Ve

rsie

1

10

/16

1 van 2

Inleiding

Uw familielid of naaste is opgenomen op de Intensive Care en heeft op dit moment

ondersteuning van de ademhaling nodig. Deze folder informeert u over het aanleggen

van een tracheostoma en is bedoeld als aanvulling op de mondelinge informatie, die u

van de behandelend specialist (intensivist) en verpleegkundige ontvangt.

Wat is een tracheostoma?

Het woord "tracheotomie" is afgeleid van het Latijn "trachea" en "tomie". Trachea

betekent luchtpijp en tomie houdt in: een opening maken. Dit geeft precies aan wat er

plaats vindt: via de hals wordt een opening in de luchtpijp gemaakt. Door deze opening

wordteen buisje (tracheacanule) in de luchtpijp geschoven. Zo ontstaat er een

kunstmatige verbinding tussen luchtpijp en de buitenlucht: het tracheostoma. Via het

tracheostoma kan kunstmatig beademd worden.

De cuff

De meeste tracheacanules hebben aan het uiteinde een ballonnetje (= cuff). Een

opgeblazen cuff zorgt ervoor dat de luchtweg richting keelholte volledig is afgesloten. De

in- en uitademing verloopt uitsluitend via de tracheacanule. Ook zorgt een opgeblazen

cuff ervoor dat er geen speeksel in de luchtwegen kan komen.

Redenen voor een tracheostoma

Via een plastic buisje (tube), dat door de mond in de luchtpijp is ingebracht, voorziet de

beademingsmachine de longen van lucht. Eén van de volgende problemen/situaties

heeft de intensivist ertoe doen besluiten uw familielid of naaste een tracheostoma te

geven:

De beademing gaat lang duren. Een tracheostoma veroorzaakt minder irritatie en is

derhalve beter te verdragen.

Het ontwennen van de beademing verloopt moeizaam. Met een tracheostoma is het

ontwennen vaak makkelijker uitvoerbaar.

Slijm uit de longen kan onvoldoende worden opgehoest. Een tracheostoma biedt een

toegangsweg voor het wegzuigen van dit overtollig slijm.

Er bestaat zwelling in het gezicht en/of in de luchtwegen, bijvoorbeeld door een

ongeval of operatie. Het is noodzakelijk dat de luchtweg open blijft. Een tracheostoma

garandeert een vrije luchtweg.

Tracheostoma

Ve

rsie

1

10

/16

2 van 2

Voor- en nadelen

Minder irritatie aan mond- en keelslijmvlies en de stembanden.

Minder kans op ontstekingen van de kaak- en neusbijholte.

Makkelijker ophoesten van slijm, door de verkorte ademweg.

Het ontwennen (weanen) van de beademingsmachine kost wat minder kracht voor de

patiënt

Er is een mogelijkheid tot spreken, wanneer het ontwennen goed verloopt. Met een

tube via de mond is dit bijna onmogelijk.

Indien aan bepaalde voorwaarden wordt voldaan, zou de patiënt wat kunnen drinken

en/of eten.

Er zijn, echter, ook nadelen:

Het wondje in de hals, na het plaatsen van de tracheostoma, kan wat pijnlijk zijn.

Na de ingreep kan er wat bloed meekomen tijdens het hoesten. Dit kan geen kwaad

Er kan een litteken overblijven na het verwijderen van de tracheostoma.

Er bestaat een kleine kans op het aanprikken van de slokdarm met een ontsteking van

de ruimte eromheen (mediastinum).

De ingreep

Het maken van een tracheostoma is een kleine ingreep, waarvoor de patiënt volledig in

slaap wordt gebracht. De ingreep kan zowel op de operatiekamer als de intensive care

worden uitgevoerd. Als de tracheostoma is geplaatst wordt de tube via de mond

verwijderd en de beademingsmachine erop aangesloten.

Herstelperiode

Zodra de toestand van de patiënt dit toelaat kan de ontwenning van de kunstmatige

beademing plaatsvinden. De patiënt leert weer door mond en neus te ademen. Tijdens

deze herstelfase kan er telkens een kleinere maat canule ingebracht worden. Zo kan het

gaatje rondom de canule dichtgroeien. Verwisseling van de canule door een kleinere

maat gebeurt meestal één tot twee keer. Het is een eenvoudige handeling en nauwelijks

belastend voor de patiënt. Als de patiënt eenmaal voldoende hersteld is kan de canule

helemaal verwijderd worden. Het gaatje wordt afgeplakt en groeit binnen 3 dagen weer

dicht. De normale ademweg is nu herstelt.

Tot slot

Indien u na het lezen van deze folder nog vragen heeft, mag u te allen tijde de

verpleegkundige hier voor benaderen.