Special_Opleidingen&Cursussen

nummer 1, april 2008

• Unieke opleiding voor moderne gemeenteambtenaren

• Lang leve de blunderende ambtenaar!

• FORS en ambtenaar van de toekomst

SPECIALSPECIALOpleidingen & Cursussen

03672-Reed-opleiding-2008.indd 1 25-03-2008 14:30:43

nieuws

vacatures

links

de site voor gemeenteambtenarenburgerzakenbelastingenbouwen & wonenhandhaving

inkoop & aanbestedenjeugd & onderwijssociale zekerheidwelzijn

ga naar www.gemeente.nu

actuele thema’s

03627-Gemeente-A5-FC.indd 1 11-02-2008 16:28:45

»Thinking Business«

Masteropleidingen voor professionals in deeltijd:■ The Amsterdam MBA■ Master in Business Studies Intensive Programme (MSc)■ Master of International Finance■ The Independent Executive MBA

Specialistische parttime masteropleidingen op het gebied van:■ Accountancy (RA) ■ Financial Planning■ Auditing (RO) ■ IT-Auditing (RE) ■ Controlling (RC) ■ Verzekeringskunde & Risk Management

Meer informatie en aanmelden: www.abs.uva.nlRoetersstraat 11 | 1018 wb Amsterdam | T (020) 525 4286 | [email protected]

Voorlichtingsavond 4 juni 2008

OPLEIDINGEN-SPECIAL 3

Inhoud5 Beter managen met een MBA

Master of Business Adminstration. Afgekort: MBA. Voor

veel managers heeft de term MBA een magische klank.

Maar wat heeft de overheidsmanager aan een MBA? En

sluit deze opleiding überhaupt wel aan op het werk in

de publieke sector?

6 Unieke opleiding voor moderne gemeente-

ambtenaren

De Segment Groep start in september 2008 met een

nieuwe, éénjarige opleiding tot hoger beleidsadviseur

(HBA) bij gemeenten. De opleiding tot hoger beleids

adviseur sluit helemaal aan bij de omslag die gemeen

ten momenteel maken van uitvoering naar regie en

beleid. Aldus Nico van Dijk, directeur van de Segment

Groep.

9 Lang leve de blunderende ambtenaar!

Drie valkuilen bij leren en opleiden, mét de uitdaging

om onder ogen te zien dat spanning, risico’s en tegen

slagen nu eenmaal horen bij leren.

10 Bestuursacademie Nederland kiest voor

competenties

De grote uitdagingen voor de Nederlandse overheid

tekenen zich het scherpst af op lokaal niveau. Pro-

grammamanager Harry Ploeg van de Bestuursacademie

Nederland merkt dat ’s lands grootste opleider van

lokale overheden meer en meer de rol van adviseur

krijgt. “De tijd van louter kennisoverdracht is voorbij,

het gaat vooral om competenties.”

13 FORS en ambtenaar van de toekomst

Loyaal, deskundig en neutraal. Dit was decennia lang het

profiel van de ideale overheidsdienaar. Maar de politiek

en moderne samenleving stellen nieuwe eisen aan de

ambtenaar. Hoe ziet de ambtenaar van de toekomst

eruit?

FORS investeren in competenties

De publieke sector is volop in beweging en staat voor flinke uitdagingen.

Het overheidsmanagement ziet zich geconfronteerd met vraagstukken

rondom integratie, sociale zekerheid, zorg en de toevloed van mensen

uit nieuwe lidstaten. Maar naast deze uitdagingen die van buitenaf op

de overheid afkomen, heeft de overheidsmanager ook met interne

ontwikkelingen te maken. Want de overheid moet effectiever, efficiënter

en transparanter werken. Ze moet voldoen aan ambitieuze hervor-

mingsplannen omtrent nieuwe bestuurlijke structuren, vermindering van

regelgeving, openheid in overheidscommunicatie, optimaal gebruik van

informatie- en communicatietechnologie. En dat in een tijd dat het

ambtenarenapparaat vergrijst en wordt ingekrompen. Dat gemeenten

steeds meer taken op zich af zien komen die voorheen door het rijk

werden uitgevoerd. En dat ambtenaren geacht worden steeds meer over

de muren van hun eigen discipline heen te kijken en samen te werken,

met andere afdelingen, met een veelheid aan maatschappelijke organisaties

en met het bedrijfsleven.

Al deze ontwikkelingen zorgen ervoor dat er een nieuw soort over-

heidsmanager nodig is, met nieuwe competenties. Een overheidsmanager

die open staat voor de mogelijkheden die het maatschappelijk stelsel van

rechtstaat, democratie en markteconomie biedt. Een flexibel manager

met zowel generieke als specifieke kennis.

De overheid ziet de noodzaak dan ook in om stevig te investeren in het

ontwikkelen van de competenties van mensen die zich op hoog niveau

in willen zetten voor de publieke zaak. Niet voor niets is er een kleine

twee jaar geleden een geheel nieuw competentieprofiel ontwikkeld voor

overheidsmanagers en bestuurders. De kerncompetenties zijn samengevat

in het woord FORS: Flexibiliteit, Omgevingsbewustzijn, Resultaatgerichtheid

en Samenwerkingsgerichtheid.

Dat roept natuurlijk de vraag op hoe opleidingsinstituteninspelen op

deze veranderingen.

In hoeverre hebben bestuurskundige opleidingen hun curriculum afge-

stemd op het nieuwe competentieprofiel en richten ze zich daarmee op

de nieuwe overheidsmanager? Hoe wordt ingespeeld op het FORS-com-

petentieprofiel en wat voor studierichtingen zijn daarvoor ontwikkeld?

Maar ook, hoe combineer je leren en werken als overheidsmanager?

Hoe geef je als overheidsorganisatie je opleidingsbeleid vorm en hoe

vermijd je valkuilen als onzorgvuldige opleidingskeuzen, gebrekkige evaluatie

of onvoldoende verankering binnen de organisatie?

Met deze special helpen we u op weg bij het vinden van antwoorden

op deze vragen.

Redactie Overheidsmanagement

Meer informatie: +31 (0)10 408 8554 [email protected] www.erasmuscmdz.nl

Leidinggeven(d) in de zorgBijdragen aan de kwaliteit van het management en het bestuur in de gezond-heidszorg, dat is de doelstelling van het Erasmus CMDz. Het Erasmus CMDz biedt hiertoe actuele post-academische opleidingsprogramma’s voor leiders in de gezondheidszorg, die ondersteund worden door eigen wetenschappelijk onderzoek.

is een onderdeel van het instituut Beleid en Management Gezondheidszorg (iBMG) van de Erasmus Universiteit Rotterdam (EUR)

Waarden van ZorgEen zoektocht met eindverantwoordelijke bestuurders naar waarden in de zorg.

programma-directeuren: prof. dr. Pauline Meurs en prof. dr. Paul Frissen (NSOB)

Master Class Management development programma voor eindverantwoordelijke bestuur-ders in de gezondheidszorg.

programma-directeur: drs. Pieter Wijnsma en prof. dr. Pauline Meurs

Top Class Management development programma voor toekomstige bestuurders in de gezondheidszorg.

programma-directeur: dr. Marlies Ott

MBA-Health Bedrijfskundig master- programma voor hogere leidinggevenden en professionals bij zorg- aanbieders, zorgverzekeraars en bestuursorganen.

programma-directeuren: van prof. dr. Aad de Roo, prof. dr. Jan Moen en dr. Elly Breedveld

Financieel Bestuur in de zorg Behandelt actuele en aankomende financieel- economische vraagstukken van managers en bestuurders in de zorg.

programma-directeur: drs. Gabriël Zwart RC MAC

Studiereeks Zorg Management Zes academische bijeenkomsten voor managers/bestuurders in de zorg over het strategisch management en bestuur van organisaties in de zorg.

programma-directeur: dr. Antoinette de Bont

Kennismaking met Besturen in de zorgProgramma om bestuurders uit andere sectoren kennis te laten maken met de gezond-heidszorg.

programma-directeuren: prof.dr. Theo Poiesz (TiasNimbas) en prof. dr. Pauline Meurs

Zorg voor EuropaProgramma voor ervaren bestuurders, beleidsmakers en professionals in de zorg die Europese grenzen willen verkennen.

programma-directeuren: Piet-Hein Buiting, arts MHA en prof. dr. Pauline Meurs

Het Erasmus Centrum voor Management Development zorg


De zin en onzin van MBA’s

Beter managen met een MBA

Ter geruststelling: ook voor overheidsmanagers kan het volgen van een MBA een duidelijke toegevoegde waarde hebben. ‘Een MBA is over het algemeen een tweejarige opleiding, die vooral wordt gevolgd door managers die het gevoel hebben iets te missen’, vertelt Marcel van der Ham, directeur operations en kwaliteit bij Business School Nederland. ‘Denk bijvoorbeeld aan managers in een leidinggevende positie, die steeds meer hogerop komen en het gevoel hebben niet over alle onderwerpen mee te kunnen praten. Omdat ze oorspronkelijk een specialistische opleiding hebben gehad, kunnen ze het brede managementveld waar ze opeens in terecht-komen niet overzien.’ Hans Bossert, programmadi-recteur Public Sector MBA bij Nyenrode Business Universiteit bevestigt dit. ‘MBA’s zijn bedoeld voor werknemers die met een niet-managementopleiding wel een managementfunctie krijgen en behoefte heb-ben aan specifieke scholing op bepaalde gebieden. In de publieke sector zie je vaak dat mensen die in hun vak inhoudelijk heel goed zijn, doorgroeien naar een managementfunctie. Een MBA helpt hen deze nieuwe functie goed op te pakken. De methoden en technieken die in de opleiding aan bod komen, vul-len de leemtes in hun kennis op. Zoiets kan iemand natuurlijk ook wel in de praktijk leren, maar een MBA biedt net dat beetje extra.’

OrganiserenGoed organiseren is volgens Van der Ham en Bos-sert essentieel voor overheidsmanagers die van hun MBA een succes willen maken. We verwachten heel wat van onze MBA-studenten, aldus Bossert. Naast hun werk en het volgen van colleges moeten ze ook opdrachten doen, papers schrijven en presentaties geven. Van der Ham is het hiermee eens. ‘Een van de voorwaarden om een MBA met succes af te ronden is dat de student zowel op privé-, sociaal- als werk-gebied gas terugneemt. Het is noodzakelijk om het werk goed te organiseren en om taken te delegeren.

SpecifiekNiet elke MBA is overigens specifiek gericht op de publieke sector. Volgens Bossert is Nyenrode Business University een van de weinige aanbieders van deze mogelijkheid. Het voordeel van de Public Sector MBA is volgens hem dan ook evident. ‘De toegevoegde waarde is vooral dat we bedrijfskundige modellen toepassen op cases in de publieke sector. Daar leren overheidsmanagers enorm veel van.’ Volgens Van der Ham is het echter niet noodzakelijk om een MBA aan te bieden die specifiek op de overheid is toegesneden. De Business School Nederland biedt deze variant dan ook niet aan zijn studenten aan. ‘Er zijn steeds meer overeenkomsten tussen de overheid en het bedrijfsle-ven. Veel van de vakken die in de MBA aan bod komen, sluiten aan op hoe het er bij de overheid aan toegaat. Door een gemengde MBA aan te bieden, voorkomen we bovendien dat mensen zich bezighouden met navelstaren. Overheidsmanagers doen daarnaast kennis op van hoe het er bij het bedrijfsleven aan toegaat. Ze leren dat ze zaken ook op andere manieren kunnen aanpakken en ze zien hoe er in het bedrijfsleven met de vraag van de klant wordt omgegaan.

Master of Business Adminstration. Afgekort: MBA. Voor veel managers heeft de term MBA een magische klank. Deze een- of tweejarige opleiding opent deuren die anders misschien wel gesloten zouden blijven. Maar wat heeft de overheidsmanager aan een MBA?

Do’s & Don’tsKies voor een MBAopleider op basis van inhoud, •rendement, leermethoden en kwaliteit.Ga voor jezelf na of je een MBA wil volgen die gespe-•cialiseerd is in de publieke sector of dat je voor een MBA gaat die ook openstaat voor managers uit het bedrijfsleven.Besef dat het volgen van een MBA veel tijd kost. Je •moet dus keuzes maken op privé-, sociaal- en werk-gebied. Zoek een MBA waarbij je het geleerde ook in je werk •in de praktijk kunt brengen.Ga voor jezelf na of je liever een MBA in het Engels of •in het Nederlands volgt.

6 OPLEIDINGEN-SPECIAL

Inte

rvie

w


Segment Groep richt zich op hogere beleidsadviseurs

Unieke opleiding voormoderne gemeenteambtenaren

‘Op tal van terreinen moeten gemeenten tegenwoor-dig zelf beleid ontwikkelen, veelal in combinatie met een regiefunctie’, vertelt Nico van Dijk. ‘Denk aan de invoering van de zorgloketten, bewonersparticipatie bij de ontwikkeling van plannen voor ruimtelijke ordening en aanbestedingsprocedures rond de Wet maat-schappelijke ondersteuning (Wmo). De praktische uitvoering van beleid wordt tegelijkertijd steeds meer bij het maatschappelijk middenveld gelegd. Zoals bij woningcorporaties of het bovenschoolse management van basisscholen. Veel oude taken van gemeenten zijn zo overgenomen.’

Persoonlijke ontwikkeling‘Deze ontwikkelingen vragen om een ander type ambtenaar, om medewerkers met een brede blik én verstand van zaken. Want gemeenten moeten wel de kaders vaststellen en beleid kunnen operationaliseren, waarbij ambtenaren dus de regie moeten kunnen voeren over hun eigen taakveld. En ook de kaders van de gemeenteraad moeten kunnen vertalen in beleid, in samenwerking met het veld. Deze ontwikkeling heb-ben wij verwerkt in een afgewogen lespakket, waar-mee we tegemoet willen komen aan de behoeften van gemeenten aan hogere beleidsadviseurs. Daarom ook hebben wij met de Universiteit Nyenrode afgesproken dat HBA-cursisten desgewenst kunnen doorstromen naar de MBA-opleiding Public Sector.’ ‘Onze HBA-opleiding is daarnaast gericht op de mo-derne werknemer. Medewerkers die aandacht willen voor hun persoonlijke en professionele ontwikkeling en ontplooiing, met een goed perspectief om door te groeien naar andere aantrekkelijke functies binnen

de gemeentelijke organisatie. In de opleiding worden cursisten hierop individueel gecoacht. We kiezen ook bewust voor een éénjarige opleiding. Met name jonge-ren willen tegenwoordig kort, snel, toepasbaar en met een hoge mate van zelfredzaamheid.’

Leren van elkaar‘Om die reden staat action learning centraal in onze opleiding tot hoger beleidsadviseur. Steeds vormen vier tot vijf deelnemers een leergroep, die actief met elkaar aan het werk gaat met projecten. Deze projec-ten worden door de cursisten zelf ingebracht, geba-seerd op vraagstukken die leven in hun eigen organi-satie. Zo leren mensen van elkaars ervaringen. Deze aanpak past uitstekend in de inhoudelijke ontwikkeling bij gemeenten, waar ambtenaren immers ook aan de slag moeten met externe projectpartners. Naast ac-tion learning wordt de HBA-opleiding gedragen door intensief gebruik van internet, e-learning. ‘Wij willen de moderne ambtenaar opleiden binnen vier thema’s: dienstverlening, communicatie, beleid en regie. Thema’s die voor de moderne gemeente ook centraal staan: goede dienstverlening voor de burger, communiceren met burgers en samenwerkingspartners en dit alles vervolgens vertalen naar beleid waarin de gemeente een duidelijke regierol op zich neemt. Binnen deze thema’s kunnen de cursisten kiezen voor verdieping van hun kennis op de vakgebieden ruimtelijke orde-ning, samenlevingszaken of juridische zaken. En dit alles in één cursusjaar. Zodat werkelijk een unieke opleiding ontstaat die zowel de breedte als de diepte ingaat.’

Tekst: Aart Verschuur

De Segment Groep start in september 2008 met een nieuwe, éénjarige opleiding tot hoger be-leidsadviseur (HBA) bij gemeenten. Een unieke opleiding, die zowel de breedte als de diepte ingaat. Kennis over beleidskunde, dienstverlening en communicatie wordt in 28 lesdagen gecombineerd met specialistische kennis over ruimtelijke ordening, samenlevingszaken of juridische zaken. De opleiding tot hoger beleidsadviseur sluit helemaal aan bij de omslag die gemeenten momenteel ma-ken van uitvoering naar regie en beleid. Aldus Nico van Dijk, directeur van de Segment Groep.


Voor managers en hoger personeel bij de overheid bestaat in toenemende mate de noodzaak zich permanent te trainen en scholen, met name op het gebied van moderne management technieken en principes. Breed bedrijfskundig opgeleid personeel of meer specialistisch ge-schoolde staf in één van de bedrijfskundige disciplines zijn van toegevoegde waarde voor elke organisatie. Een opleiding aan een business school van een gerenommeerde universiteit is een stap die steeds vaker wordt gezet door ambitieuze professionals van diverse overheden.

Mervin Bakker, Hoofd Marketing & Communicatie Faculteit Economie en Bedrijfskunde Universiteit van Amsterdam

Hoewel er wel degelijk fundamentele verschil-len zijn tussen publieke instanties en bedrijven, is steeds vaker een bedrijfsmatige aanpak en kennis van de bedrijfskunde binnen overheidsorganisaties van belang. Ten eerste komt dit doordat overheden steeds meer rekening en verantwoording moeten afleggen over het belastinggeld dat wordt besteed. Hierdoor is het noodzakelijk te weten hoe de eigen organisatie in elkaar steekt en hoe bepaalde geldstromen lopen. Bedrijfskundige principes spe-len hierbij een grote rol. Ten tweede krijgt de over-heid middels publiekprivate samenwerkingsverban-den steeds meer te maken met de commercie en is begrip van bedrijfsmatige processen cruciaal om als volwaardige partner te functioneren. Ten derde is het bij openbare aanbestedingen van belang dat de beslissers aan overheidszijde weten waar ze over praten als ze met de biedende partijen rond de tafel zitten.

De Amsterdam Business School, een onderdeel van de Universiteit van Amsterdam, heeft een ruim aanbod van opleidingen voor professionals uit het bedrijfsleven en van de overheid. Alle programma’s kunnen in deeltijd worden gevolgd en zijn speciaal ontworpen om de combinatie werken-studeren te faciliteren. Enerzijds zijn dit brede managemen-topleidingen, zoals een MSc in Bedrijfskunde en een internationale MBA. Anderzijds zijn er ook meer specialistische programma’s op het gebied

van Controlling, Accounting, Risk Management of Operational/IT auditing. Het onderwijs vindt plaats in kleine groepen en kenmerkt zich verder door interactiviteit en de combinatie van wetenschap-pelijke theorie en cases uit de praktijk. Recent onderzoek wordt vertaald naar de lessituatie en docenten combineren vaak een academische loop-baan met een carrière in het bedrijfsleven.

Voor ambitieuze professionals uit de publieke sector vormt een opleiding aan een universitaire business school een ideale omgeving om voor de verbreding en verdieping te zorgen die de werk-omgeving vraagt. Kennis van de meest recente be-drijfskundige theorieën zijn zowel van belang voor de organisatie als voor de professionele ontwik-keling van het individu. Colleges volgen en cases oplossen met medestudenten die bijvoorbeeld bij multinationals, ministeries, kleinere bedrijven, ziekenhuizen, gemeenten en verzekeraars werken dragen verder bij aan het continue leerproces dat de huidige tijd vraagt. Niet alleen de organisatie van de student vaart hier wel bij. Bijkomend voor-deel is dat een dergelijke opleiding een uitsteken-de bouwsteen is voor een succesvolle carrière in zowel de private- als de publieke sector.

Scala aan bedrijfskundige opleidingen

Ambitieuze overheidsprofes- sional kiest voor business school


Valkuilen bij opleiden en leren

Lang leve de blunderende ambtenaar!

Door: Johannes de Geus, manager Opleiden en Leren bij Schouten & Nelissen

Op zich kan ik wel begrijpen dat ambtenaren tus-sentijds afhaakten: wat je schrijft, ben je immers zelf. Bovendien ben je er als schrijver niet bij als iemand op grond van jouw epistel een oordeel vormt. Maar ik vind deze reactie ook curieus. Van een pro-fessional mag je toch verwachten dat hij tegen een stootje kan? Of is fouten maken bij de overheid nog steeds een taboe? Misschien, zo heb ik bedacht, zou het ons helpen als we wat vriendelijker zouden reageren op eigen en andermans ‘geblunder’. Dat begint al bij het opleiden en leren. Daarom volgen hieronder drie valkuilen.

Valkuil 1: Eenzijdige aanvliegroute bij lerenAls opleider zie ik angst soms een leertraject frus-treren. Een overheidsdienst vraagt bijvoorbeeld een training aan voor medewerkers en houdt bewust enkele leidinggevenden erbuiten, om ‘spanningen’ te voorkomen. Bazen vragen ons om hun mensen te trainen, maar vergeten de opleidingsbehoeften van de individuele deelnemer. Twee keer jammer, want juist de spanning tussen organisatiedoelen en per-soonlijke leerbehoeften zijn uitermate geschikt om in een leertraject te gebruiken!

Valkuil 2: Het leren zien als het doen van een cursusIn onze definitie is leren ‘betekenis geven aan erva-ringen’. Als leerbegeleiders organiseren, faciliteren en borgen wij op talloze manieren ervaringen en helpen wij lerenden bij het betekenis geven aan die ervaringen. Nu weten we dat mensen meer leren van een geïntegreerde werkplekopdracht dan van een eenmalige cursus. Het kost veel meer inspanning, bloed, zweet, tranen en angst, maar

het is het waard. Organiseer de ervaringen, stel interne coaches aan en denk in leerlijnen in plaats van in cursussen!

Valkuil 3: Alles goed willen doenIn de cognitieve therapie wordt perfectionisme gezien als een vorm van faalangst. Dat je soms over-voorzichtig wordt, is een begrijpelijke reactie op de kritiek die de overheid tegenwoordig over zich heen krijgt. Een wethouder steekt zijn nek uit en verklaart dat een dorp misschien beter kan worden verplaatst, een Kamerlid geeft toe dat hij in een debat een proefballonnetje opliet. De burger reageert bij ge-brek aan interessanter nieuws vaak dom en keihard via zijn media: weg met die wethouder en weg met dat Kamerlid! Daarom wil ik hier een lans breken voor de ambtenaar die ook bij een slechte pers door wil gaan, die zijn rug rechthoudt en juist dankzij zijn zogenaamde ‘fouten’ leert. Lang leve deze blunde-rende overheidsdienaar!

In november 2007 was ik betrokken bij de Nationale Schrijfwedstrijd voor Ambtenaren. We hadden tientallen originele inzendingen en een schitterende winnaar met Gerda van den Boogaard van de gemeente Den Bosch. Later bleek dat sommige goed schrijvende ambtena-ren tussentijds waren afgehaakt omdat ze bang waren voor de reactie van hun omgeving.

Tips bij opleidenVertaal niet te snel van bovenaf een vraag naar een •opleiding. Zoek de spanning tussen opleidingsnoodzaak en opleidingsbehoefte.Denk naast een training ook eens aan werkplekop-•drachten, aan ondersteuning via mailopdrachten en aan begeleiding op de werkvloer.Een juiste timing - wanneer heeft een werknemer •opleiding nodig - zorgt voor een krachtiger effect.Train oudere werknemers in een rol als coach.•Leren is pas echt effectief als je het in de praktijk doet; •aansluiting met het werk is cruciaal.


Inte

rvie

w


Bestuursacademie Nederland kiest voor competenties

De grote uitdagingen voor de Nederlandse overheid tekenen zich het scherpst af op lokaal niveau. Want daar is het directe contact met burgers die een interactieve houding van hun overheid verwachten. En dat heeft gevolgen voor het opleiden van de mede-werkers. Programmamanager Harry Ploeg van de Bestuursacademie Nederland merkt dat ’s lands grootste opleider van lokale overheden meer en meer de rol van adviseur krijgt. En ook de opleidingen zelf veranderen: ‘De tijd van louter kennisoverdracht is voorbij, het gaat vooral om competenties.’Henk Grundmeijer

De Bestuursacademie Nederland heeft zojuist een nieuwe studiegids uitgebracht. Het is een stevig boek-werk van maar liefst 288 pagina’s. ‘Wij kunnen lokale en regionale overheden alles bieden als het gaat om opleidingen, trainingen en andere leertrajecten’, zegt programmamanager Ploeg met gepaste trots. Hij komt voort uit de lokale overheid en is verantwoor-delijk voor de opleidingspakketten VROM en Bestuur en Beleid.In de studiegids meldt de Bestuursacademie Nederland de introductie van nieuwe onderwijsvormen: ‘U bent zelf verantwoordelijk voor uw eigen leerproces. Zelf ontdekken, zelf de relevantie van nieuwe kennis, vaardighe-den en attitudes leren inzien. Het accent ligt op compe-tentie- en praktijkgericht leren.’

Leren doorvragenDie nieuwe benadering heeft volgens Ploeg alles te maken met een lokale overheid ‘die zich moet omvor-men tot een vraaggestuurde aanbieder van diensten en producten. Medewerkers moeten leren doorvra-gen om helder te krijgen wat de burger wil. Het zijn immers onze inwoners. Daar doen we het allemaal voor.’Ook tussen overheden onderling moet meer interactie ontstaan, vindt Ploeg. ‘Ministeries kijken vreemd op als lokale overheden problemen hebben met nieuwe wetten. Dat komt doordat ze zich vaak onvoldoende realiseren dat die wetten ook moeten worden uitge-voerd. Ze praten gewoon niet genoeg met elkaar. Bij lokale overheden is motivatie genoeg, maar ze willen wel als een serieuze partner worden gezien.’Opleidingen beginnen vaak met een gesprek waarin de overheidsmanager het opleidingsverzoek uiteenzet. Voorheen leidde dat vooral tot ‘men vraagt en wij

draaien’, maar de tijden veranderen. Ploeg: ‘Doordat de Bestuursacademie Nederland de overheid goed kent, worden we steeds vaker als adviseur gezien. We proberen het vraagstuk achter de opleidingsbehoefte te achterhalen. Een opleiding is een middel om ergens te komen, en geen doel op zich. Daarom vraag ik vaak aan leidinggevenden: wat wil je straks zien? Denk daar eens over na en geef mensen de kans om het geleerde op de werkvloer uit te proberen. Pas dan creëer je echte meerwaarde.’Niettemin zijn nog veel opleidingen op kennis is gericht. ‘Begrijp me niet verkeerd’, zegt Ploeg, ‘kennis is nood-zakelijk om je werk goed te kunnen doen. Maar competenties worden steeds belangrijker.’Een andere overheid vraagt mensen die dienstbaar zijn aan de burger. Dat is ook de rode draad in de compe-

tentiegerichte opleidingen van de Bestuursacademie Nederland . Ploeg: ‘Interactie, materiaal van de werk-vloer inbrengen en leren denken vanuit de inwoners, dat is de kern. Voorwaarde is wel dat de leidinggevende daarvoor openstaat. We hebben nog een lange weg te gaan, maar hier en daar zie je die nieuwe houding al ontstaan. Dat vind ik hoopgevend.’

‘Geef mensen de kans om het

geleerde op de werkvloer uit te

proberen. Pas dan creëer je

echte meerwaarde.’

Informatie delen is goed. Maar niet als u erop moet wachten. Of als de informatie niet meer compleet is als die u bereikt. Neem daarom een eigen abonnement op Overheidsmanagement.

Gratis voor managers bij de (semi)overheid. Kijk op www.overheidsmanagement.nl en meld u aan. Zo bent u altijd volledig en op tijd geïnformeerd.

Neem een eigen gratis abonnementMeld u aan op www.overheidsmanagement.nl

Eerlijk zullen we alles delen…

Maar wat blijft er over voor u?


Competenties van de ambtenaar van de toekomst

Gezocht: ambtenaar met FORS postuurLoyaal, deskundig en neutraal. Dit was decennia lang het profiel van de ideale overheids-dienaar. Maar de politiek en moderne samenleving stellen nieuwe eisen aan de ambtenaar. Competenties als politiek bewustzijn, resultaatgerichtheid en flexibiliteit worden steeds belangrijker. Hoe ziet de ambtenaar van de toekomst eruit?

In 2003 moest het roer om. Het Programma Andere Overheid ging van star t om te werken aan een krachtige overheid die de samenleving centraal stelt én slagvaardig is. Het thema ‘andere werkwijze’ was verweven door alle thema’s en projecten van het programma. Hierbij ging het om een andere manier van denken en doen binnen de overheid. Onderwerpen waren denken vanuit de klant, voorkomen van bureaucratie, samenwerken tussen overheidslagen en lef om zaken anders aan te pakken.

FORS postuurOok de politiek besteedde veel aandacht aan het functioneren van het ambtenarenapparaat. In 2003 werd Thom de Graaf aangesteld als eerste minister voor Bestuurlijke Vernieuwing. Minister Remkes van Binnenlandse Zaken vroeg in 2004 aan de Raad voor het Openbaar Bestuur (ROB) een advies over de cultuur binnen de rijksoverheid. Hoe kon de organisatiecultuur beter aansluiten op de maat-schappelijke ontwikkelingen? Het antwoord van de ROB stond in het rapport ‘Cultuur met een FORS postuur’. Om te voldoen aan de eisen uit de poli-tiek en samenleving moesten ambtenaren flexibel, omgevingsgericht, resultaatgericht en samenwer-kingsgericht zijn.

KerncompetentiesWat houdt dit concreet in? Toenmalig minster Remkes formuleerde in 2006 de kerncompetenties van ambtenaren als volgt: ‘Eigenlijk hoort de O van Omgevingsbewustzijn voorop te staan. En Omge-vingsbewustzijn is op zijn beurt weer onlosmakelijk verbonden met Samenwerkinggerichtheid. Concreet betekenen Omgevingsbewustzijn en Samenwer-

kingsgerichtheid daarom dat van alle ambtenaren, maar óók van politici, wordt verwacht dat ze mid-den in de samenleving staan. Dan de Flexibiliteit van ambtenaren en van het ambtelijke apparaat. De overheid moet snel op maatschappelijke ontwik-kelingen kunnen inspelen. Waar nodig moet ze de beschikbare menskracht kunnen inzetten. Pro-blemen zullen steeds vaker projectmatig worden opgelost. Dat betekent dat van ambtenaren wordt verwacht dat ze zich breed en op de toekomst gericht ontwikkelen. Tot slot de R van Resultaatge-richtheid. ‘Niet dralen maar doen’. De samenleving vraagt resultaten, geen mooie praatjes.’

Ambtenaar van de ToekomstHet programma Andere Overheid is in 2007 formeel gestopt. Maar het streven naar een andere overheid gaat door. De thema’s van het programma werden eerst ondergebracht bij het Centrum voor Good Governance. Sinds februari dit jaar heb-ben de projecten voor onder meer integriteit en vermindering van de administratieve lasten een plek binnen andere organisaties. Te midden hiervan werkt het Bureau Strategische Kennisontwikkeling van BZK aan een profiel voor de Ambtenaar van de Toekomst. Begin 2008 is er een impuls gegeven aan dit project met de conferentie ‘Ambtenaar van de toekomst’. BZK-minister Guusje ter Horst zocht hierbij met diverse sprekers naar antwoord op de vraag: Hoe ziet de ambtenaar van de toekomst er uit? Een eenduidig antwoord is er nog niet. Het profiel FORS staat nog steeds overeind als ideaalbeeld. Over exacte invulling daarvan zullen waarschijnlijk nog meerdere ministers zich het hoofd buigen.Informatie delen is goed. Maar niet als u erop

moet wachten. Of als de informatie niet meer compleet is als die u bereikt. Neem daarom een eigen abonnement op Overheidsmanagement.

Gratis voor managers bij de (semi)overheid. Kijk op www.overheidsmanagement.nl en meld u aan. Zo bent u altijd volledig en op tijd geïnformeerd.

Neem een eigen gratis abonnementMeld u aan op www.overheidsmanagement.nl

Eerlijk zullen we alles delen…

Maar wat blijft er over voor u?


De special Opleidingen en Cursussen is een speciale uitgave van Reed Business bv. In deze editie informeren wij managers bij de rijks-, provinciale en gemeentelijke overheid over belangrijke ontwikkelingen op het gebied van opleidingen en cursussen.

De Opleidingen en cursussen wordt als insert toegevoegd bij de magazines• Overheidsmanagement• Zorg en Welzijn• Sociaal Bestek• Maandblad Re-integratie• Ruimtelijke Ontwikkeling Magazine• Tijdschrift Alert

Uitgaveapril 2008

Oplagen16.000 stuks

RedactieadresReed Business bv.Benoordenhoutseweg 46Postbus 16500, 2500 BM Den HaagTel: (070) 441 50 00

HoofdredacteurEric de KluisTel. (070) 441 51 71E-mail: [email protected]

TekstenRavestein & Zwart, NijmegenHG bedrijfscommunicatie, UtrechtAart Verschuur, Heerewaarden

Verkoop advertentiesTel: (070) 441 54 65; E-mail: [email protected]

Berichten en artikelen in de opleidingenspecial vallen onder het auteursrecht. Niets uit deze uitgaven mag worden overgenomen zonder uitdrukkelijke toe-stemming van de uitgever.

Reed Business bv is onderdeel van Reed Elsevier

Colofon


Samen bouwen aan het openbaar bestuur

Of u nu starter bent of juist veel ervaring hebt, uw carrière kan een flinke impuls krijgen met de opleidingen van de Bestuursacademie Nederland. Met de meeste kennis van úw praktijk ontwikkelen we actuele vakopleidingen, trainingen, bij- en nascholingen en complete in-companytrajecten voor uw organisatie. En we doen méér dan dat. We brengen mensen, organisaties en nieuwe inzichten

bij elkaar. We helpen organisaties vernieuwen, professionaliseren en gebruik te maken van de eigen capaciteiten. En helpen het juiste talent op de juiste plek te krijgen.

Samen bouwen aan het openbaar bestuur. Dat is onze opdracht. En de uitnodiging aan ú. Kijk voor meer informatie op www.bestuursacademie.nl.

www.bestuursacademie.nl

Samen bouwen aan het openbaar bestuur

Op

leiding

: Hog

er BeleidsA

dviseur (H

BA)

Doorg

roeien naar de functie van b

eleidsadviseur?

Beleidskennis com

bineren m

et ruimtelijke ord

ening, w

elzijn of jurid

ische zaken?

Na een HBO

- of academ

ische opleid

ing verd

er specialiseren in

de theorie en d

e praktijk van d

e lokale overheid?

SEGM

ENT-G

ROEP.N

L

In 28 intensieve lesdag

en, beg

eleid d

oor topd

ocenten, maakt u zich

de kennis eig

en van 4 algem

ene mod

ules en 1 van de sp

ecialisaties (Ruim

telijke Ord

ening, Sam

enlevingszaken of Jurid

ische Zaken).

Het diploma Hog

er BeleidsAdviseur (HBA) w

ordt afgegeven door de Segm

ent Academy. Een onafhankelijke Raad

van Toezicht waarborgt

de kwaliteit van de opleiding en het niveau van de exam

ens.

Geïnteresseerd

of meer inform

atie?Bezoek onze w

ebsite om de brochure te bekijken en aan te vragen:

ww

w.segm

ent-groep.nl. U kunt ook bellen m

et 033 - 434 50 80 of een e-m

ail sturen aan: academy@

segment-groep.nl.

Na d

eze opleid

ing is een d

oorstroom m

ogelijk naar d

eM

BA (pub

lic sector) van Nyenrod

e BU.

Dan is d

it dé op

leiding

!

Segm

ent Groep

voert als motto:

en wil m

et deze HBA-op

leiding

bijd

ragen

aan de kw

aliteit van het openb

aar bestuur.

AC

AD

EM

Y

Special_Opleidingen&Cursussen

Documents

Transcript of Special_Opleidingen&Cursussen