Academiejaar 2014-2015

R.U.P in de eigen leefomgeving: Dorpskern Lubbeek.

Naam: Stefanie Cortoos VAK:AARDRIJKSKUNDE, ACTUELE TOPICS LECTOR: HANNELORE VERSTAPPEN

1

Inhoudstafel

1.Situering van het gebied………………………………………………………………………………………………….p2

2.Knelpunten en kwaliteiten dorpskern Lubbeek…………………………………………………………..p3-5

3.Ruimtelijk uitvoeringsplan dorpskern Lubbeek…………………………………………………………..p5-6

4.Kadering in het ruimtelijk structuurplan Vlaanderen……………………………………………………..p7

5.Kadering in het gewestplan…………………………………………………………………………………………….p8

6. Kadering in het ruimtelijk structuurplan Vlaams- Brabant…………………………………………..p8

7.Kadering in het Ruimtelijk structuurplan Lubbeek………………………………..……………………….p9

8. Eigen mening……………………………………………………………………………….………………..…………p9-10

9. Zijn deze plannen duurzaam?..........................................................................p10

10.Hoe integreren in de lessen?...........................................................................p10

11.Bronnenlijst………………………………………………………………………………………………………………….p11

12. Lijst met figuren……………………………………………………………………………………………………….…p12

13.Bijlage1…………………………………………………………………………………………………………………………p13

2

1.Situering van het gebied.

Lubbeek is een gemeente in de provincie Vlaams- Brabant. Deze gemeente ligt ten

oosten van Leuven. Bij Lubbeek horen ook 3 deelgemeentes: Pellenberg, Binkom en

Linden(zie figuur 1). De gemeente ligt tussen 3 steden namelijk Leuven op 10 km,

Tienen op 11 km en Aarschot op 13 km.

Ik ga het in deze paper hebben over de plannen die de gemeente heeft met de dorpskern

van Lubbeek (zie figuur 2). De kern Lubbeek ligt in de invloedsfeer van de stad Leuven.

De kern is gelegen in een open gebied. De agrarische zones worden in dit gebied

afgewisseld met boszones.

Figuur 1: Situering van Lubbeek, Bron: google maps.

Figuur 2: Dorpskern Lubbeek, bron: infoboekje Lubbeek

3

2. knelpunten en kwaliteiten dorpskern Lubbeek.

2.1 knelpunten

Er is veel autoverkeer in de hoofdstraat. De kerk en het kerkhof vormen samen een

eiland dat geen verbinding maakt met het bebouwde weefsel (zie figuur 3). Ter hoogte

van de Bollenberg wordt massaal op het fietspad geparkeerd, aan de kant van de

handelszaken (zie figuur 4). Dit leidt tot verkeersconflicten. Ook is er een recreatieveld

zonevreemd gelegen. Deze is gelegen in een ruimte die niet voorzien is voor sport, spel

en recreatie.1

Figuur 3: eiland kerk + kerkhof, bron: Stefanie Cortoos, datum 18/10/2014.

Figuur 4: Parkeren op het fietspad, Bron: Stefanie Cortoos,

datum: 18/10/14

1 GEMEENTE LUBBEEK, RUP dorpskern Lubbeek toelichtingsnota, internet, 18/10/14, (http://lipsfiles.lodgon.com/projects/glubbeek/attachments/1371722611434/2057253049_Toelichtingsnota.pdf )

4

2.2 Kwaliteiten

De kern heeft een landelijk karakter. Daarom is het er heel aangenaam om er te

vertoeven.

In de kern van Lubbeek vindt je ook verschillende handelszaken zoals: een supermarkt,

een frituur, een beenhouwer, 3 bakkers, een krantenwinkel, ….( zie figuur 5+6). Ook is

er een politiekantoor, een gemeentehuis, een sporthal (figuur 7).

Er bevinden zich ook heel wat monumenten in de kern van Lubbeek. Deze monumenten

geven de kern een authentiek karakter. 2

Figuur 5: handelaars, bron: Stefanie Cortoos, datum: 18/10/14

Figuur 6: Handelaars, bron: Stefanie Cortoos, datum 18/10/14

2 GEMEENTE LUBBEEK, RUP dorpskern Lubbeek toelichtingsnota, internet, 18/10/14, (http://lipsfiles.lodgon.com/projects/glubbeek/attachments/1371722611434/2057253049_Toelichtingsnota.pdf )

5

Figuur 7: gemeentehuis Lubbeek, bron: website Nys- Driesen NV

3.Ruimtelijk uitvoeringsplan dorpskern Lubbeek.

De gemeente vindt het belangrijk dat er een afgebakend centrumgebied is met een

concentratie van voorzieningen. Het levendige en leefbaar centrum moet sterk verweven

zijn met de woonfunctie. De motor van zo een centrum is een netwerk van publieke

ruimten die een aanzet geven tot ontwikkelen van een diversiteit aan functies en

voorzieningen die op een vlotte en veilige wijze toegankelijk zijn. Het doorgaand verkeer

is hierbij ondergeschikt aan de verblijfsfunctie.

Om dit afgebakende centrum te bekomen, gaat men eerst een afbakening van de

woonkern maken, om de ruimtelijke ontwikkeling te kaderen en concentreren. Verdere

ontwikkelingen dienen te gebeuren in de afgebakende zone. Binnen de afbakening

kunnen één- en meergezinswoningen worden gezet met 2 bouwlagen en een dakverdiep.

Binnen de woonkern moet het centrum van Lubbeek worden afgebakend. Hier is ruimte

voor dynamiek en voorzieningen. De woningbouw kan hier compacter, zoals één- en

meergezinswoningen met 3 bouwlagen en een dakverdiep.

De centrale ruimte in de kern heeft voor het grootste gedeelte een verkeersfunctie. Deze

ruimte zou deels een dorpsplein moeten worden. Er moet ook ruimte komen voor horeca

en ontmoeting. Deze ruimte zou ook een vertrekpunt kunnen worden voor recreatieve

doeleinden zoals het beginpunt van fiets- en wandelroutes.

In het RUP staat ook beschreven dat de waardevolle gebouwen in het centrum moeten

behouden worden. Deze gebouwen zijn beschermende monumenten figuur 8+9).

Figuur 8: Beschermende Sint- Martinuskerk, bron RUP Lubbeek.

6

Figuur 9: Beschermende pastorie, bron RUP Lubbeek.

Vervolgens staat er in het plan dat er een alternatief netwerk voor trage wegen moet

worden voorzien, zodat de kern bereikbaarder wordt voor fietsers en voetgangers. 3

3 GEMEENTE LUBBEEK, RUP dorpskern Lubbeek toelichtingsnota, internet, 18/10/14, (http://lipsfiles.lodgon.com/projects/glubbeek/attachments/1371722611434/2057253049_Toelichtingsnota.pdf )

7

Figuur 10: geografisch plan, Bron: Gemeente Lubbeek (Legende in bijlage 1)4

4. Kadering in het ruimtelijk structuurplan Vlaanderen.

In het ruimtelijke structuurplan Vlaanderen is Lubbeek gelegen in het buitengebied van

het Hageland en Haspengouw. In de buitengebieden probeert men enkele doelstellingen

te bereiken. Een doelstelling die men probeert te bereiken is het bundelen van de

ontwikkelingen in de kern, zodat er geen verdere versnippering van het gebeid

plaatsvindt. Dit tracht men te bereiken in Lubbeek door eerst de woonkern af te

bakenen. In deze afgebakende zone mag men dan verdere ontwikkelingen doorvoeren.

Een volgende doelstelling die men tracht te bereiken is dat de

ontwikkelingsmogelijkheden van structuurbepalende functies en activiteiten worden

gegarandeerd. In dit project wordt dit waargemaakt door wonen te concentreren in de

woonkern. Buiten de woonkern is dan plaats voor groen, bossen en landbouw. 5

5. Kadering in het gewestplan

De kern van Lubbeek heeft een sterachtige vorm. Zoals je op de figuur hieronder kunt

zien (figuur 11) is er ook veel lintbebouwing. De meer landelijk woningen werden

ingekleurd als woningen met een landelijk karakter, de andere als woongebied. Er

bevinden zich ook verschillende park- bos- en natuurgebieden. In het zuidwesten is er

nog plaats om woningen uit te breiden.6

Figuur 11: Gewestplan, bron: agiv.

4 GEMEENTE LUBBEEK, Grafisch plan RUP dorpskern Lubbeek, internet, oktober 2012, (http://lipsfiles.lodgon.com/projects/glubbeek/attachments/1371722633215/2057255000_grafisch%20plan.pdf) 5 MINISTERIE VAN DE VLAAMSE GEMEENSCHAP, Ruimtelijk structuurplan Vlaanderen, samenvatting, internet, 2004, (http://www2.vlaanderen.be/ruimtelijk/publicaties/docs/rsv_gecoordineerde_versie/samenvatting_w.pdf) 6 GEMEENTE LUBBEEK, RUP dorpskern Lubbeek toelichtingsnota, internet, 18/10/14, (http://lipsfiles.lodgon.com/projects/glubbeek/attachments/1371722611434/2057253049_Toelichtingsnota.pdf )

8

6. Kadering in het ruimtelijk structuurplan Vlaams- Brabant.

In het provinciaal ruimtelijk structuurplan staat dat Lubbeek aandacht moet hebben voor

het culturele erfgoed. Dit doel wordt bereikt doordat men van plan is om de waardevolle

gebouwen in het centrum van Lubbeek te behouden. Het wonen in Lubbeek moet

prioritair ondersteund worden en er moet aandacht zijn voor differentiatie voor het

woningaanbod. Dit doel wordt bereikt in dit plan door één- en meersgezinswoningen van

2 en 3 bouwlagen.

Een volgende doel is dat er een goed openbaar vervoersnet wordt uitgebouwd in de

gemeente. Dit is op dit ogenblik al geslaagd. Er rijden dagelijks bussen naar de steden

Leuven en Tienen. Op de verbindingsweg tussen Leuven en Diest, kan je ook een bus

naar Diest nemen vanuit Lubbeek.

In het structuurplan Vlaams- Brabant wordt ook aandacht geschonken aan het

ecologische en groene aspect. Het doel is om de bossen en het groen die er zijn in

Lubbeek te behouden. 7

Figuur 12: Gewenste ruimtelijke structuur Vlaams - Brabant, bron: structuurplan Vlaams- Brabant

7 PROVINCIE VLAAMS – BRABANT, Gecoördineerd ruimtelijk structuurplan Vlaams – Brabant, internet, 18/10/2014, (http://www.vlaamsbrabant.be/binaries/gecoordineerd-ruimtelijk-structuurplan-vlaams-brabant-website_tcm5-85651.pdf)

9

7. Kadering in het ruimtelijk structuurplan Lubbeek.

Lubbeek Sint- Martinus (dorpskern) moet ontwikkeld worden tot een kwalitatief dorp met

een groen, historische en landelijk karakter. De dorpskern moet functioneren met een

voldoende aanbod aan voorzieningen. Om het landelijke karakter te behouden is

kernversterking en verdichting prioritair. De kern moet niet helemaal volgebouwd

worden, want het groen in de kern is ook heel belangrijk. Lubbeek wil vooral jonge

bewoners naar de kern laten trekken door betaalbare bouwgronden. Nieuwe

woonontwikkelingen moeten voorrang krijgen. De lintbebouwing buiten de woonkern

worden niet gestimuleerd door de gemeente. 8

Figuur 13: Gewenste ruimtelijke structuur Lubbeek, bron: Ruimtelijk Structuurplan Lubbeek.

8. Eigen mening .

Ik vind het een goed plan om de groene ruimte die er is te behouden in en rond de

dorpskern. Ik denk dat dit wel haalbaar is door de woonkern te verdichten en

lintbebouwing niet te stimuleren. Men moet er echter toch rekening mee houden dat men

de woonkern niet te dicht gaat bebouwen, zodat de groene ruimte in de woonkern toch

gewaarborgd wordt.

Ik vind het ook positief dat men de verschillende monumenten in de dorpskern wil

behouden. Ik ben ervan overtuigd dat erfgoed iets meer verteld over onze cultuur, en dat

het iets is waar de verschillende gemeentes in moeten blijven investeren.

8 GEMEENTE LUBBEEK, Gemeentelijk ruimtelijk structuurplan Lubbeek, internet, februari 2008, (http://www.lubbeek.be/attachments/1211463660523/3357-rap-103d.pdf)

10

Het netwerk van trage wegen uitbouwen vind ik ook een goed idee. Ik denk dat dit

ervoor zorgt dat er ook minder verkeer gaat zijn in de kern. Het spoort fietsers en

voetgangers aan om de auto aan de kant te zetten en boodschappen te gaan doen met

de fits of te voet. Ook is het op recreatief/ toeristisch vlak een goed idee. Het trekt

fietsers en wandelaars aan om naar het Hageland te komen om een fiets- of wandeltocht

te maken.

Echter ben ik in de plannen niet echt iets tegengekomen hoe de gemeente de

parkeerproblemen op het fietspad aan de kant van de handelaars gaat aanpakken. Het

probleem wordt wel aangekaart in de knelpunten, maar ik heb nergens gelezen hoe men

dit probleem tracht aan te pakken. Een mogelijke oplossing zou zijn om een

parkeerverbod in te lassen op deze plek, en voldoende parking te voorzien voor de auto’s

op plaatsen waar er geen hinder is voor fietsers.

9. Zijn deze plannen duurzaam?

Naar mijn mening zijn deze plannen van de gemeente heel duurzaam. Er wordt rekening

gehouden met de planeet, omdat men tracht om zoveel mogelijk groen te behouden in

en rond de dorpskern. Men probeert ook de woningen te concentreren in de woonkern,

om zo lintbebouwing tegen te gaan, en het groene karakter optimaal te behouden. Door

de aanleg van trage wegen gaat de dorpskern toegankelijker worden voor fietsers en

wandelaars. Hierdoor gaat er ook minder verkeer door de kern rijden. Het gevolg hiervan

gaat zijn dat er minder CO2 – uitstoot van de auto’s is. Dit is dan ook beter voor het

milieu.

Er wordt ook rekening gehouden met de mensen. Er moet ruimte komen voor horeca en

ontmoeting. Er moet ook een gezellig dorpsplein komen, zodat er minder verkeer door de

kern kan. Hoe minder verkeer, hoe fijner het is voor de bewoners om in de kern te

wonen. In de kern is ook een voorziening van handel en diensten. De handel en diensten

zijn vooral gericht op bewoners die in het dorp wonen.

Voor de economie is de verdichting van de kern ook een gunstige zaak. Door de

verdichting van de kern gaan er meer inwoners in Lubbeek komen. Deze inwoners gaan

ook boodschappen doen in het centrum van Lubbeek, waardoor de handelaars meer

klanten gaan hebben, en dus meer gaan verdienen.

10. Hoe integreren in de lessen?

In het eerste jaar wordt het thema ‘bebouwing en bevolking’ behandeld. De leerlingen

moeten een bebouwde kern kunnen onderscheiden van open ruimte. Ze moeten ook

geconcentreerde bebouwing, lintbebouwing, verspreide bebouwing en geïsoleerde

woonwijken kunnen herkennen. Deze plannen zou men kunnen gebruiken om de

bebouwde kern beter te kunnen afbakenen. De gemeente tracht ten slotte ook voor een

betere afbakening van de woonkern te streven.

In de tweede graad zou men deze plannen kunnen gebruiken bij het thema ‘uitdagingen

door bevolkingsexplosie’. Men zou bijvoorbeeld een verband kunnen leggen tussen de

toenemende bevolking en de toenemende nood aan huisvesting. Zo kan je dan als

voorbeeld geven dat men de woonkernen gaat verdichten, om zo veel mogelijk groene

ruimten te behouden, en toch tegemoet te komen aan de nood aan toenemende

huisvesting voor de toenemende bevolking.

11

11. Bronnenlijst

GEMEENTE LUBBEEK, RUP dorpskern Lubbeek toelichtingsnota, internet, 18/10/14,

(http://lipsfiles.lodgon.com/projects/glubbeek/attachments/1371722611434/205725304

9_Toelichtingsnota.pdf )

GEMEENTE LUBBEEK, Grafisch plan RUP dorpskern Lubbeek, internet, oktober 2012,

(http://lipsfiles.lodgon.com/projects/glubbeek/attachments/1371722633215/205725500

0_grafisch%20plan.pdf)

MINISTERIE VAN DE VLAAMSE GEMEENSCHAP, Ruimtelijk structuurplan Vlaanderen,

samenvatting, internet, 2004,

(http://www2.vlaanderen.be/ruimtelijk/publicaties/docs/rsv_gecoordineerde_versie/sam

envatting_w.pdf)

PROVINCIE VLAAMS – BRABANT, Gecoördineerd ruimtelijk structuurplan Vlaams –

Brabant, internet, 18/10/2014, (http://www.vlaamsbrabant.be/binaries/gecoordineerd-

ruimtelijk-structuurplan-vlaams-brabant-website_tcm5-85651.pdf)

GEMEENTE LUBBEEK, Gemeentelijk ruimtelijk structuurplan Lubbeek, internet, februari 2008,

(http://www.lubbeek.be/attachments/1211463660523/3357-rap-103d.pdf)

GEMEENTE LUBBEEK, Lubbeek info: jaarverslag 2011, internet, 2012,

(http://issuu.com/gemeente_lubbeek/docs/jaarverslag_2011-lage_res/56)

12

12. Lijst met figuren

Figuur 1: Situering van Lubbeek

Figuur 2: Dorpskern van Lubbeek

Figuur 3:eiland kerk+ kerkhof

Figuur 4:Parkeren op fietspad

Figuur 5:Handelaars

Figuur 6:Handelaars

Figuur 7:Gemeentehuis Lubbeek

Figuur 8:Beschermende Sint - Martinuskerk

Figuur 9:Beschermende pastorie

Figuur 10:Geografisch plan

Figuur 11:Gewestplan

Figuur 12: Gewenste ruimtlijke structuur Vlaams- Brabant

Figuur 13:Gewenste ruimtelijke structuur Lubbeek

13

13. Bijlage 1: Legende geografisch plan.