Sturing op ICT - VDP · 2015-10-05 · misleiden door ‘slechts’ hippe termen als lean en agile;...

12
STRATEGISCHE BESLUITVORMING GOVERNANCE INNOVATIE Sturing op ICT 24 sept 2015; Jurgen Bomas

Transcript of Sturing op ICT - VDP · 2015-10-05 · misleiden door ‘slechts’ hippe termen als lean en agile;...

Page 1: Sturing op ICT - VDP · 2015-10-05 · misleiden door ‘slechts’ hippe termen als lean en agile; 5. Aandacht voor gebruikers en business; wat levert het op? 6. Heb aandacht voor

S T R A T E G I S C H E B E S L U I T V O R M I N G

G O V E R N A N C E

I N N O V A T I E

Sturing op ICT

24 sept 2015; Jurgen Bomas

Page 2: Sturing op ICT - VDP · 2015-10-05 · misleiden door ‘slechts’ hippe termen als lean en agile; 5. Aandacht voor gebruikers en business; wat levert het op? 6. Heb aandacht voor

Sturen op ICT en samenhang met business

24 sept 2015; Jurgen Bomas

Page 3: Sturing op ICT - VDP · 2015-10-05 · misleiden door ‘slechts’ hippe termen als lean en agile; 5. Aandacht voor gebruikers en business; wat levert het op? 6. Heb aandacht voor

Maes als onderzoek model

24 sept 2015; Jurgen Bomas

Page 4: Sturing op ICT - VDP · 2015-10-05 · misleiden door ‘slechts’ hippe termen als lean en agile; 5. Aandacht voor gebruikers en business; wat levert het op? 6. Heb aandacht voor

Vanuit onderzoek in bedrijfsleven: IT beslissing Rol Directie Consequentie geen aandacht

Hoeveel moeten we spenderen aan IT? Beschrijf strategische rol van ICT en bepaal bekostiging

Geen duidelijke ICT strategie geënt op de business. elke euro die er uitgegeven wordt op ICT is deels gefundeerd.

Welke processen hebben ICT prioriteit? Duidelijke beslissing over welke ICT investering worden gedaan.

Gebrek aan focus maakt ICT afdeling overspannen. Zo veel als mogelijk opgeleverde projecten zonder focus op waarde toevoegen. Planningen worden niet gehaald. Kostenlek en investeringsbudgetten deels gebruikt.

Welke ICT mogelijkheden is “gemeentebreed” nodig?

Beslis welke ICT beslissingen “gemeentebreed” zijn en welke door de business moeten worden opgepakt.

Excessieve standaardisatie beperkt flexibiliteit in innovatie op business domeinen. Frequente uitzonderingen zorgen voor kosten en gebrek aan samenhang.

Hoe goed moet ICT zijn? Bepaal waar extra aandacht nodig is voor beheer.

Soms wordt er te veel betaald aan opties die niet nodig bleken zowel in services als in techniek bepaald in het aanbesteding bestek. Kosten nemen ongebreideld toe.

Welke risico’s op veiligheid en privacy vinden we aanvaardbaar?

Begeleid de beslissingen over afwegingen in privacy en security. En communiceer hierover.

Bij onderwaardering: te veel kwetsbaarheid Bij overwaardering ontstaat er ongemak bij burgers, business en medewerkers.

Wie is verantwoordelijk als ICT faalt? Wijs een business directeur aan als verantwoordelijke voor ICT projecten en monitor de business-resultaten.

De business realiseert zich niet de effecten van automatisering en beschouwt het als ‘overhead’

24 sept 2015; Jurgen Bomas

Page 5: Sturing op ICT - VDP · 2015-10-05 · misleiden door ‘slechts’ hippe termen als lean en agile; 5. Aandacht voor gebruikers en business; wat levert het op? 6. Heb aandacht voor

strategische beslissingen

24 sept 2015; Jurgen Bomas

Page 6: Sturing op ICT - VDP · 2015-10-05 · misleiden door ‘slechts’ hippe termen als lean en agile; 5. Aandacht voor gebruikers en business; wat levert het op? 6. Heb aandacht voor

Elias Gemeente Governance maatregel

Geen doelen halen, te ambitieus Hoe zit het met de ambities? Zijn deze haalbaar?

Beleggen in de directie. Wat is het business-model?

Beslissingen niet (door juiste mensen) genomen

Wie nemen de beslissingen? En welke rol heb ik in het geheel?

Governance framework implementeren. Strategische en tactische beslissingen uit elkaar trekken

Geen inzicht in financiële implicaties Hoe sturen we op financiële controle en risicomanagement?

Implementeer separaat financiele sturing. En vooral wat is de business-case (ROI)?

Tekort aan ICT kennis Welke kennis heb ik niet in huis? En zou ik moeten hebben?

In beeld brengen vraag – aanbod en sturing; Hulp inschakelen (King?)

ICT projectmanagement matig Is projectmanager zelf verantwoordelijk gemaakt? Hoe is het geregeld met opdrachtsturing? Tussentijdse evaluatie? Creatieve oplossingen als het niet loopt? Verantwoordingen? Durf je te stoppen met project? Hoe lopen investeringen?

Hoe zit het met de senioriteit van projectmanagement? Projectmanager heeft vaak diverse rollen zoals coördinator, onderhandelaar, ondernemer, adviseur etc. Verder de hoeveelheid van projecten en investeringen kunnen te ambitieus zijn.

Aanbesteding en opdrachtnemers perverse prikkels

Hoeveel focus op juridische kant en technische specs?

Wat is er echt nodig? Wat is de basis waarmee we verder kunnen?

Contractmanagement slecht Hoe sturen we op contract-afspraken? Zijn we bij escalatie in staat tijdig leverancier aan te spreken op niet-leveren of wijzigingen?

business is verantwoordelijk.

Niet geleerd van projecten Leren we (zowel business als ICT) van projecten? Wat dan? (Waarom we projecten doen ligt in de business)

Rol voor de CIO voor de consistentie en lerend vermogen; Business moet participeren.

24 sept 2015; Jurgen Bomas

Page 7: Sturing op ICT - VDP · 2015-10-05 · misleiden door ‘slechts’ hippe termen als lean en agile; 5. Aandacht voor gebruikers en business; wat levert het op? 6. Heb aandacht voor

Advies en suggesties…

1.  Maak tijd voor ICT vraagstukken. 2.  Vraag business units om business case en verklaar toegevoegde

waarde; 3.  Prioriteer projecten en maak de business eigenaar; 4.  Vraag professioneel projectmanagement en leiderschap; Laat je niet

misleiden door ‘slechts’ hippe termen als lean en agile; 5.  Aandacht voor gebruikers en business; wat levert het op? 6.  Heb aandacht voor contractmanagement en relatiemanagement; 7.  Organiseer tegenspraak en betrek financiële afdeling en control in

projecten; 8.  Voer risk-management als onderdeel van ‘control’; 9.  Taxeer projecten en durf te stoppen met projecten; 10. Betrek bestuurders waar het moet; 11. Afscheid nemen van ICT als facilitair begrip…

24 sept 2015; Jurgen Bomas

Page 8: Sturing op ICT - VDP · 2015-10-05 · misleiden door ‘slechts’ hippe termen als lean en agile; 5. Aandacht voor gebruikers en business; wat levert het op? 6. Heb aandacht voor

Innovatie management – een continu proces

24 sept 2015; Jurgen Bomas

Page 9: Sturing op ICT - VDP · 2015-10-05 · misleiden door ‘slechts’ hippe termen als lean en agile; 5. Aandacht voor gebruikers en business; wat levert het op? 6. Heb aandacht voor

Business-model innovaties op dienstverlening:

�  Professional is in de keten altijd beschikbaar (ook bij de intake);

�  Informatie (=data) is beschikbaar; �  Meten van kwaliteit van dienstverlening op basis van

effect (niet slechts proces); �  Direct geholpen: one-stop-shopping principe; �  Multichannel wordt crosschannel; �  ICT gebaseerd op platforms, minder op

systeemintegratie en dus goedkoper / flexibeler.

24 sept 2015; Jurgen Bomas

Page 10: Sturing op ICT - VDP · 2015-10-05 · misleiden door ‘slechts’ hippe termen als lean en agile; 5. Aandacht voor gebruikers en business; wat levert het op? 6. Heb aandacht voor

Een selectie van onzekerheden e-dienstverlening

Onzekerheid Valt tegen Best-case scenario

Gebruik van internet door burgers

Stagneert omdat de burger de website-info niet begrijpt

Steeds meer eenvoudig digitaal je data te beheren.

Deregulering Vanwege politieke klimaat blijft controle noodzakelijk.

Vanwege bezuinigingen en eigen verantwoording een impuls voor e-dienstverlening.

Veiligheid en fraude Vanwege incidenten blijft de politiek voorzichtig met digitale mogelijkheden.

Met de komst van e-id gaat er een wereld open voor nieuwe e-dienstverlening.

Investeringsbudget ICT ROI is niet zoals geprognosticeerd. ICT wordt gezien als kostenpost. Innovatie is vanwege slechte governance geen succes.

Steeds meer uitvoeringsbudget gaat naar automatisering en nieuwe innovaties i.p.v. fte’s.

Nieuwe technologische oplossingen

Niet geaccordeerde IT, architectuur is te complex.

Nieuwe manier van ICT op basis van data en platforms geven nieuwe kansen.

24 sept 2015; Jurgen Bomas

Page 11: Sturing op ICT - VDP · 2015-10-05 · misleiden door ‘slechts’ hippe termen als lean en agile; 5. Aandacht voor gebruikers en business; wat levert het op? 6. Heb aandacht voor

Canvas kan je robuustheid van business model vaststellen.

24 sept 2015; Jurgen Bomas

Page 12: Sturing op ICT - VDP · 2015-10-05 · misleiden door ‘slechts’ hippe termen als lean en agile; 5. Aandacht voor gebruikers en business; wat levert het op? 6. Heb aandacht voor

… nog maar wat conclusies:

�  Gebruik maken van bewezen governance modellen; �  Zorg voor robuust business plan voordat ICT

plannen worden geaccordeerd; �  Kies een strategie en breng samenhang in ICT; �  Regel ICT innovatie budget en denk na over

kostenstructuur (evt. ROI her-berekenen); �  Onderschat ICT management niet en laat het niet

zelfstandig pruttelen = tijdbom.

24 sept 2015; Jurgen Bomas