Sanitair installateur - loodgieter

STUDIE 182

BEROEPSOPLEIDINGSPROFIEL

Sanitair installateur - loodgieter

BEROEPSOPLEIDINGSPROFIEL

Sanitair installateur - loodgietersector: metaal - elektriciteit - kunststoffen

subsector: metaal

Sectorcommissieberoepsopleidingsprofielen

metaal - elektriciteit - kunststoffenvan de Vlaamse Onderwijsraad

D/2001/6356/8

BEROEPSOPLEIDINGSPROFIEL SANITAIR INTALLATEUR - LOODGIETER

I N H O U D

1 I N L E I D I N G 1

1.1 Identificatie van het beroepsopleidingsprofiel 11.1.1 Gegevens beroepsprofiel1.1.2 Gegevens beroepsopleidingsprofiel

1.2 Opdracht 11.2.1 Opdrachtgever1.2.2 Doelstellingen

1.3 Ontwikkelingsproces 2

1.4 Legitimatie 2

2 S I T U E R I N G V AN D E O P L E I D I N G E N 3

2.1 Gegevens uit de beroepenwereld 32.1.1 Beroepenstructuur2.1.2 Geraadpleegde beroepsprofielen

2.2 Gegevens uit de opleidingenwereld 32.2.1 Opleidingenaanbod2.2.2 Regionale spreiding opleidingen en tewerkstelling

2.3 Verantwoording van het te ontwikkelen beroepsopleidingsprofiel 5

3 H E T B E R O E P S O P L E I D I N G S P R O F I E L 7

3.1 Benaming van het beroepsopleidingsprofiel 7

3.2 Globale omschrijving van het beroepsopleidingsprofiel 7

3.3 Concrete vertaalslag 73.3.1 Bijeenbrengen van de relevante beroepsprofielen3.3.2 Evaluatie van de taken uit het beroepsprofiel3.3.3 Selectie van takenclusters en taken3.3.4 Formulering van vaardigheden met de bijbehorende kennis,

inhouden en context3.3.5 Concrete uitwerking van de vertaalslag3.3.6 Beroepshoudingen3.3.7 Contextgegevens

3.4 Niveau van het beroepsopleidingsprofiel 28

4 B I B L I O G R AF I E 29

BEROEPSOPLEIDINGSPROFIEL SANITAIR INSTALLATEUR - LOODGIETER

5 L I J S T V AN D E M E D E W E R K E R S 29

Bijlage 1: beroepenstructuur 31

BEROEPSOPLEIDINGSPROFIEL SANITAIR INSTALLATEUR - LOODGIETER 1

1 I N L E I D I N G

1.1 Identificatie van het beroepsopleidingsprofiel

1.1.1 Gegevens beroepsprofiel

Sector : mechanica-elektriciteit-kunststoffenSubsector : metaalBeroep : sanitair installateurBeroepsprofiel : sanitair installateurGelegitimeerd door : koepelcommissie opleidingsprofielen

op : 30 januari 1998

1.1.2 Gegevens beroepsopleidingsprofiel

Sectorcommissievaste kern : MECHANICA-ELEKTRICITEIT-KUNSTSTOFFENuitgebreide commissie : SANITAIR INSTALLATEUR-LOODGIETER

Studiegebied : KOELING EN WARMTEBenaming van het profiel : SANITAIR INSTALLATEUR-LOODGIETER:

1 SANITAIR INSTALLATEUR2 INSTALLATEUR VAN VERWARMING MET

GAS MET INDIVIDUELE TOESTELLEN3 INSTALLATEUR METALEN DAKBEDEKKIN-

GENLegitimator : Afdeling TSO/BSO

: Afdeling BuSO: Raad voor Volwassenenonderwijs

Datum : Afdeling TSO/BSO: 27 april 2001: Afdeling BuSO: 17 mei 2001: Raad voor Volwassenenonderwijs: 15 mei 2001

1.2 Opdracht

1.2.1 Opdrachtgever

De koepelcommissie Opleidingsprofielen stelde op de vergadering van 16 okto-ber 1997 de vaste kern van de sectorcommissie opleidingsprofielen Mechanica-elektriciteit-kunststoffen samen. De sectorcommissie werd op 30 januari 1998uitgebreid met het oog op de ontwikkeling van een beroepsopleidingsprofiel naaraanleiding van het beschikbare beroepsprofiel Sanitair installateur (SERV-FVB,1997).

1.2.2 Doelstellingen

1 De uitbouw van het onderwijs optimaal verzekeren.2 De opleiding beter laten aansluiten bij de arbeidsmarkt.3 De uitstroom van gekwalificeerde sanitair installateurs-loodgieters verhogen.

Een afgestudeerde, die de vaardigheden beheerst, moet voldoen aan de be-roepsvereisten van een beginnend sanitair installateur-loodgieter (sanitair instal-lateur, installateur verwarming met gas met individuele toestellen en installateur

BEROEPSOPLEIDINGSPROFIEL SANITAIR INSTALLATEUR - LOODGIETER2

metalen dakbedekkingen) zoals opgesomd in het hierna volgend beroepsoplei-dingsprofiel.

1.3 Ontwikkelingsproces

Het beroepsopleidingsprofiel wordt samengesteld op basis van een handleidingvoor het schrijven van beroepsopleidingsprofielen voor het secundair onderwijsen het volwassenenonderwijs, ontwikkeld door de Dienst voor Onderwijsontwik-keling. Het is afgeleid van het beroepsprofiel ‘sanitair installateur’. De werk-groepmethode wordt toegepast.De eerst voorgestelde beroepsopleidingsprofielen werden niet door de afdelingTSO-BSO aanvaard.De werkzaamheden werden opnieuw opgestart op 15 september 2000. Tijdensdie vergadering werd samen met de sociale partners afgesproken alleen het ni-veau van de sanitair installateur-loodgieter als werknemer, conform het beroeps-profiel, te ontwikkelen. De sectorcommissie vergaderde op:donderdag 26 oktober 2000 (10 tot 16 uur)woensdag 8 november 2000 (10 tot 16 uur)donderdag 7 december 2000 (10 tot 16 uur).

De deelkwalificatie ‘Installateur metalen dakbedekkingen’ komt ook voor in hetberoesopleidingsprofiel Dakdekker. Deze deelkwalificatie werd gezamenlijk metde uitgebreide sectorcommissie Bouw-Hout-Decoratie: Dakdekker ontwikkeld.Deze gemengde sectorcommissie vergaderde op:vrijdag 19 januari 2001 (10 tot 16 uur)dinsdag 13 februari 2001 (13.30 tot 16.30 uur)donderdag 22 maart 2001 (10 tot 16 uur)maandag 23 april 2001 (10 tot 12.30 uur).

1.4 Legitimatie

De afdeling TSO/BSO, de afdeling BuSO en de Raad voor Volwassenenonder-wijs legitimeren het beroepsopleidingsprofiel. Het BOP wordt als advies aan deoverheid voorgelegd.


2 S I T U E R I N G V AN D E O P L E I D I N G E N

2.1 Gegevens uit de beroepenwereld

2.1.1 Beroepenstructuur

Als bijlage 1 vindt u een voorlopige beroepenstructuur zoals die door het Fondsvoor de Vakopleiding in de Bouwnijverheid (FVB) opgesteld werd (situatie op 15februari 2000).

2.1.2 Geraadpleegde beroepsprofielen

Het beroepsprofiel Sanitair installateur opgesteld door de SERV in opdracht vanhet Fonds voor Vakopleiding in de Bouwnijverheid (1997) is de basis voor het be-roepsopleidingsprofiel Sanitair installateur-loodgieter1.

Het beroepsprofiel omschrijft het beroep van Sanitair installateur als volgt (BPp.13):‘De sanitair installateur gas en water legt leidingen door het bewerken en verbin-den van de buizen d.m.v. lassen, solderen, aan elkaar schroeven, koud lassen ofdoor andere methoden. Hij staat eveneens in voor de herstellingen en het onder-houd aan de installaties zoals het ontstoppen van verstopte leidingen.De aannemer van zinkwerken en metalen dakbedekkingen plaatst dakgoten enhemelwaterafvoeren en brengt metalen dakbedekking aan door het verbindenvan bladen of banen metaal met staande naad of roefnaad. Ook hij staat in voorde herstellingen en het onderhoud van de dakbedekkingen en toebehoren.'In het beroepsprofiel wordt uitgegaan van beroepsbeoefenaar die tewerkgesteldis binnen de gemiddelde onderneming (p. 12).

2.2 Gegevens uit de opleidingenwereld

2.2.1 Opleidingenaanbod

Leerlingen/cursisten die een opleiding voor sanitair installateur-loodigieter (of eendeel ervan) willen volgen, kunnen daarvoor in het voltijds en het deeltijds be-roepssecundair onderwijs (BSO, DBSO), het buitengewoon secundair onderwijsen in het volwassenenonderwijs terecht.Buiten het onderwijs worden opleidingen aangeboden door VDAB en VIZO.

2.2.1.1 Overzicht van het met het beroepencluster direct overeenstemmendeopleidingenaanbod

Het BSO biedt binnen het studiegebied Koeling en warmte in de 3e graad de stu-dierichting Centrale verwarming en sanitaire installaties aan en in het 3e leerjaarvan de 3e graad de studierichting Non-ferrometalen dakbedekkingen.

Het secundair onderwijs voor sociale promotie organiseert in het studiegebiedKoeling en warmte de afdelingen Sanitaire installaties en Centrale verwarming ensanitaire installaties.

1 Het beroepsopleidingsprofiel heet Sanitair installateur-loodgieter omdat het de sectorale beroepsbekwaam-

heden beschrijft zoals die opgesomd staan in het KB van 14 april 1975 (KB tot bepaling van de uitoefe-ningsvoorwaarden van zelfstandige beroepswerkzaamheden die behoren tot de intersectorale categorie vande bouw).


In het deeltijds secundair beroepsonderwijs (DBSO) komen de benamingenMonteur sanitaire installaties, Dakwerker* en Dakbedekker voor.De opleiding met een * wordt ook in het systeem van jongerenleerlingenwezen(JLW) aangeboden in samenspraak met het paritair leercomité voor metaal.

Het buitengewoon secundair beroepsonderwijs (BuSO) biedt in OV3 de kwalifica-tietechniek Sanitaire installaties aan.

S c h e m a t i s c h o v e r z i c h t v a n h e t a a n b o d

GO CVPO OVSG VSKOVoltijds ✗ ✗ ✗ ✗

Deeltijds ✗ - ✗ ✗

BuSO ✗ - ✗ ✗

OSP - - ✗ ✗

De Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling en Beroepsopleiding (VDAB) orga-niseert de opleidingen Sanitair installateur en Dakdekker.

Het Vlaams Instituut voor Zelfstandig Ondernemen (VIZO) organiseert de oplei-dingen Zinkwerker - plaatser van metalen dakbedekkingen van gebouwen, Sani-tair installateur - loodgieter en Installateur voor gasverwarming met individueletoestellen, alledrie zowel in de vorm van een ondernemersopleiding als in leertijd.

2.2.1.2 Overzicht van het met het beroepencluster aanverwanteopleidingenaanbod

Het studiegebied Koeling en warmte omvat in de derde graad BSO de studierich-ting Koelinstallaties, in de derde graad TSO studierichting Koel- en warmtetech-nieken, in het 3de leerjaar van de derde graad BSO de studierichtingen Koeltech-nische installaties en Verwarmingsinstallaties en in het 3de leerjaar van de derdegraad TSO de studierichtingen Industriële koeltechnieken en Industriële warmte-technieken.Het 3e leerjaar van de derde graad biedt in het studiegebied Bouw de studierich-ting Dakwerken BSO aan.

In het deeltijds secundair beroepsonderwijs (DBSO) komen de benamingenMonteur verwarmingsinstallaties en Dakafdichter voor.

In het buitengewoon secundair beroepsonderwijs (BuSO) wordt in OV3 de kwali-ficatietechniek Centrale verwarming aangeboden.

De Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling en Beroepsopleiding (VDAB) biedtde opleidingen Installateur CV en Dakafdichter platte daken aan.

Het Vlaams Instituut voor Zelfstandig Ondernemen (VIZO) organiseert de oplei-ding Installateur van centrale verwarming.

2.2.1.3 Onderzoek naar de bevolking van de opleidingen

In het schooljaar 1999-2000 volgden in het voltijds beroepsonderwijs1 028 leerlingen (1 025 jongens en 3 meisjes) de studierichting Centrale verwar-ming en sanitaire installaties waarvan 331 leerlingen (329 jongens en 2 meisjes)in de 2e graad en 697 in de 3e graad (696 jongens en 1 meisje);33 jongens in de 3de graad de studierichting Sanitaire installaties;19 jongens in het 3de leerjaar van de 3de graad de studierichting Dakwerken;geen enkele leerling de studierichting Non-ferrometalen dakbedekkingen in het3de leerjaar van de 3de graad.


In het stelsel van kapitaliseerbare eenheden in het secundair onderwijs voor so-ciale promotie volgden in het eerste semester van het schooljaar 1999-2000 19mannen de afdeling Centrale verwarming en sanitaire installaties (in het lineaironderwijs) en 150 cursisten (145 mannen en 5 vrouwen) de afdeling Sanitaire in-stallaties (65 in het lineair onderwijs en 85 in het modulair onderwijs).

Op 1 februari 2000 volgden, volgens een bevraging bij de coördinatoren, 29 jon-gens de opleiding Monteur sanitaire installaties (waarvan 16 officieel niet wer-kend), 11 jongens de opleiding Dakbedekker en 2 jongens de opleiding Dakwer-ker.

In het buitengewoon secundair beroepsonderwijs (BuSO) volgden in het school-jaar 1998-1999 in OV3 107 leerlingen (105 jongens en 2 meisjes) de kwalifica-tietechniek Sanitaire installaties.

Bij de VDAB namen in samenspraak met het Fonds voor de Vakopleiding in deBouw in 1999 70 cursisten deel aan opleidingen ‘Installateur sanitair-zinkbewerker’ en ‘Sanitair binnenafwerking bouw’;In 2000 namen 45 cursisten deel aan opleiding ‘Dakdekker'.

Bij VIZO volgden in 1999:18 mannen de opleiding Zinkwerker-plaatser van metalen dakbedekkingen (E17);116 mannen en 1 vrouw een opleiding Zinkwerker-plaatser van metalen dakbe-dekkingen. Sanitair (E17E18);31 mannen en 1 vrouw de opleiding Zinkwerker-plaatser van metalen dakbedek-kingen (E17KO2);98 mannen en 1 vrouw de opleiding Sanitair installateur-loodgieter (E18);4 mannen de opleiding Installateur voor gasverwarming met individuele toestellen(E21).

2.2.2 Regionale spreiding van het opleidingenaanbod en de tewerkstellingin Vlaanderen en het Brussels Gewest

Zowel het opleidingenaanbod als het tewerkstellingsaanbod is over de hele regioverspreid.

2.3 Verantwoording van het te ontwikkelen beroepsopleidings-profiel

De fase waarin het beroepsopleidingsprofiel ontwikkeld wordt, biedt sociale part-ners en opleidingsinstanties (binnen en buiten onderwijs) het platform om samenaf te spreken wat essentieel is. Zo wordt voor alle partijen duidelijk wat de be-roepsopleiding minimaal moet aanbieden en wat de sociale partners precies kun-nen verwachten van iemand die de beroepsopleiding gevolgd heeft.Het voorliggend beroepsopleidingsprofiel beantwoordt aan die vraag en maakthet mogelijk dat de beroepsopleiding aansluit bij de vraag van de arbeidswereld.

Beginnende beroepsbeoefenaars kunnen in zeer uiteenlopende situaties (nieuw-bouw of renovatie, al dan niet uitgebreid contact met klanten en andere vaklui,verscheidene materialen en technieken) terechtkomen en moeten dus de vaar-digheden, kennis en beroepshoudingen hebben om daarmee rekening te houden.Een gerichte beroepsopleiding kan de uitstroom van gekwalificeerden bevorde-ren.

Het beroepsprofiel heet Sanitair installateur maar beschrijft in feite de taken vande sanitair installateur-loodgieter. Daarom kreeg het beroepsopleidingsprofiel de


naam Sanitair installateur-loodgieter en bestaat het uit 3 deelprofielen: Sanitairinstallateur, Installateur verwarming met gas met individuele toestellen enInstallateur metalen dakbedekkingen.


3 H E T B E R O E P S O P L E I D I N G S P R O F I E L ( B O P )

3.1 Benaming van het beroepsopleidingsprofiel

Het beroepsopleidingsprofiel heet Sanitair installateur-loodgieter2 en beschrijft dekwalificatie Sanitair installateur-loodgieter en de deelkwalificaties:Sanitair installateurInstallateur verwarming met gas met individuele toestellenInstallateur metalen dakbedekkingen.

3.2 Globale omschrijving van het beroepsopleidingsprofiel

De toekomstige sanitair installateur leert het eigen werk voor de plaatsing vansanitaire installaties organiseren. Hij/zij leert toevoer- en afvoerleidingen voorwater plaatsen en toestellen voor watertoevoer en -afvoer monteren, installerenen aansluiten. Hij/ zij leert een installatie in bedrijf stellen. Hij/zij leert ook warm-waterbereiders op gas monteren, installeren, aansluiten en in bedrijf stellen.

De toekomstige installateur verwarming met gas met individuele toestellen leerthet eigen werk voor de installaties voor verwarming met gas met individuele toe-stellen plannen, voorbereiden en ondersteunen. Hij/zij leert toevoer- en afvoerlei-dingen voor gas plaatsen en gastoestellen voor individuele verwarming plaatsen,aansluiten en in bedrijf stellen.

De toekomstige installateur metalen dakbedekkingen voor gebouwen leert het ei-gen werk voor het plaatsen van metalen dakbedekking organiseren en non-ferrometalen dakbedekking in banen plaatsen.

N.B. Met de vaardigheden van de deelkwalificatie Installateur metalen dakbedek-kingen kent de beginnend bereoepsbeoefenaar ook de technieken voor het aan-brengen van metalen gevelbekledingen met staande naad.

3.3 Concrete vertaalslag

3.3.1 Bijeenbrengen van de relevante beroepsprofielen

Het beroepsopleidingsprofiel wordt afgeleid van het beroepsprofiel ‘Sanitair in-stallateur’(SERV-FVB, 1997).

3.3.2 Evaluatie van de taken uit het beroepsprofiel

Het toegeleverde beroepsprofiel kan ondergebracht worden in type A: dat is eenberoepsprofiel dat takenclusters omvat voorzien van kennis, attitudes en context-gegevens.

3.3.3 Selectie van takenclusters en takenDe sectorcommissie zette de takenclusters van het beroepsprofiel om in de vol-gende vaardigheidsclusters:

2 Het beroepsopleidingsprofiel heet Sanitair installateur-loodgieter omdat het de sectorale beroepsbe-

kwaamheden beschrijft zoals die opgesomd staan in het KB van 14 april 1975 (KB tot bepaling van de uit-oefeningsvoorwaarden van zelfstandige beroepswerkzaamheden die behoren tot de intersectorale catego-rie van de bouw).


BEROEPSPROFIELSanitair installateur-loodgieter en installateur van verwarming met gas met indivi-duele toestellen2.1 Voorbereidende taken

2.1.1 Het plannen van de werkzaamheden2.1.2 Voorraadbeheer2.1.3 Werken uitvoeren ter voorbereiding van de gas- en sanitaire instal-

latiewerken2.2 Uitvoerende taken

2.2.1 Sanitaire installatie (water)2.2.1.1 Leidingen bewerken en leggen voor de distributie

van water onder druk (koud of warm)2.2.1.2 Afvoerleidingen2.2.1.3 Monteren van toestellen2.2.1.4 Het in bedrijf stellen van de installatie2.2.1.5 Het plaatsen van specifieke installaties

2.2.2 De installatie van gasverwarming met individuele toestellen2.2.2.1 Leidingen bewerken en leggen voor distributie van gas2.2.2.2 Afvoer van verbrandingsgassen en toevoer van ver-

brandings- en ventilatielucht2.2.2.3 Monteren van toestellen2.2.2.4 Het in bedrijf stellen van de installatie2.2.2.5 Specifieke installaties plaatsen: een leidingennet voor

specifieke stoffen tot stand brengen (perslucht, stikstof,zuren, medicinale gassen, enz.)

2.2.2.6 Onderhoud en herstellingen uitvoeren2.2.2.6.1 Met betrekking tot water2.2.2.6.2 Met betrekking tot gas

2.3 Ondersteunende taken2.3.1 De bouwplaats in orde brengen2.3.2 Kwaliteitszorg2.3.3 Toezicht op veiligheid en hygiëne

Installateur metalen dakbedekkingen3

3.1 Voorbereidende taken3.1.1 Het plannen van de werkzaamheden3.1.2 Voorraadbeheer3.1.3 Werken ter voorbereiding van de metalen dakbedekking

3.1.3.1 Controleren van de dakstructuur en evt. verwijderen vande oude metalen dakbedekking

3.1.3.2 Het mogelijk maken van werkzaamheden op eenzamehoogtes

3.2 Uitvoerende taken3.2.1 Isoleren3.2.2 Gebruik van het metaal3.2.3 Dakgoten en hemelwaterafvoeren vervaardigen en aanbrengen3.2.4 Metalen dakbedekkingen vervaardigen, verbinden en aanbrengen3.2.5 De aansluitingswerken3.2.6 Onderhoud en herstellingen uitvoeren

3.3 Ondersteunende taken3.3.1 De bouwplaats in orde brengen3.3.2 Kwaliteitszorg3.3.3 Toezicht op veiligheid en hygiëne

3 De werkzaamheden van de installateur metalen dakbedekkingen maken ook deel uit van het beroepsprofiel

Dakdekker (Fonds voor de Vakopleiding in de Bouwnijverheid, 1998).


BEROEPSOPLEIDINGSPROFIEL SANITAIR INSTALLATEUR - LOODGIETER

Sanitair installateurVaardigheidscluster 1: Het eigen werk voor de plaatsing van een sanitaire

installatie organiserenVaardigheidscluster 2: Toevoer- en afvoerleidingen voor water plaatsenVaardigheidscluster 3: Toestellen voor watertoevoer en -afvoer monteren,

installeren, aansluiten en de installatie in bedrijf stellenVaardigheidscluster 4: Warmwaterbereiders op gas monteren, installeren,

aansluiten en in bedrijf stellenInstallateur van verwarming met gas met individuele toestellenVaardigheidscluster 5: Het eigen werk voor de plaatsing van een installatie

voor verwarming met gas met individuele toestellenorganiseren

Vaardigheidscluster 6: Toevoer- en afvoerleidingen voor verwarming met gasmet individuele toestellen plaatsen

Vaardigheidscluster 7: Gastoestellen voor verwarming met gas met individu-ele toestellen plaatsen, aansluiten en in bedrijf stellen

Installateur metalen dakbedekkingenVaardigheidscluster 8: Het eigen werk voor het plaatsen van metalen dakbe-

dekking organiserenVaardigheidscluster 9: Non-ferrometalen dakbedekking in banen plaatsen

Taken van het beroepsprofiel die niet naar vaardigheden voor de beginnend be-roepsbeoefenaar vertaald werden:

− Taken die voorbehouden zijn voor de zaakvoerder werden, conform de afba-kening van het beroep in het beroepsprofiel (‘In dit document wordt uitgegaanvan een installateur die tewerkgesteld is binnen de gemiddelde onderneming’p. 12), niet naar vaardigheden vertaald.

− ‘Leidingsleuven en werkputten met behulp van pompen droog houden’ is vol-gens de sociale partners in de sectorcommissie geen frequent voorkomendetaak en wordt bijgevolg niet als een vaardigheid voor de beginnend beroeps-beoefenaar opgenomen.

− Het plaatsen van specifieke installaties (brandbestrijdingsinstallaties, warm-watertoestellen met zonne-energie, bijzondere leidingen voor perslucht, stik-stof, zuren, enz.) van bijzondere dakelementen (dakkapellen, pinakels, en hetplaatsen van windhanen, ovale en ronde vensters) worden niet als taken vooreen beginnend beroepsbeoefenaar beschouwd.

Volgend vaardigheden werden toegevoegd:

− ‘gereedschap en machines veilig en gebruiksklaar houden’; (1.14, 5.14)− ‘controleren of het werk veilig en volgens de opdracht kan uitgevoerd worden

en dat volgens afgesproken procedures melden’ (1.11)− ‘leidingen volgens instructies beschermen’ (2.8, 6.8);− ‘leidingen isoleren’ (2.9, 6.9)− ‘voegen volgens instructies dichten’ (9.6)

N.B. Met de vaardigheden van de deelkwalificatie Installateur metalen dakbedek-kingen kent de beginnend bereoepsbeoefenaar ook de technieken voor het aan-brengen van metalen gevelbekledingen met staande naad.

De beginnend Sanitair installateur heeft de clusters 1, 2, 3 en 4 verworven;De beginnend Installateur verwarming met gas met individuele toestellenheeft de clusters 5, 6 en 7 verworven;


De beginnend Installateur metalen dakbedekkingen heeft de clusters 8 en 9en verworven.

De beginnend Sanitair installateur-loodgieter heeft de clusters 1, 2, 3, 4, 5,6, 7, 8 en 9 verworven.

3.3.4 Formulering van vaardigheden met de bijbehorende kennis,inhouden en context

De mate van beheersing van de vaardigheden en kennis wordt genuanceerd aande hand van volgende criteria:

Vaardigheden

V1 = oriënteringEen cluster van vaardigheden waarmee de lerende/beginnende beroepsbeoefe-naar kennis maakt. Hij/zij neemt deze vaardigheden waar of voert ze kort uit omeen beter beeld te krijgen van de beroepsactiviteiten binnen de bedrijfstak.

V2 = onder begeleiding uitvoeren.De lerende/beginnende beroepsbeoefenaar voert deze vaardigheden uit in situa-ties waarin het voordoen/nadoen een rol spelen of waarin de verantwoordelijk-heid voor de uitvoering bij derden ligt.

V3 = zelfstandig uitvoerenDe lerende/beginnende beroepsbeoefenaar voert deze vaardigheden uit in situa-ties waarin hij/zij op eigen initiatief handelt of waarin de verantwoordelijkheid bijde lerende zelf ligt.

V4 = begeleidend uitvoerenDe lerende/beginnende beroepsbeoefenaar voert deze vaardigheden uit in situa-ties waarin hij/zij de verantwoordelijkheid voor de uitvoering door derden op zichneemt.

Ondersteunende kennis

K1 = feitelijke kennisDeze kennis is op herkenning uit te voeren.(Dit niveau kan omschreven worden door middel van werkwoorden van het type:reproduceren, bewust zijn, herinneren, herkennen, registreren, opnoemen, aan-duiden, benoemen, opsommen…)

K2 = begripsmatige kennisDeze kennis is op inzicht terug te voeren.(Begrijpen, verstaan, aantal aangeven, verband uitdrukken, bewijzen, voorbeel-den geven, typren, de essentie aangeven, omschrijven, met eigen woorden zeg-gen…)

K3 = kennistoepassingDeze kennis past de feitelijke en begripsmatige kennis toe.(Gevarieerd aanwenden, uitwerken, beoordelen, evalueren, produceren, vergelij-ken met, structureren…)

K4 = integrerende kennisDe kennis in nieuwe situaties toepassen en zoeken naar innovaties.


3.3.5 Concrete uitwerking van de vertaalslag

3.3.5.1 Concrete uitwerking van de vertaalslag voor Sanitair installateur

CLUSTER 1: HET EIGEN WERK VOOR DE PLAATSING VAN EEN SANITAIRE INSTALLATIE OR-GANISEREN

Cluster van vaardighedenDe beginnende beroepsbeoefe-naar kan:

Mate vanbeheersing

Ondersteunende kennis (K)en vaardigheden (V)

Mate vanbeheersing

1.1 instructies in verband metveiligheid, hygiëne, ge-zondheid en milieu uitvoe-ren

V3

1.2 individuele bescher-mingsmaatregelen toe-passen

V3 − individuele bescher-mingsuitrusting voor desanitair installateur

− principes van ergonomievoor de sanitair installa-teur

− risico’s eigen aan desector en te nemen vei-ligheidsmaatregelen

− pictogrammen

K3

K2

K2

K11.3 volgens instructies collec-

tieve veiligheidsvoorzie-ningen aanbrengen

V2

1.4 een plan, werktekening enwerkopgaveblad voor eensanitaire installatie lezen

V3 − symbolen, legende enschaal

− vakterminologie gebruiktin de bouwsector

− ruimtelijk voorstellings-vermogen

K2

K2

V3

1.5 uitvoeringsschetsen ma-ken

V3 − opbouw van een een-voudige sanitaire instal-latie

− reglementeringen i.v.m.sanitaire installaties

K3

K2

1.6 in samenspraak het eigenwerk plannen

V3 − werkmethode bij hetplaatsen van een sanitai-re installatie

− elementen waarmeerekening moet wordengehouden in de planning

K3

K2

1.7 het materiaal en gereed-schap nodig voor de op-dracht, bepalen en moge-lijke tekorten melden

V2 − eigenschappen van ma-terialen gebruikt bij sani-taire installaties

− gereedschapskennis− buizen en hulpstukken:

soorten, handelsvormenen hun toepassingsge-bied

− water: soorten en eigen-schappen

− impact van stromings-snelheid

K3

K3K3

K2

K2



Mate vanbeheersing


Mate vanbeheersing

− impact van druk en druk-verlies

− druk kunnen meten− debiet− tabellen en grafieken

voor debietbepaling kun-nen raadplegen

− gelijktijdigheidscoëfficiënt− technieken om dilatatie

op te vangen− technieken om geluids-

hinder te bestrijden− catalogi kunnen raadple-

gen

K2

V3K2V3

K2K2

K2

V3

1.8 materiaal volgens instruc-ties opslaan en bescher-men

V3 − hef-, til- en verplaat-singstechnieken toepas-sen

− beschermingseisen en –middelen voor materialenen toestellen

− stapelmethoden voormaterialen

− opslagmethoden voormaterialen

V3

K2

K2

K2

1.9 ladders veilig opstellen V31.10 in teamverband volgens

instructies een stellingveilig monteren en de-monteren

V2 − soorten stellingen en huntoepassingsgebied

K2

1.11 controleren of het werkveilig en volgens de op-dracht uitgevoerd kanworden en dat volgensafgesproken proceduresmelden

V3

1.12 een sanitaire installatiedemonteren

V2 − technieken om een sa-nitaire installatie te de-monteren

− voorzorgen bij het de-monteren van een sani-taire installatie

K2

K2

1.13 een leidingtracé voor eensanitaire installatie uit-zetten

V2 − elementen waarmeerekening moet wordengehouden bij het uitzet-ten van een leidingtracé

K2

1.14 gereedschap en machi-nes veilig en gebruiks-klaar houden

V3

1.15 de werkvloer tijdens en nahet werk opruimen

V3

1.16 afval volgens instructiessorteren

V3



Mate vanbeheersing


Mate vanbeheersing

1.17 defecten vaststellen, deoorzaak ervan situeren engepaste maatregelentreffen

V3 − courante defecten insanitaire installaties

− stappenplan om oorza-ken van defecten op tesporen

K2

K2

CLUSTER 2: TOEVOER- EN AFVOERLEIDINGEN VOOR WATER PLAATSEN


Mate vanbeheersing


Mate vanbeheersing

2.1 het materiaal voor de uitte voeren opdracht vol-gens planning nemen

V3

2.2 de juiste lengte van debuis bepalen rekeninghoudend met aanpas-singsbochten en hulp-stukken

V3

2.3 buizen met het gepastegereedschap op maatbrengen, ontbramen enkalibreren

V3 − technieken om buizen tezagen en te snijden, teontbramen en te kalibre-ren

− gereedschapskennis

K3

K32.4 buizen met het gepaste

gereedschap buigenV3 − buiggereedschap

− buigtechnieken voorbuizen

K3K2

2.5 buizen op een veiligemanier lucht- en water-dicht verbinden

V3 − verbindingssystemen− verbindingstechnieken

voor buizen− veiligheidsvoorschriften

bij het verbinden− oorzaken en gevolgen

van corrosie

K2K2

K2

K2

2.6 sleuven maken V3 − gereedschap en technie-ken voor het maken vansleuven in muren enwanden

− apparatuur voor het op-sporen van nutsleidingen

K2

K2

2.7 doorvoeropeningen ma-ken en afdichten

V3 − gereedschap en technie-ken voor het maken vandoorvoeropeningen

− afdichtingsmateriaal en -technieken

K2

K2

2.8 leidingen monteren, be-vestigen en volgens in-structies beschermen

V3 − technieken voor hetmonteren van leidingen

− bevestigingssystemenvoor leidingen

− bevestigingstechniekenvoor leidingen

− beschermingstechniekenen -middelen voor leidingen

K2

K2

K2

K2



Mate vanbeheersing


Mate vanbeheersing

2.9 leidingen isoleren V3 − thermische en akoesti-sche isolatie

− isolatiemiddelen: soorten,kenmerken en toepas-singsgebied

− isolatietechnieken− kleurcodering voor lei-

dingen

K2

K2

K2K2

CLUSTER 3: TOESTELLEN VOOR WATERTOEVOER EN - AFVOER MONTEREN, INSTALLEREN,AANSLUITEN EN DE INSTALLATIE IN BEDRIJF STELLEN


Mate vanbeheersing


Mate vanbeheersing

3.1 een niet-elektronischekraan volgens de instruc-ties van de fabrikantmonteren, installeren enaansluiten

V3 − handleidingen voor kra-nen kunnen lezen

− kranen: soorten, wer-kingsprincipes en toe-passingsgebied

V3

K2

3.2 een sanitair toestel vol-gens de instructies van defabrikant veilig monteren,installeren en aansluiten

V3 − courant gebruikte sanitai-re toestellen

− basisprincipes bij deinstallatie van sanitairetoestellen

− bevestigingsmiddelen enbevestigingstechnieken

− hulpstukken en aansluit-technieken

K2

K3

K2

K2

3.3 een niet-elektronischespoelinrichting volgens deinstructies van de fabri-kant monteren, installerenen aansluiten

V3 − spoelinrichtingen: soor-ten, werkingsprincipes

K2

3.4 een warmwaterbereiderop elektriciteit volgens deinstructies van de fabri-kant installeren en aan-sluiten

− elektrische warmwater-bereiders: soorten, wer-kingsprincipes en toe-passingsgebied

− beveiliging bij warmwa-terbereiders

K2

K2

3.5 veiligheids- en comfortuit-rusting van sanitaire in-stallaties volgens instruc-ties installeren

V3 − beveiliging tegen drink-watervervuiling, overdruken geluid: toestellen enhun werkingsprincipes

− reglementeringen tervoorkoming van drink-watervervuiling

K2

K1

3.6 de installatie schoon-spoelen

V3

3.7 het leidingnet op beproe-vingsdruk brengen en devolledige installatie opdichtheid controleren

V3 − hulpmiddelen om dedichtheid te controleren

− een beproevingspompkunnen gebruiken

K2

V3



Mate vanbeheersing


Mate vanbeheersing

3.8 de installatie vullen V3 − techniek om een installa-tie te vullen

− een installatie kunnenontluchten

K2

V3

CLUSTER 4: WARMWATERBEREIDERS OP GAS MONTEREN, INSTALLEREN, AANSLUITEN EN INBEDRIJF STELLEN


Mate vanbeheersing


Mate vanbeheersing

4.1 buizen voor gas op eenveilige manier verbinden

V3 − verbindingssystemenvoor gasbuizen

− verbindingstechniekenvoor gasbuizen

− veiligheidsvoorschriftenbij het verbinden vangasbuizen

− oorzaken en gevolgenvan corrosie

K2

K2

K2

K2

4.2 gasleidingen monteren,bevestigen en volgens in-structies beschermen

V3 − technieken voor hetmonteren van gasleidin-gen

− bevestigingssystemenvoor gasleidingen

− bevestigingstechniekenvoor gasleidingen

K2

K2

K2

4.3 een warmwaterbereiderop gas plaatsen en con-form de veiligheidsvoor-schriften aansluiten

V3 − technieken om warmwa-terbereiders op gas temonteren en aan te slui-ten

− functie van een afschot− techniek voor het aan-

sluiten van rookgasaf-voerkanalen: schoor-steenaansluiting en ge-velaansluiting

− toestellen om schoor-steentrek te meten

− de schoorsteentrek kun-nen meten

− veiligheidsvoorschriftenraadplegen

K2

K2K2

K2

V3

V3

4.4 ventilatieroosters plaatsen V3 − belang van luchttoevoer− ventilatieroosters: soor-

ten, kenmerken, toepas-singsgebied, plaatsings-technieken

K2K2

4.5 een leiding voor gas reini-gen

V3 − technieken om gasleidin-gen te reinigen

− gereedschapskennis enhulpmiddelen

K2

K2



Mate vanbeheersing


Mate vanbeheersing

4.6 het leidingnet op beproe-vingsdruk brengen en devolledige installatie opgasdichtheid controleren

V3 − hulpmiddelen om te con-troleren of de leidingengasdicht zijn

K2

4.7 een warmwaterbereidervolgens instructies van defabrikant in bedrijf stellen

V3 − techniek om een installa-tie te vullen

K2


3.3.5.2 Concrete uitwerking van de vertaalslag voor Installateur van verwar-ming met gas met individuele toestellen

CLUSTER 5: HET WERK VOOR DE INSTALLATIE VOOR VERWARMING MET GAS MET INDIVIDUELETOESTELLEN ORGANISEREN


Mate vanbeheersing


Mate vanbeheersing

5.1 instructies in verband metveiligheid, hygiëne, ge-zondheid en milieu uitvoe-ren

V3

5.2 individuele bescher-mingsmaatregelen toe-passen

V3 − individuele bescher-mingsuitrusting voor deinstallateur van verwar-ming met gas met indivi-duele toestellen

− principes van ergonomievoor de installateur vanverwarming met gas metindividuele toestellen

− risico’s eigen aan desector en te nemen vei-ligheidsmaatregelen

− pictogrammen

K3

K2

K2

K15.3 volgens instructies collec-

tieve veiligheidsvoorzie-ningen aanbrengen

V2

5.4 een plan, werktekening enwerkopgaveblad voor eeninstallatie van verwarmingmet gas met individueletoestellen lezen

V3 − symbolen, legende enschaal

− vakterminologie gebruiktin de bouwsector

− ruimtelijk voorstellings-vermogen

K2

K2

V3

5.5 uitvoeringsschetsen ma-ken

V3 − opbouw van een installa-tie van verwarming metgas met individuele toe-stellen

− reglementering i.v.m.installaties voor verwar-ming met gas met indivi-duele toestellen

K3

K2

5.6 in samenspraak het eigenwerk plannen

V3 − werkmethode bij hetplaatsen van een instal-latie van verwarming metgas met individuele toe-stellen

− elementen waarmeerekening moet wordengehouden in de planning

K3

K2



Mate vanbeheersing


Mate vanbeheersing

5.7 het materiaal en gereed-schap nodig voor de op-dracht, bepalen en moge-lijke tekorten melden

V2 − eigenschappen van ma-terialen gebruikt voor in-stallaties voor verwar-ming met gas met indivi-duele toestellen

− gereedschapskennis− buizen en hulpstukken:

soorten, handelsvormenen hun toepassingsge-bied

− gas: soorten en eigen-schappen

− impact van stromings-snelheid

− impact van druk en druk-verlies

− druk kunnen meten− debiet− tabellen en grafieken

voor debietbepaling kun-nen raadplegen

− gelijktijdigheidscoëfficiënt− technieken om dilatatie

op te vangen− technieken om geluids-

hinder te bestrijden− catalogi kunnen raadple-

gen

K3

K3K3

K2

K2

K2

V3K2V3

K2K2

K2

V3

5.8 materiaal volgens instruc-ties opslaan en bescher-men

V3 − hef-, til- en verplaat-singstechnieken toepas-sen

− beschermingseisen en-middelen voor materia-len en toestellen

− stapelmethoden voormaterialen

− opslagmethoden voormaterialen

V3

K2

K2

K2

5.9 ladders veilig opstellen V35.10 in teamverband volgens

instructies een stellingveilig monteren en de-monteren

V2 − soorten stellingen en huntoepassingsgebied

K2

5.11 controleren of het werkveilig en volgens de op-dracht uigevoerd kanworden en dat volgensafgesproken proceduresmelden

V3



Mate vanbeheersing


Mate vanbeheersing

5.12 een installatie voor ver-warming met gas met in-dividuele toestellen de-monteren

V2 − technieken om een in-stallatie voor verwarmingmet gas met individueletoestellen te demonteren

− voorzorgen bij het de-monteren van een in-stallatie voor verwarmingmet gas met individueletoestellen

K2

K2

5.13 een leidingtracé voor eeninstallatie voor verwar-ming met gas met indivi-duele toestellen uitzetten

V2 − elementen waarmeerekening moet wordengehouden bij het uitzet-ten van een leidingtracé

K2

5.14 gereedschap en machi-nes veilig en gebruiks-klaar houden

V3

5.15 de werkvloer tijdens en nahet werk opruimen

V3

5.16 afval volgens instructiessorteren

V3

5.17 defecten vaststellen, deoorzaak ervan situeren engepaste maatregelentreffen

V3 − courante defecten bijinstallaties voor verwar-ming met gas met indivi-duele toestellen

− stappenplan om oorza-ken van defecten op tesporen

K2

K2

CLUSTER 6: TOEVOER- EN AFVOERLEIDINGEN VOOR VERWARMING MET GAS MET INDIVIDUELETOESTELLEN PLAATSEN


Mate vanbeheersing


Mate vanbeheersing

6.1 het materiaal voor de uitte voeren opdracht vol-gens planning nemen

V3

6.2 de juiste lengte van eenbuis bepalen rekeninghoudend met aanpas-singsbochten en hulp-stukken

V3

6.3 buizen met het gepastegereedschap op maatbrengen, ontbramen enkalibreren

V3 − technieken om buizen tezagen en te snijden, teontbramen en te kalibre-ren

− gereedschapskennis

K3

K36.4 buizen met het gepaste

gereedschap buigenV3 − buiggereedschap

− buigtechnieken voorbuizen

K3K2



Mate vanbeheersing


Mate vanbeheersing

6.5 buizen op een veiligemanier gasdicht verbin-den

V3 − verbindingssystemen− verbindingstechnieken

voor buizen− veiligheidsvoorschriften

bij het verbinden− oorzaken en gevolgen

van corrosie

K2K2

K2

K2

6.6 sleuven maken V3 − gereedschap en technie-ken voor het maken vansleuven in muren enwanden

− apparatuur voor het op-sporen van nutsleidingen

K2

K2

6.7 doorvoeropeningen ma-ken en afdichten

V3 − gereedschap en technie-ken voor het maken vandoorvoeropeningen

− afdichtingsmateriaal en-technieken

K2

K2

6.8 leidingen monteren, be-vestigen en volgens in-structies beschermen

V3 − technieken voor hetmonteren van leidingen

− bevestigingssystemenvoor leidingen

− bevestigingstechniekenvoor leidingen

− beschermingsmiddelenen -technieken voor lei-dingen

K2

K2

K2

K2

6.9 leidingen isoleren V3 − thermische en akoesti-sche isolatie

− isolatiemiddelen: soorten,kenmerken en toepas-singsgebied

− isolatietechnieken− kleurcodering voor lei-

dingen

K2

K2

K2K2

6.10 de toevoer- en afvoerlei-ding met een toestel voorlokale gasverwarmingverbinden

V3 − functie van een afschot− techniek voor het aan-

sluiten van rookgasaf-voerkanalen: schoor-steenaansluiting en ge-velaansluiting

− toestellen om de schoor-steentrek te meten

− de schoorsteentrek kun-nen meten

− belang van luchttoevoer

K2K2

K2

V3

K2


CLUSTER 7: GASTOESTELLEN VOOR INDIVIDUELE VERWARMING PLAATSEN, AANSLUITEN EN INBEDRIJF STELLEN


Mate vanbeheersing


Mate vanbeheersing

7.1 een individueel gasver-warmingstoestel plaatsenen conform de veilig-heidsvoorschriften aan-sluiten

V3 − technieken om gasver-warmingstoestellen temonteren en aan te slui-ten

− veiligheidsvoorschriftenraadplegen

K2

V3

7.2 ventilatieroosters plaatsen V3 − belang van luchttoevoer− ventilatieroosters: soor-

ten, kenmerken, toepas-singsgebied, plaatsings-technieken

K2K2

7.3 een leiding voor gas reini-gen

V3 − technieken om gasleidin-gen te reinigen

− gereedschapskennis enhulpmiddelen

K2

K2

7.4 het leidingnet op beproe-vingsdruk brengen en devolledige installatie opgasdichtheid controleren

V3 − hulpmiddelen om te con-troleren of de leidingengasdicht zijn

K2V3

7.5 een gasinstallatie veiligvullen

− techniek om een installa-tie te vullen

K2V3

7.6 een individueel gasver-warmingstoestel volgensinstructies van de fabri-kant in bedrijf stellen


3.3.5.3 Concrete vertaalslag voor Installateur metalen dakbedekkingen

CLUSTER 8: HET EIGEN WERK VOOR HET PLAATSEN VAN METALEN DAKBEDEKKINGENORGANISEREN


Mate vanbeheersing


Mate vanbeheersing

8.1 richtlijnen in verband metveiligheid, gezondheid enmilieu uitvoeren

V3

8.2 collectieve bescher-mingsmiddelen volgensrichtlijnen aanbrengen engebruiken

V2 − collectieve veiligheids-voorzieningen bij dak-werken

− pictogrammen

K2

K18.3 individuele beschermende

maatregelen voor de vei-ligheid en gezondheidtoepassen

V3 − individuele bescher-mingsmiddelen

− risico’s eigen aan desector

− risico’s eigen aan hetberoep en de te nemenveiligheidsmaatregelen

− principes van ergonomievoor de dakwerker

K3

K2

K2

K2

8.4 in teamverband de werk-plek inrichten

V3 − werkplekinrichting K2

8.5 op basis van een werkop-dracht het eigen werkplannen

V3 − werkmethode K2

8.6 uitvoeringstekeningenlezen

V3 − daktypes en dakvormen− dakopbouw en samen-

stellende onderdelen:soorten, kenmerken entoepassingsgebied

− elementaire begrippenvan bouwfysica

− uitzetting van metalen− klimatologische invloe-

den op een dak− schaal, schaalfactor,

legende, symbolen− kunnen planlezen

K2K2

K2

K2K2

K2

V28.7 schetsen als communica-

tiemiddel en daarbij geo-metrische verhoudingenrespecteren

V3

8.8 voor het uitvoeren van deopdracht uit de beschik-bare materialen, gereed-schappen en machineseen geschikte keuze ma-ken

V3 − materialenkennis− onverenigbaarheid van

materialen− gereedschappen en ma-

chines voor dakdekken

K2K2

K2



Mate vanbeheersing


Mate vanbeheersing

8.9 de hoeveelheid materiaalnodig voor de uitvoeringvan de opdracht bepalen

V3 − dakvlakken kunnen op-meten

− oppervlakten en inhou-den kunnen berekenen

− handelsmaten van mate-rialen

V2

V2

K1

8.10 controleren of geleverdematerialen conform zijnmet de leveringsbon enze in ontvangst nemen

V3 − rubrieken in een leve-ringsbon

K2

8.11 materialen volgens in-structies opslaan en be-schermen

V3 − opslagtechnieken en-middelen

− beschermtechnieken en-middelen

K2

K2

8.12 ladders veilig opstellen enstabiel bevestigen

V3

8.13 controleren of er voldoen-de materialen aanwezigzijn op de bouwplaats,behoeften tijdig doorge-ven

V3

8.14 de werkomgeving in ordeen proper houden

V3

8.15 materiaalresten en afvalvolgens instructies sorte-ren en opslaan

V3

8.16 de eigen administratie(gepresteerde werkuren,verbruikt materiaal…) vol-gens instructies bijhouden

V3

8.17 gereedschappen en ma-chines werkklaar houdenen defecten melden

V3 − onderhoudstechniekenvoor machines en ge-reedschappen

K2

CLUSTER 9: NON-FERROMETALEN DAKBEDEKKING IN BANEN PLAATSEN


Mate vanbeheersing


Mate vanbeheersing

9.1 in teamverband en vol-gens instructies stellingenveilig monteren en de-monteren

V2 − montage- en demonta-getechnieken voor stel-lingen

K2

9.2 in teamverband een lad-derlift volgens instructiesveilig monteren, stabielopstellen en demonteren

V2 − gebruiks- en veiligheids-voorschriften bij ladder-liften

K2



Mate vanbeheersing


Mate vanbeheersing

9.3 materialen en gereed-schap veilig en volgensinstructies naar het dakbrengen en veilig en vol-gens instructies opslaan

V3 − horizontale en verticaleverplaatsingstechnieken

− stapeltechnieken− hef-, til- en verplaat-

singstechnieken toepas-sen

K2

K2V3

9.4 op basis van gegevens inde werkopdracht materi-alen en gereedschap vei-lig verplaatsen en zo or-denen dat de opdrachtoptimaal uitgevoerd kanworden

V3

9.5 metalen dakonderdelenvolgens uitvoeringstekenin-gen/instructies/zelfgedaneopmetingen vervaardigen

V3 − non-ferrometalen: soor-ten, kenmerken

− snij- en kniptechnieken− plooi- en drijftechnieken− rek- en stuiktechnieken− soldeertechnieken− lastechnieken voor lood− gereedschappen en ma-

chines

K2

K2K2K2K2K2K2

9.6 de ondergrond visueelnazien en oordelen of dewerken volgens opdrachtkunnen worden uitge-voerd

V3 − soorten en staat van deondergrond

K2

9.7 een scheidingslaag plaat-sen

V3 − impact van de onderlingeonverenigbaarheid vanmaterialen, producten

− scheidingslagen: functie,soorten, kenmerken entoepassingsgebied

K2

K2

9.8 metalen bladen en banenmet staande naad plaat-sen, felsen en de dwars-verbindingen uitvoeren

V3 − plaatsings- en bevesti-gingstechniek voor klan-gen

− plaatsings- en uitvoe-ringstechniek voorstaande naad

− invloed van temperatuur,wind en de helling vanhet dak op de keuze vande plaatsings- en beves-tigingstechniek

K2

K2

K2

9.9 metalen bladen en banenmet een roefnaad plaat-sen, roeflatten en roef-klangen plaatsen en dedwarsverbindingen uitvoe-ren

V3 − roeflatten: vorm en be-vestigingstechniek

− plaatsings- en bevesti-gingstechniek voor roef-klangen

− plaatsings- en uitvoe-ringstechniek voor roef-naad

K2

K2

K2



Mate vanbeheersing


Mate vanbeheersing

9.10 aansluitingen tegen op-kanten uitvoeren, slabbenplaatsen en voegen vol-gens instructies dichten

V3 − aansluitingstechnieken− plaatsings- en bevesti-

gingstechnieken voorslabben

− materialen en techniekenvoor voegdichting

K2K2

K2

9.11 volgens instructies teintegreren elementenplaatsen en afwerken

V3

9.12 de dakbedekking aan denok aansluiten en de aan-sluiting afdekken

V3 − aansluitings- en bevesti-gingstechnieken

− invloed van de vorm vande nok op de keuze vande aansluitingstechniek

− afdekkingstechnieken

K2

K2

K29.13 de dakbedekking aan de

hoekkeper aansluiten ende aansluiting afdekken

V2 − aansluitings-en bevesti-gingstechnieken

K2

9.14 de dakbedekking aan eenkilgoot aansluiten

V2 − aansluitings-en bevesti-gingstechnieken

K2

9.15 bakgoten bekleden V39.16 hanggoten plaatsen V3 − hanggoten: soorten,

kenmerken, toepas-singsgebied

− bevestigingsmaterialen− plaatsings- en bevesti-

gingstechnieken

K2

K2K2

9.17 de dakbedekking aan eengoot aansluiten

V3 − aansluitingstechnieken K2

9.18 volgens instructiesstandleidingen met hunspecifieke onderdelenplaatsen en aansluiten

V3 − ontvanginrichtingen voorhemelwater: soorten,kenmerken en toepas-singsgebied

− plaatsings- en bevesti-gingstechnieken

− aansluitingstechnieken

K2

K2

K2


3.3.6 Beroepshoudingen

In een volgend overzicht geven we de beroepshoudingen weer die voor het be-roep van sanitair installateur-loodgieter van bijzonder belang zijn.

B e r o e p s h o u d i n g e n v o o r d e s a n i t a i r i n s t a l l a t e u r e n i n -s t a l l a t e u r v e r w a r m i n g m e t g a s m e t i n d i v i d u e l e t o e s t e l l e n

Resultaatgerichtheid/kwaliteitsbewustzijnErop gericht zijn binnen een voorgeschreven tijd een vooropgesteld resultaat tebereiken met inachtneming van gedefinieerde kwaliteitsstandaarden.

Veiligheids- en milieubewustzijnErop gericht zijn alles wat personen en milieu kan schaden te voorkomen; voort-durend alert willen zijn om de risico’s van het beroep zo klein mogelijk te houden:gevaar van het werken met gas, schadelijke rookgassen, mogelijke metaalvergif-tiging, gebruik van chemische hulpmiddelen, …

Economisch bewustzijnBereid zijn op de meest economische manier gebruik te maken van tijd, geld enmaterialen.

Zin voor initiatiefBereid zijn om zelfstandig een opdracht uit te voeren en actief en proactief op tetreden bij onvoorziene omstandigheden.

Zin voor samenwerkingBereid zijn om gemeenschappelijk aan eenzelfde taak te werken om een kwali-teitsvol resultaat te bereiken.

Zin voor esthetiekBereid zijn rekening te houden met esthetische overwegingen bij het plaatsenvan leidingen en toestellen (loodrechte en evenwijdige plaatsing van buizen bij-voorbeeld).

B e r o e p s h o u d i n g e n v o o r d e i n s t a l l a t e u r m e t a l e n d a k b e -d e k k i n g e n

PrecisieOog hebben voor detailafwerking om een kwaliteitsvol resultaat te kunnen berei-ken.

OrdeBereid zijn ordelijk en planmatig te werken om kwaliteitsvol werk te kunnen afle-veren. Zorg dragen voor materiaal, gereedschap en machines.

VeiligheidsbewustzijnBereid zijn voortdurend rekening te houden met de veiligheidsrisico’s van het be-roep en zijn handelingen daarop afstemmen om te allen tijde ongevallen te voor-komen.

VerantwoordelijkheidszinZich ervan bewust zijn dat dakwerk een heel delicaat werk is - het dak is de kroonop het bouwwerk - en dat niet-correct uitgevoerde werken grote schade kunnenveroorzaken.


Zin voor initiatiefBereid zijn om tijdens de uitvoering van het werk rekening te houden met wisse-lende weersomstandigheden en actief en pro-actief maatregelen treffen om deuitvoering zo goed mogelijk te laten verlopen.

Zin voor samenwerkingHet aanbrengen metalen dakbedekkingen vereist een bereidheid om samen en inoverleg met collega’s aan eenzelfde opdracht te werken.

3.3.7 Contextgegevens4

Er zijn aanzienlijke verschillen tussen bedrijven mogelijk, wat belangrijke gevol-gen heeft voor de arbeidsorganisatie. In kleine firma’s is niet steeds een ploeg-baas per bouwplaats aanwezig zodat het bijsturen van en de controle op het werkeerder indirect verlopen. Dat brengt met zich mee dat de werknemers zelfstandigmoeten kunnen werken. Ook in grote bedrijven bestaat de tendens om de werk-nemers meer zelfstandigheid en verantwoordelijkheid toe te kennen.

Wat de sanitaire installaties betreft, bestaat een duidelijke vraag naar meer com-fort maar tegelijk wenst de consument toch ook dat zijn sanitaire installaties zoweinig mogelijke water en energie verbruiken. Om aan de stijgende comfort- enesthetische eisen van de consument te voldoen, werd het productengamma vande sanitaire en gasverwarmingsinstallaties sterk uitgebreid. Anderzijds werdennieuwe verbindingssystemen ontwikkeld waardoor de installatie van nieuwe lei-dingen sterk werd vereenvoudigd. Ook op het vlak van materiaalgebruik hebbenzich ingrijpende wijzigingen voorgedaan. Tegenwoordig worden in de nieuwbouwmetalen buizen steeds meer vervangen door kunststofbuizen. Er is een gansewaaier van nieuwe materialen ontstaan. Maar daarnaast komen sanitaire instal-lateurs en installateurs van gasverwarming met individuele toestellen ook in ou-de(re) huizen terecht waar nog metalen leidingen geplaatst werden.

Het werk van de dakdekker is sterk afhankelijk van het weer. De dakdekker moetzich kunnen aanpassen aan de wisselende weersomstandigheden die eigen zijnaan het buitenwerk.Voor dakdekkerswerk zijn er een aantal fysieke minimumvoorwaarden: intactemotoriek en coördinatievermogen, geen hoogtevrees.

De regelgeving in verband met veiligheid, hygiëne en milieu wordt steeds uitge-breider en belangrijker. Wat het milieu betreft, voert de beginnend beroepsbeoe-fenaar de instructies van zijn werkgever uit. Wat hygiëne en veiligheid betreft, kande sanitaire en gasverwarmingsinstallateur te maken krijgen met volgende veilig-heids- en gezondheidsrisico’s: elektrocutie (bijvoorbeeld bij het doorboren vanwanden en vloeren waarin elektrische leidingen kunnen voorkomen), verplette-ring of inklemming van armen en benen (bijvoorbeeld bij het verplaatsen vanzware lasten), ontploffingen (bijvoorbeeld bij het opsporen van gaslekken), ver-stikking (bijvoorbeeld bij het werken in een septische put), irritaties (bijvoorbeeldbij de verwijdering van bepaalde isolatiematerialen), brandwonden (bijvoorbeeldbij het lassen), rug- en knieletsels (bijvoorbeeld bij het veelvuldig werken in engeruimtes).

4 De gegevens komen grotendeels uit 'Voltooiing en installatie in Vlaanderen. Jaar- en studierapport 1997-

1998', Vlaamse Confederatie Bouw, Brussel.


3.4 Niveau van het beroepsopleidingsprofiel

In de regel zijn sanitair installateurs-loodgieters enkel verantwoordelijk voor deuitvoering van het opgedragen werk. De planning en de coördinatie van de op-dracht gebeurt door de ploegbaas/patroon. Er is ook sprake van coöperatieveverantwoordelijkheid waar sanitair installateurs-loodgieters met collega’s samen-werken. Het takenpakket bestaat voornamelijk uit het toepassen van routines enstandaardprocedures. Het betreft beroepsgebonden vaardigheden en kennis.

Gezien de graad van verantwoordelijkheid, de mate van complexiteit en transferen afhankelijk van de mate van begeleiding stelt deze sectorcommissie voor hetberoepsopleidingsprofiel sanitair installateur-loodgieter op niveau 2 te plaatsen inde handleiding omschreven als: Een kwalificatie die vooral praktisch werk omvat,dat zelfstandig kan worden uitgevoerd binnen de grenzen van de aangeleerdetechnieken.


4 B I B L I O G R AF I E

Beroepsprofiel Sanitair installateur, Brussel, Sociaal-Economische Raad voorVlaanderen in opdracht van het Fonds voor Vakopleiding in de Bouwnijverheid,1997.

Handleiding voor het schrijven van beroepsopleidingsprofielen voor secundair envolwassenenonderwijs, Brussel, Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap,Dienst voor Onderwijsontwikkeling, 1998.

Voltooiing en installatie in Vlaanderen. Jaar- en studierapport 1997-1998, Brus-sel, Vlaamse Confederatie Bouw.

De sanitair installateur - De sanitair-warmwaterbereiding, Fonds voor de Vakop-leiding in de Bouw, Brussel, 2000.

Belgisch Staatsblad 24395 K.B. van 17 juni 1997 betreffende de veiligheids- engezondheidssignalering op het werk.

Statistisch jaarboek van het Vlaams Onderwijs, Ministerie van de Vlaamse Ge-meenschap - Departement Onderwijs.

5 L I J S T V AN D E M E D E W E R K E R S A AN D ES E C T O R C O M M I S S I E

♦ Roger Vandevoorde / Wim Coppens, voorzitter♦ Jos Gijbels, Fonds voor Vakopleiding in de Bouw (FVB)♦ Stefaan Vermeulen, Fonds voor Vakopleiding in de Bouw (FVB)♦ Geert Ramakers, NACEBO♦ Guillaume Wouters, Landsbond der Patroonsverenigingen van Installateurs

van Sanitaire inrichtingen en Gasverwarming, Lood- en Zinkbewerkers enDakdekkers-Schaliedekkers van België (LBIS)

♦ Michel Colemans, Landsbond der Patroonsverenigingen van Installateursvan Sanitaire inrichtingen en Gasverwarming, Lood- en Zinkbewerkers enDakdekkers-Schaliedekkers van België (LBIS)

♦ Georges Verhoeven, GO♦ Jean Tiesters, VVKSO♦ Freddy Lambrecht, Sint-Antonius, Gent, VVKSO♦ Bavo Van Soom, OVSG♦ Georges Van Goethem, Stedelijk Polytechnisch Instituut Antwerpen, OVSG♦ Dirk Fiers, inspectie♦ Patrick Uten, Dienst Beroepsopleiding - Departement Onderwijs♦ Willy Sleurs / Luc Bogaerts, Dienst voor Onderwijsontwikkeling♦ Rita Vanheste, Vlaamse Onderwijsraad


D e d e e l k w a l i f i c a t i e I n s t a l l a t e u r m e t a l e n d a k b e d e k k i n g e nw e r d o n t w i k k e l d s a m e n m e t d e s e c t o r c o m m i s s i e D a k d e k -k e r :

♦ Gilbert Vanden Borre, voorzitter, VVKSO♦ Johan Wauman, Belgische Vereniging van Aannemers van Dichtingswerken♦ Stefaan Vermeulen, Fonds voor Vakopleiding in de Bouw (FVB)♦ Els De Croock, Fonds voor Vakopleiding in de Bouw (FVB)♦ Marcel Van den Bosch, Confederatie Bouw Dak (CBD)♦ Deef Borloo, ACV Bouw en Industrie♦ Gilbert Notte, Onze-Lieve-Vrouw ter Duin, Zeebrugge, VVKSO♦ Maurice De Hoef, Sint-Lambertusinstituut, Heist-op-den-Berg, VVKSO♦ Wim Coppens, GO♦ Philippe Van Herreweghe, KTA 1, Aalst♦ Herman Van den Branden, OVSG♦ Patrick Decolvenaer, VDAB♦ Inge De Saedeleir, VIZO♦ Chris Van den Vreken, Dienst voor Onderwijsontwikkeling♦ Rita Vanheste, Vlaamse Onderwijsraad


Bijlage 1: beroepenstructuur: fonds voor de vakopleiding 15 februari 2000

verreiker

bronbemaler

ruwbouw

dekvloerlegger

werktuigkundige voor baggervaart

betonhersteller

prefab-monteerder

metselaar

werfbediener

baggerwerker

torenkraanbestuurder

bagger

bestuurder mobiele kraan en

boorder

heimachinist

chauffeur

bouwplaatsmachinist

natuursteenbewerker

bekister

gevelwerker

voeger

ijzervlechter

verf

bouwinstallaties

glas

dak

hout

weg- en waterbouw

wegenwerker

kraanbestuurder

afwerking ruwbouw tegelzetter

stukadoor

schrijnwerker-timmerman

dakdekker

dakdichter

interieurbouwer

glaswerker

stellingbouwer

monteur CV

sanitair installateur

schilder-decorateur

industrieel schilder

magazijnier

industriële isolateur

Sanitair installateur - loodgieter

Documents

Transcript of Sanitair installateur - loodgieter