Toelichting bij : ISO14341 voor massieve draad ISO 17632...

Toelichting bij : ISO14341 voor massieve draad

ISO 17632 voor vuldraden

Leen Dezillie, IWE- VCL i.s.m.

Benny Droesbeke, IWE – BIL

Overzicht normen ivm

toevoegmaterialen

Lasgroep Regio Noord 23-04-2013

ISO 14341


Selecteren toevoegdraad

• Chemische samenstelling?

• Mechanische richtwaarden?

• Elasticiteitsgrens

• Treksterkte

• Kerftaaiheid

• Geometrie van het te lassen stuk

• Beschikbaar gas

• Volgens WPS!


• Een veilige constructie is :

– voldoende sterk

– voldoende taai ( voorbeeld : twijgje van een boom - ballon)


Elasticiteitsgrens of treksterkte

• Elasticiteitsgrens: ( Re in MPa of N/mm² )

• Max belasting waarbij de constructie enkel elastisch d.w.z. omkeerbaar vervormt ( rekker verlengt maar breekt niet)

• Vb : terugvering van een metalen plaat gebogen over een hoek .

• Treksterkte: ( Rm in MPa of N/mm² )

• Max belasting , bij overschrijding treedt breuk op

• DUS: bij metalen is er een ‘ veiligheidsmarge ‘ tussen blijvend van vorm veranderen en breken

• Bij glas en keramieken bestaat deze marge niet Lasgroep Regio Noord 23-04-2013

Treksterkte of vloeigrens?

• St52 of S355

• 52 : staat voor een treksterkte van 520 MPa

• 355 : staat voor een vloeigrens van 355 MPa


http://www.google.be/imgres?imgurl=http://www.cybercomm.nl/~cesmetel/kennisweb/staal/kromani.gif&imgrefurl=http://www.cybercomm.nl/~cesmetel/kennisweb/staal/st_p_275.htm&docid=py9uCEMQBICPtM&tbnid=-Aed1MMusKYXWM:&w=270&h=309&ei=uLpzUZnoJIax0AXQh4GYAw&ved=0CAIQxiAwAA&iact=ricl

Bros of taai?

Kerfslagproef Doel: meten van de kans op brosse breuk bij testtemperatuur We meten het verlies aan energie / arbeid van de hamer (Joules)


EN ISO 14341:2008

• 2 systemen: - Systeem A: classificatie op basis van rekgrens en gemiddelde kerfslagwaarde van 47J - Systeem B: classificatie op basis van treksterkte en gemiddelde kerfslagwaarde van 27J

• Naam opgebouwd uit 5 delen: - 1) product/proces: G voor MIG/MAG - 2) symbool dat de sterkte en verlenging van het lasmetaal weergeeft (zie tabel 1A

en 1B) - 3) symbool dat de temperatuur weergeeft waarop de kerfslagwaarde (47J of 27J)

bereikt wordt. (zie tabel 2) - 4) symbool dat het beschermgas aanduidt:

Systeem A: M voor menggas M2 zonder Helium, A voor beschermgas M13 of Ar volgens EN ISO 14175 Systeem B: M voor menggas M21 beperkt tot Ar + 20% tot 25% CO2, A voor Ar + 1% tot 5% O2

- 5) symbool dat de chemische samenstelling aangeeft (zie tabel 3A en 3B)


EN ISO 14341:2008

X kan zijn: A = as-welded P = post weld heat- treated condition


EN ISO 14341:2008

• Voorbeelden:

• EN ISO 14341-A-G 46 4 M G3Si1 – Systeem A MIG/MAG – Minimale rekgrens ReL = 460 N/mm² – Kerfslagwaarde min. gemiddeld 47J bij -40°C – Menggas M2 – Chemische samenstelling draad volgens G3Si1

• EN ISO 14341-B-G 49A 3 M G3 – Systeem B MIG/MAG – Minimale treksterkte 490 N/mm² (as-welded) – Kerfslagwaarde min. gemiddeld 27J bij -30°C – Menggas M21 – Chemische samenstelling draad volgens G3


EN ISO 14175:2008 Gassen en gasmengsels

• Scope: Classificatie en aanduiding van beschermgassen, backinggassen

(inert) en procesgassen (actief) volgens hun chemische eigenschappen en metallurgisch gedrag.

Acetyleen en propaan,zijn niet opgenomen in deze norm

• Definities:

– Basisgas: enige of belangrijkste gas indien het een menggas betreft

– Component: gas dat essentieel is voor de prestatie van een gasmengsel


EN ISO 14175:2008

• Hoofdgroepen: – I: inerte gassen en gasmengsels – M1, M2 en M3: oxiderende gasmengsels die O2 en/of CO2

bevatten – C: zeer oxiderende gassen en gasmengsels – R: reducerende gasmengsels – N: zwak reagerende of reducerende gasmengsels die N2

bevatten – O: zuurstof – Z: andere gasmengsels die niet vermeld zijn in de tabel van

deze norm

• Subgroepen: cijfer afhankelijk van het gehalte van de componenten


EN ISO 14341:2008 • 2 systemen: - Systeem A: classificatie op basis van rekgrens en gemiddelde kerfslagwaarde van 47J - Systeem B: classificatie op basis van treksterkte en gemiddelde kerfslagwaarde van 27J

• Naam opgebouwd uit 5 delen: - 1) product/proces: G voor MIG/MAG - 2) symbool dat de sterkte en verlenging van het lasmetaal weergeeft (zie tabel 1A

en 1B) - 3) symbool dat de temperatuur weergeeft waarop de kerfslagwaarde (47J of 27J)

bereikt wordt. (zie tabel 2) - 4) symbool dat het beschermgas aanduidt:

Systeem A: M voor menggas M2 zonder Helium, A voor beschermgas M13 of Ar volgens EN ISO 14175 Systeem B: M voor menggas M21 beperkt tot Ar + 20% tot 25% CO2, A voor Ar + 1% tot 5% O2

- 5) symbool dat de chemische samenstelling aangeeft (zie tabel 3A en 3B)


EN ISO 14341:2008 staalsoorten

X kan zijn: A = as-welded P = post weld heat- treated condition


EN ISO 14341:2008 staalsoorten


EN ISO 14341:2008

• Voorbeelden:

• EN ISO 14341-A-G 46 4 M G3Si1 – Systeem A MIG/MAG – Minimale rekgrens ReL = 460 N/mm² – Kerfslagwaarde min. gemiddeld 47J bij -40°C – Menggas M2 – Chemische samenstelling draad volgens G3Si1

• EN ISO 14341-B-G 49A 3 M G3 – Systeem B MIG/MAG – Minimale treksterkte 490 N/mm² (as-welded) – Kerfslagwaarde min. gemiddeld 27J bij -30°C – Menggas M21 – Chemische samenstelling draad volgens G3


ISO 17632


ISO 17632 : overzicht 2 klassen/systemen

A-klasse : Re-waarde + impactwaarde min 47 J

B-klasse : Rm-waarde + impactwaarde min 27 J

Naamgeving op basis:

van 6 opgelegde delen 1. T ( tubular ) gevulde draad 2. Sterkte en verlenging 3. impactwaarde 4. Chemische samenstelling 5. fluxtype ( R-B-M ) 6. Type beschermgas

2 optionele gedeelten 1. Laspositie 2. Waterstofgehalte


ISO 17632 :sterkte en verlenging Deel 1 : voor enkelvoudig en meerlagige lassen

Klasse A Klasse B

De sterkte slaat hier steeds op de neersmelt in neergesmolten toestand


ISO 17632 sterkte en verlenging Deel 2 : voor enkelvoudig en meerlagige lassen

De waarden in onderstaande tabel slaan op de sterkte van de lasverbinding


ISO 17632 : Impactwaarden

???Ook voor een 1-lagige las? Lasgroep Regio Noord 23-04-2013

ISO 17632: chem samenst.


ISO 17632: vuldraadtype


ISO 17632: beschermgas

• Systeem A :

– Symbool M , voor menggas – type ISO 14175-M2

– Symbool C , voor gas type ISO 14175-C1 ( CO2)

– Symbool N voor gasloze draad

• Systeem B :

– Symbool M enkel en alleen voor Ar + 20-25 % CO2

– Symbool G om aan te duiden dat een ander gas dan M21 wordt gebruikt


ISO 17632: Lasposities

Klasse A Klasse B


ISO 17632: waterstofgehalte


VERKLAAR

• ISO 17632-A T46 3 1Ni B M 1H5 46 : Re min 460 – A min 20%

3 : KCV-waarde van 47 J bij -30° C

1Ni : chemische samenstelling

B : basische vuldraad

M : te lassen met menggas

1 : te lassen in alle posities

H5 : max 5 ml/100mg waterstof

• ISO 17632-B T55 4 T5-1M A-N2-UH5


Verklaar

• ISO 17632-B T55 4 T5-1M A-N2-UH5

• Resulteert deze draad in een ‘ taaiere las’?

• Mag ik deze draad gebruiken als een KCV van 47 J vereist is bij -30°C?

• Wat betekent : T55

• Waar staat T5 voor?

• Waar staat A voor

• ….


?


Antoon Van Osslaan 1 1120 Neder-over-Heembeek www.v-c-l.be 02/520.56.58


Leen Dezillie, IWE [email protected]

http://www.v-c-l.be/





Toelichting bij : ISO14341 voor massieve draad ISO 17632...

Documents

Transcript of Toelichting bij : ISO14341 voor massieve draad ISO 17632...