Sociaal ondernemen : passie en poen

33
Sociaal ondernemen: passie en poen Nathan Rozema & Senna Bouteba Inventarisatie mogelijke succes- en faalfactoren sociale ondernemingen

description

Sociaal ondernemen : passie en poen. Inventarisatie mogelijke succes- en faalfactoren sociale ondernemingen . Nathan Rozema & Senna Bouteba. Inhoud. - PowerPoint PPT Presentation

Transcript of Sociaal ondernemen : passie en poen

Page 1: Sociaal ondernemen : passie  en  poen

Sociaal ondernemen:passie en poen

Nathan Rozema &

Senna Bouteba

Inventarisatie mogelijke succes- en faalfactoren sociale ondernemingen

Page 2: Sociaal ondernemen : passie  en  poen

Inhoud

1. Definitie sociale onderneming2. Aanleiding inventarisatie3. Vragen4. Aanpak in vier stappen5. Resultaten deskresearch6. Resultaten per vraag7. Toepassing resultaten8. Aanbevelingen

Auteurs rapport:, Chris Veldhuysen, Derk Berends, Nathan Rozema downloaden via ww

w.labyrinthgroep.nl onder “actueel publicaties” of www.vsbfonds.nl

Opdrachtgevers VSBfonds –Senna Bouteba en STARTFOUNDATION –Sil de Graaf

Page 3: Sociaal ondernemen : passie  en  poen

1. Definitie sociale ondernemingDefinitie VSBfonds en Start Foundation:

• Zelfstandig bedrijf• Mensen met ‘erkende’ afstand tot arbeidsmarkt een betaalde

arbeidsplaats bieden of toeleiden naar een externe betaalde arbeidsplaats via leerwerktrajecten

• Subsidies zijn het sluitstuk van de bedrijfsvoering• Continuïteitstreven en sociaal-maatschappelijke insteek

Page 4: Sociaal ondernemen : passie  en  poen
Page 5: Sociaal ondernemen : passie  en  poen
Page 6: Sociaal ondernemen : passie  en  poen

2. Aanleiding inventarisatie • Aanvragen van sociale ondernemers voor financiële ondersteuning

(lening, gift, etc.) zijn wisselend van kwaliteit.• Vooraf is er onduidelijkheid over rendement (financieel en sociaal).• Er bestaat de wens tot meer duidelijkheid over

essentiële ingrediënten die voorwaarden zijn voor succes. • Het succes van sociale ondernemingen is zeer wisselend.

Page 7: Sociaal ondernemen : passie  en  poen

3. Vragen

1. Hoe definieer je succes van sociale ondernemingen?2. Wat zijn specifieke kenmerken van succesvolle sociale

ondernemingen of ondernemers?

3. Wat zijn specifieke faalfactoren van sociale ondernemingen?4. Wat zijn de ‘lessons learned’ van de bestudeerde bedrijven?

Page 8: Sociaal ondernemen : passie  en  poen

4. Aanpak in vier stappen

Stap 1: literatuuronderzoek naar indicatoren voor succes of falenStap 2: analyse van documenten over of van sociale ondernemingenStap 3: feedback door klankbordgroep op conceptueel analysemodelStap 4: diepte-interviews met zeven ondernemers

Tijdens inventarisatie omgaan met:• veelheid aan factoren maar beperkt inzicht invloed• beperkte aanwezige informatie• daarom: diepte-interviews op zoek naar belangrijkste factoren

Page 9: Sociaal ondernemen : passie  en  poen

5. Resultaten literatuur- en documentanalyseGeen specifieke onderzoeken in deze richting. Op basis van literatuur en documentenanalyse verkenning naar factoren die een rol spelen bij (succes en falen van) sociale ondernemingen.

Page 10: Sociaal ondernemen : passie  en  poen

6. Resultaten per vraag • Hoe definieer je succes van sociale ondernemingen of

ondernemers? (6.1)

• Wat zijn de specifieke kenmerken van succesvolle sociale ondernemingen of ondernemers? (6.2)

• Wat zijn specifieke faalfactoren van sociale ondernemingen? (6.3)

• Wat zijn de ‘lessons learned’ van de bestudeerde bedrijven? (6.4)

Page 11: Sociaal ondernemen : passie  en  poen

• Wat is sociaal ondernemerschap?

• Kent zowel economische als sociale componenten

6.1 Hoe definieer je succes van sociale ondernemingen of ondernemers?

Definitie Franssen & Scholten

het genereren van eigen inkom-sten

risico nemen prestatiemeting, verificatie het hebben van een sociale mis-

sie (stakeholders) het hebben van een duurzame

financiële strategie

Definitie Start Foundation & VSBfonds

zelfstandige bedrijven met eigen rechtspersoon

mensen met ‘ erkende´ afstand tot ar-beidsmarkt toeleiden naar een externe, betaalde arbeidsplaats via reguliere ar-beidsovereenkomsten of leerwerktra-jecten

subsidies zijn het sluitstuk van de be-drijfsvoering

continuïteitstreven en sociaal-maatschappelijke insteek

Page 12: Sociaal ondernemen : passie  en  poen

Wat is succes? 1. Economisch:

• voortbestaan• winstgevendheid (op lange termijn)• groei van omzet en arbeidsplaatsen

2. Sociaal:

• duurzame betaalde arbeidsplaatsen voor doelgroep• onafhankelijk van subsidies (op lange termijn)• ontwikkeling van personeel

6.1 Hoe definieer je succes van sociale ondernemingen of ondernemers?

Page 13: Sociaal ondernemen : passie  en  poen

Definitie:

“Een succesvolle sociale onderneming creëert arbeidsplaatsen voor mensen met een erkende afstand tot de arbeidsmarkt, waarbij men de afhankelijkheid van subsidies en giften beperkt weet te houden. Een succesvolle sociale onderneming is in staat voldoende inkomsten te genereren door het produceren van goederen voor en het leveren van diensten aan de markt om continuïteit van de onderneming en de arbeidsplaatsen te waarborgen.”

6.1 Hoe definieer je succes van sociale ondernemingen of ondernemers?

Page 14: Sociaal ondernemen : passie  en  poen

• Bedrijfsmodel gebaseerd op economische en sociale componenten• Binnen componenten differentiëren op onderdelen• Balans vinden tussen sociale en economische componenten

6.1 Hoe definieer je succes van sociale ondernemingen of ondernemers?

Page 15: Sociaal ondernemen : passie  en  poen

Intern factoren:

Kenmerken van de ondernemer:• heeft succesvolle carrière achter de rug;• is realistisch en durft moeilijke beslissingen te nemen;• hanteert zieligheid niet als uitgangspunt;• weet de weg naar fondsen en subsidies.

6.2 Wat zijn specifieke kenmerken van succes-volle sociale ondernemingen of ondernemers?

Page 16: Sociaal ondernemen : passie  en  poen

“We hebben beiden zeer veel ervaring met het opzetten,

besturen en leiden van onderdelen van ondernemingen. Hier

hebben we een duidelijke taakverdeling. Eén van ons houdt zich

bezig met het financiële plaatje, terwijl de ander uitvoerend

directeur is en zich richt op HR, inclusief het organiseren van

opleidingstrajecten voor werknemers.”

6.2 Wat zijn specifieke kenmerken van succes-volle sociale ondernemingen of ondernemers?

Page 17: Sociaal ondernemen : passie  en  poen

Interne factoren:

Kenmerken van de onderneming:• kent goede voorbereiding en ondernemingsplan;• biedt duidelijk product of dienst;• nut imago goed uit; • werkt samen met klanten en stakeholders.

6.2 Wat zijn specifieke kenmerken van succes-volle sociale ondernemingen of ondernemers?

Page 18: Sociaal ondernemen : passie  en  poen

“De onderneming is vanaf het begin af aan heel professioneel

opgezet door ons. Met een holding, restaurants als

werkmaatschappijen en een stichting. Samen met een ervaren chef-

kok en medeoprichter hebben we

geprobeerd een combinatie te smeden tussen strategie-, commercie-

en horecavakmanschap.”

6.2 Wat zijn specifieke kenmerken van succes-volle sociale ondernemingen of ondernemers?

Page 19: Sociaal ondernemen : passie  en  poen

Externe factoren:

Kenmerken:• groeiende aandacht bij bedrijven voor MVO

6.2 Wat zijn specifieke kenmerken van succes-volle sociale ondernemingen of ondernemers?

Page 20: Sociaal ondernemen : passie  en  poen

“We profiteren van de trend dat steeds meer bedrijven en

overheidsinstanties aandacht hebben voor maatschappelijk

verantwoord ondernemen, vooral landelijke en grote overheden en

bedrijven. Die hebben meer financiële mogelijkheden dan kleine

bedrijven.

Er zijn ook steeds meer partijen betrokken: het UWV, maar ook

andere

re-integratiebedrijven, brancheorganisaties en belangenorganisaties

voor mensen met autisme.”

6.2 Wat zijn specifieke kenmerken van succes-volle sociale ondernemingen of ondernemers?

Page 21: Sociaal ondernemen : passie  en  poen

Interne factoren:Kenmerken:

- Doelgroep:• inwerkperiode is langer;• opleidingskosten zijn hoger;• extra investeringen vanwege aanpassingen in de

werkomgeving;• productiviteit lager.

- Grote betrokkenheid bij de doelgroep zorgt ervoor dat de ondernemer zichzelf soms vergeet.

6.3 Wat zijn specifieke faalfactoren van sociale ondernemingen?

Page 22: Sociaal ondernemen : passie  en  poen

“Toen we net gestart waren, was het idee nog om de complete oplevering te doen, niet alleen produceren, maar ook plaatsen. Dat levert namelijk meer geld op dan enkel in elkaar zetten. Dit was echter nog te veel gevraagd van onze werknemers. Daarom hebben we besloten het concept iets aan te passen en te focussen op de mogelijkheden van onze medewerkers. Wij produceren nu voor een samenwerkingspartner, en die handelt het verder af met de consument.”

“De begeleiding deden we in eerste instantie zelf. Dat was een vergissing. Het kost tijd en dus geld en je kunt te persoonlijk betrokken raken bij je werknemers. Tegenwoordig zoeken we een praktische oplossing door, wanneer nodig, gebruik te maken van professionele begeleiding.”

6.3 Wat zijn specifieke faalfactoren van sociale ondernemingen

Page 23: Sociaal ondernemen : passie  en  poen

Externe factoren:Kenmerken:

• dilemma rondom rechtsvorm en financiering;• verschillende en tegengestelde verwachtingen

van diverse financiers;• jungle van regels;• pamperende houding omgeving

m.b.t. doelgroepmedewerkers;• conjunctuur.

6.3 Wat zijn specifieke faalfactoren van sociale ondernemingen

Page 24: Sociaal ondernemen : passie  en  poen

“We hebben heel veel leergeld betaald. Iedere ondernemer heeft normaliter als doel omzet binnenhalen. Als sociale ondernemer komt er veel meer bij kijken, ‘Jantje van UWV’, ‘Jantje van gemeente’, dat is een aandachtsgebied dat er extra bijkomt. We hebben het ons wel gerealiseerd, maar niet voldoende.”

“Wat betreft het personeelsbestand hebben we ons niet verdiept in subsidiestromen. Dit wilden wij niet vanwege de tijd en energie die dat kost. Loon betalen we volgens de horeca-cao en er is een beloningsmodel voor medewerkers die goed presteren.”

6.3 Wat zijn specifieke faalfactoren van sociale ondernemingen

Page 25: Sociaal ondernemen : passie  en  poen

Lessons learned:• commercieel realisme is een must;• zwaar profiel ondernemer in kennis, ervaring en

betrokkenheid is noodzakelijk;• (meer) aandacht voor vermarkten product;• risico’s inschatten en ernaar handelen.

Oplossing zoeken voor:• regeldruk;• kennisuitwisseling;• efficiëntie bij fondsen.

6.4 Wat zijn de ‘lessons learned’ van de bestudeerde bedrijven?

Page 26: Sociaal ondernemen : passie  en  poen

7. Toepassing resultaten

1. Inzicht in mogelijke succes- en faalfactoren van sociale ondernemingen:

• aandacht voor ondernemer en onderneming;• aandacht voor interne en externe factoren;• aandacht voor sociaal en bedrijfseconomisch component.

2. Basis voor potentieel beoordelingsinstrument sociale ondernemingen op onderdelen economische en sociale componenten

Page 27: Sociaal ondernemen : passie  en  poen

7. Toepassing resultaten

Page 28: Sociaal ondernemen : passie  en  poen

7. Toepassing resultaten

Page 29: Sociaal ondernemen : passie  en  poen

7. Toepassing resultaten

Page 30: Sociaal ondernemen : passie  en  poen

7. Toepassing resultaten

Page 31: Sociaal ondernemen : passie  en  poen

8. Aanbevelingen

• Aandacht voor verminderen regeldruk (sociale ondernemers vervullen een pioniersrol en worden daardoor vaker geconfronteerd met veel zaken waar geen passende oplossing voor is);

• Pioniersrol van ondernemer dient beloond te worden of ondernemer dient ontzorgd te worden;

• Kennisuitwisseling met andere sociale ondernemers over het (succesvol) opzetten van de onderneming;

Page 32: Sociaal ondernemen : passie  en  poen

8. Aanbevelingen - vervolg

• Ook aandacht voor de rol van fondsen (afstemming onderling, uniforme beoordelingsmaatstaven om maatschappelijk verlies te voorkomen);

• Investeer in ondersteuning van (potentiële) sociale ondernemers.

Page 33: Sociaal ondernemen : passie  en  poen

Vergeet “Passie en Poen” niet te downloaden

Contact info:Nathan Rozema [email protected] of via linkedin 0655864606

Senna Bouteba [email protected] 0302303328