Say potato, say - AgricoIn Noord-Afrika is het seizoen redelijk goed afgelopen. Ondanks de grotere...

17
Potato Groene vingers Kwaliteit uitgangsmateriaal Op het erf van... De familie Braspenning Aardappeldemodag 2010 Cisgenese en de brief van de minister Agrico Magazine nummer 1 september 2010 Say potato, say 106410014_AG_PM_Augustus2010_V4.indd 1 31-08-10 12:46

Transcript of Say potato, say - AgricoIn Noord-Afrika is het seizoen redelijk goed afgelopen. Ondanks de grotere...

Page 1: Say potato, say - AgricoIn Noord-Afrika is het seizoen redelijk goed afgelopen. Ondanks de grotere importen van pootaardappelen hebben de telers redelijk geld voor hun consumptieaardappelen

PotatoGroene vingers

Kwaliteituitgangsmateriaal

Op het erf van... De familie Braspenning

Aardappeldemodag

2010

Cisgenese en de brief

van de minister

Agrico Magazine • nummer 1 • september 2010

Saypotato,

say

106410014_AG_PM_Augustus2010_V4.indd 1 31-08-10 12:46

Page 2: Say potato, say - AgricoIn Noord-Afrika is het seizoen redelijk goed afgelopen. Ondanks de grotere importen van pootaardappelen hebben de telers redelijk geld voor hun consumptieaardappelen

3

Begin juni ging onze nieuwe website de lucht

in en werd u geïnformeerd over onze ge-

wijzigde huisstijl. Ik hoop dat de muismat die u

bij die gelegenheid van ons ontving, inmiddels

slijtageplekken vertoont doordat u regelmatig

onze site bezocht, met name het telersportaal

waar veel actuele informatie te vinden is.

Ook het archief van nieuwsbrieven en andere

berichten is de moeite waard, want nu hoeft u

nooit meer te zoeken naar uw papieren versie.

Steeds vaker zult u bepaalde informatie alleen

nog maar op onze site kunnen vinden, bijvoor-

beeld de toelichting op de uitbetalingsprijzen

voor telers van rassen voor de verwerking. Dat

scheelt een hoop papier en (be)spaart daarmee

het milieu en kosten.

De vernieuwde huisstijl wordt nu stap voor

stap doorgevoerd. Het Agrico Tuberosum let-

tertype, gemaakt met een aardappelstempel

zoals in

is nu zichtbaar op de website, ons briefpapier,

de afrekeningen, brochures, etc. Het telersblad

is nu aan de beurt.

Voor u ligt ‘Potato’ het vernieuwde Agrico

telersblad. Ja, ook de naam is veranderd, want

hoewel ‘Agrico Actueel’ goed ‘bekt’ was het

niet echt actueel zoals een website of digitale

nieuwsbrief wel kan zijn. Met dit blad willen

we u, als voorheen, informeren over teelt-,

markt- en telersaangelegenheden die specifiek

zijn voor Agrico, met als doel de relatie tussen

Agrico, haar telers en personeel te versterken.

Met een nieuwe mix van (deels) vaste rubrieken

hopen we dat het blad u uitdaagt om van voor

tot achter gelezen te worden.

Over tijd om te lezen gesproken. Ik hoop dat u

dat voorlopig niet hebt. Na een warme droge

periode, worden we nu geconfronteerd met

regen, terwijl het graan geoogst, het loof van

het pootgoed vernietigd en sommige aardap-

pelen gerooid moeten worden. Met de regen

is de stemming drastisch veranderd en zijn de

gevolgen zichtbaar in de prijzen van graan

en aardappelen. Het slotakkoord is nog niet

gespeeld, maar er zit in ieder geval weer meer

muziek in sommige teelten.

De directie wenst u veel leesplezier.

Ineke Mastenbroek

[email protected]

Columnvan de directie.

Wilt u meer informatie over een artikel of heeft u een opmerking/suggestie hierover,

neem dan contact op met het secretariaat, tel. 0527-639923 of [email protected].

Inhoudsopgave.

03 Column van de directie.

04 De 10 vragen aan... Ferdi Buffen.

06 Status Pootaardappelen.

08 Jongerencollege. Op de gevoelige plaat.

09 Excursie proefveld biologische aardappelen.

10 Personalia.

11 Excursie proefveld tafelaardappelen.

12 Status Aardappelen voorde verwerkende industrie.

14 Groene vingers.

16 Kwaliteit uitgangsmateriaal.

18 Status Tafelaardappelen.

20 Op het erf van... De familie Braspenning.

22 Status Bioselect aardappelen.

24 Aardappeldemodag 2010.

26 Pfalz Tafeltelers bezoeken vroeg aardappelengebied.

28 Vanuit de kweekvijver Cisgenese en de brief van de minister.

30 Pootgoedstudieclub bezoekt Spanje.

“Geconfronteerd

met regen.”

106410014_AG_PM_Augustus2010_V4.indd 2-3 31-08-10 12:46

Page 3: Say potato, say - AgricoIn Noord-Afrika is het seizoen redelijk goed afgelopen. Ondanks de grotere importen van pootaardappelen hebben de telers redelijk geld voor hun consumptieaardappelen

4 5

Wie bent u en voor welk bedrijf werkt u?

“Ik ben Ferdi Buffen, hoofdverantwoordelijke

voor de verkoop van aardappelen bij Weuthen,

een Duits aardappelhandelshuis.”

Hoe bent u op deze plek terechtgekomen?

“In 1979 ben ik als 17-jarige gestart met wer-

ken, nadat ik mijn opleiding had doorlopen.

Mijn carrière startte bij een bedrijf dat graan

opsloeg en een menginstallatie had voor

diervoeders. Na dit een aantal jaren te hebben

gedaan kwam ik in aanraking met aardap-

pelen. Eerst in de logistiek en daarna in de

verkoop van aardappelen”, aldus Ferdi. Sinds

1996 is Ferdi Buffen verantwoordelijk voor de

verkoop van aardappelen bij Weuthen, waar

hij in 2007 tevens tot de directie toetrad. Sinds

1 oktober 2009 is hij hoofdverantwoordelijke

voor de verkoop.

Wat is uw privésituatie en wat doet u

in uw vrije tijd?

“Ik ben alweer 23 jaar gelukkig getrouwd en

samen hebben we een dochter van 20 jaar.

Mijn hobby’s zijn: aardappelen, het fokken

van Schotse Hooglanders en motorrijden.

Daarnaast ben ik voorzitter van de voetbalclub

uit mijn dorp DJK Fortuna Dilkrath, waarmee

we één keer per jaar spelen tegen het

veteranenteam van SV Marknesse.”

Waarin onderscheidt zich uw

bedrijf/instelling?

“Onze slogan ‘Altijd tot uw dienst’ is niet

zomaar een slogan. Alle medewerkers probe-

ren elke dag vanuit dezelfde invalshoek onze

klanten en leveranciers toegevoegde waarde

te bieden.”

Wat speelt er op dit moment in relatie tot

uw bedrijf? Wat is actueel?

“Er is op dit moment veel spanning door de

extreme weersomstandigheden. De telers hier

hebben namelijk een middelmatige oogst

vanwege doorwas. Het kost waarschijnlijk

de nodige moeite om het seizoen 2010 af te

wikkelen, maar daarnaast biedt het uiteraard

ook weer tal van mogelijkheden”, aldus Ferdi:

“Daarnaast vieren we dit jaar vanzelfsprekend

ons 125-jarig bestaan!”

Waarom bent u partner van Agrico?

“Allereerst ben ik partner van Agrico vanwege

de goede persoonlijke relatie met de mede-

werkers van Agrico. Daarnaast heeft Agrico

goede en betrouwbare kwaliteit pootaardap-

pelen. Jullie handelshuis heeft een goed ras-

senpakket met aardappelen voor de verwer-

king. De rassen zijn daarnaast erg geschikt

voor onze grondsoorten. Met name de Fontane

zien wij hier graag op het land staan.”

Hoe kan deze relatie zich nog verder

ontwikkelen?

Buffen: “De relatie ontwikkelt zich verder door

goede nieuwe industrie- en tafelrassen voor de

Duitse markt te ontwikkelen en te introduce-

ren”. Daarnaast is een nauwere samenwerking

door bundeling van krachten voor industrie-

aardappelen een verdere ontwikkeling in de

ogen van deze grote Agrico-klant.

Welke boodschap heeft u voor onze telers?

“Ik zou de telers willen aanmoedigen om

de kwaliteit nog verder te verbeteren, door

een nog betere sortering en knollenaantal

per 50 kg.”

Wat is uw visie op de toekomst van de sector?

“Agrarische grondstoffen worden wereldwijd

gezocht en ik denk dat dit zo blijft. Goede

teeltgronden blijven schaars. Het is aan ons

om de daaruit voortvloeiende mogelijkheden

optimaal te benutten.”

Hoe eet u uw aardappelen het liefst?

“Ik ben een groot aardappelliefhebber. Bij ons

staan bijna elke dag aardappelen op tafel. Of

het nu gekookt, gebakken, of op een andere

manier is klaargemaakt maakt mij eigenlijk

niet uit. Maar als het dan eind mei is, met de

nieuwe lokale oogst, dan eten wij nieuwe

aardappelen met Rijnlandse asperges. Dat is

gewoonweg geweldig!”

Ferdi Buffen

In deze vernieuwde editie introduceren wij graag een nieuw item

in het magazine: “De 10 vragen aan…”. Aangezien Weuthen,

een groot aardappelhandelshuis in Duitsland waar Agrico veel

zaken mee doet, dit jaar 125 jaar bestaat leek het ons interessant

iemand van Weuthen 10 vragen voor te leggen.

Ferdi Buffen.

Ferdi Buffen, hoofdverantwoordelijke voor de

verkoop van aardappelen bij Weuthen.

Rechts staat Ferdi Buffen, links André Tekelenburg die verantwoordelijk is voor de pootaardappelen bij Weuthen.

De 10 vragen aan...

“Ik ben een zeer

groot aardappel-

liefhebber.”

106410014_AG_PM_Augustus2010_V4.indd 4-5 31-08-10 12:46

Page 4: Say potato, say - AgricoIn Noord-Afrika is het seizoen redelijk goed afgelopen. Ondanks de grotere importen van pootaardappelen hebben de telers redelijk geld voor hun consumptieaardappelen

6 7

Verschillen maar toch ook weer

overeenkomsten met oogst 2009

kenmerken op het moment van schrijven

(half augustus) de pootgoedoogst 2010.

Het grote verschil is de vertraging in

de oogst van het pootgoed, al opgelopen

tot een week of 4 in vergelijking met

2009. Geen goede start van de vroege

export zoals we die wel zagen in 2009.

Het is nog te vroeg om conclusies te

trekken, maar toch zullen alle zeilen

moeten worden bijgezet om de

gevraagde hoeveelheden op

de geplande tijden af te leveren.

Op dit moment ligt zo’n 50% van het poot-

goed in Nederland dood. Er is tijdens de

veldkeuring 3% afgekeurd en 18% verlaagd.

In vergelijking met oogst 2009 liggen deze

cijfers iets lager. Uiteindelijk zal in de nacon-

trole blijken hoe de definitieve afkeurings- en

verlagingspercentages zullen uitpakken.

Overeenkomsten met oogst 2009 zijn de goede

opbrengsten en de, over het algemeen, fijne

sortering van het product. Een punt van zorg

is een grotere aantasting door schurft. Het zal

niet eenvoudig worden om voldoende product

voor de ‘moeilijke’ bestemmingen te vinden.

De markt

Zoals in de juli-vergaderingen al werd verteld,

is het pootgoedareaal in Europa wederom

iets gestegen. Net als het afgelopen jaar is het

Spunta-areaal weer toegenomen.

Het weer heeft in grote delen van Europa

sterke invloed op de opbrengsten van zowel

poot- als consumptieaardappelen gehad. Grote

droogte in de Russische Federatie en overstro-

mingen in grote delen van Oost-Europa. Met

name de droogte in Rusland zal een groot

effect hebben op de vraag naar consumptie-

aardappelen en (gebruiks)pootgoed.

In Noord-Afrika is het seizoen redelijk goed

afgelopen. Ondanks de grotere importen van

pootaardappelen hebben de telers redelijk

geld voor hun consumptieaardappelen gekre-

gen. Ook in Zuid-Europa was het prijsniveau

goed, echter met zeer lage kilogramopbreng-

sten wat uiteindelijk leidde tot tegenvallende

financiële opbrengsten per hectare.

Al met al is de indruk dat de opbrengsten van

de consumptieaardappelen in noordwest

Europa lager zijn dan die van oogst 2009.

Bovengenoemde is niet meer dan een op-

somming van indicaties, de handel met onze

belangrijkste afnemers vindt pas plaats in

november. Over de afzetmogelijkheden van

onze rassen zijn wij op dit moment zeker

niet negatief. In de volgende uitgave van het

Agrico telersblad ‘Potato’ zullen wij u verder

op de hoogte stellen.

Wieger van der Werff

[email protected]

Midden augustus lag er nog maar zo’n 50% van het

pootgoed dood.

Status

Pootaardappelen.

106410014_AG_PM_Augustus2010_V4.indd 6-7 31-08-10 12:46

Page 5: Say potato, say - AgricoIn Noord-Afrika is het seizoen redelijk goed afgelopen. Ondanks de grotere importen van pootaardappelen hebben de telers redelijk geld voor hun consumptieaardappelen

8 9

Toen medewerkers van Agrico doorkregen

dat het telersblad veranderd zou worden en

er een extra onderdeel ‘Op de gevoelige plaat’

bij zou komen, stuurden zij massaal foto’s in.

De redactie selecteerde de foto hiernaast.

Deze ondeugende zoon van één van onze

collega’s had net een ijsje achter de kiezen.

Op de achtergrond de Agrico-bal, die zijn

moeder tot vervelens toe uit de tuin van de

buren moet halen.

Heeft u ook een sprekende foto met iets

van Agrico erop? Stuur hem dan in naar

[email protected] en wie weet wordt

uw foto in de volgende editie getoond.

Op de

gevoelige plaat.

Vaak denk ik eraan hoe heerlijk het is om

van je hobby je werk te maken. Om in het

voorjaar al die gewassen te zien groeien

om ze in de zomer te verzorgen en in het

najaar te oogsten, jaar op jaar. Met het

weer bezig zijn, hoe pak ik dit aan, moeten

we die nieuwe trekker nu wel of niet

kopen, verkoop ik mijn uien nu, of wachten

we nog even? Allemaal mooie (en soms

ook minder mooie) vragen waar je dage-

lijks mee te maken hebt. De vrijheid, het

ondernemen, het telen van gewassen, het

handelen, allemaal redenen voor mij om

boer te worden. En gelukkig denk ik er

tegenwoordig nog steeds zo over!

Dan ook nog lid geworden van het jonge-

rencollege. Ook dat ervaar ik als een leuke,

maar hele andere uitdaging. Dit jaar heb ik

van dichtbij meegemaakt hoe het is om de

jongerendag te organiseren. Het was best

wel wat (vergader)werk, maar wel erg leuk

om te doen! Vooral als de dag dan ook

nog geslaagd blijkt te zijn. Daarnaast is het

interessant om met de directie van Agrico

in gesprek te gaan over allerlei onderwer-

pen binnen de sector. Er wordt naar onze

mening gevraagd in moeilijke vraagstuk-

ken zoals bijvoorbeeld de discussie rond

ledenloyaliteit. En daarnaast is het contact

met mede-ondernemers in je eigen leef-

tijdscategorie ook erg leuk!

Gerwin Luimes

Gerwin Luimes, lid van het jongerencollege

Iedereen in het jongerencollege wordt een

keer gevraagd om een stukje te schrijven in

het magazine van Agrico. Deze keer ben ik

gevraagd.

Ik ben Gerwin Luimes, inmiddels alweer 31 jaar

oud en woon (net) samen met mijn vriendin

in Marknesse. Nadat ik de Has in Dronten had

afgerond heb ik nog een jaar een technische

opleiding gedaan (Mas +), om daarna (alweer

8 jaar) met mijn ouders in maatschap te gaan.

Thuis hebben we een akkerbouwbedrijf met

hoofdzakelijk pootaardappelen en een kleiner

areaal consumptieaardappelen. Ook werken

we intensief samen met twee buren om zo de

machine- en arbeidskosten te optimaliseren.

Jongerencollege. Excursie proefveld

biologische

aardappelen.Het warme en vrij droge weer eind juni

en de eerste week van juli heeft er voor

gezorgd dat de bekende aardappelziekte

Phytophthora pas erg laat van zich deed

spreken. Een nadeel van de late inval van

deze ziekte was dat op de verschillende

proefvelden pas zeer laat kon worden

geselecteerd op vatbaarheid. Het jaarlijkse

bezoek aan het proefveld van Bioselect

werd daarom uitgesteld tot 28 juli.

De opkomst op het bedrijf van Thieu

Verdonschot was goed en er was net

voldoende Phytophthora aanwezig om de

verschillen tussen de oude vatbare en de

nieuwe resistente rassen te demonstreren.

Na een goede discussie over de lopende

rassen en de toekomst van de nieuwe

zaailingen gingen de bezoekers rond

half tien weer op huis aan.

Jacques Vergroesen

[email protected]

De eerste Phytophthora is zichtbaar op deze biologische aardappel.

106410014_AG_PM_Augustus2010_V4.indd 8-9 31-08-10 12:46

Page 6: Say potato, say - AgricoIn Noord-Afrika is het seizoen redelijk goed afgelopen. Ondanks de grotere importen van pootaardappelen hebben de telers redelijk geld voor hun consumptieaardappelen

10 11

Op 11 augustus vond het jaarlijks bezoek

van de tafeltelers plaats aan het proefveld

bij de familie Koopman te Marknesse.

Dankzij het weer was de opkomst groot.

Adrie Omtzigt heeft een toelichting ge-

geven op de diverse bekende, nieuwe en

bijzondere rassen. Dit gaf aanleiding tot

een goede discussie.

Opvallend was het hoge tal van dit jaar

en de vitaliteit van veel rassen ondanks de

droge en warme periode in de maand juli.

Er was een goede vergelijking te maken

tussen de diverse rassen en het was de

telers duidelijk dat er een behoorlijk aantal

nieuwe rassen zit aan te komen.

Na het proefveldbezoek was er gelegen-

heid om met elkaar van gedachten te

wisselen onder het genot van een hapje

en een drankje op het mooie terras van de

familie Koopman. Bij deze willen wij dan

ook graag de familie Koopman van harte

bedanken voor hun gastvrijheid.

Peter Dijk

[email protected]

Na het bezichtigen van het proefveld is het tijd om

onder het genot van een hapje en een drankje na te

praten en hier en daar wat te discussiëren.

In dienst...Vanaf augustus is Pieter Zee in dienst

gekomen bij Agrico. Reden voor de

redactie om deze echte Noord-Hollander

te vragen een stukje te schrijven voor

het magazine. Agrico wenst Pieter

veel succes in zijn nieuwe uitdaging,

het woord is aan Pieter:

Ik ben Pieter Zee, de nieuwe account-

manager tafelaardappelen. In mijn functie

ga ik mij bezighouden met de buitenlandse

handel, voorheen het werk van Willem

Koerts. Ik ben 46, getrouwd en trotse

vader van twee kinderen. Mijn oorsprong

ligt in het Noord-Hollandse Westwoud.

Nadat ik de HLS in Leeuwarden met suc-

ces afgerond had, ben ik eigenlijk direct

in de handel van agrarische en agrarisch-

gerelateerde producten gestapt.

In de afgelopen 15 jaar ben ik steeds

actief geweest in de export. Via een

exporteur in mixladingen groenten naar

Duitsland en Tsjechië, naar Agrifirm Inter-

national alwaar ik van alles verkocht voor

de teelt van bloemen in kassen, voor-

namelijk in Afrika en Zuid-Amerika. Na

Agrifirm ben ik bij J.P. Beemsterboer Food

Traders gaan werken waar ik mij vooral

bezighield met de handel in de AGF in

Europa, Rusland en het Verre Oosten.

De overstap naar Agrico was voor mij

dan ook niet een hele grote stap. De

handel in aardappelen is iets waar ik mij

de laatste 6 jaar intensief mee bezigge-

houden heb. De uitdaging in Agrico zie

ik vooral in de uitbreiding van afzetmo-

gelijkheden in het buitenland. Ik denk

dat een bedrijf dat zo bepalend is in

de ontwikkeling van aardappelen, ook

bepalend moet zijn in de afzet daarvan.

Niet alleen vanwege de handel zelf, maar

ook om goed feeling te houden met wat

consumenten uiteindelijk willen.

Uit dienst...Cootje van Keulen

Na meer dan 15 jaar bij Agrico te heb-

ben gewerkt is Cootje van Keulen per

1 augustus bij Agrico gestopt. Het bedrijf

van haar man is zo gegroeid dat ze daar

is gaan werken. Cootje is bij Agrico ooit

begonnen als receptioniste achter de

ontvangstbalie aan de Nagelerstraat.

Daarna heeft ze op de PR-afdeling van

Agrico gewerkt. De laatste jaren maakte

Cootje deel uit van het algemeen

secretariaat.

Agrico bedankt Cootje voor haar tome-

loze inzet en wenst haar veel succes in

haar (nieuwe) uitdaging.

Uit dienst...Willem Koerts

Na een open sollicitatie in 2001 duurde

het niet lang voordat Willem Koerts werd

aangenomen op de logistieke afdeling.

Na hier 4 jaar te hebben gewerkt kwam er

ruimte binnen de tafelafdeling voor een

extra verkoper en kwam Willem terecht in

een commerciële functie, iets wat hij al een

tijdje graag wilde. Nu, 5 jaar later, heeft Willem

Koerts een nieuwe uitdaging gevonden.

Hij en zijn vriendin verhuizen naar Ethiopië,

waar Willem leiding gaat geven in een

chrysantenkwekerij.

Agrico wenst Willem en zijn vriendin enorm

veel succes in het verre Ethiopië.

Willem Koerts bedankt zijn collega’s tijdens zijn

afscheidsreceptie bij Agrico.

Cootje van Keulen (met witte jas) tijdens

het personeelsreisje afgelopen jaar.Adrie Omtzigt geeft een toelichting op de diverse

bekende, nieuwe en bijzondere rassen van Agrico.

Personalia. Excursie proefveldtafelaardappelen.

106410014_AG_PM_Augustus2010_V4.indd 10-11 31-08-10 12:46

Page 7: Say potato, say - AgricoIn Noord-Afrika is het seizoen redelijk goed afgelopen. Ondanks de grotere importen van pootaardappelen hebben de telers redelijk geld voor hun consumptieaardappelen

12 13

StatusAardappelen voor de verwerkende industrie.

en de tekorten in neerslag in mei en juni. De

tweede en derde week van juli kwam hier de

hittegolf overheen en de dagmarkt van oude

aardappelen explodeerde naar € 22,00. Omdat

Agrico 10.000 ton aardappelen in mechanische

koelingen had opgeslagen voor de afzet in de

maanden juli en augustus heeft de pool nog

een klein beetje van deze dagprijzen kunnen

profiteren.

Een jaarrond Agria

De laatste Agria’s uit mechanische koeling

zijn afgeleverd op 16 augustus. Ook dit jaar is

Agrico er bij diverse afnemers (veelal schilbe-

drijven) in geslaagd om het jaarrond Agria te

leveren. Oude oogst Agria tot half augustus

en daarna Agria af-land uit Limburg en Oost-

Brabant. De laatste aardappelen van het ras

Markies zijn dit jaar eind juli afgeleverd. Ook

voor Markies geldt dat we in de toekomst

naar een jaarrondlevering willen bij enkele

afnemers. Door de uitstekende bakcijfers die

de rassen Agria en Markies hebben, willen

afnemers graag zo lang mogelijk met oude

aardappelen werken. Nieuwe oogst heeft

uiteraard ook een goed bakcijfer, maar de

grofte valt vaak tegen en daarom kiest men

liever voor het vertrouwde beeld van de oude

oogst. Als het ons lukt om steeds meer met

dezelfde rassen een jaarrond te werken,

versterken we de relatie met onze afnemers.

In de laatste week van juli is Agrico gestart

met het rooien van de eerste Premières en

Sinora’s voor de verwerkende industrieën. De

opbrengsten liggen gemiddeld 15% onder die

van verleden jaar. In juli en augustus van 2009

was de dagprijs voor Première en Sinora € 5,00.

Nu met 15% minder opbrengst is de dagprijs

van deze rassen tussen de € 17,00 en € 19,00.

Telers van vroege rassen voor de verwerkende

industrie ontvangen dit jaar dus weer een

redelijk financieel resultaat.

De termijnmarkt van april 2011 liep eind juli

op tot € 24,00 in de top. De eerste proefrooi-

gegevens werden bekend. Het aantal knollen

per plant was over het algemeen hoog en het

percentage boven de 50 mm kon wel eens

drastisch laag worden. Volgens de proefrooi-

gegevens liepen de opbrengsten duidelijk

achter ten opzichte van de voorgaande jaren.

De eerste verschijnselen van doorwas toonden

zich met name in Bintje in Wallonië en

Noord-Frankrijk. Als de hittegolf nog twee

weken aangehouden zou hebben, was een

kopie van 2006 niet ondenkbaar geweest.

Tijdens het schrijven van dit artikel (midden

augustus) staat de termijnmarkt op € 17,50. Of

dit een correcte weergave van de prijs in april

2011 is, zal de tijd leren. Door de neerslag van

de laatste weken zijn de zorgen voor doorwas

zoals in 2006 voor een groot gedeelte weg-

genomen. De opbrengsten lijken beter dan dat

we ons in juli voor konden stellen, maar zullen

zeker niet die van de drie voorgaande jaren

benaderen.

Dirk van de Water

[email protected]

Goed resultaat voor Agria, Markies

en Innovator

Ondanks het feit dat Agria de meeste kwali-

teitsproblemen kende in de vorm van rooibe-

schadiging en blauw, scoorde het ras toch aan

de bovenkant van de markt, net als Markies

en Innovator. Agria-partijen die boven de

afgesproken kwaliteitsnorm uit kwamen

werden door Agrico niet afgekeurd maar in

een alternatief kanaal afgezet met een bijbe-

horende korting. Hierdoor konden nagenoeg

alle partijen in de pool (eventueel met korting)

afgerekend worden. Het is niet de intentie van

Agrico om partijen die buiten de norm vallen

af te keuren, maar juist om een passende

oplossing aan te bieden aan de betreffende

teler en daarmee de financiële schade zoveel

mogelijk proberen te beperken. Deze manier

van werken is goed ontvangen bij de telers

en versterkt de relatie tussen teler en Agrico.

Alternatieve kanalen

Naast de afzet van Markies naar de frites-

industrie is er oogstjaar 2009 meer in nieuwe

alternatieve kanalen afgezet. Hierbij valt te

denken aan de ‘fish and chips’ markt in het

Verenigd Koninkrijk en afzet naar cafetaria’s in

België en Nederland. De twee laatstgenoemde

afnemers stellen hoge eisen, maar zijn ook

genegen hier wat extra voor te betalen waar-

door Markies als hoogste in de poolprijzen naar

voren is gekomen. Innovator is een geliefd ras

voor de verwerkende industrie, vooral voor de

productie van fastfood. Het fastfood kanaal is

het best betalende segment in de Nederlandse

verwerking. Fontane en Bintje bevinden zich

daarentegen meer aan de onderkant van de

markt. Fontane wordt veel ingezet voor de

retail en foodservice. In deze segmenten

groeien de Belgische verwerkers hard en is

er een harde concurrentie tussen alle West-

Europese verwerkers. Als gevolg van deze harde

concurrentie is er ook een grote prijsdruk op

deze rassen.

Fritesmarkt

De afloop van oogst 2009 was in de allerlaat-

ste weken van het seizoen erg turbulent. Veel

telers en ook Agrico hadden de hele winter de

gedachte dat aan het einde van het seizoen de

dagmarkt aan zou kunnen trekken. De export

van aardappelen verliep goed. De verwerking

in Nederland en België groeide ten opzichte

van oogstjaar 2008 en de prijzen van de uien

liepen op tot ruim boven de € 30,00. Waarom

zouden de aardappelen dan niet naar de

€ 15,00 kunnen? Helaas moesten we consta-

teren dat er in de maanden april, mei en juni

geen beweging in de dagmarkt te krijgen was.

Agrico was in deze periode vaak koper van

goede partijen Agria, Markies en Innovator

waardoor de markt op niveau bleef, maar een

verhoging van de dagprijzen zat er niet in.

Ook komend jaar willen we ons weer actief en

nog meer op de dagmarkt begeven. We erva-

ren als Agrico dat steeds meer contracttelers

er voor kiezen om naast afspraken bij verwer-

kers of handelshuizen een groter gedeelte van

de aardappelen in een pool te leveren of vrij te

houden. Agrico bundelt aardappelen in diverse

poolvormen, stimuleert marktwerking en wil

graag een solide afnemer voor telers zijn.

Pas de eerste week in juli noteerden we in

Rotterdam, Goes en Emmeloord prijzen van

rond de € 15,00. De reden hiervoor was de

achterstand in de groei van de vroege verwer-

kingsrassen als gevolg van het koude voorjaar

Oogst 2009 was in vele opzichten een kopie van de twee voor-

gaande oogstjaren. De opbrengsten per hectare waren hoog

en lagen in de buurt van de voorgaande jaren. De poolprijzen

van oogstjaar 2009 waren daarom eveneens een kopie van de

twee jaren ervoor.

Een voorbeeld van een mobiele koelinstallatie om er

zo voor te zorgen dat Agrico een jaarrond aardappelen

kan leveren.

Agrico kon door de mechanische koeling dit seizoen nog zeer laat Markies afleveren.

106410014_AG_PM_Augustus2010_V4.indd 12-13 31-08-10 12:46

Page 8: Say potato, say - AgricoIn Noord-Afrika is het seizoen redelijk goed afgelopen. Ondanks de grotere importen van pootaardappelen hebben de telers redelijk geld voor hun consumptieaardappelen

14 15

met de handen in moeder aarde te rommelen

en vervolgens te zien dat er ook iets groeit”,

aldus de heer Robber; “Dit lukt gelukkig nog

niet op een PSP en een Wii spelcomputer.” Al-

leen al de mooie en enthousiaste verhalen van

de heer Robber over het telen van de verschil-

lende gewassen zorgen ervoor dat de kinderen

vol overgave hun tuintje bijhouden. In totaal

zijn er ruim tweehonderd veldjes waarop de

verschillende gewassen geproduceerd worden.

Alles gebeurt zonder gebruik te maken van

gewasbeschermingsmiddelen.

Net als echte boeren kijken ook hier de kin-

deren met een schuin oog naar de productie

van hun buurman. “Gelukkig, mijn piepers zijn

groter”, zie ik menigeen denken. De opbrengst

van hun eigen tuintje is als beloning dan ook

voor eigen gebruik. Na de zomervakantie zul-

len de aardappelen gerooid worden. Ik ben

benieuwd wat de opbrengst zal zijn. Om de

bekendheid van het project te vergroten is

er elk jaar een open dag. Op deze dag wordt

een deel van de oogst aan ouders en andere

bezoekers uitgedeeld. De kinderen staan dan

trots bij hun tuintje om te laten zien dat ze

groene vingers hebben gekregen. Dit wordt

dan ook nog eens bevestigd met een diploma

voor de geleverde prestatie. Zelf had ik de eer

om alvast te mogen snoepen van een heerlijke

boterzachte krop sla van het ras Hilde.

Met veel voldoening kijk ik terug naar mijn

bezoek aan het tuincomplex van Stichting

School- en Kinderwerktuinen Amstelveen. Het

was erg leuk om te zien hoe de jeugd met dit

project omgaat en spelenderwijs leert waar

onze gewassen vandaan komen. In ieder geval

leren ze dat het niet vanzelf gaat en dat er

de nodige inspanning voor verricht moet

worden. Ik verwacht dat dit voor later de

waardering voor ons basisvoedsel alleen

maar zal vergroten.

Tjalling Douma

[email protected]

Leren omgaan met de natuur en weten waar ons basisvoedsel

vandaan komt. Dat was de reden dat een aantal gemeenten in

Nederland reeds vele jaren geleden de zogenaamde schooltuinen

startte. Zo ook de gemeente Amstelveen. Onder de naam “Stichting

School- en Kinderwerktuinen Amstelveen” draait dit project met

succes inmiddels al meer dan 50 jaar. Afgelopen jaar kwam

Agrico in contact met deze bijzondere groep jonge telers.

De stichting

Het was in 1958, dat de eerste schoolkinderen

van de onderbouw uit Amstelveen naar een

tuincomplex gingen om daar enige liefde voor

het tuinieren bijgebracht te krijgen. Het pro-

ject is in handen van de Stichting School- en

Kinderwerktuinen en heeft van de Gemeente

Amstelveen in de loop der jaren vier tuincom-

plexen ter beschikking gekregen, evenals pro-

fessionele tuinleiders. De Stichting exploiteert

deze tuinen, geeft zelf inhoud aan de wijze

waarop de kinderen in de tuin werkzaam zijn,

stelt zelf het teeltplan vast en benadert zelf

de scholen. De kinderen kunnen in klassenver-

band onder schooltijd hieraan deelnemen. Op

deze manier kan het schooltuinwerk onder-

deel uitmaken van het activiteitenplan van de

school in het kader van het natuuronderwijs.

De scholen sturen kinderen van groep 5 en 6.

Aan ouders wordt ieder jaar een klein geld-

bedrag gevraagd als bijdrage aan de kosten.

Groene vingers.

“Zien dat er

iets groeit.”

Verzoek Agrico

De heer Robber is vanuit de gemeente verant-

woordelijk voor de coördinatie van het project.

Agrico kreeg afgelopen voorjaar van hem het

verzoek om een ‘beetje’ pootgoed te sponso-

ren voor dit project. Gezien de doelstelling en

de aard van het project werd deze vraag uiter-

aard positief beantwoord en het pootgoed

werd geleverd. Tevens werd de toezegging

gedaan om later in het seizoen tijdens de groei

nog eens langs te komen om het resultaat te

bekijken. Op 24 juni was het zover en ben ik

naar Amstelveen gereden.

Het was een prachtige zonnige dag op een

erg mooi complex, zoals op de foto’s te zien

is. Alles staat te bloeien en wat direct opvalt is

natuurlijk de prima stand van de Première en

de Red Baron. Verderop staat de heer Robber

met een groep kinderen en de onderwijzeres

van de basisschool ‘Triangel’ uitleg te geven.

Onderwerp in kwestie is onkruid. ‘Wat is on-

kruid en wat moet je vooral laten staan?’

Echte boeren

Een belangrijke doelstelling van het project

is om kinderen te laten zien waar ons voed-

sel vandaan komt. Sommige jeugdigen weten

niet beter dan dat het gewoonweg in een

plastic zakje in de winkel ligt. Op het tuincom-

plex leren de kinderen over zaaien, telen en

onderhoud. Zwaar telt ook de verantwoording

voor het netjes houden van je eigen tuintje.

“Voor veel kinderen is het gewoon heerlijk om

even uit de schoolbank te stappen en lekker

106410014_AG_PM_Augustus2010_V4.indd 14-15 31-08-10 12:46

Page 9: Say potato, say - AgricoIn Noord-Afrika is het seizoen redelijk goed afgelopen. Ondanks de grotere importen van pootaardappelen hebben de telers redelijk geld voor hun consumptieaardappelen

16 17

Helaas zijn we dit seizoen toch weer gecon-

fronteerd met een paar partijen uitgangs-

materiaal die tegenvallen. Hoewel het meeste

geleverde uitgangsmateriaal goed was, is elke

tegenvaller er één te veel. Een mindere start

bij onszelf vertaalt zich uiteindelijk ook door

in meer bacterieproblemen bij onze afnemers

van pootgoed voor consumptieteelt over de

hele wereld. De bacteriewerkgroep is druk

bezig meer kennis en feiten te verzamelen

over de problemen met de Erwinia-bacterie.

Op korte termijn mogen we echter nog geen

ei van Columbus verwachten.

Versnelling van de afkap zorgt voor minder

bacterie

Deze zomer hebben we u al geadviseerd uw

eigen uitgangsmateriaal vollevelds dood

te spuiten omdat de bacteriewerkgroep de

indruk heeft dat dit de uitbreiding van bacterie

beperkt. Uit diverse onderzoeken blijkt dat

versnelling van de afkap ook minder bacterie-

problemen geeft. We willen daarom bevor-

deren dat u hogere klasse aflevert, waar

vervolgens minder problemen uit voortkomen.

In de uitbetalingsprijzen van oogst 2009

hebben we bewust een groter prijsverschil

gemaakt tussen E en A, maar ook tussen E en

SE en SE en S. Het prijsverschil tussen A en S

(zonder garantie voor detail) was minimaal

4 euro. Tussen A en E was dit veelal 2 euro.

Agrico streeft ernaar dat bij de aangifte de

maximale klasse van alle percelen minimaal

E en hoger is. Dit betekent dat de telers die

niet aan stamselectie doen feitelijk elk jaar

nieuw S-pootgoed moeten aankopen om

deze normaal gesproken één maal door te

vermeerderen. Per hectare die u teelt gaat

u dan tussen de 750 en 1.000 kg nieuwe S

bestellen. Naast kwaliteitsverbetering heeft

een vaste jaarlijkse afname van uitgangs-

materiaal een logistiek voordeel voor Agrico.

We kunnen hierdoor beter de behoefte naar

uitgangsmateriaal plannen en daarmee

concretere afspraken maken met de stammen-

telers. Ze weten dan wat er van hen verwacht

wordt. Bovendien kunnen ze er beter naar

toe werken omdat de afname structureel van

aard is.

Risicospreiding

We realiseren ons dat er ook in deze geschetste

werkwijze teleurstellingen zullen optreden, we

werken immers in/met de natuur. Als u onver-

hoopt een tegenvallende partij S heeft ontvangen,

is het mogelijk uw geplante SE partij die wel

goed is, het jaar erop nog een keer na te telen

samen met een nieuwe aangekochte partij S.

Ervan uitgaande dat die partij dan wel goed

is, bent u als teler niet duurder uit met uw uit-

gangsmateriaal. Koopt u niet ieder jaar nieuw

S-pootgoed dan loopt u het risico dat, wanneer

uw eigen SE tegenvalt, u voor uw gehele areaal

nieuw materiaal moet kopen. In plaats van

5 ton bestelt u dan in één keer 30 ton. Iets wat

nu ook voorkomt. U heeft dan meer kosten door

onder andere marge, transport en emballage.

Gezond uitgangsmateriaal

Agrico zet zich voor 100% in om gezond uit-

gangsmateriaal uit te leveren aan haar telers.

Kwaliteit uitgangs materiaal.

De eerste gedachten voor het areaal van 2011 beginnen al weer

vorm te krijgen. Als Agrico hebben we ons samen met de stammen-

telers weer een beeld gevormd over de kwaliteit van de percelen

met klasse S. Percelen met bacterie of virus zijn geschrapt. Voor

vrijwel alle rassen denken we over voldoende goed materiaal

te kunnen beschikken om deze herfst en winter uit te leveren.

Dit neemt helaas niet weg dat er soms teleur-

stellingen zullen zijn. Hoe beter wij een plan-

ning kunnen maken, hoe beter de kwaliteit en

hoe lager de kans op tegenvallers in de teelt

het daarop volgende jaar. Dit geldt dan ook

voor onze uiteindelijke afnemer, waar ook

in de wereld.

Het advies: ook al heeft u goed eigen uit-

gangsmateriaal, koop toch ieder jaar nieuw

S-pootgoed voor uw teelt in het daarop

volgende jaar. Dit om de risico’s te spreiden.

Agrico hoopt dan ook dat u dit wilt mee-

nemen in uw gesprekken met de buitendienst

over de areaalplanning van 2011. Samen

moeten we er de schouders onder zetten om

de kwaliteit van ons product te verbeteren

en de kosten te verlagen.

Peter Boutkan

[email protected]

17

106410014_AG_PM_Augustus2010_V4.indd 16-17 31-08-10 12:46

Page 10: Say potato, say - AgricoIn Noord-Afrika is het seizoen redelijk goed afgelopen. Ondanks de grotere importen van pootaardappelen hebben de telers redelijk geld voor hun consumptieaardappelen

18 19

Deze positieve trend aan het eind van het

seizoen heeft zich wel doorgezet. Door het

late voorjaar in Zuid-Europa werd er heel laat

gepoot. Diverse late rassen werden zelfs hele-

maal niet gepoot, omdat deze te laat klaar

zouden zijn. Ook bleef het lang koud en nat

in diverse teeltgebieden. Hierdoor werden de

afgelopen maanden veel hectares gerooid met

weinig tonnen tegen hoge prijzen. In tegen-

stelling tot andere jaren is de markt helemaal

“schoon”. We hebben op het moment van

schrijven (half augustus) geen last van import-

aardappelen die nog boven de markt hangen.

Vroege aardappelen

De markt van vroege aardappelen is daarom

ook goed. Er is vroeg dood gespoten om geen

gat te laten vallen tussen import en Neder-

landse oogst. Ook hier worden niet veel tonnen

geoogst, maar de huidige prijzen maken dat

zeker goed. Het gaat om het financiële saldo

per hectare. Ondanks de matige vraag door

de vakantietijd blijven de prijzen op een goed

niveau. Er zal dan ook snel geschakeld moeten

worden naar de hoofdoogst.

Exportpositie van Nederland

Vaak is een hoog prijsniveau nadelig voor onze

exportpositie en zonder export kunnen wij

als Nederland niet! Op dit moment worden

voor dit marktsegment hele goede prijzen

betaald en zijn de exportverwachtingen goed.

Er zal zeker vraag komen uit Oost-Europa en

Rusland. In verschillende delen van Rusland

is het heel droog en warm. In verschillende

landen in Oost-Europa heeft men daarentegen

te kampen met overstromingen door de vele

regenval.

Als Agrico zijn wij drie weken geleden begon-

nen met de eerste Nederlandse aardappelen

uit het zuidwesten. De rassen Ariëlle, Ditta en

Gourmandine liggen dus alweer in de Neder-

landse schappen. Vanuit onze andere teelt-

gebieden zal aansluiting worden gezocht om

de diverse programma’s gevuld te houden.

Het groeiseizoen

Het groeiseizoen kenmerkte zich in juli door

een periode van droogte en zeer hoge tempe-

raturen. Hierdoor ontstond er even paniek in

de markt, waardoor de prijzen fors opliepen.

De afgelopen drie weken is het echt aardap-

pelweer: temperatuur rond de 20 graden,

wisselend bewolkt en zo nu en dan een bui. De

meeste gewassen hebben zich dan ook redelijk

goed hersteld. Opvallend is het hoge tal. Hier-

door is er geen noodzaak om vroegtijdig dood

te spuiten. Toch is het belangrijk om tafelras-

sen niet te lang meer te laten groeien, omdat

de uiterlijke kwaliteit de komende weken sterk

zal teruglopen. Een niet onbelangrijk aspect

van een tafelaardappel!

De verwachting is dat de opbrengsten onder

het niveau van vorig jaar zullen uitkomen.

Over een week of zes zullen we dit exact weten

als alle proefrooiingen binnen zijn. De verwach-

te opbrengst in Frankrijk is 10% lager dan het

afgelopen seizoen en ook in Duitsland ligt de

verwachte minderopbrengst rond dit percentage.

Bovenstaande bespiegelingen geven een

positief gevoel en een absoluut beter uit-

gangspunt dan vorig jaar. Toch zal er veel van

afhangen hoeveel er de komende weken nog

gaat groeien. Wat zal de export doen? Hoe-

veel heeft Rusland nodig en is hier geld voor?

Kloppen de oogstverwachtingen in Duitsland

en Frankrijk?

De komende twee maanden zal de bodem

in de markt worden gezocht en gevonden.

Spannend!

Peter Dijk

[email protected]

Status Tafel aardappelen.

Een matig jaar, dat is de beste

omschrijving voor oogst 2009. Dit

was ook het gevoel op de telers-

vergadering. Een hele vlakke markt

zonder enige beweging. Er was een

kleine opleving in de laatste paar

weken van de tafelmarkt door een

tekort aan importaardappelen, maar

dit was helaas te laat.

Het is belangrijk om tafelrassen niet te lang meer te laten

groeien, omdat de uiterlijke kwaliteit de komende weken

sterk zal teruglopen. Een niet onbelangrijk aspect van een

tafelaardappel!

106410014_AG_PM_Augustus2010_V4.indd 18-19 31-08-10 12:46

Page 11: Say potato, say - AgricoIn Noord-Afrika is het seizoen redelijk goed afgelopen. Ondanks de grotere importen van pootaardappelen hebben de telers redelijk geld voor hun consumptieaardappelen

20 21

Op een prachtige zomerdag reisde ik af naar het gezellige West-Brabant. Ik had daar een afspraak met Alfred Braspenning, een pootgoedteler in Hoeven. Om 13.00 uur kwam Alfred samen met zijn zoontje aangefietst. Na onze kennismaking gaf Alfred een rondleiding over zijn bedrijf. “Dit gedeelte van Brabant is in 1930 ontgonnen”, startte Alfred. Het bedrijf, dat ligt tussen Zevenbergen en Roosendaal, is een echt familiebedrijf. Zijn vader heeft het in 1966 overgenomen van de opa van Alfred, “Wij zijn opgegroeid met de teelt van pootgoed”. Naast pootgoed teelt de familie al vanaf 1974 vollegrondsgroenten. Daarom heeft Alfred naast zijn vader en oom ook één vaste en twee losse krachten in dienst. “Door kool en pootaardappelen te telen, creëren we een vlakker arbeidsfilm”, aldus deze ondernemer. Terwijl we door de schuur lopen waar de sorteerinstallatie staat, vertelt Alfred over zijn achtergrond: “Nadat ik van school kwam heb ik in totaal een half jaar voor een werkgever gewerkt. Ik had het echter snel bekeken: dit is niets voor mij.” Vanaf toen is Alfred bij zijn vader gaan werken.

Deze kool levert hij in januari of februari af,

zodat hij de schuren vervolgens weer vol

kan rijden met gesorteerd pootgoed voor de

voorjaarslevering. Terwijl Alfred dit vertelt

komen zijn vader en de keurmeester binnen:

“Je Diamanten staan er schitterend bij”, zegt

de keurmeester lachend. Na een bakje kof-

fie rijdt hij naar het volgende perceel van de

maatschap. De één miljoen koolplantjes telen

ze zelf: “We kopen het zaad en zaaien het

vervolgens uit in hoge vroege gronden. Half

maart starten we met zaaien, om ze in mei

op te trekken en ze weer elders te planten.”

De familie doet dit om zelf te kunnen sturen

wanneer ze gaan planten. “Daarnaast is het

financieel een stuk aantrekkelijker en interes-

sant qua arbeidsplanning.”

20 hectare pootaardappelen per ras

Alfred legt uit dat hij in zijn bouwplan streeft

naar 20 hectare pootaardappelen per ras:

“Wij kopen ieder jaar ongeveer 1 à 1,5 hectare

S pootgoed aan. De hoeveelheid SE pootgoed

hangt af van ons eigen uitgangsmateriaal.”

Het SE pootgoed koopt hij altijd van een

andere teler dan waarvan hij zijn S’en heeft

aangekocht, om zo zijn risico te spreiden.

Uiteindelijk streeft Alfred ernaar om 60 à 70%

van zijn eigen pootgoed te kunnen gebruiken.

Omdat Alfred in het zuiden van Nederland

woont, is dit niet altijd makkelijk. “Naast dat

het bij ons altijd een paar graden warmer is en

er daardoor meer en eerder luizen voorkomen,

zijn wij omringd door consumptietelers. Het is

hier namelijk van origine een consumptiegebied.

Hierdoor is de kans op besmetting met virus

veel groter dan in gebieden waar alleen

pootgoedtelers zitten.”

Te veel pootgoed voor Russische roulette

De familie Braspenning koopt hun stammen

het liefst bij vaste stammentelers. “We bestel-

len ons pootgoed al jaren niet meer blind. In

overleg is er bij Agrico altijd veel mogelijk.”

Krijgen ze hun uitgangsmateriaal niet bij de

bekende telers, dan vindt Alfred het een soort

Russische roulette: “Je weet niet wat je bin-

nenkrijgt. De telers waar wij nu ons uitgangs-

materiaal van krijgen gaan zorgvuldig met

hun teelt om. Daarnaast is er contact op het

moment dat ze twijfelen.” Dat laatste geeft

voor Alfred al aan dat ze serieus met hun

product omgaan. “Iedereen kan een keer een

verkeerde partij hebben, maar de één gaat er

zorgvuldiger mee om dan de ander. Ik betaal

liever een dubbeltje meer voor goede stam-

men, dan goedkoop maar slecht uitgangsma-

teriaal”, aldus Alfred. De keuze waar hij zijn

uitgangsmateriaal koopt laat hij afhangen van

de ervaringen uit het verleden en ervaringen

van de telers in zijn omgeving. Ook buiten-

dienstmedewerker Jan van Eijken helpt hem

met de keuze voor het aan te schaffen

materiaal.

Pootgoedteler in consumptiegebied

De heer Braspenning teelt zijn pootaardap-

pelen tussen de consumptietelers: “Vroeger

hebben wij ook wel consumptie geteeld, maar

we zijn hiermee gestopt vanwege het rende-

ment.” Het pootaardappelen telen zit Alfred

in het bloed: zo startte zijn opa al in de jaren

vijftig met stammenteelt. Daarna is zijn vader

doorgegaan met aardappelvermeerdering op

het toenmalige 18 hectare grote bedrijf. Stam-

men telen doet Alfred niet meer. Het past niet

meer in de bedrijfsvoering. De omgeving leent

zich er hier minder voor dan andere gebieden

van Nederland. Hij vindt het daarom belangrijk

dat er voldoende S-telers zijn in Nederland.

“Het is belangrijk om te investeren in goede

S-telers!”, zegt Alfred serieus. “Zij moeten

zorgen voor een gezonde opbouw van een

ras en de gewenste kwaliteit waarborgen.”

Het opnieuw invoeren van de einddatum zou

van hem weer mogen.

Agrico verkoopt

Over Agrico is Alfred zeer te spreken: “Het

handelshuis biedt mij ruimte om te groeien.”

Dit ervaart de Brabander als zeer prettig. Hij

ziet Agrico als partner om zijn aardappelen te

verkopen. Daarnaast heeft hij de mogelijkheid

om te ondernemen. Het interview sluiten we

af tussen de kolen: “Er staat altijd een teler

tussen de aardappelen, dit is ook wel eens

leuk.” Na een foto te hebben geschoten van

Alfred op de scheiding van een veld boeren-

kool en rode kool, is het tijd om te gaan.

“Ze zijn spinazie aan het oogsten, ik wil er

nog even kijken”, zegt Alfred lachend terwijl

we afscheid nemen.

Mark Dieleman

[email protected]

Op het

erf van...

De familie

Braspenning.Bouwplan

In totaal heeft Alfred, die samen met zijn

vader de maatschap vervult, 125 hectare poot-

goed. Naast pootaardappelen heeft hij 60 tot

70 hectare groenten. Hiervan is het groot-

ste gedeelte kool (30 hectare), het overige

gedeelte wordt opgevuld met erwten, bonen,

spinazie en korrelmaïs. Ook hebben vader en

zoon 10 hectare tarwe en 10 hectare suiker-

bieten. In totaal heeft de familie 80 hectare in

eigendom. De rest van het land huurt Alfred

erbij. Veel van zijn land huurt hij rond Zeven-

bergen, vanwege de gunstige grondsoort in

dat gebied. Hij heeft land in een straal van 20

kilometer rondom zijn boerderij. Een gedeelte

van de grond is geruild met een varkenshou-

der voor het telen van korrelmaïs. Voorheen

teelden vader en zoon ook gewassen als

kapucijners, knolselderij, wortelen en andijvie.

Alfred: “Het is een kwestie van rendement.

Daarnaast moet het passen binnen het bouw-

plan en de arbeidsplanning. Hier zijn we dus

op den duur mee gestopt, maar het kan zo zijn

dat we er volgend jaar weer mee beginnen.”

Koolteelt

Naast aardappelen teelt de familie veel kool.

Van deze kool slaat de familie Braspenning

ongeveer 30 tot 40% zelf op. Alfred probeert

het zo te plannen dat hij eerst vroeg te sorteren

pootaardappelen in de koelcel stopt, om deze

na aflevering vervolgens te vullen met kool.

Agrico-teler Alfred Braspenning op één van zijn velden boeren- en rode kool.

20

Het bedrijf van maatschap Brasprenning.

De laatste schuur werd in 2008 bijgebouwd.

“Investeren in

goede S-telers!”

106410014_AG_PM_Augustus2010_V4.indd 20-21 31-08-10 12:47

Page 12: Say potato, say - AgricoIn Noord-Afrika is het seizoen redelijk goed afgelopen. Ondanks de grotere importen van pootaardappelen hebben de telers redelijk geld voor hun consumptieaardappelen

22 23

Bioselect aardappelen.

Status

Consumptieaardappelen

De telersvergadering werd dit keer niet, zoals

gebruikelijk, in de Warmonderhof gehouden,

maar in Wezep. Naast de bekendmaking van

de uitbetalingsprijzen werd er een inleiding

gehouden door Rens Koene van CêlaVíta.

Daarna was er een rondleiding door de ver-

nieuwde fabriek. De middag werd afgesloten

met een buffet. Een geslaagde middag en

avond!

Bezoek aan CêlaVíta

CêlaVíta is al jaren een belangrijke afnemer

van biologische aardappelen. Hierin is niets

veranderd na de verkoop van CêlaVíta aan

de Wernsing-groep. Rens Koene vertelde de

biologische telers dat CêlaVíta veel varianten

van biologische aardappelen maakt, waarvan

de biologische krieltjes en schijfjes de belang-

rijkste zijn. De aardappelen worden afgezet

naar met name de retail, maar ook grootver-

bruik is een belangrijke markt. De biologische

producten worden voornamelijk gemaakt

van Agria. Dit ras heeft een uitstekende

verwerkingskwaliteit en een gewaardeerde

gele vleeskleur.

Het seizoen

Vier weken geleden zijn de eerste aardappelen

in Nederland gerooid. Na een week drogen

om kwaliteitsrisico’s te voorkomen, zijn deze

aardappelen verpakt voor de Nederlandse

markt. Alle importaardappelen waren op dat

moment ook op. Niet alleen bij ons maar ook

in landen om ons heen. Een ‘schone’ markt.

En dat is een groot verschil met vorig jaar toen

er vrij lang is doorgegaan met importaard-

appelen, waardoor er later met onze eigen

aardappelen werd begonnen.

In Duitsland zijn de Primeur aardappelen uit

de vroege gebieden als de Pfalz voor een heel

stuk geruimd. Daarom zal er vanaf komende

week al worden begonnen met export naar

Duitsland. En dat is vroeg!

Door deze gezonde marktsituatie is het prijs-

niveau op dit moment goed. Een vragende

markt met nog weinig aanbod. Dit laatste zal

de komende weken veranderen. De meeste

percelen in Nederland, Duitsland en Frankrijk

zijn intussen gebrand en kunnen over een paar

weken worden gerooid. Dit zal een prijsdruk-

kend effect hebben, omdat iedereen voor deze

prijzen wil verkopen. Hoe ver de markt gaat

zakken en wat de bodem wordt, is nog moei-

lijk te voorspellen. Dit zal sterk afhangen van

de opbrengst in de genoemde landen en de

eventuele kwaliteitsproblemen. In Duitsland

verwacht men opbrengsten tussen de 7 en 40

ton met hier en daar veel doorwas. Frankrijk

verwacht 10% minder opbrengst dan vorig

jaar. Bij ons wisselt het tussen de verschillende

gebieden, maar op dit moment verwachten

wij ook 10% minder opbrengst ten opzichte

van het afgelopen seizoen. Over enkele weken

zullen wij dit, dankzij de proefrooiing, exact

weten en hierop onze positie kunnen bepalen.

Wel weten wij dat het tal dit jaar duidelijk

hoger was en we daardoor een fijner product

zullen hebben.

Het zal de komende weken spannend worden

of we voldoende kunnen rooien. De weers-

vooruitzichten zijn hiervoor niet geweldig.

Toch zullen we er met elkaar voor moeten zor-

gen dat dit gaat lukken. De afzetprogramma’s

lopen en deze mogen niet worden doorbro-

ken. Bovendien moet onze pool profiteren van

deze prijzen. Dat kan uiteraard alleen maar als

er voldoende wordt gerooid!

Peter Dijk

[email protected]

Het zal de komende weken spannend worden of we

voldoende kunnen rooien. Hier is firma Poppe bezig

biologisch pootgoed te oogsten. Het is toch nog

behoorlijk nat.

106410014_AG_PM_Augustus2010_V4.indd 22-23 31-08-10 12:47

Page 13: Say potato, say - AgricoIn Noord-Afrika is het seizoen redelijk goed afgelopen. Ondanks de grotere importen van pootaardappelen hebben de telers redelijk geld voor hun consumptieaardappelen

24 25

PPO Westmaas. Paulies Melissant was voor-

heen een vertegenwoordiger van Nedato, die

Marcel als klant had. Tegenwoordig valt het

evenement niet meer onder Nedato, maar

wordt het georganiseerd door PPO (Praktijk-

onderzoek Plant & Omgeving, onderdeel van

de Wageningen Universiteit) en de NAO. Zo

is het meer en meer een ontmoetingsplaats

geworden voor de keten. Paulies, die tegen-

woordig een eigen bedrijf heeft, is echter

altijd betrokken geweest.

Van relatiedag tot ontmoetingsplaats

voor keten

Zoals beschreven wil de organisatie ervoor

zorgen dat de keten elkaar ontmoet. Paulies

Melissant: “Daarom is het één dag. Je ontmoet

de mensen die je wilt ontmoeten.” Na een

joint venture tussen Nedato en Farm Frites

organiseerde Paulies de eerste relatiedag op

het terrein van de PPO Westmaas. Na het grote

succes in 2001, besloten de organisaties het in

2002 wederom te organiseren. Na drie succes-

volle jaren vond Nedato het tijd om het stokje

over te dragen aan de NAO. Het evenement

is namelijk een prachtige aangelegenheid om

aan het begin van het beursseizoen in con-

tact te komen met de achterban. Voor PPO is

dit evenement een goed instrument om haar

bedrijf als onderzoeksinstelling op de kaart te

zetten. “Het is als het ware een spin-off voor

meer onderzoek voor de aardappelteelt”,

aldus Marcel Tramper.

Bezoekers

In totaal hoopt de organisatie op 5.000 of meer

bezoekers. Of ze dit gaan halen heeft vaak veel

te maken met het weer. Van deze bezoekers is

het merendeel (ongeveer 90%) afkomstig uit

Nederland. Toch verwelkomen de organisatoren

steeds meer Belgische telers, die ook naar

Westmaas komen om een kijkje te nemen.

Mark Dieleman

[email protected]

Aardappel

demodag.2010

Al vanaf 2001 wordt het PPO terrein in

Westmaas om de twee jaar omgetoverd

tot een ontmoetingsplaats voor de

aardappelsector. Zo ook op 1 september.

Naast de lezingen, demovelden, rooi-

demonstraties en verladingen staat ‘het

elkaar weer ontmoeten’ centraal. Iedere

editie besteedt de organisatie veel tijd

aan een actueel thema. De organisatie

heeft de kredietcrisis als aanleiding

genomen om het thema ‘groei door

samenwerking’ centraal te zetten.

Twee organisatoren van de Aardappeldemodag

in Westmaas. Links Marcel Tramper, bedrijfsleider

van PPO Westmaas, rechts Paulies Melissant,

ooit vertegenwoordiger bij Nedato.

Het terrein van de Aardappeldemodag met ervoor

de 7 hectare aardappelen die tijdens de dag in

Westmaas geoogst worden.

Het programma

Op 1 september draait het op het PPO terrein

allemaal om aardappelen. De organisatie vindt

het ook belangrijk dat dit zo blijft. Paulies

Melissant, één van de organisatoren van deze

beurs: “We proberen het echte aardappelge-

voel te creëren. Het is een mix van activiteiten,

die zowel binnen als buiten plaatsvindt.”

Om ervoor te zorgen dat het terrein een

ontmoetingsplaats is, doet de organisatie er

alles aan om de brede aardappelsector warm

te laten lopen voor dit evenement. Zo is het

parkeren gratis en gemakkelijk, de toegang

kosteloos en krijgt iedere bezoeker een gratis

catalogus. De organisatie heeft namelijk geen

winstoogmerk, waardoor ze het evenement

laagdrempelig kan maken. Om het voor

bezoekers extra aantrekkelijk te maken om

te komen, zijn er tevens demonstraties en

informatieve lezingen.

De organisatie

Al vanaf het begin wordt de Westmaasbeurs

georganiseerd door Marcel Tramper en Paulies

Melissant. Marcel Tramper is bedrijfsleider van

De beursvloer van de Aardappeldemodag 2010.

106410014_AG_PM_Augustus2010_V4.indd 24-25 31-08-10 12:47

Page 14: Say potato, say - AgricoIn Noord-Afrika is het seizoen redelijk goed afgelopen. Ondanks de grotere importen van pootaardappelen hebben de telers redelijk geld voor hun consumptieaardappelen

26 27

Tafeltelers bezoeken

vroeg aardappelen

gebied.

PfalzIn lijn met 2006 en 2008 zijn de tafeltelers

van Agrico dit jaar wederom op buiten-

landse excursie geweest. Met 30 telers

en 4 Agrico-medewerkers vertrokken

ze op 7 juni richting Duitsland.

De meeste deelnemers kenden elkaar

van de vorige excursies, maar er waren

ook enkele nieuwe deelnemers. Op het

programma stond een bezoek aan een

gebied in Duitsland waar veel vroege

aardappelen worden geteeld: de Pfalz.

Dit gebied ligt ter hoogte van het zuiden

van Luxemburg. Kenmerkend voor het

gebied zijn vroege bewerkingsmogelijk-

heden van de grond en de kleine hoe-

veelheid regen die er gedurende het

jaar valt. Aan het begin van de zomer

is het vaak zo heet dat de meeste

gewassen stoppen met groeien. Het is

dus zaak er vroeg in het seizoen bij te

zijn. Een verslag van Robert Stokman,

één van de telers die meeging.

Na het bezoek aan deze grote coöperatie

bezochten we Kartoffelhandel Müller. De heer

Udo Müller zet, samen met zijn vrouw, de

aardappelen van gecontracteerde telers af.

Hij ontvangt aardappelen, sorteert ze, maakt er

grote partijen van en zet ze weer af. Hiervoor

heeft hij een grote bunkersorteerder staan. Hij

kan de aardappelen niet lezen (gebeurt al op

de rooimachine) en niet opslaan. Alles moet

dus zo snel mogelijk door naar de afnemer.

Na 8 weken topdrukte staat de installatie weer

10 maanden stil. Met de heer Müller bezochten

we ook enkele praktijkpercelen, waaronder

een perceel met Gourmandine die bedoeld zijn

om aan Leo de Kock te leveren voordat er

in Nederland geoogst kan worden. Met de

knollen was niets mis, alleen waren ze te klein

voor de tijd van het jaar. De teelt lag daar

ongeveer 10 dagen achter ten opzichte van

andere jaren.

Wat opviel bij beide bedrijven is dat de teler

goed wordt begeleid. De handelshuizen leveren

aan de telers het pootgoed, de bemesting en

de gewasbeschermingsmiddelen. Bovendien

komen ze wekelijks proefrooien. De meeste

telers hebben wel minimaal twee afnemers;

dit houdt iedereen scherp. Ook viel de bewer-

kelijkheid op. Zo waren we op een praktijkveld

waar steeds 16 rijen waren doodgespoten en

dan 2 niet. In het voorjaar had men de aardap-

pelen namelijk afgedekt met folie. Die 2 rijen

waren dat echter niet. Die moesten nu dus nog

een paar weken doorgroeien.

De middag werd afgesloten met een bezoek aan

een wijnboerderij met aansluitend een wijnproe-

verij. Precies toen de proeverij begon werd onze

groep één persoon groter: Jan van Hoogen sloot

zich bij ons aan. Hij was met de auto gekomen,

iets wat ons later nog van pas kwam.

Bezoek Weuthen

Op dag drie gingen we weer richting

Emmeloord. Onderweg bezochten we een

vestiging van Weuthen in Ameln. Hier worden

aardappelen opgeslagen, gesorteerd en even-

tueel gewassen afgeleverd aan diverse afnemers.

De aardappelen komen veelal af-land binnen.

Een deel wordt direct verwerkt en een deel

wordt opgeslagen in één van de moderne

aardappelcellen. Dankzij de bewaring kan

men bijna een jaarrond aardappelen leveren.

Door een misverstand was er geen lunch

geregeld. Toen we dit door kregen is Jan van

Hoogen direct op zoek gegaan en hij vond

een Chinees restaurant in de buurt. Hier heb-

ben we van een uitstekende lunch genoten.

Helaas kon er niet gepind worden, zodat Jan

na afloop nog meerdere geldautomaten langs

moest om voldoende geld te verzamelen. De

bus vertrok inmiddels met Adrie Omtzigt als

onderpand achterlatend. Gelukkig kon Jan

met zijn snelle auto Adrie weer bij ons terug-

brengen.

Op het afgesproken tijdstip arriveerden we

weer op de parkeerplaats aan de Duit. Al

met al was het jammer dat we door het late

voorjaar weinig oogstactiviteiten konden zien,

maar toch hebben we een aardige indruk

gekregen van de vroege oogst in de Pfalz.

Daarnaast leerden we elkaar weer wat beter

kennen. Ik ben benieuwd waar Peter Dijk ons

over twee jaar heen leidt!

Robert Stokman

De excursie

De reis verliep voorspoedig. We waren ruim

op tijd op onze thuisbasis voor twee nachten:

Heidelberg. Allereerst stond een excursie op het

programma: een bezoek aan het oude kasteel

van Heidelberg en een tour door de oude stad.

Het gezamenlijke programma werd afgesloten

met een goed diner. Waar we met de bus naar

het centrum werden gebracht, moesten we te

voet terug. Dan is drie kilometer nog een heel

eind voor sommigen! Uiteraard zijn er altijd

slimmeriken: zij pakten gewoon een taxi.

Bezoek aan Duitse handel in aardappelen

De tweede dag bezochten we twee vestigingen

van Maurer Parat in Dannstadt en Dirmstein.

Deze coöperatie levert en ontvangt het gehele

agrarische pakket. Ze ontvangen veel vroege

aardappelen, die vervolgens worden afgezet

in het hele land en daarbuiten. De weekprijs

wordt al aan het eind van de week ervoor

bepaald. Iets wat door zowel de lokale con-

currenten als door de afnemers gerespecteerd

wordt en veel rust in de markt geeft.

Dagelijks brengen telers vers gerooide aard-

appelen. In het begin van het seizoen zijn dat

groen gerooide aardappelen, maar al snel

gaat men over op doodgespoten aardappelen.

De aardappelen worden, indien nodig, gesor-

teerd, ingepakt, gepalletiseerd en gekoeld

klaargezet voor verzending. Telers leveren

slechts wekelijks afgesproken hoeveelheden.

Door het late voorjaar (ook daar) was er nog

maar één teler die aan het leveren was. Hij

bracht de aardappelen in zakken van 25 kg,

zo van de zakkenrooier. Ze werden bij Maurer

Parat op een pallet gelegd. Naast de lokale

oogst stonden er veel importpartijen uit de

meer zuidelijke landen. Iedere partij hebben

we uitgebreid geïnspecteerd.

Udo Müller geeft uitleg bij één van de percelen aardappelen. De tafeltelers van Agrico bekijken iedere partij aandachtig.

106410014_AG_PM_Augustus2010_V4.indd 26-27 31-08-10 12:47

Page 15: Say potato, say - AgricoIn Noord-Afrika is het seizoen redelijk goed afgelopen. Ondanks de grotere importen van pootaardappelen hebben de telers redelijk geld voor hun consumptieaardappelen

28 29

Stand van zaken genetische modificatie

in aardappel

Zoals met veel controversiële zaken in Europa

heeft de aanhoudende discussie over de voor-

delen versus de risico’s van transgenese geleid

tot erg veel regelgeving. Daarmee beoogden

wetgevers te voldoen aan zowel de wensen

van de voorstanders (ja, in principe kunt u

markttoelating van transgene rassen (GMO’s)

verkrijgen) als die van de tegenstanders (de EU

zal heel streng toetsen of er geen bezwaren

aan markttoelating kleven). Aanvragers dienen

dossiers op te bouwen waarmee zij kunnen

aantonen dat de risico’s op het gebied van

milieuveiligheid en voedselveiligheid aan-

vaardbaar zijn. Alleen al het dossier voor voed-

selveiligheid moet voorzien in een nauwkeurige

beschrijving van de genetische omgeving

waarin het ‘transgen’ terecht is gekomen, de

mate waarin het door de betreffende planten

wordt afgelezen, de genetische stabiliteit,

de precieze biochemische samenstelling van

het GMO ten opzichte van het uitgangsras,

waaronder in elk geval de samenstellingen van

bekende toxische verbindingen, mineralen, vi-

taminen, voedingswaarde etc. Verder: inschat-

tingen van hoeveelheden die naar verwachting

geconsumeerd kunnen worden, allergische

aspecten en vaak moeten ook resultaten van

dierproeven, meestal met ratten, worden

overgelegd om de afwezigheid van negatieve

effecten op de gezondheid aan te kunnen

tonen. Zo’n dossier opbouwen is extreem kost-

baar. Vaak wordt een bedrag van 25 miljoen

euro genoemd en dat is dan – in het geval van

aardappelen – voor één enkel ras. Als we dan

bedenken dat met één aardappelras hooguit

3 procent van de Europese marktvraag kan

worden bediend, is het eenvoudig te begrijpen

dat de regelgeving rond toelating van GMO’s

een enorme drempel vormt voor de toepassing

van transgenese. Tot nu toe heeft slechts het

aardappelras Amflora van de firma BASF deze

lange weg doorstaan en dan nog wel uitslui-

tend als zetmeelaardappel voor industriële

toepassingen buiten de voedselketen. Elders in

de wereld is de situatie voor aardappelen niet

heel anders. Europa zal heus niet overspoeld

worden met GMO varianten van aardappel-

rassen zoals wel eens wordt gedacht.

Cisgenese dan?

Een jaar of vijf geleden zijn onderzoekers van

de Plant Sciences Group van Wageningen UR

op het idee gekomen om de term cisgenese te

gaan hanteren. Cisgenese als tegenhanger van

transgenese betreft weliswaar exact dezelfde

techniek van genetische modificatie maar

beperkt zich tot de overdracht van genen

die uit dezelfde plantensoort afkomstig zijn

als waarmee wordt veredeld dan wel uit de

daarmee kruisbare soorten. Bij aardappel zou

het dus gaan om genetische modificatie met

genen van het ene naar het andere aardappel-

ras of van de ene naar de andere – botanische

– aardappelsoort. Omdat er bij cisgenese geen

natuurlijke barrières worden geslecht, zou

zware regelgeving achterwege kunnen blijven.

In het klassieke aardappelkweekwerk is

immers al een historie van 100 jaar veilig

gebleken ervaring. Cisgenese is dan ook

als zodanig aan politici gepresenteerd.

Zonder er al te diep op in te gaan, moet begre-

pen worden dat de vrijstelling van cisgenese

als geaccepteerde variant van genetische

modificatie vooral voor vegetatief vermeer-

derde gewassen een baanbrekende betekenis

zou kunnen krijgen. In de zaadvermeerderde

gewassen daarentegen bestaan voldoende

snelle kruisingsalternatieven voor cisgenese.

Vandaar dat de ontwikkelingen rond cisgenese

nadrukkelijk door Agrico Research en andere

aardappelkwekers maar ook door veredelaars

van bloemen en fruit gevolgd moeten worden.

De brief van de minister

Voor cisgenese lag er al een aanbeveling van

het adviesorgaan COGEM om de regelgeving

rond cisgenese, althans wat milieubezwaren

betreft, te minimaliseren. De minister van

VROM heeft daarop het Rikilt, instituut

voor voedselveiligheid van Wageningen UR,

gevraagd een advies uit te brengen over de

risico’s van cisgenese voor de voedselveilig-

heid. Dit instituut vragen om te evalueren of de

onderzoeken rond voedselveiligheid van GMO

zouden kunnen worden afgeschaft, zou kun-

nen worden vergeleken met de vraag aan de

Nederlandse Maatschappij tot Bevordering der

Tandheelkunde of het toelaatbaar zou zijn om

de halfjaarlijkse controle bij de tandarts af te

schaffen. Je moet als instituut wel heel erg ste-

vig in je schoenen staan om ten minste ten dele

je eigen bestaansrecht in twijfel te trekken. Het

advies van het Rikilt voor een generieke vrijstel-

ling van cisgenese luidde dan ook: niet doen.

Er zijn in het adviesrapport van Rikilt mijns

inziens twee essentiële argumenten die tegen

vrijstelling van cisgenese pleitten: [1] het

begrip ‘kruisbare soort’ valt niet te definiëren.

Een gen uit tomaat naar aardappel overbren-

gen zou transgenese zijn, want tomaat is niet

kruisbaar met aardappel, maar een gen van

zwarte nachtschade naar aardappel overbren-

gen zou cisgenese zijn, want het is ooit een

keer gelukt om dit giftige onkruid met het ras

Desirée te kruisen. En [2] de plaats op de chro-

mosomen waar het cisgene gen terechtkomt

is niet te voorspellen en daarmee ook niet

het effect van zo’n willekeurige genetische

gebeurtenis. Op 23 juli heeft minister Tineke

Huizinga dan ook aan de tweede kamer laten

weten dat ze op dit moment een vrijstelling

van cisgenese niet gepast vindt. Ze wijst er

vervolgens op dat cisgenese, als één van acht

nieuwe veredelingstechnieken, momenteel

ook door een commissie op Europees niveau

wordt beoordeeld. Het laatste woord is er dus

nog niet over gezegd. Voorlopig wacht Agrico

Research de ontwikkelingen af en zal – op

basis van ervaringen met transgenese uit het

verleden – pas handelen als ook het laatste

cisgene stof is neergedwarreld.

Sjefke Allefs

[email protected]

Cisgenese en de brief van de minister.

Na enige weken op een voedingsbodem met de juiste

plantenhormonen ontstaan uit de knolschijfjes de

eerste cisgene of transgene scheutjes die verder kunnen

worden opgekweekt.

In de erlenmeyer zit een kweekje van de bacterie

Agrobacterium tumefaciens welke het over te

dragen cisgen of transgen bevat. Verse knolschijfjes

worden hierin gedompeld.

Voor de oude Romeinen was Gallia Cisalpina het gebied aan de

Romeinse kant van de alpen; ruwweg de huidige Povlakte, en

Gallia Transalpina een heel groot gebied aan de andere kant

van de Alpen. De toevoegingen ‘cis’ en ‘trans’ worden sindsdien

vaker gekoppeld aan begrippen om respectievelijk zaken ‘aan deze

zijde’ en ‘aan de andere zijde’ te oormerken. Zo’n 20 jaar geleden

werd de term transgenese geïntroduceerd voor de toentertijd

nieuwe techniek om, met behulp van de bacterie Agrobacterium

tumefaciens, genen van de ene soort naar de andere soort over te

plaatsen. De techniek van transgenese is ook bekend geworden als

genetische modificatie c.q. genetische manipulatie en de discussie

over de wenselijkheid van toepassing van de techniek is sindsdien

niet meer verstomd.

Vanuit de kweek vijver

106410014_AG_PM_Augustus2010_V4.indd 28-29 31-08-10 12:47

Page 16: Say potato, say - AgricoIn Noord-Afrika is het seizoen redelijk goed afgelopen. Ondanks de grotere importen van pootaardappelen hebben de telers redelijk geld voor hun consumptieaardappelen

30 31

U, als lezer, kunt zich voorstellen dat wanneer

je hoort dat je naar Sevilla in Spanje gaat, je

direct denkt aan mooi weer, 30 graden, Spaan-

se wijn, stieren, sinaasappelen, aardappelen,

zonne-energie en natuurlijk een schitterende,

historische stad. En zo was het ook!

De eerste dag, onderweg van Faro (Portugal)

naar Sevilla, bezoeken we Bodega Sandrade

(1885), in de buurt van Huelva. We worden

ontvangen door de eigenaar en diens dochter,

die ons van alles over het bedrijf en de Spaanse

wijnbouw vertellen en ons een aantal wijnen

laten proeven. Aansluitend krijgen we een

heerlijke Spaanse maaltijd voorgeschoteld

waarbij, alle andere deelnemers ten spijt,

slechts één deelnemer een tafeldame krijgt

toegewezen. Na het eten reizen we door

naar het hotel in Sevilla om daar bij te komen

van een lange reisdag.

Handgemaakte chips

Dag twee bezoeken we, op weg naar het aard-

appelverwerkingsbedrijf Coprodur, een veld

Erika-aardappelen. De Erika groeit hier als een

mooie Spunta-achtige aardappel. Vervolgens

bezoeken we een nectarineverpakkingsbedrijf,

waarna we verder doorrijden naar Coprodur.

Daar aangekomen krijgen we een uitgebreide

rondleiding door een chipsproductie- en ver-

pakkingsbedrijf en zien we dat hier nog veel

‘met de hand’ gebeurt. Na dit bezoek gaan we

richting de lunch. De chauffeur is echter z’n

navigatie vergeten en wij zien hele delen van

Spanje 2 à 3 keer voorbijkomen, waaronder ook

een weiland met stieren. Uiteindelijk bereiken

we toch nog restaurant Don Pepe. Na deze

verlate, maar heerlijke lunch vertrekken we

richting hotel om ons voor te bereiden op de

avond. Deze brengt de gebruikelijke gezelligheid.

Dag drie gaan we naar boer Leonardo, één van

de grootste aardappeltelers in de regio Sevilla,

die ongeveer 220 hectare aardappelen teelt.

Hier liggen ook de proefvelden van Agrico. Op

het moment van aankomst zijn ze Agata’s en

Almera’s met de hand aan het rooien. Grote

groepen mensen rapen de aardappelen tussen

de grote kluiten vandaan, stoppen ze in plastic

manden, die vervolgens weer worden geleegd

in Big Bags. Dit alles gebeurt in een moordend

tempo, want men wordt per volle Big Bag

betaald. Ondanks de 1.400 mm regen ligt er

een mooie oogst op het land!

De teelt in Sevilla

Aardappelen, en ook andere gewassen, wor-

den op licht hellende velden geteeld. Deze

velden worden vanaf de bovenzijde bevloeid,

waarbij het water dat niet door de grond is

opgenomen aan de onderzijde weer wordt

opgevangen in het watersysteem. Het is onder

andere deze manier van telen die er voor

gezorgd heeft dat de op tijd geplante aardap-

pelen de 1.400 mm konden overleven. Dat er

veel minder geplant is, kwam doordat de regen

te vroeg viel en daardoor het land onbegaan-

baar werd.

De proef- en demonstratievelden

Dan zijn de proef- en demonstratievelden aan

de beurt. We krijgen een mooie proefvelden-

gids, waarin 45 rassen zeer uitgebreid worden

beschreven. Van resistentie tegen ziektes en

allerlei andere goede eigenschappen, tot het

aantal kilogram per hectare, alles driejaarlijks.

Van de gele Agata tot Zafira, van de rode

Aladin tot Rudolph en natuurlijk het fritesras

Fontane en het chipsras Mustang. De lokale

technische man van Agrico, Pepe Carbonell,

doet z’n verhaal en Ruurd en Wieger vertalen,

zodat wij het ook kunnen volgen en begrijpen.

Het volgende bezoek is aan een 400 hectare

grote sinaasappelboomgaard, waar we onder

andere heerlijke sinaasappelen mogen

proeven om vervolgens door te rijden naar

onze lunchlocatie. ’s Middags bezoeken we

een 30 hectare groot zonne-energieproject,

waar met behulp van spiegels zonnewarmte

wordt omgezet in stroom. Daarna gaan we

terug naar Sevilla, alwaar de avond wederom

naar wens verloopt.

De laatste dag bezoeken we onder begelei-

ding van een gids de Ibero-Amerikaanse

Expo ’29 en Expo ’92. Vervolgens maken we een

stadstoer langs allerlei bezienswaardigheden.

Na de koffie maken we een wandeltocht door

de stad, waarbij we onder andere het praal-

graf van Christoffel Columbus bezoeken. We

besluiten dit culturele hoogstandje op een ter-

rasje met wat tapas en een drankje. Wat een

schitterende stad! De terugreis dient zich aan

en dus stappen we op. Het was een bijzonder

mooie excursie!

Jurjen van der Velde

Pootgoedstudieclub bezoekt Spanje.

Woensdagmorgen 26 mei om 3.00 uur was het weer zover: de wekker

gaat af voor onze jaarlijkse buitenlandexcursie. Deze keer gaan we naar

Sevilla in Spanje. De week voor de excursie hebben we het reisinformatie-

boekje al thuisgekregen met daarin het volledige excursieprogramma

voor de komende 4 dagen. Op de deelnemerslijst zien we dat ons zeer

gewaardeerde bestuurslid Kees Rennen ook weer van de partij is, als

één van de 25. Verder een aantal pagina’s (8 om precies te zijn) met

informatie over de omgeving Andalusië, de historie, het klimaat, de

landbouw, de aardappel en het groeiseizoen tot nu toe. Uit het boekje

blijkt onder andere dat rondom Sevilla dit voorjaar heel veel regen is

gevallen. Alle te bezoeken adressen zijn bovendien voorzien van bijbe-

horende websites, zodat wij al even een bezoekje vooraf konden brengen.

Kortom ook dit jaar weer een prima excursiegids! De begeleiders

vanuit Agrico zijn deze keer onze nieuwe exportmanager aldaar

Ruurd Lindenbergh én Wieger van der Werff.

De studieclub bezoekt een veld Erika voor re-export. De technische man in Spanje, Pepe Carbonell, geeft uitleg.Bezoek aan een proefveld waarbij Wieger uitleg geeft over nieuwe rassen.

De studieclub luistert aandachtig naar de reisleidster die de groep door de stad Sevilla rondleidt.

106410014_AG_PM_Augustus2010_V4.indd 30-31 31-08-10 12:47

Page 17: Say potato, say - AgricoIn Noord-Afrika is het seizoen redelijk goed afgelopen. Ondanks de grotere importen van pootaardappelen hebben de telers redelijk geld voor hun consumptieaardappelen

Agrico

Postbus 70, 8300 AB Emmeloord

Duit 15, 8305 BB Emmeloord

T +31 (0)527 639911 / E [email protected]

I www.agrico.nl

Saypotato,

say

106410014_AG_PM_Augustus2010_V4.indd 32 31-08-10 12:47