Theater

* de Gelderlander WOENSDAG 15 MEI 2013

Komtdat zienTheaterbezoek iseen avondje uit.Schouwburgdirecteurenzetten hoog in opgastvrijheid.

EXTRA 3

Toneel, muziek, cabaret, dans, musical.Er komen nieuwe voorstellingen aan.Theaters presenteren hun programma.

6

Binnenkort in het theater

HAAL ONZE NIEUWE THEATERBROCHURE OP EN BEKIJK HET AANBOD

MET EEN GRATIS KOP KOFFIE* IN ONS THEATERCAFÉ Nº23.

* OP VERTOON VAN DEZE BON 1 GRATIS KOP KOFFIE,

MAXIMAAL 1 BON PER KLANT, GELDIG T/M 31 MEI 2013.

De megastore in wooncomfortwww.hofmanstapijten.nlBeerseweg 10a | 5431 LC Cuijk | 0485-315516 Vrijdag koopavond tot 21.00 uur 6000 m2 showroom | 1600 m2 kunstgras showtuin

Méér dan 150 relax-fauteuils

Vele relaxfauteuils uit voorraad leverbaar

en binnen 24 uur gratis thuisbezorgd

ook de fauteuils met opstahulp!

IS VERVOER VOOR U EEN PROBLEEM, DAN KOMEN WIJ U VRIJBLIJVEND OPHALEN. TEL. 0485 315516

Program

ma’13’14Kijk op

www.amphion.nl

Bellen kan ook... (0314) 37 60 00of haal de brochure op!

DE GELDERLANDER WOENSDAG 15 MEI 2013 EXTRA 43

1

De keuze bepalen. Een groot gezelschap als Oostpool maakt jaarlijks tien tot veertien producties. Twee grote producties, twee vlakke vloervoorstellingen, twee voorstellingen voor jongeren die in een reizende trailer gespeeld worden, een voorstelling met jongeren, een locatievoorstelling en een productie voor de zomerfestivals. Anderhalf jaar voor de voorstelling kiest de artistieke leiding van Oostpool de stukken. Dat kunnen bestaande toneelstukken zijn, bewerkingen van romans of films of nieuwe stukken. De regisseur heeft de leiding over de productie: de tekst is of al af, wordt bewerkt of helemaal nieuw geschreven door dramaturg of tekstschrijver.

Er is heel wat werk verricht voordat een theaterstuk op de planken staat. Tussen idee en première zit vaak anderhalf jaar. Er werken tientallen mensen aan mee. Behalve acteurs, decorbouwers en tech-niek zijn er bij een theatergezelschap nog twee grote afdelingen: productie en pr en marketing. Een kijkje in de keuken van Toneelgroep Oostpool.

Anderhalf jaar voor premièreVan idee tot open doek

Intussen zakelijk: de zakelijk directeur verkoopt de voorstelling aan theaters en schouwburgen.

door Anne Nijtmans

Supertrots is theaterdi-recteur Anne MarieKalkman dat ze bin-nenkort Shrek de Mu-sical in haar Stads-schouwburg Nijme-gen heeft. „Vijf

maanden stond de show in deRAI in Amsterdam. Met jubelen-de recensies en geliefd bij het pu-bliek. De producent wilde hetland wel in maar een musical iseen ingewikkelde productie. Erzijn negen trailers nodig om alhet materiaal te vervoeren en hetduurt twee dagen om op te bou-wen.” De Nijmeegse schouwburgis een samenwerkingverband aan-gegaan met schouwburgen inHeerlen, Breda en Rotterdam.Elk theater heeft de musical tweeweken in huis. Zo is het te doenen te betalen.„We hebben onze nek uitgesto-ken want we moeten de zaal wéltwee weken vol krijgen”, zegtKalkman. „Onze afdeling marke-ting draait op volle toeren. Maarik vind het heel bijzonder dat wedeze productie kunnen toevoe-gen aan ons programma.”Theaters moeten er tegenwoordighard aan trekken om de stoelenbezet te krijgen. Dat heeft niet al-leen met de crisis te maken. Men-sen nemen vaker een last minu-te-beslissing en schouwburgenmoeten concurreren met geavan-ceerde thuismedia en andere vor-men van vrijetijdsbesteding.„Er was een tijd dat het voldoen-

de was om eens per jaar een bro-chure uit te brengen”, zegt Char-les Droste, directeur van Amphi-on in Doetinchem. „Nu moetenwe onze voorstellingen meer envaker onder de aandacht breng-en. En op verschillende plat-forms: kranten, radio, televisie,social media en mailings.”Op zich gaat het erg goed methet Doetinchemse theater. Hetkreeg onlangs de prijs voor bestetheater van Nederland van de Ver-eniging Vrije Theater Producen-ten. Onder meer voor zijn gast-vrijheid, goede dienstverleningen hoge bezettingsgraad.Charles Droste: „Wij proberen er-voor te zorgen dat bezoekers enartiesten hartelijk worden ont-

vangen, dat de service goed is,dat het voor iedereen fijn is omnaar Amphion te gaan. Want dankomen de artiesten graag en gaanze met een goed gevoel het po-dium op. Het publiek krijgt eenmooie voorstelling en gaat blij dezaal uit. We zorgen voor een pret-tige nazit waarbij ook de arties-ten zich vaak laten zien in defoyer. Iedereen heeft een gezelli-ge avond.”

Anne Marie Kalkman die in Nij-megen de Stadsschouwburg enConcertgebouw De Vereenigingonder haar hoede heeft, bevestigthet belang van gastvrijheid eneen goede sfeer. „Natuurlijk wil-len we mooie en kwalitatief goe-de voorstellingen brengen. Datstaat buiten kijf. Maar voor hetpubliek gaat het om een totaal-pakket. Mensen willen een gezel-lig avondje uit en daarbij hoortook de gelegenheid om in de pau-ze en na afloop wat te drinken enna te praten.”Hoe krijgt een theater de zalenvol? „Zorg dat je je publiek kent:wie zijn ze en wat willen ze?”,zegt Anne Marie Kalkman. „Nij-megen is een studentenstad, we

kunnen ook programma’s bren-gen die een jonge doelgroep aan-spreken. Maar we moeten er danwél voor zorgen dat dat publiekweet wat we te bieden hebben.”Kwaliteit en vernieuwing op hetpodium is ook belangrijk. „Erzijn voorstellingen waarvan jeweet dat ze volle zalen trekken,zegt Charles Droste. „Geliefde ca-baretiers als Lenette van Dongenen populaire zangers als Jan Smiten Guus Meeuwis. Maar het is deuitdaging om het publiek te ver-rassen. Zo hadden wij laatst eengeweldige show van Diederikvan Vleuten die nog wat minderbekend is.”Een andere trend is dat theaterssamenwerken met andere par-tijen. Om te beginnen in eigenstad. Zo heeft de NijmeegseStadsschouwburg binnenkort deeducatieve voorstelling Het Ver-haal van de Soldaat, een gezamen-lijke productie met Het GeldersOrkest en Theatergroep Kwatta.En er worden grote popconcertenin De Vereeniging opgezet in sa-menwerking met de program-meurs van poppodium Doorn-roosje.Amphion zit in een verband vantwaalf theaters in oostelijk Gel-derland, grote en kleintjes. „Zo-dat we elkaar niet voor de voetenlopen met programmering”, legtDroste uit. „We hebben een geza-menlijk kassa- en bestelsysteemen we kunnen kassamedewer-kers en technici uitwisselen.”Samenwerking is er ook vakermet producenten. Albert Verlin-de Entertainment, dat Shrek heeftgemaakt, gaat komend jaar de mu-sical Flashdance brengen. Dezeproductie kon alleen tot stand ko-men omdat ook theaters een deelvan het risico dragen.„In deze tijd moeten we inven-tief zijn en zoeken naar nieuwemiddelen en wegen”, zegt Char-les Droste. „Dat is moeilijkermaar ook interessant.”

In deze tijd moet jeinventief zijn en zoekennaar nieuwe wegenCharles Droste, Amphion

dg.nl/bijlagen

Op deze site kunt u deze special vinden als pdf. Alle vorige specials treft u ook aan op onze site.

COLOFON Deze Extra is een redactionele bijlage van:

Wilt u adverteren in een van onze specials neem dan contact op:in de regio Nijmegen: [email protected], 024-3650646, in de regio Arnhem/Doetinchem: [email protected] , 0314-372123

*+

� Directeuren Charles Droste van Amphion en Anne Marie Kalkman van Stadsschouwburg Nijmegen. foto Do Visser

Theaters moeten erhard aan trekken om dezalen vol te krijgen. Gast-vrijheid en samenwer-king is het devies.

“

Redactionele leiding: Anne Nijtmans Vormgeving: Rudi GerritsAan dit nummer werkten mee: Babette Pul, Bart Friso, Mariska Hof-man, Antoon van RossumVoorpagina: Pulcinella en de paarse dwazen van Introdans, foto: Yvon-ne van de Ven, beeldbewerking DG, beeld bovenin: HGO

Hard werken voor volle zalen

44 EXTRA 45DE GELDERLANDER WOENSDAG 15 MEI 2013

Arnhem

Winterswijk

Ede

Wageningen

Veenendaalal

Tiel

Nijmegen

Oosterhout

Beuningenn

WijchenW n

Maldenlden

Drutenen

CuijkkkC

Dieren

ZevenaarBeusichemCulemboorgmborgmborg Aalten

DinxperloUlft

enEibergengen

Groenlo

g's-Heerenberg

rdenVor

meereeBoxmoxm

Doetinchem

BemmelBem

p ruitpoort

De KlifKD u Cultuurfabriek

Theater Het Spieker

r De MolenOnde

Theothorne

g

Agoratheaterg

Het HeerenlogementDee Franschee

Theater de Molen

’t

ijn

Schouwbuuurgurg

De Weijeer

Theater de Lampegiet

Oostpool theater het hof van Puck

ntrum De Bron

ter

uusBB

Doetinchem

Amphion

Wageningen

JJunusshofJun

E

Reehoehorst

Veenendaalll

Theater de Lampeg

Tiel

Agnietenhofieten

Winterswijk

De Storm

ruitpoGrGr

erhout

De KlifDDe K

lturaCulC

Beusi

Het He

m rgmmborg

e Schoool

ningen

de Molen

meBoxxme

De WeijejeW

Heere

BargseBargse hurgse

rdVor

r DOnde

Groenlo

Cultuur Ce

Eibergen

Theater HetDieren

Theothorntho

e e aa

Musiater

Ulft

Dru Cultuurfult

Wijchenen

t Mozaiek

Arnhem

Schouwburguwburg Musis Sacrumsis SacruMusisMM heater HuisHuis Post- TTh

g g g gBadhuis

V ijdagtheater

Nijmegen

Schouwbururg enigingVereeeen L

n

V Het VVrijdag-denbergLind Lux Hg

CuijkkC

Schouwbuuwbuhouwbu

Maldden

eijMaldenstetee

Drutenen

Agoratheat

Dinxper

theatKlein thn th

Aalten

De Pol

Zitplaatsen theaters

00> 50 0 - 50020 200< 2

BemmBemm

TOPTOP

Op dit momenthebben de thea-ters en de po-d i u m k u n s t e nhet moeilijk.Maar de periodevan 1990 tot

2010 was er een van grote groei.Zo nam het aantal theaters toe.Vooral in kleinere plaatsen kwa-men er theaterzalen bij. Neemhet Agoratheater in Druten. In dejaren tachtig begonnen in een

oud schooltje. Sinds 2002 is heteen zaal met 220 zitplaatsen waarjaarlijks 60 tot 70 voorstellingenzijn. Ook in Dinxperlo, Zevenaarof Culemborg kun je artiesten alsDolf Janssen, Pauline Cornelis-sen of Theo Maassen zien, al ishet maar als try out.In de afgelopen twintig jaar namook het theaterbezoek toe. Vol-gens de Vereniging van Schouw-burg- en Concertgebouwdirec-ties ging in 2010 ging nog 60 pro-cent van de Nederlanders min-stens drie keer per jaar naar eenvoorstelling of concert. Dat is nuiets minder maar het gaat nogsteeds om minstens 15 miljoenbezoeken. Veel meer dan het be-zoek aan betaald voetbal.Nederland heeft met zijn grotedichtheid aan theaters en diver-siteit aan voorstellingen eenuitstekende infrastructuurvoor podiumkunsten

Nederland heeft 400theaters waarvan er 156meer dan 75 voorstellin-gen per jaar hebben.Jaarlijks zijn er zo’n2.500 nieuwe shows.

Niet ver reizenvoor theater

2 3 4 5

Team samenstellen. De acteurs worden geëngageerd. Zo ook de lichtontwerper, decorbouwer, kostuumontwerper.

Eerste lezing. Dit is de aftrap van de repetitieperiode. Letterlijk houdt het in dat de acteurs hun tekst voorlezen. Bij een theatergezel-schap is dit een bijzonder moment want iedereen die met de productie van doen heeft, is hierbij aanwezig. Intussen zakelijk: posters en flyers maken, persberichten, interviews regelen en andere pr-acties.

Repeteren. De acteurs repeteren hun stuk. De decorontwerper en -bouwers werken aan het decor, lichtontwerper en technici zorgen voor licht en geluid. De afdeling productie regelt rekwisieten en het logistieke proces.

Montageweek. In de montageweek komt alles bij elkaar. Het spel maar ook de kostuums, decor, licht en rekwisieten. Iedere repetitie is meer aangekleed. Er wordt hier en daar nog wat aangepast en verfijnd. De laatste repetitie van deze week is de generale repetitie.

Zes maanden voor première

Tien weken voor première

Negen weken voor première

Twee weken voor première

46 EXTRA

muziek

Toneelgroep Oostpool - Het Proces (di 1/10, za 5+di 8 t/m za 12/10+vr 29/11Arnhem, do 14/11 Doetinchem, vr 1/11 Wageningen, za 16/11 Nijmegen)Gerard Cox, Joke Bruijs e.a. - Alles went behalve een vent (woe 25/9 Doetin-chem (try-out), zo 20/10 Veenendaal, za 30/11 Nijmegen)Anne Wil Blankers - Madame Rosa (za 11/1 Nijmegen, vr 17/1 Wageningen, vr7/2 Tiel, za 5/4 Veenendaal, di 15/4 Doetinchem, vr 2+za 3/5 Arnhem)

Scapino Ballet Rotterdam - The great bean (za 2/11 Nijmegen, vr 21/4 Wage-ningen )Het Nationale Ballet - Dromen (woe 21/5 Arnhem)Introdans - Russisch rumoer (do 7+8/2 en vr 5+6/4 Arnhem, di 11/3 Nijmegen,do 17/4 Doetinchem, vr 25/4 Wageningen)Het internationaal danstheater - Fado (vr 28/2 Tiel, vr 12/4 Arnhem)Conny Janssen Danst - How long is now (za 7/12 Wageningen, vr 14/2 Nijme-gen)

Philippe Geubels - Made in Belgium (di 11/2 Arnhem, di 11/2 Arnhem, woe12/2 Nijmegen, vr 14/2 Tiel)Ronald Goedemondt - De R van Ronald (woe 30/10 Doetinchem, za 2/11 Wa-geningen, vr 15/11 Winterswijk, di 25/3 Nijmegen, woe 2/4 Tiel)Lenette van Dongen - Roedel (woe 30/10 Veenendaal, do 19/12 Wageningen,za 1/2 Tiel, do 13/2 Doetinchem, woe 30/4 Arnhem, do 15/5 Nijmegen)

Op stap met Dirk Scheele - Op de boerderij (2+) (woe 19 feb Doetinchem, zo6/4 Tiel, ma 21/4 Nijmegen (peuterfestival))Maas - Wild thing (6+) (zo 6 okt Tiel, zo 5/1 Arnhem)Pluk van de Petteflet (4+) (zo 6/4 Nijmegen, za 19/4 Wageningen, 3/5 Tiel)Theater Terra - Het Kerstverhaal van Kleine Ezel (4+) (za 14/12 Arnhem, zo29/12 Nijmegen)Assepoester De Musical (4+) (woe 2/10 Zevenaar, za 12/4 Doetinchem, ma21/4 Nijmegen, za 10/5 Veenendaal)

Vijftig tinten...de musical (do 10/10 Doetinchem, vr 11 okt Tiel, do 17/10 Nij-megen)Love Story (di 10 + woe 11 dec Veenendaal, za 1 + zo 2 + di 3 + woe 4 feb Nij-megen, di 11 + woe 12 feb Tiel, do 13 + vr 14 feb Arnhem, 28 t/m 30 mrt Doet-inchem)Flashdance (vr 20 + za 21 sept Tiel (try out), woe 6 + do 7 nov Doetinchem, 11+ 12 dec Nijmegen)Hair (za 29/3 Nijmegen)

Het Gelders Orkest - De Verbeelding klinkt (za 5 okt Arnhem, zo 6 okt Nijme-gen, vr 11 okt Ede)Live from Buena Vista (vr 21 mrt Doetinchem, di 8/4 Nijmegen (De Vereeni-ging, di 18/4 Tiel, vr 25/4 Arnhem))A’dam Klezmer Band - BENJA, gangsters & entertainers (za 5/10, Tiel, za19/10 Arnhem, do 24/10 Nijmegen (De Vereeniging), za 30/11 Doetinchem)Ricky Koole & Leo Blokhuis - Buitenstaanders (vr 10/1 Tiel, za 15/2 Nijmegen,do 20/2 Wageningen)

� Arnhem: Schouwburg Arnhem,tel. 026-4437343, www.mssa.nl

� Tiel: Schouwburg Agnietenhof,tel. 0344-673500, www.agnieten-hof.nl

� Nijmegen: Stadsschouwburg Nij-megen en Concertgebouw De ver-eeniging, tel. 024-3221100,www.keizerkarelpodia.nl

� Veenendaal: Theater De Lampe-giet, tel. 0318-540141, www.lam-pegiet.nl

� Doetinchem: Schouwburg Amphi-on, tel. 0314-376000

� Wageningen: Theater Junushoff,tel. 0317-465500, www.junus-hoff.nl

De theaters van Neder-land presenteren dezerdagen hun nieuwe pro-gramma voor het ko-mende seizoen. Watmoeten we zien en waarkan dat? Per genre eenaantal tips voor nieuwevoorstellingen in Gelder-se theaters, inclusief despeeldata.

seizoen

tips

nieuw

theater

dataspeelOVERZICHT THEATERS

6 7

De eerste opvoering.Voor iedereen die heeft meege-werkt aan de productie een feestelijke dag. Dan mag een stuk ook gerecenseerd worden dus is bekend hoe het ontvangen wordt door publiek en deskundigen.

Try outs.In deze week is ’s avonds een voorstelling met publiek. Overdag zijn er repetities en worden nog kleine verbeteringen aangebracht in spel en aankleding van het stuk.

Een weekvoor première

Première!

jeug

d

dans

toneel CABARET

MUSICAL

DE GELDERLANDER WOENSDAG 15 MEI 2013 EXTRA 47

door Babette Pul

Cabaretier GuidoWeijers windt ergeen doekjes om:„Beunhazen wil-len profiteren entheaterbezoekerszijn daar de dupe

van. Die betalen woekerprijzen.Niet steunen, maar uitroeien diehandel.”Dagelijks kopen duizenden men-sen kaarten voor theatervoorstel-lingen, concerten, voetbalwed-strijden en andere evenementenvia internet. Wat veel mensenniet weten is dat veel van diekaarten zijn opgekocht door tus-senhandelaren die ze vervolgenstegen veel hogere prijzen te koopaanbieden op hun websites.„Pure oplichterij”, stelt SP-Twee-de Kamerlid Jasper van Dijk. „De-ze bureaus maken misbruik vaneen behoefte en proberen zo veelmogelijk mensen zo veel moge-lijk geld uit de zak te kloppen.De doorverkoop van tickets kanmij niet hard genoeg worden aan-gepakt.”Van Dijk zet zich in om een wets-voorstel door de Eerste Kamer teloodsen dat de tussenhandel te-gengaat. Zo mogen kaarten nietlanger worden doorverkocht te-gen een hogere prijs dan de oor-spronkelijke verkoopprijs. De ver-koper mag nog wel administratie-kosten in rekening brengen maarniet meer dan 20 procent van deoorspronkelijke prijs.De wet werd in 2010 al aangeno-men door de Tweede Kamer. Be-handeling door de Eerste Kamerlaat lang op zich wachten, ondermeer door de val van het eerstekabinet Rutte. „Ik word vaak ge-beld door organisaties en arties-ten die me op het hart drukkenvooral haast te maken. Ik ga nietover de agenda maar als het mee-

zit lukt het nog voor de zomer.”Onderzoek van de Rijksuniversti-teit uit 2010 wijst uit dat de wetonwenselijk is aangezien de tick-ethandel een aanvulling zou zijnop de bestaande markt. „Onzin”,zegt Van Dijk. „Het gaat niet omeen fles wijn of een pakje marga-rine dat je overal kunt kopen.Voor een concertkaartje moet jenaar een bureau dat de kaartenmassaal heeft opgekocht.”Volgens hetzelfde onderzoek zoubovendien slechts 3,7 procent vanalle toegangskaarten wordendoorverkocht. Van Dijk heeft ech-ter de indruk dat het inmiddelsom een veel hoger percentagegaat. „Helaas zijn er geen recentecijfers maar ik zal erop aandrin-gen dat we de meest recente fei-

ten op een rijtje krijgen.”Voorlopig waarschuwen theatersop hun website voor wederverko-pers en wijze op de campagne‘Weet waar je koopt’ van onderandere de Vereniging Schouw-burg- en Concertgebouwdirec-ties. Ook veel organisaties uit demuziek- en evenementen-branche en artiesten hebben zichaangesloten om mensen duide-lijk te maken waar ze wel en nietmoeten kopen.Wie zeker wil zijn koopt kaartenaan de kassa of via de websitevan het theater zelf.

Op de website weetwaar-jekoopt.nl staat een lijst van officiëlevoorverkoopadressen.

Sinds e-tickets gemeengoed zijn ishet verkopen van een kaartje erniet veiliger op geworden. Je moetmaar hopen dat je het kaartje alskoper ontvangt en als verkopermoet je het kaartje vaak al verstu-ren voor je je geld hebt. En dan iser ook nog de kans dat het pdf-jeal eerder is gebruikt.Sinds februari van dit jaar kunnenkaarten veilig worden verhandeldop ticketswap.nl, een initiatief vandrie twintigers die uit frustratieeen veilige oplossing zochten. Dekaarten kunnen voor maximaal

120 procent van de verkoopprijsworden aangeboden dus van woe-kerprijzen is geen sprake. Betalengaat via iDEAL waarna het kaartjedirect wordt gemaild.Om te voorkomen dat kaartentoch eerder worden gebruikt doorde oorspronkelijke eigenaar zijnde initiatiefnemers in gesprek metbedrijven die de tickets uitgeven,zoals PayLogic en Ticketscript. Zijzouden bij de verkoop van eenkaartje een nieuwe pdf kunnen ge-nereren en het oude ongeldig ma-ken.

Theaterkaartjes tegenwoekerprijzen. Eendoorn in het oog van ar-tiesten, schouwburgdi-recteuren én de argelo-ze bezoeker.

Tweedehands kaartjes veiligkopen en verkopen

Jacht op de ticketbureaus

� Vandaag begint bij de Stadsschouwburg Nijmegen de kaartverkoop voor het nieuwe theaterseizoen. foto Do Visser

8

Het land in.

tot drie maanden opgevoerd.

Twee tot drie maanden na première

Het Gelders Orkest daar horen we

Mensen binnen en buiten de concertzaal ráken met live klassieke muziek,

dat is wat Het Gelders Orkest nastreeft. Als hedendaagse schatbewaarders

van een uniek erfgoed inspireren en ontroeren we ons publiek met grootse

solisten, inspirerende dirigenten en verrassende nieuwe combinaties.

Benieuwd? Op www.hetgeldersorkest.nl vertellen wij je graag meer.

LAAT JE RAKEN

Vraag de gratis brochure aan

via [email protected]

Theater

Documents

Transcript of Theater