Steunpunt Vrijwilligerswerk Provincie West-Vlaanderen (Overlegplatform voor erfgoedbibliotheken...

23
Provinciaal Steunpunt Vrijwilligerswerk W-Vl.

Transcript of Steunpunt Vrijwilligerswerk Provincie West-Vlaanderen (Overlegplatform voor erfgoedbibliotheken...

Page 1: Steunpunt Vrijwilligerswerk Provincie West-Vlaanderen  (Overlegplatform voor erfgoedbibliotheken 2015)

Provinciaal Steunpunt Vrijwilligerswerk W-Vl.

Page 2: Steunpunt Vrijwilligerswerk Provincie West-Vlaanderen  (Overlegplatform voor erfgoedbibliotheken 2015)

Wie? Wat? Waarom?

Naast de wet ook nog het Vlaams Decreetvoor alle organisaties die onder het domein “welzijn en Gezondheid” vallen.

- Extra kwaliteitseisen (rekrutering, onthaal, coaching en vorming- informatieplicht wordt afsprakennota (met inhoudelijke vereisten)- Verplichte dekking L.O.

De Vrijwilligerswet ?!

Presentator
Presentatienotities
Wet= voor elke organisatie gevestigd in België die vrijwilligers inschakelt�Daarnaast heb je ook nog het Vlaams Decreet Vrijwilligerswerk voor alle organisaties die onder het domein Welzijn en Gezondheid vallen. Deze organisaties dienen dus naast de vrijwilligerswet ook het Decreet na te leven.�De vrijwilligerswet heeft heel wat raakvlakken met specifieke bevoegdheidsdomeinen en met verschillende juridische domeinen: sociale zekerheid, burgerlijk recht, strafrecht, fiscaal recht, vreemdelingenrecht…�de wet betreffende de rechten van vrijwilligers is daarom geen eenvoudige wet. Inhoudelijke vereisten afsprakennota: (contactpersoon binnen organisatie, concretisering engagement,…)
Page 3: Steunpunt Vrijwilligerswerk Provincie West-Vlaanderen  (Overlegplatform voor erfgoedbibliotheken 2015)

De Vrijwilligerswet

Voor wie?Voor elke organisatie in België die vrijwilligers inschakelt (+ onder de definitie valt)

wat?1/ Definities (wat is vrijwilligerswerk?)2/ Wie mag vrijwilligerswerk doen3/ De informatieplicht 4/ Verzekering 5/ Aansprakelijkheid6/ Vergoedingen

Waarom?Vrijwilligers beschermen + duidelijkheid naar organisaties toe (verantwoordelijkheid)

Presentator
Presentatienotities
De vrijwilligerswet trad op 1 augustus 2006 in werking.�Bijzonder aan de vrijwilligerswet: dat ze een materie regelt die zich in verschillende domeinen afspeelt:�zowel in het privéleven van de vrijwilliger als binnen organisaties in de non-profitsector (zowel private als publieke organisaties). Bovendien is de wet gericht op het geheel van het vrijwilligerswerk er wordt geen onderscheid gemaakt tussen sectoren of soorten activiteiten met als doel een algemeen kader aan te reiken bij het werken met vrijwilligers.�Elke organisatie heeft de ruimte om het vrijwilligerswerk naar eigen goeddunken te concretiseren, zolang dit niet indruist tegen de wettelijke bepalingen. Bv; de geheimhoudingsplicht zal anders zijn voor een organisatie in de gezondheidssector dan voor een organisatie die vogels observeert. FEIT IS EN BLIJFT dat elke organisatie die onder het toepassingsgebied van deze wet valt rekening zal moeten houden met de bepalingen van de vrijwilligerswet.�Deze wet legt twee BASISVERPLICHTINGEN op; INFORMATIEPLICHT en VERZEKERINGSPLICHT waaruit de vrijwilliger bescherming kan putten. De andere bepalingen kunnen als ‘voorwaardenscheppend’ beschouwd worden.
Page 4: Steunpunt Vrijwilligerswerk Provincie West-Vlaanderen  (Overlegplatform voor erfgoedbibliotheken 2015)

1/ Definities

Page 5: Steunpunt Vrijwilligerswerk Provincie West-Vlaanderen  (Overlegplatform voor erfgoedbibliotheken 2015)

1/ Definities

Vrijwilligers(werk)? Is elke natuurlijke persoon die een activiteit verricht

Die onbezoldigd en onverplicht wordt verricht Die ingericht wordt door een organisatie anders dan het familie –of

privé-verband Die niet door dezelfde persoon en voor dezelfde organisatie wordt

verricht in het kader van een arbeidsovereenkomst, een dienstencontract of statutaire aanstelling

Presentator
Presentatienotities
° ACTIVITEIT: vrijwilligerswerk is iets doen in de ruimste betekenis van het woord. Bv. een vakantiekamp begeleiden, een p.m.h. begeleiden naar een concert, bestuurstaken opnemen…. ° ONBEZOLDGIGD: VW w. niet betaald (geen loon, geen arbeidsovereenkomst), vrijwilligers mogen wel een kostenvergoeding ontvangen + reiskosten ° ONVERPLICHT: niemand kan gedwongen worden om vrijwilligerswerk te doen, een stage of alternatieve sanctie horen er dus niet bij ° TEN BEHOEVE VAN ANDERE PERSONEN? EEN GROEP OF ORGANISATIE OF VAN DE SAMENLEVING: deelnemen aan een zelfhulpgroep, hulp aan familie of vrienden, VALLEN NIET ONDER DEF. VW ° BUITEN het familie –of privé verband: uw buur een lift geven naar de kliniek is geen VW, tenzij u die rit uitvoert in opdracht van een minderhedenmobielencentra ° BUITEN HET KADER VAN EEN ARBEIDSOVEREENKOMST, … MEN MAG NIET DEZELFDE ACTIVITEITEN uitoefenen als werknemer en vrijwilliger voor dezelfde opdrachtgever!
Page 6: Steunpunt Vrijwilligerswerk Provincie West-Vlaanderen  (Overlegplatform voor erfgoedbibliotheken 2015)

concreet

Je bent vrijwilliger als….

Jij je inzet voor een organisatieje helpt mee met de jaarlijkse BBQ van de voetbalclub, je begeleidt elke woensdag kinderen met hun huiswerk,…

Je er geen geld mee verdient(mss wel een kostenvergoeding)

Niemand je verplicht dat te doen

Presentator
Presentatienotities
Enkel vzw’s, openbare instellingen en feitelijke verenigingen �De organisatie mag geen commerciële doeleinden hebben. Handelszaken en commerciële bedrijven zijn UITGESLOTEN
Page 7: Steunpunt Vrijwilligerswerk Provincie West-Vlaanderen  (Overlegplatform voor erfgoedbibliotheken 2015)

concreet

Je bent dus geen vrijwilliger als …

Je enkel iets doet voor jezelf, je familie of vrienden Je voor het werk betaald wordt (enkel kostenvergoeding en reiskosten)

Je stage verricht of alternatieve sanctie (verplicht karakter) Je deelneemt aan een activiteit

(de vrijwilligerswet beschermt enkel de vrijwilligers, niet de deelnemers!)

De wet zegt niets over de inhoud, plaats, duur of frequentie van het vrijwilligerswerk.

Presentator
Presentatienotities
Dat zijn afspraken die gemaakt moeten worden tussen de organisatie en de vrijwilliger en afhankelijk zijn van de sector en het takkenpakket.�Er geldt enkel een beperking voor het aantal dagen waarop je een forfaitaire kostenvergoeding kunt krijgen. BELANG VAN EEN AFSPRAKENNOTA waarin er duidelijkheid w. gecreëerd voor de vrijwilliger en de organisatie. (duidelijkheid over de afgesloten verzekering, kostenvergoeding, geheimhoudingsplicht, proefperiode?....VOOR DE ACTIVITEIT
Page 8: Steunpunt Vrijwilligerswerk Provincie West-Vlaanderen  (Overlegplatform voor erfgoedbibliotheken 2015)

2/ wie?

Mag iedereen vrijwilligerswerk doen?

Bepaalde mensen dienen eerst toelating te vragen of hebben meldingsplicht(werklozen, mensen na arbeidsongeval, uitkering van het ziekenfonds,…

Minstens 15 jaar (16 worden) Geen maximumleeftijd

Presentator
Presentatienotities
- Minstens 15 jaar maar let op! In bepaalde sectoren bv. Persoonlijk Assistent gelden andere grenzen - Bv. gepensioneerden, meldingsplicht RVA, mensen met een leefloon
Page 9: Steunpunt Vrijwilligerswerk Provincie West-Vlaanderen  (Overlegplatform voor erfgoedbibliotheken 2015)

3/ De informatieplicht

Alvorens de activiteit van een vrijwilliger voor een organisatie aanvang neemt, informeert de organisatie hem minstens over onderstaande zaken:

Info over de sociale doelstelling van de organisatie Het juridisch statuut van de organisatie Info over de verzekering burgerlijke aansprakelijkheid Info over de kostenvergoeding Info over de geheimhoudingsplicht

Presentator
Presentatienotities
De informatieplicht gaat over het geven van alle formele informatie (de wettelijke startinformatie) ° de vrijwilliger moet weten voor wat hij of zij zich engageert ° minstens welke maatschappij en het Polis nummer vermelden ° deze is niet verplicht maar indien wel duidelijke omschrijving van gehanteerd systeem ° discreet omgaan met info verkregen tijdens uitvoering van vrijwilligerswerk en ook organisatie behandelt informatie van de vrijwilliger vertrouwelijk ALTIJD van toepassing voor vw-ers uit: integrale jeugdhulp, algemeen welzijnswerk, CLB’s, ambulante geestelijke gezondheidszorg, bijzondere jeugdbijstand) TIP! Naast de formele informatie is het natuurlijk ook aan te raden duidelijke afspraken te maken rond taakinvulling en dergelijke. Bv feedbackmoment
Page 10: Steunpunt Vrijwilligerswerk Provincie West-Vlaanderen  (Overlegplatform voor erfgoedbibliotheken 2015)

4/verzekering vrijwilligerswerk

Page 11: Steunpunt Vrijwilligerswerk Provincie West-Vlaanderen  (Overlegplatform voor erfgoedbibliotheken 2015)

4/verzekering vrijwilligerswerk

De vrijwilligerswet legt een verzekeringsplicht op voor vrijwilligersorganisaties. Er moet op zijn minst een verzekeringburgerrechtelijke aansprakelijkheid afgesloten worden.

LET OP! Uitzondering! Voor losse groepen vrijwilligers zonder een vaste structuur of koepel is dit niet verplicht!(bij feitelijke vereniging zonder personeel en/of afdelingen is iederevrijwilliger aansprakelijk voor eigen fouten)

Presentator
Presentatienotities
Er is geen immuniteit Als de vrijwilliger zelf schade ondervindt door zijn/haar fout Als het gaat om een vrijwilliger die actief is in een ‘onafhankelijke’ feitelijke vereniging �° dat is een vereniging die niet verbonden is aan een organisatie of koepel ° dat is een vereniging die geen personeelsleden heeft ° dat is een vereniging die geen rechtspersoonlijkheid heeft
Page 12: Steunpunt Vrijwilligerswerk Provincie West-Vlaanderen  (Overlegplatform voor erfgoedbibliotheken 2015)

5/ Aansprakelijkheid

Burgerlijke aansprakelijkheid (BA)? =Een vrijwilliger heeft door een fout (een onvoorzichtigheid, stommiteit) schade (materieel of immaterieel) veroorzaakt aan derden.

Bv; De vrijwilliger kan de hond waarmee hij is gaan wandelen niet in toom houden, die bijt een kip dood…

Een vrijwilliger zet materiaal af aan het kamp, vergeet de handrem en knalt tegen een boom

De vrijwilliger is niet burgerlijk aansprakelijk voor de schade die hij veroorzaakt bij het verrichten van vrijwilligerswerk. De organisatie moet de schade vergoeden.

Presentator
Presentatienotities
Sinds de vrijwilligerswet er is ben je als vrijwilligersorganisatie burgerrechtelijk aansprakelijk voor de risico’s die aan het vrijwilligerswerk zijn verbonden. strafrechtelijke aansprakelijkheid: de vrijwilliger heeft de wet overtreden en wordt individueel aansprakelijk gesteld
Page 13: Steunpunt Vrijwilligerswerk Provincie West-Vlaanderen  (Overlegplatform voor erfgoedbibliotheken 2015)

5/ Aansprakelijkheid

Immuniteit van de vrijwilliger

Normaal POTJE BREEK = POTJE BETALEN Maar een VRIJWILLIGER IS IMMUUN! IMMUUN = hij of zij kan niet geraakt worden

op voorwaarde dat de fout effectief te wijtenis aan een dommigheid,

slordigheid of onvoorzichtigheid.

Altijd IMMUUN? …

Presentator
Presentatienotities
Wie door zijn fout schade veroorzaakt, betaalt de schade normaal zelf! De vrijwilligerswet steekt daar nu een stokje voor.�Het gevolg is dat de schadelijder kan komen aankloppen bij de organisatie (die burgerrechtelijk aansprakelijk is) en dus opdraait voor het regelen van het schadegeval
Page 14: Steunpunt Vrijwilligerswerk Provincie West-Vlaanderen  (Overlegplatform voor erfgoedbibliotheken 2015)

5/ Aansprakelijkheid

Een vrijwilliger kan zijn immuniteit kwijtspelen indien:

De vrijwilliger maakt een grove foutbv: vrijwilliger die in staat van dronkenschap of onder invloed van drugs een fout maakt met schade tot gevolg…

De vrijwilliger bezondigt zich aan een lichte repetitieve foutbv: de rolstoel niet goed opstellen alvorens de gebruiker erin te helpen

De vrijwilliger pleegt bedrog of doet iets met opzetDe vrijwilliger maakt een fout met de intentie de organisatie of anderen te schaden.

Presentator
Presentatienotities
BEHALVE in geval van: bedrog, een zware fout of een herhaaldelijke lichte fout door de vrijwilliger.�Voor alle andere schade is de vrijwilligersorganisatie (feitelijke vereniging, of rechtspersoon) burgerlijk aansprakelijk. - Repetitieve fout: ondanks veelvoudige opmerkingen blijft de vrijwilliger steeds dezelfde fout maken (in vb; duidelijke instructies inzake veiligheid en hygiëne systematisch negeren
Page 15: Steunpunt Vrijwilligerswerk Provincie West-Vlaanderen  (Overlegplatform voor erfgoedbibliotheken 2015)

5/ Aansprakelijkheid

TE ONTHOUDEN

De vrijwilliger is immuun De vrijwilliger is in principe niet burgerrechtelijk aansprakelijk voor de

schade die hij/zij veroorzaakt De organisatie kan zelf NOOIT die immuniteit op eigen houtje

afnemen (wettelijk geregeld) Schade waaronder anderen of derden lijden kan en zal verhaald

worden op de organisatie De organisatie moet zich VERPLICHT verzekeren voor de B.A.

Page 16: Steunpunt Vrijwilligerswerk Provincie West-Vlaanderen  (Overlegplatform voor erfgoedbibliotheken 2015)

5/ Aansprakelijkheid

Strafrechtelijke aansprakelijkheid indien de vrijwilliger bepaalde wetten of regels overschrijdt

Bv; verkeerd parkeren, openbare dronkenschap, ongewenste intimiteiten, overtreding van de wet tegen racisme, hacking, schending van de geheimhoudingsplicht,…)

In deze gevallen = vrijwilliger zelf voor de gevolgen opdraaien en rust er geen verplichting op de organisatie (behalve als die mee in de fout ging).

Page 17: Steunpunt Vrijwilligerswerk Provincie West-Vlaanderen  (Overlegplatform voor erfgoedbibliotheken 2015)

6/ vergoedingen

Page 18: Steunpunt Vrijwilligerswerk Provincie West-Vlaanderen  (Overlegplatform voor erfgoedbibliotheken 2015)

6/ vergoedingen

Een vrijwilligersorganisatie is niet verplicht om gemaakte kosten terug te betalen noch om vrijwilligers van een vrijwilligersvergoeding te voorzien.

De vrijwilligersorganisatie beslist zelf of ze kosten terugbetalen en/of een vrijwilligersvergoeding voorzien.

Page 19: Steunpunt Vrijwilligerswerk Provincie West-Vlaanderen  (Overlegplatform voor erfgoedbibliotheken 2015)

6/ vergoedingen

Keuze uit 2 systemen:

reële kostenvergoeding: werkelijk gemaakte kosten terugbetaald (tickets indienen, bewijsstukken voorleggen)

forfaitaire vergoeding voor gemaakte kosten, zonder bewijsstukken, met max. van 32 euro/dag en 1308 euro/jaar (2015)

beperkte combinatie van 2 systemen mogelijk: deel van vervoerskosten (max. 2000km/jaar) combineren met forfaitaire vergoeding

occasioneel is vergoeding in natura toegestaan (bv. boekenbon)

Presentator
Presentatienotities
In het geval van de forfaitaire vergoeding houdt de organisatie een register bij waarin hij deze vergoeding definieert �Indien men meer vergoedingen ontvangt als vrijwilliger dient ment dit aan te geven! Belast worden !!! 1 persoon = 1 systeem per jaar!!!�In de sportsector zijn er uitzonderingen qua kostenvergoedingen ( zie brochure Vlaamse sportfederatie)
Page 20: Steunpunt Vrijwilligerswerk Provincie West-Vlaanderen  (Overlegplatform voor erfgoedbibliotheken 2015)

De Vrijwilligerswet

SAMENVATTING:1/ Definities (wat is vrijwilligerswerk?)2/ Wie mag vrijwilligerswerk doen3/ De informatieplicht4/ Verzekering5/ Aansprakelijkheid6/ Vergoedingen

Naast de vrijwilligerswet ook nog het Vlaams Decreet Vrijwilligerswerk voor alle organisatiesdie onder het domein Welzijn en Gezondheid vallen.Deze dienen WET + DECREET te volgen.

Page 21: Steunpunt Vrijwilligerswerk Provincie West-Vlaanderen  (Overlegplatform voor erfgoedbibliotheken 2015)

Tot slotNeem een duik in onze digitale rugzak op www.west-vlaanderen.be/vrijwilligerswerk

Page 22: Steunpunt Vrijwilligerswerk Provincie West-Vlaanderen  (Overlegplatform voor erfgoedbibliotheken 2015)

Provinciaal Steunpunt Vrijwilligerswerk West-Vlaanderen

Maaike Maeyaert• Provinciehuis Boeverbos

Koning Leopold III-Laan 41, 8200 Sint-Andries

[email protected]• www.west-vlaanderen.be/vrijwilligerswerk

Page 23: Steunpunt Vrijwilligerswerk Provincie West-Vlaanderen  (Overlegplatform voor erfgoedbibliotheken 2015)

Bedankt voor de aandacht!