Meer geld verdienen? Zo doe je dat!

Kosten sparen is één van de gezonde basisbeginselen van een deugdelijk financieel beheer van uw

onderneming. Jammer dat zovelen het bezien als een ‘noodzakelijk kwaad’, of enkel iets voor

bedrijven die het iets minder goed doen en dus de broeksriem moeten aanhalen.

Maar besparen is meer dan een noodoplossing voor als het slecht gaat… sparen in de kosten zal u

toelaten om uzelf ook beter te vergoeden. We tonen u hier hoe u uw eigen bedrijf kan omtoveren in

een kostenbewuste organisatie. Achteraan vindt u een handige checklist met tips.

Intro: Dagobert Duck1 als rolmodel In het wilde weg besparen is geen goed

begin. Besparen, als fundamenteel

onderdeel van een gezond financieel beleid,

moet zich immers altijd laten kaderen in het

groter geheel van uw organisatie.

Vertrek altijd vanuit uw ondernemingsvisie

en uw ondernemingsstrategie!

Als je heel duidelijk weet waar je naartoe wil

(=visie), en je plan om daar te geraken

(=strategie) zit ook snor, zal het des te

makkelijker zijn om die kostenposten te

identificeren waar je in kan snoeien.

Zo zal een firma met als visie ‘de grootste worden’, haar marketingbudget gans anders invullen dan

een bedrijf met voldoende klanten en uitgangspunt om niet te groeien.

Weten wat je wil en weten hoe je daar kan geraken, is altijd de eerste stap2!

Ook Dagobert Duck weet wat hij wil… de rijkste zijn (of dit nu al dan

niet een vrij enge visie is laat ik in het midden), maar als je zijn

avonturen volgt weet je dat hij bijzonder vindingrijk kan zijn om zijn

visie te verwezenlijken. Kan hij in die optiek niet naar voor geschoven

worden als een bijzonder geslaagd zakenman?

De boodschap “besparen” bekeken vanuit een strategisch oogpunt

laat je zien dat het om meer gaat dan domweg ‘de kosten drukken’.

De vraag moet zijn: “hoe kan ik met minder inspanning/geld, toch

1 “Oom Dagobert staat met name bekend om zijn gierigheid. Hij leeft zelf erg sober en probeert op elke mogelijke manier geld te besparen. Als het op geld verdienen aankomt laat hij zich echter door niets of niemand tegenhouden. Hij zoekt voortdurend nieuwe doelen om na te streven en zo meer geld te verdienen, zoals het afsluiten van een goede zakendeal of het vinden van een verborgen schat. Als zakenman gaat hij vaak agressief en doortastend te werk.” - http://nl.wikipedia.org/wiki/Dagobert_Duck 2 Moeilijkheden om uw visie op papier te zetten? Hier vind je enkele tips: http://www.cannaerts.be/blog/begin-2014-met-een-moment-van-reflectie/

“Als je weet waar je naartoe

wil, en je plan om daar te

geraken zit snor, zal het des te

makkelijker zijn om die

kostenposten te identificeren

waar je in kan snoeien.”

hetzelfde bereiken”. Of laten we het nog wat sexyer en uitdagender stellen: “hoe kan ik met minder

moeite, meer verdienen?”.

Guust Flater als rolmodel Of ook wel “het positieve van luiheid”.

Geen angst, uiteraard is Guust Flater geen rolmodel,

en we wensen niemand een ‘Guust Flater’ in zijn

organisatie toe.

Wat ik wil aanhalen: het loont de moeite na te

denken over de vraag hoe je dingen eenvoudiger

kan maken… efficiënter werken dus. Tijd om aan

het denken te gaan hoe u morgen de dingen anders

kan aanpakken om uzelf ook wat meer rust, of extra

centen cadeau te doen.

Ik ken weinig ondernemers die niet dromen van een

slanke, lenige, ontvette organisatie… dan toch

jammer dat het in de praktijk zo weinig voorkomt.

En er zijn nochtans hulpmiddelen genoeg…

persoonlijk ben ik groot voorstander van alles wat

de ‘lean3’ methodologie ons leert.

Het is enorm verrijkend om de processen in je onderneming uit te schrijven, bottlenecks aan te

duiden, problemen te identificeren, … Een groot voordeel is dat lean je toelaat om eerst het grote

geheel te bekijken, te verbeteren, om daarna stapsgewijs af te zakken naar de details en de kleinere

processen. Hoe meer je personeel en derden betrekt bij de oefening, hoe verder je geraakt in je

optimalisatieproces.

Er zijn naast lean nog tal van andere goede managementtechnieken om je bedrijf efficiënter te laten

draaien (o.a. het business model canvas).

De ultieme boodschap: slimmer werken in plaats van harder!

Zoek het geld waar het zit! Menig bedrijfsleider zal volgende situatie herkennen. De

exploitatierekening vertoont een gezonde winst, de boekhouder

meldt u dat er belastingen zullen moeten betaald worden en tot slot

feliciteren leveranciers je met de goede cijfers die je recent

publiceerde via de balanscentrale… maar terzelfdertijd zit je met de

handen in het haar omdat je betalingsproblemen ervaart.

Bij veel bedrijven loopt er inderdaad iets mis in het vertalen van winst naar geld op de rekening. Het

blijft plakken in wat financiële mensen het ‘werkkapitaal’ noemen. Dit werkkapitaal bevat o.m. uw

voorraden en onbetaalde klantenvorderingen.

3 Zie http://nl.wikipedia.org/wiki/Lean_manufacturing

“Bij veel bedrijven loopt er iets

mis in het vertalen van winst

naar geld op de rekening.”

Een goede eerste vraag bij uw zoektocht naar geld, is eenvoudigweg de vraag naar hoe (en hoe snel)

u uw balansposten kan vertalen in geld op de rekening.

Voor alle tips hierover verwijs ik u graag naar één van mijn blog-reeksen:

http://www.cannaerts.be/blog/show-me-the-money-samenvatting/

Een tweede belangrijk element is de financiering van uw vennootschap. Ook die moet goed zitten.

Als vuistregel geldt dat investeringen en langlopende activa moeten gefinancierd worden op lange

termijn.

Een voorbeeld illustreert dit het best… stel dat u een onderneming opstart met 20.000 euro

spaarcenten. U koopt meteen een lichte vracht en betaalt die cash. Enkele dagen later merkt u reeds

krapte op uw zichtrekening. Als u dan bij de bank aanklopt, zullen zij u een duur kaskrediet

aansmeren. Uw lichte vracht had u echter meteen zonder veel vragen en aan veel goedkopere rente

kunnen financieren via een investeringskrediet of een leasingcontract.

Ooit moeten we eraan beginnen: de kosten Slim besparen is niet hetzelfde als saneren of herstructureren. Met deze laatste twee wordt bedoeld

dat er drastische maatregelen genomen moeten worden om het bedrijf te redden. Slim besparen wil

zeggen dat u zorgvuldig uw kostenposten analyseert en daar knipt waar het voor uw bedrijf het

minste kwaad kan.

Slim kosten maken De kost die u niet maakt, is meteen de grootste besparing. Te vaak wordt voor comfort gekozen in

plaats van kostenbewust gedrag. Dit geldt zeker en vast voor ‘de kleintjes’; kleine kosten doen weinig

zeer op het moment dat we ze maken, maar vele kleintjes samen maken wel…

Gebruik een beslissingsboom! Via enkele ja/neen vragen kom je zo altijd op de juiste beslissing

terecht, en vermijd je comfortgedrag of ‘snelle onbezonnen’ beslissingen.

“Vaak ontbreekt de discipline. Een ondernemer had een halve dag uitgetrokken om

jaarlijks 80 euro te besparen op zijn GSM abonnement. De beslissing om zijn bedrijfswagen

te vervangen door een knap sportmodel was genomen op minder dan een half uur.

Herkenbaar?”

“… het is inderdaad moeilijk om de levensstandaard neerwaarts aan te passen als de

zaken wat minder goed gaan. En toch moet het!”

De nice-to-have’s Herken ook het verschil tussen de ‘nice-to-have’s’ and the ‘need-to-have’s’. Wat de laatste betreft

(dit zijn de kosten die absoluut noodzakelijk zijn) zien we dat er meestal erg ver wordt gegaan in het

terugdringend van de prijs. Denk aan het laagste GSM abonnement, of laagste tarief voor internet,

bankdiensten, rentetarieven, … Meermaals zie ik ondernemers uren spenderen om wat die kosten

betreft de laatste centiem eruit te knijpen.

Totaal anders gaan we vaak om met de nice-to-have’s. Daar ontbreekt het vaak aan discipline. Waar

de hierboven vermelde ondernemer een halve dag had uitgetrokken om jaarlijks 80 euro op zijn GSM

abonnement te sparen, was de beslissing om zijn bedrijfswagen door een knap sportmodel te

vervangen genomen op minder dan een half uur… herkenbaar?

Nice-to-have kosten zijn comfortkosten, die veelal eerder gemaakt worden om een persoonlijke

luxebehoefte in te vullen. Grotere computerschermen, directiezetels i.p.v. gewone bureaustoelen,

het duurdere automerk, … Het spreekt voor zich dat in deze kostenposten er vaak grote

opportuniteiten liggen om de kosten te drukken.

Indien er geen liquiditeitsproblemen zijn, dan kunnen zulke kosten best kaderen binnen uw

strategisch plan. Meestal is het doel dan om naar de buitenwereld toe uw onderneming als succesvol

en belangrijk aan te meten. Daar is niets mis mee.

Echter, te vaak zien wij deze kosten terugkomen als het financieel minder goed gaat. Dan moeten we

spreken over ‘het gat in de hand’. Je geeft meer uit dan je verdient… en dat is meestal een zeer

slechte zaak. Vaak gaan deze luxekosten gepaard met een zekere levensstandaard, en het is

inderdaad moeilijk om de levensstandaard neerwaarts aan te passen als de zaken wat minder goed

gaan.

En toch moet het! De eerste stap naar een oplossing is het realiseren dat er een probleem is met uw

uitgavenpatroon, dat er teveel van die comfortkosten worden gemaakt. Eens u zich daarvan bewust

bent, kan u werken aan procedures die het u onmogelijk maken om impulsaankopen of

comfortaankopen te doen.

Enkele oplossingen: u vraagt uw bankier geen overschrijvingen van

meer dan x euro te voldoen zonder dat hij u daar eerst over

interpelleert. U kan zelfs zover gaan dat u hem om zijn fiat vraagt

(een soort van collegiale controle op uw kosten). Andere piste is

het afschaffen van uw kredietkaart. Nog een derde oplossing is het

uitwerken van een goedkeuringsproces (u legt bij voorbeeld alle

kosten eerst voor aan een panel van werknemers/boekhouder/…).

Loon is ook een kost Lonen zijn ook kosten, en er kan dus ook op bespaard worden. Voorzichtigheid is hier echter

geboden… er is immers het spreekwoord “if you pay peanuts, you get monkeys”.

Er kan wel gelet worden op het efficiënt inzetten van personeel. Daarnaast moet men zich de vraag

stellen welke taken misschien beter uitbesteed worden?

En tot slot mogen we ook het fiscale aspect niet uit het oog verliezen. Met een loonkost die tot de

hoogste van de wereld behoren, kan je er maar beter voor zorgen dat je de fiscus niet meer gunt dan

waar ze recht op heeft. Zorg dat u regelmatig met sociaal secretariaat nagaat of u geen fiscale

incentives laat liggen, zoals bij voorbeeld de fiscaal interessante loonbonus of de fiscaal interessante

regeling omtrent overuren.

Wat de zaakvoerder betreft: ook zijn loon is een kost. Hij moet evenwel goed opletten dat zijn netto

loon zijn levensstandaard aankan, en indien niet, moet hij maatregelen treffen om zijn

levensstandaard aan te passen. Let op dat je niet de fout maakt in plaats van loon uit te keren (met

bedrijfsvoorheffing) gewoon opnames in rekening-courant te doen; dit is gewoon geld ‘nemen’ van

de rekening van het bedrijf. Weet dat dit een zeer slechte praktijk is die heel veel nadelen heeft4!

Wees kritisch Elke ondernemer zou jaarlijks de kostenrekeningen kritisch moeten onderzoeken. Bijna elk

boekhoudpakket kan een grootboek exporteren naar een Excel-bestand. Dan is het kinderspel om je

kosten te analyseren (sorteren, frequentie van facturen, verbruik van materialen, …). Deze informatie

laat u bovendien ook toe met kennis van zaken met uw leveranciers te onderhandelen.

Kennis is macht Een succesvolle ondernemer kent zijn markt… en die kennis zorgt er voor dat hij telkens het onderste

uit de kan zal halen. Dit kan zich vertalen in goede verkoopprijzen, slimme aankoopstrategieën,

sterke onderhandelposities of juiste beleidsbeslissingen. Een ondernemer die zijn sector en product

goed kent, zal niet snel voor onaangename verrassingen komen te staan.

Kennis verwerven is tegenwoordig erg gemakkelijk… het is zelfs zo dat de moeilijkheid erin bestaat

uit de overweldigende stroom van informatie, datgene uit te filteren wat voor u van belang is.

4 Zie o.a. http://www.cannaerts.be/blog/de-beruchte-rekening-courant-deel-1/ http://www.cannaerts.be/blog/de-beruchte-rekening-courant-deel-2/ http://www.cannaerts.be/blog/de-beruchte-rekening-courant-slot/

“Weg met de VISA… het

heeft al bij meerdere

ondernemingen geweldige

resultaten voortgebracht.”

Een eerste stop in uw zoektocht naar informatie zijn vakverenigingen, nieuwsbrieven, vakbladen en

bijscholingen. Een geslaagd ondernemer beziet deze zoektocht naar informatie niet als ‘werk’, maar

als passie.

Die kennis gebruiken om uw winsten te maximaliseren is een vanzelfsprekendheid… en toch slagen

er blijkbaar maar weinigen in. Enkele tips:

- Benchmark uzelf ten overstaan van uw sectorgenoten en concurrenten

- Wees kritisch over wat u wel en wat u niet kan; definieer uw typeklant en uw typeproduct

- Streef naar het ‘verkopen’ van hoogrenderende items

- Doe onderzoek naar wat u best uitbesteedt en wat u best zelf afhandelt

- Betrek personeel en belangrijke relaties… ook zij hebben kennis over uw bedrijf en uw markt

- Reken door… zorg dat uw marge alle kosten dekt; een goede kostencalculatie is onontbeerlijk

Wilt u meer weten over wat een goed ondernemer zo uniek maakt? Lees er meer over

op mijn blog: http://www.cannaerts.be/blog/wat-maakt-een-ondernemer-succesvol-

slot-hij-heeft-lef/

De overheid… uw vriend In uw zoektocht naar geld en winstmaximalisatie mag u de overheid niet vergeten. U mag de grijns

van uw gezicht halen… dit is heus geen misplaatste mop. U kent de overheid misschien meer

vanwege opgelegde boeten, hoge intrestvoeten, bureaucratie, … Toch staat de overheid er ook als

het wat minder gaat, alleen dat weinig ondernemers dat beseffen.

Vooreerst zijn er diverse steunmaatregelen… het is

niet altijd duidelijk of uw bedrijf ervoor in

aanmerking komt, maar ook daar helpt de overheid

u dit uitzoeken. Een gouden tip is contact opnemen

met het Vlaams Agentschap Ondernemen

(http://www.agentschapondernemen.be/). Zij geven

persoonlijk advies en kijken samen met u naar wat

er voor interessant kan zijn op gebied van

overheidssteun.

Bij wegenwerken moeten we wijzen op de bestaande steunmaatregelen, die nog steeds te weinig

worden aangesproken. Ook de ondernemersportefeuille en de subsidies die mogelijk zijn voor

buitenlandse handel worden nog steeds onderbenut.

Indien uw onderneming toch in het probleemstraatje sukkelt, vergeet dan niet dat vele

ontvangkantoren van belastingen en sociale zekerheidsbijdragen ook hulp kunnen/willen bieden.

Voor zover mij bekend, staan alle ontvangkantoren open voor afbetalingsplannen en bemiddeling.

Vaak echter worden deze ambtenaren in het ongewisse gelaten over de financiële toestand en

mogelijke herstructureringsplannen waarmee de onderneming bezig is. Als men niet bereid is open,

transparant en eerlijk te communiceren over zijn financiële toestand, verwacht dan evenmin een

luisterend oor en bereidwillige medewerking.

“Als men niet bereid is open, transparant

en eerlijk te communiceren over zijn

financiële toestand, verwacht dan

evenmin een luisterend oor en

bereidwillige medewerking.”

Van zodra RSZ-bijdragen in een aflossingsplan gegoten zijn, kunnen boeten verminderd worden en

eens men de schulden heeft aangezuiverd, worden boeten deels terugbetaald na een eenvoudig

verzoek daarom. Te vaak heeft de ondernemer geen weet van deze tegemoetkomingen.

Tot slot biedt de overheid niet enkel financiële ondersteuning of tegemoetkoming, de overheid is een

zeer goede bron van een hele hoop informatie. Vaak betalen ondernemers een hoop geld aan

consultants, terwijl de overheid de informatie gratis aanbiedt. Ook hier de boodschap om zeker even

langs te lopen bij het Vlaams Agentschap Ondernemen. Ook de federale overheidsdiensten van

economie en financiën zijn een bron van veel accurate en betrouwbare informatie.

De foute aanpak Struisvogelpolitiek… fouter kan je het niet maken!

Toch beseffen te weinig ondernemers dat hun

kostenstructuur zwaarder doorweegt dan hun vermogen

om geld te verdienen. Als je maar een euro binnenkrijgt,

kan je maar een euro uitgeven. Als je een euro omzet

draait, moet je daarentegen beseffen dat je kosten er

nog af moeten… een vaak voorkomend probleem is dat

ondernemers leven van de dagontvangsten of de omzet.

In boekhouderstermen hebben we het wel eens over

ondernemers die “uit de kas leven”.

Verstandiger is om duidelijk te weten hoeveel winst na belasting er

van uw omzet overblijft. Met die kennis kan je dan je persoonlijke

uitgavenspatroon opstellen (of bijstellen).

Onder dezelfde noemer als “leven uit de kas” valt ook het opnemen

van gelden uit je vennootschap in de vorm van een lening (in

boekhouderstermen het “opnemen in rekening-courant”). In de

vennootschap ontstaat een vordering ten overstaan van de

ondernemer… maar de ondernemer vergeet al wel eens dat het hier

om netto-geld moet gaan. Met andere woorden, wil hij het geld ooit

kunnen terugbetalen, dan zal hij ongeveer het dubbele als loon

moeten toekennen om de belastingen op het inkomen te dekken.

Evenmin kan je op respect rekenen als je ‘met de noorderzon

verdwijnt’. Als het moeilijk wordt, wees dan de integere ondernemer

die met zijn schuldeisers rond tafel gaat en transparant samen een

oplossing probeert uit te dokteren. Moest het toch niet lukken, zal je

minstens met veel meer respect de faling kunnen ingaan.

Ingeval van faling moet je jezelf ook goed bewust zijn van je eigen verantwoordelijkheden en

aansprakelijkheden. Een faling aanvragen doe je altijd na eerst even kort te sluiten met boekhouder

of advocaat. Let op inzake de verruimde aansprakelijkheden van de zaakvoerder bij een faillissement.

Wees ook alert voor contracten… laat je niet vangen door kleine lettertjes en vermijd dure

opzeggingsvergoedingen of contracten waar je moeilijk onderuit kan. Een gouden regel luidt nog

steeds “pas op als het te goed lijkt om waar te zijn”.

“Te vaak zien we falingen met

op het actief een enorme

schuld van de privépersoon

aan zijn vennootschap.

Rechtbanken, fiscus en

schuldeisers hebben meestal

heel weinig medelijden met

dergelijke faillissementen.

Voor hen voelt het alsof de

zaakvoerder met hun centen

zichzelf een royaal leven heeft

toebedeeld.”

Slim besparen en saneren is niet hetzelfde. Een saneringsoperatie duidt meestal op een zieke patiënt

die zo snel mogelijk moet gestabiliseerd worden… het helingsproces volgt dan later. Wie slim

bespaart kadert de besparing in zijn strategische visie. Lukraak schrappen in ‘gemakkelijke’ kosten

zoals reclame, marketing, onderzoek & ontwikkeling, personeel, … heeft een effect op de toekomst

van de organisatie. Doe hierover onderzoek en bespaar slim.

En tot slot… slim sparen is ook slim aankopen. Het is erg moeilijk om kort door de bocht te stellen dat

“goedkoop is slechte koop”. De realiteit leert dat dure koop niet altijd betere koop is… Goed

onderzoek en tijd willen steken in het onderzoeken van verschillende producten en verschillende

leveranciers kan zeker lonen. In die zin is slim sparen zeer vergelijkbaar met die boutade over wijn:

“goede wijn hoeft niet duur te zijn”. Het komt er alleen op aan die goede fles te vinden.

Meer weten? Deze tekst werd opgesteld door Dries Cannaerts, accountant-belastingconsulent in Heist-op-den-

Berg en zaakvoerder van Cannaerts Accountants BVBA. Daarnaast schrijft hij regelmatig blog

artikeltjes op maat van de ‘ondernemer in de straat’… geen juridisch teksten, wel simpele

aanbevelingen over wat ondernemers zou moeten bezig houden op diverse vlakken (fiscaliteit,

sociale zekerheid, ondernemersvaardigheden, …).

Cannaerts Accountants is via de standaard kanalen te volgen;

Allen kan u snel terugvinden via onze eigen website:

http://www.cannaerts.be

Heeft u graag eens een

persoonlijk gesprek, contacteer

mij dan gerust!

En nu afvinken maar…

Strategisch ondernemen (weten wat je wil en hoe je daar moet geraken)

1. Ik heb een visie

2. Én een strategie

Efficiënt ondernemen (niet harder werken, maar slimmer)

3. Optimaliseer uw processen (administratie, productieproces, werkproces)

o Teken uw processen uit

o Zoek waar u tijd/geld/materiaal verliest

o Zoek hoe u meer waarde voor uw klant kunt genereren zonder bijkomende kost

o Werk met flowcharts, afvinklijsten, voorgedrukte formulieren

o Zorg voor orde in uw bedrijf (magazijn, burelen, …)

4. Analyseer uw brutowinstmarge en vergelijk met de concurrenten

5. Maak gebruik van methodes zoals Lean, Six Sigma, Business Model Canvas, …

6. Leer delegeren en evalueren

Zoek het geld waar het zit

7. Bespreek met uw accountant/boekhouder hoe u sneller uw balansposten kan omzetten in

geld op de rekening

o Gebruik leverancierskrediet

o Ga de betalingstermijnen van uw klanten na

o Controleer de kredietwaardigheid en kwaliteit van uw klanten

o Overweeg werken met voorschotten

o Bekijk uw voorraad kritisch

8. Bespreek met uw accountant/boekhouder of uw balans goed zit (ratio-analyse)

9. Zijn uw investeringen correct gefinancierd?

Slim kosten maken

10. De voordeligste uitgave is deze die u niet maakt

11. Werk met de beslissingsboom

12. Maak een budget en hou u eraan

13. Loop per jaar minstens éénmaal door uw grootboek

o Best in excel, werk met filters, vergelijk met vorige jaren (data-analyse)

o Zoek naar overlappingen

o Stel een marketingbudget op en hou u eraan (sponsoring, …)

14. Onderhandel met leveranciers en/of zoek nieuwe

15. Onderzoek wat u beter uitbesteed en wat u beter met eigen mensen doet

16. Zorg dat uw lonen fiscaal geoptimaliseerd zijn

17. Toon discipline werk met een alternatief systeem van dubbele goedkeuring voor kosten

18. Lees contracten na alvorens ze af te sluiten

Kennis is macht (ken uw bedrijf en uw sector)

19. Abonneer u op vakbladen en volg opleidingen

20. Betrek uw personeel, klanten, leveranciers en andere stakeholders in uw bedrijf

21. Benchmark uzelf ten overstaan van uw sector

22. Optimaliseer uw verkoopprijs

De overheid… uw vriend

23. Ga een gesprek aan met het Vlaams Agentschap Ondernemen

24. Gebruik de subsidiewijzer

25. Vraag tijdig afbetalingsplannen aan als het niet anders kan

o Maak best een persoonlijke afspraak met de ontvangers

o Vraag om kwijtschelding van boeten en/of intresten