Theorie van het zoeken met Aquabrowser

29
Open Vlacc zoekomgevingen Rosemie Callewaert VCOB projectmanager catalogusbeheer Theorie van het zoeken met Aquabrowser

Transcript of Theorie van het zoeken met Aquabrowser

Page 1: Theorie van het zoeken met Aquabrowser

Open Vlacc zoekomgevingen

Rosemie CallewaertVCOB

projectmanager catalogusbeheer

Theorie van het zoeken met Aquabrowser

Page 2: Theorie van het zoeken met Aquabrowser

Programma1. Open Vlacc en Bibliotheek.be2. Zoekprincipes Aquabrowser– Standaard– Ontwikkelingen Open Vlacc

3. Meer dan zoekmachine catalogusdata

4. 2.0?

Page 3: Theorie van het zoeken met Aquabrowser

Van Vlacc naar Open Vlacc°2006 Open Vlacc – Wat?

Vernieuwingsprojecten rond de VLAamse Centrale Catalogus (°1987) Vlacc mét muziekbeschrijvingen Open standaarden

» MARC21» Z39.50»OpenURL»iso2709, MARCxml

Snellere beschikbaarheid van beschrijvingen» o.a. door aankoop externe records

– Voor wie? Achtergrondbestand titelbeschrijvingen voor Openbare Bibliotheken

» voor Provinciale BibliotheekSystemen (PBS) » voor lokale catalogi niet aangesloten op een PBS

Zoekomgeving bibliotheekpersoneel en -publiek» ook fulltextbronnen

– Door wie? 6 grootste Openbare Bibliotheken: Antwerpen, Brugge, Brussel, Gent, Hasselt, Leuven

Vlaams Bibliografisch Centrum: Vlabin/VBC VCOB

Page 4: Theorie van het zoeken met Aquabrowser

Bibliotheek.be

www.bibliotheek.be

Page 5: Theorie van het zoeken met Aquabrowser

Aquabrowser

Zoek- en indexeerplatform

Page 6: Theorie van het zoeken met Aquabrowser

Aquabrowser als IR-tool Kenmerken Aquabrowser– Loskoppeling IR en beheerssysteem– Intuïtieve interface (doelpubliek = eindgebruiker)– Geen kennis van invoer-eigenheden vereist– Zoekondersteuning d.m.v. verschillende technieken– Fulltext zoeken– Collectie- en datadoorlichting– Serendipity

Zoek- en indexeeromgeving–Facetten–Relevance ranking–Stemming, compounds, n-grams–Query feedback–Thesaurus–Dictionary–FRBR–(federated search)–…

Page 7: Theorie van het zoeken met Aquabrowser

Wat gebeurt er bij het zoeken?Zoekterm => resultatenset (midden)

zoektermuitbreidingrelevantiesorteringquery-feedback

wolkberekening (links)associatiesvertalingenspellingsvariantenthesaurus

indexvalidatie (tabbladen links)auteursbrowsesiso-boomonderwerpenbrowse

facetten (rechts)metadata uit resultatenset

Page 8: Theorie van het zoeken met Aquabrowser

Resultatenset1. Zoekterm uitbreiding– Machine: stemming

http://webwijzer.bibliotheek.be/?q=talen – Gecontroleerd: thesaurus

http://zoeken.bibliotheek.be/?q=adhdhttp://zoeken.jeugdbib.be/?q=drugs http://muziek.bibliotheek.be/?q=jazzhttp://muziek.bibliotheek.be/?q=handel

2. Query-feedback– Machine: Tikfouten

http://zoeken.bibliotheek.be/?q=oscaar%20wilde – Gecontroleerd: Instelbare boodschappen

http://zoeken.jeugdbib.be/?q=www.gent.be

3. Relevantiesortering– Search-groups

Veld waarin zoekterm voorkomt heeft gewicht (hoog – midden – laag) Aantal keer dat een zoekterm voorkomt

http://zoeken.bibliotheek.be/?q=sartre– Editiebooster

http://zoeken.bibliotheek.be/?q=lissabon http://zoeken.bibliotheek.be/?q=kaas

http://zoeken.bibliotheek.be/?q=%22onvoltooid%20verleden%22 http://zoeken.bibliotheek.be/?q=%22aan%20zee%22

zoekterm middenscherm

Page 9: Theorie van het zoeken met Aquabrowser

Relevantiesortering

Page 10: Theorie van het zoeken met Aquabrowser

Verfijningenzoekterm rechter

schermdeel

Page 11: Theorie van het zoeken met Aquabrowser

Faceted search– ook wel “facet browse” of “faceted navigation” genoemd

facetten zijn multidynamische filters succesfactor: inhoud en samenstelling van de metadata

– combinatie van find- en browse zoeken woordindexering termindexering: groepering van indextermen per facet samen gepresenteerd met find-resultaat

– resultatenlijst georganiseerd op beschikbare metadata resultatenset beperken zonder indexeerterminolgie te kennen/beheersen zonder (omvang van de) inhoud van de geïndexeerde databank goed te kennen

Faceted search, enkele toepassingen…-Wijn ingedeeld volgens facetten: streek, kleur, druif en prijs (range) http://www.wine.com

-Elastische lijsten: uitbreiding van facetzoeken met visueel relatieve proporties van metadatawaarden (gewichten, aantallen): http://well-formed-data.net/experiments/elastic_lists/

-Internetontsluiting: facetten met ongecontroleerde metadata: http://www.exalead.com/search

-Range: zoekresultaat beperken op aantal pagina’s: http://zoeken.jeugdbib.be/?q=“muziekinstrumenten”

Page 12: Theorie van het zoeken met Aquabrowser

Verfijningscriteria Open Vlacc

Page 13: Theorie van het zoeken met Aquabrowser

Collectie doorlichting (Open Vlacc)

Page 14: Theorie van het zoeken met Aquabrowser

Doorlichting titels, auteurs, muziekvormen…

Onderwerpen, auteurs, … van een tijdschrifthttp://zoeken.bibliotheek.be/?q="skrien%20material:tijdschrift“ Oeuvre van een auteur http://zoeken.bibliotheek.be/?q="author:claes,paul“ Muziekvormen

suites

Page 15: Theorie van het zoeken met Aquabrowser

Woordenwolk Associaties (zwart)http://zoeken.bibliotheek.be/?q=parijs Thesaurus (paars)http://zoeken.bibliotheek.be/?q=auto's (met associaties)http://zoeken.bibliotheek.be/?q=%22auto's%22 (zonder associaties) http://zoeken.bibliotheek.be/?q=bibliotheken Vertalingen (groen)http://zoeken.bibliotheek.be/?q=ziekenhuizen Spellingsvarianten (oranje)http://zoeken.bibliotheek.be/?q=bibliotheekschool http://zoeken.bibliotheek.be/?q=steinerschool

Suggesties in querycontextNieuwe zoekvragen verbouwen – boot – china – keizer(zoekhistoriek in resultatenset)

zoekterm linker schermdeel

Page 16: Theorie van het zoeken met Aquabrowser

Geavanceerde zoekmethodesZoektaal–Eenvoudigpublisher:eenhoornurl:gentzizo:verkeer–Expert (booleaans, van-tot combinaties)language:turks type:fictielevel:"avi 6" year:2006language:portugees year:2003..2005subject:geschiedenis –age:volwassenenmaterial:boek –language:nederlands

Geavanceerd zoekscherm– Combinaties

Paul Claes als vertaler…

– LijstenLiteratuur in het ZweedsItaliaans gesproken speelfilms…

Page 17: Theorie van het zoeken met Aquabrowser

Specifieke configuratie FRBR–“werk”sleutel

http://zoeken.bibliotheek.be/?q=%22de%20muur%22 –Editiescherm

http://zoeken.bibliotheek.be/?q=%22hermetisch%20zwart%22 –Muziek”werk”

http://muziek.bibliotheek.be/?q=%22stabat%20mater%22 http://muziek.bibliotheek.be/?q=%22autumn%20leaves%22 http://muziek.bibliotheek.be/?q=%22brussel%22

Integratie Open Vlacc-verwijzingsstructuren–Query-expansie http://zoeken.jeugdbib.be/?q=seizoenen –Woordenwolk http://zoeken.bibliotheek.be/?q=fauna

SISO–Vlaamse SISO-zoekboom–Woordindexering SISO-rubrieken

http://zoeken.bibliotheek.be/?q=%22geschiedenis%20onderwijs%22 Meer over Media, CD-covers, Boekenbank, …– Metadata NBD/biblion gekoppeld op basis van ISBN– CDR-covers gekoppeld op basis van CDR-recordnummer of EAN– Dynamische link naar Boekenbankbeschrijving indien beschikbaar

Leestips–Op basis van data-analytise op uitleentransacties verzamelde voor VCOB gebruikersonderzoek (2004)

http://zoeken.bibliotheek.be/?itemid=default::2630656

Page 18: Theorie van het zoeken met Aquabrowser

Vlacc trefwoorden met geledingen

van precoördinatie

naar postcoördinatie

naar precoördinatie

Page 19: Theorie van het zoeken met Aquabrowser

Verwijzingsstructuren

Zie verwijzingen uitbreiding zoekvraag

Zie ook verwijzingen

woordenwolk

…elke maand worden alle authority-records afgeladen uit Aleph en opgeladen naar

Aquabrowser…

ook auteursverwijzing

http://zoeken.bibliotheek.be/?q="lipp,%20emmanuel“

Page 20: Theorie van het zoeken met Aquabrowser

FRBR

Page 21: Theorie van het zoeken met Aquabrowser

Metadataverrijking FRBR-werksleutel

Page 22: Theorie van het zoeken met Aquabrowser

Metadataverrijking FRBR-link

Informatie OVER het werk

Page 23: Theorie van het zoeken met Aquabrowser

Meer dan zoekmachine catalogusdata

Page 24: Theorie van het zoeken met Aquabrowser

Federated search

Page 25: Theorie van het zoeken met Aquabrowser

Dataplatform voor ander zoekomgevingen

Collectieverrijking– geen fysieke objecten

Artikelbeschrijvingen http://zoeken.bibliotheek.gent.be/?q=%22material:artikel%20year:2007%22 TracksWebsitebeschrijvingen

Dataverrijking– verwijzingsstructuren– siso-verwoordingen

xISBNFRBR

http://zoeken.bibliotheek.gent.be/?q=%22de%20geruchten%22 http://zoeken.bibliotheek.gent.be/?q=%22mijn%20tweede%20huid%22

Page 26: Theorie van het zoeken met Aquabrowser

xISBN Open Vlacc

openvlaccISBN= werkclusterlijst ISBN’s en vlaccnr’s van alle edities van een werk in Open Vlacc

De ontdekking van de hemel / Harry Mulisch

Page 27: Theorie van het zoeken met Aquabrowser

Open Vlacc verwijzingen in andere catalogi

Page 28: Theorie van het zoeken met Aquabrowser

En nu? 2.0– Userinput

tagging samenvattingen/besprekingen…

– Useroutput leeslijsten bibliografieën…

Wie zijn de users?– de hele wereld, o.a.

bibliotheekgebruikers bibliotheekpersoneel librarythinggebruikers….…

Page 29: Theorie van het zoeken met Aquabrowser

My Discoveries