1

Speech stadhuisplein, 18 september, 21u00 (lengte: 12 minuten)

Beste Eindhovenaren, Geachte Excellenties, Dames en Heren,

jongens en meisjes

Chers ha ita ts d’Ei dhove , Ex elle es, Mesda es et Messieurs,

jeunes gens et jeunes filles

Fellow residents of Eindhoven, Your Excellencies, Ladies and

Gentlemen, Girls and Boys,

Geachte gasten uit Frankrijk, Groot Brittannië, Verenigde Staten en

Duitsland, welkom – wederom - in Eindhoven.

Chers amis venus de France, de Grande-Bretagne, des États-Unis et

d’Allemagne, bienvenue – une fois encore - à Eindhoven.

Honoured guests from the Unites States, the United Kingdom, France,

and Germany, welcome again to Eindhoven.

2

En een speciaal welkom aan onze bevrijders, Joe Cattini, Bill Pendell

en Ken Thiis

Et un accueil tout particulier pour nos libérateurs, Joe Cattini, Bill

Pendell et Ken Thiis

And a special welcome to our liberators, Joe Cattini, Bill Pendell and

Ken Thiis.

De afgelopen dagen had ik een brok in mijn keel. Ik heb in mijn leven

al heel wat gezien, maar het waren heel intense dagen voor mijn

vrouw en mij. Wij zijn de afgelopen dagen in Normandië geweest om

als Gemeente Eindhoven te herinneren en waarde te schenken aan

wat daar 73 jaar geleden is gebeurd. We hebben de plek gezien waar

meer dan negenduizend Amerikaanse jongens en mannen begraven

liggen. Een enorme vlakte met alleen maar witte kruizen, zover als

het oog reikt. Hun laatste rustplaats. In de buurt van de stranden

waar meer dan 150.000 soldaten aan land kwamen op 6 Juni 1944.

Eén van de mannen die op die dag voet aan wal zette vertelde me

hoe het was om in het bootje te zitten:

3

'We were on board of the boats waiting to head across to France. We

had no idea what we would face. Then the weather worsened and the

trip was delayed, but we had to stay onboard. The waves and wind

were terrifying. Many of my friends were seasick and some of the

you g oys were so frighte ed, they were ryi g for their others.

Geachte aanwezigen, die man, Joe Cattini, is hier aanwezig bij ons

vanavond. Wilt u hem hartelijk welkom heten? Twee andere

bevrijders van onze stad zijn vanavond ook aanwezig en verdienen

et zo hartelijk elko . Dat zij : Bill Pe dell e Ke Thiis.

Joe Cattini vertelde me echter nog iets belangrijks, hoe zij met elkaar

omgingen:

4

With all the uncertainty and fear around us we helped and looked

after each other. We were all in it together, tolerant of each others

failings and frailties. Our troop had several men of different

nationalities. My parents were Italian. We also had a German with us,

who was our interpreter. At no time during the war did I suffer

intolerance or racism. We were brothers in arms. We had a job to do.'

Ongeacht alle onderlinge verschillen hielden zij elkaar vast, in de

lastigste tijden van hun leven. Zij wisten dat er een groter doel was

waar zij aan bij droegen en begrepen dat je dan elkaar hard nodig

had en je moest schikken. Zij hadden ons niet die prachtige vrijheid

kunnen schenken als zij enkel zichzelf belangrijk zouden vinden. Hoe

actueel lijkt die les 73 jaar na dato nog te zijn.

5

In een somber moment denk ik wel eens dat het samenleven steeds

lastiger lijkt te worden. Meer en meer mensen gaan enkel en alleen

voor hun eigen gelijk. Neem de zwarte pieten discussie. Eén groep

heeft gevoel dat hun land en het vrolijke kinderfeest wordt afgepakt.

Voor de andere groep voelt het als een racistisch feest waarbij zij

worden buitengesloten in het land van hun geboorte. Gevangen in

hun eigen bubble praten ze niet meer met elkaar en wordt iets al snel

als een belediging gezien. We zijn terecht gekomen in een lange

tenenmaatschappij. Samen leven is samen schreeuwen geworden.

Tussen die twee uitersten zitten heel veel mensen die allang geen zin

meer in de discussie hebben. Omdat de discussie zo hard wordt

gevoerd.

Waarom is dat erg? Omdat we zo niet tot oplossingen komen waar

wij ons, de samenleving, gezamenlijk in kunnen vinden. Sterker nog,

daarmee is het geen oplossing. Alleen een antwoord voor een kleine

groep, voor de eigen snelheid. Zo wint de hardste schreeuwer en

worden de anderen niet erkend.

6

De stille meerderheid haakt af en de extremen worden bepalend. Het

vertrouwen in de politiek daalt en het onderlinge vertrouwen in

elkaar neemt af. Wie voelt zich echt nog betrokken bij de ander?

Er is een alternatief. In een samenleving is het van groot belang om

verdraagzaam te zijn, want een samenleving is per definitie divers.

Verdraagzaam zijn is niet het overnemen van elkaars mening, noch

het compleet afwijzen. Dat we accepteren dat de ander iets anders

wil: niet iedereen hoeft elke zondag naar PSV en niet iedereen hoeft

een startup te beginnen. Het is elkaar willen begrijpen en elkaar

vrijheid gunnen, iets waar we vandaag weer bij stilstaan. Door

verdraagzaamheid komen we tot gedragen oplossingen die echt

werken.

Waarom gaat ons dat lukken? Als er één stad is die hier goed in is,

dan is dat wel Eindhoven. Wij zijn er voor elkaar op de lastige

o e te . Zoals i de jare 9 , toe bi e ee jaar één-derde van

alle banen verdwenen. Straat voor straat, huis voor huis, werden

ontslagbrieven bezorgd.

7

In het Stadhuis zaten avondenlang vertegenwoordigers van het

bedrijfsleven, het onderwijs en de gemeente met elkaar om tafel om

tot oplossingen te komen. En die is er gekomen, door wilskracht, en

door het samenwerken met elkaar. Kijk hoe goed we het nu doen als

stad.

We zijn er voor elkaar op belangrijke momenten. Zoals bij de ramp

a MH 7. Of op zo dag als a daag. Ee o geke de

saamhorigheid, met al die vrijwilligers die deze fantastische avond

mogelijk maken. Ook zij laten ons zien dat samenleven en werken

kan, want er zitten jong, oud, man, vrouw, homo, hetero bij. En 73

jaar na dato is 18 September in Eindhoven nog springlevend. Dat

herdenken we samen met allerlei landen. Ook dit jaar zijn er weer

vertegenwoordigers van onze goede buren aanwezig. Uit Frankrijk,

Groot Brittannië, Amerika en Duitsland.

Vooral voor dat laatst land was het vlak na de oorlog niet

vanzelfsprekend vrienden te zijn: de verschrikkingen van de nazi s,

8

maakten het voor velen niet makkelijk om Duitsland weer te

accepteren.

Als je nu naar onze relatie met Duitsland kijkt, dan zien we dat onze

band hechter is dan ooit. Als handelspartner, maar ook als onze

grootste medestander in Europa. De Duitse verkiezingen – komend

weekend – zijn dan ook voor ons land heel bepalend. Maar hoe de

uitslag ook is: Duitsland en Nederland blijven nauw verbonden.

Voor heel ons continent geldt dat landen over hun schaduw heen

stapten: aartsvijanden Frankrijk en Duitsland gingen een langdurige

relatie met elkaar aan, dat uitgroeide tot de EU zoals we die vandaag

kennen. En bracht ons een bestendige vrede. Niemand vreest

vandaag-de-dag meer dat ons lot in handen ligt van grote landen als

Frankrijk en Duitsland, omdat we zien dat we meer dan 70 jaar met

elkaar in vrede, vrijheid en welvaart kunnen leven. Wie geeft zoiets

op?

9

Ook in Eindhoven zelf geven onderlinge verschillen ons juist kracht;

we dagen elkaar uit en vullen elkaar aan. Ik ben nu één jaar

burgemeester van deze stad. Ik heb zoveel mensen ontmoet die zich

belangeloos inzetten. Voor elkaar, voor de stad, elke dag weer.

En ze zijn allemaal zó verschillend. Dat zie ik op het NRE-terrein, waar

bewoners zelf hun woningen bouwen. Dat zie ik aan vrijwilligers die

zich bekommeren om daklozen. Dat zie ik aan fanatiekelingen die

ervoor zorgen dat mensen samen zingen in koren. Bewoners die

monumenten in stand houden. En bedrijven die elkaar een kijkje in

de keuken gunnen, omdat ze weten dat ze samen verder komen, dan

ieder alleen. De houding van hen allemaal is ik steek ij ha d aar

je uit i plaats a ik ijs je af .

10

Zo houdi g draagt er aa bij dat e blij e le e i die prachtige

vrijheid. De vrijheid die we hebben om te geloven wat we willen

geloven, te vinden wat we vinden en te stemmen op wie we willen

stemmen. We blijven daarin geloven, tegen de verdrukking in, tegen

de bedreigingen van de vrede en vrijheid die we elke dag uit de

media te weten komen.

Wat is uw rol daar in? Samenleven kan alleen door verdraagzaam te

zijn. Onze beschaving is daar op gebouwd. Moeten wij of de volgende

generatie, onze jeugd, deze les opnieuw pijnlijk leren of kunnen we

doorgroeien naar een hoger niveau? Zal samenleven, democratie en

vrijheid een plaats van begrip zijn of een plek van verwijt? Een ieder

die hier aanwezig is heeft daar een rol in. Uw stem van begrip en

erkenning voor de ander is van zulk belang, anders overstemt het

geluid van de extremen ons. Wij hopen dat het nooit meer nodig is

dat jongens van rond de 20, zoals als Bill Pendell, Joe Cattini en Ken

Thiis 73 jaar geleden deden, hun leven in de waagschaal leggen.

11

Dank voor de aanwezigheid van onze buitenlandse gasten voor het

mét ons vieren van onze vrijheid.

À nos invités venus de France, de Grande Bretagne, des États-Unis

et d’Alle ag e, er i de votre prése e et d'avoir élé ré ave

nous notre liberté.

Je vous remercie vivement de votre attention.

I would like to thank our visiting guests from the United States, the

United Kingdom, France, and Germany, with whom we have been

able to share our celebration of freedom today.

Thank you very much for listening.

Hartelijk dank u voor uw aandacht.