Stijn Hoppenbrouwers en Tom Heskes Onderzoeksmethoden...

Onderzoeksmethoden (vervolg)

Stijn Hoppenbrouwers en Tom Heskes

Onderzoeksmethoden (vervolg)Herfst 2006

Onderzoeksmethoden 1

• Operationaliseren

• Dataverzameling

• Data analyse

• Onderzoeksplan schrijven


Onderzoeksmethoden 2

• Specifieke onderzoeksmethoden die ingezet (kunnen)

worden bij (wetenschappelijk) Informatiekunde onderzoek

• Doel:

– ervaring opdoen met een specifieke methode

– inspiratie opdoen voor de master scriptie (“beyond space talking”)

– methodes kunnen positioneren t.o.v. elkaar

– kunnen beredeneren welke methode waarvoor en waarom


Onderzoekparadigma’s

• Positivist

• Interpretivist

• Criticus (minder belangrijk voor IK)


Positivist

• Uitgangspunt:

– Realiteit is objectief en

meetbaar

• Kennisvergaring:

– hypotheses testen,

generaliseren

• Methoden:

– vooral kwantitatief


Interpretivist

• Uitgangspunt:

– Realiteit is subjectief, beeld

bepaald door menselijke en

sociale interacties

• Kennisvergaring:

– Via begrip van de interacties

• Methoden:

– Vooral kwalitatief


Methodologische classificatie

• Empirisch vs. niet-empirisch

• Kwantitatief vs. kwalitatief

• Cross-sectioneel vs. longitudinaal

Gegevens uit: Chen & Hirschheim, Information Systems, 14:197, 2004


Empirisch vs. niet-empirisch

• Empirisch:– observaties en data

– testen van theorie

• Niet-empirisch:– ideeën en concepten

– bouwen van theorie


Kwantitatief vs. kwalitatief

• Kwantitatief

– statistische of numerieke

methoden

• Kwalitatief

– argumentatie


Cross-sectioneel vs. longitudinaal

• Cross-sectioneel

– snapshots, mogelijk meerdere

• Longitudinaal

– gedurende zekere tijd, nadruk

op proces


Onderzoeksmethoden

• Enquetes (surveys)

• Gevalsstudies (case studies)

• Lab experimenten (laboratory experiments)

• Veldstudies (field experiments)

• Participatief onderzoek (action research)

• Overig…


Trends in Informatiekunde onderzoek

• Positivistisch,

kwantitatief, empirischoverheerst (want beter

verkoopbaar)

• Interpretivist, kwalitatief,

niet-empirisch langzaamin opkomst, met name in

Europa


Onderzoekscyclus


Specifieke onderwerpen (1)

• Knowledge elicitation, engineering and collection– Critical decision method

http://www.dsto.defence.gov.au/research/page/3274/

– Field observations/ethnographic methodshttp://jthom.best.vwh.net/usability/fieldobs.htm

– Protocol analysis: think aloudhttp://en.wikipedia.org/wiki/Think_aloud_protocol

– Repertory gridhttp://en.wikipedia.org/wiki/Repertory_grid

– Card sortinghttp://www.steptwo.com.au/papers/cardsorting/index.html

– Wizard of Ozhttp://en.wikipedia.org/wiki/Wizard_of_Oz_experiment

– (Common)KADShttp://www.commonkads.uva.nl/



• Surveys

– Questionnaire construction

http://en.wikipedia.org/wiki/Questionnaire_construction

– Online surveys

http://en.wikipedia.org/wiki/Statistical_survey#Survey_methods

– Survey data analysis

http://www.ats.ucla.edu/stat/seminars/svy_intro/default.htm

• Case studies

– Descriptive (illustrative) case studies

http://en.wikipedia.org/wiki/Case_study#Illustrative_case_studies

– Prospective (exploratory) case studies

http://en.wikipedia.org/wiki/Case_study#Exploratory_case_studies



• Document analysis

– Content analysis

http://en.wikipedia.org/wiki/Content_analysis

– Discourse analysis: speech act

http://en.wikipedia.org/wiki/Speech_acts

– Hermeneutics

http://en.wikipedia.org/wiki/Hermeneutics


Conceptuele modellen

• Domeinexpert

• Modelleur

• Gericht op mentale modellen

i.p.v. technische modellen

• Vaak georiënteerd op

natuurlijke taal

• Soms formeel


Voorbeelden van conceptuele modellen (1)


Voorbeelden van conceptuele modellen (2)



• Conceptual modeling (1)

– Conceptual graphs

http://en.wikipedia.org/wiki/Conceptual_graphs

– Data flow modeling

http://en.wikipedia.org/wiki/Data_flow_diagram

– Entity-relationship modeling en object-role modeling

http://en.wikipedia.org/wiki/Entity-relationship_model

– Entity life modeling

http://www.ferg.org/papers/entity_event_modelling/



• Conceptual modeling (2)

– Object oriented modeling

http://en.wikipedia.org/wiki/Object-Oriented_Modeling

– Semantic networks

http://en.wikipedia.org/wiki/Semantic_network

– IDEF modeling

http://en.wikipedia.org/wiki/IDEF

– Petri nets

http://en.wikipedia.org/wiki/Petri_nets

– Decision analysis

http://home.ubalt.edu/ntsbarsh/opre640a/partIX.htm


Wat is de bedoeling?

• Per groep van 2 ga je één specifieke methode beschouwen

• Je geeft hierover (samen) een college van 45 minuten

• Je schrijft hierover een diktaat van ongeveer 5-10 pagina’s

• Je past de methode toe in een case study, beschrijft het

resultaat en reflecteert daarop

• Het diktaat vormt (na screening) de stof voor het tentamen


Wat moet aan de orde komen in diktaat/college? (1)

• Beschrijf in het kort de methode/techniek.

• Uit welk(e) kennisgebied(en) komt de methode?

• Hoe zou je het onderzoek classificeren?

Kwantitatief/kwalitatief; empirisch/niet-empirisch;

positivist/interpretivist; cross-sectioneel/longitudinaal.

• Hoeveel vraagt deze methode aan mensen, materialen, tijd,

geld?

• Wat is de input: wat voor gegevens/documentatie heb je

nodig, in welke vorm, hoe kom je aan die bronnen?

• Wat is de output, d.w.z., wat zijn de deliverable(s) en wat is

de aard van deze deliverables (ook tussenproducten!!)?


Wat moet aan de orde komen in diktaat/college? (2)

• In welke onderzoeksfase(s) uit de onderzoekscyclus hoort deze methode thuis?

• In welke omstandigheden kun je deze onderzoeksmethode goed of juist beter niet inzetten?

• Hoe betrouwbaar en herhaalbaar acht je deze methode? Wat zijn sterke/zwakke punten wat dit betreft?

• Geef voorbeelden (bibliotheek, google scholar) van wetenschappelijke publicaties, waar mogelijk betrekking hebbend op de informatiekunde, die resultaten presenteren gebaseerd op de methode.

• Beschrijf beschikbare hulpmiddelen (softwarepakketten, websites, …).


De case study

• Pas de methode toe op een concreet geval.

• Voorbeelden:

– Een interview afnemen aan de hand van de onderzochte

kenniselicitatiemethode.

– Een conceptueel model bouwen van een domein m.b.v. de

bestudeerde modelleertechniek en dit model valideren.

– Bestaande survey data analyseren met een gevonden

softwarepakket.


Werkwijze

• Nu t/m het door jou verzorgde college:– Bestuderen methode.

– Voorbereiden college.

– Concept maken van diktaat.

– Case study bedenken.

• Eind oktober t/m eind november:– Colleges volgen op maandag en woensdag (minimaal 80%).

• Tot uiterlijk 15 december (HARDE deadline!):– case study uitvoeren, verslag (diktaat + beschrijving case study) schrijven.

• Van 22 december t/m 15 januari (tentamendatum) tentamenstofbestuderen.


Nu

• Stuur voor het einde van deze week een lijst met 3

onderwerpen die je zou willen bestuderen, in volgorde van

voorkeur naar [email protected].

• Wij verdelen de onderwerpen zo eerlijk mogelijk…

• Je mag ook zelf met een (1) suggestie komen!

• De lijst met groepen, onderwerpen, begeleiders en college

data staat vanaf dinsdag 3 oktober op de website

http://www.cs.ru.nl/~tomh/onderwijs/om2/.

Stijn Hoppenbrouwers en Tom Heskes Onderzoeksmethoden...

Documents

Transcript of Stijn Hoppenbrouwers en Tom Heskes Onderzoeksmethoden...