Sturen op vertrouwen

NVAG23 mei 2012

Elly BreedveldErasmus CMDZ

Opzet

• Context• ‘Governance’

• Macro: publiekrechtelijk (extern) toezicht en Experiment Regelarme Instellingen

• Meso/micro: intern toezicht en bestuur• Sturen op vertrouwen• Vragen en kwesties

De context

• Publiek-private vervlechting• Liberalisering / privatisering (jaren ’80/’90)• Gereguleerde concurrentie in de zorg• Zoektocht andere rol overheid, marktregulering

• kwaliteit, toegankelijkheid en betaalbaarheid• verankering rol consument/burger

-> keuze en exit

-> binding en voice• Zoektocht andere rol inkopers/financiers• Rol media: onvrede, incidenten • Verantwoording• Afnemend vertrouwen en toenemende controle (extern

en intern)

Van ‘high trust’ naar ‘low trust’

Vertrouwenvan het bevoegde gezag in professionals

Roep om transparantiedoor het bevoegde gezag

‘Tell me’

‘Show me’

‘Prove it to me’

weinig

veel

zacht hard

Governance

• Checks en balances

• Mechanismen om te zorgen dat de zorg goed werkt• Macro (stelsel) -> publiekrechtelijk (extern) toezicht• Meso/micro (zorgorganisaties) -> bestuur / toezicht

• Meso/micro: Corporate governance = systeem van bestuur, toezicht en verantwoording met interne en externe component• Privaatrechtelijk (intern) toezicht: RvT• Bestuur: RvB – lagen daaronder• Zelfregulering en correctiemechanismen• Good governance

Governance macro

•Toename administratieve lasten

•Ontwikkelingen• WMO (rol gemeenten)• Uitvoering care door zorgverzekeraars

•Maar ook versobering extern toezicht•En Experimenten Regelarme Instellingen (care)

• Doel: einde aan overbodige administratieve lasten• Ruim 700 regels als overbodig ervaren• 28 instellingen / projecten• Ruimte voor professionals• High trust, high penalty

Governance meso/micro: RvT

•Incidenten: sturen op vertrouwen?•Governance code: legitimiteit RvT•Wat is nodig voor goed toezicht (signaleren)?•Informatie / beoordelingskader (ijkpunten, controle)

• noodzakelijk maar vaak eenzijdig accent op financiele parameters

•Maar ook afweging van risico’s•Controle, vertrouwen en dialoog•Afstand versus betrokkenheid•Toezicht op de toezichthouders?

Governance meso/micro: bestuur

•Sturen op vertrouwen? Hoe?•Focus op eigenlijke opdracht: verlenen van goede zorg•Anglo-Amerikaans vs Rijnlands organiseren

Anglo-Amerikaans Rijnlands Wie de baas is mag het zeggen Wie het weet mag het zeggen Mensbeeld: individualisme Mensbeeld: solidariteit Doelstelling als vertrekpunt (soll) Hier en nu als vertrekpunt (ist) Organisatie is geldmachine Organisatie is werkgemeenschap Zelf willen schitteren Samen schitteren: teamplay Regelgedreven Principegedreven Regels zijn regels Contextgevoelig Functiesplitsing als norm (generalisatie, routine)

Vakmanschap als basis (specialisatie, improvisatie)

Coördinatie van bovenaf Coördinatie vanaf de werkvloer Staf(aan)gestuurd Primair proces staat centraal Voorspelbaarheid als norm (standaardisering)

Emergente strategie als norm (maatwerk)

Weten is meten (alleen wat we kunnen meten is waar)

Meten is weten (als je iets kunt meten, weet je meer)

(bron: Peters en Weggeman)

Sturen op vertrouwen

•Sturen op vertrouwen = sturen op• Intenties / waarden• Prestaties• Competenties

•Evidence based medicine en Evidence based Management?

•Gespreid leiderschap

Evidence based management

http://www.cebma.org