Tuinkrant's Tuindokter - Ziekten en Plagen Gids ... · tak of stam bij een wind komt af te breken....

Tuinkrant's Tuindokter - Ziekten en Plagen Gids - Plantenziekten

Deze winterharde, bladverliezende bomen bloeien in het voorjaar (april), leveren meestal eetbare vruchten in de late zomer en de herfst, en krijgen vaak fraaie herfstkleuren.

Er zijn verschillende (Pomologische) verenigingen in Nederland en België die zich inzetten om de tuinliefhebber aan te sporen opnieuw oude (hoogstam-) fruitrassen aan te planten. Vaak zijn er erg goede rassen bij.

Ziekten en plagen van

Pyrus communis peer, cultuur-, Europese peer

werkzame stof

merknaam (namen) type fabrikant

giftigheidsklasse toelating BE toelating NL

aangekruist = middelen geschikt voor particulier gebruik niet aangekruiste = middelen geschikt voor vaklui, kwekers

LEGENDE:

vorm

bacterievuur (algemeen)

ziektebeeld:

Bacterievuur tast zowel scheuten, bladeren, bloesems, bessen als takken en stammen aan. In een eerste fase verwelken de toppen van de jonge scheuten. Nadien worden ze donkerbruin tot zwart en blijven verdord hangen.

Waardplanten voor bacterievuur.

Peren- en appelbomen kunnen aangetast worden door het bacterievuur. Appelbomen zijn wel minder gevoelig dan perenbomen. Daarnaast kunnen ook de dwergmispel (Cotoneaster), de meidoorn (Crataegus), de vuurdoorn haag (Pyracantha), de lijsterbes (Sorbus), het krentenboompje (Amelnachier), rozen, Spiraea, kweepeer (Cydonia) en Stranvaesia aangetast worden.

De naam bacterievuur wijst reeds op het karakteristieke van de ziekte. Dit is het bruinzwart verkleuren, verdorren en verschrompelen van bloesems, bladeren en twijgen alsof ze door vuur verschroeid werden.

In de lente verwelken, verschrompelen en verdorren de bloesems. Jonge vruchtjes verkleuren zwart en drogen in.

In de zomer zijn het de bladeren die verwelken, vaalgroen, later roodbruin tot zwart verkleuren en slap hangen aan de twijgen. De top van de zieke twijg krult naar binnen en verdort. Witte tot geelwitte slijmdruppels verschijnen op de zieke twijgen. Ziek twijgweefsel is waterachtig en voelt kleverig aan. Bij aansnijden van de grotere takken wordt een roodbruine gevlamde verkleuring van de bast zichtbaar.

In de herfst is het zieke schorsweefsel van de grotere takken en de stam roodbruin tot donkerpaars verkleurd. In de winter hangen verdroogde bladeren en vruchtjes aan verdorde twijgen. Op de grotere takken en stam zijn de overwinteringskankers zichtbaar.

De bestrijding van bacterieziekten van planten heeft minder succes dan de bestrijding van schimmelziekten. Bacterievuur is niet met één enkele maatregel te bedwingen. De ziekte moet met alle beschikbare middelen te lijf gegaan worden. Slaat bacterievuur toe op het fruitbedrijf, in de boomkwekerij, in de tuin of in de natuur, dan moet alle moeite gedaan worden om de ziekte uit te roeien. Daartoe dienen de ziektehaarden opgeruimd te worden door de zieke plantedelen weg te snoeien, desnoods door de ziektehaard tegen de grond af te zetten of te rooien.

Zieke plantedelen dienen onmiddellijk tot minstens 30 cm onder de zichtbare aantasting weggemaaid te worden.

Grotere snoeiwonden worden best met een koperhoudende pasta afgedekt. Gereedschap moet tevens na elke beurt met brandalcohol of bleekwater worden ontsmet. Het weggesnoeide of gerooide hout wordt best verbrand. Bij transport moet men er wel opletten de gezonde bomen of struiken niet te beschadigen.

Bijzondere aandacht is nodig voor het onderhoud van de meidoorn en de dwergmispel. In de besmette meidoornhagen moeten alle zieke delen onmiddellijk tegen de grond worden afgezet. De overblijvende haag moet tussen 1 november en 1 maart gesnoeid worden. De snoei van gezonde hagen mag maar gebeuren intussen 1 november en 1 maart, want snoeien tijdens het groeiseizoen zou het infectierisico enorm verhogen: er worden immers talrijke wonden gemaakt die ideale toegangspoorten voor de ziekte zijn.

Erwinia amylovora

Ernst van de ziekte of plaag: 9

Pagina 1 van 35

werkzame stof




LEGENDE:

vorm

Men mag besmette bomen of struiken niet laten staan. Genezen doen ze niet meer en ze zorgen ervoor dat de ziekte zich in de omgeving in stand kan houden. Genezing van de ziekte met chemische middelen is niet mogelijk. Met de beschikbare middelen kan alleen een beschermende werking gewaarborgd worden.

De rechtstreekse bestrijding van het bacterievuur bestaat vooral in de verplichting elke ziektehaard te behandelen. De verantwoordelijkheid ligt in de eerste plaats bij de eigenaar, de huurder of de gebruiker van grond waarop besmette waardplanten voorkomen. Hiermee worden zowel particuliere als plaatselijke overheden bedoeld. Zij moeten zelf onmiddellijk overgaan tot het behandelen van de besmette planten door de zieke delen eruit te snoeien, desnoods door de plant te rooien.

In de handel mogen waardplanten van bacterievuur niet voor 1 november verhandeld worden.

bestrijding:

Tussen de verschillende soorten en cultivars is een grote verscheidenheid voor gevoeligheid aan bacterievuur waar te nemen. Voor Sorbus bijvoorbeeld. Kies beter een ras dat minder gevoelig is: Sorbus aucuparia ´Golden Wonder´, Sorbus aucuparia ´Rossica Major´, Sorbus ´Gibbsii´ , Sorbus intermedia ´Brouwers´ en Sorbus thuringiaca zijn betere keuzes.

Slechte rassen zijn:

Sorbus aria en zijn cultivars, Sorbus vilmorinii en Sorbus commixta zijn erg gevoelig voor bacterievuur Sorbus aucuparia en cultivars zijn duidelijk gevoeliger voor kanker Sorbus aria ´Lutescens´ is af te raden voor zijn gevoeligheid voor zowel spint als bacterievuur Sorbus ´Joseph Rock´ is in zijn geheel af te raden.

Overzicht mogelijke bestrijdingsmiddelen voor deze ziekte of plaag :

soortgevoeligheid

Diverse

geen

koperoxychloride 50%

Cupravit Forte Fungicide Bayer

4091/BN

spuitpoeder

koperoxychloride 2 % (verboden BE)

Kankersept Fungicide Asepta

5730/B (*verboden BE)N

pasta op waterbasis

gestippelde houtvlinders - rupsen van

ziektebeeld:

Ook wel eens gele houtrups genoemd. Geel witte ruspen met vele zwarte punten (tot 50 cm groot), afkomstig van de gestippelde houtvlinder. Deze rupsen doen er 2 jaar over om volwassen te worden. Hij doorboort stammen of takken met een doorsnede tot 10 cm en wordt vaak pas ontdekt als een doorboorde en verzwakte tak of stam bij een wind komt af te breken. Meestal is er per plant maar 1 rups te vinden maar dat is voldoende om desastreuze gevolgen te veroorzaken. Bij het boren van een gat kan je korreltjes van aaneengekleefd zaagsels ontdekken die naar buiten worden gebracht. De houtvlinder legt in juli-augustus zijn eitjes af.

bestrijding:

De rupsen tasten vooral appelen, peren, lijsterbes, esdoorn, berk, meidoorn, walnoten, populieren en eiken aan. Ziet u rupsen in een gang dan kan je proberen ze in de boorgang te doorbreken. Of indien mogelijk zaag een aangetaste tak weg.

Zeuzera pyrina 2-jarige cyclus



snoei, pluk of knip ziek plantendelen weg

Fysiologisch

geen

pyrethrinen 0,25 % (verboden BE)

Pistal Insecticide Oystershell

8802/B (Verboden)N

spuitbus

Pagina 2 van 35

werkzame stof




LEGENDE:

vorm

pyrethrinen 0.045 g/l + koolzaadolie (AC) 8.25 g/l

Pyrethro Pur Spruzit RTU Insecticide

9391/B

vloeibaar

pyrethrinen 20 g/l + piperonylbutoxide 225 g/l

Bio-Pyretrex Insecticide

9267/B

pyrethrinen 36 g/l + piperonylbutoxide 144g/l

Pyrethro Bio Spurzut Insecticide

8837/B

pyrethrinen 0.3 % + piperonylbutoxide 2.4%

Zerox Insecticide Edialux

7229/BB

spuitbus

Pagina 3 van 35

werkzame stof




LEGENDE:

vorm

peren schurft

ziektebeeld:

Schurft wordt gekenmerkt door olijfgroene tot zwarte vlekken op het blad en ruwe plekken op de takken. Op de bladeren, jonge scheuten en vruchtbeginsels ziet men olijfgroene tot donkerbruine vlekjes, die viltig worden door conidiënvorming. Peren vruchten vertonen bruine tot zwarte vlekken en de schil gaat makkelijk barsten. Op den duur wordt het blad geheel zwart, verschrompelt het en valt af. Jonge scheuten en takken vertonen opgezwollen plekken die later openbarsten, waardoor een ruw uiterlijk ontstaat: takschurft. Van hieruit gaan in maart-april zich reeds de eerste sporen verspreiden.

bestrijding:

De sporen overwinteren in afgevallen bladeren. Zorg voor een meer luchtige boom (snoeien) waarbij de takken niet te dicht op mekaar zitten. Steeds goed bladeren opruimen. Een vroege behandeling met bijv. koperoxychloride is aan te bevelen. Er is verschil in soortgevoeligheid:

Weinig schurft:

Alexandrine DouillardComtesse de Paris (Grafin aus Paris)ConcordeDoyenné de JuilletDubbele Flip (syn. Beurré de Mérode, Dubbele Flup)Fondante ThirriotJosephine de Malines Jules dÁirollesJeanne dÁrcZwijndrechtse wijnpeerWinterjanBrederode.

Soms gevoelig:Beurré dÁmanlisBeurre Hardy

Veel schurft:Bergamotte EsperenBeurré d´Hardenpont (B. dÁrenberg)Beurré Diel (Beurré Royal, B. Magnifique, Drij Toren)Bonne Louise dávranchesCalebasse Bosc (Beurré dÁpremont)Clapp´s Favourite (Clapps Liebling)ConferenceConseiller a la CourDoyenné d´HiverDoyenné du Comice In het algemeen zijn peren minder vatbaar voor schurft dan appels.

Met dank aan Guy de Kinder voor de rassenlijst.

Venturia pirina



soortgevoeligheid

Diverse

geen

netheid, ziek plantendelen (bladeren) opruimen of verwijderen

Diverse

geen

Pagina 4 van 35

werkzame stof




LEGENDE:

vorm

opruimen (regelmatig) van de afgevallen bladeren (met sporen)

Diverse

geen


Cuperit Fungicide Protex

32/BN

spuitpoeder



4091/BN

spuitpoeder

bitertanol + captan

Baycap Fungicide

bitertanol 300g/liter (verboden BE)

Baycor EC 300 Fungicide Bayer

7409/B (*verboden BE)B (Verboden)

emulgeerbaar concentr

dodine

Carpene Melprex Fungicide

fenarimol 40 g/l (verboden BE)

Rubigan 4 Fungicide Dow Agroscience

7428/B (verboden)B


wormstekigheid door rupsen van de fruitmot

ziektebeeld:

De volwassen fruitmot, een nachtvlinder, komt in de aanplanting voor van half mei tot eind augustus. Bij jaren met een warme nazomer kan dit zelfs tot half september, dit echter wel op voorwaarde dat de nachttemperatuur boven de 15°C ligt. 3 tot 6 dagen na het uitkomen van de overwinterde fruitmot en bij een temperatuur van minimum 18°C legt het vrouwtje haar eitjes. Na 5 tot 20 dagen, afhankelijk van de weersomstandigheden, komt de rups uit het ei. Eens uit het ei gekomen verplaatst de jonge rups zich van het blad naar de vrucht. Ze boort zich in de vrucht en vreet zich een weg naar het klokhuis. Eén rups kan meerdere vruchten aantasten. Eind augustus verlaat de rups de vrucht en gaat zich verschuilen in schorsspleten. Vooral de schorsspleten op de onderste 50 cm van de stam maar ook goed beschutte plaatsen onder de stenen, op steunpalen en onder de schors van dikke takken zijn ideale overwinteringsplaatsen. Om de winter goed door te komen, spint de rups zich in een cocon. Begin mei van het volgende jaar verpopt ze zich en een paar weken later begint de vlucht van de nieuwe generatie fruitmotten. Aangetast fruit is te herkennen aan de bruinomrande gaatjes in de schil. Achter deze gaatjes bevindt zich een vraatgang door het vruchtvlees tot in het klokhuis. Deze vraatgang is al of niet gevuld met bruinachtige, korrelige uitwerpselen van de rups. Aangetaste vruchten rijpen vroeger dan gezonde en vallen voortijdig af. Door deze voortijdige vruchtval kan een groot deel van de oogst verloren gaan.

bestrijding:

De werking van chemische middelen op fruitmot neemt de laatste jaren sterk af. Om de fruitmot toch op een efficiënte manier te bestrijden is er Granupom, een selectief biologisch insecticide op basis van het Cydia pomonella granulosevirus. Chemische bespuitingen worden vanaf de 2de helft van juli toepgepast wanneer de larven hun ei verlaten.

Cydia pomonella - Carpocapsa pomonella rupsen afkomstig van de fruitmot



diazinon 81 g/l

Diazin 81 EC Insecticide Hermoo

4745/BN Beperkt gebruik toegelaten (1x/jaar)


Pagina 5 van 35

werkzame stof




LEGENDE:

vorm

diflubenzuron 480 g/l

Difuse 48 SC Insecticide Chimac-Agriphar

9112/BN

suspensie concentraat

malathion 250 g/l

Malathyne 25 Insecticide Gardiflor

4057/BN




8802/B (Verboden)N

spuitbus



9391/B

vloeibaar



9267/B

granulose virus 6.7 x 10E12 GV/l

Carpovirusine Biologisch Calliope

8615/BN


parathion

Ethionyl Insecticide vloeibaar

cydia pomonelle granulose virus

Granupom Biologisch Biobest

N


granulose virus 2.2 x 10E13 GV/l

Granupom Biologisch Probis

9198/BN


fosmet

Imidan Insecticide

malathion 500 g/l (verboden BE)

Malathex 50% EC Insecticide Protex

2372/B (*verboden BE)B


geësterde koolzaadolie

Natol Ontsmettingsmidd

9298/B



8837/B

carbaryl 480 g/l

Sevin 480 SC Insecticide Rhône-Poulenc A

8669/BB


bifenthrin 100 g/l (verboden BE)

Talstar 10 EC Insecticide FMC Corporation

7656/B (verboden)B


Pagina 6 van 35

werkzame stof




LEGENDE:

vorm



7229/BB

spuitbus

fosalone 500 g/l

Zolone Flo Insecticide Agro-Plus NV

7340B + 401/BB


konijnen

ziektebeeld:

Konijnen zijn gek op jonge scheutjes van planten. Ze knagen ook aan de schors van jonge bomen, vooral fruitbomen zijn gegeerd. Nieuw aangeplant plantsoen heeft het meest te lijden. De meeste schade treedt op tijdens de winterperiode.

bestrijding:

De bestrijding is er vooral op gericht konijnen uit de tuin te proberen weren met bijvoorbeeld gaas of een degelijke schutting. Maak rondom de tuin een barriere van 1.20 m hoog gaas dat best 30 cm diep is ingegraven. Individuele planten en perkjes kunnen ook beschermd worden met gaas tot 90 cm hoog. Kies bij voorkeur groen gaas. Er zijn ook konijnbestendige planten, vaak zijn het planten met giftige delen. Raadpleeg de TKPlantengids voor een overzicht van zulke planten op http://www.tkplantengids.com.

Oryctolagus cuniculus



diermelen 0,5 % + hoornmeel 0,3 % + haren 0,5 % + wolvet 0,5 % + zand 41 %

F.C.H. 60 I Wildafweer Perfor

5934/BN

pasta op waterbasis

harsolie 3 % + hoornmeel 3 % + vleesmeel % + bloedmeel 1,5 %

Fegol Wildafweer Perfor

5935/BN

pasta op waterbasis

fenolen 0.96% + neutrale koolwaterstoffen 2,25 % + organische basen 0.5 %

Latex Forestier Wildafweer Sema Vinyl

5925/BN

pasta op waterbasis

afweermiddelen toepassen

Wildafweer

ziram

Aaprotect Fungicide Bayer

6241/BB

pasta op waterbasis

ziram 32 %

Antigib Fungicide Luxan Chem Pha

6193/BB


neutrale koolwaterstoffen 86 g/l + organische basen 360 g/l + zure olie 570 g/l

Kornitol Rood Wildafweer Carchim

2064/BB

vloeibaar

Pagina 7 van 35

werkzame stof




LEGENDE:

vorm

houtkevers - larven van (algemeen)

ziektebeeld:

Er zijn tal van verschillende soorten houtkevers. Ze tasten allen takken aan die in slechte conditie zijn. In de schors van takken en stammen zitten grote ronde gaatjes van 1 tot 3 mm groot. Onder de schors bevindt zich een netwerk van gangen waarin witte, pootloze larven in terug te vinden zijn.

bestrijding:

Bij goed groeiende planten vormen houtkevers geen probleem. Snoei aangetaste takken weg en verbrand ze. Verbeter de gezondheidstoestand van de boom. Zorg voor een goede bodemgesteldheid. Chemische bestrijding geeft slechte resultaten omdat de larven beschermd zijn door de boomschors:1. De houtkevers vliegen uit tussen april en mei, in deze periode gedurende enkele jaren spuiten met carbaryl.2. Tussen eind mei en juni worden de eitjes afgezet.3. In het begin van de zomer komen volwassen kevers van 2-4 mm lang naar buiten. Dan bestrijden met carbaryl of parathion (parathion na de pluk).

Scolytus - Xyleborus




Fysiologisch

geen

bodem- en/of groeiomstandigheden verbeteren

Fysiologisch

geen

carbaryl 50%

Agrichim Carbaryl Insecticide Agrichim

7133/BB

WP spuitpoeder

parathion


parathion

Parathion 25 vlb Insecticide Pro Agro

A

vloeibaar

carbaryl 480 g/l


8669/BB


parathion 250 g/l

Thionyl E Insecticide Chimac-Agriphar

A

vloeibaar

Pagina 8 van 35

werkzame stof




LEGENDE:

vorm

appel glasvlinders - rupsen van

ziektebeeld:

Wittachtige tot glasachtige rupsen boren gangen in de bast en schors van jonge en oude takken. Die gaan dan verkankeren. De vlindervlucht heeft plaats van half juni tot bijna eind augustus waarbij de eitjes nabij wonder, kankers en spleten worden gelegd. De cyclus van rups to vliner duurt 2 jaar.

bestrijding:

Een bestrijding wordt uitgevoerd tijdens de vlindervlucht. Erg doetreffrend is het middel in de spleten en wonden te gieten.

Parage aegeria - Aegeria



malathion 250 g/l


4057/BN




8802/B (Verboden)N

spuitbus



9391/B

vloeibaar



9267/B

cypermethrin, zeta-cypermethrin ( *BE verboden tot beperkt)

Cymbush Insecticide

Intrekking gebruik bij tomaten, aubergine, courgettes, komkommers, sla, andijvie, paprika, meloenen







8837/B

malathion + pyrethrine

Sanac Plantspray Insecticide Sanacspuitbus



7229/BB

spuitbus

Pagina 9 van 35

werkzame stof




LEGENDE:

vorm

fruit bacteriekanker (het zwart)

ziektebeeld:

Door de aantasting van deze bacterie zie je duidelijke begrensde stukken schors afsterven. De schors zakt als het ware in een put. Van onder de schors kan goudbruine gom vandaan komen. Knoppen aan geïnfecteerde takken lopen niet of nauwelijks uit. Er verschijnen wel bladeren maar deze verwelken en sterven af. Het blad blijft vaak klein en zijn gelig gekleurd. De meeste infectie hebben plaats in de herfst tijdens nat en winderig weer of in het voorjaar bij vochtige omstandigheden zodat de bladeren gemakkelijk geïnfecteerd geraken. In het voorjaar verspreiden de bacteriën zich van het blad naar de schors. De bacteriën kunnen makkelijk langs wonden binnendringen, bijv. na het snoeien, door scheuren van vorstschade of in de herfst bij de bladval.

bestrijding:

- snoei tijdens de zomer en bij droog weer zieke plantendelen weg. - bij het snoeien de wonden dichtsmeren. - eventueel bekalken. - vermijd hoge stikstofgiften.

Pseudomonas syringae




Fysiologisch

geen

polyvinylakylaat

Asepta Boomwondbalsem Fungicide Asepta

5873/BN

pasta op waterbasis



32/BN

spuitpoeder



4091/BN

spuitpoeder


Cuprex Fungicide Hermoo

924/BN

spuitpoeder

koperoxychloride 37 % + propineb 17,5 % (*verboden BE)

Cupro-Antracol Fungicide Bayer

7332/B (verboden BE 17/01/05)

N

spuitpoeder




pasta op waterbasis

bekalken (gebluste kalk) - ph verhogen

Landbouwkalk Meststof stuifpoeder

bekalken + magnesium - ph verhogen

Magnesiumkalk Meststof korrelvorm

bekalken + zeewiermineralen - ph verhogen

Zeewierkalk Meststof stuifpoeder

Pagina 10 van 35

werkzame stof




LEGENDE:

vorm

fruitspint mijten (algmeen)

ziektebeeld:

Rode sapzuigende mijten van 1 mm groot zuigen aan het blad. Ze zitten met grote aantallen onderaan het blad samen met hun bolronde eitjes. Op de bovenkant van het blad zitten kleine spikkeltjes. Het blad verliest zijn glanzende kleur en gaat er dof uitzien. Later wordt het blad geelgroen. Komt vooral voor in warme, droge zomers. Bij een ernstig aantasting treed vroegtijdige bladval op. De eitjes overwinteren in holten aan de onderkant van de takken.

bestrijding:

Te bestrijden met een natuurlijke vijand, Stethorus punctillum, een zwart, ovaal spintetend lieveheersbeestje. Chemische bestrijdingen zijn nadelig omdat tevens de natuurlijke vijanden worden gedood.

Panonychus ulmi



soortgevoeligheid

Diverse

geen

knoflookextract, planten

Allium sativum Biologisch

geen

vloeibaar, planten

clofentezin 500 g/l

Apollo Acaricide Makhteshim-Aga

7477/B (beperkt)N


bifenthrin 2 g/l

KB Bladluizen en Insecten Insecticide Scotts

8301/BN

emulsie, olie in water

broompropylaat 500 g/l (*BE tot 31/12/2007 in teelt van stamslabonen)

Neoron 500 EC Acaricide Novartis

6514/BB


hexythiazox 10 %

Nissorun Acaricide Basf

7652/BN

spuitpoeder

brandnetelextract

Urtica Biologisch

geen

vloeibaar

Typhlodromus

Biologisch

geen

roofmijt

triazofos

Hostation Insecticide

amitraz 200g/l (verboden BE 12/08/04)

Mitac Acaricide Agrevo

7389/BB


azocyclotin 25%

Peropal Acaricide

7791/BA

vloeibaar

Pagina 11 van 35

werkzame stof




LEGENDE:

vorm

Phytoseiulus persimilis

Spidex Biologisch

geen

roofmijt

Stethorus punctillum

Stethorus Biologisch Biobest

geen

lieveheersbeestje

bifenthrin 100 g/l (verboden BE)

Talstar 10 EC Insecticide FMC Corporation

7656/B (verboden)B


fenbutatin oxide 550 g/l

Torque SC Acaricide Basf

8213/BA


propoxur

Undeen Insecticide stuifpoeder

oxamyl 250 g/l

Vydate CHL Nematicide Dupont

8308/BA


kleine wintervlinder - rupsen van

ziektebeeld:

Geelgroene rupsen, afkomstig van de kleine wintervlinder, met lichte strepen over hun lichaam vreten in het begin van het voorjaar aan de knoppen, de vruchtenblosesems of maken gaatjes in vruchtbeginsels zoals bij appelen. Komt algemeen voor op fruitbomen, heesters, rozen en bomen. Deze rupsen van circa 25 mm lang binden de bladeren met spinseldraden aan elkaar en zitten daarom vaak verborgen. De vlinder legt zijn eitjes in het in de grond. De vrouwelijke poppen moeten in de herfst, wanneer de eerste nachtvorst zich aandiend, de planten opkruipen om hun eitjes te gaan afleggen.

bestrijding:

Bij fruitbomen kan men tegen de stam een kleverige, vette lijmband aanbrengen zodat de vrouwtje de takken niet kunnen bereiken om hun eitjes in e kroon te gaan afzetten. Doe dit in de herfst voor de eerste vorst! Bestrijding kan verder nog van de uitgekomen rupsen in het voorjaar.

Operophtera brumata



malathion 250 g/l


4057/BN




8802/B (Verboden)N

spuitbus



9391/B

vloeibaar



9267/B

Pagina 12 van 35

werkzame stof




LEGENDE:

vorm

parathion








8837/B



7229/BB

spuitbus

loodglansziekte

ziektebeeld:

Loodglansziekte wordt veroorzaakt door een schimmel. Aangetaste takken verdorren en sterven af. In de lente is bij aangetaste planten op de bovenzijde van de bladeren een grijzigwit, loodglansachtige glans te zien. De schimmel kan via luizen verder overgedragen worden. Soms, maar eerder zelden, kunnen aangetaste takken nog herstellen. Op dode takken groeien in de herfst paarsachtig paddestoelen die in de lente hun sporen verspreiden. Die sporen tasten via wonden de planten aan.

Vooral gevoelig zijn steenfruit, pitfruit, wilgen, paplaurieren, seringen, populieren, esdoorn, platanen en elzen.

bestrijding:

Dode takken tijdig wegsnoeien tot op het gezonde hout. Wonden afdekken. Zorg voor een goede afwatering (eventueel drainage aanbrengen). Zorg voor een goede bodemstructuur. In de lente bladeren bespuiten met 2% mangaansulfaat en bladvoeding. Aangieten met 50-100 gram kalknitraat per liter water.

Chondrostereum purpureum



meststoffen: bladbemesting geen

vloeibaar


Fysiologisch

geen

rooien en opruimen van de aangetaste planten

Diverse

geen

wondbalsem

Bio Boomwondbalsem Fungicide Ecostyle

geen

mangaansulfaat 0,2% + 0,1 % spuitkalk

Mn-sulfaat korrelvorm

kali

Patenkali Meststof korrelvorm

Pagina 13 van 35

werkzame stof




LEGENDE:

vorm

azaconazool 1% + imazalil 2%

Scomrid Limb Aerosol Fungicide Edialux

7857/BN

spuitbus

monilia (tak- - vrucht en/of bloemsterfte)(algemeen)

ziektebeeld:

Bladeren, jonge scheuten, bloesems en vruchten worden aangetast. Jonge scheuten gaan verdrogen en verwelken en blijven verdroogd aan de bomen hangen. Vruchten: op de schil van de vruchten ontwikkelt zich een zachte bruine plek. Ook het vruchtvlees eronder wordt bruin en begint weg te rotten. De schimmel Monilia laxa dringt vruchten binnen langs beschadigde wanden. Door schade aangebracht door vogels, via gangen van het fruitmotje, via vorstscheuren of door aantasting van schurft. Uiteindelijk wordt de gehele vrucht aangetast. Op de rottende plekken bemerkt u gezwollen, geelbruine sporenhoopjes. De aangetaste vruchten vallen van de boom of verdrogen en blijven als ´mummies´ aan de bomen hangen.

Waardplanten: alle waardplanten behoren tot de Rosaceae: Chaenomeles, Cydonia, Maulus, Prunus en Pyrus.

bestrijding:

De schimmelsporen verspreiden zich gemakkelijk via wonden van insecten en vogels. Via het regenwater of door hagelschade en doordat andere vruchten in contact komen met de besmettingsbron. Infecties hebben ook plaats langs bloemsens waarbij de bloemstijl zwart gaat verkleuren. Vermijdt zoveel mogelijk dat vruchten beschadigd raken. Verwijder de geïnfecteerde vruchten meteen. Snoei op het eind van de pluktijd alle gemummificeerde vruchten weg samen met een stukje hout. Een fungicide toepassen net enkele dagen voor de bloei.

Monilia frutigena - Monilia laxa en Monilia cinerea




Fysiologisch

geen


Agrichim Koperoxychloride Fungicide Agrichim

7021/BN

spuitpoeder

koperoxychloride 50% (verboden BE)

Agro-Copper 50 Fungicide Agro-Plus


spuitpoeder


Belchim Hydro Fungicide Belchim

9271/BN

water dispergeerbaar g

kopersulfaat 20 %

Bouillie Bordelaise Duclos / Bordeause Pap Duclos Fungicide Gardiflor

7459/BN

spuitpoeder



32/BN

spuitpoeder



4091/BN

spuitpoeder


Curvata Fungicide Huntjens

8922/BN

spuitpoeder

Pagina 14 van 35

werkzame stof




LEGENDE:

vorm

koperhydroxide 50%

Hermoo Koperhydroxide 50% Fungicide Hermoo

8825/BN


kopersulfaat 20 %

KB Bordeauxe Pap Fungicide Scotts

7216/BN

spuitpoeder

iprodione 500 g/l

Prodon SC Fungicide Agrichem

9100/BN


iprodione 500 g/l

Rovral SC Fungicide Aventis Cropscie

7886/BN


fenhexamid 50 %

Teldor Fungicide Bayer

9059/BN


koperoxychloride 20% + zwavel 40 %

Zwamdood Fungicide Gardiflor

1849/BN

spuitpoeder

captan 83%

Adicarp Fungicide Hermoo

8358/BB


captan 83%

Adicarp WP Fungicide Hermoo

6018/BA

spuitpoeder

captan 80%

Agro-Captan 80 WG Fungicide Efthymiadis

9017/BB


captan 83%

Capito Fungicide Huntjens

8945/BB


captan 80%

Captan 80 WG Fungicide Makhteshim-Aga

8759/BB


captan 83%

Funacap Fungicide Huntjens

8909/BA

spuitpoeder

tebuconazool 250 g/l

Horizon EW Fungicide

8354/B en 570/PB


iprodione 500 g/l

Ippon 500 SC Fungicide Chimac-Agriphar

9252/BB


koperhydroxide 40%

Kocide WG Fungicide Griffin Europe

8332/BB


Pagina 15 van 35

werkzame stof




LEGENDE:

vorm

captan 75 %

Luxan Captan 750 WG Fungicide Luxan

8419/BB


captan 83 %

Luxan Captan 830 WG Fungicide Luxan

5930/BA

spuitpoeder

captan 80 %

Malvin WG Fungicide Tomen France

9190/BB


captan 80 %

Merpan 80 WG Fungicide Makhteshim-Aga

8459/BB


captan 83%

Orthocide 83 Fungicide Protex

2805/BA

stuifpoeder

captan 80%

Phytocap Fungicide Makhteshim-Aga

8758/BB


vinclozolin 500g/l

Ronilan 500 SC Fungicide Agro-Plus

458/PB


iprodione 500 g/l

Rovral WG Fungicide Aventis Cropscie

9214/BB


peren galmuggen - larven van

ziektebeeld:

De larven van deze kleine galmug kruipen in de grond kruipen als de vruchten zijn afgevallen. Ze verpoppen in zijden cocons en de volwassen muggen komen het volgende voorjaar dan weer tevoorschijn. De vruchtbeginsels van peren groeien in eerste instantie snel, maar een paar weken nadat de kroonbladen zijn afgevallen, beginnen ze aan de kant van de kelkholte zwart te worden. In het binnenste van de vrucht zitten oranjewitte maden van ongeveer 2 mm lang. Aangetaste vruchtjes worden vrijwel helemaal zwart en vallen eind voorjaar of begin zomer van de boom. Soms gaat bijna de hele oogst verloren.

bestrijding:

Bij kleine perenbomen kunnen de aangetaste vruchtjes worden geplukt en vernietigd voordat de maden zijn volgroeid. Probeer te voorkomen dat de volwassen muggen eitjes kunnen leggen door te spuiten met een milieuvriendelijk middel als de bloemknoppen beginnen uitlopen. De witte kleur van de kroonbladen moet al te zien zijn, maar de bloemen mogen nog niet open zijn.

Contarinia pyrivora




Fysiologisch

geen



9391/B

vloeibaar

Pagina 16 van 35

werkzame stof




LEGENDE:

vorm



8837/B

peren meeldauw (echte)

ziektebeeld:

Vooral jonge scheuten en bladeren zijn bedekt met een wit schimmelpoeder dat later overgaat in bruine vlekken. Deze schimmel tast zowel bladeren, scheuten als bloesems aan. Op de vruchten kan een ruw kurkachtig weefsel ontstaan. Komt vooral voor op droge en zonnige plaatsen. Warme periodes met en vochtige lucht vanaf mei en juni, bij meer dan 20° C, bevorderen de uitbreiding. Er treedt bladmisvorming op en enige groeiremming. De scheuten en bladeren misvormen (juni-juli).

bestrijding:

Tijdens de winter de zieke twijgtoppen wegsnoeien. Tijdens de groeiperiode vanaf de eerste jonge scheuten de schimmeltekenen vertonen de planten snoeien. Bij chemische bestrijding vroeg beginnen en regelmatig herhalen (om de 10 dagen). Er is verschil in rasgevoeligheid.

Podosphaera leucotricha schimmel die op knoppen overwintert




Fysiologisch

geen

soortgevoeligheid

Diverse

geen

spuitzwavel

Biofa Fungicide Biofar-Agrarstuifpoeder

dinocarp 22%

Karathane Fungicide Rohm and Haas

2904/BN

spuitpoeder

bupirimaat 250 g/l

Nimrod vlb Fungicide Zeneca Agro

N

vloeibaar

bitertanol 300g/liter (verboden BE)

Baycor EC 300 Fungicide Bayer

7409/B (*verboden BE)B (Verboden)


triadimefon

Bayleton Fungicide Bayer

kresoxim-methyl 50%

Candit Fungicide Basf

8829/BB


captan 80%

Captan 80 WG Fungicide Makhteshim-Aga

8759/BB


pyrifenox

Dorado Fungicide

Pagina 17 van 35

werkzame stof




LEGENDE:

vorm

tolylfluanide 50% (*verboden BE en NL)

Euparen M Fungicide Bayer

6361/B (Verboden)B (Verboden)

spuitpoeder

zwavel + nitrothal isopropyl

Kumulan Fungicide

metiram+nitrothal-isopropyl (*BE verboden vanaf 28/02/2003)

Pallinal-Pallitop Fungicide Basf

8739/B (Verboden)

fenarimol 120 g/l

Rubigan 120 EC Fungicide Dow Agroscience

9434/B

fenarimol 40 g/l (verboden BE)

Rubigan 4 Fungicide Dow Agroscience

7428/B (verboden)B


triforine

Saprol Fungicide

penconazool 100 g/l

Topaz Fungicide Novartis

7579/B, 496/P, 554/PB


nuarimol

Trimidal Fungicide

roze perenluizen

ziektebeeld:

Deze luizen kunnen in warme zomers veel schade aanrichten: ze scheiden enorme hoeveelheden honingaauw af waarop zich roetdauwschimmels gaan vestigen. Ze zuigen zo sterk dat de bladeren gaan krullen. Tijdens de zomer migreren de luizen naar Asperula (olv-bedstro). Tijdens de winter zetten ze hun eitjes op de peren af.

bestrijding:

Plant geen Asperula´s (olv-bedstro) in de omgeving van het fruit. Bij veel problemen en winterbespuiting met vbc toepassen.

Dysaphis pyri



paraffine olie 850 g/l

Sun Spray 7 E Insecticide Protex

6556/BN


actieve olie 763 g/l (vruchtboomcarbolineum)

Asepta VBC Pura Oliën Asepta

5738/BB


vruchtboomcarbolineum (actieve olie)

VBC-AVEVE Oliën Avevevloeibaar

Pagina 18 van 35

werkzame stof




LEGENDE:

vorm

vruchtboomcarbolineum (anthracee-olie)

VBC-Sanac Oliën Sanacvloeibaar

vruchtboombladwespen - bastaardrupsen van (algemeen)

ziektebeeld:

Deze lichtgele, ruspachtige larven afkosmtig van de vruchtboombladwespen, met 2 generaties per seizoen, hebben een slijmrige vloeistof over hun lichaam zitten. Ze lijken een beetje op naaktslakken en vreten van het voorjaar tot midden het najaar aan de bladeren. De larven zijn 1 cm lang en aan de voorzijde gezwollen waardoor ze er kntosvormig gaan uitzien. Het zijn vraatzuchtige dieren die zich voeden met bladmoes. Het overgebleven weefsel verdroogt en gaan bruin worden.

bestrijding:

Makkelijk te bestrijden met de eenvoudigste insecticiden. Het blad onderaan goed raken.

Caliroa cerasi bastaardslakkenrupsen zijn afkomstig van bladwespen



malathion 250 g/l


4057/BN




8802/B (Verboden)N

spuitbus



9391/B

vloeibaar

vangen (met de hand)

Geen opgave opg

carbaryl 50%


7133/BB

WP spuitpoeder



9267/B

fosalone

KB Insecten Agriben Insecticide KB







8837/B

fosalone

Rubitex Insecticide

Pagina 19 van 35

werkzame stof




LEGENDE:

vorm

carbaryl 480 g/l


8669/BB




7229/BB

spuitbus

fosalone 500 g/l


7340B + 401/BB


bladgalmijten (algemeen)

ziektebeeld:

Geelgroene tot bruingele kleine mijten zuigen aan de randen van de bladeren waardoor gezwollen bobbels ontstaan. Ook kunnen in de jonge toppen gekrulde bladeren te zien zijn. In sommige gevallen (Catalpa, Robinia, Fraxinus, Pyrus, Malus, Prunus St.Julien) gaan de bladranden omkrullen. Het blad vertoont een bruine kleur en daarom worden deze mijten ook wel eens roestmijten genoemd. De nieuwe topjes van de planten krijgen een gedrongen uiterlijk.

Galmijten zijn kleine zuigende insecten van 0.1 tot 0.3 mm groot, met een langwerpig lichaam en een brede kop die naar achteren toe smaller wordt. Ze zijn zonder vergrootglas nauwelijks te zien. Ze verschuilen zich in de groeipunten en onderaan de bladeren. Galmijten overwinteren op de plant in de groeitoppen en tussen de schubben. In het voorjaar vanaf mei-juni vanaf 20 ° C worden ze actief (in open lucht). In kassen kan er al schade ontstaan vanaf april. Er kunnen enkele generaties per jaar ontstaan, afhankelijk van de temperatuur.

De schade uit zich vnl. in een slechtere groei van de planten. Levensbedreigend is hun schad voor de plant meestal niet.

bestrijding:

De schade is beperkt en bestrijding meestal niet noodzakelijk. Eventueel bij een te sterke aantasting in de boomkwekerijen in de winter behandelen met carbolineum . In het groeiseizoen bij de eerste bladontwikkeling een tweetal maal behandelen met gechloreerde koolwaterstoffen.



soortgevoeligheid

Diverse

geen

knoflookextract, planten

Allium sativum Biologisch

geen

vloeibaar, planten

brandnetelextract

Urtica Biologisch

geen

vloeibaar

endosulfan 350 g/l (* verboden in BE vanaf 15 april 2003)

Hermoo Endosulfan EC Insecticide Hermoo

7285/B (Verboden)B


triazofos

Hostation Insecticide

Pagina 20 van 35

werkzame stof




LEGENDE:

vorm

endosulfan 350 g/l (* enkel toegelaten onder glas BE)

Thiodan 35 EC Insecticide Agrevo Belgium

6181/BA


fenbutatin oxide 550 g/l

Torque SC Acaricide Basf

8213/BA


propoxur






bladwespen - bastaardrupsen van

ziektebeeld:

Deze bladwespen zetten eitjes af aan de onderzijde van het blad. De uitkomende zwarte bastaardrupsen, die met een slijm zijn bedekt, schaven aan de bladonderzijde. Vraatschade van de 1ste generatie begint in juni, de schade van de 2de generatie in augustus-september.

bestrijding:

Deze rupsen komen algemeen veel voor bij peer, kers en kriek. Soms ook op appelen. Bij een bespuiting de onderzijde van het blad goed raken.

Caliroa limacina 2 generaties per jaar - zwarte bastaardrupsen, met een slijm bedekt, die afkomstig zijn van bladwespen



malathion 250 g/l


4057/BN




8802/B (Verboden)N

spuitbus



9391/B

vloeibaar


Geen opgave opg

carbaryl 50%


7133/BB

WP spuitpoeder



9267/B

Pagina 21 van 35

werkzame stof




LEGENDE:

vorm

fosalone

KB Insecten Agriben Insecticide KB







8837/B

fosalone

Rubitex Insecticide

carbaryl 480 g/l


8669/BB




7229/BB

spuitbus

fosalone 500 g/l


7340B + 401/BB


heggebladrollervlinders - rupsen van

ziektebeeld:

Deze rupsen afkomstig van de heggebladrollervlinder (een soort mot met een bruine kop en middenlijf, het achterlijf is grijsbruin. Het mannetje is ruim 1,5 cm groot met licht- tot purperbruin met donkerbruine voorvleugels. Er zitten banden en vlekken op de vleugels, deze zijn licht gerand. De achtervleugels zijn grijsbruin van kleur. Het vrouwtje is ongeveer 2 cm groot en is dus iets groter dan het mannetje. De voorvleugels zijn donkerbruin met vage tekeningen. De achtervleugels zijn grijs met op het uiteinde een oranje geel puntje) vreten aan bladeren en de toppen aan de jonge scheuten, soms ook aan bloesems. De rupsen dringen de knoppen binnen and binden jonge bladeren samen met draden. Daarna rollen ze het blad op in een sigaarvorm. De rupsen vreten van het bladmoes, zodat alleen de nerven over blijven. De bladeren worden meestal samengesponnen. De eieren worden in augustus - september gelegd. De heggebladroller overwintert als ei.

Komt algemeen vaak voor bij fruitgewassen (appel, peer, bramen, hazelnoten, trosbessen), Ligustrum, Lonicera, Populus, Ribes en rozen.

Bij appel uit de schade zich vooral door afgevreten schilplekken op jonge vruchten.

De eitjes van de vlinder overwinteren op stammen en takken en komen in de loop van april uit. De vlucht van de volwassen ruspen heeft plaats tussen juni en eind juli.

bestrijding:

De schade is vaak erg gering en kan getolereerd worden. Snoei eventueel de bovenste toppen weg. Er kan worden gespoten met het bacteriepreparaat. Als de rupsen voldoende bacteriën binnenkrijgen sterven ze. Jonge rupsen zijn gevoeliger dan oudere rupsen. De werking is het beste bij iets hogere temperaturen.

Een schemische bestrijding in een vroeg stadium uitvoeren.

Cacaecia rosana - Archips rosana rupsen afkomstig van de heggebladrollervlinders




Fysiologisch

geen

Pagina 22 van 35

werkzame stof




LEGENDE:

vorm

deltamethrin 25 g/l

Decis 2,5 EC Insecticide

576/P en 473/PN (Verboden)




9112/BN


diflubenzuron 25%

Dimilin 25 WP Insecticide Agrevo Belgium

6940/BN 6774

spuitpoeder


Dimilin SC-48 Insecticide Aventis Cropscie

8134/BN



Mission Insecticide Agrichim

9200/BN


teflubenzuron 150 g/l

Nomolt Insecticide Basf

8424/BN 9914




9391/B

vloeibaar

carbaryl 50%


7133/BB

WP spuitpoeder

deltamethrin 25 g/l

Decis EC 2,5 Insecticide Aventis Cropscie

7172/BB (Verboden)


trichloorfon

Dipterex Insecticide

fosmet

Imidan Insecticide



8837/B

carbaryl 480 g/l


8669/BB


Bacillus thuringiensis

Turex Biologisch

propoxur


Pagina 23 van 35

werkzame stof




LEGENDE:

vorm





Bacillus thuringiensis var. aizawai (15 000 I.U. Trichoplusia ni)

Xentari WG Biologisch Valent Bioscienc

9067/BN


fosalone 500 g/l


7340B + 401/BB


mangaangebrek

ziektebeeld:

De bladeren worden geel, alleen de nervatuur, dit zijn de hoofd- en zijnerven, blijven groen. De koppen groeien niet door. Bij sterk ijzergebrek ontstaan soms ook dode necrotische bladvlekken. Bij erwten ontstaan donkerbruine, iets gezonken plekken. Bij bloemkolen spreekt men van Kwade harten. Komt vooral voor op gronden met een te hoge PH.

bestrijding:

* er is verschil in rasgevoeligheid* geen te hoge pH aanhouden* geen alcalische meststoffen gebruiken* gebruik zure mulch zoals gehakselde varens en coniferenloof* overmatige stalmestgiften vermijden * wateroverlast mijden* grondstructuur verbeteren* ijzermeststof of bladbespuiting uitvoeren* gebruike zure potgrond bij het planten

Mn



soortgevoeligheid

Diverse

geen

mangaansulfaat 0,2% + 0,1 % spuitkalk

Mn-sulfaat korrelvorm

peren spinselbladwespen - bastaardrupsen van

ziektebeeld:

Rupsen eten aan de bladranden of aan het midden van de bladeren. Verschillende generaties per jaar. Bij ernstige schade wordt het gehele blad weggeten, waardoor groeiremming (of afsterving) kan ontstaan.

bestrijding:

Te bestrijden met eenvoudige middelen op basis van pyrethrine. Eventueel complexere chemische middelen inzetten. Eventueel rupsen vangen met de hand of met een krachtige waterstraal afspuiten.

Neurotoma flaviventris bastaardrupsen afkomstig van perenspinselbladwespen



Pagina 24 van 35

werkzame stof




LEGENDE:

vorm



8802/B (Verboden)N

spuitbus



9391/B

vloeibaar


Geen opgave opg



9267/B



8837/B



7229/BB

spuitbus

fosalone 500 g/l


7340B + 401/BB


peren pokkenziekte

ziektebeeld:

Reeds bij het ontplooien van de bladeren worden geelgroene vlekjes waargenomen aan weerszijden van de hoofdnerf. Het blad zwelt enigszins op zodat er puistjes of pokken ontstaan, vandaar de naam. Deze vlekken verkleuren later meestal rood, daarna bruin en dor. Meestal zijn meerdere bladeren aan de twijg aangetast. Deze bladeren komen uit geïnfecteerde knoppen waarin de perepok mijt heeft overwinterd.

bestrijding:

Als er enkele bladeren zijn aangetast kan door deze tijdig af te plukken, voordat de bladeren bruin worden en de mijten de pokken hebben verlaten, een goede bestrijding worden verkregen. In het zeer vroege voorjaar bij het zwellen van de knoppen de fruitbomen met vbc behandelen is het meest doeltreffend. Tijdens het seizoen eventueel insecticiden. De meeste milieuvriendelijk middelen zijn ondoeltreffend. Gelukkig heeft deze perengalmijt weinig invloed op de fruitproductie.

Phytoptus piri piri




Fysiologisch

geen

paraffine olie 850 g/l

Sun Spray 7 E Insecticide Protex

6556/BN


actieve olie 763 g/l (vruchtboomcarbolineum)

Asepta VBC Pura Oliën Asepta

5738/BB


Pagina 25 van 35

werkzame stof




LEGENDE:

vorm

endosulfan 350 g/l (* enkel toegelaten onder glas BE)

Thiodan 35 EC Insecticide Agrevo Belgium

6181/BA


propoxur






peren stenigheidsvirus

ziektebeeld:

De vruchten worden bobbelig en pokdalig. In het vruchtvlees bevinden zich veel dode cellen (steencellen) waardoor de vrucht niet lekker meer is. De symptomen kunnen worden verward met boriumgebrek. Aangetaste vruchten bevinden zich zelden over de gehele boom maar dikwijls slechts aan één tak.

bestrijding:

Komt het meest voor bij oudere bomen. Het virus wordt dikwijls overgedragen met het enten in de kwekerij. Een bestrijding is er niet. Sommige rassen zijn vatbaarder zoals Doyenné du Comice, Anjou, Laxton´s Superb en Winter Nelis. Neem geen vermeerderingsmateriaal van aangetaste bomen.

virus



soortgevoeligheid

Diverse

geen

Pagina 26 van 35

werkzame stof




LEGENDE:

vorm

perenbladvlooien - grote en kleine perenbladvlooien

ziektebeeld:

Psylla pyri, de gewone perenbladvlooi Psylla pyricola, de kleine perenbladvlooi en Pyslla pyrisuga, de grote perenbladvlooi komen voor. De perenbladvlo overwintert als volwassen individu. Reeds zeer vroeg in het jaar wordt dit parasietje actief. Zodra de gemiddelde temperatuur gedurende 2 opeenvolgende dagen boven de 10° C ligt, vindt er een paring plaats en begint de ei-afzetting. Dit gebeurt meestal begin maart. Vanaf april kom je in de aanplant de eerst larvale stadia tegen. Er zijn 5 larvale stadia en per jaar komen 3 tot 4 generaties perenbladvlo tot stand. Het klimaat (voornamelijk de temperatuur) speelt een grote rol in de ontwikkelings-snelheid. Bij een gemiddelde temperatuur van 10° C duurt het voor de perenbladvlo bijna 100 dagen om zijn levenscyclus rond te maken. Bij een gemiddelde temperatuur van 23° C duurt dit echter slechts een maand. De eieren zijn 0,3 mm lang en evolueren van wit over geel tot oranje van kleur. De larve zijn oranjerood tot bruinzwart van kleur. Naargelang ze ouder worden, zijn ze minder mobiel en scheiden ze meer honingdauw af. Na het 5e larvale stadium vervellen de bladvlooien en zo ontstaat het imago dat bruinzwart van kleur is, gevleugeld en ongeveer 3 mm lang.Wanneer de perenbladvlooien in het voorjaar actief worden, bezetten deze eerst de jonge blaadjes en bloemen. In de zomermaanden worden voornamelijk nieuwe scheuten bezet. Rechtstreekse schade zoals groeiremming en bladmisvorming zijn van minder belang. Veel belangrijker is de schade die ontstaat door de afgescheiden honingdauw en de daarop voorkomende roetdauwschimmels. Deze besmeuren de peren waardoor ze zwart worden. Dit is een schrikbeeld voor vele perentelers. Daarnaast mogen we niet vergeten dat het zuigen van plantensappen virusoverdracht mogelijk maakt en de bloembot voor volgend seizoen verzwakt. Op deze manier loopt dus niet alleen de oogst van het gangbare maar ook van het volgende seizoen gevaar.

bestrijding:

De oplossing voor perenbladvlobestrijding wordt gevonden in niet méér, maar wel minder en selectief spuiten én in Anthocoris nemoralis, een roofwants die op eigen kracht de perenbladvlo bestrijdt. Ook oorwormen en spinnen eten de perenbladvlooien. Het gebruik van te brede insecticiden moet worden vermeden omdat ze teveel natuurlijke vijanden doden.

Psylla pyri - Psylla pyricola en Pyslla pyrisuga



diflubenzuron 25 %

Difuse 25 WP Insecticide Chimac-Agriphar

9109/BN

spuitpoeder



9112/BN



Dimilin SC-48 Insecticide Aventis Cropscie

8134/BN



Mission Insecticide Agrichim

9200/BN


Anthocorus nemoralis

Anthocoris Biologisch Biobestper 200 stuks

amitraz 200g/l (*verboden BE)

Byebye 200 EC Acaricide Chimac-Agriphar

9104/B (verboden BE 12/08/04)

B


oorwormen

Forticula auricularia Biologisch

Pagina 27 van 35

werkzame stof




LEGENDE:

vorm

amitraz 200g/l (verboden BE 12/08/04)

Mitac Acaricide Agro-Plus

226/PB






roetdauwschimmels (algemeen)

ziektebeeld:

Tijdens en/of na een aantasting van de luizen (groene, gele, wolluizen, dopluizen, schildluizen) komt een zwarte schimmellaag voor op de bladeren. Die schimmel ontwikkeld zich op de uitwerpselen van de luizensoort. De roetdauwschimmel remt de bladverrichting en dus ook de groei.

bestrijding:

Tijdig de bladluizen bestrijden. In kassen mede te bestrijden door Aphelinus abdorminalis sluipwespen.

Fumago



piperonylbutoxide 255g/l + pyrethrine 20 g/l (*verboden BE)

Bayer Pyrethrum Insecticide Bayer



organische vetzuren

Plantschoon voor rozen Biologisch Ecostyle

N -

vloeistof voor toepassin

kaliumzouten van vetzuren 3,5 g/l + oleinezuur 3,5 g/l (onder de vorm dan K-zout)

Pokon Bio-Insecticide Insecticide Pokon & Chrysal

8457/BN

vloeistof voor toepassin



9391/B

vloeibaar

brandnetelextract

Urtica Biologisch

geen

vloeibaar

lieveheersbeestjes

Adalia bipunctata Biologisch biobest

geen

larven

lambda-cyhalothrin 5 g/l + pirimicarb 100 g/l(*verboden NL)

Okapi Insecticide Zeneca Agro

7978/BB (Verboden)


captan 83%

Orthocide 83 Fungicide Protex

2805/BA

stuifpoeder

Pagina 28 van 35

werkzame stof




LEGENDE:

vorm



8837/B

Aphelinus abdominalis, Aphidius ervi

sluipwespen Biologisch Biobest

geen

per 100 stuks (volwass

boriumgebrek bij peren

ziektebeeld:

Door gebrek aan het element borium gaan de meeste vruchten misvormen. Binnenin zit de peer vol met bruin vlekjes. De structuur van de vrucht voelt door de dode, bruin cellen onaangenaam aan. De symptomen lijk erg op die van het peren stenigheidsvirus. In erge gevallen kan ook de stam afsterven. Over het algemeen treed ook groeiremming op.

bestrijding:

Ver een bemesting met borium uit of spuit met een boraatoplossing. Wees echter altijd matig.

Bo



borium (boraat)

Boraat Meststof vloeibaar

echte honingzwam, honingpaddestoel

ziektebeeld:

Aan het eind van de zomer en aan de herfst zijn aan de stambasis gele paddestoelen waar te nemen die massa´s sporen uitstoten. Verder plant de honingzwam zich verder dmv. zogenaamde rhizomorfen. Dit zijn donkerbruine strengen (vergelijkt het een beetje met de wortels van een plant) die zich onder de zieke schors bevinden en zich ook op zieke wortels vestigen. Via de grond groeien ze gemakklijk verder naar omliggende planten.

De infectie heeft vooral plaats op plekken waar gerooide bomen hebben gestaan waar dikke wortelresten zijn achtergebleven. Waterzieke percelen bevorderen de uitbreiding.De aangetaste ziek bomen gaan kwijnen en sterven langzaam af. Dit kan jaren duren. De wortels en de stam verteren.

bestrijding:

Bij geringe aantasting zieke plantendelen wegsnoeien en wonden behandelen met kankerverf. Te zieke planten bij voorkeur rooien tijdens de zomer (minder verspreiding van sporen). De omliggende grond vernieuwen. Indien dit onmogelijk is in een straal van 2 meter rondom de stam de bodem begieten met een oplossing kopersulfaat en gebluste kalk.

Armillaria mellea en soorten



zieke plantendelen wegsnoeien tot op het gezonde hout

Diverse

geen

soortgevoeligheid

Diverse

geen


Fysiologisch

geen

Pagina 29 van 35

werkzame stof




LEGENDE:

vorm

kopersulfaat 20 %

Bouillie Bordelaise Duclos / Bordeause Pap Duclos Fungicide Gardiflor

7459/BN

spuitpoeder




pasta op waterbasis

kopersulfaat 20 %

KB Bordeauxe Pap Fungicide Scotts

7216/BN

spuitpoeder

fosforgebrek

ziektebeeld:

Er is een tekort aan het element fosfor. De onderkant van de bladeren vertonen een paarsgroene, blauwgroene of donkerrode kleur en hebben een verbrande rand. De groei van de planten valt stil, de bladeren blijven klein, ze bloeien slecht en geven weinig vruchten.

bestrijding:

Fosfor gebrek komt meer voor op zure gronden, dus bekalken. Veel neerslag of veel beregenen is schadelijk. Hogere bodemtemperatuur nasteven -> bel de weerman :) Een meststof met hoge fosfor (P)-waarde toedienen. Enkele malen spuiten met samengestelde bladmeststof.

P



bekalken (gebluste kalk) - ph verhogen

Landbouwkalk Meststof stuifpoeder

bekalken + magnesium - ph verhogen

Magnesiumkalk Meststof korrelvorm

bekalken + zeewiermineralen - ph verhogen

Zeewierkalk Meststof stuifpoeder

P (fosfor)

ammoniumfosfaat Meststof korrelvorm

P (fosfor)

superfosfaat Meststof korrelvorm

Pagina 30 van 35

werkzame stof




LEGENDE:

vorm

kaliumgebrek (algemeen)

ziektebeeld:

Bloemen: door gebrek aan kalium is er een slechte bloemzetting. De bloemen zijn dan ondermaats. Bladeren: de bladtoppen kunnen aan de randen verbrand lijken en daardoor een roodbruine verkleuring vertonen.

bestrijding:

Gebreksziekte. Zorg voor een betere teeltafwisseling. Breng bemesting aan met een hoge K-waarde zoals Patenkali in het voor- of najaar. Eventueel toepassen van een evenwichtige bladbemesting.

K



kali


magnesiumgebrek

ziektebeeld:

Een gebreksziekte: de plant heeft te kort aan het element magnesium (mg). Aanvankelijk zijn de randen van het blad geelgekleurd. Soms komt ook vergeling tussen de nerven voor. Naast de nerven blijven er dan geelgroene randen over. Wanneer het bladgroen wegteert komen andere pigmenten tot uiting: rode, purperen of bruine verkleuring van de bladeren.

Komt vaak in te zure gronden, in potgronden, na perioden met veel regen en in containercultuur na veel beregenen

- Bij peren wijkt het schadebeeld enigszins af: het blad vertoont hier bruine vlekken die vrij symmetrisch voorkomen

- Bij Camellia komen scherp afgetekende bruine plekken tussen de nerven en aan de onderzijde van het blad voor

bestrijding:

* geen te hoge of te lage pH aanhouden* ph meten -> bodemonderzoek laten uitvoeren of schaf een ph-meter aan in de Tuinkrant's tuinshop op www.tuinshop.com* zuurhoudende meststoffen gebruiken bij te hoge ph* bekalken bij te lage ph* het gebruik van kalium-houdende meststoffen beperken, een te hoog kaliumgehalte blokkeert de opname van magnesium. * Bladbespuiting uitvoeren bij betrokken weer.* Bij lichte aantasting een samengestelde NPK meststof gebruiken met een gehalte aan magnesium + Mg* Bij sterke aantasting 40 gram bitterzout per m² over de bodem uitstrooien of bladbemesting toepassen.* Als bladbespuiting magnesiumsulfaat of bitterzout gebruiken: 200 gram bitterzout oplossen in 10 liter water + enkele druppels zachte zeep aan toevoegen. Om de 2 weken de bespuiting herhalen

Mg



bitterzout

Meststof

meststoffen: met magnesium (gazonmeststoffen)

Meststof korrelvorm

magnesiumsulfaat 2%

Mg-sulfaat korrelvorm

Pagina 31 van 35

werkzame stof




LEGENDE:

vorm

perenroestziekte

ziektebeeld:

Bij peren:

Op de bladeren verrijzen in de voorzomer (mei-juni) ronde tot ovale geeloranje tot roodbruine plekjes die aan de onderzijde van het blad een bruin bultje vormen. Bij ernstige aantasting komen diverse plekjes op een blad voor. Zieke bladeren vallen uiteindelijk af.

Bij Juniperus:

De roestzwammen groeien vooral op de soorten en cultivars van Juniperus communis, sabinae en virgininana. Hun mycelium dringt door tot in de schors van de jenerverbes. In de lente verschijnen op de takken dan bruine tot gele conische gezwellen die hun wintersporen gaan verspreiden naar diverse waardplanten zoals perenbomen (zowel fruit als sierperen), meidoorn, lijsterbes en krentenboompje e.a..

Deze roest gebruikt de Juniperus conifeer als winterwaardplant en de peer als zomergast. De roestziekte treedt de laatste jaren erg op vooral op onbespoten bomen.

bestrijding:

Perenroest komt zelden in erge mate voor. Rooi en verwijder eventueel Juniperus sabinae of Juniperus virginiana (en cultivars) coniferen in de buurt (tot 500 meter). Enkele bespuitingen met fungicide geeft in juni een redelijke bestrijding. Verder in de lente de gezwellen wegsnijden

Gymnosporangium sabinae - Gymnosporangium fuscum



triadimenol 50 g/l

Exact Fungicide Bayer

7544/BN


rode puistjesziekte - vuur - vuurmeniezwam

ziektebeeld:

De meniezwam, vuur of rode puistjesziekte ontleent zijn naam aan de oranjerode sporehoopjes die op afgestorven houtvoorkomen. De saprofytschimmel komt zowel op dood materiaal als levend materiaal voor (wondparasiet). In het laatste geval wordt vanuit een invalspoort, bijvoorbeeld een snoeiwond, bastweefsel van een tak of de stam gedood. Vooral bij verzwakte bomen komt dit vlugger voor. Op de dode (bruin/lichtbruin) schors kan je grote aantallen van helrode puntjes zien. Dit zijn de sporen van deze meniezwam . De jonge stammen of takken sterven af, ze lijken ook in te drogen? De infectie heeft plaats langs schorswonden. Een beginnende aantasting is herkenbaar aan ingezonken plekken op de stamen dikkere takken. De ingezonken plekken zijn vaak ovaal van vormen in het midden zit vaak een snoeiwond of tak. De kleur van de ingezonken bast is bruin verkleurd en het onderliggende hout vertoont ook een bruine verkleuring. Indien de tak dun is kan de aantasting tot afsnoering leiden. Hierdoor sterft de tak af en verwelkt het blad. Dit blad valt na enige tijd af.

Op de reeds afgestorven bast zijn in een later stadium tot 2 millimeter brede sporehoopjes zichtbaar. Dit zijn de conidiëndragers van de schimmel. Bij droog weer zijn deze sporehoopjes zalmkleurig, bij vochtig weer verkleuren deze sporehoopjes weer meer naar oranjerood. Het afsterven van de takken en de stamgevolgd door de vorming van de sporehoopjes, wordt in de praktijk ook wel invuren genoemd. Hoe erg een boom wordt aangetast hangt sterk af van de conditie waarin deze boom zich bevindt. Is deze minder bijvoorbeeld na verplanten, dan kan de aantasting ernstig zijn.

bestrijding:

1. zorg voor het planten voor een goede humusrijke bodem structuur. Een actief biologische bodem leven houdt bodem parasieten in bedwang.2. tijdens de winterperiode de ziekte en dode takken wegzagen/wegsnoeien. Het zieke hout niet composteren, mulchen maar verbranden.3. snoeiwonden afdekken met kankerverf 4. schorsletsels ontstaan door bijvoorbeeld transport, vooraleer uit te pakken of aan te raken begieten of bespuiten met aangepaste middelen.5. Bij esdoorn, olmen, linde loopt de ziekte ook verder naar het levendige hout.

Nectria cinnabarina



Pagina 32 van 35

werkzame stof




LEGENDE:

vorm


Fysiologisch

geen




pasta op waterbasis

thiofanaat-methyl 3%

Topsin M PASTA Fungicide Certis Europe

7096/BB

paste op waterbasis

vruchtboomkanker - echte

ziektebeeld:

Echte vruchtboomkanker is een gevreesde ziekte voor fruitbomen maar komt ook voor bij beuk, populier, eik, peer, appel en berk. Komt ook voor bij peer maar in mindere mate. Kenmerkend zijn de ruwe, bultige gezwellen die op takken ontstaan. Nabij de ogen van twijgen ontstaan barsten met afschilferende delen schors. Knoppen en jonge twijgen sterven af. De schimmels infecteren de planten via wonden zoals snoeiwonden, vorstscheuren of hagelschade. De sporen kunnen alleen kiemen bij nat weer. De wintersporen verspreiden zich van de herfst tot het voorjaar. De zomersporen vanaf mei.

bestrijding:

Zorg voor een matige groei. Middelmatig N-bemesting toepassing. Zorg voor goede waterhuishouding in de bodem. Geef een extra gift kali. Smeer snoeiwonden in. Kankerwonden met zorg uitsnijden en behandelen met Kankersept, Topsin M pasta edm. Bestrijd tijdig bloed-of schorsluizen die wonden maken en de schimmel verspreiden.

Spuitschema:

* 1 tot 2 maal na de bladval (gedurende 1 tot 3 weken na de bladval) met koperhoudende middelen

* na een hagelslag in de lente en/of zomer met captan of thiofanaat

* na de pluk met carbendazim

Nectria galligena 2 sporenvluchten: winter 10-4 en zomer 5-9




Fysiologisch

geen


Agrichim Koperoxychloride Fungicide Agrichim

7021/BN

spuitpoeder

polyvinylakylaat

Asepta Boomwondbalsem Fungicide Asepta

5873/BN

pasta op waterbasis


Belchim Hydro Fungicide Belchim

9271/BN


koperhydroxide 50%

Hermoo Koperhydroxide 50% Fungicide Hermoo

8825/BN


Pagina 33 van 35

werkzame stof




LEGENDE:

vorm




pasta op waterbasis

koperhydroxide 50%

Koperhydroxide 50% WG Fungicide Huntjens

9272/BN


kali


azaconazool 1% + imazalil 2 % (*BE tot 31 dec. 2007)

Suberotex Fungicide Sema Vinyl

7474/BN

pasta op waterbasis

Carabidae sycophanta

Biologisch

geen

thiofanaat-methyl 3%

Topsin M PASTA Fungicide Certis Europe

7096/BB

paste op waterbasis

bewaarrot

ziektebeeld:

bestrijding:


Ernst van de ziekte of plaag:

luchtvochtigheid bijsturen

Diverse

geen

neusrot bij fruit

ziektebeeld:

Rond de kelk van de vruchten ontstaan rottige vlekken veroorzaakt door de zomersporen van de echte vruchtboomkanker -> zie ook onder vruchtboomkanker (echte)

bestrijding:

Tijdens de zomermaanden bestrijden met schimmelproducten

Botrytis - Cylindrocarpon



tolylfluanide 50% (*verboden BE en NL)

Euparen M Fungicide Bayer

6361/B (Verboden)B (Verboden)

spuitpoeder

Pagina 34 van 35

werkzame stof




LEGENDE:

vorm

vinclozolin 500g/l

Ronilan SC Fungicide Basf

7204/BB


stikstofgebrek

ziektebeeld:

Een tekort aan stikstof komt vooral voor op lichtere gronden met een laag gehalte aan organische stoffen. Door gebrek aan het element N blijven bladeren klein en is de algemene groei geremd. Bij sommige planten kan zelf een rode tot purpere bladverkleuring ontstaan. De onderste en oudste bladeren worden het eerst aangetast. Verder kunnen eveneens de bloemen en vruchtontwikkeling worden geremd.

bestrijding:

* Het gebruik van grote hoeveelheden houtschors kan het eerste jaar tot stikstofgebrek leiden* Dien regelmatig aangepaste meststoffen toe* Zaai vlinderbloemigen tussen/onder de planten zoals klavers, lupinen* Breng jaarlijks stalmest, compost of mulch aan

N



meststoffen: rozenmeststof

Meststof korrelvorm

meststoffen: stikstofrijke organische meststof

Meststof korrelvorm

Niks van deze lijst kan gereproduceerd of gepubliceerd worden zonder de uitdrukkelijke toestemming van de eigenaar, Rudi Van Overloop, © [email protected], http://www.tuinkrant.com, alle rechten voorbehouden.

donderdag 23 november 2006In deze lijst zijn middelen opgenomen met toelating in BE tot:

Bronnen, literatuur. Zie op http://www.tuinkrant.com/tuindokter/bronnen.htm

Deze tuindokter lijst is exclusief voorbehouden voor TK-Plus abonnees, download regelmatig de bijgewerkte ziekten en plagen brochures met courante lijst van toegelaten middelen

Giftigheidsklassen:

N:

A of B:

Middelen die vaak vrij kunnen gebruikt en verkocht worden voor particulier gebruik. Verkrijgbaar in tuincentra edm.

Middelen die enkel kunnen gebruikt worden door erkende gebruikers of vakmensen uit de beroepssector en enkel kunnen verkocht worden door erkende verkopers.

http://www.tuindokter.com/Vanaf eind 2005 - Tuindokter verkrijgbaar op CD-ROM !!!

Pagina 35 van 35

Tuinkrant's Tuindokter - Ziekten en Plagen Gids ... · tak of stam bij een wind komt af te breken....

Documents

Transcript of Tuinkrant's Tuindokter - Ziekten en Plagen Gids ... · tak of stam bij een wind komt af te breken....