TEASER KLIMAATTECHNIEK ONLINE

Jos Bijman

Coördinator Opleidingen

TVVL

GEBRUIK MOLLIER H/X-DIAGRAM

Teaser Klimaattechniek Online

Wie gebruikt Mollier?

Waarvoor?

BELANG MOLLIER H/X-DIAGRAM

Teaser Klimaattechniek Online

“Ook begrijp ik nu in

grote lijnen het Mollier

h/x-diagram, waar

mijn W-collega’s altijd

heel gewichtig over

doen.”

BELANG MOLLIER H/X-DIAGRAM

Teaser Klimaattechniek Online

Luchtbehandelingstechniek

Klimaattechniek Online

Luchtbehandeling Speciale Ruimten

Werktuigkunde voor Elektrotechnici

Projectmatig ontwerpen klimaatinstallaties

MOLLIER H/X-DIAGRAM

Teaser Klimaattechniek Online

Geeft de toestand weer van

een mengsel van:

• Droge lucht

• Waterdamp

nb

db

Wat kun je met het Mollierdiagram

1. Processen aangeven/condities vaststellen

2. Bepalen van de mogelijke toevoerluchtcondities om aan een bepaald proces in de ruimte te kunnen voldoen

3. Bepalen van benodigde capaciteit/vermogens voor luchtbehandelingprocessen

Luchtbehandelingstechniek

h [kJ/kg]

db1

5

x

3

dp 3

2

2nb

4

1. CONDITIES

1 Drogeboltemperatuur °C

2 Natteboltemperatuur °C

3 Dauwpunttemperatuur °C

4 Relatieve vochtigheid %

5 Absolute vochtinhoud g/kg

6Warmte-inhoud /Enthalpie

kJ/kg

6

h

h [kJ/kg]

db1

5

x

3

dp 3

2

2nb

4

1. CONDITIES

1 Drogeboltemperatuur °C

2 Natteboltemperatuur °C

3 Dauwpunttemperatuur °C

4 Relatieve vochtigheid %

5 Absolute vochtinhoud g/kg

6Warmte-inhoud /Enthalpie

kJ/kg

6

h

Dauwpuntstemperatuur

1

6

Dauwpunt

1. PROCESSEN / CONDITIES

6 C

23 C / 60% RV

dp

Gaat het glas condenseren?

1

3

2

h2

h1

h3

x2x1 x3

2

1

3

1. PROCES: MENGEN

1

2

db,2 > db,1

nb,2 > nb,1

x2 = x1

RV2 < RV1

h2 > h1

1. PROCES: VERWARMEN

1

2

db,2 < db,1

nb,2 = nb,1

x2 > x1

RV2 > RV1

h2 h1

xin xuit xmax

1. PROCES:ADIABATISCHE BEVOCHTIGING

Bevochtigingsrendement:

(xuit - xin)

(xmax - xin)

1 2

xin xuit xmax

1. PROCES:STOOMBEVOCHTIGING

db,2 db,1

nb,2 > nb,1

x2 > x1

RV2 > RV1

h2 > h1

2

1i

u

kdpKDP

1. PROCES: KOELEN (VOELBAAR)

u > dp (dp = kdp)

db,2 < db,1

nb,2 < nb,1

x2 = x1

RV2 > RV1

h2 < h1

1

2

i

u

kdpKDP

1. PROCES: KOELEN (VOELBAAR + LATENT)

u < dp (dp > kdp)

db,2 < db,1

nb,2 < nb,1

x2 < x1

RV2 > RV1

h2 < h1

By-pass factor:

(uit - KDP)

(in - KDP)

Proces – Transmissieverliezen ruimte

2

1

1. PROCES IN DE RUIMTE

Proces – Warmtebelasting in ruimte

1

2

1. PROCES IN DE RUIMTE

Proces – Vochtafgifte in ruimte

1 2

1. PROCES IN DE RUIMTE

Proces – Warmtebelasting en vochtafgifte in ruimte

1

2

1. PROCES IN DE RUIMTE

2. PROCES

Teaser Klimaattechniek Online

4

2

3

1

5

6

7

Stap 1 - Uitgangspunt

Punt 1: 22 °C – 7 g/kg

De inblaasluchtconditie ligt

vast en is daarom geschikt als

uitgangspunt voor de

procesberekening.

Stap 2 - Proces in de ruimte

Punt 2: 23 °C - 7,4 g/kg.

Door vochttoename (personen)

en temperatuurstijging

(verlichting) wordt de

ruimteconditie 23 °C, 7,4 g/kg.

Dit is tevens de afzuigconditie.

Punt 3: Proces

24 °C - 7,4 g/kg.

Door de ventilatorwarmte

stijgt de temperatuur van de

afvoerlucht met 1 K (VWF

=1).

Stap 4 - Menging

Punt 5: 7 °C - 4,2 g/kg

De verse buitenlucht (4, -10 °C -

1g/kg) wordt gemengd (50%)

met de retourlucht (3). Het

mengpunt ligt op de

verbindingslijn tussen (3) en (4).

Stap 5 - Verwarming

Punt 6: 20 °C - 4,2 g/kg

De toevoerventilator zorgt voor

een opwarming van 1 K. De

inblaasluchttemperatuur moet 22

°C worden. Daarom wordt de

lucht in de verwarmer

opgewarmd van 7 °C naar 21 °C.

Stap 6 - Bevochtiging

Punt 1: 22 °C – 7 g/kg

(inblaasconditie)

Stoombevochtiging zorgt voor de

toename vochtinhoud, van 4,2

naar 7 g/kg. Het proces verloopt

isothermisch.

buitenluchtaandeel: 50%;

buitenluchtconditie: -10 °C - 60 %RV;

inblaasconditie: 22 °C – 7 g/kg;

afzuigconditie: 23 °C – 7,4 g/kg;

- vochttoename: 0,4 g/kg (t.g.v. personen);

- warmtetoename: 1 K (t.g.v. verlichting);

opwarming door ventilator (toe en af) is 1 K.

Voelbare Warmte Factor

voelbaar

voelbaar + latent

VWF =

inblaasconditie latent

Voelbaar

1. PROCESSEN /CONDITIES

Vraagstelling

Gewenste ruimteconditie:

24 °C / 50% RV.

Voelbare Warmte Factor

VWF = 0,8.

Inblaastemperatuur:

16 °C.

Wat is de benodigde

inblaasconditie?

16

2. TOEVOERLUCHTCONDITIES

3.CAPACITEITSBEREKENINGEN

KOEL- EN VERWARMINGSVERMOGENBEVOCHTIGINGSCAPACITEIT

Teaser Klimaattechniek Online

1

h1

2

h2

1

2

ሿΦverw. = qm ⋅ c ⋅ Δ [kW

ሿqm = qv ⋅ [kg/s

met

Benodigd vermogen verwarmingsbatterij

3. CAPACITEITSBEREKENINGEN

1

KDP

u

hu

i

hi2

Koelvermogen droge koeling

ሿΦkoel = qm ⋅ c ⋅ Δ [kW

ሿqm = qv ⋅ [kg/s

met

3. CAPACITEITSBEREKENINGEN

KDP

u

hu

i

hi

2

1

3. CAPACITEITSBEREKENINGEN

Koelvermogen koeling met ontvochtiging

ሿΦkoel = qm ⋅ Δh [kW

ሿqm = qv ⋅ [kg/s

met

1 2

x1 x2

Stoombevochtiging

3. CAPACITEITSBEREKENINGEN

ሿg = qm ⋅ (x2 − x1) [g/s

ሿqm = qv ⋅ [kg/s

met

1

2

x1 x2

Adiabatische bevochtiging

3. CAPACITEITSBEREKENINGEN

ሿg = qm ⋅ (x2 − x1) [g/s

ሿqm = qv ⋅ [kg/s

met

1

2

Ook voor proces in ruimte.

3. CAPACITEITSBEREKENINGEN

In de ruimte wordt 3.000 m3/h ingeblazen.

Voelbaar koelvermogen ruimte is 8 kW.

Ruimtetemperatuur is: 24 C / 50% RV.

Wat is de vereiste inblaastemperatuur?

ሿΦkoel = qm ⋅ c ⋅ Δ [kW

𝑞𝑚 =3.000

3.600⋅ 1,2 = 1 kg/s

Δ𝜃 =8

1,0∙1,0= 8 𝐾

KLIMAATTECHNIEK ONLINE

Teaser Klimaattechniek Online