Slimmer Werken in de praktijk - CNV Connectief MijnVakbond.nl/Zorg... · 2016-06-30 · vergaderen,...

Slimmer werken in de praktijk | 1Slimmer werken in de praktijk | 1

Slimmer Werken in de praktijk

Een inspirerend werkboek voor zorg en welzijn

2 | Slimmer werken in de praktijk

Inhoud

7 Voordat we beginnen Waaromzoudenweeigenlijkslimmer(willen)werken?

11 Stap 1: Inventariseer Waarwillenwesamenmeeaandeslaggaan?

17 Stap 2: Analyseer Waarzienwekansenvoorinnovatieenverbetering

21 Stap 3: Concretiseer Welkeverbeterafsprakenmakenwe?

26 Stap 4: Vul in en voer uit Wiekanwatdoenenwanneer?

29 Stap 5: Implementeer Watzijndevervolgactiviteiten?

33 Extra: Betrek jongeren erbij HoebindenwejongekrachtenviaCareCheck?

37 Tot slot Hoegaanweverder?


Slimmer werken in de praktijk | 3

Inleiding

De zorg- en welzijnsector in Nederland staat voor de uitdaging de kennis van werknemers beter te benutten voor innovatie. Via sociale vernieuwing, verfrissende verbetering van binnenuit, kunnen organisaties de kwaliteit van de dienstverlening verhogen en de productiviteit en het werkplezier van medewerkers vergroten. Dus betere zorg voor patiënten en cliënten en meer tevreden werknemers. En met het oog op de veranderende, kritische zorgvraag en de verwachtte personeelschaarste is dat geen overbodige luxe.

Samen in actie komenOm de innovatie ‘bottom-up’, van onderaf of eigenlijk van binnenuit, te stimuleren organiseren CNVPubliekeZaak,BMCGroepenCNVJongerenhetprojectSlimmerWerkenindezorg.HetministerievanVolksgezondheid,WelzijnenSportsteuntditproject.Sinds2005zijndemedewerkersvanzo’n50zorg-enwelzijnsinstellingenactiefaandeslaggegaanviahetproject.Enmetresultaat!Samenwerkenaanvernieuwingenzotijdbesparen,eenduidelijketaakverdelingviaeentakenkaart,veiligerwerkendoorbetertecommuniceren,eengrotereklantgerichtheidviaeenbetereinformatie-uitwisseling,effectiefvergaderen,kennisdelentussenteamsenafdelingen,meerbegriponderling,meerwerkplezierdoorandersteroosteren...SlimmerWerkenblijktechttewerkenindepraktijk.

Het succes achter Slimmer WerkenBijSlimmerWerkendraaithetominitiatievenvanenvoordewerkvloerommeeractiefmeetedenkenéntedoen.VoormedewerkersstaatSlimmerWerkenvoor:dékansommeetepraten,eeneigenstemeninbrenghebben,actiefenookopeigeninitiatiefaanpassendeoplossingenenverbeteringenwerken,demogelijkheidomdebetrokkenheidtetonenenvormtegevenaandeeigentoekomst.

Managers en bestuurders bieden via SlimmerWerken een podium voor verrassende, creatieve énuiterste praktische oplossingen. Enerzijds geven zorg- en welzijnsinstellingen hun betrokkenmedewerkerszohetsignaalzeserieustenemen.Aandeanderekantdoetdeorganisatieerookechtzelfhaarvoordeelmee;vangemotiveerdemedewerkers,minderuitstroomvangeschiktekrachtentotverbeteringvandagelijkseprocessenenhandelingen.


Werkboek voor ondersteuning én inspiratieOmsocialevernieuwing testimulerenmakenmanagersenradenvanbestuurhunprofessionalsmede-eigenaarsvanhetveranderingsproces.Ditwerkboeklaatzienhoeditwerkt,hoehetookinuworganisatie,opuwafdeling,inuwteamkanwerken.Inheteerstehoofdstukbehandelenwedegrondgedachte,wantwaaromzouueigenlijkslimmer(willen)werken?Watzijndevoordelen,deresultaten?Daarnavolgenwedevijfstappen.Vaninventariseren,analyseren,concretiseren,invullenenuitvoerentotimplementeren.Dezestappenkoppelenweookaanvoorbeeldenuitdepraktijk.Nadevijfstappenbiedenweextraaandachtaanjongeren.Ookzij,juistzijkunneneenbelangrijkebijdrageleverenaanSlimmerWerken.

Verschillendedeelnemersaandeprojectenvan2009latenuzienhoezijaandeslagzijngegaanenmetwelkeresultaten.Ukrijgtzoeenbeterbeeldvandemogelijkhedenvooruweigenorganisatieen/ofafdeling.Wijhopendatditwerkboekendepraktijkverhalenuondersteunenéninspirerenomookzelfaandeslagtegaan!

NamensdestuurgroepSlimmerWerkenLeonVincken,CNVPubliekeZaak

Met dank aan Patricia Can, BMC Groep, voor het samenstellen van dit inspirerende werkboek.

Op de werkvloer leven vaak volop ideeën om de organisatie van het werk beter aan te pakken. Meer zelfstandigheid, meer verantwoordelijkheden, minder stress en meer resultaat.

Goede ideeën van professionals in de zorg.


Medewerkers nemen ook zelf de regie en verantwoordelijkheid voor de oplossingen


Woonzorgcentra DSV, Huize Salem

vergroot het werkplezier door anders te roosteren

Rondhetroosterenwarenindeloopvandejarenveelformeleeninformeleafsprakengemaaktmetindivi-duelemedewerkers.Doorveranderingenindezorgensamenstellingvanhetteampastendezeafsprakennietmeerenwarenzeonduidelijkgeworden.Ditzorgdevooronvrede.Tweeafdelingenvanhetverzorgings-huiszettendaaromSlimmerWerkeninvoorhetverbeterenvanhetroosteren.

DoordemethodiekvanSlimmerWerken ishet teammetelkaar ingesprekgegaan.Wensendievervol-gensaandeordekwamen:minderkleinediensten,clusteringvanvrijedagen,evenwichtigeverdelingvangediplomeerden,vasteteamsindeweekenden,driemaandenvooruitplannen,roosterenopcontracturen.

Inhetbeginwerderregelmatiggezegd‘wewetenwelwatiedereenwil’.Laterbleekdatdevalkuilisomtedenkenwatdeanderwilinplaatsvanhettevragen.Hieruitwerdhetideegeboreneenkleineenquêtetemakendooreenmedewerkeruithetteamenderoosteraarwaarinnaariedersvoorkeurenwordtgevraagdoverdeaangegevenverbeterpunten.Debetrokken-gemotiveerde!-medewerkershebbenaleenplanninggemaakthoezederesultatenindepraktijkgaanbrengen.Dus:nietdenkendathetwelgoedkomt,maarderegieinhandennemen!

Uit de praktijk

De methode stimuleert bewustwording en zelfreflectie: wat is het probleem en wat doe je er zelf aan?

CASE 1 CASE 2 CASE 3 CASE 4

CASE 5 CASE 6 CASE 7


Samen in actie komenJuistinzorgenwelzijnhebbenmensenopdewerk-vloer kennis overwelke logistieke, administratieveen organisatorische veranderingen kunnen leidentotbeteredienstverleningenminderkosten.Centraalhierbijstaatdevraag:‘Hoekanikalsprofessionaldebestezorg/dienstverlenenaandecliënt?’

Opbouwend meedenkenMensen op de werkvloer weten als geen anderhoe de zaken slimmer, efficiënter, effectiever enmetmeerkwaliteitkunnenwordenaangepakt.Het isweleen kwestie vanwéten hoe dit goed te organiseren.De laatste jaren is in veel organisaties immerseen cultuur ontstaanwaarbij beleid ennoodzake-lijke veranderingen puur top-down, vanuit bovenopgelegd,zijningezet.Ditspeeltreactiefgedragvanmedewerkers in de kaart; ze voelen zich niet sneluitgedaagd om proactief en opbouwend mee tedenken.Enookdemogelijkheidomindedagelijksepraktijkflexibelmet signalenofproblemenom tegaanisbeperkt.

Kracht en kennis benuttenUitgangspunt isnudekrachtendekennisvandewerkvloerbetertebenutten.DoelvanSlimmerWerkenismedewerkersmeerinvloedtegeven,maardaar-meetegelijkertijdookdeverantwoordelijkheidvoorwateropdewerkvloergebeurt.Dezeverschuivingvantop-down naar bottom-up, van passief reagerennaarproactiefzelfmeedenken,isgeendoelopzich.SlimmerWerken isbottum-upwerkenaan socialeinnovatiemetalsspeerpunten:kwaliteit,effectiviteitenwerkplezier. Bottom-up staat voor eengezamen-lijkeinspanningvanwerknemersenleidinggevenden,

werknemers en werkgevers. En dat alles binnenbestaandewet-enregelgeving.Een onafhankelijke procesbegeleider is hierbij eenabsolute voorwaarde voor succes.Dezebegeleidervormtdeschakelbinnenallestappenvanhetproces,bewaaktdevoortgangenhetverloopénstaatvooreengoedwerkendekoppelingtussenwerkvloerenmanagement.

Inspelen op de toekomstBestuurders,medewerkersenhunmanagers…allebetrokken partijen hebben één gezamenlijk doel:sociale innovatie in de sectoren zorg en welzijnverbeterenomdaarmeedekwaliteitvanhetproduct,de arbeidsproductiviteit en het werkplezier teverhogen.Anders, innovatiever,SlimmerWerken indezorgisdaarmeenoodzaakomaandetoekomstigevraagtekunnenblijvenvoldoen.Detoepassingvanmoderne technieken kan dit ondersteunen. MetSlimmerWerkenspeleninstellingenbeterinopdetoekomstvandezorg.MetSlimmerWerkengevenmedewerkers ook actief invulling aan hun eigentoekomstindezorg.

Iedereen verbetertHetprojectSlimmerWerkenbestaatondermeeruiteenaantalbijeenkomsten.Nietalleendeuitkomstenzijneenresultaat,ookdebijeenkomstenzélf.Ervindtsynergieplaats,uitwisseling,verdieping,ontmoeting.Enditleidttothetvergrotenvandecreatievedenk-krachtendaadkrachtvandemedewerkers.Dedeel-nemerszijnmede-eigenaarvanhetplanvanaanpakenzeadopterenverbeterafspraken.Nietalleenhetwerkverbetert;iédereenverbetert!

Waarom zou u als bestuurder, werknemer of manager in de zorg Slimmer Werken? Omdat het kansen biedt. Reële mogelijkheden om de dienstverlening richting cliënten en patiënten te verbeteren én direct ook concrete oplossingen om het werk en de sfeer zelf prettiger te maken. Slimmer Werken biedt kansen aan zorg- en welzijnsinstellingen en niet in de laatste plaats aan de medewerkers zelf.

Voordat we beginnenWaarom zouden we eigenlijk slimmer (willen) werken?

Dechecklistopdevolgendepagina’slaatzienaanwelkeresultateneneffectenuenuwcollega’s,medewerkersofwerknemerskunnenwerken.KruisaanwatumetSlimmerWerkenzouwillenbereiken.




Resultaten en effectenHetprojectSlimmerWerkenrichtzichvooralophetaanbrengenvanverbeteringenindedagelijksepraktijk.Ookbinnenuworganisatiezijnernoginteressanteresultatentebehalen.Denkbijbedrijfsvoeringbijvoor-beeldaanmeerinzichtinderelatietussenkostenperzorgproducteneenefficiëntetaakverdeling.Enbenutuwinstellingdemogelijkhedenvanzelfzorgzoalsdeinzetvanjongeouderenalsmantelzorgerofvrijwil-liger?Pastudebeschikbare ICT-technologiealoptimaal toe?Sluithetpersoneelsbeleidgoedaanopdepraktijk.Ofzijndezorgprocesseneensaaneenfrissebliktoe?

IndevolgendecheckliststaanderesultatendiedeverschillendeSlimmerWerkengroepen(SW-groepen)alconcreethebbenbereikt.Zezijnverdeeldinvier thema’s:verbeteringenrondomhetpersoneelsbeleid,debedrijfsvoering,dezorgprocessenenbetrokkenheid.Kruisaanwelkeverbeteringenookinteressantzijnvooruworganisatie.Waarzietukansen?

Personeelsbeleid Deinformatieverstrekkingverbeterenenheldercommunicerenoververwachtingen.

Deervarenwerkdrukneemthierdoorookaf,waardoorermeerruimteontstaatvoorhetprimaireproces. Hetinwerktrajectvoornieuwemedewerkersverbeteren.Zezijnzosnellervollediginzetbaarénvaak

ookbrederinzetbaar. Dedoorgroeimogelijkhedenverbeterendoorgestructureerdaandachttebestedenaanscholingentraining,

ookopbasisvanpersoonlijkeontwikkelingsplannen. Mogelijkhedenvoorintervisiebieden.Deeffectenhiervanopdeproductiviteitzijnindirect;

medewerkerskunnenzowaarschijnlijkmeerwordeningezetopbasisvandeeigencompetenties. Aandachtvooreengezondecultuurendearbeidsomstandigheden,ookdoorzakelijkleidinggevente

combinerenmetmensgerichtleidinggeven.Heteffect:eenlagerziekteverzuimeneenpositievecultuur vansamenwerking.Enditdraagtweerbijaanproductiviteit. Aandachtvoorgerichtearbeidsmarktcommunicatie.

Bedrijfsvoering Efficiencywinstdoorherverdelingvantakenenverderestructureringvandetaakverdeling.Ditlevert

materieeleenflinketijdsbesparingopenditscheptruimtevoorverdereverbeteringvandekwaliteitvande dienstverlening.Deslimmeretaakverdelinglevertimmaterieelrustindeonderlingesamenwerkingen verderegroeimogelijkheden. Herontwerpvandeorganisatie;vanfunctiegerichteafdelingenen/ofteamsnaarintegraledienstverlening.

Deomvangvandedienstverlening(hetaantalcliënten)neemttoebijeenzelfdeaantalmedewerkers. Samenwerkingtussenafdelingenenconcreteverbeteringenindesamenwerkingtussendeteamsdie

opeenvolgendeschakelsvormeninhetzorgprocesdoorafstemmingenstructureringvandeoverdracht. Ditdraagtbijaandeonderlingeuitwisselingtussendeteams(‘bijelkaarinspringenalsdatnodigis’)omdat zedewerkprocessenvanelkaargoedkennen.Bovendienlerenmedewerkerszovanelkaars‘best-practices’. Echtalslerendeorganisatiefunctioneren.Inbeeldbrengenwelkemanierenpassenbijdeeigenorganisatie

endiemanierenookindepraktijkbrengen.Bijvoorbeelddoor‘best-practices’inkaarttebrengenenvastte leggenwatandereafdelingenofandereteamsalheelslimofhandighebbengeorganiseerd. Verbeterenvandeplanningen/ofhetroosteren. Verminderenvandeadministratievelast.




Zorgprocessen en cliëntperspectief De telefonische en elektronische bereikbaarheid van zorgmedewerkers en zorgmanagers slimmer

structureren,zodaterminderverstoringenzijninhetwerkproces. Hetwelzijnvancliëntenverhogendoorinnovatiesintevoerendiedebetrokkenheidenzelfredzaamheid

vergroten.Cliëntenervareneen zinvolledagbesteding,dragenverantwoordelijkheid, komenuit een sociaalisolement,doentakenzoveelmogelijkzelfstandig.Hetzichtbareenmeetbareeffectisdatde vraagnaardirectezorgafneemtenmedewerkersnugeentijdmeertekortkomen.Decliëntenervaren eenhogerekwaliteitvandedienstverlening. Ontwikkelenvananderewoonvormendiemeeraansluitenopdewensenendebehoeftenvandecliënten.

BijdeontwikkelingvandenieuwewoonvormenstaatSlimmerWerkenvanafhetbeginopdeagenda. Ditlevertchecklijstentenaanzienvandagindeling,activiteitenindeleefomgevingeneigenregievan bewoners.Ditallesleidttoteenpositiefeffectopdeklanttevredenheidendeaantrekkelijkheidvande instellingvoornieuwecliënten.

Betrokkenheid Dedynamiekvannetwerkgroepenmethetontwikkelenvanpraktischeverbetervoorstellenvanafde

werkvloerlaatbinnendeorganisatieseenbewegingzienvanvertrouwenenperspectief.Demedewerkers diedeelnemenaandenetwerkgroepenvanSlimmerWerkenervarendathetechtwerktals jemet concrete voorstellen komt. De cultuur van passief zijn, waarbij de ervaring is dat de inbreng van medewerkers toch niet meetelt, buigt om naar een cultuur waarbij medewerkers zien dat actief meedenkenwordtgewaardeerdendathetmogelijkiszelfmetveranderingentekomen.

AandehandvandechecklistheeftunuzelfkunnenzienwaarSlimmerWerkentoekanleiden.Hetgeeftubovendieneenbeeldwatuwvertrekpuntisenwelkeresultatenustraksbereikt.Dechecklistlaatuerimmersactiefbijstilstaanwathetuenuworganisatieopkanleveren.DitleidtautomatischnaardeeerstestapvanhetprojectSlimmerWerken:deinventarisatie.Tijdensdezestapkijktdegroepdeelnemerssámennaardekernvraag:waarwillenwemeeaandeslaggaan?



Inhoud

10 | Slimmer werken in de praktijk10 | Slimmer werken in de praktijk

Neos maatschappelijke opvang, team nachtopvang

vindt kracht in ontmoeten

VoorhetteamnachtopvangvanNeoszatdekrachtvanSlimmerWerkenindeontmoeting,inhetgesprekvandemedewerkersonderlingdiehendeogendeedopenen.

BijdezeSlimmerWerkengroepginghetechtomhetloslatenendedurfombestaanderoutinesterzijdeteschuiven.Omuitkarrensporen tekomendiezijn ingesleten indewerkprocessen,afsprakenwaarvanniemandmeerweetwaaromzeooitzijngemaakt.Ditgeldtvoorzoweldemedewerkersalsvoordeleiding-gevende.Vooralindeeerstesessiewerderveelgewezennaardeleidinggevende.Extrauitdagingvoorhetteamomtezoekennaardepuntenwaarzezelfmeeaandeslagkondengaan.

Door de aard van het werk (nachtopvang) zijn er voor dit team weinig momenten van overleg encontactmetcollega’s.Hetisookwerkdatonveiligeencrisissituatiesmetzichmeebrengt.DebelangrijksteaandachtspuntenvoordezeSW-groepwarendanookveiligheidencommunicatie.

Rondomdezethema’shebbendedeelnemersverbeteractiesbedacht:huisregelsopnieuwonderdeloepnemeneneventueelaanpassen,meerfeedbackenaansprekenopnietnalevenhuisregelsenprotocollen,aandachtvoornazorgnaincidenten,goedeman/vrouwverdelingoprooster,afsprakenonderlingoppapierzettenzodatiedereenopdehoogteis,eerderopwerkkomenzodatoverdrachtmogelijkis.

Het bedenken van verbeteracties is natuurlijk één ding, maar het daadwerkelijk veranderen van hetgedragiseenanderverhaal.Daarzitdeuitdaging,wantzoalshetteamzelfaangeeft:wemakenregelmatignieuweafspraken,maarvervolgenshoudtniemandzicheraan.

Uit de praktijk

Extra uitdaging voor het team om te zoeken naar de punten waar ze zelf mee aan de slag konden gaan.



Stap 1: InventariseerWaar willen we samen mee aan de slag gaan?


Een project Slimmer Werken binnen een organisatie kent steeds vijf stappen. De eerste actie: inventariseer, verken de kernthema’s en knelpunten. Door het uitwisselen van ervaringen en het stellen van vragen kunnen de deelnemers met elkaar verkennen met welk onderwerp of welke onderwerpen ze verder aan de slag willen.

Goed samenspelSocialeinnovatiekanalleenplaatsvindenalsereengoedsamenspelistussenmanagementendemensenopdewerkvloer.Leidinggevendenkunnensocialeinnovatienietopleggen,maarwelstimulerenenfaciliteren.Werknemershebbendesteunvandeorganisatienodig,maarzemoetenookbereidheidzijninzichzelfteinvesterenengemotiveerdzijnzichvoordebelangenvandeorganisatieendepatiëntenencliëntenintezetten.DerolvandedirectleidinggevendeiscruciaalomvanSlimmerWerkeneensuccestemaken.DemanagerisdefacilitatorvoordemensenindeSlimmerWerkengroep(SW-groep).Hijofzijgeeftzijnmedewerkersderuimte,dekans.BelangrijkisookdatvoorafdeRaadvanBestuurhetbelangvanSlimmerWerkenonder-schrijftendeinitiatieven,deprojectresultatendieeruitvoortkomendaadwerkelijksteunt.

Hechte SW-groepEenSW-groepstartopinitiatiefvandeleidinggevende.DieheeftdevraagvanuitzijnofhaarmedewerkersgekregenomeenprojectSlimmerWerkenoptepakken.Ofdemanagerzietzelfkansenéngemotiveerdekrachtendiezichinkunnenenwillenzetten.Alsookhetbestuuraangeeftbelangtehechtenaaninitiatievenvanuitdewerkvloerzelfénderesultatenookactieftesteunen…danishethetjuistemomenteenSW-groepoptestarten.HetisbelangrijktewerkenaaneenhechteSW-groepmetdevolgendecompetenties:gedeelderesultaatvoorstelling,vertrouwen,ruimtevoorconstructiefconflictenfeedback,enbetrokkenheid.

De checklist op de volgende pagina helpt bij het opstellen, informeren en opstarten van de SW-groep.Loopdezelijstnaenlaatdeaandachtspuntenookcirculerenonderde(andere)deelnemers.

AandachtspuntenOm met Slimmer Werken aan de slag te gaan


Aantal deelnemers Demeesteffectievegroepsgroottevoordebijeenkomstenbedraagt5tot12deelnemers.

Vertegenwoordiging IndeSW-groepzittenmensenuitverschillendegeledingen.Ookdevariëteitaanzienswijzeneneen

diversiteitaankennis,meningen,standpuntenenbelangenisgoedgewaarborgd.

Onafhankelijke procesbegeleider Debijeenkomstenwordenbegeleiddooriemanddieechtneutraalstaattenopzichtevanhetonderwerp

endedeelnemersvandeSW-groep.Ditkaneenexterniemandzijn,maarookiemandvaneen(heel)andereafdelingoflocatie.

Stimuleren van de deelnemers Deprocesbegeleiderstimuleertdedeelnemersomtedenkeninmogelijkhedeninplaatsvanproblemen.

Betrokkenheid organisatiebreed Nietalleendedirectie-enmanagementledenvoelenzichbetrokkenbijdeinzetenoutputvandeSW-

groep,ookdecollega’sdienietindegroepzelfzittenzijncruciaalvoorhetslagenvanhetSW-project.Alszijdeprojectresultatennietdrageneninstap5nietmeehelpenbijhetbreedimplementeren,danwerkthetniet.HierligtookeenrolvoordeSW-groep:ookdeanderecollega’sgoedinformeren,moti-verenenactiveren.

Houding van de groep DedeelnemersaandeSW-groepstaanvooreenparticipatievebenadering.Zebeseffendathunactieve

inbrengvanessentieelbelangis.

Zelf doen Hetgaatom100%actorschap:nietalleendenkenmaarvooralookzelfdoen.




Heldere spelregels Omhetprocessoepeltelatenverlopengeldtereenaantalspelregels: •iedereenisgelijkwaardig; •respecteerelkaarsmening; •alleideeënzijngoed; •oordeelniettesnel; •weesoptimistisch; •discussieerniet,maarbeargumenteer. Dezegroepsregelszorgenervoordatalledeelnemershuneigencreativiteitinhetproceskwijtkunnen.

Succes is mensenwerk BijSlimmerWerkenkrijgenmedewerkersindeorganisatiederuimteomzelftebedenken,conclusieste

trekken,verbeteractiesteformulerenenvoornemensoptestellen.Hierdoorkomtdeverantwoordelijkheidookechtbijhenzelfteliggen.Verzameldeoplossingen(bottum-up)passendaardoorbovendiengoedbijdeeigendagelijksepraktijkensituatie.

Dialoog en interactie Dialoogvormteenvandekrachtigsteinterventiesomveranderingenterealiseren.Dedialoogiseen

procesvanwaardevrijeuitwisselingvanideeën,meningenenargumententussendedeelnemers.Hetgaathieromhetbijelkaarleggenvaniederskennisenervaring.Iederedeelnemerheeftdegelegenheidzijneigenpersoonlijkeensubjectieveperspectiefintebrengen.HierdoorkomtdeSW-groeptoteengedeeldebetekenis.

Divergeren en convergeren MetdivergerenverzameltdeSW-groepallerelevantegegevens,analyseertdie,legtnieuwecombinaties

ofverbandenengenereertnieuweideeën.Degroepkanhierbijverschillendebrainstormtechniekeninzetten,dievrijeassociatiederuimtegeven.

BijhetconvergerenmaaktdeSW-groepeenselectievanalleverzamelde ideeën.De ideeënwordeneerstgeclusterd ineen logische indelingenvervolgensmaaktdegroepeenkeuzeuitdezeclusters.Doorconvergentieontstaatdegewenstefocus;watzijndebeste,meestrelevanteofmeesthaalbareideeën?


De eerste bijeenkomstDeSW-groepissamengesteld,iedereenkentdespelregelsendegedachteachterdemethodiekishelder.Nukandeeerstebijeenkomstbeginnen.Indezebijeenkomstvantweetottweeënhalfuurinventariserendedeelnemersdekernthema’senknelpunten.Zewisselenervaringenuitendenkenactiefnaoverdevraag:Waarwillenwesamenmeeaandeslaggaan?EeninstrumentdatuitstekendisintezettentijdensdezeinventarisatiebijeenkomstisdeJubel-enKlaagmuur.

Jubel- en KlaagmuurOmdeJubel-enKlaagmuurintezetten,heeftdeprocesbegeleideralleeneenflip-over,geleenrodepost-its,stiftenenpennennodig.MaakvaneenflapeenJubelmuurenvaneenandereeenKlaagmuurenverdeelzeoverderuimte.Nodigdedeelnemersvervolgensuitomvoorzichzelfopdepost-itsaantegevenwatervolgenshengoedgaatinhetteam,deorganisatie(geel)enwaterbeterkan(rood).Laatdepost-itsopdemurenplakkenengeefdedeelnemersdetijdookdeanderepost-itstebekijken.AlsiedereenweerzitstartdeprocesbegeleidermetdeJubelmuur,zoektnaarderodedraad,vraagtdooralszakenonduidelijkzijnenzetdatwatbijelkaarhoortbijelkaar.NadeJubelmuurkomtdeKlaagmuuropdezelfdemanieraandebeurt.Aanheteindvandeeerstebijeenkomst,vatdeSW-groepdeknelpuntensamen(opeennieuweflap).Dedeelnemersgeveniederhuntweeprioriteitenaanopdezelijst.Opdezemanierstellenze(opbasisvandemeestgekozenknelpunten)eengezamenlijketop3vanverbeterpuntenvast.

JubelmuurWat gaat er goed?• Plezierige,openwerksfeer(leukteam,grapjes,betrokkenheid).• Ruimtevoorinbrenginteam.• Behulpzaamnaarelkaar.• Samenwerkingcollega’s.• Samenwerkingmultidisciplinair(metsommigen).• Goederolverdeling–onderlingewaardering.• Bereidheidtotextrawerkenbijziekteen/ofanderecalamiteiten.

Uit de praktijk


KlaagmuurWat kan beter?

• Kortere lijnen en duidelijkheid ten opzichte van andere disciplin

es (welke

artsiswaarvoorverantwoordelijk).

• Communicatietussenartsen/disciplines(afwijkenvanbeleid,ei

genkoers

varendoorarts).

• Wieiswaarvoorverantwoordelijk.

• Openstaanvoorveranderingent.a.v.anderedisciplines

(bvmedicatieelektronisch).

• Werkdrukinrelatietotpersoneelsbeleid(weinigregelmogelijkhedent.

a.v.inzet).

• Administratielastverlagen(meertijdvoorpatiënt).

• Weinigtijdvoorextrawerkentaken(welbijaanvang,daarnanietm

eer).

• Verpleegkundigeprofessie (sterkmakenvoorwat jekunt,nietal

leendoen

watartsenzeggen).

• Gebruikvanaanwezigekwaliteiten.

• Sommigeideeënwordtnietsmeegedaan(gemisaanterugkoppeli

ng).

• ‘Onnodige’zorgblijvendoenomdatjehetzogeleerdhebt.

• Weinigwaarderingvoorwatjedoet.

Top 3 verbeterpunten

• Wieiswaarvoorverantwoordelijk/communicatiehierover.• Verpleegkundigeprofessie.• Omgaanmetafdelingsoverstijgendetaken/werkgroepen.

Inhoud


Wilhelmina Ziekenhuis, verpleegafdeling orthopedie/urologie

gaat voor professionalisering verpleegkundigen

VolgensJandeJonge,zelfverpleegkundigeeninitiatiefnemervanhetproject‘professionaliseringverpleeg-kundigen’ isopzijnafdelingbewustgekozenvoorhetproject.Nietomdatdeverpleegkundigennunietprofessioneelzijn,maaromdathetopspecifiekepuntenslimmerkan.“Wezijnheelgoedbezig,wachtenwatdedokterzegtendoendatkeurig.Datmoetookblijven.Maartegelijkertijdspelenerbijeenpatiëntookdingendiegeenuitlegmeernodighebben.Waarvoorweeenartsnietsteedsaanhetjasjehoeventetrekken,maardieweopeigeninitiatiefkunnendoen.Zakendiespelenalsdepatiëntchirurgisch‘uitbehandeld’is.Hetgaatbijvoorbeeldombegeleidingvaneenpatiëntalsdiemetontslaggaat.Ofdenazorg.Datzijnzakendiewijbestzondertussenkomstvaneenartskunnenregelen.Datscheelteenartsenonsookveeltijd.Maarbovendienwordenonzeverantwoordelijkhedengroterendaardoorhetwerkleuker.”

JandeJongeheefteerstmetzijnleidinggevendeoverlegdoverSlimmerWerken.MaarookhetmanagementendeRaadvanBestuurzijnerbijbetrokken.“Wezijnmeteenaantalmensenheelbreedgestartmetbrain-stormen.Uiteindelijkisditplaneruitgekomen.Wemoetenhetnogverderuitwerkenenermeedeboerop.Deartsenmoeteneringaangelovenendeverpleegkundigenopdeafdelingook.Deeerstereactieszijnontzettendpositief.Iedereenwilwelslimmerenmetmeerplezierwerken.Enookonzedirectieisergpositief.Noemtzelfsinnieuwsbrievendatwemetditprojectbezigzijn.Datisvooronsookweereenstimulansomertijdintesteken.”

Uit de praktijk

Slimmer Werken gaat over de transitie van ‘het maakt toch allemaal niet uit wat ik zeg’ naar ‘He, ik kan ook een bijdrage leveren!’



Stap 2: AnalyseerWaar zien we kansen voor innovatie en verbetering?


De eerste stap was om samen met de SW-groep te inventariseren wat er op de werkvloer leeft. Wat gaat goed en wat kan beter? Dit leidt tot een top drie van verbeterpunten. In de tweede bijeenkomst, zo’n twee tot drie weken later, zetten de deelnemers de volgende stap: het analyseren, uitdiepen van de belangrijkste kernthema’s.

Indetweedebijeenkomst,ookweervantweetottweeënhalfuur,besprekendedeelnemersdebenoemdeknelpuntenenproberenzedeoorzaken teachterhalen.DeSW-groephoudteeneerstebrainstormoverdemogelijkeinnovatiesenverbetermogelijkheden.Hierbijspelenvrijeassociatieenbuitendebestaandekadersdenkeneenbelangrijkerol.Waarhetomgaat, iseenweg te latenzienwaarlangsmensenhundoelkunnenbereiken.Ditbetekentvooraldatdegenendieaanhetprobleemgaanwerken,inzichtkrijgtinherkenbarestappen.Pasalsiemandeenvraagstukalseenproceskanzien,wordtheteenechtverandervraagstuk.Alserperspectiefisopeendoel,blijvenmensennietlangerhangeninhetprobleem.Maakduidelijklangswelkewegmensenzelfaaneenvraagstukkunnenwerkenenzezettendeeerstestapnaardeoplossing.

Ook bij beleidsveranderingenDemethodiekvanSlimmerWerkenisooktoetepassenbijopgelegdebeleidsveranderingen.Denkbijvoorbeeldaandeverandering indenieuwebekostigingssystematiek.Deaanvliegroute isdan ietsanders,wantdeaanleidingofhetkernthemastaatvanmeetafaanalvast.Aandeanderekantiservoordemedewerkersnogalle ruimteommee tedenken.Zij kunneneenenormesteunbetekenenbijhet implementerenenvertalenvandebeleidsveranderingenrichtingwerkvloer.OmvanSlimmerWerkeneensucces temaken,ishetwel cruciaalomdemedewerkersdirect, vanhetbeginafaan, tebetrekkenbijde veranderingen.Dusniet:eersthetbeleidvanbovenafopleggenenalsdaar indedagelijksegangvanzakenminderpositieveresultaten uitkomen, dan pas dewerkvloermee laten denken. Hetwerkt het beste als bestuurders enmanagersookbijopgelegdbeleidheelbewustdekennisenkundevanhunmedewerkersinzetten.

Oorzaak en gevolgEenprobleemontstaatniet zomaar.Voor eenprobleemzijn altijd eenofmeer oorzakenaan tewijzen.Eenprobleemisdusaltijdeengevolgvandieoorzaken.Alsdeoorzakenopgespoordkunnenwordenenzewordenvervolgensweggenomen,ishetprobleemopgelost.Omdeoorzakenvaneenprobleemtekunnenopsporenishetnoodzakelijkkennistehebbenoverhetgebiedwaarhetprobleemzichvoordoet.Omgedachtenenideeënboventafeltekrijgenovermogelijkeoorzakeniseenmethodealsbrainstormennietsystematischgenoeg.Nodigiseen‘Oorzaakengevolg’probleemanalyse.Hetwerkenmetbehulpvaneenzogenaamdvisgraatdiagramiszo’nmethode.



VisgraatdiagramInstrument bij het analyseren van problemen


Het visgraatdiagram dankt zijn naam aan zijn vorm. Een visgraatdiagram verdeelt het probleem in hoofdveroorzakers en subveroorzakers. In feite gaat de SW-groep bij het analyseren van het probleem steeds een stapje verder. Als u dit instrument wilt inzetten bij de analysebijeenkomst, heeft u alleen een flip-over en een aantal stiften nodig.

WerkwijzeTekeneersteenvisgraatdiagramopeengrootpapier.Hieronderstaateenvoorbeeldvaneeningevuldexemplaar.GeefvervolgenshetprobleemaanwaaropdeSW-groepeenanalysewiluitvoeren.Deprocesbegeleiderlaatiederedeelnemerdanéénmogelijkeoorzaakvoorhetprobleemopnoemenenaangeveninwelkecategoriedemogelijkeoorzaakthuishoort. Indezefasemogendeanderedeelnemershiernoggeencommentaaropgeven.De SW-groep zet elke genoemde, mogelijke oorzaak in het visgraatdiagram. Dit doen de deelnemersdoor eenvoudigweg een horizontale lijn te tekenen en daarboven demogelijke oorzaak te vermelden.Degenoemdesubveroorzakersnemenzeopdezelfdemanierinhetdiagramop.

VP technische Grenzen

Kennis

OnzekerheidFeedback

Aftekenen

Bevoegd & Bekwaam

OnzekerheidAngstigNieuweling

Consequent

Tijd


Grenzen aan verpleegkundige

professie zijn onduidelijk

Verantwoordelijkheid

Onduidelijkheid

Artsen

Angstig Grenzen

Angstig OnzekerheidProtocollen

Verpleegkundigen


Prisma Waalwijk, gehandicapteninstelling

zorgt voor een duidelijke taakverdeling

Medewerkers van de gehandicapteninstelling liepen aan tegen een onduidelijk taakverdeling: steedsweerafsprekenwiewatdoetenwiewaarvoorverantwoordelijk is, takendieblijven liggenof zakendiedubbelwordenopgepakt.Hetwasnietaltijdevenhelderwatextratakenpreciesinhoudenenwatervandemedewerkerswerdverwacht.Medewerkersmeteengrootverantwoordelijkheidsgevoelkwamenhierdooralgauwominhetwerk.Medewerkersdiehetmoeilijkvindenominitiatieftenemen,kwamenminderaanbodenhaddenonvoldoenderuimteomzichteontwikkelen.

ViaSlimmerWerkenhebbendemedewerkersdaaromsameneennieuwsysteemvoor taakverdelingentaakroulatieontwikkeld.Opdezetakenkaartstaatperfunctiewelketakeneenmedewerkerheeft,naastdedirectezorgaandecliënten.Dezetakenkaartisinmiddelsuitgetestintweewoonvoorzieningen.Deseniorkwartiermakerisenthousiast:“Hetwerkenmetdetakenkaartgeefthetteameengoedemogelijkheidommetelkaargerichtingesprektegaanovervragenzoals:Watzijnmijntaken?Waarbenikgoedin?Waarinkanikontwikkelen?Watmagik?Watkanik?Welketakenkunnenweinhetteamoppakken?Doorerovertepratenziejedatdebetrokkenheidenmedeverantwoordelijkheidvergrootwordt.Werkenmetdetaken-kaartleidttoteenbevredigendeinvullingvandefunctiesentotefficiënterwerken.Inhetpilotteamleverthetwerkenmetdetakenkaartperdagtijdwinstop.Hetismerkbaardaterefficiënterwordtgewerkt,tijdwordtbespaardendeonderlingesamenwerkingisverbeterd.Detakenkaartiszosuccesvoldatisbeslotendekaartinallevoorzieningenteimplementeren.”

MetSlimmerWerkenkomenmedewerkerszelftotoplossingen.Omdezenaimplementatiesuccesvoltehouden, is een goede borging nodig. De betrokkenen inWaalwijk ontwikkelden daarom een borgings-formulier.Ditformulierbiedtmanagersenmedewerkershandvattenomdetakenkaartteintegrerenindedagelijkseensteedsveranderendepraktijk.“Cliëntvragenveranderenimmersvoortdurendendeorganisatieissteedsopzoeknaarverbeteringen.”

Uit de praktijkCASE 1 CASE 2 CASE 3 CASE 4



Stap 3: ConcretiseerWelke verbeterafspraken maken we?


Na de analyse uit de vorige bijeenkomst, kan de SW-groep de kansen voor innovatie en verbetering nu verder concretiseren. In de derde bijeenkomst brainstormen de deelnemers gericht over mogelijke oplossingsrichtingen.

DeactieveSW-groepheeftgekekenwaarzemeeaandeslagwilgaan,wateralgoedgaatenwatbeterkan.Daarnaastheeftdegroepnuookhelderwatdeachterliggendeoorzakenzijnénwaardusconcrete(verbeter)kansenliggen.Dedeelnemerszettendaaromdederdestap:zeconcretiseren.

Opbouw bijeenkomstenVoordezebijeenkomststaatookzo’ntweetottweeënhalfuur.Hetisbelangrijknietteveeltijdtelatenverstrijken,maarhetisooknietverstandigallebijeenkomsteninéénweektijdteplannen.Elketwee-driewekeneenbijeenkomstwerkthetbestevoordegroep.Danhebbendedeelnemersdetijdomhetbesprokenetelatenbezinkenenverderovernatedenkenzónderdathetalweertelanggeledenisenzeerweerhele-maalinmoetenkomen.Intotaalgaathetomvierbijeenkomsten.

Verbeterafspraken formulerenTijdensdezesessiewerktdeSW-groepaanhetformulerenvanverbeterafspraken.Ondersturingvandeonafhankelijkeprocesbegeleiderzettendedeelnemerszichinomdegenoemdeverbetermogelijkhedenteconcretiserenenafsprakenteformuleren.Hetisbijdezestapweldekunstomnognietopdeuitvoertegaanzitten.Bijdezeendevorigestapgaathetnogsteedsomvrijeassociërenenbuitendebestaandekadersdenkenomzototinnovatieve,verrassendeoplossingentekomen.Deprocesbegeleiderhoudthierbijeenvingeraandepols.Hijofzijzorgtervoordatdedeelnemerszichzelfenelkaarderuimtegevenomvrijtedenkenenvrijuittespreken.

Aanzet afsprakenlijstIndezefasegaatheternognietomwiewatdoetenwanneer.Datisdevolgendestap(4).Nee,tijdensdezederdebijeenkomstwerktdeSW-groepviaeenbrainstormsessienaareenlijstmetverbetermaatregelen.Opdevolgendepagina’soverbrainstormenenwatdedo’sendon’tszijn...

De kracht van brainstormenMaak maximaal gebruik van creativiteit


Nadeoorzakenanalyseenvaststellenvanhetwerkelijkeprobleemkomtdeuitdagingomzoveelmogelijkruimtetegevenaandecreativiteitendekunstvanhetoutoftheboxdenken.Dusechtvandegebaandepadenaftegaanennieuweoplossingentebedenken.Brainstormeniseenmethodeomdezemogelijkeoplossingenen ideeën tegenereren.Brainstormendoeteengroepommaximaalgebruik temakenvanelkaarscreativiteit.Erwordtgebruikgemaaktvanassociaties,connectiesencombinatiesvanverschillendeafzonderlijkeideeënomnieuweideeëntegenereren.

Eerst ideeën genererenRodedraadindemethodeisdatdedeelnemerswillekeurigeinvallenspuienenverzamelenennaderhanddie invallenanalyserenophunbruikbaarheid.Deeerstefasekenmerktzichdoordivergerendeactiviteit,waarbijhetbelangrijkstedoelisomideeëntegenereren.Indetweedefase,waarinconvergerendeactiviteitcentraalstaat,richtdegroepdeelnemerzichophetnaderanalyserenenontwikkelenvandeideeënuitdeeerstefase.

Praktische vuistregelsOmhetmaximaleuiteenbrainstormsessietehalen,kaneengroepdevolgendevuistregelshanteren:

Hetonderwerpvandebrainstormingmoetvooriedereenduidelijkzijn.

Brainstormingvraagteenduidelijkeleidingeneengelijkwaardigedeelnamevanalledeelnemers.

Indeeerstefasewaarinhetbelangrijkstedoelisomideeëntespuien,iskwantiteitbelangrijkerdankwaliteit.Hetisdebedoelingomveelengevarieerdeideeënteproducerenomerslechtsenkelegoedeovertehouden.Hetgaatomzakenalscreativiteit,waanzin,intuïtieenfantasie.Allesmag;hoegekker,hoebeter!

Geenenkelideeistegek.Door‘gekke’ideeënvandeéénkandecreativiteitvandeanderedeelnemersweer gestimuleerd worden. Tijdens de eerste fasen van de brainstormsessiemag niemand kritiekleveren,omdatdaardoorhetspontaanuitenvanideeënwordtbelemmerd.Latervindteralsnogeenschiftingplaatstussengoedeenslechteideeën.

Maakruimtevoorkruisbestuiving.Laatbijvoorbeeldiemandalleideeën,diegeopperdwordenzondercommentaarofbedenkingopschrijvenopbordofflip-over.Zodoendekaniedereenafentoedelijstmetideeëndoornemen.Ditleidtsomsweertotnieuweideeën.

Hetresultaatvandeeerstefasevaneenbrainstormsessieiseengrootaantalongeverifieerdeenzeerdiverseideeëndiegetoetstmoetenwordenopbruikbaarheid.Wanneerisditresultaatbereikt?Gadoortoterechtgeennieuweideeënmeerkomen.

Beëindigdeeerstefaseniettesnelengeefdeelnemersdetijdomnieuweideeëntelatenrijpen.Laatdegroepookkiezenwelkeideeënzewilgebruikenomverderuittewerken.

Alsdebrainstorming‘opgedroogd’is(pasdan),moetdegroephetgroteaantalideeënkritischonder-zoekeneninaantalterugbrengen.




Evalueren en uitwerkenDelijstmetvuistregelsheeftvooralbetrekkingopdeeerstefasevandebrainstorm.Hiernakanevaluatieenverdereuitwerkingvanideeënplaatsvinden.Uitdetientallen,zoniethonderdenideeëndiezijnbijeen-gebracht,moetendedeelnemersdemeestbruikbare ideeën selecteren, evaluerenen verderuitwerken.Hierkomtlogischencognitiefdenkenweerterugentoetsingaanrandvoorwaarden.Hetisinteressantomcombinatiestemakenvanbruikbareideeën.Ookviastemmenenhetsamenstellenvaneentop3vanbesteideeënzijnkeuzestemaken.

Totslotnogeenlijstjemetaanbevelingeneneenopsommingvandevalkuilen:

• Tussentijds uitstel van oordeel Maak pas aan het einde van een brainstormsessie onder-

scheidtussendegoedeenslechteideeën.• Openheid binnen de groep, privacy naar buiten Het isnietdebedoelingdatdedeelnemersaaneenbrain-

stormsessiezichgaangenerenvoorwatzehebbengezegd.• Extra aandacht voor het naïeve, absurde en ongewone Tijdens een brainstormsessie zijn er geen stomme ideeën,

welideeëndieopheteerstegezichtonbruikbaarlijkenmaardienadermoetenwordenbestudeerd.Uiteraardmoethetbelangvanhetkrijgenvangoedeideeënblijvenoverheersen.

• Ontspannen sfeer Eeninformelesfeerstimuleerthetcreatieveproces.

DO

• Gebrek aan vertrouwen Door te weinig (zelf)vertrouwen en de angst voor kritiekwordenveelteweinigideeëngegenereerd.• Kritiek en concurrentie Een(te)kritischehoudingvandeeenspeelteendefensievehoudingvandeanderindekaart.Enditkomteencreatievebrainstormnatuurlijkniettengoede.• Onderbrekingen Vragen en (tussentijds) uitleg verbreken het ritme van debrainstorm.• Dwaasheden Tijdenseenbrainstormwerkendedeelnemerscreatief,maaraltijd taakgericht. Het procesmag niet uitmonden in eenreeksgrappige,maardwazeideeën.• Te vaag Alshetprobleemteruimgedefinieerdis,zijn(later)ookdegeformuleerdeideeënnietconcreetgenoeg.

DON'T


Zorggroep Almere, Zorgcentrum De Kiekendief

komt met het Koekoeksoverleg

DeSlimmerWerkengroepvanZorgcentrumDeKiekendiefbestaatuitmedewerkersZorg,Welzijnenfacilitairedienst.Eenvandeknelpuntendiezijwildenaanpakkenwasdeeilandjescultuur.VanuitdeSW-groepkwamenalsnelverschillendeoorzakennaarboven.

Alinventariserendblijkt...“Wekennenelkaarniet.Erzijngeenmultidisciplinaireoverleggenmeer,wezijnslechtbereikbaarviade telefoon,afsprakenwordennietnagekomen,er isgeenbegrip tenopzichtevanelkaar,wewetenvanelkaarnietwatwedoenenwebiedenelkaargeenondersteuning.”

Opbasisvandezeoorzakenheeftdegroepgekozenvooreenheelpraktischeoplossingwaarzezelfderegieinheeft:hetKoekoeksoverleg.Aanhetbeginvaneenwerkdagkomtereenkortewerkbespreking(maximaal10minuten)meteenvasteagendaeneenvertegenwoordigingvanuitdeverschillendedisciplinesWelzijn,Zorgenfacilitair.Inditoverlegbesprekendecollega’skorteventueleknelpuntenenvragenronddeinzetvanpersoneel,ziekecliënten,dieetwensenvancliënten,welkeactiviteitenzijnerenzakenvandefacilitairedienst.

AlopdederdedagnadestartvanhetKoekoeksoverlegblijkthetinitiatiefvanuitdewerkvloerslimmertewerken...ErwaseentekortontstaanaanstoffenwashandjesomdatzevanwegedeMexicaansegriepmeerwerdengebruikt.Ditwerdtijdenshetoverleggemelddoordezorg.Facilitairedienstkontoendirectmeldendatzealwegwerpwashandjeshadbesteld.Erlagenzo’n1750exemplarengebruiksklaaropdeplank!

Uit de praktijk

Als je van elkaar weet wat er op een afdeling speelt, kun je ook makkelijker begrip opbrengen als de zaken anders lopen dan gewenst.




NaasthetKoekoeksoverlegheeftdeSW-groepvanZorgcentrumDeKiekendiefookeenplanvanaanpakopgesteldomdebejegeningvancliëntenteverbeteren:

Plan van aanpakProject Bejegening

Wijhebbengekozenvoorhetprojectbejegening.Dooralledisciplinesheenhorenwedezelfdeknelpuntenindeomgangmetelkaar,naarbewoners,tussendebewonersonderlingendevrijwilligers.InhetverledeniserbinnendeKiekendiefaleeninitiatiefontstaanomditoptestarten,maarditisdoorverschillendefactorengestrand.Wijwillengraagditprojectopnieuwoppakkenennieuwleveninblazen.

DoelDoormiddel vanhetprojectBejegeningwillenweeenbewustwording tot standbrengen,waardoorermeerwerkplezier,beterecommunicatieenbetrokkenheidbijhetwerkzalontstaanvoorzowelmedewerkers,bewonersenvrijwilligers.

High teaDestartzienwijalseenactiviteitdieveelimpactmoethebben.Daaromhebbenwebedachtdatweopiederafdelingeenhighteawillenorganiseren,voorpersoneel,bewonersenvrijwilligers,waarbijhetprojectwordtbesproken.Tijdensdehighteawordenerbonbonsgedeeldwaaraaneenkaartjemeteenpersoonlijkeboodschapzit.

SpiegelsDiezelfdedagkomeneropiedereetageversierdespiegelstehangen,waarmedewerkersopenaanmerkingenkunnenachterlatenombijtedragenaanditproject.Ookverhaaltjeskunnenwordenopgeschreven.Goedetipsenleukeverhaaltjeswordeneenspermaandinhetpersoneelsbladvermeld.

TheaterduoOpdedagvandehighteawillenweookeentheaterduouitnodigendatophumoristischeenconfronterendewijzeeenactmetbetrekkingtotbejegeningopvoert.

VerhalenWewilleninsamenwerkingmetdegeestelijkverzorgendeiederemaandeenpassendverhaalinhetbewoners-bladplaatsen.Ditmogenverhalenuitdepraktijkzijn.

FotolijstenErgaannatuurlijkookveelzakengoedendezewillenwedoormiddelvanfoto’s in te lijsten latenzien.Bewonersmogenzelffoto’suitzoekeneninlijsten.Dezekunnendanophunafdelingwordenopgehangen.

Voor vrijwilligersVoordevrijwilligerswillenweeenbrochureontwikkelendiezebijdeintakemeekrijgen.Daarnaastwillenweeennieuwsbriefvoorendoorvrijwilligersgaanopzetten.

Loesje posterIedermaandgaanweeenLoesjeposteropalleafdelingenophangenmeteenboodschaprondombejegening.

Problemen worden helder in beeld gebracht en vormen een goede basis om met elkaar over in gesprek te gaan. Wat gaat goed, wat kan beter? Welke afspraken zijn nodig, welke maatregelen moeten worden genomen.


Stap 4: Vul in en voer uitWie kan wat doen en wanneer?


Tijdens de vierde, en laatste officiële bijeenkomst van de SW-groep krijgt het verbeterplan concreet vorm. De creatieve ideeën die de deelnemers in de vorige bijeenkomsten hebben bedacht, geanalyseerd én verder uitgewerkt, worden nu vastgelegd.

Deze vierde stap van SlimmerWerken staat voor het invullen en uitvoeren van de verbetervoorstellen.BijhetopstellenvanhetverbeterplankijktdeSW-groepgoednaarderolvanindividu,demogelijkhedenvanhetteamendevragendiebijorganisatiehoren.Dedeelnemersbepalenwiewatkandoenenwanneer.Omditoverzichtelijkvast te leggenkandeSW-groepbijvoorbeeldhetafsprakenschemaonderaandezepaginainvullen.

Afspraken / Protocollen

Verbetermaatregelen (individueel) Acties (wat is nodig om het te bereiken) Tijdpad Monitoren Wie is aanjager

Verbetermaatregelen (team) Acties (wat is nodig om het te bereiken) Tijdpad Monitoren Wie is aanjager

Verbetermaatregelen (organisatie) Acties (wat is nodig om het te bereiken) Tijdpad Monitoren Wie is aanjager




Presentatie directieOmvandebetervoorstelleneensuccestemaken,heeftdeSW-groepookdesteunvancollega’s,leiding-gevenden en directie nodig. SlimmerWerken werkt alleen als het ook in de praktijk gebracht wordt.Omervoor tezorgendatde ideeënuitdegroep initiatiefnemersorganisatiebreedgedragenwordt, ishetcruciaaldie‘anderen’ookechtbijdeuitvoeren implementatie tebetrekken.Hoe?Doordeplannenheelhelderen trots tepresenteren.Zoeindigt stap4bijvoorbeeldmeteenpresentatievandeverbetervoor-stellenaanmanagementendirectiedoordemedewerkersuitdeSW-groep.

Collega’s betrekkenOokbijhetstimulerenvandeinzetenmedewerkingvan(directe)collega’sgeldt:houdtzeopdehoogte,informeerze,betrekzebijhetproces.Enditbegintduseigenlijkaltijdensdeeerstestap.Alsdedeelnemersvanmeetafaanhunervaringen, ideeënenplannencommuniceren...dangaathetonderwerpookvoorhuncollega’sleven.Zevoelenzichzodirectbijaanvangvandeimplementatiemeerbetrokkenenwieweetkomenzetijdenshetprocesooknogmetheelgoede,aanvullendeideeën.Hoedecollega’sinformeren?Dedeelnemerskunnenkortverslagdoentijdenspauzes,tussendebedrijvendoor,tijdensreguliereoverlegmomenten,viaintranet,ophetmededelingenbord,ineen(aparte)nieuwsbrief...demogelijkhedenzijneindeloos.Voorkominiedergevaldatderestvandewerkvloerzichnietaangesprokenvoelt,eigenlijknietweetwaarhetovergaat,eeninformatieachterstandheeftenuiteindelijkhelemaalnietgemotiveerdis.

Verbetermaatregelen (individueel) Acties (wat is nodig om het te bereiken) Tijdpad Monitoren Wie is aanjager

Verbetermaatregelen (team) Acties (wat is nodig om het te bereiken) Tijdpad Monitoren Wie is aanjager

Verbetermaatregelen (organisatie) Acties (wat is nodig om het te bereiken) Tijdpad Monitoren Wie is aanjager


Infectielab Groningen, team M&M

brengt materiaalstromen in beeld

Bij het InfectielabGroningen is de SW-groep is samengesteld uitmedewerkers van twee verschillendeteamsdiesindseenjaarzijnsamengevoegd.Alsnelwerdduidelijkdaternogonvoldoendekenniswasvanelkaarswerkzaamheden.

Direct bij de eerste bijeenkomst kwamen allerlei innovatieve en creatieve oplossingen op tafel. Demedewerkers die in de SW-groep zaten, kwamen vooral met interessante verbetervoorstellen om demateriaalstromenopnieuwteverdelenendebenodigdeapparatenbetertebenutten.Kortom:logistiekeverbeterpuntendiedeeffiencyeneffectiviteitverhogen.

OmeengoedinzichttekrijgenindematerieanalyseerdendeSW-groepsledeneerstdeaanvoerstromen,internelogsitiekenhetgebruikvanapparatuur.Hoekomenmonstersbinnen,wieverdeelt,waarzitdepiek-belasting,welkemonsterskunnensamenenineenhandelingwordengemixt,watkanalnaardeandereafdeling,watmoetwachten?

Uiteindelijkleiddendeinventarisatieenanalysetotconcreteverbeterafspraken.Omvervolgensdraagvlaktecreërenvoordeinvoeringenimplementatie,moestdeSW-groepookdeandereteamledenendebetrokkenmanagersbetrekkeneninformeren.Deverbetervoorstellenwerdenondermeerindeteamvergaderingenbesprokenénmetgrootenthousiasmeontvangen.Resultaat:eenSlimmerWerkenveranderplanvoordelogistiekvanM&M.

Uit de praktijk




Ik zie Slimmer Werken als een uitnodiging van de organisatie om met elkaar in gesprek te gaan.

Door Slimmer Werken kom je in gesprek met mensen waar je normaal niet zo snel mee zou spreken.

Stap 5: ImplementeerWat zijn de vervolgactiviteiten?


Nadat het management tijd heeft gekregen zich in de resultaten te verdiepen, is het aan te bevelen een constructief gesprek tussen management en SW-groep te organiseren met het oog op verdere implementatie.

Delaatste,vijfdestapstaaninfeitevoorhetéchteSlimmerWerken.Nugaatdeorganisatiebeteraandeslag,opeenmanierdieprettigwerktvoorpatiënten,cliëntenenmedewerkers.Nukrijgendemedewerkersdekanshuneigenideeëneninitiatievendaadwerkelijkhandenenvoetentegeven.

Steun van bestuurdersTijdens het constructieve gesprek met de directie, de bestuurders en/of het management kunnen devervolgactiviteiten en de borgingstakenworden‘veiliggesteld’. Ging het tijdens de bijeenkomsten juistombottom-up,nukomtdeverantwoordelijkheidvandetopweeromdehoekkijken.Zijheeftimmersdebevoegdheid endemiddelenomSlimmerWerkenookdaadwerkelijk te implementeren.Daarnaast kandezegroepdeverbetervoorstellenen-initiatievenookuitstekendzeggingskrachtgeven.Denkbijvoorbeeldaanhetuitdragen vanhet verhaal... inhet jaarverslag, de kersttoespraak, in interviews, richting andereorganisaties,enzovoorts.Erzijnallerleimomentenombetrokkenentrotsoverderesultatenvandeeigenmedewerkerstekunnenvertellen.

Acties van leidinggevendenDedirectemanagersenleidinggevendenvandebetreffendeafdelingenenteamshebbentijdensdeimple-mentatieeveneenseenbelangrijkerol.Zijkunnenalshetware‘opderesultatengaanzitten’.Doormiddelenentijdbeschikbaartestellenvoordeuitvoer,doorhetmonitorenvandeimplementatie,doorhetenthou-siasmerenvananderecollega’senteams.Deleidinggevendekanactiefeenvingeraandepolshoudenenblijvenkijkenofdeoplossingookindetoekomstnogvoldoetaandevraag.DaarnaastkandeleidinggevendeookindegatenhoudenoferindetoekomstmeerSW-groepenkunnenstarten,voorandereonderdelenofinverbandmetandereonderwerpen.MetSlimmerWerkenisdezorgimmersnooitklaar;doordeverande-rendezorgvragenenontwikkelingenzijnersteedsweernieuwekansenteontdekken!

Eriseenaantalaandachtspuntendiehelpenomervoortezorgendatdevervolgactiviteitengoedverlopen.Opdevolgendepaginastaateenlijstje.

Tips bij implementatie


Tijd Zorgdaterprojecttijdisingeruimdvoorhetproject.

Zorgookdatertijdblíjftingeruimd.

Benoemdezetijdconcreet.

Mensen Laateenprojectnietdoor1persoonuitvoeren.

Zorgdatermeerderemensenbijdeimplementatiebetrokkenzijn.

Houdcollega’sopdehoogte.

Informeerookandere,nietdirectbetrokkencollega’senafdelingen.

Haalbaarheid NeemalsSW-groepnietteveelhooiopjevork.

Beteréénmaatregelgoedinvoerendanvelemaatregelenhalf.

Maakeenhaalbareplanning.

Verdeeldeplanninginmijlpalen.

Onthouddezemijlpalen enhoudevoortgangvandemaatregeleninhetoog.

Betrokkenheid ToonalsdeelnemervandeSW-groepbetrokkenheid.

Laatookalsleidinggevendeuitdrukkelijkuwmedewerkingzien.

Draagalsbestuurderofdirectieliduwsteunbreeduit.

Projectoverleg BespreekdevoortgangvanSlimmerWerken.

Voortgang Houddevoortgangvisueelbij,bijvoorbeeldopprikborden.



Careyn

vergroot de klantgerichtheid

In2006isdeafdelingklantenservicevanCareynontstaannasamenvoegingvandriekleinereafdelingen.Ondankshetfeitdatdeoudeafdelingenzeerverschillendwarengeorganiseerd,kamptentochzeallemaalmetdezelfdeproblemen:deinformatieuitwisselingmetderestvandeorganisatiewasonvoldoendeendebereikbaarheidleekiets‘vandetelefoniste’inplaatsvandeheleorganisatie.

MetdezeknelpuntenisCareynKlantenserviceaandeslaggegaaninhetprojectSlimmerWerken:“Hetideedatjebeteruitkuntgaanvanjeeigenkrachtenaandeslaggaatmetdeknelpuntenwaarjezelfinvloedophebt,sprakallemedewerkersergaan.SlimmerWerkengafonseenzetindegoederichting.”

Daarmeewasnietallewerkgedaan:“NadeSW-bijeenkomstenvolgdeeentijdwaarinharmonisatie,inte-gratievanwerkzaamhedenenborgenvanalleafsprakenhetnietaltijdevenmakkelijkmaaktenommetinnovatiesaandeslagtegaan.MaarnuisereenklantenservicewaarCareyntrotsopkanzijn!”

Watmerktdeklantvanalleveranderingen?InnavolgingvanhetprojectSlimmerWerkenisereenklant-tevredenheidsonderzoekgedaan.Ruim1100klantenzijngevraagdwatzevandedienstverleningvonden:overdewachttijden,hetkeuzemenuendemanierwaaropzedeklanttewoordstonden.Enwatblijkt:deresultatenzijnbovenverwachtinggoed.Deklantengavengemiddeldeendikke7,5.

Uit de praktijk




Slimmer Werken = samen naar beter Slimmer Werken =

investeren in beroepstrots


Plezier in het werk = Slim Werken = kwaliteit in de zorg = meer handen.

Start binnen bestaande regels, investeer in je eigen ruimte mét commitment van de baas.

Succes verzekerd!

Hier wordt slim gewerkt

Een manager zei: ik leg geen beperkingen op, alles waar mijn mensen mee komen is goed, ik laat me graag verrassen.

Extra: Betrek jongeren erbijHoe binden we jonge krachten via Care Check?


• Inhoeverrevoeljejealsjongemedewerkeremotioneel belastenhoewordjehierinbegeleid?• Hoeervaarjedecoaching?• Inhoeverrevoeljejegewaardeerd?• Hoegajeommetverantwoordelijkhedenbinnenjefunctie enhoewordjehierinbegeleid?

Hoe is de begeleiding van starters?

De vorige hoofdstukken hebben al laten zien hoe Slimmer Werken wérkt, hoe het ook in uw organisatie, op uw afdeling, in uw team kan werken. Dit extra hoofdstuk besteedt aandacht aan jongeren. Deze groep is immers cruciaal als het gaat om de toekomst van de zorg.

Inde toekomstzullensteedsmeermensengebruikmakenvandezorgentegelijkertijdzullenerrelatiefminder arbeidskrachten voorhanden zijn. Het is voor zorginstellingen belangrijk om hunmedewerkerste behouden en nieuwe medewerkers een goede start te bieden in de zorg. De uitstroom van jongemedewerkersindezorgisgroot.Kortom:dezorgkannietzonder-voldoende!-nieuwekrachten.Alleredendusomdezegroeperactiefbijtebetrekken.

Voor jonge professionalsHet project Care Check is onderdeel van SlimmerWerken. De centrale doelstelling: instellingen kennislatenmakenmetdepositieveeffectenvaneenbottom-upbenaderingopwerkplezier,arbeidsproductiviteit,kwaliteitvanbegeleidingvanstagiairesenjongerewerknemersenkwaliteitvanzorg.Inhetprojectgaan jongeprofessionals vandewerkvloeropzoeknaar innovatieveoplossingenomhetjongepersoneelbinnendezorginstellingtebehouden.Voordekwaliteitenhetdraagvlakindezorgishetgoedmensenzelfmeetelatendenken.Jonge,startendemensenindezorghebbenvaakeenverfrissendeblikopbeleidenkwaliteit.Daaromishetgoedhentebetrekkenbijhetbeleidvaneeninstelling.Nietalleenbijdetotstandkoming,maarookbijdeuitvoeringvanhetbeleid.

Inzet met Care CheckDejongemedewerkersvolgeneersttweetrainingsbijeenkomsten.DezetrainingenbestedenaandachtaanderedenvanhetprojectCareCheck.Vervolgensdenkendejongerenmetelkaarnaoverwatderedenenkunnenzijnvanuitstroom.Onderdebegeleidingvanprocesbegeleiders,onderzoekendemedewerkersviaeenquickscanwaarhunjonge collega’s tegenaan lopen enwaar zij behoefte aanhebben in hunwerk.Voorbeelden van onder-zoeksthema’s zijn: emotionele belasting, waardering, begeleiding, coaching, betrokkenheid, werkdruk,ontplooiing,uitdagingenverantwoordelijkheden.

Eenvoorbeeldvanvragenvoordequickscan:




VerbeterbijeenkomstenAlsdequickscan isafgerondstartendeverbeterbijeenkomsten.Samenmetvier totvijfoudereofmeerervaren collega’swerkende jongemedewerkersnaardebesteoplossing voordeorganisatie.De krachtvan de samenstelling van de groep zorgt dat er zowel op beleidsmatig niveau als praktijk niveau naarhetprobleemwordtgekeken.Aandehandvanderesultatenvandequickcansformuleertdegroepeenprobleemstellingenstellendedeelnemersmetelkaardebeleidskadersvast.ViaeenbreedscalaaanoorzakenenoplossingenwerktdeSW-groepaandebesteoplossing,naderuitgewerktinvoor-ennadelen.

Tijdensdeeersteverbeterbijeenkomstgaatdegroepopzoeknaaroorzakenvoorhetprobleemmetbehulpvanhetvisgraatmodel(zie:stap2).

Uit de praktijk:

Starters• Werkiseenspringplank(katuitdeboomkijken).• Verkeerdbeelddoelgroep.• Gevenhungrenzennietaan.• Zoekende,vindenwegniet.• Kunnenwerknietloslaten.• Opleidingsluitnietaanbijwerk.• Kunnenprikkelseersteperiodenietverwerken.• Andereverwachtingenvandefunctie.• Voelenzicheennummertje.• Starterkannietaardenineenteam.• Moetensnelalleenwerkenofmeteeninvalkracht.• Kunnenei(ambitie)nietkwijt.• Gebrekaanuitwisseling(ervaring).• Teweinigerkenningen/ofeerinwerk.• Ambitieligtergensanders(bvmoederworden).

Organisatie• Onvoldoendedoorgroeimogelijkheden.• Gevenandereverwachtingenineenvacature.• Wordenbehandeldalsnummer.• Managementgrijptnietinbijproblemen.• Starterskrijgenonduidelijkbeeldvandeorganisatie.• Maaktonvoldoendeduidelijkwelkemogelijkhedenerzijn(functies,werkplekken).• Teveelvacaturesstaanopen.• Startersvoelenzichnietserieusgenomen.• Teweinigaanbodaanleukedingen(personeelsuitjese.d.).• Onoverzichtelijkheidorganisatie(lijntjes).• Luisterennietnaardestartersdieduidelijkhungrenzenaangeven.• Teweinigzichtopkwaliteitenvanstarters.




Mogelijke oplossingen bedenkenDe tweedeverbeterbijeenkomst staat inhet tekenvanoplossingen.Viaeenvrijebrainstormdragendedeelnemerseengrootaantaloplossingenaan.

Uit de praktijk:

Oplossingen rond betrokkenheid en waardering• Perkwartaaleenochtendomkennistemakenmetde(divisie)directeur.• Inventariserenbijteamleidersofervoldoendeurenzijninvergelijkingtotwerkzaamheden.• Inspraakhebbenopplaatsenvankinderenopdegroep.• Elkemaandeenbehandelaaropdegroepdieeendienstmeedraait.• Starterskomen1xpermaandsamenomkoffietedrinken,ervaringenuittewisselen.• Naeendiensteenuurtjedetijdomtereflecterenovergevoel,hetwaaromvanhandelingenenoplossingen.• Artsenmaandelijkseendienstlatenmeedraaienopdegroep.• Meerwaarderingenerkenningvanervarenmensen.• ManagementgrijptinbijproblemenPCDA,plan,do,CHECK,ACT.• Ideeënbus,metcomitédatterugkoppeltwatermeegebeurt.• Bonusvooriederjaardatjeblijft.• Elkeweekkomtdemanagertheedrinkenbijoverdracht,ombijtepraten.

Kiezen en afspraken makenIndelaatstesessiekiezendejongewerknemersdebesteoplossingdiebinnendevoorafbepaaldebeleids-kadersvalt.OpdezemanierkanSlimmerWerkenookuitstekendvoor,metendankzijjongewerknemerswerken.Watdatbetreft:SlimmerWerkenistoetepassenmetinzetvanelkegroepmedewerkers.Iedereprofessional,vanfristotervaren,kaneenuniekeextrabijdrageleverenaandezorgvanmorgen!

Slimste werkgever 2009En wie gaat er volgend jaar voor?


Tot slotHoe gaan we verder?


Medewerkers vinden het belangrijk om mee te kunnen denken. Het plezier in het werk wordt hier-door groter, omdat medewerkers het gevoel krijgen meer invloed te hebben op de eigen werksituatie. Bovendien ontstaat er meer draagvlak voor de verbeterplannen, omdat zij zelf de trekkers zijn.

Doorslimmerwerkenkrijgenmedewerkersmeerinvloed,maartegelijkertijdookdeverantwoordelijkheidvoorwateropdewerkvloergebeurt.Desuccesfactoriseenvoudig:samenaandeslag,samendoen!Betrokken-heidendirectekennisvandepraktijkzijnde ingrediëntenommetelkaaropzoek tegaannaarslimmeoplossingen.Slimmeoplossingenenideeënmetalsresultaatdatdearbeidsprocessendoelmatigerverlopen.

Gemakkelijk in te zettenDemethodiek vanSlimmerWerken is laagdrempelig en voorziet in eenprojectmatigeaanpakmeteenprobleemanalyse,hetselecterenvanpraktischetoepasbareverbeteringenenhetimplementerenenborgenindeorganisatie.Medewerkerswordenuitgenodigdommeetedenkenenmeetewerkenaanverbeter-voorstellenopdieknelpuntendievoorhenbelangrijkzijn. Iedereorganisatie, ieder teamgeeftdaarzijneigeninkleuringaandiepastbijdecontext.SlimmerWerkenisinendooriederezorg-enwelzijnsinstellingintezetten,zónderdaterextrabudgetvoornodigis!

Nahetlezenvanditpraktischewerkboekkuntusamenmetuwmedewerkersofuwcollega’sgemakkelijkaandeslag.Zelfofmetondersteuningvanuiteenexterneexpert.VoormeerinformatiekuntuiniedergevalaltijdterechtbijdeorganisatiesachterdeprojectenSlimmerWerkendiesuccesvoltotstandzijngekomenin2009:CNVPubliekeZaak,BMCGroepenCNVJongeren.Degegevensvindtuopdelaatstepagina.

Terinspiratieénmotivatie;nogeenswatinteressanteresultatenopeenrij...

• Dewerkwijzevanhetprojectleidttothetvergrotenvandecreatievedenkkrachtendaadkrachtvan medewerkers.• Dedeelnemersblijvenmede-eigenaarvanhetplanvanaanpakdoorhetadopterenvaneenverbeter maatregel.• Inzichtindeoorzakenvanknelpuntenbrengtdegroepdichterbijdeoplossing• Hetmerendeelvandeoplossingenisgratis.Ditmotiveert;resultaatisgemakkelijktebehalen.• Veelvandeoplossingenzijngemakkelijkuittevoerenalsertijdenaandachtvooris.• Succeswordtbehaalddooruitdegrotegroepknelpuntendekeuze temakenvooreenkleinaantal verbetermaatregelendierelatiefmakkelijkzijnintevoeren.Ditmotiveertenstimuleert.• Medewerkerservarenenziendatdeeigeninbrengeffectheeftendeveelkomendecultuurvan‘iets zeggenenergebeurttochniks’kanwordendoorbroken.• Nietalleendeuitkomstenvandebijeenkomstenzijneenresultaatvandenetwerkgroepenmaarook

debijeenkomstenzelf.Ervindtsynergieplaatsbinnendegroepen.Uitwisseling,inhoudelijkeverdie-pingenlerenisonderdeelvan‘slimmerwerken’.Communicatietussenafdelingenmaarookmethetmanagementverbetert.Erismeerbegripenmedewerkersvoelenzichmeerbetrokken.

Samen Werken werkt!

Deelnemers bedankt!


Klaar voor de start?VoordatuworganisatieverdergaatmetSamenWerken,ishetgoedaandachttebestedenaandevolgendepunten:• BorgingvandeSlimmerWerkengroepindeorganisatieisnodigomdezemaniervanverbeterenoptimaal tebenutten.• Betrokkenheidenondersteuningvandeinitiatievenisonontbeerlijkomereensuccesvantemaken. TijdenshettrajecthoortdeSW-groepmanagementencollega’sdaaromgoedteinformerenoverde

vorderingen.• FaciliteereenbeperktaantalmedewerkersdiealskartrekkersvanSlimmerWerkenfungeren.Initiatieven blijvenopdezemaniergeborgd.• Zorgendatervanuitmanagementookeensponsorbetrokkenblijft.• Na de presentatie van de verbetervoorstellen is het van belang dat de organisatie veel aandacht besteedtaandeimplementatievanderesultaten.Neemditopindeplannen.• VoordeuitrolishetcruciaaldatdeSW-groepindeplannenvanaanpakmeeneemtwaarzeaansluiting kanvindenbinnendeorganisatie.• Hetgevoelvanbetrokkenzijnbijeninvloeduitoefenenop,kanverdwijnenophetmomentdatergeen actievolgtnadelaatstebijeenkomsten.Zorgdusvoorconcreteacties.• Hetisvanbelangomvanafhetbegingoedeafsprakentemakenoverdeinternecommunicatieende resultaten(dieeraltijdzijn)opeengoede,creatieveeneigentijdsemanierzichtbaartemakeninde

eigenorganisatie.

OmvaneenprojectalsSlimmerWerkeneensuccestemakenzijndeelnemendeinstellingennodig.Instel-lingendiewilleninvestereninsocialeinnovatieenbestuurders,managersenstafmedewerkersdiekansenenmogelijkhedenzieninhetbottom-upinnoveren.Organisatiesdusdiehundeurenopenzettenenbereidzijnomindekeukentelatenkijkenenruimtetegevenaanhunmedewerkersommetcreatieveenvooraleigenoplossingentekomen.

Wij zijn dan ook heel veel dank verschuldigd aan:Zonnehuizen,Amaris,Lijn5,ZorggroepNoorderbreedte,WoonzorgcentraDSVlocatieSalem,Viataal,Zorg-groep Elde, Amarant team Liesenberg, Kompaan team speltherapeuten enpsychologischmedewerkers,Pluryn,IpsedeBruggen,AriënsZorgpalet,LegerdeHeilsCWZWGelderland,Opella,Hamrikheem,deMieden,Saffier-Haaglanden,DeLichtkring,LegerdesHeilsCWZWZuidwestNederland,deParlevinker,StichtingPris-ma,Careynklantcontactcentrum,deKiekendief,Neos,WilhelminaZiekenhuisAssenafdelingorthopedie/urologie,UMCGroningen,laboratoriumvoorinfectieziektenGroningenteamM&M,Crabbehoff

ColofonSlimmer werken: in de praktijk


Dit inspirerende werkboek voor zorg en welzijn is samengesteld en geschreven in opdracht van CNVPubliekeZaakenBMCGroep.Voorvragenoverondersteuningsmogelijkhedenvooruworganisatiekuntucontactopnemenmet:

Verzoek aan de gebruikersGaatuworganisatieaandeslagmetditwerkboek?Danhorenwijdatgraag!DestuurgroepSlimmerWerkenmeetintensiefalletrajecten.Uwinformatieoverhetprocesenderesultateneneffectenleverenwaardevollegegevensopvoordetoekomst.

Patricia CanBMCGroepT (033)4965200E [email protected]

Drukwerk&afwerkingBiblo van Gerwen, ’s-Hertogenbosch

Leon VinckenCNVPubliekeZaakT (070)4160600E [email protected]

Concept,eindredactie&vormgevingCragt communicatie & creatie, Boxtel

Op de site van CNV Publieke Zaak staat nog meer (achtergrond)informatie

én het laatste nieuws over het project Slimmer Werken:

www.mijnvakbond.nl/Nog_slimmer_werken

Slimmer Werken in de praktijk - CNV Connectief MijnVakbond.nl/Zorg... · 2016-06-30 · vergaderen,...

Documents

Transcript of Slimmer Werken in de praktijk - CNV Connectief MijnVakbond.nl/Zorg... · 2016-06-30 · vergaderen,...