Sporen van de IJstijd Die Spuren der Eiszeit · de ijstijd zijn overal aanwezig. Het noordelijkste...
2
Naturpark TERRA.vita Am Schölerberg 1 49082 Osnabrück Tel.: 0049 (0) 5 41 / 501 -42 17 Fax.: 0049 (0) 5 41/ 501 -44 24 [email protected] www.naturpark-terravita.de Kartengrundlage: Übersichtskarte Niedersachsen 1:500.000 - Normalausgabe Vervielfältigt mit Erlaubnis des Herausgebers: LGN - Landesvermessung und Geobasisinformation Niedersachsen - D5142 Bezoekerscentrum "Sallandse Heuvelrug" Grotestraat 281 7441 GS NIJVERDAL Tel.: 0031 (0) 548612711 Fax.: 0031 (0) 548612067 www.staatsbosbeheer.nl www.sallandseheuvelrug.nl Die Spuren der Eiszeit Sporen van de IJstijd Kuhlhoff Bippen Bezoekerscentrum Sallan dse Heuvelrug Sporen van de IJstijd Grenze des Euregio-Gebietes
Transcript of Sporen van de IJstijd Die Spuren der Eiszeit · de ijstijd zijn overal aanwezig. Het noordelijkste...
Naturpark TERRA.vitaAm Schölerberg 149082 OsnabrückTel.: 0049 (0) 5 41 / 501 -42 17Fax.: 0049 (0) 5 41/ 501 -44 [email protected]
Kartengrundlage: Übersichtskarte Niedersachsen 1:500.000 - NormalausgabeVervielfältigt mit Erlaubnis des Herausgebers:LGN - Landesvermessung und Geobasisinformation Niedersachsen - D5142
Bezoekerscentrum "Sallandse Heuvelrug"Grotestraat 2817441 GS NIJVERDALTel.: 0031 (0) 548612711Fax.: 0031 (0) 548612067www.staatsbosbeheer.nlwww.sallandseheuvelrug.nl
Die Spuren der EiszeitSporen van de IJstijd
KuhlhoffBippen
BezoekerscentrumSallan dse Heuvelrug
Sporen van de IJstijdGrenze des Euregio-Gebietes
Europa 150.000 jaar geleden: heel Scandinavië ligt ondereen gigantische deken van sneeuw en ijs. Reusachtigegletsjertongen breiden zich uit naar het zuiden, en bedekkentenslotte ook grote delen van Midden-Europa.In Nederland en in Noord-Duitsland ligt de zuidrand vandeze gletsjer – hier smelt het ijs en laat zand, keien en zelfsgrote rotsblokken achter.
De landschappen, die door deze ingrijpende gebeurtenissenontstaan, komen niet tot rust. Nieuwe klimaatveranderingenbeïnvloeden de gebieden, later zal de mens een enormeinvloed op natuur en landschap in de oude IJstijdgebiedenhebben.
Aan welke kant van de grens men ook is – de sporen vande ijstijd zijn overal aanwezig.
Het noordelijkste Duitse middelgebergte ligt in hetNatuurpark TERRA.vita. Na een bewogenontwikkelingsgeschiedenis van de aarde, die zich over 300miljoen jaar uitstrekte, gaven de gletsjers van de ijstijd ditgevarieerde landschap de “finishing touch”. De daarbijontstane Bippener Bergen vormen het opvallendsteoverblijfsel uit de ijstijd in het Natuurpark. Bosrijke heuvelsen vruchtbare akkers vormen nu een rijk gestructureerdlandschap.
Ook in Nederland zijn relicten van de ijstijd te ontdekken.Een goed voorbeeld is de Sallandse Heuvelrug. Dit gebiedligt in de provincie Overijssel en is een Nationaal Park.
Op deze heuvels liggen uitgestrekte loof- en naaldhoutbossenen heidevelden. Het is een belangrijk natuur- enrecreatiegebied met bijzondere dier- en plantensoorten.
Waar zijn ze, de sporen van deze ijzige verleden tijd?Wat valt er te ontdekken? Een tweedelige, Nederlands-Duitse ontdekkingsroute geeft antwoord op deze vragen.Bezoek daarvoor het bezoekerscentrum “SallandseHeuvelrug” in Nijverdal en het informatiecentrum“Kuhlhoff” in Bippen.
Doe mee! Op in totaal 20 punten bent u zelf actief enkunt u het echt “ervaren” hoe de ijstijd onze landschappenheeft veranderd.
Op tweemaal 5 kilometer ontdekt u het gewichtvan een zwerfsteen, hoe ons drinkwater door de bodemwordt gefilterd, waarom in zand ‘bonte’ lagen ontstaanen waarom er niet alleen aan de kust duinen zijn.
Die nördlichsten deutschen Mittelgebirge liegen im NaturparkTERRA.vita. Nach einer ereignisreichen Erdgeschichte, diesich 300 Millionen Jahre zurück verfolgen lässt, gaben dieEiszeitgletscher dieser vielfältigen Landschaft den letzten”Schliff”. Die dabei entstandenen Bippener Berge bilden daswohl auffälligste Eiszeit-Relikt im Naturpark. WaldreicheHöhenzüge und fruchtbares Ackerland ergeben heute einreich strukturiertes Landschaftsmosaik.
Auch in den Niederlanden sind Relikte der Eiszeit zu finden.Ein gutes Beispiel ist der Sallandse Heuvelrug. Dieses Gebietist ein National Park und liegt in der Provinz Overijssel. Aufdiesem Höhenzug befinden sich ausgedehnte Laub-undNadelholzwälder ebenso wie großflächige Heidegebiete.
Es ist ein wichtiges Natur- und Erhohlungsgebiet mitbesonderen Tier – und Planzenarten.
Europa vor 150.000 Jahren: Ganz Skandinavien liegt untereinem gewaltigen Schild aus Eis und Schnee. RiesigeGletscherzungen dehnen sich nach Süden aus, bedeckenschließlich auch weite Teile Mitteleuropas. In denNiederlanden und in Norddeutschland liegt der Südranddieser Gletscher – hier schmilzt das Eis und hinterlässt Sand,Geröll und teils gigantische Felsblöcke.
Die Landschaften, die durch diese umwälzenden Ereignisseentstehen, kommen nicht zur Ruhe. Neue Klimawechselprägen die Regionen, später wird der Mensch massiv Einflussauf die Gestalt der Natur in den alten Eiszeit-Gebietennehmen.
Egal, auf welcher Seite der Grenze man steht – die Spurender Eiszeit sind allgegenwärtig.
Wo sind sie, die Spuren dieser eisigen Vergangenheit?Was gibt es zu entdecken? Ein zweiteiliger, deutsch-niederländischer Erlebnispfad gibt Antworten auf dieseFragen. Besuchen Sie das Informationszentrum “SallandseHeuvelrug” in Nijverdal und den “Kuhlhoff” in Bippen.
Machen Sie mit! An insgesamt 20 Stationen werden Sieselbst aktiv und können im wahrsten Sinne des Wortes”begreifen”, wie die Eiszeit unsere Landschaften veränderthat.
Auf zweimal rund 5 Kilometern entdecken Sie, wie schwerein Findling ist, wie der Boden unser Trinkwasser filtert,warum im Sand ”bunte” Böden entstehen und wieso esDünen nicht nur an der Küste gibt.
