1

SINT LIDUINA COMMISSIE SCHIEDAM

NIEUWSBRIEF Nr. 3 14 november 2013

SINT LIDUINA HERDENKING HEILIG HARTKERK SCHIEDAM

14 juni 2013 Zoals elk jaar werd in de Heilig Hartkerk in Schiedam-Zuid een Liduinaherdenking gehouden

op haar officiële feestdag 14 juni. Pastoraal werkende Lidwien Meijer leidde deze viering met

beschouwingen, gebed, kaarsenhulde en zang, bijgestaan door lectrice mevrouw C. Smits

en het Heilig Hartkoor.

Foto: R.J. Pluijm

De Heilig Hartkerk in Schiedam heeft al sinds de oprichting een speciale band met Liduina.

De eerste pastoor (1918-1925) H.B.J. Warnink en de vijfde pastoor (1947-1952) A.J.

Raaffels waren eerder kapelaan in de Liduinakerk in Schiedam. De tweede pastoor (1925-

1932) J.B.W.M. Möller scheef begin jaren dertig een toneelspel over Liduina. In 1942

verscheen van zijn hand een boek over haar. Deze drie priesters waren actief in de

organisatie van het 5e eeuwfeest van Liduina in 1933. Boven elk der beide zijaltaren in de

kerk werd een altaarstuk met een gebeurtenis uit het leven van Liduina aangebracht. De

Heilig Hartkerk beschikt over een Liduinakapel, die zich eerst tussen kerk en toren maar

sinds 1964 binnen de kerkruimte bevindt. Deze kapel wordt gesierd door een wandreliëf met

een voorstelling van Liduina, genaamd 'De Rozelaar' , en een los Liduinabeeld. In 2011 zijn

twee gebrandschilderde Liduina-ramen in deze kapel aangebracht. (Deze gegevens met dank aan de heer H.de Wolf van de Heilig Hartkerk in Schiedam.)

2

De officiële feestdag van Liduina volgens de heiligenkalender was oorspronkelijk 14 april.

Maar omdat deze dag met regelmaat moest wijken voor de dagen van de Goede Week of de

Paasdagen is de dag sinds 1974 geplaatst op 14 juni. De Liduinabasiliek in Schiedam viert

het Liduinafeest op de tweede zondag na Pasen. De Heilig Hartkerk viert sinds een aantal

jaren het Liduinafeest ook en houdt de landelijke feestdag 14 juni aan. Op deze wijze zitten

de twee kerken in Schiedam elkaar tevens niet in de weg.

LITANIE VAN DE HEILIGE LIDUINA

De heer H.de Wolf uit Schiedam kon ons, na de oproep in de vorige Nieuwsbrief, de Liduina-

litanie doorgeven. Deze werd opgesteld in 1890 en werd in 1951 enigszins aangepast en

ingekort. Naar men vermoedt werd deze voor het laatst gebeden in de jaren zestig van de

vorige eeuw. De rector van de Liduina Basiliek in Schiedam tracht thans deze litanie gereed

te maken voor de huidige tijd. Het streven is de nieuwe Liduina-litanie tijdens het

Liduinafeest in 2014 in Schiedam te gebruiken.

Uitgave uit 1923 met een Liduina-litanie.

De Liduina-litanie die op 6 mei 1890 goedkeuring

verkreeg van de bisschop van Haarlem.

UITZENDING OVER LIDUINA OP RADIO MARIA

Rector C. Biesjot van de Liduina Basiliek in Schiedam kon middels een rechtstreeks

uitgezonden telefonisch interview door Radio Maria op 13 juni 30 minuten lang vertellen over

de heilige Liduina. Dit gebeurde naar aanleiding van het landelijke Liduinafeest op 14 juni.

De uitzending werd de dag erna herhaald.

3

VPRO-RADIOUITZENDING OVER LIDUINA Aankondiging in de VPRO-gids juli 2013

Op 7 juli 2013 startte in het VPRO radioprogramma

OVT (Onvoltooid Verleden Tijd) de 8-delige

zomerserie ‘Van Lidwina tot Jomanda’ over

profeten, zieners en genezers. (Samenstelling:

Michal Citroen en Jos Palm) De eerste aflevering

behandelde de heilige Lidwina van Schiedam

(1380-1433). Met historicus en mediëvist Peter Jan

Margry, met dr. Charles Caspers wetenschappelijk

medewerker van het Titus Brandsma Instituut te

Nijmegen en met historicus Han van der Horst uit

Schiedam. Beide eerst genoemden kunnen als

ware kenners van Liduina worden beschouwd en

leverden dan ook een zeer verantwoorde kijk op

haar. En Han van der Horst kon als Schiedammer

de plaatselijke situatie schetsen.

(Uitzending van ca. 43 min. is op cd te bestellen bij

VPRO rekening nr. 444600 t.n.v. VPRO Hilversum

7,50 euro o.v.v. Liduina van Schiedam OVT.)

THOMAS VAN KEMPEN EN DE HEILIGE LIDUINA

Dr. R. H. F. Hofman, wetenschappelijk medewerker aan het Titus Brandsma Instituut te

Nijmegen heeft de voorbije jaren een belangrijk deel van het werk van Thomas a Kempis

(Thomas van Kempen, 1380-1471) uit het Latijn in het Nederlands vertaald en gepubliceerd.

Eén van zijn nog niet uitgegeven vertalingen is die van "Vita Lidewigis et miracula" (1448).

Thans worden voorbereidingen getroffen deze Nederlandse vertaling uit te geven tezamen

met een door Dr. Ch. Caspers nieuw geschreven leven van Liduina.

4

EEN MET DE NAAM

In oktober 2013 sierden twee weken lang bijzondere dahlia's de

Liduina Basiliek in Schiedam: witte dahlia's met de naam

"Liduina van Schiedam". Een geschenk van de Dahlia

Vereniging Schiedam die al heel lang in Schiedam actief is. Men

kweekt ook nieuwe varianten. Ongeveer vijf jaar geleden werd in

de eigen tuin van de vereniging de

huidige witte bloem met een geel

hart gewonnen uit zaad van bestaande

dahliavariëteiten. Omdat deze zo

mooi was werd deze vermeerderd

door te stekken. In 2010 werd deze

dahlia door de burgemeester van Schiedam gedoopt en kreeg

de naam "Liduina van Schiedam". Het was in het kader van het

vervolg op "Jaar van de twee sterke vrouwen van Schiedam":

Aleida die de stad stadsrechten gaf en de heilige Liduina. Een

andere dahliavariëteit werd naar Aleida vernoemd. (Met dank aan de voorzitter van de vereniging de heer J.G.Th. Blom.)

Foto boven: Dahlia Vereniging Schiedam

Foto rechts: Witte Liduina-dahlia's verwerkt in een dahliaboeket bij het beeld van de

heilige Liduina in de Liduinabasiliek in Schiedam 6 oktober 2013 (foto: R.W. Poels)

LIDUINA IN DE KAPEL BIJ KASTEEL DE HAAR

Op 23 oktober togen twee leden van de Sint Liduina Commissie Schiedam naar kasteel De

Haar in Haarzuylens met een bijzonder doel. De er naast staande kapel is uiterst zelden

geopend voor bezoekers en er mag niet worden gefotografeerd. De week van de

herfstvakantie was de kapel open en de heer R.J. Pluijm had toestemming verkregen tot het

maken van foto's.

Kasteel De Haar met de kapel. Rechts het Liduinaraam.

(Foto's: R.W. Poels)

De aanleiding tot dit bezoek was het verschijnen van een groot standaardboek over het

kasteel waarin een foto was opgenomen van een gebrandschilderd raam waarbij uit het

5

Foto: R.J. Pluijm

bijschrift bleek dat Liduina daarin was afgebeeld. Al jaren terug was dit bij overlevering in

Schiedam bekend, maar er waren twijfels. Er was voorheen geen afbeelding beschikbaar; in

een recente brochure over het kasteel wordt gesproken over een afbeelding van Maria; en

op het raam zelf staat niet de naam Liduina maar alleen naam Sybil. In de kapel

aangekomen werd alles duidelijk. De naam van Maria blijkt zonder meer een vergissing. Wel

degelijk is Liduina afgebeeld, met schaatsen in haar hand en daar omheen enkele taferelen

uit haar leven. De aanwezige gids verklaart waarom de naam Sybil op het raam is

aangebracht. Sybil is het tweede kind van Baron Egmond van Zuylen van Nijeveld, de

eigenaar van het kasteel. Tijdens haar korte leven droomde zij ervan met schaatsen

bijzondere prestaties te leveren. In 1939 echter stierf zij, negen jaar oud. In de vijftiger jaren

lieten haar ouders in de kapel naast het kasteel alle bestaande ramen vervangen en gaven

daartoe de opdracht aan glazenier Pieter Wiegersma. Zij bepaalden dat het grote raam in het

6

noorder transept aan hun dochter zou worden opgedragen: met afbeeldingen uit het leven

van de patrones van de schaatsenrijders de heilige Liduina van Schiedam en met daarin als

enige tekst de eerste naam van Sybil.

2015 LIDUINAJAAR IN SCHIEDAM

Cultureel Schiedam, verenigd in de Werkgroep Geschiedenis van Schiedam geeft sinds

2012 elk jaar in Schiedam een thema mee dat uitgewerkt wordt voor een brede culturele en

historische beleving in Schiedam. Het jaar 2013 kreeg het thema "Windkracht 13" , 2014 zal

"Wonen" als onderwerp hebben. Het jaar 2015 wordt voor Schiedam het jaar van Liduina,

ingegeven door het feit dat 125 jaar eerder de al eeuwenlang bestaande verering van

Liduina als heilige door de paus werd bevestigd.

OPENSTELLING LIDUINABASILIEK SCHIEDAM

In de maanden november t/m maart is de Liduinabasiliek in Schiedam buiten de

kerkelijke vieringen gesloten. Gedurende deze maanden is de kerk wel open op

vrijdagochtend na de H. Mis, tot half 11 voor eucharistische aanbidding en voor

persoonlijke devotie tot Liduina.

Volgend jaar is de basiliek weer iedere zaterdag open voor bezoek

vanaf april tot en met oktober

van 13.00 - 15.00 uur

met mogelijkheid tot aankoop van Liduina-devotionalia

Redactie: R.W. Poels

oooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooo

Voor contact:

R.W. Poels, voorzitter Sint Liduina Commissie Schiedam

telefoon: 010-4700191; e-mail: poelsrw@hetnet.nl

oooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooo

U kunt anderen die deze Nieuwsbrief wensen te ontvangen hun e-mailadres laten doorgeven via:

poelsrw@hetnet.nl

Indien u deze Nieuwsbrief niet langer wenst te ontvangen kunt u zich laten uitschrijven door een e-

mailbericht te zenden aan: poelsrw@hetnet.nl

oooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooo

De Sint Liduina Commissie Schiedam heeft binnenkort een eigen website:

www.liduinavanschiedam.nl

Website van de Liduina Basiliek Schiedam: www.liduinabasiliek.nl

Ook op de website van de Heilig Hartkerk in Schiedam is veel aandacht voor Liduina:

www.heilighartkerk.nl

oooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooo