Pagina �

HET GEBIEDIn de Sierra de Gredos kan het allemaal; van rotsklimmen tot mountainbiken en van huttentochten tot rondwandelingen. Het gebied is van ongekende schoonheid, zeker in het rustige voorjaar. De bergen zijn er puntig, de hellingen steil.De Gredos strekt zich uit van Ávila in het oosten tot iets ten westen van El Barco de Ávila. Met 2592 meter is Almanzor de hoogste berg van het massief.‘s Winters wordt er veel getourskied en gewandeld op sneeuwschoenen. In de zomer-maanden kun je er terecht voor makkelijker wandelingen, maar ook voor rotsklim-men, klettersteigs, fietstochten en - voor de liefhebber - een partijtje forelvissen.Elk dorp in de Sierra de Gredos heeft een kerk met eigen ooievaar. Met een beetje ge-luk kleppert er op elke torenhoek een vogel met oranje snavel. De hooggelegen dor-pen zijn ‘s winters vijf maanden afgesloten van (groot) verkeer. De voorzieningen zijn dus compleet.

DE TOCHTEén pittige tweedaagse tocht in het hoogste deel van de Sierra de Gredos. Je ziet het neusje van de zalm van de Gredos rond de Laguna Grande. De tweede wandeling is eenvoudiger en minder afwisselend. De fietstocht gaat voor het grootste deel over verharde of halfverharde wegen en weggetjes. Weinig verkeer, vooral buiten de weekenden.

DE STANDPLAATSHoyos del Espino ligt op een uur rijden van Ávila, eens per uur gaat er een bus van een naar toe. Hoyos is een echt bergdorpje. Het grootste deel van de winter is het afgesloten van de buitenwereld. ‘Vandaar dat de mensen hier zo aardig en geïnteresseerd zijn,’ zeggen sommigen.Aan de zuidkant van het dorpje vind je de bergweg naar La Plataforma, het begin-punt van veel bergwandelingen in de buurt. Dat maakt Hoyos del Espino een perfec-te uitvalsbasis. Een auto is wel handig, er rijden geen bussen het massief in. Liften

Informatie bij het artikel ‘Ten prooi aan de Gredos’, in Op Pad 5-2008, pag. 70 t/m 76.U leest een interactieve pdf met aanklikbare buttons...

Foto

grafi

e: L

aure

ns A

aij

Sierra de Gredos

Spanje, bergwandelen

het gebied de tocht de standplaats Zwaarte en moeilijkheidsgraad Er naar toe Navigatie en bewegwijzering Overnachten Eten, drinken en inkopen doen Kaarten, boeken en gidsen handige sites en adressen Tochten van dag tot dag

dE FEITEN

Activiteit: (Berg)wandelen en fietsenLand: Spanje

Het gebied: Sierra de Gredos

De tocht: vier dagen fietsen en wandelen in de bergen van de Sierra de Gredos. Met overnachting in een berghut.

Zwaarte/moeilijkheidsgraad: Behoorlijk inspannend wandelen en fietsen. Geen moeilijke of gevaarlijke passages, afgezien van oversteken over glibberige rotsen in snelstromen-de beken en rivieren.

Navigatie: Zeer moeilijk door ontbre-ken van goede kaarten en markerin-gen. Ervaring nodig.

Beste tijd: Laat in het voorjaar, vroeg in het najaar.

Overnachten: Campings volop! de berghutten zijn vaak in de weekends open. Van juni t/m augustus ook bui-

WA N D E L E N ò f i E t s E N ò s k At E N ò k A N o ë N

Pagina �

Pagina �

gaat ook prima (‘Ah, Nederlanders, jullie hebben dijken he?’).Kamperen kan op de camping net ten zuiden van het dorp. Midden in het dorp zijn hotels, vakantiewoningen, vier supermarktjes, een handvol cafés en restaurants. De weekenden zijn druk in de verschillende hotelletjes. Dan komen veel Madrilenen voor een weekend in de bergen naar de Sierra de Gredos.

ZWAARTE EN MOEILIJKHEIDSGRAADKleine wegen en weggetjes zijn steil in de Sierra de Gredos. Ben je op de fiets, dan is een bergverzet onontbeerlijk.

ER NAAR TOEAuto:Vanaf Utrecht is het zo’n 1800 kilometer buffelen naar Ávila. Een uitstekende route-planner vind je op www.viamichelin.nl.Trein:In 22 uur trein je via Parijs en Salamanca naar Ávila. Prijs vanaf ca. € 400,- (drie maanden van tevoren boeken is mogelijk). Informatie over treinen in Spanje vind je op www.renfe.es of NS-Internationaal (0900-9296 of www.nsinternationaal.nl).We raden je aan om de beste verbinding uit te laten zoeken en te laten boeken door de Treinreiswinkel. Dat kan via de website www.treinreiswinkel.nl of telefonisch: (071) 531 7008. En het kost slechts € 7,50 extra aan administratiekosten.Vliegtuig:Vliegen doe je vanaf Amsterdam of Eindhoven op Madrid (vergeet niet de moderne aankomst- en vertrekterminal te bewonderen) voor prijzen vanaf € 20,- voor een en-kel ticket (incl. belastingen!). Om van deze extreem lage prijzen te kunnen profiteren moet je wel flexibel zijn in de reistijden, ruim van tevoren boeken en buiten de (school)vakanties vliegen. Goedkope tickets zijn onder andere te boeken bij Ryanair, Transavia en Iberia.Ter plekke:Op het vliegveld van Madrid kun je een huurauto regelen. Via internet boeken is op-nieuw de goedkoopste optie. Vanuit Madrid rijden er ook bussen naar Ávila en Hoy-os del Espino. Het probleem is dat je ter plekke een auto nodig hebt om naar de be-ginpunten van de diverse wandelingen te komen.

NAVIGATIE EN BEWEGWIJZERINGGa je wandelen in Spanje? Dan heb je een landkaart nodig. Een Spaanse. En daar zit ‘m nou de kneep: Spaanse landkaarten hebben de naam behoorlijk onnauwkeurig te zijn. Op Pad ondervond dat aan den lijve. In onze jaszak zaten drie verschillende kaarten van het gebied. Op de ene staan wandelpaden ingetekend, maar zonder de-tail. Nummer twee toont meer detail, maar geen routes. En de derde (op vloeipapier gedrukte) topografische kaart is zó vol met details dat wij er geen chocola van kon-den maken. Bovendien missen broodnodige herkenningspunten als hutjes, bosran-den en meertjes. Advies: verzamel zoveel mogelijk kaarten en neem ze allemaal mee de bergen in. Vergeet vooral kompas en gps niet.De enige (redelijk) bewegwijzerde wandelroute is de GR10 in de Sierra de Gredos. Bij het informatiecentrum net buiten Hoyos del Espino koop je voor 50 cent een kaartje van de route.

OVERNACHTENBerghutten, campings en ho(s)tels. In alle dorpen is volop gelegenheid om te over-nachten. Direct naast het luxueuze hotel El Parador (drie ***-en) ligt een prima jeugdherberg; het ‘Youth hostel Navarredonda de Gredos’. Meer info vind je op www.reaj.com. Vanaf € 8,50 per nacht.

Wij hebben overnacht in (toegangsnummer Spanje 0034):Berghutten/hotels: Berghut Refugio Requero Llano, 65 plaatsen, € 10,-, telefoon 606780589.

ten de weekenden. In de dorpen zijn veel pensions en hotelletjes.

Er naar toe: Vlieg op Madrid, van daaruit een bus of huurauto naar Ávi-la/hoyos del Espino. In het gebied zelf rijdt een bus over de hoofdweg, maar die brengt je niet naar de start van wandelingen. Neem een taxi of huur op het vliegveld al een auto.

Spanje, bergwandelen ‘Ten prooi aan de Gredos’, in Op Pad 5-2008, pag. 70 t/m 76.

WA N D E L E N ò f i E t s E N ò s k At E N ò k A N o ë N

Pagina �

Pagina �

Refugio Elola (heeft ook een winterruim), 65 plaatsen, € 8,50, telefoon 920/207576, www.galeon.com/refugioelola/ Hotel Galayos, Hoyos del Espino, € 45,-, telefoon 920 349 014, www.galayos.net

Campings: Kamperen kan onder andere in Navarredonda de Gredos: camping Navagredos, vanaf € 6,80 per tent, www.proatur.com, telefoon 616930500. Even buiten Hoyos del Espino prik je je tent op Camping Gredos, telefoon 615 632685. Een fiets huren kan er ook.

ETEN, DRINKEN EN INKOPEN DOENEten en drinken is volop voorradig in elk dorp. Er zijn cafetaria’s, cafés met eenvou-dige maaltijden en natuurlijk dorpswinkeltjes. Verwacht geen grote supermarkten. De winkeltjes openen vroeg en sluiten laat. Probeer Cafeteria El Plantio in Hoyos del Espino voor gamba’s of lamsvlees (pas op met fooi geven, voor je het weet word je ge-trakteerd op het lokale kruidenelixer met 43% alcohol).

KAARTEN, BOEKEN EN GIDSEN

Kaarten Macizo Central de Gredos, 1:50.000. Uit de serie Mapa Guia van heet Centro Naci-onl de Informacion Geografica (CNIG). € 8,- bij benzinepomp Gredos in Navarre-donda de Gredos. Mapa - Guia Deportivo Excusionista de La Sierra de Gredos. Uitgegeven door Car-los Frias Valdes. € 6,- bij de Spar in Hoyos del Espino. Schaal onbekend. Parque Regional de La Sierra de Gredos, 1:25.000 en 1:135.000. Uitgegeven door Adrados Ediciones. In Nederland ca. € 7,-. Senderos de Gredos. Uitgegeven bij Desnivel Ediciones. Met 30 wandelingen en be-klimmingen. Voor € 13.30 een boekhandel in El Barco de Avila. Adrados: La Sierra de Gredos, 1:135.000 en 1:25.000, € 7,90. Gedetailleerde wan-delkaart van zeer goede kwaliteit (hetgeen niet van alle Spaanse kaarten gezegd kan worden..!). O.a. routes, hoogtelijnen, campings en berghutten zijn ingetekend; op de achterkant een duidelijke overzichtskaart 1:135.000. Editorial Alpina: Sierra de Gredos, 1:40.000, € 14,50. Routes ingetekend, evenals campings, berghutten, logies en toeristische info. Gecombineerd met een Spaansta-lig boekje met route- en praktische informatie over het gebied. Centro Nacional de Información Geográfico (IGN España): Macizo Central de Gre-dos, 1:50.000, € 11,90. Gedetailleerde topografische wandelkaart, groot format. Met UTM-grid.

Gidsen Guia de la Sierra de Gredos. Uitgegeven door Fondo Natural. Met informatie over flora en fauna en 11 in tekst beschreven wandelingen. € 6,- bij hotel El Parador na-bij Navarredonda de Gredos.

Algemene gidsen Midden-Spanje, uitg. Michelin, € 17,95. Informatieve gids over deze regio met plat-tegrondjes, toeristische info. Prettig leesbaar. Midden-Spanje, uitg. Trotter, € 16,95. Praktische reisgids met accommodatie, res-taurants, telefoonnummers. Midden-Spanje, uitg. Dominicus, € 22,95. Reisgids met veel achtergrondinforma-tie, cultuur, kunst en geschiedenis. Walking in Spain, uitg. Lonely Planet, € 23,95. Gids met zowel dagtochten als meer-daagse voettochten door verschillende natuurgebieden van Spanje. Met kaarten. Dit is een hernieuwde uitgave uit 1999, maar de info kan inmiddels weer verouderd zijn.

De documentatie is doorgaans te koop bij iedere gespecialiseerde boekhandel.

1.

Spanje, bergwandelen ‘Ten prooi aan de Gredos’, in Op Pad 5-2008, pag. 70 t/m 76.

WA N D E L E N ò f i E t s E N ò s k At E N ò k A N o ë N

Pagina �

Pagina �

Bronnen: Reisboekwinkel De Noorderzon, Nieuwstad 26, 6811 BL Arnhem, (026) 35 10 334, www.denoorderzon.nl, info@denoorderzon.nl ;Reisboekenwinkel Frank en Vrij, Marktstraat 6a, 1811 LG, Alkmaar, telefoon (072)511 60 02, www.frank-en-vrij.nl, info@frank-en-vrij.nl

HANDIGE SITES EN ADRESSEN www.gredosactiva.com, huur van materiaal en gidsen. www.gredoscentre.com, informatiecentrum en lessen voor groepen in natuur en ge-ologie. www.gredosguides.com, website van lokale berggids Juan Fran.

TOCHTEN VAN DAG TOT DAGDag 1: La Plataforma - Refugio Elola, 3 uur (bij slechte condities: sneeuw en ijs), 500 m stijgen, 250 m dalen.De weg naar La Plataforma brengt je diep in het hart van de Sierra de Gredos. Vanaf de parkeerplaats loopt een gebaand pad van onregelmatig gelegde keien. Een echte enkelbreker dus. Trek stevige schoenen aan, vooral bij regenachtig weer. Het brede pad brengt je tot het overweldigende Circo de Gredos. Daarna wurmt zich een smal-ler pad door rotsvelden en langs de oever van het Laguna Grande naar Refugio Elola. De hut is niet alleen vernoemd naar de oprichter; de naam is ook een verwijzing naar de salamander die in de Gredos voorkomt.

Dag 2: Refugio Elola - Refugio Roncesvalles - Refugio Llano - La Plataforma, 8 uur, 450 m dalen, 350 m stijgen, 150 m dalen.Vanaf de Refugio Elola gaat de route noordwaarts langs het Laguna Grande en de ri-vier Gargante de Gredos. Alleen de eerste paar honderd meter is gemarkeerd (met vage witte pijltjes). De route lijkt op de kaart logisch, maar is dat in het veld aller-minst. Zo nu en dan zijn er steenmannen te vinden, maar veelal dwaal je door einde-loze velden vol rotsblokken. Een lastige onderneming. De Gargante de Gredos is nooit ver weg. De betonnen brug over de rivier is het keerpunt in de route; steek de brug over en probeer naar de zijstroom te navigeren. Bij die stroom begint een duide-lijk pad (dat trouwens net zo snel weer verdwijnt als het komt) uiteindelijk uitkomt op de vlakte aan de voet van Refugio Llano. Vanaf die hut is het een paar honderd meter dalen tot La Plataforma.

Dag 3: Fietstocht Navarredonda de Gredos - GR10 - La Plataforma - Navacepe-da de Tormes - Navarredonda de Gredos, 9 uur totaal, ongeveer 55 km. Enorm veel stijgen en dalen.Het begint lekker: dalend. Vanaf Navarredonda gaat het naar beneden over een weg-getje van haarspeldbochten. Tot de rivier. De (wandel)route die erlangs loopt is voor een flink deel prima geschikt om te fietsen. De zandweg naar het westen brengt je aan het begin van de bergweg naar La Plataforma; daar begint het stijgen. De route klimt tot 1780 meter, maar in de 12 kilometer lange weg zitten ook nog wat lekkere afdalingen. Omkeren bij La Plataforma en over een nagelnieuw asfaltweggetje van een auto breed richting Navacepeda de Tormes. Let goed op in de bochten, ze zijn soms scherper dan je kunt inschatten. Het stijgingspercentage is gemiddeld 10%, maar op sommige plaatsen haalt hij 20%. Halverwege het dorp zie je een imposante boogbrug.Net voor het dorp loopt de GR10 weer. Nu naar het oosten. Aanvankelijk is het een vriendelijke niet te steile zandweg met veel kuilen. Verderop wordt het pad smal en rotsig, zonder ATB red je het niet. Bij een vissershutje kun je ervoor kiezen de GR10 nog langer te volgen. Wij kozen het beter begaanbare zig-zag-weggetje naar het noor-den. Dat slingert zich door een opmerkelijk terrein vol enorme ronde rotsblokken. Mooi, al zou je willen dat ze sneller aan je voorbij zouden trekken; het is hier enorm steil.Vanaf Hoyos del Collado over de bredere weg naar standplaats Hoyos del Espino en verder naar startplaats Navarredonda de Gredos.

Spanje, bergwandelen ‘Ten prooi aan de Gredos’, in Op Pad 5-2008, pag. 70 t/m 76.

WA N D E L E N ò f i E t s E N ò s k At E N ò k A N o ë N

Pagina �

Pagina �

Dag 4: Hotel El Parador - Puerto del Pico, vijf uur.Vanaf de parkeerplaats van het Parador loopt een korte rondwandeling, de PR-AV 19. Vanaf het zachte bosweggetje gaat een steeds smaller worden pad naar het oosten. De koeien in de drassige velden kijken je meewarig aan als je om de vijftig meter naar je topografische kaart zoekt. Aan de bosrand kom je op een brede halfverharde weg. Hier loopt de GR10. De wandeling naar Puerto del Pico gaat oostwaarts en is (slecht) gemarkeerd met rood-witte verfstrepen. Het is nergens steil of lastig terrein. De uit-zichten op het achterliggende hooggebergte zijn indrukwekkend, de wandeling is rustig. In elke bremstruik kwettert wel een leeuwerik. Net voor Puerto del Pico, een bergpas waar de centrale weg de Sierra de Gredos binnenvalt, wordt de wandeling wat minder aantrekkelijk. Je komt langs bouwputten en waterbassins. Het goede nieuws: op de bergpas is een restaurant met aantrekkelijk geprijsde dagmenu’s. Te-rugreis: bus of liften.

Spanje, bergwandelen ‘Ten prooi aan de Gredos’, in Op Pad 5-2008, pag. 70 t/m 76.