1

Resultaten grote VertrekEnquête 2016

Vinden Nederlanders en Vlamingen die emigreren en een gastenverblijf beginnen

daadwerkelijk wat ze hoopten te vinden?

februari 2017

Droomplekacademie.nl i.s.m. de Emigratiebeurs

3

Inhoudsopgave

Inleiding ............................................................................................................................ 4

1. Samenvatting onderzoek ............................................................................................ 5

2. Scope onderzoek ......................................................................................................... 7

3. Onderzoekspopulatie en steekproef .......................................................................... 9

4. Onderzoeksresultaten ............................................................................................... 12

4.1 Redenen vertrek ....................................................................................................................... 12

4.2 Meer tevreden ........................................................................................................................... 14

4.3 Minder tevreden ........................................................................................................................ 16

4.4 Tevredenheidscijfer ................................................................................................................... 17

4.5 Vertrekken en het ondernemerschap ........................................................................................ 17

4.6 Terugkeerintenties en spijt ........................................................................................................ 18

4.7 Wat zou je gastenverblijfeigenaren in spé adviseren? .............................................................. 18

5. Conclusies ................................................................................................................. 19

Dankwoord ...................................................................................................................... 21

Bijlage: Onderzoeksopzet en verloop van het onderzoek ......................................... 22

Ter illustratie van dit onderzoeksrapport hebben we - naast eigen foto’s en foto’s van Pixabay.com - ook foto’s van

gastenverblijfeigenaren gebruikt. Met onze dank!

DordogneGites.nl SchlossMoehren.com Mwlodge.com Inhetwijland.nl [ja, in Nederland ]

4

Inleiding

Eind juni 2009. Daar gaan we, op naar onze droom in de bergen, met twee hele kleine kinderen en ons

hele ‘hebben en houwen’. Een kleinschalig gastenverblijf beginnen voor ontmoeten, inspiratie en

bergbeleving: de Berghut. Dat is de bedoeling. We hebben ons 10 maanden zo goed als we kunnen

voorbereid. In een flow beginnen we aan ons avontuur, maar het is veel en heftig... Op een gegeven

moment heb ik - Nel - het gevoel in een nachtmerrie terechtgekomen te zijn. Hans raakt zichzelf kwijt en

ik ga nóg harder werken. Ondanks dat hebben we dan al heel veel blije gasten.

Na 2-3 jaar hebben we serieuze plannen om gewoon weer terug te gaan naar Nederland. Als een van

ons er niet happy mee is, dan gaan we terug. Maar nu teruggaan ook een optie lijkt, komt er ruimte voor

terug. Teruggaan hoeft niet meer zo nodig van Hans. Dus we blijven. We bouwen verder aan ons leven

in Oostenrijk, aan heel veel created memories met gasten en een succesvol bedrijf.

Na bijna 7 jaar gooien we het roer weer om, waarbij het uitgangspunt is: we blijven in Oostenrijk en in

ons huis wonen. Het inspireren van mensen en ontwikkelen van nieuwe dingen boeit ons. Het

aansturen van medewerkers wat minder. Ons boek wordt ‘verslonden’ door gastenverblijfeigenaren en

gastenverblijfeigenaren in spé. En daarmee wordt onze nieuwe richting helder: gastenverblijfeigenaren -

in spé - inspireren en begeleiden.

Het bijzondere is dat verschillende gastenverblijfeigenaren hun verhaal spontaan met ons delen. Dat

deel je niet met ‘Jan en alleman’. Ze voelen dat ze niet de enige zijn. We weten uit ervaring dat

‘vertrekken’ niet de makkelijkste weg is en dat wordt bevestigd door de verhalen die we horen.

Als we wat dieper willen duiken in ervaringen van collega’s - meer dan alleen de interessante

terugblikken op Ik Vertrek ‘na een paar jaar’ - blijkt er niet zoveel over bekend te zijn over het

welbevinden van gastenverblijfemigranten. Wel over emigranten in het algemeen, niet over

gastenverblijfemigranten. Daarom hebben wij daar nu onderzoek naar gedaan in samenwerking met de

Emigratiebeurs.. De resultaten lees je in dit rapport.

Veel leesplezier!

Zonnige berggroet,

Hans & Nel - DroomplekAcademie.nl

PS: Heb je vragen? Wil je reageren? Dat kan via info@DroomplekAcademie.nl

5

1. Samenvatting onderzoek

Eind 2016 heeft DroomplekAcademie.nl, ondersteund door de Emigratiebeurs, onderzoek gedaan via

‘de grote VertrekEnquête’ onder 152 Nederlandse en Vlaamse gastenverblijfeigenaren in het buitenland

om achter de volgende vraag te komen: “Vinden mensen die zijn geëmigreerd en een gastenverblijf

zijn begonnen daadwerkelijk wat ze hoopten te vinden?” Reden voor dit onderzoek is dat er nog

niet eerder breed onderzoek gedaan is naar het welbevinden van deze relatief nieuwe, maar wel zéér

populaire groep ondernemers.

Meer rust, ruimte, betere kwaliteit van leven en meer natuur gevonden

De ondervraagde gastenverblijfeigenaren zijn vooral vertrokken voor meer rust en ruimte [89%], betere

kwaliteit van leven [89%] en liefde voor de natuur [87%]. En dat is ook de top 3 van dingen van wat

mensen uiteindelijk gevonden hebben, al dan niet in een iets andere volgorde: liefde voor de natuur

[94%], betere kwaliteit van leven [93%] en meer rust en ruimte [93%].

Er waren ook minder positieve redenen om te vertrekken: 48% van de respondenten geeft aan dat

verkeersdrukte/files een rol hebben gespeeld bij het vertrek. Voor 40% was dat de mentaliteit in

Nederland/Vlaanderen en de grote hoeveelheid mensen in het vaderland. Voor 35% speelde het

individualisme in Nederland/Vlaanderen een rol en 29% zag de wet- en regelgeving in

Nederland/Vlaanderen als vertrekfactor.

De zogenaamde ‘aantrekkingsfactoren’ worden vooral door hogeropgeleiden genoemd. Lager opgeleide

mensen vertrekken significant vaker dan hogeropgeleiden vanuit onvrede: gezondheidszorg,

werkgelegenheid, sociale voorzieningen en criminaliteit.

Persoonlijke groei

blijkt het grootste cadeau te zijn van ‘vertrekken’.

Meer persoonlijk geluk, minder geld

De respondenten zijn op dit moment meer tevreden over hun woonplek, hun werk, hun creativiteit, hun

vrije tijd, hun persoonlijke ontwikkeling en over hun gezin [als ze die hebben]. De respondenten zijn op

dit moment gemiddeld minder tevreden over hun inkomen dan vóór het vertrek uit Nederland of

Vlaanderen, hoewel de meeste respondenten niet zijn vertrokken om er financieel beter van te worden.

Na vertrek is men ook minder tevreden dan voor het vertrek op het vlak van sociale contacten, zoals

familie en vrienden die in Nederland/Vlaanderen zijn achtergebleven. En hoe langer men vertrokken is,

hoe meer men dit als een probleem gaat ervaren.

6

Mensen vertrekken niet primair om zichzelf beter te leren kennen, maar ze leren tijdens hun vertrek-

avontuur heel veel van zichzelf, valt duidelijk op te merken uit de open vraag over leerlessen.

Persoonlijke groei blijkt het grootste cadeau te zijn van ‘vertrekken’.

Gastenverblijfeigenaren - die niet teruggekeerd zijn - geven hun leven het cijfer 8,3

De ondervraagde vertrek-emigranten, die nog steeds in het buitenland wonen en een gastenverblijf

runnen, geven hun leven gemiddeld een 8,3 en zijn daarmee gemiddeld genomen flink gelukkig.

De meest recente onderzoeken over het geluk van mensen in Nederland geven aan dat Nederlanders

tussen de 7,3 en 7,8 scoren.

78% van de respondenten geeft aan het gevoel te hebben op dit moment gelukkiger te zijn dan vóór de

emigratie en 20% zegt even gelukkig te zijn. 2% geeft aan minder gelukkig te zijn.

De avonturiers vertrekken als consument en komen aan als ondernemer

Wat we zien is dat een deel van de respondenten aan de ene kant “voldoende gasten krijgen” als een

zorgpunt duidden vóór hun vertrek [34%] en anderzijds geen behoefte hadden aan meer

marketingkennis [slechts 8% van de respondenten had meer kennis willen hebben van marketing &

sales]. Daarnaast geeft 32% van de respondenten aan financiële onzekerheid te ervaren bij vertrek.

Overigens geeft 53% van de respondenten aan géén ondernemersplan geschreven te hebben.

Uit bovenstaande trekken we de conclusie dat de mensen met een gastenverblijfdroom niet altijd inzien

dat marketingkennis en het hebben van een ondernemingsplan helpt om meer gasten te krijgen en

daardoor minder financiële zorgen te hoeven hebben. Ze missen de ondernemersmindset: ze

vertrekken als consument en arriveren als ondernemer.

Advies: “Volg je hart en gebruik je hoofd.”

Het advies van gastenverblijfeigenaren aan mensen die nog willen vertrekken, is samen te vatten als:

denk goed na, bereid je goed voor, realiseer je wat de impact van emigreren is en “weet waar je aan

begint!” Anderzijds/tegelijkertijd: volg je hart en “Go for it.”

Advies van gastenverblijfeigenaren:

“VOlg je hart, Maar gebruik óók je hoofD.”

Dus…

Gastenverblijfeigenaren in spé voor meer rust en ruimte, beter kwaliteit van leven en natuurschoon. Dat

vinden ze ook. Ze noemen zich op het moment van het onderzoek flink gelukkig, maar ze hebben ook

moeilijkere tijden gekend gezien de leerlessen die ze delen en adviezen die ze gastenverblijfeigenaren

in spé geven. De meeste respondenten zijn persoonlijk gegroeid door het avontuur. Een tiende van de

mensen die geëmigreerd is en een gastenverblijf heeft niet gevonden wat het hoopte te vinden.

7

2. Scope onderzoek

Voor wie is dit onderzoek?

De grote VertrekEnquête richt zich op Nederlanders en Vlamingen die zijn geëmigreerd en een

gastenverblijf zijn begonnen in het buitenland en daar nog steeds een gastenverblijf hebben. Onder een

gastenverblijf verstaan we: een verblijf voor gasten die voor werk of vakantie tijdelijk onderdak zoeken.

Een gastenverblijf kan zijn: een camping, hotel, pension, Bed&Breakfast, een vakantiewoning of een

vakantie-appartement. Het gaat veelal om tijdelijk onderdak, variërend van één nacht tot enkele weken.

Wie voert het onderzoek uit?

Het onderzoek is uitgevoerd door DroomplekAcademie.nl, ondersteund door de Emigratiebeurs. De

DroomplekAcademie heeft tot doel mensen vol vertrouwen te laten vertrekken én te blijven door hen te

helpen bij het realiseren én behouden een uniek en succesvol gastenverblijf. Secundair doel van de

DroomplekAcademie is om de relatief jonge bedrijfstak van Nederlandse en Vlaamse

gastenverblijfeigenaren te professionaliseren. Op de Emigratiebeurs kunnen emigranten in spé zich

jaarlijks in februari gedurende twee dagen laten informeren en inspireren.

Advies

Prof. dr. H.A.G. (Helga) de Valk - Professor of migration and life course en theme leader migration and

migrants - heeft ons van advies voorzien rondom de grote VertrekEnquête.

Waarom dit onderzoek?

De afgelopen jaren zijn duizenden Nederlanders geëmigreerd en een gastenverblijf begonnen. Meer

dan 1,5 miljoen mensen zien bijna wekelijks in het Nederlands televisieprogramma Ik Vertrek hoe deze

mensen hun spullen pakken om meer geluk te beproeven in het buitenland. Maar breed onderzoek naar

het welbevinden van deze relatief nieuwe beroepsgroep is er nog niet gedaan. Wat waren hun

vertrekredenen en verwachtingen en zijn die verwachtingen ook uitgekomen? Het zijn de thema's waar

dit onderzoek zich op richt.

VertrekNL Ondernemersprijs 2016

De grote 'stimulans' achter het starten van dit onderzoek is de VertrekNL Ondernemersprijs 2016. Wij

wonnen deze prijs in april 2016 met het ingezonden idee: het Proefhotel. In het Proefhotel kunnen

mensen hun gastenverblijfdroom een paar weken real life - met eigen gasten - uitproberen. Bij het

inzenden van het idee van het Proefhotel werd gevraagd waar we het prijzengeld van 1.000,00 euro

8

aan zouden willen besteden als we zouden winnen. We hebben aangegeven dat we graag meer inzicht

willen in de motieven van mensen die een gastenverblijf zijn begonnen in het buitenland.

Probleemstelling en onderzoeksvraag

Het is niet bekend of emigranten die een gastenverblijf zijn begonnen in het buitenland daadwerkelijk

vinden wat ze hoopten te vinden. Wat hoopten ze te vinden en hebben ze dat uiteindelijk gevonden?

Dat willen we met dit onderzoek achterhalen. Daarom hebben we de volgende onderzoeksvraag

geformuleerd:

Vinden Nederlanders en Vlamingen die emigreren en een gastenverblijf beginnen

daadwerkelijk wat ze hoopten te vinden?

Buiten de scope van dit onderzoek

Mensen die geëmigreerd zijn, een gastenverblijf zijn begonnen en weer teruggekeerd zijn, vallen niet

binnen de scope van dit onderzoek.

Onderzoeksopzet en verloop van het onderzoek De informatie over de onderzoeksopzet en het verloop van het onderzoek is ten behoeve van de

leesbaarheid van het rapport opgenomen in de bijlage.

Het eerste grootschalige onderzoek naar gastenverblijfeigenaren in het buitenland

De grote VertrekEnquête is het eerste grote onderzoek naar het welbevinden van Nederlandse en

Vlaamse gastenverblijfeigenaren. De enquête is zo zorgvuldig mogelijk samengesteld* en er staat een

goede basis voor eventueel vervolgonderzoek. Om het rapport leesbaar te houden, hebben we

geprobeerd een overzichtelijk geheel te maken van de vele resultaten.

*Bij de totstandkoming van de vragenlijst is één vraag per abuis niet in de definitieve versie

teruggekomen. Het antwoord op de vraag wanneer met is vertrokken hebben we grotendeels weten te

achterhalen door iedereen, die een mailadres achtergelaten heeft, persoonlijk na te mailen.

9

3. Onderzoekspopulatie en steekproef

Aantal respondenten

Aan het onderzoek hebben 152 gastenverblijfeigenaren van over de hele wereld vrijwillig meegedaan.

Het betreffen mensen die vertrokken zijn uit Nederland of Vlaanderen om een gastenverblijf te beginnen

en dit verblijf nog steeds runnen.

Verhouding Nederlanders/Vlamingen

Het overgrote deel van de respondenten is Nederlander [93%]; 7% komt oorspronkelijk uit Vlaanderen.

Verschillen en overeenkomsten tussen Nederlanders en Vlamingen zijn niet onderzocht van vanwege

het kleine aantal Vlamingen dat heeft meegedaan.

Man-vrouw verdeling

64% van de respondenten [=97 personen] is vrouw, 36% van de respondenten is man.

Gemiddelde leeftijd op het moment van vertrek

Gemiddeld waren de respondenten op het moment van vertrek 43,5 jaar.

Met of zonder kinderen?

Van de respondenten is 43% zonder kinderen vertrokken [ze hadden nog geen kinderen of de kinderen

zijn niet meegegaan]. En 57% van de respondenten emigreerde met kinderen.

Figuur 1

10

Hoe lang al weg?

Het gemiddelde aantal jaar dat de respondenten vertrokken zijn, is 7,2 jaar. De kortst vertrokkenen zijn

korter dan een jaar weg en de langst vertrokkenen zijn 21 jaar weg. 32% van de respondenten is 0-5

jaar geleden vertrokken, 41% 5-10 jaar geleden en 27% langer dan 10 jaar geleden.

Hoe lang hebben mensen zich voorbereid op hun vertrek?

Op de vraag hoe lang men bezig is geweest met de voorbereidingen van de vertrekdroom (van het idee

om ooit te vertrekken tot het daadwerkelijke emigratiemoment), zijn dit de antwoorden:

Figuur 2

Vertegenwoordigde landen

Aan het onderzoek hebben gastenverblijven uit 27 landen meegedaan. De zes meest

vertegenwoordigde landen zijn goed voor 66% van de respondenten:

Top 6 deelnemende landen

1. Spanje 16%

2. Oostenrijk 15%

Frankrijk 15%

4. Italië 8%

5. Duitsland 6%

Hongarije 6%

Andere respondenten hebben een gastenverblijf in de volgende Europese landen [24%]: Tsjechië,

Portugal, België, Zweden, Slowakije, Zwitserland, Denemarken, Verenigd Koninkrijk, Nederland,

Noorwegen, Ierland, Griekenland en Finland. De overige respondenten [10%] wonen in andere

werelddelen: De Antillen, Afrika, Australië, Zuid-Amerika en Noord-Amerika.

11

Type gastenverblijf

32% van de respondenten bezit vakantiewoningen/appartementen/gites, 25% runt een B&B,

ontbijtpension of chambre d’hotes, 8% van de respondenten heeft een hotel/pension, 6% heeft een

combinatie van vakantiewoningen/appartementen/gites en camping, combinatie van

B&B/ontbijtpension/chambres d'hôtes en camping 3%, 3% heeft alleen een camping; 23% combineert

verschillende gastenverblijfvormen in andere combinaties dan in de vragenlijst voorgesteld.

Bezit of ‘toegang’?

86% van de respondenten heeft zijn/haar gastenverblijf gekocht [inclusief 3% die aangeeft het zelf

gebouwd te hebben], 11% heeft het verblijf gehuurd of gepacht en 3% geeft aan het verblijf in een

andere vorm te runnen, zoals in de vorm van beheerder, ruil of aandeelhouderschap.

Gastenverblijf alleen of samen leiden?

Op de vraag of mensen het gastenverblijf alleen of samen leiden, bij de start versus het moment van het

onderzoek, antwoorden de respondenten het volgende:

Bij de start Op het moment van het onderzoek

met mijn liefdespartner 90% 80%

alleen 7% 14%

met een 'compagnon' 3% 6%

Al eerder gastenverblijfeigenaar geweest?

8% van de respondenten geeft aan al eerder in het buitenland een gastenverblijf gehad te hebben.

Hoeveel slaapplekken?

De verdeling van het aantal slaapplekken over de respondenten is als volgt:

Figuur 3

12

4. Onderzoeksresultaten

Voor dit onderzoek hebben we de volgende vraag onderzocht:

Vinden Nederlanders en Vlamingen die emigreren en een gastenverblijf beginnen daadwerkelijk wat ze hoopten te vinden?

4.1 Redenen vertrek

In het onderzoek hebben we gevraagd naar de redenen van vertrek, waarbij we onderscheid hebben

gemaakt tussen de zogenaamde aantrekkingsfactoren [wat hoopte men te vinden] en de

vertrekredenen uit onvrede. Op deze vragen waren meerdere antwoorden mogelijk.

Aantrekkingsfactoren

De top 3 positieve redenen voor vertrek zijn meer rust en ruimte, betere kwaliteit van leven en liefde

voor de natuur. En dat is ook de top 3 van dingen van wat mensen uiteindelijk gevonden hebben, al dan

niet in een iets andere volgorde: liefde voor de natuur, betere kwaliteit van leven en meer rust en ruimte.

Vertrekreden:

“Wat hoopte je te vinden?”

Gevonden

1. Betere kwaliteit van leven 89% 92%

Meer rust en ruimte 89% 92%

3. Genieten van de natuur van het land 87% 94%

De genoemde aantrekkingsfactoren worden zelfs sterker ervaren dan gehoopt. Dat geldt ook voor de

reden ‘meer avontuur in mijn leven’ die op de 4e plek in het rijtje staat: 73% van de respondenten

hoopte op meer avontuur in zijn leven en voor 79% van de mensen kwam dat uit.

Vertrekredenen uit onvrede

Er waren ook minder positieve redenen om te vertrekken. De top 5:

Top 5 vertrekredenen vanuit onvrede

1: Verkeersdrukte/files 48%

2: De mentaliteit in Nederland/Vlaanderen 40%

3: De grote hoeveelheid mensen in Nederland/Vlaanderen 40%

4: Het individualisme in Nederland/Vlaanderen 35%

5: De wet- en regelgeving in Nederland/Vlaanderen 29%

13

Andere uitgelichte resultaten rondom vertrekredenen

Vertrekredenen uit onvrede afgezet tegen hoe lang men weg is

- Onderwijs en werkgelegenheid zijn belangrijkere redenen om te vertrekken in recente

migrantengroepen dan in de andere groepen.

- Voor degenen die tussen de 5 en 10 jaar weg zijn waren onderwijs en werkgelegenheid juist het

minst belangrijk.

Hogeropleiden versus lageropgeleiden

Aantrekkingsfactoren worden vooral door hogeropgeleiden genoemd. Lager opgeleide mensen

vertrekken significant vaker dan hogeropgeleiden vanuit onvrede: gezondheidszorg, werkgelegenheid,

sociale voorzieningen en criminaliteit. Mensen met kinderen vertrekken ook vaker om dezelfde vier

genoemde redenen, maar in mindere mate.

Mensen met kinderen versus zonder kinderen

Voor degenen met kinderen spelen de volgende punten een significant grotere rol bij het vertrek dan

voor degenen zonder kinderen:

- de wet- en regelgeving in Nederland/Vlaanderen

- de gezondheidszorg in Nederland/Vlaanderen

- het onderwijssysteem in Nederland/Vlaanderen

- de werkgelegenheid in Nederland/Vlaanderen

- de sociale voorzieningen [zoals ziektekosten, uitkeringen, AOW]

Opvallend tussen de landen top 4

Als we kijken naar de verschillen in vertrekredenen tussen de respondenten in de vier meest

vertegenwoordigde landen - Spanje [16%], Oostenrijk [15%], Frankrijk [15%] en Italië [8%] - zien we het

volgende:

- Respondenten die naar Oostenrijk vertrekken doen dit in eerste plaats vanwege de natuur;

respondenten die naar Italië en Spanje vertrekken doen dit vooral vanwege het klimaat.

- Mensen die minimaal 7 jaar weg zijn genieten nog steeds van de natuur, maar in mindere mate van

het klimaat. Aan de zon wen je blijkbaar, de natuur blijft boeien.

14

4.2 Meer tevreden

Tevredenheid nu in vergelijking met destijds in Nederland/Vlaanderen

De meeste respondenten zeggen op dit moment significant meer tevreden te zijn over hun woonplek,

hun werk, hun creativiteit, hun vrije tijd, hun persoonlijke ontwikkeling en over hun gezin [als ze die

hebben] dan in Nederland of Vlaanderen destijds. De “tevredenheid over mijn leven in het algemeen” is

ook een stuk groter [zie figuur 4].

Figuur 4

15

Landspecifieke info

Als we kijken naar opvallende verschillen tussen de respondenten in Spanje, Oostenrijk, Frankrijk en

Italië, zien we het volgende over tevredenheid: de gastenverblijfeigenaren die in Oostenrijk zijn gaan

wonen, zijn significant tevredener over hun gezondheid dan de gastenverblijfeigenaren in Spanje,

Frankrijk en Italië.

Uitdieping tevredenheid ‘persoonlijke ontwikkeling’

Figuur 4 geeft antwoord op de vraag hoe de respondenten verschillende de genoemde terreinen

beoordelen, terugkijkend en op het moment van het onderzoek. We hebben de respondenten in het

onderzoek ook naar hun vertrekredenen gevraagd. Interessant is dat “Jezelf beter leren kennen” ten

opzichte van de belangrijkste vertrekredenen - meer rust en ruimte, betere kwaliteit van leven en

natuur - voor de meeste mensen vooraf geen overtuigende vertrekreden was: 37% van de

respondenten is het eens of helemaal eens met deze reden om te vertrekken. Terwijl 45% hierover

‘neutraal’ is.

Uiteindelijk geeft 70% van de respondenten aan het in de praktijk wel daadwerkelijk ervaren te hebben

door het eens of helemaal eens te zijn met de stelling: “Ik heb mezelf persoonlijk ontwikkeld en beter

leren kennen”. En 26% beantwoordt deze vraag met ‘neutraal’. Van de respondenten zegt slechts 4%

zichzelf niet beter te hebben leren kennen.

We hebben de respondenten in de enquête ook gevraagd naar hun drie belangrijkste leerlessen. Wat

we in de antwoorden zien is dat de respondenten zichtzelf vooral persoonlijk ontwikkeld hebben tijdens

hun avontuur. We zien veel leerlessen rondom persoonlijke ontwikkeling: je kunt meer dan je denkt, je

hart volgen, doorzettingsvermogen, leren vertrouwen te hebben, geduld hebben ed.

Enkele reacties uit de open vragen over de leerlessen van de respondenten:

“Geluk zit in jezelf, je neemt jezelf mee.” - “Tevreden zijn met wat je hebt.”

“Ik heb hard leren werken. En met hard werken kom je overal.”

“Je kunt meer dan je denkt.” - “Ik ben tot meer in staat dan ik dacht!”

“Ik heb nieuwe kwaliteiten van mezelf ontdekt door uit mijn comfortzone te stappen.”

“Ik heb geleerd nieuwe stappen te durven nemen.”

“Het leven is kort, richt je op wat je écht wilt, de rest is zonde van de tijd.”

“Ik heb leren doorzetten.”

“Je kunt met minder luxe leren leven.” - “Ik heb weinig nodig om blij en tevreden te zijn.”

”Geld maakt niet gelukkig, maar een beetje hebben is wel leuk!”

“Het is heel leuk, maar het is hard werken en doe het vooral niet om rijk te worden.”

“Hier is mijn leven eenvoudiger en rustiger.” - “Ik kan veel beter in het NU leven.”

16

4.3 Minder tevreden

Inkomen

De respondenten zijn gemiddeld genomen minder tevreden over hun inkomen dan vóór het vertrek,

hoewel de meeste respondenten niet zijn vertrokken om er financieel beter van te worden [zie figuur 4].

Hogeropleiden versus lageropgeleiden

Lager opgeleiden zeggen significant vaker dan hoger opgeleiden vertrokken te zijn voor de wens om

minder financiële zorgen te ervaren.

Sociale contacten

Na vertrek is men minder tevreden dan voor het vertrek op het vlak van sociale contacten, zoals met

familie en vrienden die in Nederland/Vlaanderen zijn achtergebleven. En hoe langer men vertrokken is,

hoe meer men dit als een probleem gaat ervaren. Dat terwijl slechts 26% zegt bij vertrek het achterlaten

van familie en vrienden lastig gevonden te hebben. De respondenten lijken zich tegelijkertijd overall niet

significant eenzaam te voelen, blijkt uit een paar vragen die we daarover stelden.

Wat mist men?

Wat wordt het meest gemist door de deelnemende gastenverblijfeigenaren in het buitenland? Familie en

vrienden, bepaald eten en spontaan afspreken met bekenden.

Figuur 5

17

4.4 Tevredenheidscijfer

Cijfer 8.3

Op de vraag “Alles bij elkaar genomen: hoe gelukkig ben je nu?” geven de vertrekemigranten, die nog

steeds in het buitenland wonen en een gastenverblijf runnen, hun leven gemiddeld het cijfer 8,3 en zijn

daarmee gemiddeld genomen erg gelukkig. De meest recente onderzoeken over het geluk van mensen

in Nederland geven aan dat Nederlanders tussen de 7,3 en 7,8 scoren*. Gelukscijfers over Vlamingen

hebben we niet kunnen vinden.

Geluk toen en nu

78% van de respondenten heeft het gevoel zich op het moment van het onderzoek gelukkiger te voelen

dan voor hun emigratie uit Nederland/Vlaanderen; 20% voelt zich even gelukkig. 2% voelt zich minder

gelukkig. Waarbij de mensen die recent of juist langer geleden zijn geëmigreerd wat gelukkiger uit de

resultaten lijken te komen. Nogmaals: de mensen die inmiddels zijn teruggekeerd, hebben we niet

onderzocht.

Hobbels overwonnen

We hebben niet expliciet gevraagd of dit gevoel van geluk in de loop van de jaren altijd zo is ervaren,

behalve eventuele terugkeerintenties [zie 4.5]. Uit de adviezen die de respondenten geven valt op te

maken dat ze tegen flink wat hobbels zijn aangelopen. Zie ook: 4.7 Wat zou je gastenverblijfeigenaren

in spé adviseren?

4.5 Vertrekken en het ondernemerschap

Wat we aan de ene kant zien is dat de respondenten voor vertrek voldoende gasten krijgen als een

zorgpunt duidden [34%] en anderzijds destijds geen behoefte hadden aan meer marketingkennis.

Slechts 8% had meer kennis willen hebben van marketing & sales. Daarnaast geeft 32% van de

respondenten aan financiële onzekerheid te ervaren bij vertrek. Overigens geeft ruim 50% van de

respondenten aan geen ondernemersplan geschreven te hebben.

*Volgens het World Happiness Report [update 2016], waarin 156 landen worden vergeleken op het niveau van geluk

“happiness”, geven Nederlanders zichtzelf een 7.3. [bron: www.worldhappiness.report]. In het rapport ‘De sociale staat

van Nederland 2015’ lezen we dat Nederlanders zichzelf een tevredenheidscijfer van gemiddeld 7.8 geven. Dat cijfer is

stabiel sinds 2010.

18

4.6 Terugkeerintenties en spijt

Ooit overwogen om terug te gaan?

73% van de respondenten heeft tijdens hun leven in het buitenland nooit overwogen om terug te gaan.

21% van de respondenten heeft wel ooit in meer of mindere mate overwogen terug te keren. 6% deelde

een antwoord dat afweek van deze opties. Van de respondenten kent 52% wel iemand die inmiddels

teruggekeerd is.

De mensen die wél teruggegaan zijn, zijn niet ondervraagd voor dit onderzoek. Deze mensen zijn

lastiger te traceren, dus dit vraagt om nader onderzoek.

Voor herhaling vatbaar?

Op de vraag of mensen hun avontuur om te emigreren en een gastenverblijf te beginnen opnieuw

zouden aangaan, antwoordt 93% van de respondenten “ja”. 4% zou het “misschien” weer doen en 3%

zegt “nee”.

Spijt?

97% van de respondenten zegt geen spijt te hebben van hun ‘vertrek’-avontuur, 2,5% een beetje. Nog

geen 1% heeft wél spijt.

97% van de respondenten heeft geen spijt van het avontuur

en 93% zou het zo weer doen.

4.7 Wat zou je gastenverblijfeigenaren in spé adviseren?

Als we de respondenten vragen wat ze anderen adviseren die ook willen ‘vertrekken’, delen ze veel

waardevolle ‘waarschuwingen’ uit eigen ervaring, waarvan de top 5 is:

1. Spreek de taal.

2. Informeer jezelf goed.

3. Maak een plan en hou er rekening mee dat vervolgens niet alles volgens plan gaat.

4. Zorg voor een financiële buffer.

5. Wees voorbereid op teleurstellingen

Maar we lezen ook bemoedigende woorden: volg je hart en je moet het gewoon doen. “Als je het niet

probeert, heb je later spijt’.

Note: het kan voorkomen dat niet iedere een individuele respondent zich herkent in de weergegeven resultaten

van dit onderzoek. De resultaten zijn niet gebaseerd op individuele situaties, maar op een overall uitkomst. Mocht

je met ons willen napraten over de resultaten, neem dan gerust contact met ons op.

19

5. Conclusies

Hebben de ondervraagde Nederlanders en Vlamingen die emigreren en een gastenverblijf begonnen

daadwerkelijk wat ze hoopten te vinden?

Inderdaad meer rust en ruimte, betere kwaliteit van leven en natuurschoon gevonden

Op basis van de positieve redenen van vertrek die men heeft genoemd en wat men gezegd gevonden

te hebben, hebben de respondenten gevonden wat ze hoopten te vinden. Veruit de meeste

ondervraagde droomplekondernemers zijn vertrokken voor meer rust en ruimte, een betere kwaliteit van

leven en het natuurschoon. Deze drie genoemde aspecten vinden ze ook daadwerkelijk, al dan niet in

een iets andere volgorde*.

Meer persoonlijk geluk, minder geld

De respondenten ervaren meer persoonlijk geluk terwijl ze minder geld hebben. De respondenten zijn

op dit moment meer tevreden over hun woonplek, hun werk, hun creativiteit, hun vrije tijd, hun

persoonlijke ontwikkeling en over hun gezin [als ze die hebben]. De respondenten zijn gemiddeld

minder tevreden over hun inkomen dan vóór het vertrek uit Nederland of Vlaanderen, hoewel de meeste

respondenten niet zijn vertrokken om er financieel beter van te worden.

Gastenverblijfeigenaren beoordelen hun leven met een 8,3.

Gastenverblijfemigranten gelukkiger dan mensen in Nederland

Emigranten met een gastenverblijf in het buitenland die daar nog steeds gevestigd zijn, zijn met een

score van 8.3 gelukkiger dan Nederlanders die hun leven een 7.3 geven.

Niet zonder hobbels

De respondenten zeggen niet primair vertrokken te zijn om zichzelf beter te leren kennen, maar ze leren

tijdens hun vertrek-avontuur heel veel over zichzelf. Gezien de leerlessen die de respondenten hebben

geleerd en de adviezen die ze delen voor gastenverblijfeigenaren in spé, hebben de meesten wel wat

hobbels moeten overwinnen, persoonlijk en/of bedrijfsmatig. Persoonlijke groei lijkt het grootste cadeau

te zijn van ‘vertrekken’.

Familie en vrienden worden gemist, maar eenzaamheid wordt niet ervaren

Familie en vrienden worden gemist, maar er wordt overall geen eenzaamheid ervaren. Dit suggereert

dat, hoewel het netwerk in Nederland/Vlaanderen wordt gemist, dit gecompenseerd wordt door de

relatie met partner en eventuele kinderen. Maar mogelijk ook door aanwezigheid van gasten, waardoor

de respondenten dus niet eenzaam zijn. De mate van eenzaamheid wordt namelijk niet enkel bepaald

door de omvang van het netwerk, maar ook door de kwaliteit van relaties.

20

De avonturiers vertrekken als consument en komen aan als ondernemer

Uit het onderzoek blijkt dat een deel van de respondenten voor vertrek niet scherp had dat

marketingkennis en het hebben van een ondernemingsplan helpt om meer gasten te krijgen en er

daardoor minder financiële zorgen hoeven te zijn. Ze misten de ondernemersmindset: ze vertrokken als

consument en arriveerden als ondernemer.

Advies: wel of geen gastenverblijf in het buitenland beginnen?

De respondenten hebben over het algemeen veel geleerd van hun buitenlandavontuur dat nog steeds

voortduurt. Ze hebben zich persoonlijk flink ontwikkeld, zonder dat ze dat op hun wensenlijstje hadden

staan.

Als we de respondenten vragen wat ze anderen adviseren die ook willen ‘vertrekken’, geven de

gastenverblijfeigenaren in spé heel veel tips om goed beslagen ten ijs te komen: “Denk goed na, bereid

je goed voor, realiseer je wat de impact van emigreren is en weet waar je aan begint!” Anderzijds: “Volg

je hart en go for it.”

Overall is 10% van de respondenten teleurgesteld ten opzichte van wat men hoopte te vinden, met

verschillen al waar naar gelang naar gevraagd wordt.

“Life is the greatest journey

you will ever be on.”

21

Dankwoord

Onze dank gaat in het bijzonder uit naar de volgende personen:

Alle respondenten

Wat zijn we ontzettend blij met de gastenverblijfeigenaren die de moeite hebben genomen om een flink

aantal vragen te beantwoorden in hun drukke bestaan. Dank jullie wel voor jullie openheid. Dankzij jullie

weten we nu wat meer over het leven van gastenverblijfeigenaren en weten gastenverblijfeigenaren in

spé nog beter wat ze kunnen verwachten.

Prof. Dr. H.A.G (Helga) de Valk

Helga, wat ontzettend fijn om jou als vakvrouw, bij dit onderzoek te hebben. In jouw hele drukke schema

vond je tijd om via de zijlijn mee te kijken en de belangrijkste analyses te doen. Ontzettend bedankt

daarvoor.

Tom Bey - directeur Emigratiebeurs

Jouw enthousiasme over het onderzoek heeft ons geholpen om er ook daadwerkelijk mee aan de slag

te gaan. Dank je wel voor de prettige samenwerking en voor het mede mogelijk maken via de

Emigratiebeurs van het onderzoek, Tom!

Seb van der Kaaden - VertrekNL Magazine

Het winnen van de VertrekNL Ondernemersprijs 2016 voor de DroomplekAcademietraining ‘het

Proefhotel’ en het daaraan gekoppelde prijzengeld van 1.000,00 euro, heeft ons gestimuleerd

daadwerkelijk met het onderzoek aan de slag te gaan. Bedankt voor de impuls, Seb.

BijzonderPlekje.nl en 30pluskids.nl

Dank jullie wel, Marleen Brekelmans van BijzonderPlekje.nl en Corine Voesenek van 30pluskids.nl

voor het delen van de enquête binnen jullie klantenkring. Heel fijn om met jullie samen te werken!

Martin, dank je wel dat je ons hebt ondersteund bij het opzetten en uitvoeren van het onderzoek.

En we bedanken daarnaast iedereen die ons heeft geholpen met het delen van de oproep - via social

media - om mee te doen aan de enquête. Heel fijn!

22

Bijlage: Onderzoeksopzet en verloop van het onderzoek

Opbouw vragenlijst

Doel van de grote VertrekEnquête is het onderzoeken of de verwachtingen van mensen die naar het

buitenland zijn gegaan en een gastenverblijf begonnen zijn, zijn uitgekomen.

De vragenlijst is opgebouwd uit de volgende onderdelen:

1. Algemeen

2. Over jouw gastenverblijf

3. Over jouw emigratie destijds

4. Hoe gaat het nu?

5. Persoonlijke gegevens [als men deze wilde achterlaten]

De meest vragen zijn meerkeuzevragen, waarbij vrijwel altijd een toelichting gegeven kan worden.

Daarnaast bevat de vragenlijst enkele open vragen.

Data verzamelen en analyseren

Data verzamelen

De vragenlijst is aangeboden via SurveyMonkey (online onderzoekstool).

De dataverzamelperiode bedroeg 1 maand, tussen half november en half december 2016. Voor

veel van de respondenten een laagseizoenperiode in hun gastenverblijf.

Data-analyse

Voor het analyseren van de gegevens is gebruik gemaakt van univariate beschrijving van de

antwoorden per vraag. Daarnaast is de bivariate samenhang tussen verschillende

achtergrondkenmerken van respondenten en hun keuzes of uitkomsten bestudeerd door gebruik te

maken van een statistisch dataverwerkingsprogramma (SPSS).

Respons

Respondenten benaderen

De respondenten zijn op verschillende manieren benaderd:

- Via email.

- Via verschillende Facebookpagina’s.

- Via online landenfora - Via vakantie-verzamelsites: BijzonderPlekje.nl en 30pluskids.nl

Responsverwachting

We hebben toegewerkt naar 150 respondenten. De eerste week ontvingen we de meeste vragenlijsten

retour, daarna nam het aantal respondenten gestaag af met weer een kleine piek aan het einde.

Herinnering

Via social media hebben we gevraagd de enquêteoproep te delen met anderen.

23

Conclusie respons

De respons, met een totaal van 152 ingevulde vragenlijsten, is naar wens. Het beoogde doel is behaald

en het is nog steeds mogelijk om voldoende conclusies te trekken.

Beloning respondenten

Alle respondenten hebben een gratis 1-jarig lidmaatschap voor de DroomplekCommunity ontvangen.

Deze lidmaatschappen met een looptijd van 1 jaar geven de respondenten toegang tot een online

community waar gelijkgestemden [gastenverblijfeigenaren] elkaar digitaal treffen. In deze community

kunnen ze hun vragen stellen, ideeën opperen en 'sparren' met elkaar.

Hans & Nel

DroomplekAcademie.nl

info@DroomplekAcademie.nl