RISICO’S BEHEERSEN, MENS EN OMGEVING BESCHERMEN · 2016. 4. 8. · Een Seveso-bedrijf, in...
Transcript of RISICO’S BEHEERSEN, MENS EN OMGEVING BESCHERMEN · 2016. 4. 8. · Een Seveso-bedrijf, in...
Visie en agenda voor 2008 - 2011 | pagina 1
RISICO’S BEHEERSEN, MENS EN
OMGEVING BESCHERMEN Gemeenschappelijke visie en agenda voor de toekomst.
Deze notitie is vastgesteld door de Raad van Regionaal Commandanten van de Nederlandse Vereniging voor
Brandweerzorg en Rampbestrijding (NVBR) op 16 januari 2009
pagina 2 Visie en agenda voor 2008 - 2011 | pagina 3
INHOUD
Samenvatting
1 Een gemeenschappelijke visie en agenda voor de toekomst
2 Ambities
3 Kader voor het toezicht
4 Rol en organisatie 4.1 De rol van de brandweer bij industriële veiligheid
4.2 Positie van de BrandweerBRZO-regio’s
4.3 Rol en positie van de brandweerinspecteur
4.4 Professionele taakuitvoering
4.4.1 Eenduidig gezicht naar buiten / één aanspreekpunt
4.4.2 Deskundigheid
4.4.3 Kwaliteit werkprocessen
4.4.4 Kwaliteit organisatie
4.4.5 Verankering van dienstverlening door BrandweerBRZO-regio’s aan anderen
4.5 Bestuurlijke agendering; relatie met het ministerie van BZK
4.6 Handhaving
6
12
16
20
26
26
27
27
28
28
29
29
30
30
31
31
pagina 4 Visie en agenda voor 2008 - 2011 | pagina 5
Samenvatting
pagina 6 Visie en agenda voor 2008 - 2011 | pagina 7
Gemeenschappelijke visie en agendaDeze notitie, opgesteld door de coördinatoren van de samenwerkende BrandweerBRZO-regio’s,
schetst de gemeenschappelijke visie en de bijbehorende uitvoeringsagenda van de BrandweerBRZO-
regio’s voor het onderwerp industriële veiligheid in de nabije toekomst (2008 – 2011).
Met het opstellen van deze visie en uitvoeringsagenda willen zij de doelen van de taakuitvoering
verduidelijken en de kwaliteit en uniformiteit van de eigen werkzaamheden borgen. Dit zal ook het
begrip en draagvlak bij bedrijven, bestuurders en Brzo-partners voor de werkzaamheden van
de brandweer versterken.
Aanleiding tot het opstellen van de notitie vormen de afspraken die zijn gemaakt over het uitvoe-
ren van het Brzo, zowel binnen (NVBR, xPLOSIV) als buiten de brandweer (het Verbeterprogramma
BeteRZO), maar nadrukkelijk ook de wijzigingen door de komende wet op veiligheidsregio’s en de
SWOT-analyse van de eigen positie en taakuitvoering.
Rol van de brandweerDe visie is opgesteld in het besef dat de brandweer in de veiligheidsketen een bijzondere positie
heeft. De brandweer is de enige organisatie die actief is in het gehele traject van preventie & prepa-
ratie tot en met repressie & herstel. Dat betekent dat brandweerinspecties mbt industriële veiligheid
altijd plaatsvinden vanuit een dubbel perspectief:
- de bescherming van de omgeving door maatregelen die het bedrijf heeft getroffen en de zelf-
redzaamheid van personen
- het adequaat en veilig kunnen functioneren van de repressieve dienst (rampbestrijding) van de
overheidsbrandweer (of indien van toepassing: de bedrijfsbrandweer).
De taakuitvoering vindt plaats binnen het bestuurlijk kader.
Alle brandweer organisaties (veiligheidsregio’s en gemeenten)
hebben een eigen taak in eigen gebied, met eigen bestuur.
Ten aanzien van de taakuitvoering zijn er landelijke afspra-
ken die eenheid in optreden borgen. Oftewel ‘Eenheid in
verscheidenheid’.
Rol van de brandweerinspecteurDe brandweerinspecteur treedt op als adviseur naar het
bevoegd gezag Wet milieubeheer, andere veiligheidsregio’s
en gemeenten. Naar bedrijven treedt hij niet op als adviseur,
maar als toezichthouder en handhaver (zowel binnen als
buiten de eigen veiligheidsregio).
Kader voor het toezicht ‘Risico’s beheersen, mens en omgeving beschermen’. Dat is het
motto van de BrandweerBRZO-regio’s bij de taakuitvoering.
Een risicoloze maatschappij bestaat niet, maar een maatschap-
pij waar de risico’s op een adequate manier in beeld gebracht
zijn en het niveau van veiligheid bewust is gekozen en in
praktijk gewogen, wel.
Brandweerinspecties worden gericht op die punten waar het
veiligheidsrendement het grootst is. Zij betreffen de hele vei-
ligheidsketen. De brandweer wil zich daarbij niet in de eerste
plaats profileren als sanctionerende handhaver, maar is bereid
en in staat waar nodig sancties in te zetten.
Positie en missie van de BrandweerBRZO-regio’sDe BrandweerBRZO-regio’s vormen het hart van de brand-
weer-organisatie op het gebied van industriële veiligheid.
De BrandweerBRZO-regio’s bundelen de taakuitvoering van
de brandweer (advisering, beschikkingen bedrijfsbrandweer-
aanwijzing, toezicht / inspecties en handhaving). Zij willen
met hun specifieke en unieke kennis van industriële veiligheid
een bijdrage leveren aan het beheersen van de risico’s die het
gevolg zijn van het omgaan met gevaarlijke stoffen in (grote)
inrichtingen. De BrandweerBRZO-regio’s ondersteunen de
andere veiligheidsregio’s. Tevens bieden zij een platform voor
de afstemming binnen de brandweer en met de
Brzo-partners.
Speerpunten De BrandweerBRZO-regio’s kiezen, gezien de bovenstaande
missie, de (bestuurlijke) ontwikkelingen en de uitgevoerde
SWOT-analyse voor de volgende speerpunten:
1. hoger op de bestuurlijke agenda; gedegen
gesprekspartner
De BrandweerBRZO-regio’s willen bevorderen dat de positie
van de brandweer op de bestuurlijke agenda stijgt en dat
de brandweer voor het bestuur, ministeries en anderen een
gedegen gesprekspartner is in landelijke en regionale discus-
sies over veiligheid, beleid en regelgeving.
pagina 8 Visie en agenda voor 2008 - 2011 | pagina 9
Een duidelijke visie en een eenduidig gezicht naar buiten zijn
daarvoor onontbeerlijk. De BrandweerBRZO-regio’s willen
daarom hun visie actief uitdragen. Bovendien streven zij bin-
nen de bestuurlijke kaders naar een versterkte coördinatie en
communicatie. Zodat gesprekspartners ervaren: ‘Brandweer
Nederland bestaat wèl’.
2. professionele taakuitvoering
De BrandweerBRZO-regio’s staan voor een professionele
taakuitvoering. Dat vereist: een competente organisatie die
tenminste voldoet aan de eisen van de Maatlat Brzo.
De BrandweerBRZO-regio’s streven er naar in ruime mate aan
deze eisen te voldoen. Het vereist ook deskundig en integer
personeel, een bestuurlijk vastgesteld handhavingsbeleid en
een goede samenwerking met andere overheden. Het kwa-
liteitsmanagementsysteem dat de BrandweerBRZO-regio’s
zichzelf opleggen is essentieel voor een professionele taakuit-
voering. Alleen iemand die eigen fouten onder ogen durft te
zien, kan een ander met open vizier wijzen op wat er mis is.
De BrandweerBRZO-regio’s bevorderen dat de dienstverlening
aan andere veiligheidsregio’s en aan gemeenten via dienstver-
leningsovereenkomsten bestuurlijk wordt ingebed en juridisch
vastgelegd. Zij dragen er zorg voor dat iedere inspecteur kan
beschikken over een duidelijk mandaat.
De speerpunten zijn uitgewerkt in een uitvoeringsagenda
die jaarlijks zal worden geconcretiseerd en bewaakt in het
BrandweerBRZOregio-overleg.
Seveso-richtlijn en Brzo
Seveso is een stadje in Noord-Italië dat bekend is vanwege
een chemische ramp in juli 1976. De EU heeft naar aan-
leiding hiervan een Europese Richtlijn, ook Seveso-richtlijn
genoemd, vastgesteld. De Seveso-richtlijn richt zich op
het beheersen van de risico’s op en de gevaren van zware
ongevallen door gevaarlijke stoffen. Dat gebeurt enerzijds
door de kans dat dergelijke ongevallen plaatsvinden te ver-
kleinen (preventie). Anderzijds door de gevolgen van een
eventueel ongeval te beperken.
De Seveso-richtlijn is in Nederland uitgewerkt in verschil-
lende wetten: de Wet rampen en zware ongevallen,
de Wet milieubeheer en de Arbeidsomstandighedenwet.
Het Besluit rampen en zware ongevallen (Brzo) is op deze
wetten gebaseerd.
Veiligheid bij Brzo-bedrijven
Een Seveso-bedrijf, in Nederland Brzo-bedrijf genoemd,
is een bedrijf dat activiteiten ontplooit op het vlak van de
behandeling, de productie, het gebruik of de opslag van
gevaarlijke stoffen. Deze bedrijven moeten een preventie-
beleid voor zware ongevallen en een veiligheidsbeheersys-
teem hebben ingevoerd (PBZO-bedrijven).
De bedrijven met de grootste risico’s moeten bovendien een
veiligheidsrapport opstellen en dat regelmatig actualiseren
(VR-bedrijven).
De bedrijven worden periodiek geïnspecteerd door toe-
zichthouders van de brandweer, provincie of gemeente en
arbeidsinspectie.
Op basis van onder meer de informatie in het veilig-
heidsrapport stelt de brandweer een rampbestrijdingsplan
op. Dit plan bevat het geheel van te treffen maatregelen in
geval van een ramp of een zwaar ongeval.
Cijfers (peiljaar 2007)
Aantal Brzo-bedrijven: 415
- Waarvan met veiligheidsrapport 242
(VR-plichtig)
- waarvan PBZO-plichtig 173
Aantal BRZO bedrijven met verplichte
bedrijfsbrandweer (Brandweerwet) 71
pagina 10 Visie en agenda voor 2008 - 2011 | pagina 11
1 Een gemeenschappelijke visie en
agenda voor de toekomst
pagina 12 Visie en agenda voor 2008 - 2011 | pagina 13
De afgelopen jaren is veel gesproken1 over de kwaliteit van de taakuitvoering Brzo door provincies,
gemeenten, arbeidsinspectie en de brandweer. De conclusies en afspraken zijn beschreven in de
Werkwijzer Brzo2. In vervolg hierop heeft de brandweer het project xPLOSIV3 uitgevoerd, resulterend
in aanvullende kwaliteitsafspraken, een model voor handhavingsbeleid en een voorstel voor een
Leergang Industriële Veiligheid voor de inspecteurs van de brandweer. De NVBR heeft in de notitie
‘Visie op risicobeheersing; een agenda voor de toekomst 2006 – 2010’ (juli 2006) aangegeven dat de
brandweer moet streven naar een verdere professionalisering. Dit ook in het licht van diverse
(in discussie zijnde) veranderingen op korte termijn, zoals invoering van de Wet op de veiligheids-
regio’s, de vermaatschappelijking van de brandweer en de Omgevingsvergunning.
Om aan deze ontwikkelingen en ambities een goed vervolg te kunnen geven moeten de
BrandweerBRZO-regio’s een gemeenschappelijke visie hebben op de belangrijkste onderwerpen
van hun werk. Die onderwerpen zijn het beheersen van risico’s, de benodigde overheidsorganisatie,
de kennis en kunde van de inspecteurs en de werkwijze bij het inspecteren van bedrijven en
de handhaving.
De coördinatoren van de BrandweerBRZO-regio’s hebben daarom het initiatief genomen om de
gemeenschappelijke visie en de bijbehorende agenda van de BrandweerBRZO-regio’s voor het
onderwerp industriële veiligheid in de nabije toekomst (2008 – 2011) te beschrijven.
Hiermee willen de coördinatoren de doelen van de taakuitvoering verduidelijken en de kwaliteit en
uniformiteit van de eigen werkzaamheden borgen. En vanuit die gemeenschappelijke visie gezamen-
lijke acties voor het realiseren van het eindbeeld uit te voeren. Dit zal ook de positie van de brand-
weer bij bedrijven, bestuurders en Brzo-partners versterken.
LeeswijzerDe BrandweerBRZO-regio’s bundelen de uitvoering van taken
van de brandweer op het gebied van industriële veiligheid.
De ambities voor de taakuitvoering vindt u in hoofdstuk 2.
In het derde hoofdstuk is het kader voor het toezicht op
bedrijven beschreven. Dat kader omvat doelen en uitgangs-
punten bij het uitvoeren van toezicht. Hoofdstuk 4 gaat
in op de rol van de brandweer bij industriële veiligheid
en op de eisen die dit stelt aan de professionaliteit van de
taakuitvoering.
De omgeving verandert, de brandweer ook. Tijdig en ade-
quaat inspelen op de wijzigingen in de regelgeving is belang-
rijk. Dit wordt beschreven in hoofdstuk 5.
Wat de taak van de brandweer bij industriële veiligheid
inhoudt en waarop die is gebaseerd, vindt u in bijlage 1.
De tweede bijlage beschrijft de coördinatie-afspraken op
diverse punten: binnen de BrandweerBRZO-regio, tussen
BrandweerBRZO-regio’s onderling, met het bevoegd gezag
Wet milieubeheer en met andere overheden en bedrijven.
Voorafgaand aan het opstellen van deze notitie is een SWOT-
analyse uitgevoerd voor de taak en positie van de brandweer-
organisatie. Die vindt u in bijlage 3. In bijlage 4 tenslotte vindt
u het actieprogramma.
1 In het kader van het Verbeterprogramma BeteRZO (2004-2007), met onder
meer de Keizerskroon-conferenties2 Zie www.Brzo99.nl3 2006 – 2007. De resultaten zijn beschikbaar via www.brandweerBRZO.nl
pagina 14 Visie en agenda voor 2008 - 2011 | pagina 15
2 Ambities
pagina 16 Visie en agenda voor 2008 - 2011 | pagina 17
‘Risico’s beheersen, mens en omgeving beschermen’. Dat is het motto van de BrandweerBRZO-regio’s. Een risicoloze maatschappij bestaat niet, maar een
maatschappij waar de risico’s op een adequate manier in beeld gebracht zijn en het niveau van veilig-
heid bewust is gekozen en in praktijk gewogen, wel.
Brandweerinspecties worden gericht op die punten waar het veiligheidsrendement het grootst is.
De inspecties richten zich op de hele veiligheidsketen en betreffen waar nodig alle VMS-elementen.
Nodeloze last voor bedrijven wordt vermeden. Maximaal effect, minimaal overlast is het streven.
Het inhoudelijk kader voor het toezicht op bedrijven is verder uitgewerkt in hoofdstuk 3.
Positie en missie van de BrandweerBRZO-regio’sDe BrandweerBRZO-regio’s vormen het hart van de brandweer-organisatie op het gebied van industri-
ele veiligheid. De BrandweerBRZO-regio’s willen met hun specifieke en unieke kennis van industriële
veiligheid een bijdrage leveren aan het beheersen van de risico’s die het gevolg zijn van het omgaan
met gevaarlijke stoffen in (grote) inrichtingen. De BrandweerBRZO-regio is daarbij DE brandweerad-
viseur voor de bescherming van de omgeving, het bevorderen van zelfredzaamheid en de beheers- en
bestrijdingsmogelijkheden bij inrichtingen voor wat betreft industriële veiligheid.
De BrandweerBRZO-regio’s ondersteunen de andere veiligheidsregio’s. Tevens bieden zij een platform
voor de afstemming binnen de brandweer en met de Brzo-partners.
Niet alleen het instrumentarium van het Brzo, maar ook de aanwijzing bedrijfsbrandweren en de
advisering in het kader van het Bevi en milieuvergunningen dragen wezenlijk bij aan het beheersen
en beschermen. De BrandweerBRZO-regio’s streven er daarom naar het beschikbare instrumentarium
voor industriële veiligheid ten volle te benutten. De BrandweerBRZO-regio’s willen zich daarbij niet
in de eerste plaats profileren als sanctionerende handhaver,
maar zijn bereid en in staat waar nodig sancties in te zetten.
SpeerpuntenDe BrandweerBRZO-regio’s hebben gelet op bovenstaande
missie een SWOT4 uitgevoerd naar de eigen positie en taakuit-
voering en hebben op basis daarvan de volgende speerpunten
voor de toekomst gekozen.
1. hoger op de bestuurlijke agenda; gedegen
gesprekspartner
De BrandweerBRZO-regio’s willen bevorderen dat de positie
van de brandweer op de bestuurlijke agenda stijgt en dat
de brandweer voor het bestuur, ministeries en anderen een
gedegen gesprekspartner is in landelijke en regionale discus-
sies over veiligheid, beleid en regelgeving.
Een duidelijke visie en een eenduidig gezicht naar buiten zijn
daarvoor onontbeerlijk. De BrandweerBRZO-regio’s willen
daarom hun visie actief uitdragen. Bovendien streven zij bin-
nen de bestuurlijke kaders naar een versterkte coördinatie en
communicatie. Zodat gesprekspartners ervaren: ‘Brandweer
Nederland bestaat wèl’.
2. professionele taakuitvoering
De BrandweerBRZO-regio’s staan voor een professionele
taakuitvoering. Dat vereist: een competente organisatie die
tenminste voldoet aan de eisen van de Maatlat Brzo.
De BrandweerBRZO-regio’s streven er naar in ruime mate aan
deze eisen te voldoen. Het vereist ook deskundig en integer
personeel, een bestuurlijk vastgesteld handhavingsbeleid en
een goede samenwerking met andere overheden. Het kwa-
liteitsmanagementsysteem dat de BrandweerBRZO-regio’s
zichzelf opleggen is essentieel voor een professionele taakuit-
voering. Alleen iemand die eigen fouten onder ogen durft te
zien, kan een ander met open vizier wijzen op wat er mis is.
De BrandweerBRZO-regio’s bevorderen dat de dienstverlening
aan andere veiligheidsregio’s en aan gemeenten via dienstver-
leningsovereenkomsten bestuurlijk wordt ingebed en juridisch
vastgelegd. Zij dragen er zorg voor dat iedere inspecteur kan
beschikken over een duidelijk mandaat.
Deze speerpunten zijn verder uitgewerkt in hoofdstuk 4 en
het actieprogramma (bijlage 4).
4 Zie bijlage 3
pagina 18 Visie en agenda voor 2008 - 2011 | pagina 19
3 Kader voor het toezicht
pagina 20 Visie en agenda voor 2008 - 2011 | pagina 21
Het toezicht is gericht op het beheersen van de risico’s ten gevolge van het om gaan met gevaarlijke
stoffen in inrichtingen en het beschermen van mens en omgeving. In dit hoofdstuk worden het beleid
en de gehanteerde uitgangspunten voor het toezicht beschreven.
De houder van een inrichting wordt door de overheid aangesproken op zijn / haar eigen verantwoor-
delijkheid voor veiligheid. Door het terugtreden van de overheid en deregulering worden minder
vergunningen afgegeven en zal de overheid steeds meer alleen controlerend optreden. Voor de
bedrijven in het beleidsveld industriële veiligheid echter geldt een deels ander beeld: men streeft wel
naar grotere verantwoordelijkheid, maar binnen het kader van een vergunning.
Daarom worden brandweerinspecties mbt industriële veiligheid altijd vanuit een dubbel perspectief
uitgevoerd:
- de bescherming van de omgeving door maatregelen die het bedrijf heeft getroffen en de zelfred-
zaamheid van personen
- het adequaat en veilig kunnen functioneren van de repressieve dienst (rampbestrijding) van de
overheidsbrandweer (of indien van toepassing: de bedrijfsbrandweer).
De brandweerinspecties richten zich daarbij op de hele veiligheidsketen (zie figuur 15) en betreffen
waar nodig alle VMS-elementen. Daartoe wordt in de eerste plaats het instrumentarium van het Brzo
ingezet, maar ook van de Wrzo, de Brandweerwet6 en het Bevi. Een overzicht van het instrumen-
tarium is opgenomen in bijlage 1.
Proactie / Preventie Preparatie Repressie Herstel
Tech
nie
k
Inventaris Materieel Vluchtlengte Reservemateriaal
- Kranen
- Pompen
- Stutten
- Tenten
- Noodstroom
Ontwerp Materiaal Nooduitgangen
Camera’s Bereikbaarheid Compartimentering
Onderhoud Bluswater Installaties
Opslag Blusmiddelen Sprinkler
Wbdbo
Schadebeperking
gebouw
- Zeilen
- Rookafvoer
Schadebeperking proces
- Afvoer afval
Proactie / Preventie Preparatie Repressie Herstel
Org
anis
atie
Inspectie / toezicht Oefening Alarmering Opvang slachtoffers
Hot work permits Opleiding BHV Communicatie
Rookbeleid Certificatie Brdrijfsbrandweer Pers
Vergunningen Planvorming Brandweer overheid Toezichthouders
Verzekering Onderzoek
Inkoopbeleid
Huurcontracten
Toegangsbeleid
Sleutelbeleid
Figuur 1: aandachtspunten van de brandweer in de veiligheidsketen
5 Bron:De (Be)Sturingsdriehoek, Ed Oomes, 20086 In de toekomst vervangt de wet op de veilligheidsregio’s de Wrzo en
de Brandweerwet
pagina 22 Visie en agenda voor 2008 - 2011 | pagina 23
7 As Low As Reasonably Achievable (= zo laag als redelijker wijze bereikbaar is).8 best beschikbare technieken
LOC
oorzaken effecten
oorzaakbeheersing effectbeheersing
legenda
maatregelen(lines of defence)
effecten
oorzaken
ontwerp
constructie
onderhoud
zonering
procedures
VBS
opleiding operators
niveaumeting
detectie
kleine blusmiddelen
bluswatervoorziening
sprinklers
bedrijfsnoodplan
aanvalsplannen
opleiding bedrijfsbrandweer
oefenen
risicocommunicatie
Figuur 2: oorzaak- en effectbeheersing Uitgangspunt voor het tweede perspectief (adequaat en veilig
kunnen werken van de repressieve dienst) is de vraag of hulp-
diensten bij de rampbestrijding optimaal kunnen werken en
volledig beschermd zijn tegen gevaren bij de uitvoering van
hun taak. De invalshoek is daarbij: terugkijken in de veilig-
heidsketen, startend vanuit ‘repressie’. Dit vergt controleren
van het functioneren van de organisatie. Het vergt tevens
praktijktesten die dienen ter verificatie van de daadwerkelijke
beschikbaarheid, betrouwbaarheid en robuustheid van de
voorzieningen.
Niet alleen bij het Brzo, maar ook bij andere taken is het
gewenst om te inspecteren op basis van systeemtoezicht.
Dit betreft met name de aanwijzing van de bedrijfsbrandweer.
De aanwijsbeschikking bevat derhalve bijvoorkeur ook de
verplichting tot het invoeren van een veiligheidsmanagement-
systeem. Systeemtoezicht is dan deels een alternatief voor het
uitsluitend controleren van voorzieningen.
Bij het voorschrijven van maatregelen worden ALARA7 en BBT8
gehanteerd. Overwogen wordt om ter ondersteuning hiervan
een kostenefficiëntie-methode in te voeren. Bezien wordt of
het mogelijk is om niet alleen de effectiviteit van de beoogde
maatregel, maar ook de kosten - efficiëntie van een maatregel
(afweging effectiviteit tegen de kosten van alternatieven) in
de besluitvorming te betrekken.
Het publiceren van BBT is een goed middel om bedrijfskeuzes
te ondersteunen en overheidsbeleid te implementeren. De
BrandweerBRZO-regio’s zullen daartoe het initiatief nemen.
pagina 24 Visie en agenda voor 2008 - 2011 | pagina 25
4 Rol en organisatie
pagina 26 Visie en agenda voor 2008 - 2011 | pagina 27
4.1 De rol van de brandweer bij industriële veiligheid
De rol en organisatie van de brandweer bij industriële veiligheid worden bepaald door de bestuurlijke
positie van de brandweer. De bestuurlijke positie heeft de volgende kenmerken:
De brandweer is een unieke en onmisbare partner in de veiligheidsketen
De brandweer heeft daarbij een bijzondere positie. De brandweer is in de veiligheidsketen de enige
organisatie die het gehele traject overziet: van preventie & preparatie tot en met repressie & herstel.
Dat betekent dat de veiligheidssituatie bij het bedrijf en de mogelijkheden van de overheid om een
ramp of zwaar ongeval op adequate wijze te bestrijden in elkaars verlengde worden gezien; de eisen
aan het bedrijf en de brandweerorganisatie worden daarbij op elkaar afgestemd.
Eenheid in verscheidenheid
De taakuitvoering vindt plaats binnen het bestuurlijk kader. Alle brandweer organisaties (veiligheids-
regio’s en gemeenten) hebben een eigen taak in hun eigen gebied, met eigen bestuur. Ten aanzien
van de taakuitvoering zijn er landelijke afspraken die eenheid in optreden borgen. Oftewel ‘Eenheid
in verscheidenheid’.
Samenwerking
Nederland telt vele bedrijven die met gevaarlijke stoffen werken, niet zelden nabij een verkeersader
of in dichtbevolkt gebied. Goede afspraken tussen overheden en bedrijven over preventieve maat-
regelen en zelfredzaamheid van omwonenden en medewerkers zijn daarom letterlijk van levens-
belang. In dat proces speelt de brandweerinspecteur een belangrijke rol: de brandweerinspecteur
is daarbij adviserend, controlerend en als het moet ook
handhavend actief9. De brandweerinspecteurs doen dat niet
alleen. De Brzo-taken worden uitgevoerd in samenwerking
met de Arbeidsinspectie en het bevoegd gezag Wet milieube-
heer (provincies, gemeenten). De overige taken (Bevi, Wrzo,
Brandweerwet) in samenwerking met de brandweercollega’s
die betrokken zijn bij de advisering in het kader van Bevi,
preventisten, planvorming voor de rampbestrijding, de afde-
ling preparatie en de repressieve dienst. Kortom: de collega’s
van de veiligheidsketen.
4.2 Positie van de BrandweerBRZO-regio’s Industriële veiligheid is een specialistisch vakgebied; dat
specialisme vraagt om een bundeling van kennis en uitvoe-
ringscapaciteit. Die bundeling heeft gestalte gekregen via
de BrandweerBRZO-regio. De BrandweerBRZO-regio’s en het
BrandweerBRZO-regio-overleg vormen het hart van de brand-
weer-organisatie op het gebied van industriële veiligheid.
De gemeenten en veiligheidsregio’s zijn op basis van de
wet- en regelgeving verantwoordelijk voor het vaststellen
van beleid, bestuurlijke besluitvorming over zaken als ver-
gunningen en handhaving en voor de communicatie naar
bedrijf en bevolking. De uitvoering van de inspecties en de
afstemming met inspectiepartners is ondergebracht bij de
BrandweerBRZO-regio’s. De taak van de BrandweerBRZO-
regio is het uitvoeren van inspecties ten behoeve van de eigen
veiligheidsregio en ten behoeve van veiligheidsregio’s en /of
gemeenten die bij de BrandweerBRZO-regio zijn aangesloten.
Per BrandweerBRZO-regio zijn er afspraken inzake de
uitvoering van de werkzaamheden en de periodieke
terugkoppeling.
De afstemming via de BrandweerBRZO-regio’s onderling
vindt plaats via het BrandweerBRZO-regio-overleg. Het
BrandweerBRZO-regio-overleg is onderdeel van de NVBR-
structuur. Het overleg wordt voorbereid door het Expertise-
centrum BrandweerBRZO.
In bijlage 2 is een overzicht opgenomen van de gemaakte
afspraken.
4.3 Rol en positie van de brandweerinspecteurDe brandweerinspecteur zal in veel gevallen actief zijn ter
uitvoering van de wettelijke taken en bevoegdheden van zijn
eigen organisatie, de veiligheidsregio waar hij werkzaam is.
Hij treedt dan op als functionaris namens dat bestuur.
Hij heeft de volgende rollen:
- toezichthouder en handhaver naar bedrijven.
- adviseur naar andere overheden, met name het bevoegd
gezag wet milieubeheer (bijvoorbeeld advies over het opstel-
len van de paragraaf brandveiligheid in de milieuvergunning)
9 De brandweer vervult in het beleidsveld industriële veiligheid verschillende
rollen: die van adviseur / specialist voor het verlenen van vergunningen,
vergunningverlener / beschikker voor de bedrijfsbrandweer-aanwijzing,
toezichthouder (inspecteur) voor het toezicht op de naleving en handhaver
voor het sanctioneren van overtredingen.
pagina 28 Visie en agenda voor 2008 - 2011 | pagina 29
Daarnaast kan hij actief zijn ter uitvoering van wettelijke
taken en bevoegdheden van een andere veiligheidsregio of
een gemeente. Dit gebeurt ter ondersteuning van die andere
overheid. Hier ligt een samenwerkingsafspraak (convenant of
dienstverleningsovereenkomst) tussen zijn eigen veiligheids-
regio en die andere overheid aan ten grondslag. In deze situ-
atie treedt de brandweerinspecteur op als adviseur naar die
andere overheid. Naar bedrijven treedt hij niet op als adviseur,
maar als toezichthouder en handhaver.
4.4 Professionele taakuitvoeringDe brandweer wil beschikken over een adequate organisatie,
deskundig personeel en een professionele werkwijze met
uniformiteit in resultaat.
De professionaliteit van de taakuitvoering en de uniformi-
teit van het resultaat zijn gebaseerd op de volgende
uitgangspunten.
1. Het hebben van een competente organisatie op zowel
lokaal als landelijk niveau en het hebben van één centraal
landelijk aanspreekpunt zijn randvoorwaarden om als
serieuze gesprekspartner te worden gezien.
2. De dingen goed doen vergt investeren in kwaliteit van
processen, organisatie en medewerkers en duidelijkheid
over de taken van de BrandweerBRZO-regio’s.
3. De BrandweerBRZO-regio’s moeten een eenduidige en
gemeenschappelijke visie hebben op de wijze waarop
handhaving wordt ingezet als instrument om naleving
te borgen.
Deze uitgangspunten worden hieronder verder uitgewerkt.
4.4.1 Eenduidig gezicht naar buiten / één aanspreekpunt
De BrandweerBRZO-regio’s willen binnen het kader van de
bestuurlijke bevoegdheidsverdeling en de regelgeving komen
tot een versterkte coördinatie en communicatie. Zodat ande-
ren ervaren: ‘Brandweer Nederland bestaat wèl’.
De BrandweerBRZO-regio’s bevorderen waar nodig landelijk
geldende afspraken en de onderlinge binding aan die afspra-
ken. Het BrandweerBRZO-regio-overleg is HET platform voor
meningsvorming / afstemming en besluitvorming ten aanzien
van acties van de BrandweerBRZO-regio’s. De samenwer-
king in het BrandweerBRZO-regio-overleg is een belangrijke
voorwaarde voor een krachtig optreden van de brandweer.
Het versterken van het gezamenlijke optreden op landelijke
niveau leidt ook tot vergroten van de legitimiteit van het
optreden op locaal niveau. Men kan immers mede verwijzen
naar landelijke beleid en landelijke afspraken. De coördinatie-
afspraken met betrekking tot de uitvoering zijn weergegeven
in bijlage 2.
Het is daarnaast nodig om met een eenduidig gezicht naar
buiten te treden, zodat de gezamenlijke BrandweerBRZO-
regio’s landelijk gesprekspartner zijn voor branche-orga-
nisaties van bedrijven, ministeries (BZK, VROM, SZW) en
andere overheden (LAT BRZO, Arbeidsinspectie, provincies
en gemeenten). Deze taak is toebedeeld aan het Landelijk
Expertisecentrum (LEC) BrandweerBRZO. Het Landelijk
Expertise-centrum BrandweerBRZO is HET aanspreekpunt voor
landelijke afstemming en namens de BrandweerBRZO-regio’s
DE spreekbuis voor landelijke standpunten.
4.4.2 Deskundigheid
Een goede taakuitvoering vereist deskundige en competente
medewerkers, medewerkers die op hun taak berekend zijn.
Kerntaken van de specialist industriële veiligheid zijn:
- Het adviseren bij risicobeheersing en de voorbereiding op
rampen en zware ongevallen bij industriële inrichtingen
- Het analyseren en beoordelen van industriële risico’s
- Het houden van toezicht op de naleving en handhaven
van relevante wet- en regelgeving.
Het is noodzakelijk om kennis en vaardigheden via een syste-
matisch onderwijsprogramma te borgen (zowel techniek, als
beleid en juridische basiskennis). De eisen van de Maatlat Brzo
(2 tot 3 inspecties per jaar) vormen feitelijk een te lage onder-
grens. De BrandweerBRZO-regio’s streven er naar om in ruime
mate aan deze eisen te voldoen.
Voor een structurele en efficiënte opleiding in het uitvoe-
ren van deze taken wordt via het NIFV (en op onderdelen in
samenwerking met de Brzo-partners) een Leergang Specialist
Industriële Veiligheid opgezet. De BrandweerBRZO-regio’s
gaan er van uit dat alle medewerkers aan deze Leergang
zullen deelnemen.
Alle kerntaken worden afgesloten met een proeve van
bekwaamheid. De medewerkers die de Leergang met
goed gevolg hebben afgesloten worden geregistreerd.
De BrandweerBRZO-regio’s kiezen niet voor systeem met een
persoonscertificatie.
Het bijhouden van kennis en ervaring is een randvoorwaarde
voor een professionele kennisorganisatie. Om hier actief invul-
ling aan te geven wordt periodiek een landelijke netwerkdag
voor brandweerinspecteurs georganiseerd, waar de uitwisse-
ling van kennis en praktijkervaringen voorop staan.
4.4.3 Kwaliteit werkprocessen
Om te waarborgen dat de brandweer – en meer speciaal
de BrandweerBRZO-regio – de taken op het gebied van
industriële veiligheid goed uitvoert, is het nodig dat de
BrandweerBRZO-regio beschikt over een geïmplementeerd
kwaliteitsmanagementsysteem (KMS).
In het kwaliteitsmanagementsysteem zijn alle belangrijke
werkprocessen beschreven en zijn de wettelijke vereisten
en andere afspraken over rolverdeling, inhoud, termijnen,
communicatie etc verwerkt. De procesbeschrijvingen hebben
nog een belangrijke extra functie: zij brengen duidelijkheid
aan degenen die met de regionale brandweer samenwerken:
gemeentebestuur, locale brandweer, Brzo-partners, etc.
Zodat ook voor hen helder is, wat men wel (of juist niet) van
de brandweer mag verwachten.
pagina 30 Visie en agenda voor 2008 - 2011 | pagina 31
4.4.4 Kwaliteit organisatie
Maatlat Brzo
Om als brandweer een adequate rol in de Brzo-keten te
kunnen vervullen is professionaliteit een vereiste.
De BrandweerBRZO-regio staat voor een kwalitatief goed
niveau van optreden. De BrandweerBRZO-regio’s vinden
daarom het vasthouden aan de Maatlat-vereisten essentieel:
verdere “verdunning” van de brandweer-expertise zal leiden
tot vermijdbare fouten in de taakuitvoering. Het zal ook
leiden tot verzwakking van de positie van de brandweer op
landelijk én op lokaal niveau. Veiligheidsregio’s die niet aan
de Maatlat Brzo voldoen en toch inspecties uitvoeren hebben
een sterk verhoogd risico op fouten en falen in het managen
van bestuurlijke risico’s.
Het deelnemen aan een BrandweerBRZO-regio is voor een
veiligheidsregio uiteraard een vrijwillige keuze.
De BrandweerBRZO-regio’s streven naar robuuste regio’s en
bestuurlijke verankering van taakuitvoering op het juiste
schaalniveau.
Naast preventie ook repressie-ervaring in het team
De BrandweerBRZO-regio’s streven er naar om ook voldoende
repressieve ervaring in het team van de BrandweerBRZO-regio
aanwezig te hebben; dit komt de kwaliteit van de inbreng in
het inspectieteam met Brzo-partners ten goede. De kritische
massa die de BrandweerBRZO-regio heeft, maakt het mogelijk
om te komen tot een mix van inhoudelijke achtergronden in
het team van de BrandweerBRZO-regio.
Ondersteuning BrandweerBRZO-regio’s door het Landelijk
Expertise-centrum BrandweerBRZO
Het bijhouden van ontwikkelingen in binnen- en buitenland
en het interpreteren van die ontwikkelingen voor het onder-
werp industriële veiligheid vergt een structurele inspanning
die is ondergebracht in het Landelijk Expertise-centrum
BrandweerBRZO. Vanuit het Landelijk Expertisecentrum wor-
den de BrandweerBRZO-regio’s op zowel technisch-inhoude-
lijk als op juridisch gebied ondersteund.
4.4.5 Verankering van dienstverlening door
BrandweerBRZO-regio’s aan anderen
De kwaliteit van de taakuitvoering door de brandweer vergt
ook duidelijkheid over verantwoordelijkheden en taken van
de BrandweerBRZO-regio. De taken van de BrandweerBRZO-
regio zijn immers niet wettelijk vastgelegd en zonder spe-
cifieke afspraken is niet duidelijk wat de positie van de
BrandweerBRZO-regio en/of de veiligheidsregio is.
Het is daarom noodzakelijk om de afspraken vast te leggen
in een convenant of dienstverleningsovereenkomst. Het doel
is het borgen van de kwaliteit van de taakuitvoering. Met het
convenant resp. de overeenkomst wordt een juridische basis
gelegd onder de dienstverlening en duidelijkheid geschapen
naar alle betrokkenen over zaken als verantwoordelijkheden,
te hanteren procedures, termijnen en kosten.
4.5 Bestuurlijke agendering; relatie met het ministerie van BZK
Taken en rol van de brandweer op het gebied van industriële
veiligheid zijn maar beperkt bekend, zowel buiten als binnen
de brandweer. Dat beperkt het draagvlak voor de taakuitvoe-
ring en voor noodzakelijke investeringen. Het beperkt ook de
mogelijkheden tot beïnvloeding van bestuurlijke beslissingen,
beleid en regelgeving.
Het is daarom gewenst om een beter beeld te bieden op
wat de brandweer is en doet, waar je de brandweer op kunt
aanspreken.
Het regelmatig agenderen van industriële veiligheid als thema
en het investeren in draagvlak op bestuurlijk en management
niveau is daarom een speerpunt voor de BrandweerBRZO-
regio’s en het Landelijk Expertisecentrum. Want vanuit de
uitvoeringspraktijk kan een beter beeld worden geboden op
wat de brandweer is en doet alsmede waar de brandweer op
kan worden aangesproken.
Een belangrijke ontwikkeling is het door het ministerie van
BZK aangekondigde terugtreden van het ministerie ten
opzichte van de uitvoeringspraktijk.
Het adequaat regelen van de uitvoeringspraktijk vergt naar
de mening van het ministerie van BZK een actievere houding
van de brandweer zelf. Enerzijds door zelf binnen de eigen
kolom zaken sterker te agenderen (NVBR). Anderzijds door
het instellen van een breed samengesteld bestuurlijk platform
(vergelijk het Platform Railplan). Een dergelijk platform met
een duidelijk bestuurlijk boegbeeld kan het gat dat door het
terugtreden van BZK ontstaat, opvullen. Het ministerie heeft
aangegeven het tot stand komen van een dergelijk platform
beleidsmatig en financieel te zullen faciliteren.
4.6 HandhavingDe brandweer kan via het bestuur waarvoor zij optreedt,
beschikken over handhavende bevoegdheden en zal die
bevoegdheden ook gebruiken als dat nodig is. Ook de inzet
van het strafrecht hoort daarbij.
De BrandweerBRZO-regio’s hanteren een ruime definitie van
handhaving: het gaat om het door controle en door (dreigen
met) toepassen van bestuursrechtelijke, strafrechtelijke of
privaatrechtelijke middelen, bevorderen dat algemeen en
individueel geldende rechtsregels en voorschriften worden
nageleefd10’. Dat kan gaan om allerlei acties, van voorlichting
en het aanbieden van best practices tot het opmaken van een
proces-verbaal.
De BrandweerBRZO-regio’s willen zich niet in de eerste plaats
profileren als repressief sanctionerende handhaver, maar zijn
wel bereid waar nodig repressieve sancties in te zetten.
Die bereidheid impliceert ook dat beleid en organisatie (ken-
nis, capaciteit, werkprocedures, juridische verankering) op
orde zijn of op orde worden gebracht.
10 Ontleend aan ‘Visie op toezicht’
pagina 32 Visie en agenda voor 2008 - 2011 | pagina 33
5 Inspelen op veranderingen
pagina 34 Visie en agenda voor 2008 - 2011 | pagina 35
De BrandweerBRZO-regio’s willen actief inspelen op de komende Wet op de veiligheidsregio en op
de Omgevingsvergunning. Het verschuiven van het bevoegd gezag van lokaal niveau naar regionaal
niveau zien de BrandweerBRZO-regio’s als een kans voor verdere professionalisering van de taakuit-
voering en verhoogde landelijke uniformiteit van het product. Een voorbeeld vormt de betere moge-
lijkheid tot implementatie van het nieuwe Besluit Bedrijfsbrandweren.
Bijblijven vergt een constant proces van inspelen op en aanpassen aan de nieuwe omgeving.
De in deze notitie beschreven visie heeft daarom geen oneindige looptijd, maar betreft de periode
van 2008 – 2011. Gedurende deze periode zal de actualiteit van de voornemens in deze notitie
regelmatig worden bezien (zie bijlage 4 Actieprogramma).
pagina 36 Visie en agenda voor 2008 - 2011 | pagina 37
Bijlage 1, 2, 3 en 4
pagina 38 Visie en agenda voor 2008 - 2011 | pagina 39
Bijlage 1 Brandweer en
indu striële veiligheid
Wat is industriële veiligheid Onder de brandweertaken bij industriële veiligheid worden verstaan: de proactieve en preventieve
brandweertaken bij
- Brzo-bedrijven;
- bedrijven die een aanwijzing bedrijfsbrandweer kunnen ontvangen, en;
- niet-categoriale BEVI-inrichtingen.
Het gaat daarbij om het opleggen en controleren van eisen met betrekking tot:
- het opleggen en controleren van eisen met betrekking tot (brand-) veiligheidsmiddelen;
- de (bedrijfs)brandweerorganisatie en de borging van de integriteit (onderhoud en geoefendheid)
van de (bedrijfs)brandweer.
- Het toezicht op de veiligheidseisen bij bedrijven (veiligheidsbeheersystemen, preventiebeleid
zware ongevallen, scenario’s, veiligheidsstudies, incidentenonderzoek en het leggen van een
samenhang tussen proactie / preventie / preparatie / repressie en nazorg)
- Het doorvertalen van industriële risico’s naar de eigen organisatie ten behoeve van de optimale
rampbestrijding.
pagina 40 Visie en agenda voor 2008 - 2011 | pagina 41
ARIE-regeling (gebaseerd op Arbeidsomstandighedenwet)
Geen wettelijke taak voor de brandweer. Vanuit het Arbeidsomstandighedenbesluit
wordt geadviseerd, daar waar nodig, inspecties van de ARIE-regeling samen met de
regionale brandweer en het Wm-BG uit te voeren (art 2.5g)
X
Besluit externe veiligheid inrichtingen (Bevi;gebaseerd op Wet milieubeheer en Wet RO)
Advies hulpverlening en zelfredzaamheid bij niet-categoriale bedrijven (art 12 Bevi) Reg. Brw. X
Advies hulpverlening en zelfredzaamheid bij categoriale bedrijven (art 12 Bevi) Reg. Brw. X
Advies hulpverlening en zelfredzaamheid bij vestigen (beperkt) kwetsbare
bestemmingen (art 13 Bevi)
Reg. Brw. X
Vuurwerkbesluit en Circulaire ontplofbare stoffen civiel gebruik (gebaseerd op Wet Milieubeheer)
Advies milieuvergunning reg. Cmt X
Wet Vervoer Gevaarlijke Stoffen (Wvgs)
Advies gevaarlijke stoffen (AGS) X
Circulaires zonering van buisleidingen
Advies externe veiligheid bij buisleidingen met gevaarlijke stoffen X
Circulaires risiconormering vervoer gevaarlijke stoffen (cRNVGS)
Advies externe veiligheid bij transportroutes met vervoer gevaarlijke stoffen X
Gemeentelijke Bouwverordening (gebaseerd op Woningwet)
Advies bouwvergunning complexe industriële objecten B&W X
Toezicht op gebruikseisen complexe industriële objecten B&W X
Huidige
wettelijke
basis
Taak brandweer Bevoegd Gezag
Rampenbestrijding
Industriële
veiligheid
ja nee
Brzo’99 (gebaseerd op Brandweerwet / Wrzo)
Bijdrage aan inspectiebeleid en -planning B&W X
Bestuurlijk beoordeling veiligheidsrapport Reg. Brw., B&W, B X
Inspectie VR en PBZO B&W X
Adviseren bevoegd gezag Wm nav inspectie Reg. Brw X
Brandweerwet 1985
(toezicht op) brandbeveiligingsverordening (art 12) B&W X
Aanwijzen bedrijfsbrandweerplichtige inrichtingen (art 13) B&W X
Toezicht op eisen bedrijfsbrandweren (art 13) B&W X
Wet rampen en zware ongevallen
Onderzoek rampen (art 10g) B&W X
Informatieverschaffing (art 10a) B&W X
Handhaving informatievoorziening (art 5c) B&W X
Besluit informatie inzake rampen en zware ongevallen (BIR; gebaseerd op Wrzo)
Informatieverschaffing bij (dreigende) rampen of zware ongevallen (art 4) B X
Besluit rampenbestrijdingsplannen Inrichtingen (BRI; gebaseerd op Wrzo)
Bijdrage aan opstellen rampbestrijdingsplan B X
Wet Milieubeheer (Wm)
Advies opstellen paragraaf brandveiligheid milieuvergunning B&W X
Advies toezicht paragraaf brandveiligheid milieuvergunning B&W X
Figuur 3: Taken en bevoegd gezag industriële veiligheid (huidige regeling)
pagina 42 Visie en agenda voor 2008 - 2011 | pagina 43
ARIE-regeling (gebaseerd op Arbeidsomstandighedenwet)
Geen wettelijke taak voor de brandweer. Vanuit het
Arbeidsomstandighedenbesluit wordt geadviseerd, daar waar nodig,
inspecties van de ARIE-regeling samen met de regionale brandweer
en het Wm-BG uit te voeren (art 2.5g)
X
Besluit Externe Veiligheid Inrichting (Bevi; gebaseerd op Wet Milieubeheer en Wet RO)
Advies hulpverlening en zelfredzaamheid bij niet-categoriale
bedrijven (art 12 Bevi)
Veiligheidsregio X
Advies hulpverlening en zelfredzaamheid bij categoriale bedrijven
(art 12 Bevi)
Veiligheidsregio X
Advies hulpverlening en zelfredzaamheid bij vestigen (beperkt)
kwetsbare bestemmingen (art 13 Bevi)
Veiligheidsregio X
Vuurwerkbesluit en Circulaire ontplofbare stoffen civiel gebruik (gebaseerd op Wet Milieubeheer)
Advies milieuvergunning X
Besluit transport externe veiligheid (Btev)
Advies externe veiligheid bij transportroutes met vervoer gevaarlijke
stoffen
X
Wet Vervoer Gevaarlijke Stoffen (Wvgs)
Advies gevaarlijke stoffen (AGS) X
Gemeentelijke Bouwverordening (gebaseerd op Woningwet)
Advies bouwvergunning complexe industriële objecten X
Toezicht op gebruikseisen complexe industriële objecten X
Toekomstige
wettelijke basis
Taak brandweer Bevoegd Gezag Rb Industriële
veiligheid
ja nee
Brzo’99 (gebaseerd op de Wet op de veiligheidsregio)
Bijdrage aan inspectiebeleid en -planning Veiligheidsregio X
Bestuurlijk beoordeling Veiligheidsrapport Veiligheidsregio X
Inspectie VR en PBZO Veiligheidsregio X
Adviseren bevoegd gezag Wm nav insppectie Veiligheidsregio X
Wet op de veiligheidsregio
(toezicht op) brandbeveiligingsverordening X
Aanwijzing van bedrijfsbrandweerplichtige inrichtingen Veiligheidsregio X
Toezicht op eisen bedrijfsbrandweren Veiligheidsregio X
Onderzoek rampen Veiligheidsregio X
Informatieverschaffing Veiligheidsregio X
Handhaving informatieverschaffing Veiligheidsregio X
Besluit Informatie inzake rampen en zware ongevallen (BIR; gebaseerd op Wet op de
Veiligheidsregio)
Informatieverschaffing bij (dreigende) rampen of zware
ongevallen (art 4)
Veiligheidsregio X
Besluit Rampenbestrijdingsplannen Inrichtingen (BRI; gebaseerd op Wet op de Veiligheidregio)
Bijdrage aan opstellen rampbestrijdingsplan Veiligheidsregio X
Wet Milieubeheer (Wm)
Advies opstellen paragraaf brandveiligheid milieuvergunning X
Advies toezicht paragraaf brandveiligheid milieuvergunning X
Figuur 4: Taken en bevoegd gezag industriële veiligheid (toekomstige regeling)
pagina 44 Visie en agenda voor 2008 - 2011 | pagina 45
Bijlage 2 Coördinatie van de
taakuitvoeringDe BrandweerBRZO-regio’s willen een grotere uniformiteit in optreden en eenheid in standpunten
bevorderen. Daarom zijn afspraken gemaakt over de coördinatie van de taakuitvoering op
vier niveaus:
- binnen de BrandweerBRZO-regio (tussen de BrandweerBRZO-regio en de inliggende veiligheids-
regio’s en gemeenten)
- tussen de BrandweerBRZO-regio’s onderling
- tussen de BrandweerBRZO-regio’s en de Brzo-partners (Bevoegd gezag Wet milieubeheer en de
Arbeidsinspectie)
- tussen de BrandweerBRZO-regio’s en andere overheden en bedrijven
1. afstemming binnen de BrandweerBRZO-regioDe gemeenten en veiligheidsregio’s zijn conform de regelgeving verantwoordelijk voor het vast-
stellen van beleid, bestuurlijke besluitvorming en communicatie. De uitvoering van de inspecties is
ondergebracht bij BrandweerBRZO-regio’s. De taak van de BrandweerBRZO-regio is het uitvoeren van
inspecties ten behoeve van de eigen veiligheidsregio en ten behoeve van veiligheidsregio’s en /of
gemeenten die bij de BrandweerBRZO-regio zijn aangesloten.
Per BrandweerBRZO-regio zijn afspraken inzake de periodieke terugkoppeling en afstemming van de
werkzaamheden. Deze afspraken worden vastgelegd in de Dienstverleningsovereenkomst (inclusief
Service Level Agreement).
De huidige indeling (1 juli 2008) van Veiligheidsregio’s en BrandweerBRZO-regio’s is als volgt:
BrandweerBRZO-regio Veiligheidsregio Coördinator
BrandweerBRZO-regio Noord-Oost Friesland Jos v/d Maat
Groningen
IJssel-Vecht
Drenthe
Flevoland
BrandweerBRZO-regio Gelderland Gelderland Zuid Richard Smit
Noord en Oost Gelderland
Gelderland Midden
Twente Twente Leonie Mentink
BrandweerBRZO-regio Noord-West Utrechts land Norbert Gret
Gooi en Vechtstreek
Amsterdam-Amstelland
Kennemerland
Noord-Holland Noord
Zaanstreek-Waterland
Hollands Midden
BrandweerBRZO-regio West Haaglanden Tony Heer
Rotterdam-Rijnmond
BrandweerBRZO-regio Zuid-Holland Zuid Zuid-Holland Zuid Gosia Tabaka
BrandweerBRZO-regio Zeeland Zeeland Jan van Dixhoorn
BrandweerBRZO-regio Midden-, Noord en
West-Brabant
Brabant Noord Michael de Gunst
Midden- en West-Brabant
BrandweerBRZO-regio Zuid-Oost Zuid-Oost Brabant Marijke Besselink
Zuid Limburg
Noord en Midden Limburg
Figuur 5: coördinatie-afspraken per 1 juli 2008
Toelichting De weergegeven gebiedsindeling is nog in discussie en kan derhalve wijzigen. Hetl geeft de situatie per 1 juli 2008 weer.
pagina 46 Visie en agenda voor 2008 - 2011 | pagina 47
2. Afstemming tussen de BrandweerBRZO-regio’s onderling
De afstemming tussen de BrandweerBRZO-regio’s onderling
verloopt via het BrandweerBRZO-regio-overleg.
Het BrandweerBRZO-regio-overleg is onderdeel van de NVBR-
structuur. Het overleg wordt voorbereid en voorgezeten door
het Expertisecentrum BrandweerBRZO. Dit is een samenwer-
kingsverband van het NIFV en de veiligheidsregio Rotterdam-
Rijnmond.
Afstemming met BRZO-partners (figuur 6)
3. Afstemming tussen de BrandweerBRZO-regio’s en andere overheden en bedrijven
De BrandweerBRZO-regio’s zijn overeengekomen dat het
Expertisecentrum BrandweerBRZO optreedt als gespreks-
partner namens de brandweer met betrekking tot landelijke
punten. Het betreft:
- afstemming met de ministeries van BZK, VROM en SZW
- afstemming met de LAT Brzo
- afstemming met branche-organisaties van bedrijven
- internationale contacten
Milieuregio (regio van
het Bevoegd gezag Wet
milieubeheer)
BrandweerBRZO-regio (regio
van de brandweer) in de
milieuregio
Vertegenwoor-diger naar BG
wet milieubeheer
Veiligheidsregio’s in de
BrandweerBRZO-regio
Regio Noord
Groningen
Friesland
Drenthe
BrandweerBRZO-regio
Noord-Oost
Jos vd Maat (Groningen) - Groningen
- Friesland
- Drenthe
Regio West
Noord-Holland BrandweerBRZO-regio
Noord-West
Norbert Gret
(Amsterdam-Amstelland)
- Amsterdam-Amstelland
- Gooi en Vechtstreek
- Kennemerland
- Noord-Holland Noord
- Zaanstreek-Waterland
Zuid-Holland / Rijnmond BrandweerBRZO-regio
Noord-West
Norbert Gret
(Amsterdam-Amstelland)
- Hollands-Midden
BrandweerBRZO-regio
Zuid-Holland Zuid
Tony Heer (Rotterdam-Rijnmond)
/Gosia Tabaka (Zuid-Holland Zuid)
- Zuid-Holland Zuid
BrandweerBRZO-regio West Tony Heer (Rotterdam-Rijnmond) - Haaglanden
- Rotterdam-Rijnmond
Regio Oost
Flevoland BrandweerBRZO-regio
Noord-Oost
Jos vd Maat (Groningen) - Flevoland
Utrecht BrandweerBRZO-regio
Noord-West
Norbert Gret
(Amsterdam-Amstelland)
- Utrechts Land
Gelderland BrandweerBRZO-regio
Gelderland
Richard Smit (Gelderland Midden) - Gelderland Zuid
- Gelderland Midden
- Noord-Oost Gelderland
Overijssel BrandweerBRZO-regio Twente Leonie Mentink (Twente) - Twente
BrandweerBRZO-regio
Noord-Oost
Jos vd Maat (Groningen) - Ijssel Vecht
Regio Zuid
Zeeland BrandweerBRZO-regio Zeeland Jan v Dixhoorn (Zeeland) - Zeeland
Noord-Braband BrandweerBRZO-regio Midden,
West en Noord Brabant
Michael de Gunst
(Brabant-Noord)
- Midden en West Brabant
- Brabant Noord
Limburg BrandweerBRZO-regio Zuid-Oost Marijke Besselink (Zuid-Limburg) - Zuid-Oost Brabant
- Noord- en Midden Limburg
- Zuid-Limburg
Toelichting
De weergegeven gebiedsindeling is nog in discussie en kan derhalve wijzigen. Het geeft de situatie per 1 juli 2008 weer.
Figuur 6: afstemming brandweer met BG Wet milieubeheer en met Arbeidsinspectie per 1 juli 2008
pagina 48 Visie en agenda voor 2008 - 2011 | pagina 49
Bijlage 3 SWOT Brandweer
industriële veiligheid
Sterke punten Zwakke punten
- goede samenwerking tussen coördinatoren,
gezamenlijke activiteiten (visie!)
- expertise gebundeld
- start gemaakt met uniformering (NIM en
kwaliteitssysteem)
- goede samenwerkingsafspraken met
BRZO-partners
- geen duidelijk visie op doel en rol; twijfel aan
eigen rol in aantal regio’s weinig aandacht van
managers en bestuurders
- geringe binding aan eigen afspraken;
geen duidelijk beeld over landelijke afspraken;
zwakke inbedding in NVBR
- geen handhavingscultuur c.q. ervaring binnen
brandweer
- personele wisselingen leiden tot weinig
conti nuïteit BrandweerBRZO-overleg
Kansen Bedreigingen
- uitwerken identiteit (rol en doel) o.a. middels
gezamenlijke handhavingstrategie en coördinatie
- opleiding inspecteurs
- herpositionering Brandweer in relatie tot discussie
landelijke inspectiedienst en omgevingsdiensten
- versnippering door wisseling in
BrandweerBRZO- regio’s
- verlies formatie en budget door gebrek aan
interesse bestuur / management
- te laag gekwalificeerd personeel
- onbekendheid bij buitenstaanders
pagina 50 Visie en agenda voor 2008 - 2011 | pagina 51
Bijlage 4 Actieprogramma In deze notitie zijn diverse acties genoemd ter uitvoering of concretisering van de visie. Deze zijn in
het onderstaande op een rijtje gezet. Jaarlijks wordt een programma gemaakt ter uitvoering van de
acties. De voortgang van het realiseren van de acties wordt besproken in het BrandweerBRZO-
regio-overleg. Het Expertisecentrum BrandweerBRZO is verantwoordelijk voor de realisatie.
Uitwerking van Actie
Hoofdstuk 3 De BrandweerBRZO-regio’s bepleiten bij de betrokken veiligheidsregio’s een aanwijs-
beschikking op basis van systeemtoezicht. Om onduidelijkheden te vermijden bepleiten
zij tevens dat het ministerie van BZK de mogelijkheid van het eisen van een veiligheids-
beheersysteem expliciet benoemd in de wet op de veiligheidsregio’s.
Hoofdstuk 3 De BrandweerBRZO-regio’s ontwerpen een gezamenlijk te hanteren methodiek voor het
beoordelen van de kostenefficiëntie van maatregelen.
Hoofdstuk 3 De BrandweerBRZO-regio’s verzamelen technieken voor het voldoen aan ALARA en BBT
en publiceren die op www.brandweerBRZO.nl
Par 4.3.1 Vastleggen landelijke positie Expertisecentrum BrandweerBRZO (actualiseren
taakbeschrijving)
Par 4.3.2 Opzetten Leergang Specialist Industriële Veiligheid op basis van het in 2008 vastgestelde
kwalificatieprofiel. Deelname alle medewerkers
Par 4.3.2 Bevorderen mix van achtergronden in het team van de BrandweerBRZO-regio
Par 4.3.2 In stand houden kennis van zittende inspecteurs via onder meer Netwerkdagen
Par. 4.3.3 Invoeren KMS in alle BrandweerBRZO-regio’s per 1 december 2008
Par 4.3.3 Invoeren onderlinge visitaties met ingang van 2009
Par 4.3.4 Streven naar robuuste BrandweerBRZO-regio’s en naar bestuurlijke verankering van
taakuitvoering op het juiste schaalniveau
Par 4.3.5 Vastleggen taakuitvoering BrandweerBRZO-regio’s in convenanten en / of
dienstverleningsovereenkomsten
Par 4.4 Uitwerken van een communicatiestrategie richting bestuurders en management
Par 4.4 Naast oriëntatie op BZK, ook oriëntatie van de brandweer bewerkstelligen op de
ministeries van VROM en SZW
Par 4.4 Regelmatig contact tussen BZK en BrandweerBRZO als landelijk gesprekspartner
continueren
Par 4.4 Opzetten bestuurlijk platform en bestuurlijk boegbeeld. Uitwerken afspraken facilitering
door BZK.
Par 4.5 Alle BrandweerBRZO-regio’s stellen een handhavingsbeleid op volgens het xPLOSIV-
model. Dit beleid is ambtelijk gereed uiterlijk 6 maanden na het van kracht worden van
de wet op de Veiligheidsregio’s1 januari 2009. Het wordt opgesteld in overleg met de
veiligheidsregio’s in het werkgebied. Het beleid wordt ter vaststelling voorgelegd aan het
bestuur van de eigen (maatlat-)regio en aan de besturen van de inliggende veiligheids-
regio’s. Deze procedure start zo spoedig mogelijk, maar uiterlijk in de maand van invoe-
ring van de Wet op de veiligheidsregio.
Par 4.5 Alle BrandweerBRZO-regio’s zorgen er voor dat de inspecteurs conform de betref-
fende regelgeving worden aangewezen als toezichthouder. De aanwijzing is uiterlijk
1 januari 2009 voltooid en wordt zo nodig vernieuwd na invoering van de wet op de
veiligheidsregio.
Hoofdstuk 5 Monitoren op relevantie voor industriële veiligheid van de ontwikkelingen bij de Wet op
de veiligheidsregio’s, de Omgevingsvergunning. Tevens eventuele andere ontwikkelingen.
pagina 52
Colofon
Tekst
Gemini Consultants
Ontwerp
Made of Man, visual identity
Meer informatie op
www.brandweerBRZO.nl
Uitgave januari 2009