Terugspoelen Turners zijn mensen die naar 1941 hunkeren ... · Sommige mensen vinden het zeer...

6
Orgaan 'Het Veerwerk' drukt het zwaarst op algemene kas Terugspoelen naar 1941 Turners zijn mensen die hunkeren naar veel licht' Even hebben we ons afgevraagd: heeft 'Terugspoelen naar 1941' wel zin na alle terug- en vooruitblikken in het voorgaande nummer, ter gelegenheid van het vijftigjarig jubileum. Als gebruikelijk bladerden we voor de jaarlijkse rubriek, waarin vermeld wat veertig jaar geleden plaatsgreep, in de gebonden Veerwerk-jaargang van 1941. In bezet Nederland greep nog voldoende plaats op smalfilmgebied om er in deze laatste maand van 1981 bij stil te staan. Allereerst even de redactie aan het woord. Uit Het Veerwerk, 10e jaargang januari 1941 over 'Een nieuw filmjaar 1941' en- kele fragmenten in de toen geldende spelling: Het ongeluksjaar 1940 is achteruitgewe- ken naar de geschiedenis. Een nieuwjaar ligt voor ons, helaas reeds besmet met alle ellende, die 1940 ons bracht. Groot leed heerscht alom. Voor velen is het duister: het heden en de toekomst. Dur- ven wij dan toch te schrijven over het filmjaar 1941, alsof er niets belangrijker was dan onze smalfilm? Ja, wij durven het. Wij durven het, omdat filmers menschen zijn, die hunkeren naar licht, naar veel licht. Het zijn menschen met open oog voor het leven en zijn vele mogelijkheden. Al worden in deze dagen meer de gruwelijke mogelijkheden openbaar dan de betere, het verlangen naar vrede en licht wordt er slechts vuri- ger door. Onder de aardsche dingen heet als cul- tuurgoed de film een groote plaats, naast ons werk, soms ook in ons werk; een plaats, die wij, filmers niet meer afstaan. Daarvoor heeft de film een te vasten greep op ons gekregen, dat levenlooze lint, dat toch het rythme van het echte leven in zich draagt. 'Het Veerwerk en 2 dubbeltjes' Ja lezers, het is zover! De fiscus heeft met de omzetbelasting ook de tijd- schriften belast, en ons Veerwerk bela- den met 20 et. We zijn er zeker van, dat de beurs van iedere lezer voldoende veerkrachtig is, om deze 2 dubbeltjes van zijn zak in onze zak te laten springen. De kwitan- ties zijn reeds uit voor hen, die nog geen abonnementsgeld betaalden. Willen zij, die reeds ƒ 4,— gireerden, ons nu even de Omzetbelasting voldoen? ƒ 0,20 op giro 16881. Adm. VEERWERK Zoo willen wij in '41 met open oogen het leven gadeslaan, opmerkzaam waarne- men en zien wat en hoe wij het in film kunnen weergeven. Met den vurigen wensch 'Vrede in 1941' meenen wij onzen lezers het beste te kunnen wenschen wat mogelijk is. Aan de hand van de hierboven geplaatste tekening toont R. ten Kate aan, dat titels met geprojecteerde achtergrond 'niet boven onze kracht gaan' zoals eerder in het tijdschrift was opgemerkt. De bewe- ring van de schrijver was in zijn alge- meenheid onjuist. Titels met stilstaande geprojecteerde achtergrond of titels waarbij een van achteren doorbelicht diapositief opgenomen wordt, zijn zeer goed te maken. Proefnemingen hebben mij de overtuiging gegeven, dat zelfs het maken van titels met geprojecteerde be- wegende achtergrond (zoals bij de nor- maalfilm dikwijls gebruikt wordt) voor de amateur mogelijk is, als deze zijn ei- sen niet te hoog stelt. Aanschaf van filmliteratuur was een (ook toen) prijzenswaardige zaak, waarvoor niet al te diep in de beurs hoefde te worden getast. Tekst van advertentie: Het kost ƒ 2,40. Maar u spaart er ƒ 24,— aan niis- lukte films mee uit. Koop HEX SMAL- FILMBOEK. Tijdfilms Uit een voorwoord: Oostenrijk, Polen, Finland, Noorwegen, 10 mei, de slag in Frankrijk, Albanië; wij leren meer ge- schiedenis in de praktijk dan op de schoolbanken! Later, als we grijze grootvaders zijn en de smalle gekleurde geluidsfilms, door onze kleinzoons op- genomen zien, zullen we ons af en toe terugtrekken om dat wonderlijk mengsel van wereldhistorie en persoonlijke ge- beurtenisjes door te lezen. Zouden we er ook een film van hebben? Het filmen van bezettingstroepen is ver- boden. Maar volkomen toegestaan is het filmen van een taxi-zeppelin, die met zijn Wij verzoeken de secretarissen der afdelingen vriendelijk hun verslagen getypt, het papier aan één kant be- schreven, in te zenden. Met potlood geschreven verslagen worden in 't vervolg niet meer opge- nomen. Red. V.W.

Transcript of Terugspoelen Turners zijn mensen die naar 1941 hunkeren ... · Sommige mensen vinden het zeer...

Page 1: Terugspoelen Turners zijn mensen die naar 1941 hunkeren ... · Sommige mensen vinden het zeer des-kundig indien zij veel met vreemde woorden spreken. Waarom b.v. ook niet een goed

Orgaan 'Het Veerwerk' drukt het zwaarst op algemene kas

Terugspoelennaar 1941

Turners zijn mensen diehunkeren naar veel licht'

Even hebben we ons afgevraagd: heeft 'Terugspoelen naar 1941' wel zin na alle terug- en vooruitblikken in het voorgaandenummer, ter gelegenheid van het vijftigjarig jubileum. Als gebruikelijk bladerden we voor de jaarlijkse rubriek, waarinvermeld wat veertig jaar geleden plaatsgreep, in de gebonden Veerwerk-jaargang van 1941. In bezet Nederland greep nogvoldoende plaats op smalfilmgebied om er in deze laatste maand van 1981 bij stil te staan.

Allereerst even de redactie aan het woord.Uit Het Veerwerk, 10e jaargang januari1941 over 'Een nieuw filmjaar 1941' en-kele fragmenten in de toen geldendespelling:Het ongeluksjaar 1940 is achteruitgewe-ken naar de geschiedenis. Een nieuwjaarligt voor ons, helaas reeds besmet metalle ellende, die 1940 ons bracht. Grootleed heerscht alom. Voor velen is hetduister: het heden en de toekomst. Dur-ven wij dan toch te schrijven over hetfilmjaar 1941, alsof er niets belangrijkerwas dan onze smalfilm?Ja, wij durven het. Wij durven het, omdatfilmers menschen zijn, die hunkeren naarlicht, naar veel licht. Het zijn menschenmet open oog voor het leven en zijn velemogelijkheden. Al worden in deze dagenmeer de gruwelijke mogelijkhedenopenbaar dan de betere, het verlangennaar vrede en licht wordt er slechts vuri-ger door.

Onder de aardsche dingen heet als cul-tuurgoed de film een groote plaats, naastons werk, soms ook in ons werk; eenplaats, die wij, filmers niet meer afstaan.Daarvoor heeft de film een te vastengreep op ons gekregen, dat levenloozelint, dat toch het rythme van het echteleven in zich draagt.

'Het Veerwerk en 2 dubbeltjes'Ja lezers, het is zover! De fiscus heeftmet de omzetbelasting ook de tijd-schriften belast, en ons Veerwerk bela-den met 20 et.We zijn er zeker van, dat de beurs vaniedere lezer voldoende veerkrachtig is,om deze 2 dubbeltjes van zijn zak inonze zak te laten springen. De kwitan-ties zijn reeds uit voor hen, die nog geenabonnementsgeld betaalden. Willenzij, die reeds ƒ 4,— gireerden, ons nueven de Omzetbelasting voldoen?ƒ 0,20 op giro 16881.

Adm. VEERWERK

Zoo willen wij in '41 met open oogen hetleven gadeslaan, opmerkzaam waarne-men en zien wat en hoe wij het in filmkunnen weergeven.Met den vurigen wensch 'Vrede in 1941'meenen wij onzen lezers het beste tekunnen wenschen wat mogelijk is.

Aan de hand van de hierboven geplaatstetekening toont R. ten Kate aan, dat titelsmet geprojecteerde achtergrond 'nietboven onze kracht gaan' zoals eerder inhet tijdschrift was opgemerkt. De bewe-ring van de schrijver was in zijn alge-meenheid onjuist. Titels met stilstaandegeprojecteerde achtergrond of titelswaarbij een van achteren doorbelichtdiapositief opgenomen wordt, zijn zeergoed te maken. Proefnemingen hebbenmij de overtuiging gegeven, dat zelfs hetmaken van titels met geprojecteerde be-wegende achtergrond (zoals bij de nor-maalfilm dikwijls gebruikt wordt) voorde amateur mogelijk is, als deze zijn ei-sen niet te hoog stelt.

Aanschaf van filmliteratuur was een (ooktoen) prijzenswaardige zaak, waarvoorniet al te diep in de beurs hoefde te wordengetast. Tekst van advertentie: Het kostƒ 2,40. Maar u spaart er ƒ 24,— aan niis-

lukte films mee uit. Koop HEX SMAL-FILMBOEK.

TijdfilmsUit een voorwoord: Oostenrijk, Polen,Finland, Noorwegen, 10 mei, de slag inFrankrijk, Albanië; wij leren meer ge-schiedenis in de praktijk dan op deschoolbanken! Later, als we grijzegrootvaders zijn en de smalle gekleurdegeluidsfilms, door onze kleinzoons op-genomen zien, zullen we ons af en toeterugtrekken om dat wonderlijk mengselvan wereldhistorie en persoonlijke ge-beurtenisjes door te lezen.Zouden we er ook een film van hebben?Het filmen van bezettingstroepen is ver-boden. Maar volkomen toegestaan is hetfilmen van een taxi-zeppelin, die met zijn

Wij verzoeken de secretarissen derafdelingen vriendelijk hun verslagengetypt, het papier aan één kant be-schreven, in te zenden.Met potlood geschreven verslagenworden in 't vervolg niet meer opge-nomen.

Red. V.W.

Page 2: Terugspoelen Turners zijn mensen die naar 1941 hunkeren ... · Sommige mensen vinden het zeer des-kundig indien zij veel met vreemde woorden spreken. Waarom b.v. ook niet een goed

Terugspoelennaar 1941

grote gaskist door de lege straten vliegt.Eveneens een close-up van b.v. eenbrievenbus met witgekalkte rand en withuisnummer. Een strandjuttersfïets, be-laden met wrakhout als brandstof is eenecht tijdbeeld, gevolgd door een close-upvan de bonnenmap en de leegvliegendehuishoudbeurs als trucfilm! Het ver-knippen van een tennisjasje tot een jurkvoor de dochter komt er ook op voor.En de couranten-ballen-perserij, een filevoor het distributiekantoor, een bordzuurkool, waarbij iemand a la CharlotteKohier, denkbeeldige verse worst zit teeten?Afgewisseld met een enkele belangrijkecourantenpagina met grote kop heeftzulk een 'tijd'film zeker waarde, waarbijwij vooral denken aan een later hersteldcontact met in Indië vertoevende fami-lieleden. Die natuurlijk ook ijverig fil-men!

Kostbaar orgaanDe algemeen penningmeester J. L. Cle-ment bepleit daadwerkelijke herzieningvan de afdelingsbijdragen aan de alge-mene kas. Het komt maar al te vaakvoor, dat leden honderden guldens uit-geven aan toestellen films, doch opko-men tegen een uitgave van slechts enkeleluttele guldens meer per jaar aan con-tributie, waarvan zij uiteindelijk toch zelfhet profijt trekken.

Het zwaarst drukt op de algemene kashet orgaan. In 1938 bedroegen de kostenvan 'Het Veerwerk' 60% van de totaleuitgaven. Sedert dien is dit opgelopen tot76% (1940). Het lijkt bijna of de 'Veer-werk'bijdrage te hoog is. Op Secreta-riaat, Nat. Filmwedstrijd, drukwerk e.a.moet danig beknibbeld worden. Desteeds stijgende kosten van 'Het Veer-werk' vinden hun oorzaak in verhogingvan de papierprijzen, drukkosten, om-zetbelasting, enz.

Tegenover de ontvangsten per lid vanƒ 2,50 staan de volgende uitgaven:'Veerwerk' abonnement ƒ 2.—al le ove r ige u i t g a v e n :SecretariaatCongreskostenNat. FilmwedstrijdPropaganda ƒ 0,50DrukwerkOnkosten PenningmeesterDiversen, enz. enz.

Schrijf het onsNet zoals heden ten dage, zijn nieuweleden altijd hartelijk welkom.R. Teunis-sen van de afdeling Propaganda, richttezich tot de Smalfïlmers in Nederland. Weontlenen:Voor zover wij bij machte zijn u doormiddel van dit blad te bereiken, wil iknogmaals proberen u tot actieve 'club-fil-mers' te bekeren.Behalve zij, die reeds lid zijn, bedoel iknatuurlijk in de eerste plaats die grotemassa filmers welke geen lid van een Af-deling van onze Liga zijn en hendieAlgemeen lid zijn, in streken waarmeer filmers een Afdeling kunnen vor-men.

ttrs

De beroemde optische fabriek Berthiot brengtu een groothoek-toevoeging en twee tele-len-zen. Deze worden op de normale optiek vanuw 8 mm camera geplaatst en geven dan eengroothoek-beeld, of 2 en 3 x tele-werking!Voorlopig voor de volgende camera's: CineKodak 8 Obj. 2.7 f.f. - Siemens 8 R Dit mar 2.5f . f. - 1.8 f.f. - Zeiss Movikon K 8 - Eumig allemodellen 8 mm met batterij en cel - Agfa Mo-

Blijft in onze mooie, moeilijke en ookenigszins kostbare liefhebberij niet al-leen staan. U bereikt hiermee geen be-vrediging in uw werk. Zelden (slechtseen enkeling uitgezonderd), is er op deNationale Kinowedstrijd een film be-

Waarom niet montagekijker?Niemand minder dan onze huidige mede-weker L. H. Tobias klom in de pen om devolgende tekst (het onderwerp blijft ac-tueel - Red.) aan het papier toe te vertrou-wen.

Gebruik Nederlandse woordenEnkele jaren geleden stapte ik een foto-handel binnen om een terugwikkelaar tekopen. U weet wet, zo'n apparaat waar-mede men vertoonde films weer projec-tieklaar maakt. 'Een terugwikkelaar?'zei de bediende, 'u bedoelt een omrol-ler'. Tegenwoordig spreekt bijna iedervan een 'omroller', zelfs in het mooieSmalfilmboek wordt dit on-Nederlandsewoord gebruikt. En waarom? Waaromgebruikt men niet het veel betere en Ne-derlandse woord 'terugwikkelaar', in-plaats van omroller van het Duitse woord'Umroller'. Dezelfde fotohandelaarsprak van 'filament' (Engels), waarmedehij de gloeidraad van een projectielamp

bedoelde. In cabines hoort men opera-teurs spreken van 'blende' of 'blender',van het Duitse 'Blende', waarmede ze devlinder van het apparaat bedoelen. Ookin de fotografie spreekt men van hetDuitse woord blende waarmede diafrag-ma bedoeld wordt.Onlangs nog ontving ik een brief van een'filmexpert'; deze heer had 't over ge-luidssmalfilms en schreef: 'Desoundfilms zijn Duitse norm'. Waaromblijft deze heer niet in 'stijl' en schrijft:'De toonfilms (v.h. Duitse 'Tonfilm') zijnDuitse norm', of hetgeen het beste was'De geluidsfilms zijn enz'. Tenslotte isgeluidsfilm het enige Ned. woord voor'soundfilm' of'Tonfilm'.M.i. zijn vele dezer woorden ontstaandoor ondeskundig verlaten van broch-uretjes of folders van smalfilmappara-ten uit de Engelse of Duitse taal. De foto-handelaars nemen deze woorden over enzo verspreiden deze zich. Het is zeer

waarschijnlijk dat, indien het Fransesmalfilmformaat 9'/2 in Nederland meerpopulair was, men beslist zou sprekenvan 'Gazette' inplaats van journaal.Sommige mensen vinden het zeer des-kundig indien zij veel met vreemdewoorden spreken.Waarom b.v. ook niet een goed Neder-lands woord gekozen voor het Engelse'viewer'. De vertaler van de brochures iswaarschijnlijk voor dit woord terugge-deinsd. Na enig nadenken vond ik voordit woord 'montagekijker'. Ogenschijn-lijk lijkt dit woord vreemd, doch evenalsomroller (hetgeen bovendien geen Ne-derlands is) zou de vertaler hiermede ze-ker succes hebben.Waarom in de smalfilmwereld niet enigegoede Nederlandse woorden gelan-ceerd? L. H. Tobias

Page 3: Terugspoelen Turners zijn mensen die naar 1941 hunkeren ... · Sommige mensen vinden het zeer des-kundig indien zij veel met vreemde woorden spreken. Waarom b.v. ook niet een goed

Terugspoelennaar 1941

kroond kunnen worden van iemand dieniet in clubverband het filmen 'onder deknie' heeft gekregen; alle goede leerboe-ken ten spijt.Als we een mooie film zien, dan kan eengeoefend filmer slechts gissen hoeveelmeter er van weggeknipt is voor hij'mooi' was. En juist deze wegknipsels;hiervan leert een nieuweling meer danvan alle theorie. Bent u lid van een film-club dan ziet u veel weggeknipte stukkenfilm die u toevallig zelf niet hebt betaald.Wilt u filmen in clubverband? Schrijf hetons.Weet u meer filmers? Schrijf het ons.Wilt u wat weten van de Liga: Schrijf hetons.Wat u wilt weten . . .? Schrijf het ons!Weet u meer dan wij??? SCHRIJF HETONS!!!

Over inspiratie'Compendium' vulde de rubriek .. . Uit 'twijsgeerige hoecksken! Onderstaandepreek kreeg een vriend toebedeeld, vanwie de camera op non-actief stond.'Welnu kerel, wat heb je in het laatstehalfjaar, dat we elkaar niet gezien heb-ben, al zo aan film bedreven'Tja, ik pleeg geen films meer, de laatstetijd, zei mijn vriend . . . reizen kan je nietmeer, in ons landje filmverbod hier enfilmverbod daar... dan de films zo'nvijfentwintig procent duurder of nogmeer.. . ''Waar haal je dan de inspiratie om tefilmen vandaan!' Daar hadden we hetlek.'Inspiratie' deed ik érg verwonderd! 'In-spiratie?, waar je die vandaan haalt?' Zegeens, waar haal je moed vandaan? Moedom te leven, moed om te strijden, moedom iets te ondernemen, om iets aan tepakken, iets te bereiken, als de moeilijk-heden je bij 'bossen' aangrijnzen.. .

Ook toen. é .'Door een verwisseling op de om-keerinrichting heb ik een verkeerdefilm terug ontvangen, ter lengte van 50voet 8 mm film met allerlei straatto-nelen (straatartisten, duiven,touwtjesspringen, enz.). Mijn filmbevat mobilisatie-opnamen, die ikzeer gaarne terug had voor complete-ring van een film. Tot nu toe zijn allenasporingen vergeefs geweest. Mis-schien kan nu een lezer van 'Het Vee-rwerk' mij helpen. Bij voorbaat be-dankt voor de moeite'.

Mr. J. P. S. Lucardie

Een hoek van de ten-toonstelling vansmalfilmapparaten entoebehoren, welke deafdeling Groningenorganiseerde. Deheer Meyer op zijnelectrisch voortbe-wogen camerawagen.Op de achtergrondvoor het scherm debefaamde dubbeledraaitafel van de heerMeyer.

Foto J. ThieFa. Capi.

zoals in deze tijd. Die moed krijg je uitjezelf, door je geestelijk in te spannen.Evengoed als we uit onze innerlijkekracht moeten putten om onze arbeidvoor het dagelijks brood te kunnen uit-voeren, moeten we ook uit die bron put-ten voor het geest-verkwikkende werkvan onze liefhebberijen.Inspiratie is produkt van de geest, waar-van we echter voor onze filmerij niet zul-ke doses nodig hebben, als we wel eensveronderstellen. Edison zei altijd, dat deverhouding van inspiratie tot transpiratieongeveer l tot 20 was! Zó is het ook bijonze filmerij! Heus!Dus? vroeg mijn ietwat onthutstevriend.. .Dus?. . .je hebt niet de échte belangstellingvoor je hobby! Dat is alles! Waaruitwordt de inspiratie licht geboren!Hij heeft het tenslotte toegegeven!

Beoordelen filmsIn het oktobernummer gaat D. Knegt inop een 'moeilijk probleem', de beoorde-ling van de films in wedstrijden. Uiter-aard bekort volgt hier zijn visie:Beoordelen van smalfilms in wedstrijdenis een uiterst moeilijke zaak. Er zijn nietvele amateurs, die zich daarvan reken-schap geven, hetgeen welbeschouwdverbazingwekkend is, daar zij zelf in deeerste plaats belang hebben bij een juistebeoordeling van het dor hen ingezondenwerk. Beoordeling van wedstrijdfilmsberustte tot nu toe vrijwel op gevoels-ar-gumenten, waarbij wij hoogstens eenenigszins omlijnde verdeling hadden tus-sen de technische en de artistieke kwali-teiten van de film; doch in de kern warener geen vaste normen. Het is de hoogstetijd, dat wij deze gaan opsporen en vast-leggen.Welke maatstaven nu, moeten wordenaangelegd voor de films, die ter beoorde-ling worden overgelegd? Naar onze me-ning drie:Ie. de film-idee;2e. techniek-beheersing;3e. kunstzinnige uitbeelding.Dit zijn de drie allesbeheersende facto-ren, waarom al het andere draait.

Over de film-idee als zodanig valt dit tezeggen, dat deze primair is ten aanzienvan de waarde van de film. De film meteen technisch-illustere en suprême uit-voering, kan toch een mislukking zijn.

PuntenaantalEen derde van het totaal te verwervenpunten-aantal is voor het film-idee. Hetis misschien te weinig, maar het is abso-luut niet te veel. We hebben hier immerste doen met scheppingsvermogen, methet intellect, het brein, waaruit een film-gedachte voortkomt.Dan krijgen we als punt twee: de tech-niek-beheersing, misschien nog een-voudiger te spreken van 'techniek', zon-der meer. Wat valt daar onder? In deeerste plaats natuurlijk: de fotografie endan camera-instelling, licht en beeld-hoek. Iemand, die het héél nuchter wil

Om het nieuws 'Uit de afdelingen' wat op tefleuren, waren de bovenstaande vignetten ingebruik.

Page 4: Terugspoelen Turners zijn mensen die naar 1941 hunkeren ... · Sommige mensen vinden het zeer des-kundig indien zij veel met vreemde woorden spreken. Waarom b.v. ook niet een goed

Terugspoelennaar 1941

kroond kunnen worden van iemand dieniet in clubverband het filmen 'onder deknie' heeft gekregen; alle goede leerboe-ken ten spijt.Als we een mooie film zien, dan kan eengeoefend filmer slechts gissen hoeveelmeter er van weggeknipt is voor hij'mooi' was. En juist deze wegknipsels;hiervan leert een nieuweling meer danvan alle theorie. Bent u lid van een film-club dan ziet u veel weggeknipte stukkenfilm die u toevallig zelf niet hebt betaald.Wilt u filmen in clubverband? Schrijf hetons.Weet u meer filmers'? Schrijf het ons.Wilt u wat weten van de Liga: Schrijf hetons.Wat u wilt weten .. .? Schrijf het ons!Weet u meer dan wij??? SCHRIJF HETONS!!!

Over inspiratie'Compendium' vulde de rubriek . . . Uit 'twijsgeerige hoecksken! Onderstaandepreek kreeg een vriend toebedeeld, vanwie de camera op non-actief stond.'Welnu kerel, wat heb je in het laatstehalfjaar, dat we elkaar niet gezien heb-ben, al zo aan film bedreven'Tja, ik pleeg geen films meer, de laatstetijd, zei mijn vriend . . . reizen kan je nietmeer, in ons landje filmverbod hier enfilmverbod daar. . . dan de films zo'nvijfentwintig procent duurder of nogmeer. . . ''Waar haal je dan de inspiratie om tefilmen vandaan!' Daar hadden we hetlek.'Inspiratie' deed ik érg verwonderd! 'In-spiratie?, waarje die vandaan haalt?' Zegeens, waar haal je moed vandaan? Moedom te leven, moed om te strijden, moedom iets te ondernemen, om iets aan tepakken, iets te bereiken, als de moeilijk-heden je bij 'bossen' aangrijnzen . . .

Ook toen. „V'Door een verwisseling op de om-keerinrichting heb ik een verkeerdefilm terug ontvangen, ter lengte van 50voet 8 mm film met allerlei straatto-nelen (straatartisten, duiven,touwtjesspringen, enz.). Mijn filmbevat mobilisatie-opnamen, die ikzeer gaarne terug had voor complete-ring van een film. Tot nu toe zijn allenasporingen vergeefs geweest. Mis-schien kan nu een lezer van ' Het Vee-rwerk' mij helpen. Bij voorbaat be-dankt voorde moeite'.

Mr. J. P. S. Lucardie

Een hoek van de ten-toonstelling vansmalfilmapparaten entoebehoren, welke deafdeling Groningenorganiseerde. Deheer Meyer op zijnelectrisch voortbe-wogen camerawagen.Op de achtergrondvoor het scherm debefaamde dubbeledraaitafel van de heerMeyer.

Foto J. ThieFa. Capi.

zoals in deze tijd. Die moed krijgje uitjezelf, door je geestelijk in te spannen.Evengoed als we uit onze innerlijkekracht moeten putten om onze arbeidvoor het dagelijks brood te kunnen uit-voeren, moeten we ook uit die bron put-ten voor het geest-verkwikkende werkvan onze liefhebberijen.Inspiratie is produkt van de geest, waar-van we echter voor onze filmerij niet zul-ke doses nodig hebben, als we wel eensveronderstellen. Edison zei altijd, dat deverhouding van inspiratie tot transpiratieongeveer l tot 20 was! Zó is het ook bijonze filmerij! Heus!Dus? vroeg mijn ietwat onthutstevriend . . .Dus?. . .je hebt niet de échte belangstellingvoor je hobby! Dat is alles! Waaruitwordt de inspiratie licht geboren!Hij heeft het tenslotte toegegeven!

Beoordelen filmsIn het oktobernummer gaat D. Knegt inop een 'moeilijk probleem', de beoorde-ling van de films in wedstrijden. Uiter-aard bekort volgt hier zijn visie:Beoordelen van smalfilms in wedstrijdenis een uiterst moeilijke zaak. Er zijn nietvele amateurs, die zich daarvan reken-schap geven, hetgeen welbeschouwdverbazingwekkend is, daar zij zelf in deeerste plaats belang hebben bij een juistebeoordeling van het dor hen ingezondenwerk. Beoordeling van wedstrijdfilmsberustte tot nu toe vrijwel op gevoels-ar-gumenten, waarbij wij hoogstens eenenigszins omlijnde verdeling hadden tus-sen de technische en de artistieke kwali-teiten van de film; doch in de kern warener geen vaste normen. Het is de hoogstetijd, dat wij deze gaan opsporen en vast-leggen.Welke maatstaven nu, moeten wordenaangelegd voor de films, die ter beoorde-ling worden overgelegd? Naar onze me-ning drie:Ie. de film-idee;2e. techniek-beheersing;3e. kunstzinnige uitbeelding.Dit zijn de drie allesbeheersende facto-ren, waarom al het andere draait.

Over de film-idee als zodanig valt dit tezeggen, dat deze primair is ten aanzienvan de waarde van de film. De film meteen technisch-illustere en suprême uit-voering, kan toch een mislukking zijn.

PuntenaantalEen derde van het totaal te verwervenpunten-aantal is voor het film-idee. Hetis misschien te weinig, maar het is abso-luut niet te veel. We hebben hier immerste doen met scheppingsvermogen, methet intellect, het brein, waaruit een film-gedachte voortkomt.Dan krijgen we als punt twee: de tech-niek-beheersing, misschien nog een-voudiger te spreken van 'techniek', zon-der meer. Wat valt daar onder? In deeerste plaats natuurlijk: de fotografie endan camera-instelling, licht en beeld-hoek. Iemand, die het héél nuchter wil

I-TERDAI-Ï

Om het nieuws 'Uit de afdelingen' wat op tefleuren, waren de bovenstaande vignetten ingebruik.

Page 5: Terugspoelen Turners zijn mensen die naar 1941 hunkeren ... · Sommige mensen vinden het zeer des-kundig indien zij veel met vreemde woorden spreken. Waarom b.v. ook niet een goed

Terugspoelennaar 1941

zeggen vat het samen: fotografie en danis dat ook eigenlijk juist. Iemand die fo-tografisch zijn weetje weet, heeft ver-stand van licht-technische trucs en dieweet ten opzichte van de lichtval dejuiste beeldhoek te kiezen.Ook hiervoor moeten we één derde vande totaliteit van het te bereiken punten-tal als juist aannemen. Niet meer, nietminder.

UitbeeldingTenslotte punt drie: de kunstzinnige uit-beelding. Laten wij even resumeren: wehebben nu een film-idee, die goed is enwe hebben een technisch goed gefilmdeweergave daarvan. Wat blijft er dan nogover? De finishing touch: het snijden enhet monteren, het artistiek afronden, hetinbrengen van het juiste tempo. Het rit-me.Idee en kunstzinnige uitbeelding rakenhier elkaar en zo zien we - typisch lo-gisch - de techniek in het midden staan,belangrijk, maar niet alleen overheer-send. Ondergeschikt zelfs aan de idee -de gedachte - en de uitbeelding - deconcreet geworden gedachte.Ook voor deze derde maatstaf leg ik éénderde aan. Tien punten per maatstaf, to-taliteit dertig. Resultaat de idee en deuitvoering daarvan (l en 3) zijn dubbelzoveel waard als de techniek.Het moge verbijsterend klinken voor al-len, die gewend zijn aan indeling in cate-goriën (documentaire films, reisfilms,speelfilms, reportagefilms, absolute enfantasiefilms), doch ik zou het wagen op

103

TITELEN EEN GENOT!Want het gaat nu vlug, gemakkelijken goed met het

Ned i f a - t i t e l apparaat.Het toestel heeft twee reflectors,een vloeiende sluiter op allecamera's passend. Prijs f 19,60.Alleenverkoop voor Nederland :

J. P. VOS, Bazarstr. 15, DEN HAAG.

algehele afschaffing van categorieën.Sterker: ik voorspel, dat we ééns natio-naal en internationaal, tot deze een-voudige, doch in wezen volstrekt logi-sche, afschaffing van al die eindeloze in-delingen zullen komen.

FormatenDe vraag blijft nog, of wij de inzendingennaar formaten moeten scheiden? Waar-om eigenlijk ook dit niet afgeschaft? Er isvolstrekt geen verschil, behalve dat de 16mm-werkers in bepaalde opzichten over'meer mogelijkheden' beschikken. Vande kleurenfilm spreek ik nu niet. Ik weetnu, dat de 8 mm film achterblijft. Die zoudus geen gelijke kans maken in een com-petitie met de 16 mm.Doch overigens? Ik zou er geen bezwaarin zien, alles bijeen te nemen, evenminals ik er bezwaar in zie ze wél te schei-den. Het is namelijk geen steek werkmeer. Zijn er dus bezwaren, dan scheidemen de 16 mm en 8 mm, als formaten.

Even geduldAan het einde nog wat kort knipwerk.Een blad precies op maat volschrijven, iseen kunst die ook in 1981 duchtige enblijvende oefening vergt. Zo ging dattoen:Door de vele actuele artikelen over debekroonde films moesten enkele belang-rijke, reeds gezette stukken overstaan tothet volgende nummer.

Service!De ANWB keek vooruit. Gezien op eenpaginagrootte advertentie. Geïllustreerdmet fraaie foto's en bijzonderheden hoedie werden vervaardigd. En voorzien vande volgende tekst:

Nu ziet u z.e niet meer elke dag, maarwanneer de mensheid in het 'tweede ben-zinetijdperk' zal zijn gekomen, ver-wacht u, dat alle wegbakens van deANWB weer paraat zullen zijn. Helptdaarom nu mee, dat prachtige werk vande grote Toeristenbond in stand te hou-den. Werft leden! ANWB - Hoofdkan-toor: Parkstraat 18-20, Den Haag.

SMALFILM-KEURING.Naar aanleiding van onze berichten in het Meinummer

over keuring en verplichte aansluiting bij den Bioscoopbondontvingen wij een oproep een bezoek te brengen aan hetDepartement van Volksvoorlichting, waar wij een onderhoudhadden met den leider van het Bureau Filmzaken (niet Smal-f ilmzaken zooals abusievelijk vermeld is), den heer A. J. R i c h è 1.Daarbij werd ons medegedeeld, dat men in de toekomst geenonderscheid meer maakt tusschen de filmformaten, wat dekeuring betreft. Dat is begrijpelijk. Iets, dat op normaalfilm

niet gezien mag worden, mag ook niet op smalfilm worden vertoond.Op ons verzoek, om aan te willen geven, hoe de amateurs vrijgelaten

worden, gaf de heer Richèl ons de volgende mededeeling ter publicatie:, , E e n a m a t e u r i s i e m a n d d i e a l l e e n v o o r z i j n g e n o e g e n

f i l m s maak t , z o n d e r d a a r v o o r b e t a l i n g t e k r i j g e n , o f op-d r a c h t v a n d e r d e n h e e f t , o f d e b e d o e l i n g h e e f t a c h t e r a fd e f i l m s t e v e r h u r e n o f t e g e n v e r g o e d i n g t e v e r t o o n e n .

Z o o d r a d e f i l m s b u i t e n d e n h u i s e l i j k e n k r i n g w o r d e nv e r t o o n d , m o e t e n deze, z o o a l s a l le ande re , g e k e u r d zijn".

Ieder werkelijk amateur ziet dus uit deze officieele gegevens, dat hijvoor zijn amateur-werk wordt vrijgelaten.

Men kan dus in de vacantie als amateur gerust filmen, als men maarlet op de verbodsborden en het verbod tot opnemen van leden enonderdeelen der weermacht. Een definitieve regeling is in voorbereiding.

Red.

Page 6: Terugspoelen Turners zijn mensen die naar 1941 hunkeren ... · Sommige mensen vinden het zeer des-kundig indien zij veel met vreemde woorden spreken. Waarom b.v. ook niet een goed

Terugspoelennaar 1941

We kondigen ze nu reeds aan:G. Mons, Eindhoven: 'Waareen wil is, iseen weg'.Theo de Wit: 'Over film'.N. Schafer: "n Simpele fader'.H. Elsinga: ' Van geknutsel en trucfilms'.J. Nieuwenhuis: 'Het projecteren vankleurenfilms'.R. Teunissen: 'Een periscoop op delens', enz. enz.

BriefpapierWij hebben een beperkte hoeveelheiduniform afdelingsbriefpapier laten aan-maken, dat tegen kostprijs en porto bijhet Algemeen Secretariaat verkrijgbaaris. De naam van de afdeling, alsmede hetsecretariaatsadres moeten zelf ingevuldworden. De prijzen zijn: 100 vel ƒ l,—;100 vensterenveloppen ƒ 1,50, exclusiefporto.

RectificatieIn ons vorige nummer is door een vergis-sing ter drukkerij, een mededeling opge-nomen, dat rechtsvragen voor abonneeskosteloos werden beantwoord.Dit is een stukje, afkomstig uit een andertijdschrift, dat op de betreffende druk-kerij gedrukt wordt, doch dat niet in onsblad thuisbehoort. Trouwens we zijn ookniet overstroomd met rechtsvragen opsmalfilmgebied, maar mocht men ooitadvies nodig hebben, dan zullen wijgaarne een advocaat opgeven, die zelfook smalfilmer is en tevens een uitmun-tend rechtsgeleerde.

Uw sma Ifil m

99

wordt met zorg behandelddoor Filmbedrijf

FILCA"S p e c i a a l adresvoor verk le inen

16 mm op 9,5 mmf 0,45 p. meter 9,5 mm film

16 mm op 8 mmf 0,50 p. meter 8 mm film

8 mm duplicaatf 0,40 per meter

HEERENGRACHT 31 — LEIDEN

rs.

nieuwespoel

belichtings-meter

Heren!! Laat dit Veerwerk geopend, metdit plaatje g o e d zichtbaar, op de huis-kamertaf el liggen. Als de practischehuisvrouw het heeft ontdekt wordt u be-slist verwend met zo'n gerieflijk Ameri-kaans film-vest!

AdvertentieIngevolge ons daartoe gedane verzoekendelen wij mede, dat in advertenties,waarin goederen worden aangeboden, deuitdrukkingen 'Voor hoogste bieder",'Voor meestbiedende te koop', 'Bod ge-vraagd op', niet meer toegelaten zijn.Men kan artikelen alleen aanbieden on-der de woorden: 'Te koop' of'Aangebo-den'. Eventueel genoemde prijzen blij-ven voor de verantwoording van de stel-ler der advertentie.Deze maatregel heeft ten doel, de veel tehoge prijzen voor tweedehands camera'ste drukken en de bonafide fotohandel tebeschermen.Binnenkomende advertenties, die be-doelde uitdrukkingen bevatten, zullenworden gewijzigd in 'Te Koop'.

N.V. Uitgeversmaatschappij'FOCUS'.

Tenslotte, voor de goede orde, benadruk-ken wij dat het geen zin heeft bij het NO-VA-kantoor te reageren op uitlatingen indit artikel. Sommige (té snelle) lezers, dietoch het jaartal 1941 over het hoofd zien,kunnen menen dat bepaald nieuws uit dievervlogen dagen actueel is. Vandaar!

Jos Vanger