12 Folia Magazine

Komt het door geldgebrek, angst, of luiheid? Veel studenten gaan nooit naar de tandarts,

terwijl de met suiker en drank gevulde studentenjaren toch ernstige schade aanrichten aan

een gebit dat nog wel een halve eeuw mee moet. Drie studenten doen hun mond open.

tekst Bob van Toor / foto’s Danny Schwarz

Wees niet bang voor de stoel

Studenten zijn notoire wegblijvers van tandarts, kaakchirurg en mondhy-giënist. Met de verhuizing naar een studentenstad eindigt vaak de halfjaar-

lijkse controle van het gebit, en na vier of vijf jaar struisvogelpolitiek (‘als het geen pijn doet is er vast niks aan de hand’) is de schade vaak flink opgelopen. Tandarts Michiel Allessie weet dat als geen ander: vijftien procent van de studenten in zijn praktijk heeft tien gaatjes of meer. Het idee om speciaal met studenten te gaan wer-ken kreeg Allessie toen hij een praktijk had in de Jordaan. ‘Daar zag ik vooral yuppen die allemaal drie, vier jaar niet geweest waren, sinds ze be-gonnen waren met hun studie. Daarbij moesten we veel aan sanering doen. Het verbaasde me dat hoogopgeleide mensen niet weten dat ze regelmatig naar een tandarts moeten gaan.’ Op aanraden van Peter Vonk, hoofd van het Bureau Studentenartsen van de UvA en patiënt in zijn tandartspraktijk, besloot Allessie Studentist op te richten: een tandartspraktijk exclusief voor

studenten, met studentikoze prijzen. ‘We zijn de goedkoopste praktijk van Nederland,’ zegt Allessie. ‘Dat kan omdat we niet alle apparatuur hoeven aan te schaffen. We kunnen hier bijvoor-beeld geen protheses maken.’

Met verloren schaapjes Adinda, Dylan en Job (respectievelijk drie, vier en bijna vijf jaar weggebleven) treden we het efficiënt ingerichte gebouw aan de Nieuwe Doelenstraat binnen. Dylan mag als eerste bij de balie komen. ‘Wat studeer je? Antropologie, leuk! Weet je al wat je daarmee wil doen?’ Merel Jacobs, naast haar werk bij Studentist ook student Europese studies, weet zenuwachtige patiënten kundig af te leiden terwijl ze hun gegevens in het systeem opneemt. Vanaf nu krijgt Dylan elk halfjaar een oproep per mail om terug te komen.

Ook de tandartsen zelf hebben geleerd dat een directe, maar persoonlijke benadering bij studen-ten het best werkt. ‘Je hebt flink wat tandsteen,’ zegt tandarts Laura Jacobs als Adinda in de stoel ligt. ‘Kijk eens wat ik van één tand af haal? Ik denk dat jouw probleem meer ligt in ontstoken tandvlees dan gaatjes. Daar moeten we wat aan doen, anders kan het chronisch worden.’ Ondertussen neemt Allessie Job onder han-den. ‘We praten veel met de studenten,’ zegt hij. ‘Vroeger in de Jordaan kreeg ik patiënten die zeiden: kun je die kies maken? Nu zeg ik daarop: “Ja, maar weet je ook hoe het probleem is ontstaan?” Het fijne aan studenten is dat ze adviezen vaak ook opvolgen, vindt de tandarts. ‘Daardoor voel ik me gewaardeerd, anders is een tandarts soms een soort garage.’ Na afloop ogen de studenten ontspannen, al heeft Dylan meteen twee spoedafspraken. Ze zijn blij dat ze weer geweest zijn. Dylan laat een gratis tandenborstel in zijn jaszak glijden. ‘Ik ga mijn leven beteren,’ zegt hij vroom.

‘Kijk eens wat ik vanéén tand af haal?’

13Folia Magazine

adinda van der Hoeven (22) culturele en maatschappelijke vorming

Niet geweest sinds ‘Drie jaar geleden onge-veer? Ik weet het niet precies.’Waarom ‘Ik ben niet meer gegaan sinds het moment dat mijn moeder vond dat ik oud genoeg was om zelf afspraken te maken bij de tandarts. Maar dat deed ik dus niet, ik denk uit luiheid.’Poetsen ‘Twee keer per dag, ik flos nooit.’Favoriete snoep ‘Ik denk dat het bij mij niet aan snoep zal liggen, maar ik drink best veel frisdrank en wijn, dat is ook niet erg goed.’

Voor ‘Ik ben bang dat het niet zo goed gaat met mijn gebit. Ik heb nergens last van, maar ik gok wel op een paar gaatjes.’Denkt twee gaatjesNa ‘Ik had geen gaatjes, maar wel drie opko-mende. Ik bleek wel ontstoken tandvlees te hebben, dat had ik totaal niet door. Ik ga een afspraak maken bij mijn oude tandarts, denk ik. Ik ben wel blij dat ik gegaan ben en ik ben erg opgelucht dat mijn verstandskiezen er niet uit hoeven.’

is dat verzekerd?Sinds 2011 zijn alle tandheelkundige behandelingen voor patiënten boven de 17 jaar uit het basispakket van de zorgverzekering verdwenen. Om bijvoorbeeld een wortelkanaalbehandeling vergoed te krijgen moet je een aanvullende verzekering afsluiten. De eerste afspraak bij Studentist kost tussen de € 50,- en € 120,- omdat bijvoorbeeld ook röntgenfoto’s worden gemaakt, daarna is een periodieke controle € 19,50.

Job van Ballegoijen de Jong (26)rechten

Niet geweest sinds ‘Ik denk dat het 2007 of 2008 was. We kunnen het mijn tandarts in ieder geval niet meer vragen, die is inmiddels met pensioen. Ik ben in 2010 nog wel eens bij een kaakchirurg geweest voor een controle van een kaakoperatie uit 2004. Die heeft toen ook in mijn mond gekeken en leek niet erg te schrikken.’ Waarom ‘Als ik een tandarts ging zoeken dacht ik de ene keer: ik weet niet welke goed is; de volgende keer las ik in de media dat tandartsen zulke lange wachtlijsten hebben. En dan maakte ik toch weer geen afspraak.’ Poetsen ‘Twee keer per dag. Flossen heb ik

een week geprobeerd, maar dat is niet aange-slagen. Ik heb nog nooit klachten gehad over slechte adem.’ Favoriete snoep ‘Ik snoep heel weinig, als ik met een pistool op m’n hoofd moet kiezen, dan maar een lolly.’Voor ‘Ik hoop dat ik niets heb, maar vrees van wel. Een gaatje zou niet zo heel raar zijn, mensen die elk halfjaar gaan krijgen die ook. Ik hoop dat ik geen kunstgebit hoef.’Denkt één gaatjeNa ‘De tandarts was onder de indruk van hoe lang ik niet geweest was, veel langer dan het

gemiddelde van twee, drie jaar onder studenten. Dat is toch een compliment. Verder vond hij dat ik een goed gebit heb, maar ik moet meer flos-sen. Ik heb drie kleine gaatjes. Als die verholpen zijn ga ik mijn tanden laten sealen, dan doen ze er een beschermend laagje op. Ik vroeg: “Moet er worden geboord, en doet dat pijn?” Toen zei de tandarts: “Ik ga je wel verdoven, hoor.” Maar ik ben juist het meest bang voor die naald met verdovingsmiddel.’

14 Folia Magazine

Dylan Henebury (23)antropologie

Niet geweest sinds ‘Ik in Amsterdam woon, zo’n vier jaar.’Waarom ‘In Groningen ging ik naar de tandarts van mijn ouders, dat vond ik geweldig: ik had nooit wat. Toen ik verhuisde heb ik geen nieuwe gezocht, maar maakte me wel steeds meer zorgen. Ik bijt op mijn nagels, en toen ik een keer uitschoot schraapte ik per ongeluk een stuk tandvlees weg. Het kwam niet meer terug, dus ik dacht: dit is het moment om naar de tandarts te gaan. Maar inmiddels vertrok ik bijna naar India voor zeven maanden, en zelfs mijn moeder vond dat ik maar na mijn reis moest gaan.’

Poetsen ‘Eén keer per dag, alleen ’s avonds. Ik flos niet.’ Favoriete snoep ‘Van alles, het hangt van mijn bui af. Als ik dan toch moet kiezen, dan Snickers. Maar als je eenmaal zo’n zak mini’s hebt leeg-gegeten duurt het wel een maand voor je er weer zin in hebt. En ik rook en drink.’ Voor ‘Ik denk niet dat ik gaatjes heb. Dat zou je toch moeten voelen? Ik weet eigenlijk niet eens of mijn verstandskiezen er al zitten. Maar ik vrees meer voor de financiële consequenties dan voor mijn tanden zelf.’Denkt nul gaatjes

Na ‘Twee gaatjes die direct attentie nodig hebben en vijf beginnende. Ik moet vaker poetsen en flossen of desnoods tandenstokers gebruiken – maar ik kan me nauwelijks voorstellen dat ik het deze keer wel vol ga houden. Die verstandskiezen bleken er wel degelijk te zitten, de onderste twee zitten helemaal vast. Eén komt in de buurt van een zenuw, dus ze moeten allebei worden getrok-ken. Ik moet volgende week terugkomen. Het moest gebeuren, ik ben blij dat ik gegaan ben.’ yyy

15Folia Magazine