Seminar 27 januari 2009 Neutraliteit Stichting Europese Fiscale Studies wenst u van harte welkom...

32
www.europesefiscalestudies.nl Seminar 27 januari 2009 Neutraliteit Stichting Europese Fiscale Studies wenst u van harte welkom Deze presentatie is na afloop van het seminar te downloaden op onze website: Uw dagvoorzitter: Prof. dr. H.A. Kogels Erasmus Universiteit Rotterdam

Transcript of Seminar 27 januari 2009 Neutraliteit Stichting Europese Fiscale Studies wenst u van harte welkom...

Page 1: Seminar 27 januari 2009 Neutraliteit  Stichting Europese Fiscale Studies wenst u van harte welkom Deze presentatie is na afloop.

www.europesefiscalestudies.nl

Seminar 27 januari 2009Neutraliteit

Stichting Europese Fiscale Studieswenst u van harte welkom

Deze presentatie is na afloop van het seminar te downloaden op onze website:

Uw dagvoorzitter:Prof. dr. H.A. KogelsErasmus Universiteit Rotterdam

Page 2: Seminar 27 januari 2009 Neutraliteit  Stichting Europese Fiscale Studies wenst u van harte welkom Deze presentatie is na afloop.

www.europesefiscalestudies.nl

Seminar 27 januari 2009Neutraliteit

• Neutraliteit:– het neutraal-zijn

• Neutraal:– onzijdig

– niet positief of negatief geladen

– vrij van mogelijke beïnvloeding

Page 3: Seminar 27 januari 2009 Neutraliteit  Stichting Europese Fiscale Studies wenst u van harte welkom Deze presentatie is na afloop.

www.europesefiscalestudies.nl

Seminar 27 januari 2009Neutraliteit

Het Hof van Justitie van de EG en neutraliteit

Dr Flora Goudappel

Sectie Europees recht

Erasmus Universiteit Rotterdam

Page 4: Seminar 27 januari 2009 Neutraliteit  Stichting Europese Fiscale Studies wenst u van harte welkom Deze presentatie is na afloop.

www.europesefiscalestudies.nl

Seminar 27 januari 2009Neutraliteit

• Hoe dit onderwerp te benaderen?

• 1. de neutraliteit van het ‘instituut’ Hof van Justitie

• 2. het beginsel van non-discriminatie naar nationaliteit het beginsel van non-discriminatie naar nationaliteit

• 3. neutraliteit van (toepassing van) begrippen

Page 5: Seminar 27 januari 2009 Neutraliteit  Stichting Europese Fiscale Studies wenst u van harte welkom Deze presentatie is na afloop.

www.europesefiscalestudies.nl

Seminar 27 januari 2009Neutraliteit

• 1. neutraliteit van het ‘instituut’ Hof van Justitie

• Samenstelling Hof

• Plaats in het Europese systeem van rechtsbescherming

• Taken Hof

Page 6: Seminar 27 januari 2009 Neutraliteit  Stichting Europese Fiscale Studies wenst u van harte welkom Deze presentatie is na afloop.

www.europesefiscalestudies.nl

Seminar 27 januari 2009Neutraliteit

• 2. het beginsel van non-discriminatie naar nationaliteit het beginsel van non-discriminatie naar nationaliteit

• Art. 12 EG: de basis

• Het begrip ‘nationaliteit’

• Binnen de verschillende vrijheden

• Binnen het Europese mededingingsrecht

Page 7: Seminar 27 januari 2009 Neutraliteit  Stichting Europese Fiscale Studies wenst u van harte welkom Deze presentatie is na afloop.

www.europesefiscalestudies.nl

Seminar 27 januari 2009Neutraliteit

Enkele voorbeelden

Page 8: Seminar 27 januari 2009 Neutraliteit  Stichting Europese Fiscale Studies wenst u van harte welkom Deze presentatie is na afloop.

www.europesefiscalestudies.nl

Seminar 27 januari 2009Neutraliteit

• 3. neutraliteit van (toepassing van) begrippen

• Terminologie en toepassing van begrippen

• Inhoud van begrippen

Page 9: Seminar 27 januari 2009 Neutraliteit  Stichting Europese Fiscale Studies wenst u van harte welkom Deze presentatie is na afloop.

www.europesefiscalestudies.nl

Seminar 27 januari 2009Neutraliteit

Enkele voorbeelden

Page 10: Seminar 27 januari 2009 Neutraliteit  Stichting Europese Fiscale Studies wenst u van harte welkom Deze presentatie is na afloop.

www.europesefiscalestudies.nl

Seminar 27 januari 2009Neutraliteit

Afsluitende opmerkingen

Page 11: Seminar 27 januari 2009 Neutraliteit  Stichting Europese Fiscale Studies wenst u van harte welkom Deze presentatie is na afloop.

www.europesefiscalestudies.nl

Seminar 27 januari 2009Neutraliteit

Het neutraliteitsbeginsel in de btw

Dr. Astrid van DongenRechtbank Haarlem

Page 12: Seminar 27 januari 2009 Neutraliteit  Stichting Europese Fiscale Studies wenst u van harte welkom Deze presentatie is na afloop.

www.europesefiscalestudies.nl

Seminar 27 januari 2009Neutraliteit

Basis in het EG-Verdrag

• Artikel 90 bevat een verbod om op producten van overige lidstaten hogere belastingen te heffen

• Artikel 93 bevat een opdracht om de wetgevingen op het gebied van de indirecte belastingen te harmoniseren voor zover noodzakelijk voor de interne markt

Page 13: Seminar 27 januari 2009 Neutraliteit  Stichting Europese Fiscale Studies wenst u van harte welkom Deze presentatie is na afloop.

www.europesefiscalestudies.nl

Seminar 27 januari 2009Neutraliteit

Die harmonisatieopdracht is uitgewerkt:

• In verschillende richtlijnen

• In de voorstellen van de Commissie en in de considerans van de verschillende richtlijnen wordt verwezen naar de neutraliteit

• Het bevorderen van de neutraliteit was immers een van de doelstellingen

Page 14: Seminar 27 januari 2009 Neutraliteit  Stichting Europese Fiscale Studies wenst u van harte welkom Deze presentatie is na afloop.

www.europesefiscalestudies.nl

Seminar 27 januari 2009Neutraliteit

Belangrijke conclusies uit de jurisprudentie:

• Geen onderscheid tussen legale en illegale handelingen

• Geen onderscheid tussen dezelfde economische handelingen

• Geen onderscheid naar rechtsvorm of op basis van formele criteria

• Directe uitoefening aftrekrecht

Page 15: Seminar 27 januari 2009 Neutraliteit  Stichting Europese Fiscale Studies wenst u van harte welkom Deze presentatie is na afloop.

www.europesefiscalestudies.nl

Seminar 27 januari 2009Neutraliteit

Vervolg:

• Bijkomstige handelingen zijn handelingen waarvoor geen of een verwaarloosbaar bedrag aan voorbelasting wordt betaald

• Pas aftrek nadat de leverancier de btw verschuldigd is geworden en de afnemer een factuur heeft

• (Enige) grondslag arrest Faxworld

Page 16: Seminar 27 januari 2009 Neutraliteit  Stichting Europese Fiscale Studies wenst u van harte welkom Deze presentatie is na afloop.

www.europesefiscalestudies.nl

Seminar 27 januari 2009Neutraliteit

Conclusie:• Het neutraliteitsbeginsel kent vele

verschijningsvormen en speelt een belangrijke rol

Maar:• Waar tekst richtlijn zich niet laat verzoenen

met de neutraliteit, gaat de tekst voor• Het resultaat doet er niet toe, het gaat om

de handeling (BLP)

Page 17: Seminar 27 januari 2009 Neutraliteit  Stichting Europese Fiscale Studies wenst u van harte welkom Deze presentatie is na afloop.

www.europesefiscalestudies.nl

Seminar 27 januari 2009Neutraliteit

Neutraliteit of gelijkheid?

• Uit het arrest Marks & Spencer (teacakes) kan worden afgeleid dat het neutraliteitsbeginsel ziet op goederen en diensten; gelijksoortige goederen en diensten dienen gelijk te worden behandeld (zie ook verbod in het EG-Verdrag)

Page 18: Seminar 27 januari 2009 Neutraliteit  Stichting Europese Fiscale Studies wenst u van harte welkom Deze presentatie is na afloop.

www.europesefiscalestudies.nl

Seminar 27 januari 2009Neutraliteit

• Het gelijkheidsbeginsel ziet op personen; zij mogen wel verschillend behandeld worden, mits er een objectieve rechtvaardigingsgrond is (ik neem aan dat deze grond ook relevant dient te zijn, dus in overeenstemming met de doelstellingen van de btw en niet zuiver formeel van aard)

Page 19: Seminar 27 januari 2009 Neutraliteit  Stichting Europese Fiscale Studies wenst u van harte welkom Deze presentatie is na afloop.

www.europesefiscalestudies.nl

Seminar 27 januari 2009Neutraliteit

Stelling I:

• Het zit met de neutraliteit voor goederen en diensten formeel wel goed (je weet nooit zeker of de lidstaten hieraan correct uitvoering geven) en ook ondernemers mogen niet klagen.

Page 20: Seminar 27 januari 2009 Neutraliteit  Stichting Europese Fiscale Studies wenst u van harte welkom Deze presentatie is na afloop.

www.europesefiscalestudies.nl

Seminar 27 januari 2009Neutraliteit

Stelling II:

• Hoe zit het met de afnemers? Is het niet de neutraliteit bevorderend om een recht op teruggaaf te geven voor onverschuldigde btw? Of is hier sprake van ongerechtvaardigde verrijking? (Is het HvJ te streng?)

Page 21: Seminar 27 januari 2009 Neutraliteit  Stichting Europese Fiscale Studies wenst u van harte welkom Deze presentatie is na afloop.

www.europesefiscalestudies.nl

Seminar 27 januari 2009Neutraliteit

www.europesefiscalestudies.nl

Het neutraliteitsbeginsel in de douane

Drs Jos KoedijkDeloitte Belastingadviseurs

Page 22: Seminar 27 januari 2009 Neutraliteit  Stichting Europese Fiscale Studies wenst u van harte welkom Deze presentatie is na afloop.

www.europesefiscalestudies.nl

Seminar 27 januari 2009Neutraliteit

www.europesefiscalestudies.nl

Neutraliteit ten opzichte van wat?

Hofstra:

• Neutraal ten opzichte van de sociale verhoudingen

• Neutraal ten opzichte van optimaal gebruik van productiefactoren

• Neutraal ten opzichte van de keuzes die de belastingbetaler maakt

Page 23: Seminar 27 januari 2009 Neutraliteit  Stichting Europese Fiscale Studies wenst u van harte welkom Deze presentatie is na afloop.

www.europesefiscalestudies.nl

Seminar 27 januari 2009Neutraliteit

• Neutraliteit in het intra-EG verkeer– de wettelijke benadering– de praktijk

• Neutraliteit in het verkeer met derde landen– de wettelijke benadering– de praktijk

www.europesefiscalestudies.nl

Page 24: Seminar 27 januari 2009 Neutraliteit  Stichting Europese Fiscale Studies wenst u van harte welkom Deze presentatie is na afloop.

www.europesefiscalestudies.nl

Seminar 27 januari 2009Neutraliteit

Neutraliteit in het intra-EG verkeer

• Art. 90 EG: non-discriminatie artikel

• Art. 23 t/m 30 EG:Douane-unie– Gemeenschappelijk buitentarief– Geen in- uitvoerrechten tussen lidstaten– Geen HGW– Geen kwantitatieve beperkingen of MGW

• Art. 30 EG: uitzondering voor openbare orde, veiligheid, gezondheid etc.

www.europesefiscalestudies.nl

Page 25: Seminar 27 januari 2009 Neutraliteit  Stichting Europese Fiscale Studies wenst u van harte welkom Deze presentatie is na afloop.

www.europesefiscalestudies.nl

Seminar 27 januari 2009Neutraliteit

De praktijk:

• Accijnzen: wijnaccijns

• Level playing field: AEO, horizontaal toezicht

• 25% perceptiekosten: inbreuk neutraliteit?– MCC: centralized clearance

www.europesefiscalestudies.nl

Page 26: Seminar 27 januari 2009 Neutraliteit  Stichting Europese Fiscale Studies wenst u van harte welkom Deze presentatie is na afloop.

www.europesefiscalestudies.nl

Seminar 27 januari 2009Neutraliteit

De conclusie:

Getoetst aan de drie criteria is de douane in het intra-EG verkeer neutraal met kanttekening van art. 30

www.europesefiscalestudies.nl

Page 27: Seminar 27 januari 2009 Neutraliteit  Stichting Europese Fiscale Studies wenst u van harte welkom Deze presentatie is na afloop.

www.europesefiscalestudies.nl

Seminar 27 januari 2009Neutraliteit

Neutraliteit in het verkeer met derde landen

GATT en EG Handelspolitiek• Art I GATT: Most Favoured Nation treatment• Art III GATT: geen hogere indirecte belastingen

bij invoer dan in binnenland (BTW, accijnzen) • Art XI GATT: geen kwantitieve beperkingen• Art XX GATT: equivalent van 30 EG • Art XXIV GATT: douane-unie, vrijhandelszone

en tariefpreferenties zijn geen inbreuk op MFN

www.europesefiscalestudies.nl

Page 28: Seminar 27 januari 2009 Neutraliteit  Stichting Europese Fiscale Studies wenst u van harte welkom Deze presentatie is na afloop.

www.europesefiscalestudies.nl

Seminar 27 januari 2009Neutraliteit

Douanerechten en Handelspolitiek• Douanetarief: protectionisme (tolmuren, fort

Europa) – Preferenties – Schorsingen– Bijzondere bestemmingen

• Anti-dumping: wegnemen uitwassen vrijhandel of protectie?

www.europesefiscalestudies.nl

Page 29: Seminar 27 januari 2009 Neutraliteit  Stichting Europese Fiscale Studies wenst u van harte welkom Deze presentatie is na afloop.

www.europesefiscalestudies.nl

Seminar 27 januari 2009Neutraliteit

Effect protectionisme:

Smoot-Hawley Tariff Act (1930)

Effect op wereldhandel:

Bron: The Economist 20 dec. 2008

www.europesefiscalestudies.nl

Page 30: Seminar 27 januari 2009 Neutraliteit  Stichting Europese Fiscale Studies wenst u van harte welkom Deze presentatie is na afloop.

www.europesefiscalestudies.nl

Seminar 27 januari 2009Neutraliteit

De praktijk

• Rijst uit ACS via LGO naar EG

• Aluminium uit Canada via LGO naar EU

• VGEM bepalingen: de visimporteur

• APS ontwerp regelgeving: onzekerheid voor importeur

www.europesefiscalestudies.nl

Page 31: Seminar 27 januari 2009 Neutraliteit  Stichting Europese Fiscale Studies wenst u van harte welkom Deze presentatie is na afloop.

www.europesefiscalestudies.nl

Seminar 27 januari 2009Neutraliteit

Eindconclusie:

In het verkeer met derde landen is protectionisme het uitgangspunt van douanerechten. Verlaging van tarieven en

uitgebreide preferentiële stelsels

verzachten. Het stelsel is speelbal van de

politiek (procedures, vrijwaringen, anti-

dumping, schorsingen).

www.europesefiscalestudies.nl

Page 32: Seminar 27 januari 2009 Neutraliteit  Stichting Europese Fiscale Studies wenst u van harte welkom Deze presentatie is na afloop.

www.europesefiscalestudies.nl

Seminar 27 januari 2009Neutraliteit

Dank u voor uw aandachtOok dit jaar organiseren wij weer de PMDOU en PMIB

Uw vragen beantwoorden wij graag tijdens de borrel

Klaas Meenhorst

Coördinator [email protected]

Sjoerd Janssen

Coördinator [email protected]