijf je dan nu in bij Unipartners Gro-ningen of kom eens langs op ons pand aan het Damsterdiep 54a!

groningen@unipartners.nlwww.unipartners.nl/groningen

O V E R I G E

26 september: Studentenpa-rochie gaat weer van startStudentenparochie Sint Augusti-nus is er voor studenten en door studenten: Elke zondag komen we om 18.00 uur samen om de H. Mis te eren en daarbuiten komen we geregeld samen op donderdag-avond voor onze andere activitei-ten. Van tijd tot tijd maken we ook

uitstapjes naar nationale en regio-nale activiteiten zoals de Katholie-ke Jongerendag, de Bonifatiusdag in Dokkum en de Stille Omgang in Amsterdam. Vind ons programma op onze website.

info@rkstudentengroningen.nlhttp://www.rkstudentengronin-gen.nl

Academisch SchrijfcentrumHet Academisch Schrijfcentrum

Groningen is er voor alle studen-ten die bij hun schrijfopdracht een duwtje in de rug kunnen gebrui-ken. Weet je niet hoe je moet be-ginnen of ben je de draad kwijt? Wil je je tekst aanscherpen? Of zie je door de taalfouten de tekst niet meer? Meld je op www.rug.nl/schrijfcentrum aan voor een indi-vidueel gesprek met een schrijf-coach. Kijk ook eens op www.rug.nl/noordster voor schrijftips.

3Ingezonden mededelingen voor studenten en medewerkers

Mededelingen23 t/m 30 september 2010

(Bij)baantjes

■ Parttime baan nodig? Comsult zoekt een PHP programmeur en iemand voor internetmarketing werkzaamheden. Zie www.comsult.nl voor meer informatie.U

KA

ATJE

S OPGAVE:Kantoor Oude Kijk in’t Jatstr. 28 Open Ma t/m don 9-17 u. Woe 9-16 uPer post Postbus 80, 9700 AB GroningenKOSTEN: €5,- per 20 woorden INLICHTINGEN Heiny de Ruiter (050) 363 66 99 h.de.ruiter@rug.nl

■ Oppas Leuke oppas gezocht voor din- en woensdagmiddag na school bij gezin in Beijum. 6 euro/ uur. f.j.van.apeldoorn@psy.umcg.nl

Cursussen

■ Kom hofdansen bij Plaisir Courtois! Acht keer gratis uit-

proberen. Din 20u., Kolder en Ko. Info: www.komhofdansen.nl

Aangeboden■ Briljante ideeën – moeite met stijl? Redding nabij! E. Post, 050 3124018 www.eisso-post.nl schrijf- en redactiewerk; korting voor studenten.

Nieuwe vacatures

PhD position PROZYMES project: Directed evolution of tautomerases1,0 fte | Faculty of Mathematics and Natural Sciences

PhD position PROZYMES project: Genome mining for new tautomerases1,0 fte | Faculty of Mathematics and Natural Sciences

Tenure Track Assistant Professor Theoretical High-Energy Physics1,0 fte | Faculty of Mathematics and Natural Sciences

Tenure Track Assistant Professor Pharmaceutical Biology1,0 fte | Faculty of Mathematics and Natural Sciences

PhD position Atomic and Molecular Physics 1,0 fte | Kernfysisch Versneller Instituut

Openstaande vacatures

Onderzoeker Substantive criminal law1,0 fte | Faculteit Rechtsgeleerdheid

PhD position Interactions between Gas, Electricity and Carbon Markets0,8 fte | Faculty of Law

PhD position EU Climate Law and Economics0,8 fte | Faculty of Law

PhD position Community and Conservation Ecology1,0 fte | Faculty of Mathematics and Natural Sciences

Nadere informatie over deze vacatures vindt u op: www.rug.nl

De RUG biedt speciaal aan meeverhuizende werkende partners van nieuwe medewerkers goede loopbaanfaciliteiten.

De RUG streeft naar een evenwichtig opgebouwd personeels-bestand. Op een aantal terreinen zijn vrouwen nog ondervertegen-woordigd. Daarom worden zij vooral uitgenodigd te solliciteren.

werken aan de grenzen van het weten

| r e p o r t | From 27 September onwards, the university-wide sports organization ACLO will spend a week celebrating its 65th birthday. The party will include an attempt to break the human mattres-ses world record, student skippy ball championships and lots more. But what were the hits of the past 65 years? A brief overview…

By richard kootstra

1Physical exerciseIn the early years – the 1950s and 1960s

– the ACLO itself didn’t offer many courses. It was considered to be an umbrella organization for the many different student sports soci-eties. Morning gymnastics and oth-er forms of physical exercise to cre-ate healthy minds in healthy bodies soon became popular though.

However, it wasn’t all down to per-sonal choice. Some of the more seri-ous student sports societies obliged their less serious members to take part in the physical exercise ses-sions; heavy drinking does not help you win regattas and champion-ships.

Student rowing club Gyas, for ex-ample, was connected to the ACLO and encouraged its members to take rowing more seriously. From 1972, members were supposed to row two or three times a week and follow the physical exercise programme at least once a week. A good idea, since rowing and drinking don’t match.

2BOMmenThe early 1980s gave rise to a new sports hype. Music was added to the exercises.

In Dutch this is colloquially known as BOMmen (an abbrevia-tion of Bewegen Op Muziek – mov-ing to music). It’s not quite dancing, it’s exercising to the beat of the mu-sic.

BOMmen became hugely popular. Within a week, the number of appli-cants rose from five to one hundred. Years on end, thousands of – most-ly female – students tried to lose weight, led by sexy instructors.

3Pilates

The 1990s saw stu-dents asking for more courses – and also for more inspiring ones.

Enthusiastic international students introduced a sport to Groningen that was already hugely popular in the United States.

Pilates consists of exercises that focus on concentration and breath-ing. It’s all about coordination and stabilizing the pelvic area and spi-nal column. Control is the key here, as well as the relationship between mind and body. However, it seems that this sport is particularly popu-lar among women. Again.

4Tae BoThe variety of cours-es keeps on growing. Tae Bo, an aerobics ex-ercise routine based on

martial arts movements, was the hit of the year 2000. It’s punching and kicking to the beat of the mu-

sic. Like most fads, Tae Bo faded away quickly. Now, it’s hardly re-membered. 5

ZumbaRight now, the hottest sport has to be Zum-ba. It’s one of the fast-est growing fitness pro-

grammes worldwide and all about having fun and moving fast. A bit like BOMmen, but for hardcore fa-natics. It incorporates the rhythms of Latin America, as well as reggae-ton and hip hop. It’s supposed to be such fun that you don’t even real-ize you’re exercising. Try to sign up now, because in a few years it could be nothing more than a memory, or an awkward conversational top-ic. If Zumba doesn’t sound like your cup of tea, you can always try your hand at underwater hockey or that Dutch favourite: wadlopen – mud-flat walking!

More about the festivities on www.aclolustrum.nl

A brief history of trends

Photo Ewoud Rooks

A million for open courseware. Because we can’t miss out.| r e p o r t | The University of Groningen has set aside EUR one million for open courseware. They don’t want to lag behind, now every university seems to be putting courses on the internet. But where will the money go?

By ELISABETH OOSTERLING

Attending a complete sequence of lectures on your iPhone – it may sound like science fiction but it is actually within close reach. More and more universities are offering entire academic courses on the in-ternet, at ocwconsortium.org.

Not only do they provide videos, there’s also other course materi-al. It’s all available to non-students too. The name of this phenome-non? ‘Open courseware.’ It’s gain-ing in popularity all around the world.

Developments have reached the Netherlands as well. Delft Uni-versity of Technology is partici-pating, the Open University puts videos online and the Universi-ty of Groningen does not want to lag behind. One million euros has been set aside for the publication of lectures on the web in order to maintain the University’s position

in international rankings.Louwarnoud van der Duim, a

member of the open courseware team at the University of Gronin-gen, is extremely positive about the progress that has been made. “I feel like all lights are green at the moment.”

Rector Magnificus Frans Zwarts has been very positive about open courseware on various occasions, as Van der Duim is well aware. With the international rankings in mind, Zwarts wants to enter the world of digitalized lectures on the web. He mentioned this at the opening of the academic year. The

internet appears to be a deciding factor in a student’s choice of uni-versity.

This suits the University’s Cent-er of Information Technology per-fectly, as it has had plans for open courseware for quite some time. And now there’s money to spend. Exactly where it will be going, however, is still uncertain. “The project is still in its first phase”, says Van der Duim. This is the phase of sounding out opinions and possibilities. By Christmas it should be clear which lectures will be published on the web. “Organi-zations make very distinct choices

in this regard. Such as should a university put all its educational material online? Or do you pick a phase, for example only the first-year course units, or those from the Master’s phase? All these op-tions are being considered right now.”

Van der Duim also highlights the publicity value of open course-ware. “As a lot of universities are already participating, you can-not miss out on the opportunity. The chance that online lectures will influence the rankings is in-deed large. We simply have to play along and keep up the progress.”

BOMmen Christmas edition (1984) Photo Elmer Spaargaren

UK 5 - 23 SEPTEMBER 2010 I N T E R N A T I O N A L P A G E 15

Dutch universities lose THE positionsDutch universities have slipped from 138th to 170th in the Times Higher Education (THE) World University Rankings published last Thursday. The THE rank-ing is one of the leading univer-sity rankings in the world. Fol-lowing growing criticism of the subjectivity of the list, this year it was compiled using a brand new methodology.

Other Dutch universities also booked major losses. The Uni-versity of Amsterdam, which was the highest scoring Dutch univer-sity under the old method, end-ed up in 165th position, a loss of 116 places compared to last year’s 49th place.

President of the Board of the University Sibrand Poppema is highly critical of the new THE methodology, which he described as “a botched-up job”. Prof. Pop-pema is especially critical about

the methods used to assess teach-ing quality and research impact. Both account for nearly a third of the University’s total score.

Too few credit points: deportationThe newly adopted Dutch immi-gration law may have nasty side effects for international students who fail their exams. Under the new law, which will come into ef-fect on 1 January 2011, students

must earn at least fifty percent of their ECTS credit points every year. Students failing to meet the obligation risk losing their resi-dence permits.

The obligation to renew the residence permit annually will be scrapped under the new law. Starting on 1 January 2011, resi-dence permits will be valid for the entire duration of a degree pro-gramme or course. The new im-migration law only applies to non-European students.

I N D E P E N D E N t W E E K L Y F O R t H E u N I v E R s I t Y O F g R O N I N g E N n 2 3 s E P t E M B E R 2 0 1 0 n Y E A R 4 0

I N t E R N A t I O N A L P A g E 16c o n t a c t : 0 5 0 - 3 6 3 6 1 3 0 , e . f . a r b o u w @ r u g . n l

| r e s e a r c h | The infrared space telescope Herschel, launched in May 2009, is producing stunning results. The Groningen-built HIFI spectrometer alone has led to over 60 scientific papers. About half of them have RUG scientist Floris van der Tak as co-author.

By REné FRAnSEn

The universe is a wet place. Astro­nomers suspected as much – hydro­gen is the most abundant element in the universe, and there’s also plenty of oxygen – but accurately mapping the distribution of water had been impossible so far. The water in our own atmosphere blocks the signal from space. “Detecting water was the prime objective of the Herschel space telescope”, Floris van der Tak explains. The astronomer works for the University of Groningen and the Netherlands Institute for Space Research (SRON), and has been in­volved with the scientific prepara­tion for the mission since 2001.

That primary objective has been achieved with considerable success; so much can be gleaned from the first 62 papers accepted for a spe­cial issue of the scientific journal Astronomy and Astrophysics, dedi­cated to HIFI. The spectrometer HIFI, largely built in Groningen, is one of the Herschel infrared space telescope’s three instruments. This week, the results will also be dis­cussed at a conference in Switzer­land dedicated to Herschel.

Fierce radiation“We have seen both expected and unexpected results”, says Van der Tak. Water appeared to be abun­dant in regions of active star forma­tion. “That makes sense, as water is created in contracting or expanding gas clouds. In regions where star formation has ended you find much less water as it is broken down by radiation from the stars.”

An unexpected finding was the presence of ionized water mole­cules. “These are broken down very quickly through a reaction with molecular hydrogen. So you don’t expect to find much ionized wa­ter because hydrogen is very abun­dant.” Nevertheless, considerable quantities of ionized water were found in some locations. “We sus­pect that ionized water is found in places where the molecular hydro­gen is broken down by fierce radia­tion”, says Van der Tak. “That’s in­teresting because it is often difficult

to observe areas with high radia­tion directly.”

As leader of several subpro­grammes in the Herschel observa­tion programme, Van der Tak has been involved in more than 30 of the papers in the special edition of Astronomy & Astrophysics. “And

I’m co­author of some 20 papers on the other Herschel instruments and ground­based telescopes. This year, I’ve worked on some 50 papers, as much as I’ve published in my whole career up to now!”

When HIFI began delivering data in February, a hectic period began

for Van der Tak. “We were well pre­pared and had some idea of what we could expect from the results.” In May, the first results already had to be presented at a special Herschel conference in Noordwijk. “This was meant to give people an idea of the capabilities of Herschel and its instruments”, says Van der Tak. “They would then be able to write their own observation proposals.”

A large part of the observation time was divided amongst the in­stitutions that paid for the mis­sion. But some free time was sched­uled. “This also gives astronomers the opportunity to follow up on un­expected findings, like the ionized water.” Proposals had to be submit­ted in June and Van der Tak was in­volved in quite a few. “I had to put my social life on hold for a while.”

Herschel has another two years of operational time left. By then, the liquid helium that cools the satellite will have run out. And after that? “We’re working on a new mission – part of a Japanese satellite. But for the moment, my focus is on the re­sults that Herschel brings in.”

CanalsIf you’re quick, you can still join international student organization ESn Groningen on a trip canoeing round the canals of Groningen today. Tickets (EUR 5) are on sale at the ESn office (Grote Rozenstraat 23). The price includes canoe rental, while the trip starts at 4.30 p.m.For more information go to www.esn-groningen

The launch of Herschel from Kourou spaceport in Guyana, May 2009 Photo ESA

Harvesting Herschel

Reinoud HomanIt’s not every day that a Dutchman is admitted to the Escuela Taurina, the pres-tigious school for bullfight-ers in Madrid. So when teen-ager Reinoud Homan (17) from the village of nieuw Schoonebeek (75 kilometres to the southeast of Gronin-gen) announced he was go-ing to travel to Spain to train as a matador, newspapers and television programmes jumped on the story.

Regional newspaper Dag-blad van het noorden (also available in Groningen, sad-ly not with an internation-al page) was among the first to report the story. Homan told the newspaper that he’d been fascinated by bull-fighting ever since he was a young boy. “As a young lad [he] fought male goats using a tablecloth”, according to the Dagblad.

On Thursday evening, Homan was interviewed on the television show of Dutch comedian Paul de Leeuw, where he revealed – much to the surprise of De Leeuw – that the whole story was a hoax. The teenager said that everything had just been “one big joke”, and that he had been particularly sur-prised – not to say annoyed – by the uncritical way the story had been reported. “The newspapers didn’t even bother to check it”, he re-marked. [ ERnST ARBOUW ]

Who the

bleepis...?

HIFIThe Heterodyne Instrument for Far-Infrared (HIFI) is one of the Herschel space telescope’s three instruments. HIFI was conceived and built by SROn Groningen, together with a consortium of 25 institutes from Europe and north Amer-ica. The netherlands Institute for Space Research, SROn, is a government-funded institute which designs and builds in-struments in its labs in Utrecht and Groningen for satellites and ground-based observato-ries.

After Herschel was launched,

a HIFI module malfunctioned in August 2009 and was shut down. It took months of analy-sis to find the probable cause. In February, HIFI was switched on again, using a backup for the errant module. It has been op-erating flawlessly ever since.