Schatten van Vlieg 2019 

Samenwerkingsgids

Inhoudstafel  Welkom 3

De 7 voordelen van samenwerken 4

Met wie kan je samenwerken? 5

Samenwerken in vier stappen 10 Stap 1: Hoe begin ik aan zo’n samenwerking? 10 Stap 2: Afspraken maken en inschrijven 10 Stap 3: Maak je zoektocht 10 Stap 4: Organiseer een wedstrijd voor alle schattenjagers (optioneel) 12

Praktijkvoorbeelden 13 De zomeractie van Lede 13 Jeugdregio Pajottenland 15 Schatten van Vlieg in Scherpenheuvel - Zichem 16 Promotionele samenwerking in Grimbergen 17 De gemeentelijke spaarkaart van Veurne 17 Bib Landen doet een beroep op vrijwilligers, handelaars en de groendienst 18

    

1

Welkom  Samen bereik je meer. Dit zien we elk jaar terug bij de deelnemers en zoektochten van Schatten van Vlieg. Of je nu deelt in de kosten, samen investeert in goede promotie of raad vraagt aan een ervaren speler... samen sta je sterker en bereik je meer families. Samenwerkingen kunnen ontstaan om verschillende redenen: je wil de zomeractie uitbreiden over de hele gemeente, je hebt zelf geen vaste collectie maar wel iets interessant om te tonen aan families of je cultuurhuis is vaak gesloten tijdens de zomermaanden, maar je wil graag meedoen met Schatten van Vlieg. Samenwerken hoeft ook niet altijd een grote onderneming te zijn. Met kleine stapjes kom je al heel ver: is er een handelaar in de buurt in wiens vitrine je een opdracht mag leggen? Doet een technieker van de Groendienst elke week een ronde door het dorp, en wil die de schatkist mee in het oog houden? Bekijk welke kleine lokale partners iets kunnen betekenen voor je zoektocht. In onze evaluatie ontdekten we dat bijna de helft van de cultuurhuizen samenwerkt met andere partners. In de meeste gevallen werken verschillende cultuurhuizen binnen een gemeente samen een grote zoektocht uit. Zo motiveren ze gezinnen om meerdere schatten in diezelfde gemeente te zoeken. Vaak worden ook de taken (promotie, uitwerking en coördinatie) verdeeld tussen de verschillende partners. Uit de evaluatie staken we ook op dat er nog wat knelpunten zijn die jullie tegenhouden om samen te werken. Vaak verschillen de openingsuren en -dagen van de partners of soms doet een partner nog maar voor de eerste keer mee. In deze gids hopen we de struikelblokken te omzeilen en jullie te inspireren met een lading praktijkvoorbeelden.

    

2

De 7 voordelen van samenwerken  

1. Je hebt een groter budget. Wanneer je met meerdere partners samenwerkt, kun je de kosten voor promotie, communicatie of een extra prijs verdelen. 2. Je bereikt een groter publiek. Alle partners kunnen hun communicatiekanalen ten volle inzetten om promotie te maken voor de schattenjacht. Bezoekers die op de ene locatie een schat zoeken, kan je meestal sneller overtuigen om ook de andere locaties te bezoeken. Probeer ook eens samen te werken met de Dienst Toerisme en overtuig naast je eigen bewoners ook gezinnen uit andere hoeken van het land om een schat te zoeken in jouw gemeente of regio. Zo koos de gemeente Kasterlee dit jaar voor een wandelzoektocht met als startpunt de Dienst Toerisme. Dankzij de leuke inkleding met verschillende doe- en kijkelementen brachten heel wat gezinnen hier meer tijd door dan voorzien waardoor de ouders die niet van Kasterlee zijn meteen ook geïnformeerd werden over de gemeente. 3. Samen heb je meer mogelijkheden om leuke extra prijzen aan te bieden. Je kan samen met verschillende partners de schattenjagers belonen met een extra verrassing. De kinderen die aan drie zoektochten deelnamen in De Panne kregen een extra gadget. De echte speurneuzen die de volledige zes zoektochten afwerkten, maakten kans op een verwenweekend in de Panne voor het hele gezin boordevol leuke activiteiten. Soms heeft een van de partners zelf een leuke extra prijs in het eigen aanbod. In Mechelen kregen de kinderen die op drie van de zes verstopplaatsen een schat zochten, een ticket voor een bezoek aan de Sint-Romboutstoren. Ook de gemeente Turnhout beloonde de schattenjagers met extra cadeautjes. Wie daar drie stempels verzamelde, kreeg een extra geschenk. Hoe meer stempels er verzameld werden na de derde zoektocht, hoe meer extra cadeautjes de kinderen ontvingen. 4. Je kan het aanbod in je gemeente extra in de kijker zetten. Dankzij de zomeractie ontdekken gezinnen een andere kant van je gemeente: plekken waar ze voordien gewoon voorbij liepen, organisaties die ze nog niet kenden, locaties waar ze nog niet eerder kwamen. Tijdens de schattenjacht worden deze plaatsen plots heel erg toegankelijk voor een publiek dat misschien eerst niet durfde langskomen. Verschillende ouders schreven zelfs een beoordeling op de Bende van Vlieg dat ze door Schatten van Vlieg telkens nog nieuwe plekken ontdekken in hun eigen gemeente.

3

5. Meer partners: meer ideeën, invalshoeken en ervaring. Hoe meer partners je kan betrekken, hoe meer mogelijkheden je hebt. Je kan zoektochten op verschillende locaties organiseren binnen je gemeente of regio. Nieuwe deelnemers kunnen rekenen op de extra hulp van al meer ervaren deelnemers. De meer ervaren deelnemers leren dan weer bij van een frisse blik van de nieuwkomers. Toerisme Tongeren vroeg bijvoorbeeld specifieke tips voor opdrachten met jonge kinderen aan de Jeugddienst. 6. Samenwerken op lange termijn Er ontstaan vaak langdurige samenwerkingsverbanden tussen de verschillende partners. Niet alleen tijdens de zomermaanden, maar ook doorheen het jaar. Trainworld ontwikkelde het Vliegpakket samen met MOOSS en wil na de zomeractie van 2018 verder aan de slag met het thema en bekijkt een samenwerking met Blindenzorg Licht & Liefde voor inhoudelijk advies. Zij willen als museum blijvende aandacht besteden aan het gebruik van de verschillende zintuigen. 7. Hulp schuilt in kleine hoekjes Kijk niet alleen naar de grote culturele organisaties, zoals de plaatselijke bib of de toeristische dienst, om samen een zoektocht mee uit te werken. Ook minder voor de hand liggende partners kunnen een rol spelen in je zomeractie. Spendeer je elke zomer veel tijd aan het controleren van het parcours en het bijvullen van de schatkist? Raadpleeg de Groendienst of zij deze controle in hun wekelijkse ronde willen opnemen. Mis je nog een speciaal voorwerp voor je zoektocht? Vraag eens rond bij de bedrijven in de buurt. Wie weet hebben zij nog wel een exemplaar liggen. Zo versterk je ook je relatie met de andere organisaties in je gemeente, zonder dat ze officiële Schatten van Vlieg-partners zijn.

Met wie kan je samenwerken?   1. Cultuurhuizen in je buurt Onderzoek wie er in de gemeente al deelgenomen heeft aan Schatten van Vlieg of vraag eens rond wie graag voor de eerste keer zou willen deelnemen. Je kan onderling samenwerken met verschillende schatlocaties zoals de bibliotheek, musea, kastelen, plantentuinen, … In 2018 konden schattenjagers in Turnhout maar liefst zeven schatkisten zoeken dankzij een samenwerking tussen het Begijnhofmuseum, het Taxandriamuseum, het Speelkaartenmuseum, Natuurpunt, de lokale bibliotheek, de Warande en de stadsboerderij.

4

In deze deelnemerslijst vind je alvast alle deelnemers van de zomeractie in 2019. Misschien willen zij wel samenwerken? 2. De kunstacademie (DKO) Kinderen, jongeren en volwassenen verdiepen zich ieder jaar vol overgave in cursussen tekenen, schilderen, grafische vormgeving, media... De docenten en leerlingen van het DKO bruisen wellicht van de ideeën! De academies zijn gesloten tijdens de zomermaanden, maar dat moet je zeker niet tegenhouden. Zo kan je de samenwerking al tijdens het schooljaar opstarten. Je kan een academie bijvoorbeeld inschakelen bij het ontwikkelen van je schattenjacht. Ze kunnen meedenken over de opdrachten, een leuke schatkaart ontwerpen of de opdrachten opleuken met illustraties. Je kan de docenten voorstellen om het creatieve brein van de leerlingen los te laten op het thema ‘proef jij wat ik proef’. Je kan hun werk nadien ook tentoonstellen tijdens de zomermaanden. Voor de mensen van het deeltijds kunstonderwijs is dit een leuke gelegenheid om bijvoorbeeld aan de andere inwoners van de gemeente te tonen waarmee ze bezig zijn. Wedden dat de kinderen ook apetrots zijn en hun ouders meesleuren naar hun kunstwerk?

In Houthalen-Helchteren werkt de bib al jaren samen met de plaatselijke tekenacademie. Elk jaar wordt het nieuwe Vliegthema ruim op voorhand doorgegeven zodat er tegen het einde van het academiejaar - en dus de start van Schatten van Vlieg - een bonte verzameling kunst in de bib te zien is.

5

3. Lokale kunstenaars In elke gemeente is er een schat aan (amateur)kunstenaars. Door lokale kunstenaars bij de zomeractie te betrekken, vergroot je hun zichtbaarheid. Meer zelfs, je kan hen inzetten om speciale werken voor de zomeractie te maken.

4. De lokale erfgoedvereniging Vaak zijn er ook heel wat mensen achter de schermen aan het werk om ons erfgoed te bewaren voor toekomstige generaties. Schatten van Vlieg is een goede gelegenheid om het erfgoed in de kijker te zetten. Zoek je meer inspiratie om erfgoed op een verrassende manier in de kijker te zetten? Neem een kijkje in de gids van FARO. Erfgoedverenigingen beschikken vaak ook over een schat aan beeldmateriaal. Van foto’s en postkaarten uit lang vervlogen tijden tot filmmateriaal waarvan je het bestaan eens niet afwist: het straatbeeld is vast enorm veranderd. 5. Verenigingen en jeugdbewegingen Via verenigingen in je gemeente kan je promotie voeren voor de zomeractie. Leden van de jeugdbeweging kunnen gaan flyeren voor de zomeractie (in ruil voor een likje verf in hun lokalen misschien?). Je kan hen ook inschakelen om bijvoorbeeld je schattenjacht op voorhand uit te testen. 6. Scholen en sociale organisaties Net zoals de kunstacademies en verenigingen, kan je scholen en sociale organisaties inschakelen. Vorig jaar lieten heel wat cultuurhuizen hun zoektocht testen door een klas nog voor de zomervakantie begon. Ze kozen voor een klas met kinderen die in familieverband niet uit zichzelf zouden langskomen op hun locatie. Zo kom je in contact met een divers publiek. De klas testte de zoektocht uit zodat deze volledig op punt stond tegen de zomermaanden. De kinderen kregen dan weer de kans om kennis te maken met het cultuurhuis. Een win-winsituatie zonder veel extra werk. Het grootste werk – het uitwerken van de zoektocht – doe je toch sowieso. Niet alleen via scholen kan je een publiek aantrekken dat je zelf niet zo gemakkelijk bereikt, ook door samen te werken met sociale organisaties kan dit. Zo nodigde Arboretum Het Leen een groepje families uit van een nabijgelegen opvangcentrum voor vluchtelingen voor de try-out van hun zoektocht. Als je een klas of sociale organisatie kiest om een try-out van jouw zoektocht te organiseren, ga dan voor eentje met kinderen die in familieverband niet meteen de weg vinden naar jouw locatie. Hoewel we bij de ontwikkeling van Schatten van Vlieg een zo breed mogelijk publiek in gedachten houden, bereiken we nog niet iedereen. Daarom zetten we al enkele jaren in op diversiteitstrajecten. Door met een tussenorganisatie samen te werken, kan je al heel wat drempels verlagen. Wil je meer weten over de try-out? Stuur een mailtje naar laura@publiq.be en zij bezorgt je meer info.

6

7. Handelaars en horeca

★ Handelaars kan je inzetten om extra promotie te maken voor je zomeractie. Hang affiches op aan de vitrines, leg flyers,...

★ Wanneer je een schattenjacht organiseert doorheen de gemeente kan je handelaars ook inschakelen om een opdracht te verzinnen of bij hen te laten doorgaan.

★ Ligt er een horecagelegenheid in je buurt? Laat ze bijvoorbeeld een gratis ijsje of drankje aanbieden: wie in 2018 een schat zocht in provinciedomein Het Vinne in Zoutleeuw kreeg een consumptiebonnetje voor de Bistro op het domein.

★ Ben je op zoek naar een speciaal voorwerp of product voor je zoektocht? Wie weet heeft een bedrijf uit de buurt wel een exemplaar voor je liggen. Borstelmachine-fabrikant Boucherie nv bezorgde de industriële erfgoedsite Eperon d'Or in Izegem leuke kindertandenborstels om als geschenk te geven aan de kinderen. Ze konden hiermee hun tanden poetsen in het museum, met zwarte tandpasta die naar chocolade en vanille rook. Een schoenmaker uit Izegem bezorgde hen dan weer een typisch geurtje dat vroeger gebruikt werd bij het aaneenlijmen van schoenen.

8. Gemeentelijke diensten In je gemeente schuilen heel wat opportuniteiten. Uit de tevredenheidsenquête van 2018 bleek dat bij 38 % van de bevraagde locaties de gemeente extra inspanningen leverde rond de schattenjacht.

★ De Jeugddienst kan helpen met tips voor opdrachten voor jonge kinderen. Ze kunnen ook helpen met promo voeren bij het doelpubliek (families met jonge kinderen).

★ De Dienst Toerisme heeft vast goede raad over promotie en communicatie. Ze kunnen Schatten van Vlieg misschien ook opnemen in hun communicatie.

★ Bij de Dienst Communicatie kan je zeker terecht voor perstips en communicatietools. ★ Probeer eens samen te werken met de Sportdienst. Denk bijvoorbeeld aan een gratis

toegangsticket voor het zwembad als extra prijs. ★ Raadpleeg de Groendienst voor hulp bij praktische zaken: ze kunnen helpen bij het

opstellen van de zoektocht en tijdens de zomer controleren of het materiaal nog in goede staat is. Misschien kunnen ze zelfs instaan voor het bijvullen van de schatkist?

★ Organiseert een gemeentelijke dienst tijdens het jaar een evenement dat ook families aantrekt? Bekijk samen hoe je er reclame voor Schatten van Vlieg kan maken. In Lede voerde de Dienst Milieu al promotie tijdens hun eigen evenement.

9. Gemeenten in de regio Je kan je zoektocht ook uitbreiden door samen te werken met omliggende gemeenten. Lede organiseert bijvoorbeeld jaarlijks een fietstocht met opdrachten doorheen alle deelgemeenten. In 2018 organiseerden de deelgemeenten Scherpenheuvel, Zichem en Averbode samen een zoektocht. De kinderen konden een schat zoeken rond de abdij van Averbode, in de bibliotheek van Averbode, in Huize Ernest-Claes in Zichem en in het centrum van Scherpenheuvel.

7

Als de kinderen minstens drie van de vier schatten vonden, maakten ze kans op één van de twintig familietickets voor de familievoorstelling ‘De Show’ in Gemeenschapscentrum Den Egger. 10. De Lijn In Gent werkten de cultuurhuizen al samen met De Lijn. Aan het eindpunt van de Gentse

zoektocht konden schattenjagers een gratis pasje van De Lijn ontvangen om terug naar het centrum te gaan, mits het invullen van een contactformulier.

   

8

Samenwerken in vier stappen 

Stap 1: Hoe begin ik aan zo’n samenwerking? Om te beginnen kan je je oor eens te luisteren leggen in je eigen gemeente om te weten te komen wie al van plan is om deel te nemen aan de zomeractie of wie het zou zien zitten om samen te werken. Partners gevonden? Schrijf jullie in en vermeld zeker alle verstopplaatsen.

Stap 2: Afspraken maken en inschrijven Elke samenwerking is anders: soms zijn er veel partners, soms hebben partners al veel ervaring met de zomeractie of net niet, anderen hebben onderling al goed contact. Voor elke samenwerking is het belangrijk om genoeg afspraken te maken. Omdat er deadlines zijn voor de inschrijvingen van de zomeractie en het bestellen van het extra gadget is het handig om al in een vroege fase samen te zitten en enkele concrete afspraken te maken over de taakverdeling en over de kostenverdeling van het campagnemateriaal.

Stap 3: Maak je zoektocht Wanneer je een zoektocht langs verschillende cultuurhuizen wil organiseren is het handig om te weten waar elk cultuurhuis zich bevindt en welke route de beste is om de families langs te sturen. Begin- en eindpunt:

★ Wanneer je een begin- en eindpunt kiest voor je zoektocht kan je er best op letten dat deze niet te ver uit elkaar liggen. Zo moet een familie, na het voltooien van de schattenjacht, niet de hele stad doorkruisen om terug naar de auto of fiets te raken.

★ Hou rekening met de openingsuren en -dagen van het start- en eindpunt. Mensen halen meestal een opdrachtenbundeltje op bij het startpunt en op het eindpunt ligt de schat (en dus ook de beloning) verstopt. In Diksmuide organiseerden liep in 2018 een zoektocht doorheen de stad. Het opdrachtenboekje kon opgehaald worden bij de Dienst Toerisme waarvan de openingsuren duidelijk vermeld werden op de website. Extra tip: Vermeld de openingsuren van je verstoplocatie ook duidelijk op UiTmetVlieg.be, zo voorkom je heel wat verwarring. De stad Geel organiseerde drie zoektochten op drie verschillende locaties. Voor de kinderen die de drie locaties op één dag wilden bezoeken, gaf Geel de dagen mee waarop dit mogelijk was, inclusief openingsuren.

9

De route

★ Hou rekening met kleine kinderen die de zoektocht doen en vermijd de drukste straten.

★ Je kan de route langs de leukste blikvangers in je gemeente leggen zoals een graffitimuur, een standbeeld, een leuke installatie,... In Ruiselede konden de schattenjagers voelen aan de gebouwen, beelden en voorwerpen van de gemeente.

De opdrachten ★ Jij kent je gemeente misschien door en door, maar wie weet hebben nieuwkomers

wel een heel ander beeld. Vraag hen naar wat er hen in het begin opviel. Wat hadden ze niet verwacht? Wat zouden ze nog leuk vinden?

De uitwerking

★ Je kan een gezamenlijk opdrachtenboekje samenstellen. In de plaats een apart opdrachtenblaadje te voorzien voor elke locatie, kan je ze ook bundelen. Dit drukt niet alleen de kosten, maar zo maak je families ook benieuwd naar andere schattentochten.

★ Je kan een spaarkaart maken waarop de verschillende schattenlocaties vermeld staan. Op deze spaarkaart kunnen de schattenjagers stempels verzamelen. Wanneer ze een volledige kaart hebben, of bijvoorbeeld 4 van de 6 zoektochten hebben volbracht, kan je hier een extra prijs aan koppelen, zoals het gadget dat Vlieg voorziet bij het campagnemateriaal.

10

Stap 4: Organiseer een wedstrijd voor alle schattenjagers (optioneel) Sommige kinderen hebben de smaak goed te pakken. Maak van hen ‘erkende schattenjagers’. Je kan een extra prijs voorzien voor kinderen die bijvoorbeeld op alle plaatsen in je gemeente op schattenjacht zijn gegaan. Zo motiveer je enerzijds de kinderen om meerdere zoektochten te doen en alle verstoplocaties te bezoeken. Anderzijds bereiken de locaties op hun beurt een nieuw publiek. Het Vlieggadget is ideaal als extra cadeautje, of vraag eens rond in je gemeente (gratis toegang tot het zwembad, een park, een museum,…) of iemand een prijs wil schenken. Je kan ook een aparte loting voorzien voor alle schattenjagers. De schattenjagers die hun gegevens achterlaten, maken dan bijvoorbeeld kans op een extra prijs. Wanneer je een opt-in (voor bv. je nieuwsbrief) voorziet, kan je de families later contacteren met interessante activiteiten voor kinderen. Je kan de prijs dan nadien verloten tussen alle schattenjagers. Zo werden in Scherpenheuvel-Zichem 20 familietickets voor een familievoorstelling verloot onder de schattenjagers die minstens drie van de vier zoektochten volbracht hadden. Een andere leuke prijs voor een volle stempelkaart is bv. toegang tot een exclusief Vliegfeestje op het einde van de zomer. In Malle organiseerde de toeristische dienst een feestje voor de schattenjagers die op alle locaties in Malle op speurtocht waren geweest. De kinderen die de schat vonden in de bibliotheek van Aartselaar werden ook beloond met een slotfeest in samenwerking met Verteltheater ‘Feest’. Er kwamen 60 kinderen genieten van een voorstelling uitgevoerd door de Recitantes.

11

Praktijkvoorbeelden  Vlieg verzamelde enkele praktijkvoorbeelden van samenwerkingen in en tussen gemeenten die een zomeractie organiseerden.

De zomeractie van Lede Lede neemt al enkele jaren deel aan Schatten van Vlieg. De bib nam hiervoor het initiatief. Om meer bekendheid te geven aan hun Schatten van Vlieg-campagne schoten de bibliotheekmedewerkers in 2015 in actie om partners binnen de gemeente te zoeken. Ze slaagden in hun opzet, en ondertussen is de Vliegactie uitgegroeid tot een resem projecten ondersteund door een breed netwerk. Stapsgewijs breidt Lede haar samenwerkingen elk jaar wat meer uit, gestoeld op de projecten die in 2015 zijn opgestart. Lede stelt ook extra doelen voorop: één daarvan is om bewoners uit Lede en de deelgemeenten te laten proeven van cultuur op een speelse en sportieve manier. Dit zie je in de samenwerkingen die de bib van Lede aangaat. Met Schatten van Vlieg richten ze zich op een heel breed publiek: kinderen, ouders, grootouders,... Iedereen is welkom. Er is een aparte Zomer van Vlieg website. Families konden in 2018 de Vliegbrochure, een folder met praktische info, downloaden of ophalen in de bib, de jeugddienst, de sportdienst of op het speelplein.

Hun grootste Schatten van Vlieg-project was een fietstocht van ongeveer 17 km lang met opdrachten. Dit deden ze in samenwerking met de academie en als externe partner Zuivelhoeve Keymeulen in Hofstade. Het parcours werd uitgestippeld door de bib en de Gezinsbond. De tocht werd volledig bewegwijzerd waardoor er niet langer een kaart met het parcours nodig was. Doorheen de route werden de opdrachten verstopt in opvallende Vlieghuisjes. Bij elke opdracht konden schattenjagers een cijfer verdienen. Met de cijfercode konden ze de voelwaaier en een gadget afhalen in de bibliotheek of jeugddienst.

Daarnaast was er op 15 augustus ook ‘Vlieg dwars door Lede’. Dit waren twee fietstochten een lange (30 km) voor ervaren fietsers en een kortere (15 km) voor families. Deelname kostte 5 euro voor volwassenen en 3 euro voor kinderen onder de 12 jaar. ‘Vlieg dwars door Lede’ is een samenwerking met de Sportdienst, Sportraad, Heiplasstrappers, met ondersteuning van de Technische Dienst, de politie en het Rode Kruis. Er was halfweg en nadien ook een optreden van Ravno Collectiv (combinatie circus en muziek). De deelnemers kregen ook een gadget. De eerste editie van deze ‘Vlieg dwars door Lede’ ging door in 2016. Naast de fietstochten organiseerde Lede nog heel wat andere Schatten van Vlieg-projecten zoals een knutselactie. Kinderen mochten een pagina om te versieren met voelelementen ophalen in de bib van Lede, Oordegem of de Jeugddienst van Lede. Met al deze pagina’s

12

werden vier Vlieg voelboekjes gemaakt. De kinderen konden kiezen tussen vier thema’s: natuur, mijn dorp, sport of vakantie. Wie zijn pagina inleverde bij een Vliegpunt, kreeg een beloning en een sticker voor zijn ‘Zzzpaarkaart’. De vier voelboekjes met de werken van de kinderen werden tentoongesteld tijdens het soepconcert (zie verder). In de bib en in het gemeentehuis stonden de pagina’s de hele zomer lang apart tentoon.

Een andere samenwerking, tussen het BibArt-netwerk (een samenwerkingsverband tussen de bibliotheken van Aalst, Denderleeuw, Erpe-Mere, Haaltert, Lede en Ninove), leidde tot een voelspeurtocht in de bib van Oordegem. Deze werd ontworpen en uitgewerkt door Appelsien & Ananas.

Als afsluiter van Schatten van Vlieg was er het soepconcert, al enkele jaren een vaste waarde. Dit concert werd georganiseerd door de Academie voor Woord en Muziek Lede en de bib. Tijdens dit soepconcert traden de leerlingen van de academie op en kon je nadien genieten van een lekker soepje. Ook ontvingen de winnende deelnemers van de Vliegacties een extra prijs. Sinds twee jaar heeft Lede namelijk een spaarkaart in het leven geroepen: als een kind aan twee Vliegactiviteiten deelnam, verdiende het zo het Vlieggadget. De hoofdprijzen worden door de organisatie zelf samengesteld en noemen zij ‘Bzzzzzzvliegboxzzzzzzen’. Deze boxen zijn gevuld met boeken, spelletjes en lekkers. Per activiteit van Vlieg was er één hoofdprijs en een aantal troostprijzen. De voelboekjes werden hier ook tentoongesteld. Vorig jaar kregen de spaarders (van de spaarkaart) een extra vlieggadget. Dit jaar kreeg iedereen een vlieggadget (fuzzy worm) en maakten de deelnemers die aan verschillende Vlieg activiteiten deelnamen via de spaarkaart kans op een extra ‘Bzzzzzzvliegboxzzzzzz’. Bij al deze projecten komt heel wat organisatie kijken. De bib is de trekker van De Zomer van Vlieg en zorgt voor de algemene coördinatie, promotie en drukwerk. De kosten worden verdeeld onder de organisatoren, waardoor de mogelijkheden ook groter zijn. Dit wordt geregeld door de stuurgroepen. Daarnaast komen ze in werkgroepen per project samen. De werkgroepen stonden in voor de praktische uitwerking van de acties. De bib werkt met echte

13

Schatten van Vlieg-partners samen zoals de jeugddienst, en de sportdienst, maar gaat ook samenwerkingen aan met externe partners zoals lokale handelaars, het zorgcentrum Markizaat, de Gezinsbond, etc.

Daarnaast kunnen ze op de technische dienst rekenen voor de logistieke ondersteuning. De groendienst controleert de mogelijkheden van het parcours. Twee arbeiders (de Vliegbrigade) zijn van bij de start betrokken bij alle activiteiten zodat ze advies kunnen geven bij het uitwerken van de opdrachten.

Jeugdregio Pajottenland Binnen de Jeugdregio Pajottenland waren er in 2018 opnieuw zes verschillende schattenzoektochten. Deze worden beschreven in een programmaboekje dat deelnemers zelf konden afdrukken. De schattenjagers konden op elke locatie waar ze een schat zochten een stempel verzamelen. Wanneer ze drie stempels verzamelden, konden ze op één van de jeugddiensten een extra verrassing afhalen. De Jeugdregio bestaat uit de zes gemeenten van het Pajottenland en een intergemeentelijke preventiewerker. De Jeugdregio bestaat al heel wat jaren en er werden al allerlei projecten uitgewerkt, waaronder ook Schatten van Vlieg. In 2016 werkten Gooik, Herne, Pepingen, Galmaarden en Lennik voor het eerst alle vijf een zoektocht uit. De vijf zoektochten werden toen nog verbonden door een fietsroute. Dit gaf gezinnen de mogelijkheid om met de fiets van de ene naar de andere zoektocht te fietsen. In 2017 kwam ook Bever erbij en ook in 2018 waren het de zes gemeenten die een zoektocht uitwerkten, gezamenlijke promotie voerden en een programmaboekje opstelden. In 2018 merkten ze dat heel wat gezinnen toch 3 of 4 tochten in het Pajottenland doen en dat heel wat gezinnen zelfs de vijf zoektochten deden. De Jeugdregio komt op regelmatige basis samen (ongeveer om de twee maanden), waar onder andere de taken verdeeld worden. In 2018 werd er beslist om de zes verschillende zoektochten aan te duiden met sjablonen. Dit om het visueel leuker te maken voor de kinderen die de tocht doen. Doorheen heel het Pajottenland verscheen Vlieg dus in de straten, aan bomen, palen,... Elke gemeente nam de kosten van bijvoorbeeld de flyer of kadootjes op zich zodat elke gemeente zelf kon beslissen welk budget er besteed werd. De Jeugdregio heeft immers geen gezamenlijk budget.

14

Elke gemeente stond in voor de lokale promotie. Programmaboekjes werden verdeeld in scholen, de bibliotheek, in het gemeentehuis,… Ook in 2019 zal de Jeugdregio opnieuw deelnemen aan Schatten van Vlieg.

Schatten van Vlieg in Scherpenheuvel - Zichem Net zoals Lede neemt Scherpenheuvel-Zichem al enkele jaren deel aan de zomeractie van Vlieg. In 2015 besloten ze voor het eerst om voor een echt samenwerkingsverband tussen de bibliotheek, de Dienst Cultuur, de Dienst Communicatie, het Ernest Claesmuseum en de Dienst Toerisme te gaan. De bibliotheek en de Dienst Cultuur trokken de samenwerking omdat zij al ervaring hadden met het organiseren van een schattenjacht. Hun succesformule? Ze hebben eerst nagedacht over welke culturele instellingen de gemeente heeft, waar ze gelegen zijn en welke openingsmomenten er zijn tijdens de zomermaanden. De drie deelgemeenten werden uiteindelijk met elkaar verbonden via een zoektocht. Voor het Ernest Claesmuseum was de samenwerking zeer welkom. Zij kregen in de zomermaanden weinig bezoekers over de vloer dus een kinderactiviteit was een opportuniteit. De dienst communicatie stelde haar know-how ter beschikking om de communicatie in goede banen te leiden. Om ervoor te zorgen dat de schattenjagers op elk moment een schat konden zoeken in Scherpenheuvel-Zichem werd de Dienst Toerisme als centraal startpunt ingezet. Het extra voordeel hiervan was dat de medewerkers op de Dienst Toerisme hun gemeente zeer goed kennen en bijvoorbeeld de gevaarlijke punten op de route konden aangeven maar ook de kleine verborgen bezienswaardigheden. Het belangrijkste doel van deze samenwerking was er voor alle betrokken partijen voordeel uithalen, maar ook alle kennis bij elkaar leggen om een zo goed mogelijke schattenjacht uit te werken. Als extra - maar zeker geen onbelangrijk pluspunt - leerden de collega’s van de verschillende diensten elkaar een heel stuk beter kennen. In 2018 werden er schatten verstopt in de bibliotheek in Averbode, in Huize Ernest Claes in Zichem, rond de abdij van Averbode en ergens in het centrum van Scherpenheuvel. Schattenjagers konden per zoektocht een sticker voor hun spaarkaart verzamelen. Voor Scherpenheuvel - Zichem waren twee vergadermomenten al voldoende om alle afspraken te maken in verband met de Schatten van Vlieg. Voor de praktische uitvoering en de uitwerking van drie verschillende schattenjachten waren in totaal iets meer dan vijf dagen nodig verdeeld over de verschillende partijen. Qua budget was er in totaal € 500 nodig: € 135 voor het campagnemateriaal, € 100 voor het drukwerk zoals de stempelkaarten, € 125 voor 10 doeboeken die als cadeau aan de schattenjagers werden gegeven. En voor de extra cadeautjes werd nog eens € 150 voorzien.

15

De schattenjacht in Scherpenheuvel -Zichem was een groot succes: er kwamen meer dan 200 schattenjagers de schat zoeken.

Promotionele samenwerking in Grimbergen Samenwerken hoeft niet altijd een lang en zwaar traject te zijn. Je kan elkaars zoektochten ook ondersteunen en aan elkaar verbinden door simpelweg promo te maken voor de zoektocht van een cultuurhuis, organisatie of andere instelling in de buurt. Zo ging het MOT (Museum voor de Oudere Technieken) een samenwerking aan met volkssterrenwacht MIRA. Op hun websites en Facebookpagina’s verwezen ze naar elkaar en zetten ze elkaars schattenjacht in de verf. Wie weet legt dit wel de basis voor een meer intense samenwerking voor een volgende Schatten van Vlieg editie.

De gemeentelijke spaarkaart van Veurne Ook in Veurne sloegen de cultuurhuizen de handen in elkaar. Families konden ook in 2018 schatten jagen op vier verschillende locaties: In het Bakkerijmuseum, de Bibliotheek, Kasteel Beauvoorde en het belevingscentrum Vrij Vaderland. Wanneer de kinderen een schat vonden op één van de locaties, kregen ze een stempel. Wanneer ze drie van de vier stempels verzamelden op hun spaarkaart, kregen ze een extra prijs. De vier locaties deelden de kosten voor de extra prijs en voor de vormgeving en druk van de spaarkaart. Ze voorzagen elk 200 euro. De spaarkaart deed ook dienst als flyer. Ze deelden de flyer voornamelijk uit op de locaties zelf. Hier merkten ze dat een goede briefing van het baliepersoneel belangrijk is. Het was de bedoeling dat kinderen de flyer meteen kregen bij hun eerste bezoek. Verder promootten de locaties de actie met de spaarkaart ook via hun eigen online kanalen zoals op de website en op social media. In het gemeentelijk boekje ‘Info Veurne’ was er ook een uitknipbare versie voorzien van de spaarkaart. Tot slot voerden de locaties extra promo op het festival Zomerkriebels, maar kinderen hadden niet echt aandacht voor de promostand. Dat gaan ze later dus niet meer herhalen. Alle vier de locaties waren heel tevreden over de meerwaarde van de samenwerking. De kinderen werden aangemoedigd om nog een schat te zoeken op een andere locatie in

16

Veurne. Dat ze daarbij maar 3 van de 4 locaties moeten aandoen om een extra prijs te krijgen, kwam sympathiek over.

Het is bijvoorbeeld niet evident dat kinderen tijdens de zomervakantie een museum over WO I bezoeken. De bib heeft daarentegen wel een lage drempel want er moet niet betaald worden. Een bezoekje aan de bib was dus de gemakkelijkste manier om aan een derde stempel te geraken. De vier locaties ontvingen samen een honderdtal volle spaarkaarten. Op deze pagina kan je de gemeentelijke spaarkaart downloaden.

Bib Landen doet een beroep op vrijwilligers, handelaars en de groendienst De bib van Landen kan rekenen op acht vaste vrijwilligers. Twee van hen zijn nauw betrokken bij elke nieuwe Schatten van Vlieg editie en staan de bibmedewerker elk jaar bij met raad en daad. Een vrijwilliger informeerde tijdens haar boodschappen bij de plaatselijke fruit- en groenteboer naar appelsienkistjes. Deze wouden de handelaars maar al te graag kwijt. Dit is voor hen immers niets meer dan afval dat ze anders naar het containerpark moeten afvoeren. Bij Blokker vroeg de bibmedewerker dan weer om kartonnen dozen van een bepaald formaat opzij te zetten. Opnieuw was dit geen probleem, ook hier gaat het over afval voor de handelaar. Een andere vrijwilliger Claire zet zich dan weer in bij ‘Help ons helpen’, een soort ‘winkel voor minderbedeelden’. Van daar bracht zij veel materiaal mee om te verwerken in het blotenvoetenpad, de voeldozen en de knutselopdrachten voor Schatten van Vlieg 2018. In het blotevoetenpad werden ook veel kurken verwerkt, die ze kon recupereren van het café tegenover de bib. Voor alle soorten dopjes van melkkartons en plastic flessen die ook eveneens werden verwerkt in het blotevoetenpad, deed de bibmedewerker een oproep bij de collega’s. De stad Landen zorgde dan weer voor

17

versnipperd papier en de slager had grote eierdozen in de aanbieding. De Groendienst van de stad Landen bracht ten slotte grind, gehakseld hout en boomschors aan. Zulke simpele oproepen en een ommetje langs de plaatselijke handelaars leverde zo een massa bruikbaar materiaal op. Zo kon de bib de kosten drukken en gaven ze in 2018 enkel budget aan het uithangbord van Vlieg om aan het raam te hangen, de voelwaaiers voor in de schatkist, wat extra knutselmateriaal en gerecycleerd inpakpapier om de voeldozen mee in te pakken.

18