Satelliet technologieHistoriek V1/HS-20021 SATELLIETTELEVISIE EN -RADIO ONTVANGST -RADIO ONTVANGST...

Satelliet technologie Historiek V1/HS-2002 1

SATELLIETTELEVISIE ENSATELLIETTELEVISIE EN -RADIO ONTVANGST-RADIO ONTVANGST

ONTVANGSTTECHNIEK VIA SATELLIET

De satelliethistoriek 1945 - 2000


DE SATELLIET HISTORIEK1945: Eerste studies door de Brit Arthur C. Clarke. Hij bedacht de geostationaire baan voor communicatiesatellieten. Hij baseerde zich op de wetten van de Duitse Astronoom Johannes Kepler (1571-1630) en berekende dat, wanneer een satelliet zich op een hoogte van 36.000km in het vlak van de evenaar bevindt, synchroon met de aarde meedraait.

Originele tekening van A. C. Clarke als suggestievoor drie satellieten. De drie satellietposities gezien vanuit een

denkbeeldig punt boven de noordpool.

Vandaar de benaming van Clarke-belt of Clarke-gordel!


Het verband tussen de omlooptijd en de snelheid van een satellietlichaam ten opzichtevan de afstand van het middelpunt van de aarde.

Gelijke tred met de aarde is geosynchroon of geostationair als de afstand satelliet tot de aarde boven de evenaar 36.000km is.


1955: John Pierce berekent de relaties tussen vermogen, antennewinst bandbreedte, ontvangspecificaties en baanparameters en toont aan dat geostationaire satellieten een belangrijke rol zullen spelen in de toekomstige communicatie. 1957: 4 oktober om 06h00 Moskouse tijd wordt door Rusland de EERSTE satelliet gelanceerd: DE SPOETNIK I.

Werd gelanceerd op een gemodifieerde V2-raket De satelliet was een stalen bol van 580mm diameter en woog 83,6kg Binnenin was enkel een zender voorzien die om de 0,4s een beep- toon uitzond.

1957: 3 nov wordt met succes de SPOETNIK II gelanceerd (508kg).

Over de gehele wereld veroorzaakte dit geslaagd project een golf van opwinding:Rusland lanceert een tweede satelliet die maar liefst een halve ton weegt terwijlAmerika met moeite zijn raket van de grond krijgt!

1958: 15 mei de SPOETNIK III (1.327 kg) als ruimte laboratorium.


Voorstelling van de eerste satelliet door Rusland aan Amerika.


De eerste satelliet de Spoetnik-I die de legendarische beep-toon uitzond.


Het inwendige van de eerste satelliet: een zendertje en een batterij.


Voor Amerika een echte tegenslag.Zij waren reeds vanaf 1955 gestart met de studie maar krijgen hunsatelliet niet van de grond: • 6 dec 1957: Vanguard I valt na lancering terug op het platform• Vanguard II spatte op 7km hoogte uit mekaar.

Amerika wilde voor zich hoe dan ook de eer van het lanceren van eensatelliet op de mouw van de Amerikaanse zeemachtzeemacht spellen.

Het lukt hen niet ……..

De Duitser Werner von Braun (1912-1977), na de oorlog aangetrokkendoor de Amerikaanse wetenschappers, had een raket waarmee kon gelanceerd worden. Werner Von Braun was toen zeer actief in deAmerikaanse landmacht.

Tijdens deze tweestrijd tussen de Amerikaanse Luchtmacht en Landmacht lanceert Rusland als eerste land zijn satelliet.


31 jan 1958: Amerika lanceert met succes de eerste satelliet: de EXPLORER-1 met een raket van von Braun.

17 mrt 1958: lancering van de Vanguard met meetapparatuur aan boord en toonde aan dat de vorm van de aarde een peer was.

18 dec 1958: lancering van de eerste communicatie satelliet de SCORE (Signal Communications bij Orbitting Relay Equipment).

Aan boord was een bandopname van de toenmalige Amerikaanse president Dwight Eisenhouwer met zijn kertboodschap.

Radioamateurs en wetenschappers waren er getuigen van.


1962: 10 juli de lancering van de eerste comunicatiesatelliet de TELSTAR 1 waarmee voor het eerste een televisieprogramma werd doorgestuurd. Door het NIET stationair karakter van de satelliet kon maar 18min zendtijd na mekaar verzekerd worden.

1963: 14 feb de eerste geoastionaire satelliet de SYNCOM-1 wordt met succes gelanceerd maar viel onmiddellijk de zender uit. Op 26 juli wordt de SYNCOM-2 gelanceerd en kon voor het eerst continu één televisiekanaal uitgewisseld worden . De derde SYNCOM-3 (19 aug 1964) werd toegepast voor het doorgeven van de opnamens Olympische Spelen in Tokyo.

1964: Met het succes van deze satelliet was het duidelijk dat de actieve satelliet het product was. De Internationale telecommunicatie satelliet organisatie (INTELSAT) wordt opgericht. 11 landen nemen van bij de start deel. De SYNCOM satellieten waren geostationair.


1965: Rusland past als eerste de satelliet toe voor het permanent doorgeven van een televisieprogramma, de Moniya-I.

1965: Op 6 april werd de eerste geostationaire satelliet de ‘Early Bird’ gelanceerd die één televisie programma OF 240 telefoonver- verbindingen doorgaf. Voor de ontvangst is een reflector tussen 10 tot 20m diameter nodig (in dienst op 28 juni 1965).

De eerste geostationaire satelliet Early Bird.

De Early Bird was de voorloper van de Intelsat I satelliet.


1966: Lancering van de 3 satellieten volgens het plan van Clarke. Heel wat problemen hebben op het project vertraging zodat pas in 1969 de 3 satellieten in dienst komen. Er ontstond een wereldomspannend communicatie- en TV netwerk.

1969: 20 juli waren 600 miljoen TV-kijkers getuige van de eerste stap op de maan. Deze signalen werden uitgezonden vanaf de natuurlijke satelliet, de maan, naar een ontvangstation op de aarde.

Einde jaren 60: Het bewustzijn groeit om de geostationaire satellieten te gebruiken voor radio en TV ontvangst.


Vanaf 1971: INTELSAT lanceert zijn verschillende communicatiesatellieten.

Half jaren 70: Europa (Frankrijk – Duitsland) lanceert zijn communicatiesatellieten de Symphony 1 op 19 dec 1974 en later de 2. Hier wordt voor het eerst de 3-asige satelliet- stabilisatie toegepast.

1977: Op 30 juni wordt door de ESA (Europese ruimtevaart- organisatie) een eigen satelliet voor Europese gelanceerd. 13 sept 1977: mislukte lancering van de OTS-1 (ontploffing van de raket). De tweede poging op 11 mei 78 lukt. Het was een experimentele voorloper van de ECS.

1977: De Eutelsat organisatie wordt opgericht met doel alle Europese landen te voorzien van televisiebeelden. Ieder land kon een kanaal op deze satelliet huren.


Belangrijk in 1977: de WARC’77, georganiseerd door de ITU (Internationale Telecommunicatie vereniging) en vond plaats in Genève.

De World Administrative Radio Conferentie, gehouden in 1977, specifieert normen voor private satellietontvangst.

Hierbij zouden de bestaande televisienormen PAL, SECAM en NTSC van het schouwtoneel verdwijnen omdat deze normen onvoldoende kwaliteitsoverdracht konden garanderen:

Lancering van hoge vermogen satellieten voor directe ontvangst

Zeer groot vermogen om met kleine installatie goede ontvangst te hebben

Nieuwe en betere normen moeten toegepast worden (de MAC-norm)

Europese richtlijnen verplichten de omroepen de nieuwe norm toe te passen.

250W per kanaal in de 12GHz-band en 4 TV en 1 radio (DSR) kanalen per land.


Onenigheid en geharrewar ………Onenigheid en geharrewar ………

In 1982 beslist Luxemburg zijn eigen satellietorganisatie op te richten.

Als reactie tegen deze plannen richten Frankrijk en Duitsland hun TDF 1satellietproject op. De Franse president Mitterand zaaide onrust tussen de Franse aandeelhouders en de CLT en kan de onderneming er toe tebewegen het idee te laten varen. In ruil zou de CLT een aantal kanalen op de TDF 1 satelliet krijgen.

In 1985 slaagde Luxemburg erin zijn satellietorganisatie op te zichten: SES: Societé Européene des Satellites.SES: Societé Européene des Satellites.

De CLT krijgt zware slagen: Na de regeringswissel in 1986 schrappende Franse conservatieven alle toegekende televisiekanalen.De toen beloofde TDF-1 kanalen kon de CLT dus vergeten!


1986: De Europese gemeenschap publiceert de richtlijn waarbij de MAC- norm verplicht wordt als satelliet televisienorm.

Frankrijk-Duitsland startten de eerste commerciële televisie via satellietvolgens de WARC’77; Ze hebben alle wind in de zeilen met de pasgepubliceerde richtlijn.

De eerste satelliet wordt hiervoor eind november 1987 gelanceerd:de krachtige TDF-1 satelliet.100.000-den reflectoren werden in gereedheid gebracht. Het zou deeerste satelliet zijn waarmee private televisieontvangst mogelijk was.

Helaas, ……. Na de perfecte lancering weigert één van de twee zonne-panelen te ontplooien en blijft halverwege steken voor de uitzend- antenne van de satelliet. Het instrument dat miljarden had gekost wordteen nutteloos ruimtewrak!Het is zeker, …… de satelliet is verloren.


Nieuwe tuigen worden gebouwd: De TVSAT 2 (Duitse makelij) De TDF 1 en TDF 2 (Franse makelij) Olympus, TELE-X behoren tot dezelfde groep.

Alhoewel ze niet goed wisten of deze hoogvermogensatellieten nogzin hadden ?

Duitsland Telecom had intussen hun eerste communicatiesatelliet, deKopernikus I, gelanceerd en in dienst. Ze had meer kanalen en mindervermogen per kanaal.

Na lancering van de hoogvermogen DBS bleek dat deze technologieniet in orde was. Kort na de indienstname vallen verschillende kanalen uit. En iedere satelliet had slechts 4 kanalen van 250Waan boord.


Nog steeds geen gepaste satelliet voor de televisieontvangst. De kanalendie blijven werken op de hoogvermogen satellieten zenden in D2-MAC.

1988: Voor SES was de zaak duidelijk:Ses heeft het volledige schouwspel gevolgd en vindt dat die zwaresatellieten verder geen zin hebben:

De ontvangstapparatuur wordt gevoeliger De reflectoren worden kleiner Particulieren kopen die nieuwe MAC-norm decoders niet De MAC-decoders waren moeilijk verkrijgbaar.

De SES wil een moderne satelliet bouwen met slechtsDe SES wil een moderne satelliet bouwen met slechts 50W per kanaal maar wel 16 kanalen per satelliet! 50W per kanaal maar wel 16 kanalen per satelliet!

De ASTRA 1A satelliet wordt ontworpen, gebouwd en gelanceerd op11 nov 1988 en komt op 5 feb 1989 in dienst. Alle kanalen functioneren!


De uitzendnorm blijft in de bestaande PAL-norm. De dure enmoeilijk verkrijgbare D2-MAC decoders zijn overbodig!

De eerste uitzendingen lopen perfect en in zeer korte tijd zijnalle kanalen van de satelliet verhuurd.Heel Europa is getuige van de goed kwaliteit.

De satellietinstallaties schieten als paddestoelen uit de grond, ookin België wanneer Nederland het plan bekend maakt om verschillendenederlandstalige programma’s uit te zenden via de ASTRA satelliet.

1990: SES lanceert de ene satelliet na de andere, allen met succes. Ze worden in dezelfde geostationaire positie geplaatst 19,2°O.


Tussen 1990 en 1998: Intelsat vervangt zijn ‘oude’ generatiesatellieten maar ook deze blijven beperkt in toepassing:Communicatie tussen de aangesloten landen, geen rechtstreekseparticuliere ontvangst.

1992: Eutelst gaat in tegenoffensief tegen ASTRA en copositioneert6 satellieten voor radio en TV ontvangst op 13°O.


Door de jaren heen….. modellen van geostationaire satellieten met hun lanceringsdatum.


Televisie en radio uitzendingen via satelliet nemen in belang sterk toe.Er worden digitale technieken ontwikkeld om de zeer dure huurprijsvan de satellietkanalen te drukken.Er worden specifieken kanalen gebruikt voor radio, of voor televisie,nu technieken die radio en TV gemengd met zeer hoge kwaliteitkunnen doorgeven.Er wordt gezocht naar uitzendsystemen die satellietontvangst moetmogelijk maken voor draagbare radio ontvangers. Satelliettelevisie zou verhuizen naar de 21GHz (Ka-) band, internetkrijgt breedbandige kanalen om met zeer hoge snelheid te kunnencommuniceren.Zenden en ontvangen via satelliet wordt zeer binnenkort beproefd. Hiervoor worden nu reeds satellieten gelanceerd.

Satelliet technologieHistoriek V1/HS-20021 SATELLIETTELEVISIE EN -RADIO ONTVANGST -RADIO ONTVANGST...

Documents

Transcript of Satelliet technologieHistoriek V1/HS-20021 SATELLIETTELEVISIE EN -RADIO ONTVANGST -RADIO ONTVANGST...