Tom EvensMICT-UGent-IBBT

De digitale radio(r)evolutie

Tom.Evens@UGent.be

‘Radio 3.0: Radio voorbij het toestel’De Therminal UGent

6 december 2007

Tom Evens

Onderzoeksgroep Media & ICT (MICT-UGent-IBBT)

Theoretisch en toegepast markt- en gebruikersonderzoek in domein ICT en (nieuwe) media Adoptie, diffusie en acceptatie ICT Marktanalyse en introductiestrategieën Sociale en gebruikersaspecten Beleid en regulering

Convergentie

ConvergentieParadigm shift Een nieuw paradigma om

wijzigingen in de media-industrie te begrijpen

Samengaan van tegenstellingen ‘Oude’ en ‘nieuwe’ media Professionelen en grassroots Producenten en consumenten Individueel en community Lokaal en globaal

ConvergentieEuforie

In 90’s retoriek over ongebreidelde vertrouwen in digitale revolutie

‘Being Digital’ (Negroponte, 1990) Voorspelde onvoorwaardelijk het einde

van traditionele massamedia Vervangen door narrowcasting en digitale

nichemedia on-demand ‘Life after television’ (Gilder, 1994)

“Computer not to transform but destroy” Rationaliteit na dotcomcrisis

ConvergentieProfeet

‘Technologies of Freedom’ (Pool, 1983) Vervagende grenzen tussen 1-op-1 en

massacommunicatie Diensten niet langer door één maar via

diverse kanalen aangeboden Elk kanaal met eigen functies, markten,

wetmatigheden, regelgeving…

ConvergentieConceptie

‘Nieuwe’ media vervangen ‘oude’ media (digitale revolutie)

Oude en nieuwe media interageren op complexe wijze (digitale evolutie)

Informatiestroom langs diverse platformen

Geen louter technologisch proces, ook Economisch (concentratie) Sociaal (multitasking) Juridisch (harmonisatie)

Digitale radio

Digitale radio Digitale ipv analoge transmissie

Terrestrieel (DAB, DRM, DMB, DVB…) Satelliet Netwerk

Vervanging van AM/FM-systemen Logische maar laattijdige evolutie Nergens uitzicht op bereiken

kritische massa

“Radio for the Porsche car”

Superieure geluidskwaliteit Optimaal luistercomfort Extra data (muziek, weer,

verkeer…) Elektronische programmagids Interactiviteit Exponentiële groei aanbod Visuele aspect (design)

Terrestriële systemenEureka 147 (DAB)

Digital Audio Broadcasting (°1985)

Eureka-project Europese Commissie

Schaarste FM-frequenties Vervanging FM-systeem Europese Richtlijn: 2012 Vlaanderen: niet vroeger dan

2018

Terrestriële systemenEureka 147 (DAB)

Sinds 1997 in Vlaanderen toegepast door VRT

Commerciële zenders blijven afwezig

Afwezigheid wettelijk kader Trage marktontwikkeling in

Vlaanderen en de rest van Europa (uitzondering: UK)

DAB = Dead And Burried?

Terrestriële systemenEureka 147 (DAB)

Netwerkdekking van 99% Marktpenetratie van 1,5% 3 DAB-multiplexen

12-16 zenders voor Vlaanderen 6-8 zenders voor helft Vlaanderen Probleem: lokale radiostations

Mogelijkheid tot extra kanalen door conversie DVB-T-netwerken

Terrestriële systemen DRM

Digital Radio Mondiale (°1988) Initiatief van radio-industrie Vervanging AM-systeem Maakt gebruik van bestaande

antenne Geen digitale frequenties voor DRM

via AM voorhanden DRM via FM wel aantrekkelijk maar

onbespreekbaar wegens Europese frequentiebeleid

Terrestriële systemen FMeXtra

Principe van simulcast: zowel analoog als digitaal signaal

Maakt gebruik van bestaande antenne Mogelijk via liftcapaciteit in FM-signaal Min of meer vergelijkbaar met HD Radio

(IBOC) maar veel goedkoper Testen in Nederland (o.a. Q-Music)

recent gestaakt Imagine FM pionier in België

Terrestriële systemen DVB

Digital Video Broadcasting (°1993) Open, internationale standaard

voor digitale televisie DVB-T: via terrestriële zenders DVB-C: via kabel DVB-S: via satelliet DVB-H: via mobiele ‘handheld’

Mogelijkheden voor digitale radio DVB-T en DVB-H uitgetest door VRT

SatellietsystemenDVB-S

Populaire satellietradio’s Sirius en XM samen ongeveer 15 miljoen abonnees

WorldSpace specifiek voor Azië en Afrika

Via zijn zenders van VRT en VMMa te beluisteren

Netwerksystemen Internetradio

Sterke groei internetradio Pijnpunten

Revenues Auteursrechten Netwerkcapaciteit (1-op-1)

Onderscheid Simulcasting vs internet-only Stream vs download Real time vs on-demand

Netwerksystemen Internetradio

‘The Long Tail’ Niche Keuze Diversiteit

Personal radio

Nieuwe radioplatformen

Radiotoestel (hybride)

Televisietoestel

Computer

Mobiele toestel

Nieuwe media, nieuwe luistergewoontes

Opstaan enontbijt

Naarschool/werk

Rest van deochtend

Middag Namiddag Vanschool/werk

Avond Nacht

Platform Listening Study (ClarkChapman/RAB, 2005)

Meer platformen = meer contactmomenten

Elk platform = specifieke functie

Platform Listening Study (ClarkChapman/RAB, 2005)

Getting Ready (46%)

Relaxing (53%)

Surfing the Net (70%)

On the road (37%)

ImplicatiesLuisteraars

‘Users in the drivers seat’ Any Time, Any Where, Any Device

Selectiviteit Personalisatie Interactiviteit Controle

Meer aanbod (meer diversiteit?) Groeiende luistertijd ‘Rijke’ luisterervaring

ImplicatiesRadiostations Nieuwe contactmomenten

Listener relationship management Interactiviteit Groeiende luistertijd

Nieuwe verdienformules Reclame en sponsoring Premium services Merchandising

Nieuwe advertentiemogelijkheden Crossmediale campagnes Interactiviteit

Conclusie

Radio blijft radio Nieuwe ‘delivery/access

technologies’ Verdeel content over diverse

platforms Groter aanbod Rich media environment Optimale luisterbeleving

Focus op de luisteraar Van radio naar audio

Q&A

Tom Evens Tom.Evens@UGent.be 09/264.68.83 http://www.mict.be