Commerciële bijlage bij De Standaard, Het Nieuwsblad en De Gentenaar van donderdag 24 september 2009. Valt niet onder de verantwoordelijkheid van de redactie

de prettige investeringTweede verblijf

© KALKAN EXCLUSIVE PROPERTIES

© CONDO

©IMMO-EVENTS

©IN

TH

E T

WE

ED

S

donderdag 24 september 2009 | 3

De kopers van een tweede verblijf zijn meestal mensen waarvan de kinderen het huis uit zijn of toch bijna. Mensen die al een eigen huis hebben, dat nu is afbetaald. Ze hebben wat geld opzij gezet en ze willen opnieuw van het leven gaan genieten. Geld is voor hen dus geen onoverkomelijk probleem, maar toch gaan Belgen geen ‘zotte dingen’ doen. Bezoekers aan de beurs Second Place maken duidelijk dat ze gemiddeld om en bij de 200.000 euro willen spenderen aan zo’n tweede huis. Ze willen wel profiteren, maar ze nemen geen onnodige risico’s. Terecht, want met de aanschaf van dat huis stoppen de uitgaven natuurlijk niet. Afhankelijk van het land waar de keuze op valt komen daar nog taksen bij, administratiekosten, eventuele vergoedingen voor allerhande tussenpersonen, vergunningen,

Wineen citytrip naar Marrakech!

4 dagen, 3 nachten voor 2 personen in het splinternieuwe Clubhotel Riu Tikida Palmeraie****all inclusive. Vluchten, luchthaventaksen en transfers inbegrepen

Speel mee op

Tweede verblijf:heel veel vragen en veel plezierOndanks, of misschien net omwille van de huidige economische crisis stellen we vast dat er almaar

meer belangstelling is voor de aankoop van een tweede verblijf. De situatie is telkens vrij klassiek.

Mensen kopen een tweede verblijf om er later in te gaan wonen. Op die manier hebben ze ergens

in binnen- of buitenland een vakantieplek. Ofwel kopen ze het uitsluitend als vakantiebestemming

en verkopen ze het later weer door. Ofwel wordt zo een tweede verblijf voornamelijk gekocht als

investering. Dat is niet eens zo slecht bekeken. Als je wat geld over hebt en je hebt ook tijd, dan is

een investering in vastgoed altijd vrij solide. Net daarom is de huidige crisis voor veel mensen een

uitgelezen kans om koopjes te doen. Vooral in de Verenigde Staten (zeker in Florida) en dichterbij in

Spanje zijn de huizen vijftien tot zelfs dertig procent goedkoper dan een tijdje geleden. Net omdat

daar de vastgoedprijzen dramatisch in elkaar gestuikt zijn.

© R & C PMS

Mijn vermogensbank

www.deltalloydbank.be

Uw tweede verblijfis dichterbij dan u denkt.

zet op Second Place de eerste stap om uw dromen waar te maken. Of u nu ondernemer, vrije beroeper, zelfstandige of particulier bent, bij ons zit u goed.

Win een ballonvaart voor 2 personen op de stand van Delta Lloyd Bank en Spotter.be (stand nr. 502/504).

Stel dat u beschikt over voldoende eigen geld om een tweede verblijf te kopen. Kan het alsnog interessanter zijn om te opteren voor een hypothecair woonkrediet? En hoe haalt u daar fi scaal het maximum uit?

Op dergelijke vragen antwoorden wij bij Delta Lloyd Bank met kennis van zaken. Gebruik onze ervaring als zakenbankier en private banker en

4 | donderdag 24 september 2009

verbouwingen, aanpassingen, … Ook hier geldt dus dat je best bezint voor je aan zo een aankoop begint. Dat bezinnen houdt ook in dat iedereen die overweegt om een tweede woonst te kopen, vooraf voldoende informatie inwint over het huis, de eventuele lasten die er nog op rusten, de plaatselijke situatie en wetgeving. Zo een aankoop mag geen impulsieve beslissing zijn. Koop dus niet zomaar dat charmante boerderijtje dat je op vakantie gezien hebt. Hou rekening met de bereikbaarheid, met het comfort dat je wil. Wil je niet alleen in dat huisje wonen, maar wil je echt in die streek, in dat land, een eigendom hebben? Neem nu Dubai, dat was de afgelopen jaren een beetje de hype van het tweede verblijf. De bouwwoede sloeg daar toe met ongeziene proporties. Dat was echt het Spanje van het Verre Oosten. Iedereen wou daar bij zijn. Het was het economisch centrum van de regio. Maar dan sloeg de crisis toe. De investeerders zetten hun grote projecten in de wachtkamer. Het bouwen hield op. Als je daar nu gaat kijken, zie je nog wel veel bouwkranen, maar ze staan bijna allemaal stil. De keerzijde van die medaille is natuurlijk dat je daar, als je dat zou willen, nu ook koopjes kan doen. Vergeet ook niet dat de beurs niet enkel een koopbeurs is. Dt is ze in eerste instantie. Een echte markt, een ontmoetingsplaats waar kopers en verkopers elkaar kunnen ontmoeten. Maar minstens even interessant zijn de verschillende seminars die tijdens Second Place plaatsvinden. Welke seminars mag je echt niet missen? Nu moet ik zeker zeggen:’geen enkele’, want ze zijn allemaal interessant. Maar echt niet te missen zijn die waarin de fiscale en juridische aspecten aan bod komen. Je moet je als koper goed, erg goed informeren. Op die seminars krijg je enorm veel informatie. Heel praktisch gericht allemaal. Die seminars hebben geen rechtstreekse commerciële bedoeling. De mensen die daar hun uitleg komen doen hebben erg zinvolle zaken te vertellen. Het is er hun echt niet om te doen om te vertellen dat zij de besten zijn, en dat je via hen moet werken. Neen, ze geven heel concrete en praktische informatie, waar iedereen wat aan heeft. Daar moet je op letten en dat moet je zeker doen. Echt objectief dus. Dat geldt voor heel deze beurs trouwens.

Niet dat we mensen willen afschrikken, integendeel, maar verwittigde mensen zijn vaak meer waard. Denk

goed na over je tussenpersonen. Kunnen zij de nodige geloofsbrieven overhandigen? Werk je best met een plaatselijke agent of met een Belgisch bureau?

Als je dan toch je tweede droomhuis gekocht hebt, wat ben je dan van plan? Ga je daar meteen wonen, heel het jaar door? Of zal je ook nog een paar maanden per jaar in België wonen? Informeer je vooral goed over de fiscale gevolgen die dat met zich meebrengt. Dat is voor iedereen anders en dat is voor elk land anders. Als je besluit om niet permanent in je tweede verblijf te gaan wonen, wil je het dan verhuren, of laat je het leegstaan? Hoe verhuur je dan het best? Opnieuw: via een plaatselijk of een Belgisch agentschap? Of organiseer je alles helemaal zelf, door bijvoorbeeld advertenties te plaatsen op Spotter.be? En de vragen blijven maar komen. Als je een tweede huis of appartement koopt, zal dat zelden gemeubeld zijn. Ook daar moet je rekening mee houden. Wil je hetzelfde comfort als je thuis gewoon

bent, of mag het wat minder zijn? Maar zullen eventuele huurders daar dan wel tevreden mee zijn? Hoe hou je dat verblijf schoon? Zorg je daar zelf voor, of komt er iemand geregeld een kijkje nemen en desgevallend poetsen?

Ook als jij er niet bent? Het is duidelijk dat impulsiviteit in deze zaken volstrekt uit den boze is. Alleen als je goed weet wat je wil en alle voors en tegens hebt afgewogen kan je met gerust gemoed zo een aankoop doen. En al die vragen die hierboven vermeld zijn, … het grote voordeel is, dat daar ook allemaal antwoorden voor zijn. Antwoorden die je onder andere kan krijgen op de beurs Second Place. Op drie jaar tijd is dit een begrip geworden voor iedereen die overweegt om een tweede verblijf te kopen. En voor de rest is het vooral een kwestie van gezond verstand. Maar daarna is het wel genieten. Genieten van je eigen tweede verblijf.

Bezoek ons op

© OVERSEAS PROPERTIES MALAYSIA

© GLOBAL PROPERTIES

© HELLENK COMMUNICATIONS SERVICE

donderdag 24 september 2009 | 5

Turkije ligt op de grens van twee werelden. Het grootste deel van Turkije ligt in Azië. Alleen de streek rond Istanbul ligt in Europa. De Bosporus is de natuurlijke scheidslijn tussen Europa en Azië. De meest populaire gebieden in Turkije zijn de kusten. Vooral de Zuidelijke Egeïsche kust, in de buurt van Bodrum, de Turquoise kust bij Marmaris en de Mediterrane kust tussen Antalya en Alanya zijn erg populair. Hier heerst vrijwel altijd een aangenaam klimaat. De winters zijn zacht en in de zomer waait er vaak een verfrissend windje.

De jungle van het Turkse koopprocesTurkije blijft een schitterend land, waar je voor veel minder dan wat je in de rest van Europa betaalt, prachtige huizen of appartementen kan kopen. Maar je moet wel een paar hindernissen nemen vooraleer je je de eigenaar van zo een pand kan noemen. Makelaars moeten, om te beginnen, geen vergunning hebben en er bestaat ook geen overkoepelende vereniging die garanties en richtlijnen opstelt voor de Turkse woningmarkt. Iedereen kan zich dus makelaar noemen. Een woning kopen in Turkije kan op verschillende manieren. De meeste mensen kiezen voor een Turks/Belgische makelaar, omwille van de taal en de afstand. Belangrijk is dat je controleert of degene met wie je in zee gaat een notariële machtiging heeft van de eigenaar om bij de verkoop van het huis te mogen bemiddelen. Het valt tegenwoordig minder vaak voor, maar toch kan je nog te maken krijgen met bemiddelaars die je een woning aanbieden zonder in het bezit te zijn van een mandaat van de eigenaar. Je loopt als koper hierbij de kans dat de woning al door een collega van hem is verkocht. Want de meeste Turkse eigenaren geven geen exclusiviteit aan de makelaar. Dus bieden verschillende makelaars dezelfde woning aan en geregeld worden verschillende prijzen gehanteerd. Je kan dus maar beter een kijkje gaan nemen bij verschillende makelaarskantoren. Eigenlijk is het ook verstandig om een juridisch adviseur of advocaat in te schakelen die alleen jouw belangen behartigt. Belangrijk is dat die gespecialiseerd is in Turkse onroerendgoedtransacties en zowel Nederlands als Turks spreekt. De makelaarscommissie bedraagt meestal zes procent. Koper en verkoper betalen elk de helft. Je betaalt die commissie trouwens pas als je eigenaar bent van het onroerend goed, dus niet bij het ondertekenen van het voorlopig koopcontract, maar bij de inschrijving in het register.

Turken kopen hun woning meestal zonder een makelaar. Als je dat ook wil doen, dan moet je zeker een advocaat inschakelen die verschillende talen spreekt. Die moet natuurlijk ook betaald worden, maar je bespaart dan wel drie procent makelaarscommissie.

Het kadastraal onderzoekHet grootste verschil tussen Turkije en België bij het kopen van een huis of appartement is dat de notaris in Turkije bij die overdracht geen rol speelt. In België helpt de notaris je met het uitzoeken van informatie over het eigendom en vindt de officiële overdracht van een eigendom bij een notaris plaats. In Turkije gebeurt dat bij het kadaster. De procedure is dus helemaal anders. Bij ons gebeurt het kadastraal onderzoek rond de eigendomssituatie van het onroerend goed, of lasten en beperkingen die er nog op zouden rusten, door de notaris. In Turkije moet je dat als koper zelf doen. Begin er maar aan. Wellicht het belangrijkste is dat je zaken doet met de echte, juridische eigenaar. Dit is de eigenaar die in het bewijs van eigendom vermeld staat of de persoon die door de eigenaar gemachtigd is om het onroerend goed te mogen verkopen. Verschillende lasten kunnen het gebruiksrecht en/of eigendomsrecht van de eigenaar beperken. Denk daarbij niet alleen aan hypotheken of beslag op het pand, maar ook aan mogelijk gebruiksrecht door derden, erfdienstbaarheden, recht van gedeeltelijk wonen, verplichtingen ten aanzien van openbare voorziening, enzovoort. Vervolgens kijk je ook best na hoe jouw droomwoning bij het kadaster vermeld staat. Hopelijk als woning, en niet als onbebouwde kavel. Als je dan toch in het kadaster bent, kijk daar dan ook even na of er een contract is bij de Vereniging van Eigenaren. Elk appartementen- of huizencomplex heeft bij het kadaster zo een contract. Daarin staat wat er de komende jaren met het complex zal gebeuren en hoe het zal gerund worden. In dat contract kunnen regels worden opgesteld

voor het gebruik van gemeenschappelijke ruimtes, onafhankelijke eigen ruimtes, algemene uitgaven, rechten en plichten van de eigenaren, conciergerie, enzovoort.

De wet van MurphyHet is ook belangrijk om te weten of de getoonde grond dezelfde is als die op het bewijs van eigendom staat vermeld. Denk aan de wet van Murphy en vraag een officiële aanwijzingsprocedure aan bij het kadaster. Dit soort verrassingen kan je missen als kiespijn.

Volgens een wet van 7 januari 2006 mogen buitenlanders alleen in gebieden waar geplande bestemmingen zijn, onroerend goed kopen. Er zijn stukken grond waarop Turkse mensen wel een woning mogen bouwen, maar waar buitenlanders niet mogen kopen en bouwen. Laat je dus niets aansmeren dat je als buitenlander niet eens mag kopen. Als het gaat om een woning die nog in aanbouw is, moet je de bouwvergunning opvragen. Daarin staan de specificaties over de bouw, zoals type, grootte, hoogte, kwaliteit, te gebruiken materiaal en gebruiksdoel. Als je alles bekeken en onderzocht hebt, ben je bijna de echte, trotse eigenaar van een pand in het zalige Turkije, tenminste van zodra jouw eigendomsbewijs is ingeschreven in het kadaster. Dat is dan echt de laatste stap. Maar vanaf dan kan je wellicht ook beginnen aan jaren van puur genieten van jouw tweede verblijf.

6 | donderdag 24 september 2009 donderdag 24 september 2009 | 7

Bezoek ons op Bezoek ons op

Bezoek ons op

In het interview met Geert Maes, elders in deze bijlage, kon je al

lezen dat Turkije zonder enige twijfel de grote stijger is in de top

tien van landen voor een tweede verblijf. De gezellige kust, het

aangename klimaat en de mooie natuur verder het land in, zijn

daar niet vreemd aan, natuurlijk. Of je nu een woning zoekt te

kopen aan de kust of in de rustiger binnenlanden, het is belangrijk

dat je goed op de hoogte bent van de Turkse gang van zaken.

Turkije:rijzende stervoor tweede

verblijven

‘Turkse eigenaren geven geen exclusiviteit aan de makelaar.

© P

RIV

AT

E P

RO

PE

RT

Y FO

R S

ALE

© IMMO-EVENTS

© ONE STEP TURKISH PROPERTY SHOP

8 | donderdag 24 september 2009 donderdag 24 september 2009 | 9

Bezoek ons op

De Spaanse huizenmarkt heeft flinke klappen gekregen. Het einde van de vrije val lijkt nog niet in

zicht. Volgens het Spaanse bureau voor de statistiek zijn de huizenprijzen in het eerste kwartaal van

2009 gemiddeld met 7,6 procent gedaald. Maar dan spreken we over een landelijk gemiddelde. Er

bestaan grote verschillen tussen de verschillende regio’s, maar ook tussen de prijzen van nieuwe

en bestaande huizen. De ergste klappen voelen ze in Madrid, een daling met zowat 11 procent en

Barcelona, min 14 procent. De populaire deelstaten waar ook veel tweedehuizenbezitters wonen,

zijn aanzienlijk minder zwaar getroffen. Rond de Costa Blanca daalden de prijzen met iets meer dan

5 procent en aan de Costa del Sol met zowat 4. Gemiddelden vertellen dus niet alles. Het is dus niet

overal even slecht. Of goed natuurlijk. Het is maar hoe je het bekijkt.

Als je een huis hebt in Spanje, zie je de waarde ervan almaar dalen. Maar als je op het punt staat om er een te kopen, dan ben je nu beter af dan een paar jaar geleden. Spanje blijft hoe dan ook een populaire bestemming voor wie een tweede verblijf wil kopen. We vinden er onze eigen cafés en kunnen onze gewone producten kopen. Dat alleen al is voor veel Vlamingen voldoende om naar daar af te zakken voor een of meerdere maanden per jaar of zelfs voor de rest van hun leven.

Veel Belgen en Vlamingen hebben al lang die stap gezet. Je kan je er soms in Blankenberge wanen, of in Antwerpen. Als dat je meug is, als je graag in de schaduw van je mentale kerktoren blijft, is Spanje inderdaad

nog niet zo een slechte keuze. En als je dan besloten hebt om een tweede verblijf in dat land te kopen, dan heb je in elk geval het grote voordeel dat er enorm veel landgenoten zijn aan wie je raad kan vragen. Want vaak neemt het vinden van een geschikte woning en de financiering daarvan al je aandacht in beslag. En dat is normaal. Maar bij de aankoop komt veel meer kijken. Want vooraleer je definitief je handtekening onder het koopcontract zet, moet er toch eerst nog een en ander worden voorbereid en gecontroleerd. Bij overhandiging van de sleutel ben je in principe al eigenaar van het Spaans huis of appartement. Maar je moet dan nog een heel aantal procedures doorlopen om ook werkelijk als juridisch eigenaar geregistreerd te staan. Een van de belangrijkste daarvan is de inschrijving in het kadaster. En controleer in eerste instantie of de persoon, die het huis wil verkopen ook de echte juridische eigenaar is en of er geen hypotheken en achterstallige schulden op het huis of de grond rusten.

De kadastrale gegevens nakijkenHet is daarom van groot belang om aan de verkoper een kopie van zijn eigendomsakte te vragen. Daarin staan de naam van de eigenaar vermeld, het officiële adres en het registratienummer van het onroerend goed zoals dat ingeschreven moet zijn bij het ‘Registro de Propiedad’. Je kan dus best een kopie van die eigendomsakte voorleggen aan een juridisch adviseur en vragen dat hij of zij deze gegevens wil controleren in het Registro en bij het kadaster. En nu we toch bezig zijn, het is ook niet onverstandig om naast het kadaster een aantal andere zaken te controleren of te laten controleren. Kwestie van je later een hele hoop problemen te besparen. Een Spaanse notaris is trouwens verplicht je over de inschrijvingen van lasten in het kadaster gratis te informeren. Doe dat dan wel bij een onafhankelijke notaris en niet bij iemand die de verkoper je aanraadt.

Alles controlerenIn de eerste plaats is het bij een nieuwbouw van belang dat je uitzoekt bij de gemeente of die een woonvergunning heeft afgegeven. In Spanje wordt de uiteindelijke woonvergunning alleen afgegeven als de gemeente de bouw van het huis volledig heeft goedgekeurd. Het is al vaker gebeurd dat er bij de eindinspectie bepaalde zaken aangetroffen werden die óf niet overeenstemmen met de afgegeven bouwvergunning óf niet mogen volgens de bouwverordeningen.

Dat moet allemaal opgelost worden voordat de gemeente de woonvergunning afgeeft. Anders sta je daar als trotse eigenaar van een pand waarin je niet mag wonen. Eigenlijk zijn er toch nog een paar zaken waar je moet op letten. Controleer bijvoorbeeld ook de bouwverordeningen. Als je een kavel wil kopen is het aan te raden om eerst een zogeheten Certificado de Aprovechamiento Urbanistico bij de gemeente op te vragen. Dit certificaat kost ongeveer honderd euro en wordt binnen enkele weken verstrekt. Hierin geeft de gemeente aan wat de specifieke bouwverordeningen zijn voor die aangeduide bouwkavel. Je kan ook eens informeren bij de gemeentelijke architect naar mogelijke toekomstige bebouwingen of nieuwe infrastructuur in de directe omgeving. Zo is het nuttig om te weten of er hoogbouw op komst is die je uitzicht zou kunnen belemmeren. Ga ook openstaande rekeningen na van de nutsbedrijven. Het omzetten van gas, water en elektriciteit is geen enkel probleem als alle rekeningen betaald zijn. Vraag toch even na bij die bedrijven aan de hand van de meterstanden. Het is al gebeurd dat er jarenlang slechts een schatting is gemaakt omdat de eigenaar nooit thuis was om de meterstand door te geven. En dan zou er wel eens een heel hoge eindafrekening kunnen volgen.

Grote verbouwingenOok niet onverstandig is even je licht op te steken bij de Vereniging van Eigenaren. In de notulen van de jaarvergadering van die vereniging wordt vaak aangegeven of er grote verbouwingen op til zijn. Vooral het vernieuwen van de infrastructuur van een woonwijk kan hoge kosten met zich mee brengen. Voor wegenaanleg en straatverlichting van een woonwijk kan een inschrijving bestaan. Alle eigenaren van de woonwijk moeten dan meebetalen aan de nieuwe infrastructuur. Zo een grote vernieuwing van de infrastructuur is immers voor veel mensen, vaak gepensioneerden, het sein om te vertrekken en om hun eigendom te koop aan te bieden. Bij die Vereniging van Eigenaren kan je ook een certificaat opvragen dat er geen schulden zijn met betrekking tot dat onroerend goed. Dat certificaat bied je dan aan bij de notaris tijdens de verkooptransactie. Als je dat niet doet, of je vergeet het, kan je later aansprakelijk gesteld worden voor eventuele openstaande schulden. En controleer ineens ook de schulden, of eventuele schulden bij de gemeentelijke belastingen. Daar kan je een certificaat van ‘geen schulden’ opvragen aan de hand van het kadastrale nummer of de naam van de verkoper. Al deze opmerkingen zijn er niet om mensen af te schrikken. Integendeel. Het is gewoon een werk van voorzichtigheid. Zorg dat je later niet voor verrassingen komt te staan. Dat is een adagium dat niet alleen voor Spanje geldt, overigens. Dat moet je overal en altijd doen als je ergens een huis of grond wil kopen. Daarna is het plezier dat je aan je tweede verblijf hebt, immers eens zo groot.

De Spaanse huizenmarkt

lachen of huilen?

‘Vraag altijd aan de verkoper een kopie van zijn eigendomsakte.

Bezoek ons op

Bezoek ons op

© VILLAWEB

© SLG PROPERTY

Bezoek ons op Bezoek ons op

Uw partner voor onroerend goed in SPANJE !!

Interesse:CENTURY 21 Bruyninckx VastgoedRubensstraat 157 - 2300 Turnhout -014/41 69 06 - carl@bruyninckx.eu

Eén van de grootste bouwpromotoren in Spanje Sinds 1969 gespecialiseerd in de bouw van appartementen,

duplexen en villa’s Sterke reputatie inzake kwaliteit en correctheid

www.tmgrupoinmobiliario.com

10 | donderdag 24 september 2009 donderdag 24 september 2009 | 11

Vorig jaar kende de Amerikaanse

vastgoedsector het slechtste jaar in meer dan

twee decennia. De verkoop van nieuwe huizen

daalde eind vorig jaar met bijna 15 procent.

December was wat dat betreft de slechtste

maand sinds 1963. Zowat 10 procent van de

Amerikaanse huiseigenaars ondervindt last

met zijn woonkrediet. Duizelingwekkende

cijfers zijn dat. Hoe is dat allemaal ook weer

begonnen?

Eigenlijk begon het probleem zich te manifesteren begin 2007. Steeds meer Amerikanen waren niet meer in staat om hun subprime-leningen terug te betalen en de vastgoedmarkt in de VS stortte in. Die subprime-leningen zijn leningen die toegestaan werden aan mensen die eigenlijk niet voldoende kredietwaardig waren. Mensen staken zich diep in de schulden, omdat ze hoopten dat hun eigendom toch in waarde zou blijven stijgen. Het tijdelijk gebrek aan kredietwaardigheid zou zich dus automatisch oplossen doordat de panden in prijs zouden stijgen. De prijzen van huizen gingen, zeker rond 2005, echt door het dak. Ze weerspiegelden al lang niet meer de reële waarde van de panden. De huizenmarkt werd zo een grote zeepbel, die nog net wachtte tot die uiteen zou spatten. Dat gebeurde dan ook, begin 2007. Daarna breidde het probleem zich ook nog uit tot de zogenaamde ‘exotische leningen’. Dat zijn onder andere kredieten waarbij de koper aanvankelijk alleen rente betaalt en pas na verloop van tijd het geleende geld.

Die leningen werden toegestaan aan mensen zonder kredietproblemen, maar die na verloop van tijd ook geconfronteerd werden met een enorme stijging van hun maandelijkse afbetalingen. Uiteindelijk konden almaar minder mensen hun leningen afbetalen, waardoor de problemen zich verspreid hebben naar heel het financiële systeem. Zo kwam de hele Amerikaanse economie in de problemen. Met als gevolg dat ook de rest van de wereld in de klappen deelde. Opvallend is dat in de Verenigde Staten vooral de staten California en Florida het zwaarst getroffen werden. Ook in de komende maanden gaan nog veel Amerikanen geconfronteerd worden met hogere maandelijkse afbetalingen, waardoor nog meer huiseigenaars in de problemen kunnen komen. De vastgoedsector stuikt dus in elkaar, dat leidt op zijn beurt tot strengere kredietvoorwaarden, en dat is dan weer geen goed nieuws voor de hele economische activiteit. Het vreemde is dus dat de vastgoedmarkt, waar de hele crisis begon, tegelijk ook de sleutel is voor een mogelijke opflakkering van de economie. Immers, als het met de vastgoedmarkt beter zou gaan, zou dat een positief signaal zijn voor de financiële markten en dat zou meteen betere perspectieven bieden voor de Amerikaanse economische groei. Maar zover zijn we dus nog niet.

De gerenommeerde econoom John Talbott beweert dat de vastgoedcrisis nog maar net begonnen is. Talbott verwierf in het verleden aanzien door te voorspellen dat de technologiesector ook voor een groot deel op gebakken lucht gebaseerd was en dat die zeepbel ook zou uiteenspatten. Volgens Talbott zullen de prijzen van vastgoed de komende vier à vijf jaar nog verder blijven dalen. Tot ze opnieuw de echte waarde van de panden zullen vertegenwoordigen. Het einde van de crisis is volgens hem nog lang niet in zicht. Want woonkredieten met een variabele rentevoet die in 2004 en 2005 zijn uitgegeven, gaan ook veel duurder worden. Waardoor er opnieuw meer huizen te koop zullen worden aangeboden.

OpportuniteitenEigenlijk is economie niet moeilijk. Het is gewoon een kwestie van vraag en aanbod. Als er van een bepaald goed teveel op de markt wordt aangeboden, daalt de prijs daarvan. Dat geldt dus evenzeer voor de huizenmarkt. Mensen die hun huis niet meer kunnen afbetalen, zetten het te koop. Samen met duizenden anderen. In de Verenigde Staten zelf lokt de vastgoedcrisis daardoor al meteen speculanten. Die kopen een huis tegen een lage prijs en verkopen het meteen door aan een investeerder, iemand die kan wachten tot de prijzen ooit wel weer zullen stijgen. Eigenlijk kan je dat zelfs doen zonder dat je zelf geld hebt. Als je maar op tijd een koper vindt die jouw huis wil overkopen en de meerwaarde wil betalen. Iets voor mensen die houden van een uitdaging en die over stalen zenuwen beschikken.

Maar laten we even zien of er voor ons geen buitenkansjes in het verschiet liggen. Wij, die op zoek zijn naar een tweede verblijf. Vergeet niet dat de dollar laag staat. Dat maakt dat de prijzen in ieder geval gunstiger uitvallen dan een paar jaar geleden. Voeg daarbij dus die vastgoedcrisis en het feit dat die zich vooral in Florida manifesteert. En Florida is nu net die staat waar al meer landgenoten ons voorgingen om er een tweede woonst te kopen. Want Florida kent een subtropisch klimaat en voor de prijs van de vluchten moet je het ook niet meer laten. Voor drie à vierhonderd euro boek je een retourtje Miami. Een auto huur je er voor zowat 15 euro per dag en je logeert, terwijl je op huizenjacht bent in een driesterrenhotel voor ongeveer 75 euro per nacht.

En je kan echt koopjes doen. Er staan villa’s te koop in Florida voor de helft van wat ze drie jaar geleden kostten. In de buurt rond Miami en Coral Springs staan duizenden villa’s te koop. Allemaal van mensen die hun leningen niet meer konden afbetalen. Die huizen komen dan in handen van de banken, maar die moeten die ook maar te koop aanbieden. Samen met al die anderen. Het lijkt ongelooflijk, maar er worden zelfs busreizen georganiseerd om een tochtje te maken langs alle leegstaande villa’s. Je wordt tegenwoordig in de watten gelegd als je wil kopen in plaats van te verkopen. Belgen weten dat. In vergelijking met twee jaar geleden zouden drie keer meer Belgen daar al iets gekocht hebben. ‘Iets’. Nou ja, als je een villa met zwembad en heel wat grond er rond ‘iets’ kan noemen. Je hoeft er niet het hele jaar door te wonen, natuurlijk.

Als je een huis koopt, kan je het zeker in het hoogseizoen gemakkelijk verhuren voor zowat 1.000 euro per week. Op die manier kan je echt wel spreken van een verstandige investering. Villa’s die drie jaar geleden bijvoorbeeld nog 315.000 dollar kostten (240.000 euro) gaan nu voor amper 120.000 euro van de hand. En dan zitten we nog aan de relatief dure kant van de markt. Als je meer landinwaarts trekt vind je objectief echt goedkope woningen met alle comfort. Voor nog geen 100.000 euro kan je echt al een heel eind komen en kopen. En als je nog wat meer kan spenderen, is de sky hier de limit. Een vrijstaande villa in Miami, met vier slaapkamers, drie badkamers, een grote keuken en riante living. Voeg daar nog het zwembad in de tuin van 800 vierkante meter bij. Voor nog geen 200.000 euro mag jij je de trotse eigenaar noemen.

Amerika,meer dan ooit het land van opportuniteiten

‘Als je een huis koopt, kan je het gemakkelijk verhuren voor zowat 1000 euro per week.

© A’S HOME CENTER

© HORIZON ENTERPRISES

© MARQUEE DEVELOPMENTS

© PANORAMICO.COM

© BADGER

Bezoek ons op

12 | donderdag 24 september 2009 donderdag 24 september 2009 | 13

Griekenland is altijd al een populaire

bestemming geweest voor zonvakanties. Je

vindt er ontelbare stranden, een prachtige

diepblauwe zee, idyllische dorpen met hun

witte huizen en de kale rotsachtige bergen

met hun olijfgaarden. Griekenland heeft veel

te bieden. Ook voor hen die er een tweede

verblijf willen kopen. Het is nog maar sinds

1990 dat buitenlanders in Griekenland

onroerend goed mogen kopen. De Griekse

onroerendgoedmarkt is dus relatief jong. Maar

ze leren er snel. Het aanbod is aanzienlijk. En

er zitten zeker en vast koopjes tussen. Maar

echt eenvoudig is het allemaal niet. Je kan niet

zo maar een vliegtuig nemen, een paar dagen

rondlopen, een koopje doen en je de trotse

eigenaar van een huis in Griekenland noemen.

Het ligt net iets ingewikkelder dan dat.

De eerste stap: de makelaarHet beroep makelaar is in Griekenland vrij. Dit betekent dat in principe iedereen zichzelf makelaar mag noemen. In Griekenland zijn verschillende soorten makelaars. De grote makelaarskantoren, gevestigd in de grote steden zijn meestal erg professioneel. Zij houden zich voornamelijk bezig met het bovengedeelte van de markt. Daarnaast is er de traditionele Griekse makelaar, vaak in een klein lokaal kantoor waar ze alleen Grieks spreken. Even goed zijn dat zeer capabele maar niet altijd even servicegerichte makelaars. Een derde groep zijn de meer internationaal ingestelde lokale makelaars. Hier weten ze in elk geval wat een Vlaming (of Fransman of Nederlander of Duitser) gewoon is. De betere Griekse makelaars zijn verenigd in beroepsorganisaties en werken volgens een vastgelegde beroepscode. Hoe dan ook moet je een duidelijke schriftelijke overeenkomst met een erkende makelaar opstellen. Uiteraard in een taal die je goed begrijpt. Teken nooit iets als je niet zeker bent dat je het helemaal begrepen hebt. Niet in Griekenland, nergens. In die overeenkomst met de makelaar moet zeker de afgesproken commissie worden vermeld. Die commissie is vrij af te spreken. Maar de meeste makelaarskantoren die tweede woningen aan buitenlanders aanbieden brengen 3 à 4% in rekening. Die commissies worden berekend op de reële waarde van het huis, exclusief BTW. De makelaar wordt alleen betaald als de transactie is voltooid. Anders ziet de makelaar geen cent. Het is hem ook niet toegestaan om een voorschot te vragen, behalve wanneer er een notariële voorlopige koopovereenkomst wordt getekend. Alleen dan kan de makelaar 50% van zijn honorarium vooruitbetaald krijgen.

Het belang van de eigendomstitelsOmdat Griekenland deel uitmaakt van de Europese Unie is, gelden er voor Belgen en andere inwoners van de EU geen beperkingen voor het kopen van Grieks onroerend goed. Maar van essentieel belang, als je in Griekenland iets wil kopen, is het onderzoek naar de eigendomstitels. Nadat die gecontroleerd zijn en juist bevonden, wordt er door de koper een notaris aangewezen. Het eerste wat je eigenlijk moet doen is een Griekse bankrekening openen. Hiervoor heb je een belastingnummer nodig, dat je bij een lokaal belastingkantoor moet aanvragen. Een volgende stap is dan het aanstellen van een advocaat. Als de verkoper en koper het eens zijn geworden over het bedrag moet de verkoper de eigendomstitel en de plattegrond van het onroerend goed aan de koper geven. De koper moet die eigendomstitel dan doorspelen aan zijn advocaat, zodat die bij het bevoegde hypotheekregister onderzoek kan doen naar de authenticiteit daarvan. Dat onderzoek naar de eigendomstitels is echt essentieel. Het houdt in dat de legitimiteit gecontroleerd wordt van de titels. Daarnaast moet ook blijken wie echt eigenaar is van het onroerend goed volgens de registers van het hypotheekregister. De advocaat zoekt bij de controle onder andere uit of er schulden op het onroerend goed rusten, of de verkoper de rechtmatige eigenaar van het huis of de bouwkavel is en of er beperkingen verbonden zijn aan de bouwkavel. In Griekenland wil het wel eens voorvallen dat je een huis wil kopen op een archeologische vindplaats. Als de eigendomstitels gecontroleerd zijn en juist bevonden, moet de koper, jij dus, een notaris aanwijzen.

De rol van de notarisDe rol van een Griekse notaris bij onroerendgoedtransacties verschilt overigens wezenlijk van de rol van een Belgische notaris. De Griekse notaris is eigenlijk alleen maar de vertegenwoordiger van de Griekse staat. Hij registreert de transactie door middel van de overeenkomst die door hem wordt opgesteld op basis van de voorwaarden die door de Griekse wet worden gesteld. Hij zal dus meer coördineren dan uitvoeren. Wat hij wel moet doen is een conceptovereenkomst opstellen. En hij berekent ook de overdrachtsbelasting en nog wat andere kosten. Die conceptovereenkomst wordt dan door koper en verkoper getekend. Dat verplicht beide partijen om op een vooraf afgesproken datum tegen de afgesproken prijs de koop af te ronden. Aan de hand van de verklaring van de notaris betaalt de koper vóór het verlijden van de akte, de overdrachtsbelasting. Tenslotte overhandigt hij aan de notaris een bewijs van betaling van de koopsom. Je bent nu bijna (maar nog niet helemaal) eigenaar van een pand in Griekenland. Nog een paar formaliteiten. De laatste stap houdt in dat jullie allemaal afspreken in het kantoor van de notaris. Jouw advocaat zal in samenwerking met de notaris het definitieve koopcontract opstellen. Het is gebruikelijk dat bij het tekenen van de koopakte zowel de advocaat als de notaris aanwezig zijn. Als de akte ondertekend is krijgt jouw advocaat daar een afschrift van. Die zorgt ervoor dat dit afschrift bij het hypotheekregister wordt ingeschreven. Vanaf dat moment, ben je formeel de wettige eigenaar van het onroerend goed. Je ontvangt een eigendomscertificaat. En om alles af te sluiten wordt de fles ouzo bovengehaald.

Het Grieks kadasterNog een bijzonderheid waar je in Griekenland moet mee rekening houden: het kadaster. Griekenland was het enige Europese land dat nog geen centraal landregister of kadaster kende. Eigendom was wel geregistreerd, maar er waren vele kleine registers. Onder druk van de Europese Unie wordt hier hard aan gewerkt. De hoofdreden dat een centraal kadaster moest worden georganiseerd is dat er landbouwsubsidies meerdere keren voor hetzelfde perceel werden aangevraagd. Daarop was geen controle mogelijk. Het nieuwe landelijke kadaster gaat uit van het eigendom zelf en niet van de eigenaar, zoals dat met de plaatselijke kadasters het geval was. Ook buitenlandse huizenbezitters moeten hun onroerend goed laten inschrijven in het kadaster, maar voor hen worden andere regelingen getroffen die soms vrij ondoorzichtig zijn. Niet op tijd aangeven dat jij de nieuwe eigenaar bent, kan er zelfs toe leiden dat de staat jouw pand in beslag laat nemen. Dan rest je alleen nog een gerechtelijke procedure om jouw eigendom terug te claimen. En dan smaakt die ouzo ineens niet meer zo lekker. In de meeste gevallen loopt het echter niet zo een vaart. En kan je in alle rust genieten van je huis in de zon.

In de schaduw en de zon van Hellas

een huisin Griekenland

‘ Onderzoek naar de eigendomstitels is echt essentieel.

© HOMES GO FAST

© CRETANTALES

© WORLDPRESS

14 | donderdag 24 september 2009 donderdag 24 september 2009 | 15

Een prijzencarrouselNatuurlijk kunnen de regio’s in Frankrijk nogal verschillend zijn. Niet enkel op gebied van cultuur en bevolking, maar ook wat betreft klimaat en landschap. Wat dan weer zijn weerslag heeft op de prijzen van de huizen aldaar. De Franse huizenmarkt is een aantal jaar enorm in opmars geweest. Dat moet zowat begonnen zijn in 1998. In dat jaar – en vanaf dan – werden er bijzonder veel huizen aan buitenlanders verkocht. Die prijzen bleven trouwens stijgen, elk jaar weer. Tussen 2004 en 2006 stegen de prijzen van huizen in Frankrijk gemiddeld tussen 7 à 15 %. Maar toen was dat feest, in elk geval voorlopig, voorbij. In 2007 kostte een pand gemiddeld nog 3 % meer dan het jaar daarvoor, maar in 2008 was er een daadwerkelijke daling met ongeveer 2,5 %. Voor dit jaar, 2009, wordt over het algemeen een daling verwacht van 5 tot 10 %. Anders gesteld: de markt corrigeert zich. De prijzen beantwoorden nu meer aan de realiteit. Dat zal wellicht de basis zijn van elk verkoopspraatje van elke makelaar die je een pand wil verkopen.

Daar is de makelaar weer De Franse makelaar kan je niet helemaal vergelijken met zijn Belgische collega. Om te beginnen is hij duurder. Zijn commissie bedraagt zeker 5 à 6 % meer dan bij ons. Komt daar nog bij dat de Franse makelaars niet opgeleid zoals zijn Belgische collega. We willen niets slechts zeggen over deze ongetwijfeld hardwerkende mensen, maar ga er maar van uit dat ze niet goed ingelicht zijn over wetten met betrekking tot onroerend goed.

En ook over technische zaken, zoals een bouwkundig verslag, weten ze vaak erg weinig. Het kan gebeuren dat je dezelfde woning bij vier makelaars aan vier verschillende prijzen vindt. Dat komt omdat het verkoopsmandaat (mandat de vente) doorgaans niet exclusief is. De verkoper probeert gewoon snel van zijn eigendom af te geraken. Dan kan het natuurlijk wel gebeuren dat als je interesse hebt voor een huis, je moet vaststellen dat een andere makelaar het huis net onder jouw neus aan iemand anders verkocht heeft. Kijk in elk geval even na of jouw makelaar een beroepskaart heeft (carte professionelle). Dat garandeert dat hij of zij een minimum aan deskundigheid, bankgaranties en een beroepsaansprakelijkheidsverzekering heeft.

Verschillende contractenJe hebt verschillende soorten koopcontracten in Frankrijk. In principe zijn die opgesteld in het voordeel van de verkoper. Als tegengewicht waarschijnlijk tegen het Franse handelsrecht, dat voornamelijk de koper beschermt. Ga in elk geval nooit uit van een mondelinge overeenkomst. Die zal nooit veel waarde hebben. Reken alleen op een voorovereenkomst en dan later uiteraard op het definitieve contract. De voorovereenkomsten zijn dus erg belangrijk. Let op, dat is echt de basis van de aankoop. Er zijn eigenlijk twee soorten. Eerst bekijken we even de eenzijdige voorovereenkomsten. De meest voorkomende zijn de verkoopsbeloften, de zogeheten promesses de vente. De verkoper verplicht zich met die overeenkomst om het pand aan jou te verkopen. Dat is dus nog geen contract, nog geen echte koopovereenkomst. Je kan ook een eerste deel van de totale koopsom vooraf betalen in ruil voor de promesse de vente. Laat dan ook die overeenkomst registreren, anders kan ze nietig worden verklaard. Dan heb je de ‘pacte de préférence’, een soort voorkeursrecht. Jij hebt dan eerste keuze als de eigenaar het huis verkoopt. Als je dat niet doet, dan pas mag de eigenaar het huis aan andere kandidaat-kopers aanbieden. Maar de meest voorkomende voorovereenkomst is het compromis de vente. Dat wordt, in tegenstelling tot de bovenstaande overeenkomsten, door beide partijen getekend. De verkoper zegt dat hij wil verkopen, de koper wil kopen. Laat dat compromis de vente registreren in het kadaster. Anders bestaat de kans dat de verkoper zijn woning toch

nog verkoopt aan iemand die inmiddels meer biedt.

Volgens de Franse wetgeving ben jij eigenaar van een onroerend goed, zodra je het schriftelijk met de verkoper eens bent geworden over de zaak en de prijs. Dus met die ondertekening ben je in feite al eigenaar. Maar hier moet je toch opletten. Laten we het zo stellen: in Frankrijk weegt de onderzoeksplicht van de koper zwaarder dan de mededelingsplicht van de verkoper. In Frankrijk koop je dus een huis in de staat zoals het zich bevindt, met alle eventuele zichtbare en verborgen gebreken. De verkoper mag (en zal) er dus van uitgaan dat de koper, jij dus, het pand aanvaardt zoals het is. Het is daarom belangrijk dat je opschortende voorwaarden opneemt in die voorovereenkomst en dat je de verklaringen van de verkoper er aan toevoegt. Zo kan je in een zo vroeg mogelijk stadium meer van het huis te weten komen. Je laat dus best de voorovereenkomst doornemen door een advocaat of een juridisch adviseur. Uiteindelijk wordt alles geregeld zoals dat hier in België gaat. Het definitieve contract wordt getekend, en elk van de partijen brengt zijn notaris met elkaar in contact. Jouw eigendom wordt ingeschreven in het kadaster als zijnde van jou. Al naar gelang van waar je precies in Frankrijk bent, kan je nu een partijtje jeu de boules gaan doen met een pastis erbij, of een wandeling maken in de bossen. Het enige dat je zeker weet is dat je straks weer terug kan naar je eigen plekje in Gods achtertuin. Ja, dan kan het leven mooi zijn.

Frankrijk,een tweede verblijfin Gods eigen achtertuin

Bezoek ons op

“De méditerranée, zo blauw, zo blauw.”

Toon Hermans bezong het zuiden van

Frankrijk in al zijn pracht en glorie. Maar

Frankrijk is natuurlijk meer dan alleen maar de

Azurenkust. Gelukkig maar, want een tweede

verblijf in al die andere streken komt over het

algemeen een pak goedkoper uit dan in het

zuiden. Voor ons, Belgen is een tweede verblijf

in Frankrijk altijd dichtbij. We kennen de taal,

we kennen de keuken. Om van de wijn maar te

zwijgen. En er is natuurlijk het klimaat. Vandaar

dat zoveel mensen Frankrijk Gods eigen

achtertuin noemen.

‘ Je laat dus best de voorovereenkomst doornemen door een advocaat.

ColofonBusiness Manager: Frans De Boeck

Product Manager: Farida Martens

Redactie: Mediaconsult

Vormgeving: Jos Verbeeck

Werkten mee: Nathalie Couck, Lore Desmet, Stijn Claes en Thierry Missiaen

© HOMES GO FAST

© MONDINION

© PAM GOLDING

© DOMAINE DE SAINT JEAN

Bezoek ons op

Droomt u ook van een eigen villa in de Hante-Provence?

16 | donderdag 24 september 2009

Bezoek op Second place de Spotter.be standen krijg een glaasje champagne aangeboden

i.s.m.

Champagne! Van vrijdag 25 tot en met zondag

27 september krijgt elke bezoeker aan de

beurs Second Place van sponsor Delta Lloyd

een glaasje. En de hostessen van Spotter.be

schenken de bubbels uit. Er valt inderdaad

wat te vieren, want dit is al de zevende editie,

op drie jaar tijd. Second Place is de enige

Belgische beurs voor het tweede verblijf. Als je

van plan bent om een tweede verblijf in binnen-

of buitenland aan te schaffen moet je naar

Paleis 3 van Brussels Expo. Geert Maes is de

Algemeen Directeur van Fisa, die deze beurs

organiseert. We spraken met hem over tweede

verblijven in tijden van crisis.

Wie zijn jullie bezoekers?

Geert Maes: “We mikken op drie soorten kopers. Zij die kopen voor puur vakantiegenot, een tweede groep trekt naar onze beurs om een stek te vinden waar ze definitief naar toe zullen emigreren en een derde categorie ziet de aankoop puur als investering. Een investering is het in ieder geval. In deze tijden waar het klassieke spaarboekje zo goed als niets meer opbrengt blijft vastgoed de logische keuze. Je vindt hier een aanbod dat gemiddeld rond 200.000 euro ligt. Onze bezoekers zijn over het algemeen medioren. Vijfenveertigplussers, man en vrouw die werken, met opgroeiende kinderen of kinderen die al het huis uit zijn. Hun huis is afbetaald of bijna. Hardwerkende mensen dus, die nu ook wel wat meer willen profiteren. Ze hebben gespaard en willen nu quality time. Dat zijn de mensen die dan zeggen: ‘Zouden we niet iets kopen?’”

Dit is jullie zevende beurs. Midden in de crisis dit keer. Vrezen jullie niet dat dit mensen gaat afschrikken?

Geert Maes: “Als ik kijk naar de kant van de exposanten stel ik vast dat ze weten dat er inderdaad een crisis is. Dat ze er wat langer over doen om te beslissen of ze hier wel een stand zullen nemen. Maar Second Place is nu al drie jaar de enige beurs in België. Ze weten dat ze hier moeten zijn. Zeker voor de verkoop van buitenlands vastgoed. Dus ondanks de crisis blijft er niemand weg. Aan de kant van de bezoekers moeten we natuurlijk afwachten. Maar in het voorjaar hadden we al onze editie in Gent en die viel mee. De mensen vinden blijkbaar dat hun geld op de bank niet zo veel meer opbrengt, dus investeren ze in bakstenen.”

Welke landen blijven de vaste waarden op Second Place?

Geert Maes: “75 procent van de exposanten biedt panden aan in wat wij de traditionele driehoek noemen. Die driehoek, dat is Frankrijk, Spanje en Turkije. Elk van die landen is goed voor zowat 25 procent. De rest is wat verdeeld. De grootste stijger is ongetwijfeld Turkije. Toen we met Second Place begonnen, stond dat land niet eens in de top vijf. Maar de laatste jaren werd Turkije almaar aantrekkelijker als vakantiebestemming. Mensen zijn daar voor een week of twee, wandelen daar rond. De lokale bevolking is vriendelijk, het eten is lekker, en dan zien ze dat daar fantastische huizen of appartementen te koop zijn voor 150.000 of 175.000 euro. Vlak aan de zee. In alle rust en stilte.”

Waar kunnen we momenteel koopjes doen?

Geert Maes: “Dan denk ik in de eerste plaats aan Spanje. Gemiddeld zijn de prijzen daar ongeveer dertig procent goedkoper dan twee, drie jaar geleden. Je hebt daar op een bepaald moment een echte bouwwoede gehad. Ik kan je verzekeren dat je op sommige locaties tot de helft betaalt van wat ze daar drie jaar geleden voor vroegen. Verder is de Amerikaanse huizenmarkt ook gekelderd. Vooral in Florida. Daar kan je een riante villa kopen met twee slaapkamers en een zwembad voor nauwelijks 200.000 euro. Dat zijn heus geen uitzonderingen.

Jullie organiseren tijdens de drie dagen ook seminars. Welke daarvan zijn op de beurs 'niet te missen'?

Geert Maes: “Nu moet ik zeker zeggen:’geen enkele’, wat ze zijn allemaal interessant. Maar echt niet te missen zijn die waarin de fiscale en juridische aspecten aan bod komen. Daar krijg je enorm veel praktische informatie. Ik noem niet graag namen, maar als ik toch een naam moet laten vallen is het die van BNP Paribas Fortis. Vooral over Spanje, waar ze ook eigen kantoren hebben, hebben die mensen erg zinvolle zaken te vertellen. Het is er hun echt niet om te doen om te vertelen dat zij de besten zijn, en dat je via hen moet werken. Neen, ze geven heel concrete en praktische informatie, waar iedereen wat aan heeft. Echt objectief dus. Dat geldt voor heel deze beurs trouwens. Dat is ook uitdrukkelijk onze vraag. Het is niet louter commercieel. Wellicht ligt daar ook de sleutel van ons succes. Op drie jaar tijd zijn wij een begrip geworden voor iedereen die overweegt om een tweede verblijf te kopen. En daar ben ik best trots op, ja.”

Second Place:nog steeds the place to be

‘ Ondanks de crisis blijft er niemand weg.

Praktische info:Website: www.secondplace.be Openingsuren:

Vrijdag 25 september 14:00 / 19:00

Zaterdag 26 en zondag 27 september11:00 / 18:00

Inkom: € 10

© SECOND PLACE