Staatsinrichting van Nederland

Uitvoerende machtRegering = Kroon = koningin + ministersMinisterraad= ministers o.l.v. de premier/minister-presidentKabinet = ministers + staatssecretarissenTaak van de regering-land besturen/leiden-zorgen voor orde en rechtTaken van de premier-Nederland vertegenwoordigen in het buitenland-leiding geven aan het kabinet (geen ruzies)-eenheid van beleid bewaken

Ministers

-leiding geven aan een ministerie (ambte-

naren)-wetten maken (plannen op zijn

beleids- terrein)-begroting maken (uitgaven dekken

met inkomsten)

Kabinetsformatie

1-Verkiezingen→ zetels worden verdeeld

over de fracties o.l.v. een fractieleider

2-Koningin vraagt de fractieleiders om advies3-Koningin benoemt een informateur4-Koningin benoemt een formateur5-Koningin benoemt de nieuwe

regering (bordesscene Huis ten Bosch)

Informateur en FormateurDe informateur moet informeren (vragen)welke partijen samen willen werken →coalitie(er heeft nooit 1 partij de meerderheid) De niet-regeringspartijen noem je de oppositieDe formateur-stelt het regeerakkoord/het regerings- programma op met de partijen-verdeelt de ministersposten over de par- tijen (hoeveel en welke)-kiest de ministers uit m.b.v. de partijen

Soorten kabinettenDe formateur komt meestal uit de

grootsteregeringspartij en wordt meestal

minister-presidentNormaal kabinet is een parlementairmeerderheidskabinet (meer dan 75

zetels)Daarnaast-minderheidskabinet (met

gedoogsteun)-zakenkabinet (bij economische crisis)-nationaal kabinet (tijdens een oorlog)

Troonrede en miljardennota

Derde dinsdag in september is Prinsjesdag

(opening parlementaire jaar)Koningin spreekt de Troonrede uit-toestand van het land-plannen voor het komende jaarTroonrede opgesteld door ministerraadDie middag miljardennota door ministervan financiën aan Kamer aangeboden(koffertje) = rijksbegroting= inkomsten

enuitgaven (kosten van de plannen)

Hoe komt een wet tot stand?

1-Minister geeft ambtenaren opdracht een wetsvoorstel te maken2-Wetsvoorstel wordt besproken in de ministerraad (eenheid van beleid)3-Behandeling in de 2de Kamer

-eerst in commissies→inspraak van actiegroepen en belangengroepen -dan in de hele kamer→amendementen4-Behandeling in de 1ste Kamer→ja of nee5-Naar koningin (handtekening)6-Publicatie in het Staatsblad

Val van een minister of regering

1-na een motie van wantrouwen2-na het verwerpen van een

wetsvoorstel/ amendement3-na het verwerpen van de begroting4-na een ruzie in het kabinetJe krijgt dan een ministerscrisis→ wordt vaak een kabinetscrisis→ de regering wordt demissionair

(handelt alleen de lopende zaken af,geen nieuw beleid)

Troonrede

Miljardennota