Snavels

inhoud blz.

1. Inleiding 3

2. Snavels 4

3. Wat eet ik 7

4. Nectar 8

5. Insecten 9

6. Zaden 10

7. Vissen en andere waterdieren 10

8. Schelpen 13

9. Kleine waterdiertjes 13

10. Vlees 14

Filmpjes 15

Pluskaarten 16

Bronnen en foto’s 18

Colofon en voorwaarden 19

1. Inleiding Snavels zijn er in allerlei vormen en maten: lang, pun-tig, krom omhoog, krom omlaag, klein, stomp eigenlijk teveel om op te noemen. De snavel van een vogel is gemaakt van hoorn. Hoorn is een materiaal dat lijkt op onze nagels. Hoorn is licht en dat is belangrijk voor alle vliegers. Licht in gewicht betekent voor een vogel dat hij gemakkelijker vliegt. Een snavel bestaat uit een boven– en een onderkaak. Bij de meeste vogels zitten boven in de snavel twee gaatjes. Die gaatjes in de snavel zijn belangrijk bij het ademhalen. Je kunt die gaatjes vergelijken met onze neusgaten. Dit boek gaat vooral over de vorm van de snavel van vogels. Die vorm heeft erg veel te maken met het voedsel van de vogel.

2. Snavels Vogels gebruiken hun snavels op verschil-lende manieren: A. De snavel als voedselgrijper. Alle vogels gebruiken hun snavel om hun voedsel mee te grijpen. Vogels hebben geen tanden. Het voedsel gaat dus direct naar binnen zonder te kauwen. Om het voedsel toch te kunnen verteren hebben veel vogels een krop.

Die krop is een holte achter de keel. Het voedsel wordt er even in bewaard. Daarna gaat het eten naar de spiermaag. Die maag kneedt het voed-sel. Tot slot gaat het voedsel naar de darmen van de vogel. B. De snavel als wapen. Sommige vogelsoorten gebruiken hun snavel als wapen om aan te vallen of zich te verdedigen. Vogels met lange, puntige snavels pikken. Vo-gels met kromme snavels bijten. Deze vogels ge-bruiken hun snavel ook om hun prooi te doden.

de snavel om voedsel te grijpen

de snavel als wapen

C. De snavel als maker van geluid. Sommige vogels maken geluid met hun snavel. De ooievaar klep-pert. Zo praat dit dier met zijn soortgenoten. De specht hamert met zijn snavel op de boombast. Zo laat de specht horen dat hier zijn woongebied is.

de snavel als borstel

D. De snavel als borstel. De meestel vogels gebruiken hun sna-vel om hun veren schoon te houden. Ze halen er kleine beestjes mee weg tussen hun veren. Watervogels smeren met hun snavel een dun laagje olie uit een klier over hun veren. Zo raakt het water hun huid niet. Door het olielaagje blijven water-vogels ook beter drijven.

klepperende ooievaars

de hamerende specht

E. De snavel als paplepel Met hun snavel voeren vogels hun jongen. De ouders vliegen af en aan naar het nest. Jonge vogels hebben meestal een felle kleur aan de binnenkant van hun sna-veltje. Die felle kleur zie je duidelijk als de bek open-gaat. Die kleur moedigt de ouders aan om nog meer eten te gaan halen.

F. De snavel als beitel Spechten gebruiken hun snavel ook als een beitel. Met de punt hakt de specht ermee in een boom. Zo ont-staat een holte waarin de eieren ge-legd worden. G. De snavel als koeling De toekan is een vogel die in de tro-pen leeft. De snavel van een toekan is kleurig en erg groot, maar wel erg licht. Hij eet er vooral vruchten mee. Eigenlijk is dat ding veel te groot om mee te eten. De snavel is zo groot, omdat het de vogel helpt af te koe-len in de warme omgeving.

de paplepel

de beitel snavel als koeling

3. Wat eet ik? De snavel van een vogel is een stuk gereed-schap. Wij mensen gebruiken bijvoorbeeld een tang als gereedschap. Maar als je goed naar het plaatje hiernaast kijkt, zie je heel veel soorten tangen. Elke tang heeft zijn ei-gen “bek”. De nijptang is gemaakt om spij-kers uit een plank te halen. Weer een ande-re tang om een draadje door te knip-pen. Met die tang kun je weer niet zo goed een spijker uit een plank halen.

Zo heeft elke vogel ook zijn eigen gereed-schap: de snavel. Elke snavel heeft net als de bek van de tang zijn eigen vorm. De vorm van elke snavel is zo gemaakt dat de vogel er goed zijn eten mee kan pak-ken. Op de volgende bladzijden lees je er meer over. Het gaat steeds om de vraag: Wat heeft de vorm van elke snavel met het eten van de vogel te maken? de snavel in alle vormen en maten

tangen in alle vormen en maten

4. Nectar De kolibrie is een klein vogeltje met een lange, puntige snavel. Met die snavel kan de kolibrie heel goed in een bloem komen. Uit de snavel rolt een lange tong. Met die tong zuigt de kolibrie de nectar uit de bloem. Die zoete nectar is net als voor de bij het voedsel van de kolibrie. Er zijn veel soorten kolibries. Elke soort heeft zijn eigen soort snavel. De ene snavel is langer dan de andere. de kolibri

Weer een andere snavel is juist naar bo-ven gebogen. De vorm heeft alles te maken met de soort bloem die de kolibrie bezoekt. Elke kolibriesoort bezoekt zijn eigen soort bloemen. Op die manier is er altijd nectar genoeg. De kolibrie kan stil als een helikopter in de lucht hangen. Zo hangt hij voor een bloem, terwijl hij de nectar eruit zuigt met zijn lan-ge tong. Als de nectar uit de bloem is, vliegt de kolibrie achteruit en gaat op zoek naar een nieuwe bloem. de tong van de kolibri

5. Insecten Veel vogels eten insecten. Insec-ten zijn de grootste groep dieren op Aarde. Er zijn er genoeg van. Zeker in de zomer. Vogels peuteren de insecten over-al tussenuit. Daarbij is een puntige, wat langere snavel handig. Zo kan de vogel overal goed tussen komen.

de zwaluw

De boomklever, de zwaluw, de specht en de vliegenvanger zijn voorbeelden van vogels die insecten eten. De zwaluw vangt de insecten, terwijl hij vliegt. De snavel hoeft daarom niet lang te zijn. De boomklever, de specht en de vlie-genvanger peuteren hun eten uit alle hoeken en gaten. Vandaar dat hun snavel meer op een puntige pincet lijkt. de specht de vliegenvanger

de boomklever

6. Zaden De vink heeft een korte, stompe sna-vel. Die snavel is erg geschikt om za-den en kleine vruchten van de grond op te pikken. Papegaaien eten ook zaden. Alleen die zaden zitten vaak nog verpakt in een noot of een vrucht. Daarvoor heb je weer een heel andere snavel no-dig. Die snavel is meer een krom-me nijptang. Daarmee kraakt de pa-pegaai de noten en vruchten. Zo kan hij bij de zaden komen.

7. Vissen en andere waterdieren Weer andere vogels halen hun voedsel uit het water van zeeën, meren, rivieren, sloten en plassen. Daarvoor heeft elke vogel zijn eigen gereedschap. Ook bij deze vogels heeft de vorm veel te ma-ken met het dier waarop ze jagen. Op de vol-gende bladzijden vind je voorbeelden van sna-vels van watervogels. reiger met vis

de vink

de papegaai

De ijsvogel Een vlijmscherpe snavel helpt de ijs-vogel met het vangen van vis. De vogel jaagt vanaf een tak aan de waterkant. De vogel duikt als hij een vis ziet als een speer het water in . Met de vis in de bek landt de ijsvogel terug op zijn tak. Daar slaat hij de vis tegen de tak. Daarna draait hij de vis zo dat hij met de kop eerst in de bek van de ijsvogel ver-dwijnt.

De pelikaan De pelikaan is ook een visser. De snavel van de pelikaan ziet er ongewoon uit. Onder de snavel zit een keelzak. Die keelzak werkt als een schepnet. Heeft de pelikaan een vis in zijn “schepnet” dan tilt hij zijn hoofd op. Het water stroomt nu uit de keelzak en de vis blijft achter in de bek. Pelikanen vissen in groepen. Samen drijven ze vissen naar ondiep water.

de ijsvogel

de pelikaan

De reiger De reiger vind je vooral langs de waterkant van sloten en plassen. Hij waadt voorzichtig door het water op zoek naar een prooi. Ook staat hij zonder te bewegen te wach-ten. Ziet de reiger een vis onder water dan schiet zijn hals uit. De scherpe, lange snavel schiet als een speer onder water en door-boort zijn prooi De reiger jaagt naast vis ook op muizen, ratten, kikkers en mollen.

De lepelaar Net als de reiger is de lepelaar ook een waadvogel. Hij loopt voorzichtig door on-diep water. De snavel is plat en heeft de vorm van een lepel of spatel. De lepelaar houdt zijn snavel iets open onder water. Hij zwaait zo de snavel onder water heen en weer. De lepelaar is vooral op zoek naar kleine vissen. De kans dat ze tussen zijn brede bek komen is groot. Dat zou minder snel lukken met een puntsnavel.

de reiger

de lepelaar

8. Schelpen Scholeksters leven van schelpdieren. Ze waden door ondiep water op zoek naar mosselen en andere schelpen. Hun puntige snavel helpt ze de schelpen open te maken. De scholekster kan dat doen door met zijn snavel tussen de twee delen van de schelp te wrikken. Een andere manier is om de schelp stuk te slaan op een steen.

9. Kleine waterdiertjes Flamingo’s hebben een grote, krom-me snavel. Een groot deel van de dag gebruiken ze die snavel onder-steboven. De snavel is eigenlijk een grote zeef waarmee ze uit het water piepkleine diertjes en plantjes ze-ven. Het water spoelt door de zeef en al het kleins wat eetbaar is, blijft in zeef achter.

de scholekster

de flamingo

10. Vlees Veel vogels leven van vlees. Het zijn roof-vogels. Ze zijn te herkennen aan hun kromme snavel in de vorm van een haak. De punt en de randen van de haaksnavel zijn vlijmscherp. De prooi wordt gedood met de snavel. Roofvogels hebben scher-pe grijpklauwen, waarmee de prooi ge-grepen wordt.

de snavel van de roofvogel

de valk de ransuil de valk de steenarend

11. Filmpjes

Snavels

Bekijk het filmpje

https://schooltv.nl/video/natuur-snavels/#q=snavels

Bronnen en foto’s http://en.wikipedia.org/wiki/Beak

http://www.vtaide.com/png/bird-adaptations3.htm

http://nl.wikipedia.org/wiki/Snavel

http://en.wikipedia.org/wiki/Beakhttp://www.vtaide.com/png/bird-adaptations3.htmhttp://nl.wikipedia.org/wiki/Snavel

Dit is een uitgave van E-duboek Website: www.eduboek.nl © Copyright Age Cnossen 2011 Behoudens de in of krachtens de Auteurswet van 1912 ge-stelde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave worden ver-veelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevens-bestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, op-namen of enige andere manier, zonder voorafgaande schrif-telijke toestemming van de uitgever. Ondanks alle aan de samenstelling van dit e-boek bestede zorg kan noch de auteur, noch de uitgever aansprakelijkheid aanvaarden voor schade die het gevolg is van enige fout in deze uitgave.