Renovatiepact - Energiesparen€¦ · Demonstratie- en proefproject bijna nul energie renovatie van...
Transcript of Renovatiepact - Energiesparen€¦ · Demonstratie- en proefproject bijna nul energie renovatie van...
Renovatiepact Werkgroep goede actievoorbeelden Verslag 25 februari 2015
Renovatiepact – werkgroep goede actievoorbeelden Pagina 2
Inhoudstafel
Verslag vergadering 25 februari 2015 .................................................................................................................................. 3
Deelnemers vergadering 25 februari 2015 ........................................................................................................................... 3
Selectie 10 goede actievoorbeelden..................................................................................................................................... 4
1. Baden-Würtemmberg: Sanierungsfahrplan ................................................................................................................. 5
2. Ecobouwers opendeur ................................................................................................................................................. 7
3A. Renovatie Spiere ........................................................................................................................................................ 9
3B. Futurfantastic ........................................................................................................................................................... 10
4. Renovatiewinkels........................................................................................................................................................ 12
5. Stad Kortrijk - Pluimstraat buurt ................................................................................................................................ 14
6. Stroomversnelling Huursector.................................................................................................................................... 16
7. Bouwadvies/ renovatieadvies aan huis ...................................................................................................................... 18
8. Europhit ...................................................................................................................................................................... 20
9. l'Observatoire BBC ...................................................................................................................................................... 22
10. Rollend fonds ............................................................................................................................................................ 24
Renovatiepact – werkgroep goede actievoorbeelden Pagina 3
Verslag vergadering 25 februari 2015
Als inleiding wordt kort de doelstelling van het renovatiepact en van de werkgroep goede actievoorbeelden herhaald.
Verder wordt de studiedag ‘Renofase’ (juni) toegelicht en wordt kort de stand van zaken van de andere werkgroepen
van het renovatiepact overlopen.
Vervolgens worden goede actievoorbeelden die nog niet aan bod zijn gekomen tijdens de eerste werkgroepvergadering
kort aangehaald, max. één per deelnemer.
Duwolim presenteert in 20min haar werking naar energierenovaties met de focus op begeleiding en voordelige
financiering via het ‘Rollend Fonds Woningrenovatie’.
Daarna wordt aan de deelnemers gevraagd om per werkgroep/thema van het Renovatiepact 2 voorbeeldprojecten te
selecteren. Op basis van deze individuele selecties, worden per werkgroep/thema 2 voorbeeldprojecten naar voren
geschoven.
Daarna worden de deelnemers in 5 groepen verdeeld. Elke groep werkt voor 2 van de geselecteerde
voorbeeldprojecten de uitrolmogelijkheden voor Vlaanderen uit. Hierbij ligt de focus op bereik, budget, planning,
partners en doelgroepen.
Tot slot is er een terugkoppelingsmoment waarbij de voorstellen van de groepen met de voltallige groep worden
besproken.
Dit verslag bevat een overzicht van de 10 door de deelnemers geselecteerde projecten alsook hun aanzet tot uitrol voor
Vlaanderen. Het is louter een weergave van de input gegeven door de deelnemers zelf zonder verdere verwerking door
het VEA.
Een overzicht van alle projecten die in deze werkgroep aan bod kwamen, is in een afzonderlijk document opgenomen.
Deelnemers vergadering 25 februari 2015
Organisatie Persoon Groep ATTB Patrick O 3
BBL Benjamin Clarysse 2
BMP Ann Thierens 1
Bouwunie Anja Larik 4
BVA Joost Declerck 2
CIR Els Bleus 2
COGEN Vlaanderen Daan Curvers 3
Essenscia Saskia Walraedt 5
Federplast Jeroen Goorman 5
Gezinsbond Ivo Aerts 1
Infrax Guido Claes 3
Intercommunale Leiedal Nele Vandaele 1
Passiefhuisplatform Els Van den Berghe 1
Samenlevingsopbouw Erik Van Leuven 5
Steunpunt Dubolimburg Kris Asnong 5
Steunpunt Dubolimburg Sandra Penders 2
Steunpunt duurzaam wonen en bouwen Oost-Vlaanderen
Goedele De Vos 4
VGI Georges Devent 4
VITO Ighor Vandevyver 1
VMSW Bernard Wallyn 4
WTCB Jeroen Vrijders 3
VEA Maarten De Groote begeleiding
VEA Ellen Moons begeleiding
Renovatiepact – werkgroep goede actievoorbeelden Pagina 4
Selectie 10 goede actievoorbeelden
PROJECT BEN
-DEF
INIT
IE
GEÏ
NTE
GR
EER
D B
ELEI
DSK
AD
ER
VER
PLI
CH
TIN
GEN
FIN
AN
CIE
RIN
G
CO
MM
UN
ICA
TIE
1. Baden-Würtemmberg: Sanierungsfahrplan
x x
2. Ecobouwers opendeur x
x
3A. Renovatie Spiere x
x x
3B. Futurfantastic
x
4. Renovatiewinkels
x
x x
5. Stad Kortrijk - Pluimstraat buurt
x x
6. Stroomversnelling huursector
x
x
7. Bouwadvies / Renovatieadvies aan huis x x
x
8. EUROPHIT
x x
9. l'Observatoire BBC x
x
x
10. Rollend fonds
x
x
Renovatiepact – werkgroep goede actievoorbeelden Pagina 5
1. BADEN-WÜRTEMMBERG: SANIERUNGSFAHRPLAN
Voorgesteld door VEA - Maarten De Groote
Waar Baden-Würtemmberg, Duitsland
Wanneer Lopende
Website
- www.sanierungsfahrplan-bw.de - http://um.baden-wuerttemberg.de/fileadmin/redaktion/m-
um/intern/Dateien/Dokumente/5_Energie/Beratung_und_Information/SanierungsfahrplanBW/Muster_Sanierungsfahrplan_BW.pdf
- www.ifeu.de
Contactorganisatie IFEU - Institut für Energie- und Umweltforschung Heidelberg GmbH
Contactpersoon Dr. Martin Pehnt [email protected]
Partnerorganisaties -
Projectomschrijving
Renovatiestrategie voor woningen is vertaald in een individuele renovatieroadmap. Checkt onder meer mogelijkheid van stapsgewijze renovatie af met de langetermijndoelstelling. Ook de optimale volgorde van de stapsgewijze renovatie wordt bekeken. Auditeur is verplicht om hoogst technisch haalbare voor te stellen.
Doelgroepen Eigenaars van woningen
Concrete successen
Sterktes Zwaktes
+ duidelijke koppeling aan langetermijndoelstelling (BEN-definitie) + vertrekkende van bestaande doelstelling, aansluitbaar op bestaande EPC + mogelijkheid tot koppeling van premies + vermijden van lock-in effect
Opportuniteiten voor uitrol naar Vlaanderen
Interessant instrument met grote opportuniteiten voor uitrol: woningpas, uitbreiding van EPC met BEN-advies, ontwikkeling van langetermijnpad waardoor lock-in effect wordt vermeden, koppeling mogelijk van premies over ‘totaalrenovatie’, stimulans voor bouwteamgerelateerd werken, mogelijkheid voor uitbreiding naar woonkwaliteit, mogelijkheid voor bouwsector om hun diensten te verschuiven naar gefaseerde renovatie…
Inspiratie voor Renovatiepact
WG BEN-definitie
x WG Geïntegreerd beleidskader
x WG Verplichtingen
WG Financiering
WG Communicatie
Renovatiepact – werkgroep goede actievoorbeelden Pagina 6
Uitrol naar Vlaanderen
1. Doelgroep
Woningeigenaars
2. Planning
Lange termijn
3. Budget
- premieschijven per renovatiestap
- werkingskost: uitrol en instandhouding
- 500 euro per woning
4. Bereik
- woning verandert van eigenaar
- eigenaars met renovatieplannen
- alle woningen => begin met oudste woningen
5. Partners
Overheid:
- Agentschap Wonen
- VEA
- Financiën en Begroting
Professionelen:
- architecten
- E-desk
- kennisinstellingen
- notarissen
- vastgoed
Renovatiepact – werkgroep goede actievoorbeelden Pagina 7
2. ECOBOUWERS OPENDEUR
Voorgesteld door BBL - Benjamin Clarysse
Waar Vlaanderen - Wallonië, en nu ook een Europees project
Wanneer Jaarlijks - najaar
Website http://www.ecobouwers.be/opendeur
Contactorganisatie BBL
Contactpersoon Benjamin Clarysse [email protected]
Partnerorganisaties
Projectomschrijving
Ecobouwers Opendeur is een jaarlijks initiatief van Bond Beter Leefmilieu en vond in 2014 voor de 17de maal plaats. Tijdens twee opendeurweekends in november kan de kandidaat verbouwer tips opdoen van ervaren duurzame bouwers en inspiratie opdoen door huizen van voorlopers te bezoeken. In 2014 brachten een kleine 6000 bezoekers een bezoek aan een van de 312 Ecobouwers woningen, waarbij de lat hoog wordt gelegd. Dit initiatief is een peer-to-peer uitwisseling tussen bouwheren, waar vind de kandidaat bouwheer een voorbeeld gelijkaardig aan zijn/haar eigen project. Door bouwheren die al tot BEN-gerenoveerd hebben, in te zetten als ‘ambassadeurs’, wordt het een toegankelijk, niet technisch verhaal. De gerenoveerde woningen uit de contactlijst zouden bovendien kunnen bevraagd worden op haalbaarheid BEN-definitie en om het rebound-effect na te gaan. Bezoekers zij meestal zelf voorlopers: vaak hoger opgeleiden, met middelen en kennis. Er wordt een databank aangelegd van welke bouwprofessionals werden ingeschakeld, en dit op aangeven van bouwheer. De Vlaamse Renovatiedag is een gelijkaardig initiatief, georganiseerd door NAV, de Vlaamse architectenorganisatie en 'Ik ga Bouwen & Renoveren'.
Doelgroepen (Ver)bouwers
Concrete successen
Sterktes Zwaktes
Opportuniteiten voor uitrol naar Vlaanderen
Inspiratie voor Renovatiepact
x WG BEN-definitie
WG Geïntegreerd beleidskader
WG Verplichtingen
WG Financiering
x WG Communicatie
Uitrol naar Vlaanderen
1. Bereik
- alle eigenaars/bewoners
2. Budget
100.000 euro/jaar (+ 100.000 euro voor Observatoir BBC – de virtuele tegenhanger)
3. Planning
Renovatiepact – werkgroep goede actievoorbeelden Pagina 8
Jaarlijks (+ Observatoire BBC continu)
4. Partners
Pivot: BBL
Privé (verbouwers)
Stakeholders:
- NAV
- DNB
- Gemeenten
- Provincies
- Bouwunie
- Bouwconfederatie
5. Doelgroepen
Bouwheren
Eigenaars
Renovatiepact – werkgroep goede actievoorbeelden Pagina 9
3A. RENOVATIE SPIERE
Voorgesteld door Ann Thierens (BMP) en Jeroen Goorman (FEDERPLAST)
Waar Spiere
Wanneer 2013-2014
Website http://www.renovatieoplossingen.be/nl/blog/project-spiere
Contactorganisatie Wienerberger
Contactpersoon Ann Thierens [email protected]
Partnerorganisaties
Projectomschrijving
Project Spiere is de uitvoering van een energetische renovatie, met gebouwkenmerken typisch voor het Vlaamse gebouwenbestand. De eigenaar is architect en werd ondersteund door Wienerberger en KU-Leuven voor de monitoring van verbruik en binnenklimaat, en dit zowel voor als na de renovatie. Een belangrijke conclusie was dat 31% van de totale investering voor renovatie leidde tot 85% van de energiebesparing. Er werd veel onderzoek gedaan naar mogelijke U-waardes voor renovatie en mogelijke BEN-definitie voor bestaande gebouwen. Er werd ook een interessante financiële studie uitgevoerd die aangaf welk deel van de investering terugvloeit naar de overheid.
Stavaza: de woning is volledig gerenoveerd, enkel nog afwerking onder het dak en luchtdichtheidstest uit te voeren, waarna een monitoring van 1 jaar zal volgen. Hoewel de energiebehoefte sterk is gedaald, is het energieverbruik niet gedaald omwille van het verhoogde comfort. Er zijn al wel tussentijdse conclusies dat door het rebound-effect het energieverbruik niet lager zal liggen. Voor renovatie was er weinig comfort en werden ruimtes weinig of niet verwarmd. Er is ook voorzien dat er een studie wordt uitgevoerd over de gerealiseerde meerwaarde van de woning. Een goede luchtdichtheid behalen bleek uiteindelijk de grootste uitdaging.
Doelgroepen (Volledig) te renoveren woningen
Concrete successen
Sterktes Zwaktes
+ goed gedocumenteerd + verschillende metingen + inschatting bijdrage van verschillende ingrepen op de daling van het E-peil en prijs hiervan
- intensief proces, opschaling moeilijk
Opportuniteiten voor uitrol naar Vlaanderen
Inspiratie voor Renovatiepact
x WG BEN-definitie
WG Geïntegreerd beleidskader
WG Verplichtingen
x WG Financiering
x WG Communicatie
Renovatiepact – werkgroep goede actievoorbeelden Pagina 10
3B. FUTURFANTASTIC
Voorgesteld door CIR
Waar Hoboken - Antwerpen
Wanneer 2013 - 2014
Website www.futurfantastic.be
Contactorganisatie Saint-Gobain (ISOVER, Gyproc, Saint-Gobain Glass, Weber)
Contactpersoon Bleus Els [email protected]
Partnerorganisaties Reynaers, Daikin, Velux, Sigma, denc!-studio
Projectomschrijving
Demonstratie- en proefproject bijna nul energie renovatie van een eengezinswoning. Bij de opstart was er nog geen definitie bekend, zelfs niet voor BEN nieuwbouw. Uiteindelijk presteert de woning beter dan een BEN nieuwbouw (E-peil 23) met toegankelijke oplossingen (vrij in de handel te verkrijgen). Luchtdichting zonder veel moeite goed gelukt : n50 1,21 h-1 Met dakisolatie, nieuwe ramen, muurisolatie, vloerisolatie en luchtdichting werd E-peil al met 82% gereduceerd (E-peil 99). Dit project werd gekoppeld aan een communicatie voor het grote publiek gericht op sensibilisering en informatie : een fictief koppel ‘Jan & Marie’ vertelden via blog (www.futurfantastic.be) en via Facebook hun renovatieverhaal met foto’s, filmpjes, rapporten etc. Dit werd gekoppeld aan advertenties, bannering, perswerking etc. In totaal werden ruim 1 mio burgers bereikt, waarvan ongeveer 200.000 het verhaal in meerdere episodes hebben gevolgd.
Doelgroepen Particulieren met renovatieplannen, professionele actoren, overheid
Concrete successen
Sterktes Zwaktes
+ Herkenbaar + Met vrij beperkt budget zeer groot bereik + Sterke marketingcampagne
- Renovatie gaat (mogelijks) verder dan BEN-renovatie / renovatie tov sloop + nieuwbouw wordt daardoor in vraag gesteld
Opportuniteiten voor uitrol naar Vlaanderen
Inspiratie voor Renovatiepact
WG BEN-definitie
WG Geïntegreerd beleidskader
WG Verplichtingen
WG Financiering
x WG Communicatie
Renovatiepact – werkgroep goede actievoorbeelden Pagina 11
Uitrol naar Vlaanderen
1. Bereik
- One-shots, zijnde projecten waarmee de aandacht kan gevestigd worden.
- Moeilijk grootschalig toe te passen omwille van hoge renovatiekost, maar omwille van grote data over kostprijs ed,
wel interessant om terug te rekenen welke investeringen wel haalbaar zijn, en effect hebben op welk aandeel van de
energiebesparing
- Woningen mee opnemen in andere communicatiecampagnes
2. Budget
Meer dan 50.000 euro per woning
3. Planning
Lange termijn (meerdere jaren per woning)
=> om de x jaar 1-2 nieuwe demoprojecten
4. Partners
- industrie/sector
- onderzoeksinstellingen
5. Doelgroep
- verbouwers – high ends
- onderwijs
- architecten/bouwprofessionals
Renovatiepact – werkgroep goede actievoorbeelden Pagina 12
4. RENOVATIEWINKELS
Voorgesteld door PHP, Erwin Mlecnik
Waar Nederland
Wanneer Start november 2013
Website http://energiesprong.nl/blog/renovatiewinkels
Contactorganisatie Energiesprong
Contactpersoon Naam Email
Partnerorganisaties
7 renovatiewinkels: Centrum Duurzaam Renoveren, Amersfoort Revaplan Zero De Witte Roos, Delft Reimarkt, Enschede Woon Wijzer Winkel, Rotterdam Energie Bespaar Huis, Westervoort De Duurzaam Winkel, Vlaardingen
Projectomschrijving
Energiesprong wil wonen zonder energierekening voor een grote groep particulieren aantrekkelijk en toegankelijk maken en stimuleert daarom de komst van fysieke verkooppunten, de Renovatiewinkels. De Renovatiewinkel werkt als architect, hypotheker, bouwbegeleider en aannemer en biedt een verbouwer een totaalaanbod aan. Energiesprong lanceerde een oproep voor Renovatiewinkels. Van de 26 inzendingen kregen de zeven beste plannen elk €25.000 co-financiering om hun concept sneller van grond te krijgen. Sommige renovatiewinkels zijn gericht op een specifieke doelgroep of typewoning (bv. monumentale woningen in de binnenstad).
Doelgroepen Eigenaars van woningen
Concrete successen Momenteel hebben 7 Renovatiewinkels een financiering verkregen om op te starten. Opstartfase is achter de rug.
Sterktes Zwaktes
+ ontzorging bouwheer + totaalaanbod aan klant + beperkte financiering voor opstart per renovatiewinkel (€25.000) + sterke communicatie, veel persaandacht
- er is geen samenwerking tussen de verschillende Renovatiewinkels - er is geen gemeenschappelijke langetermijndoelstelling
Opportuniteiten voor uitrol naar Vlaanderen
In de Vlaamse renovatiemarkt is er grote nood aan ‘one stop shop’ principe. Anderzijds bestaan er al ‘adviesinstanties’ zoals de steunpunten duurzaam bouwen die planadvies geven over renoveren. Deze leveren echter geen commerciële diensten. Kan de ontwikkeling van commerciële Vlaamse ‘one-stop-shop’-renovatiewinkels door de overheid ondersteund worden? Uitbreiding takenpakket Lokale Entiteiten tot volwaardige ‘Energiehuizen’?
Inspiratie voor Renovatiepact
WG BEN-definitie
x WG Geïntegreerd beleidskader
WG Verplichtingen
x WG Financiering
x WG Communicatie
Renovatiepact – werkgroep goede actievoorbeelden Pagina 13
Uitrol naar Vlaanderen
1. Bereik
Particulieren-eigenaars
2. Budget
- Steun voor onderzoek/ontwikkeling businessplan
- Kwaliteitskeurmerk
3. Planning
Op vrij korte termijn
4. Partners
- privé-organisaties (bv. kleine aannemers)
- overheid (kwaliteitskeurmerk)
5. Doelgroep
Eerder grote aannemers dan kleine aannemers
Bedenkingen
- koppeling onafhankelijk advies <-> commerciële belangen
- vooral voor grote aannemers
- onafhankelijk architect?
Renovatiepact – werkgroep goede actievoorbeelden Pagina 14
5. STAD KORTRIJK - PLUIMSTRAAT BUURT
Voorgesteld door Bouwunie - Anja Larik
Waar Kortrijk
Wanneer periode 2009-2012
Website http://www.leiedal.be/betaalbaarwonen/bouwblokrenovatie-kortrijk
Contactorganisatie Stad Kortrijk
Contactpersoon Filip Canfyn (stadsontwikkelingsbedrijf) [email protected]
Partnerorganisaties Stad Kortijk, OCMW, Stadsontwikkelingsbedrijf, Sociaal Verhuurkantoor De Poort
Projectomschrijving
Onder de noemer Bouwblokrenovatie worden acties ondernomen om eigenaars en bewoners van de Pluimstraat buurt te Kortrijk warm te maken voor de renovatie van hun (huur)woningen. (Kandidaat)bouwheren uit het gebied kunnen kosteloos een beroep doen op een renovatiebegeleider die hen door het gehele verbouwingsproces loodst en info geeft over de budgettering van de werken, de beschikbare premies, de werken die je moet uitvoeren, hoe je goede aannemers vindt... De scope van de Nu-Of-Nooit tijdelijke premie zijn werken betreffende de basisveiligheid en - gezondheid, comfort en energiezuinigheid van de woningen. De maximum toelage van €5.000 per woning, wordt uitbetaald via een renovatiecontract tussen de bouwheer en de stad. Tevens werd een rollend fonds voor de prefinanciering van renovatiewerken op poten gezet. De personeelskost voor de Stad Kortrijk is gemiddeld €1.000 per klant, de premiekost gemiddeld €3.000 per klant. Eén op drie panden in het projectgebied werd gerenoveerd. Meestal werden een hoogrendementsketel (87%) en dakisolatie (81%) geplaatst en werden werken uitgevoerd mbt elektriciteit (54%) en CO (46%). Het betreft dus zowel energiebesparende maatregelen als elementaire ingrepen ter verbetering van de woningkwaliteit en veiligheid. Gemiddeld werd per woning 20.000 euro geïnvesteerd en werd hiervan 60-70% gedragen door de verhuurder/eigenaar-bewoner. De rest werd aangevuld door premies. De nu-of-nooit-premie bedroeg gemiddeld bijna 3.000 euro per renovatiecontract. De FRGE-lening was vaak de opstap om in het project te stappen. Belangrijke conclusie: niet zozeer de centen waren doorslaggevend, maar wel de begeleiding die op een verstandige manier de budgetten kon optimaliseren.
Doelgroepen Alle woningen in een bouwblok, zowel huur, eigendom als sociale woningen.
Concrete successen Er werden 89 van de 280 woningen gerenoveerd. Deze woningen waren een mix van huurwoningen, eigendom en sociale woningen.
Sterktes Zwaktes
+ het was een ‘nu-of-nooit’ voorstel, hoge deelnamegraad (89 van de 280 woningen werden gerenoveerd) + sterk gepersonaliseerde aanpak en ondersteuning (enable), gemeenschappelijke dynamiek in een stadsbuurt (engage) + ontzorging + trok verhuurders over de streep
- wel energiebesparende maatregelen, maar geen doorgedreven energetische renovaties - 1000 euro personeelskost/woning voor begeleiding - 3000 euro/woning premiekost - de aanpak op maat maakt een sterke betrokkenheid van lokale besturen noodzakelijk
Opportuniteiten voor uitrol naar Vlaanderen
Ontzorging door renovatiebegleider voor kwetsbare doelgroepen.
Inspiratie voor Renovatiepact
WG BEN-definitie
WG Geïntegreerd beleidskader
WG Verplichtingen
x WG Financiering
x WG Communicatie
Renovatiepact – werkgroep goede actievoorbeelden Pagina 15
Uitrol naar Vlaanderen
1. Bereik
Steden/gemeenten met oudere kernen, bijvoorbeeld 10 gemeenten met elk 10 woningen
2. Budget
4000 euro/woning (1000 euro begeleiding en 3000 euro premie)
=> 4 MIO euro voor 100 woningen
3. Planning
Concept uitrollen
3 jaar per gemeente
4. Partners
- stad/gemeente
- steunpunten
- aannemers
5. Doelgroepen
- lagere inkomens
- oude woningen
Renovatiepact – werkgroep goede actievoorbeelden Pagina 16
6. STROOMVERSNELLING HUURSECTOR
Voorgesteld door AGoria - Daikin, Henk Kranenberg
Waar Nederland
Wanneer 2013-2020
Website http://energiesprong.nl/blog/deal-de-stroomversnelling-111-000-huurwoningen-naar-energienota0/
Contactorganisatie
Contactpersoon Naam Email
Partnerorganisaties Platform31
Projectomschrijving
Verregaande energieambities worden gerealiseerd door een combinatie van hoogwaardige isolatie, slimme installaties en de inzet van lokale duurzame energie. De huurders betalen na renovatie hun energiekosten aan hun corporatie. De corporaties investeren dat geld in renovatie en de bouwers leveren duurzaam gerenoveerde woningen zonder energiekosten. Huurders van energetisch vaak relatief slechte woningen met hoge energierekeningen krijgen zo een comfortabele en duurzame woning tegen vergelijkbare woonkosten. De corporaties investeren de nieuwe geldstroom in de waarde van hun vastgoed en de leefbaarheid van wijken, zonder overheidssubsidies. De overeenkomst levert veel werkgelegenheid op (9000 banen) en een bijdrage aan de klimaat- en energiedoelen. Om de Stroomversnelling te laten plaatsvinden, moet het mogelijk gemaakt worden dat corporaties de energiekosten bij de huurder kunnen verrekenen in de vorm van servicekosten. De deal richt zich primair op grote aantallen seriewoningen uit de jaren 50 - 70. Door het bouwproces te industrialiseren kunnen de kosten omlaag. De uitvoering van de samenwerking zal plaatsvinden in drie fasen: fase 1 prototyping: 1.000 woningen september 2013 t/m december 2014; fase 2 industrialisatie: 10.000 woningen januari 2015 t/m december 2016; fase 3 opschaling: 100.000 woningen januari 2017 t/m 2020. De deal is tot stand gekomen in het kader van Innovatieprogramma Energiesprong, gefinancierd door het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Platform31 voert het programma uit in opdracht van dit ministerie.
Doelgroepen Huurwoningen
Concrete successen Project in opstartfase. Zes woningcorporaties en vier bouwbedrijven betrokken.
Sterktes Zwaktes
+ stimulans innovatie bouwproces (industrialisatie) + daling kostprijs + waardevermeerdering woningen + samenwerking woningcorporaties en bouwbedrijven
- nog geen duidelijke BEN-doelstelling - elk bouwbedrijf specifieke aanpak - aanpassing huurwetgeving noodzakelijk
Opportuniteiten voor uitrol naar Vlaanderen
Sociale huisvestingsmaatschappijen
Inspiratie voor Renovatiepact
WG BEN-definitie
x WG Geïntegreerd beleidskader
WG Verplichtingen
x WG Financiering
WG Communicatie
Renovatiepact – werkgroep goede actievoorbeelden Pagina 17
Uitrol naar Vlaanderen
1. Bereik
Huurders( sociale woningen)
2. Budget
3. Planning
Screening sociaal patrimonium
4. Partners
Uitvoerder moet garantie geven
5. Doelgroepen
SHM
Private huurmarkt
Bedenkingen
- kleinere schaalvoordelen
- voorwaarde dat aanpassen huurprijs mogelijk is
- controle op uitvoering werken
Renovatiepact – werkgroep goede actievoorbeelden Pagina 18
7. BOUWADVIES/ RENOVATIEADVIES AAN HUIS
Voorgesteld door Steunpunt duurzaam wonen en bouwen Oost-Vlaanderen
Waar 5 Vlaamse provincies
Wanneer Sinds 2010
Website www.bouwwijs.be; www.west-vlaanderen.be/duurzaambouwen; www.dubovmlaamsbrabant.be, www.kampc.be, www.dubolimburg.be (www.eerstehulpbijduurzaambouwen.be)
Contactorganisatie Steunpunt Oost-Vlaanderen
Contactpersoon Goedele De Vos [email protected]
Partnerorganisaties Steunpunten Duurzaam Wonen en Bouwen
Projectomschrijving
De Steunpunten verlenen duurzaam bouwadvies voor zowel voor nieuwbouw als renovatie (renovatie vormt de meerderheid). Dit advies werd volledig afgestemd op de thema's van de Vlaamse Maatstaf voor duurzame woningbouw en is dus integraal (omvat alle thema’s van duurzaam wonen en bouwen Particulieren die bouwen of verbouwen hebben een grote nood aan relevante informatie. Vaak blijkt het sowieso moeilijk om objectieve informatie te vinden. Wie wel over informatie beschikt weet vaak niet goed hoe ermee aan de slag te gaan en hoe de prioriteiten te bepalen. Daarnaast is informatie vaak algemeen en niet op maat van de woning, zeker wat betreft renovatie waar de problemen zeer specifiek zijn en het budget vaak om een gefaseerde uitvoering vraagt. Dit maakt het voor particulieren moeilijk om de juiste keuzes te maken. Het advies verruimt de blik van de particulier (en architect) en legt de juiste prioriteiten zonder hierbij dwingend te zijn. Voor renovatie wordt advies verstrekt in de woning zelf (huisbezoek) of op basis van plan/foto's waarbij aspecten worden besproken die anders onvermeld blijven of niet aan het licht zouden komen. Op die manier vertrekt het advies van een integrale benadering. Particulieren stellen het onafhankelijke advies van de Steunpunten erg op prijs. De Steunpunten worden vaak geconfronteerd met nieuwe thema’s als bijvoorbeeld de vraag naar begeleiding bij renovatie van appartementen. De uitwerking van een aanbod hierrond is voorzien voor 2015. Hieromtrent wordt uitgewisseld tussen de Steunpunten.
Doelgroepen Particulieren ( architect, aannemers)
Concrete successen
Zeer groot bereik (meer dan 15.000 particulieren sinds de opstart van de 5 Vlaamse Steunpunten) en een zeer grote tevredenheid van de adviezen. Het bouwadvies is een initiatief dat erg gesmaakt wordt, zo blijkt uit een enquête die we in 2012 uitgevoerd hebben 92 % van de mensen die een bouwadvies gevolgd hebben, zou het onmiddellijk aanraden aan familie en vrienden. Deze adviezen leveren ook een rechtstreekse bijdrage aan de reductie van de CO2 uitstoot in Vlaanderen. Particuliere bouwheren die het advies in de praktijk uitvoeren, zorgen in 1 jaar tijd voor een reductie van de C02 uitstoot met 8000 ton. Die hoeveelheid CO2 uitstoot kan je vergelijken met pakweg 35 000 000 gereden autokilometers.
Sterktes Zwaktes
+ Er wordt ingespeeld op de behoefte rond ontzorging van de particuliere bouwheer in het uit te voeren renovatietraject + Er wordt inzicht verkregen in geplande renovatieprojecten, aan de hand waarvan momenteel nazorgtraject wordt uitgewerkt (samenaankopen, …) in provincie Limburg en uitrolbaar over andere steunpunten + Mogelijkheid tot verhoging ambitieniveau + Persoonlijk en onafhankelijk integraal advies (niet enkel
- Indien dringend advies wordt gevraagd is het soms te laat indien een adviseur op zeer korte termijn ter plaatse gaat of een afspraak wordt gemaakt voor een bouwadvies. Een particulier wil dan ter plekke (aan telefoon) antwoord. - Timing van de adviesvraag: soms zijn al een deel van de (renovatie)werken uitgevoerd en is een integrale benadering niet meer mogelijk - Nu en dan wordt een adviesvraag gesteld die niets met
Renovatiepact – werkgroep goede actievoorbeelden Pagina 19
energie, maar ook premies, …) + Effectieve reductie van CO2 bij realisaties van advies + Ondersteunend aanbod voor gemeenten + Opschaling kan gemakkelijk + Advies over gefaseerde uitvoering, verrmijden lock –in effect. + Gebiedsdekkend aanbod bouwadvies voor Vlaanderen + Ondersteunend aanbod voor gemeenten + Ook na het advies dienen de steunpuntenen als objectief aanspreekpunt voor particulieren.
duurzaam bouwen te maken heeft.
Opportuniteiten voor uitrol naar Vlaanderen
Inspiratie voor Renovatiepact
x WG BEN-definitie
x WG Geïntegreerd beleidskader
WG Verplichtingen
WG Financiering
x WG Communicatie
Uitrol naar Vlaanderen
1. Bereik
elke Vlaming met renovatienood
2. Budget
Ideaal scenario:
- 10 adviseurs per steunpunt
- 5 steunpunten
- 75.000 euro/adviseur/jaar
=> 3.750.000 euro/jaar
MAAR: convergentie met de andere initiatieven => 1 aanspreekpunt:
- energieadvies
- premieadvies
- lokale entiteiten Energieleningen
- concrete begeleiding
- samenaankopen, …
3. Partners
- steunpunten
- bouwprofessionas
- OVED
- VEA
- steden en gemeenten
- VVSG
4. Planning
Zeer korte termijn
- werking/aanbod steunpunten uitbreiden in functie van behoefte aan convergentie, in samenwerking met partners
Renovatiepact – werkgroep goede actievoorbeelden Pagina 20
8. EUROPHIT
Voorgesteld door Jeroen Vrijders - WTCB
Waar Duitsland & Europa
Wanneer 2013-2016
Website www.europhit.eu
Contactorganisatie PassiveHouse Institute Germany
Contactpersoon Jan Steiger [email protected]
Partnerorganisaties
International Passive House Association iPHA; Zero Energy and Passivhaus Institute for Research ZEPHIR ; La Maison Passive LaMP ; MosArt ; Inštitύt Pre Energeticky Pasívne Domy IEPD ; Interessegrupp Passivhus Sverige AB ; Plataforma Edifi cación Passivhaus ; PHDK ; EnEffect Group ; Askeen S.r.l. ; Onyx Solar Energy S.L. ; IzN Friedrichsdorfer Institut zur Nachhaltigkeit e.V. ; Building Research Establishment BRE
Projectomschrijving
EuroPHit vertrekt van de Duitse EnerPHit standaard voor energetische renovatie om vandaaruit verschillende elementen voor stapsgewijze doorgedreven renovatie te ontwikkelen:
- Certificatieschema & criteria voor stapsgewijze EnerPHit-renovatie - Financieringsmodellen en markincentives voor stapsgewijze renovatie - Ontwerpconcepten, richtlijnen, … voor nieuwe & innovatieve componenten - Tools voor stapsgewijze renovatie( PHPP-based) - Opleidingsmateriaal & workshops - Case study’s
Doelgroepen Bouwprofessionelen & lokale overheden
Concrete successen Ongoing – Principieel certificatieschema
Sterktes Zwaktes
+ concrete doelstellingen (de lat wordt gelegd) + innovatieve ontwikkelingen
- Concrete output nog niet helemaal duidelijk (te brede focus?)
- Niet ‘neutraal’
Opportuniteiten voor uitrol naar Vlaanderen
Inspiratie voor Renovatiepact
WG BEN-definitie
x WG Geïntegreerd beleidskader
x WG Verplichtingen
WG Financiering
WG Communicatie
Renovatiepact – werkgroep goede actievoorbeelden Pagina 21
Uitrol naar Vlaanderen
1. Bereik
alle woningen
2. Budget
3. Planning
4. Partners
- architecten
- energiedeskundigen
- steunpunten
- aannemers
- financiële instellingen/ESCO
- databank
5. Doelgroepen
- andere aanpak voor: - sociale woningen
- mede-eigendom
- huurwoningen - eigenaars
Renovatiepact – werkgroep goede actievoorbeelden Pagina 22
9. L'OBSERVATOIRE BBC
Voorgesteld door VEA - Maarten
Waar Frankrijk
Wanneer Opgestart in 2009, hernieuwing in januari 2015
Website www.observatoirebbc.org http://www.observatoirebbc.org/site/accueil/presentation www.observatoirebepos.org
Contactorganisatie Observatoire BBC , CREAHd en Effinergie
Contactpersoon Sébastien Lefeuvre - WTCB heeft hier contact mee
Partnerorganisaties Conseil régional en charge de l'environnement et l'adaptation au changement
climatique
ADEME
Projectomschrijving
In Januari 2015 werd het vernieuwde platform ‘Observatoire Régional des Bâtiments Basse Consommation’ gelanceerd. Dit platform zal gerealiseerde projecten bekend maken en ervaring uit wisselen, met als doelstelling de dynamiek van energiezuinig (ver)bouwen te versterken. Dit door interactieve kaarten, referentieprojecten, relevante informatie en studies, pedagogische ondersteuning… Dit platform bevat informatie over alle projecten die een label ‘Effinergie’ hebben behaald (er bestaan 4 Effinergie-labels, namelijk Bepos-Effinergie 2013, Effinergie+, BBC-Effinergie voor nieuwe gebouwen en BBC-Effinergie Renovaties). De concrete resultaten zijn:
8,5 miljoen m² tertiaire gebouwen worden momenteel gecertificeerd
3,7 miljoen m² tertiaire gebouwen hebben hun certificaat behaald
765 650 woningen worden momenteel gecertificeerd
440 000 woningen zijn gecertificeerd
31 initiatieven BEPOS-Effinergie in Frankrijk Aan dit observatorium is nu ook een specifieke module gekoppeld ‘Zoom BEPOS’, met een interactieve kaart en zoekrobot om ‘energiepositieve’ gebouwen terug te vinden in Frankrijk met bijbehorende technische fiche. Momenteel zijn er 180 projecten terug te vinden, waarvan er 70 een gedetailleerde analyse hebben ondergaan. Hiermee kunnen de voorlopers heel eenvoudig worden geïdentificeerd en kan er ingespeeld worden op toekomstige wettelijke bepalingen.
Doelgroepen Bouwprofessionelen en particulier.
Concrete successen Goed werkende website
Sterktes Zwaktes
Opportuniteiten voor uitrol naar Vlaanderen
Inspiratie voor Renovatiepact
x WG BEN-definitie
WG Geïntegreerd beleidskader
x WG Verplichtingen
WG Financiering
x WG Communicatie
Uitrol naar Vlaanderen
Renovatiepact – werkgroep goede actievoorbeelden Pagina 23
1. Bereik
- alle betrokkenen in renovatieproces
- Vlaanderen
- enkel indien fysiek+ virtueel platform
2. Budget
100.000 euro/jaar
3. Partners
- steunpunten
- Passiefhuisplatform
- kenniscentra
- IWT proeftuinen
- NAV
4. Doelgroepen
- professionelen
- particulieren
Renovatiepact – werkgroep goede actievoorbeelden Pagina 24
10. ROLLEND FONDS
Voorgesteld door Dubolimburg en Steunpunt duurzaam wonen en bouwen Oost-Vlaanderen
Waar Limburg
Wanneer Sinds 2010
Website http://www.stichtinglsm.be/projecten/protocolprojecten/rollend-woonfonds/beschrijving-project-25.htm
Contactorganisatie Steunpunt Oost-Vlaanderen
Contactpersoon Goedele De Vos [email protected]
Partnerorganisaties
Projectomschrijving
In het kader van SALK stelt de provincie Limburg 3 443 750 euro ter beschikking voor de organisatie van een rollend fonds voor woningrenovatie, gelieerd met de Vlaamse Energielening. De provincie werkt samen met Dubolimburg vzw, het Limburgs steunpunt duurzaam bouwen en wonen, om dit rollend fonds voor woningrenovatie te operationaliseren en de relevante partners te betrekken. Via een projectsubsidie worden de middelen die voor dit rollend fonds en de organisatie er van worden voorzien, ter beschikking gesteld van Dubolimburg vzw. Via een projectstuurgroep onder voorzitterschap van het provinciebestuur wordt de organisatie en de werking van het fonds opgevolgd. De provincie wenst gebruik te maken van bestaande kennis en ervaring om dit rollend fonds operationeel te maken. Verwacht wordt dat de eerste leningen verstrekt worden vóór de zomervakantie 2015.
Doelgroepen Particulieren ( architect, aannemers)
Concrete successen
De samenwerking tussen de publieke en private betrokken partners om te komen tot een operationeel rollend fonds voor de komende jaren. Het succes van de Limburgse Duwolim-lening (Limburgse lokale entiteit voor de Vlaamse Energielening) dat als leidraad wordt gebruikt voor het opzetten van het rollend fonds.
Sterktes Zwaktes
+ Een soort van 3de
partij financiering, gekoppeld aan een ontzorgingstraject van de particulier.
- Nog geen concrete resultaten
Opportuniteiten voor uitrol naar Vlaanderen
Inspiratie voor Renovatiepact
WG BEN-definitie
x WG Geïntegreerd beleidskader
WG Verplichtingen
x WG Financiering
WG Communicatie
Uitrol naar Vlaanderen
1. Doelgroep
- bouwheer-eigenaar (kwetsbaar/modaal)
- verhuurder-huurder
- SVK
=> differentiatie in aanpak
Renovatiepact – werkgroep goede actievoorbeelden Pagina 25
2. Planning
- 2 jaar
- lokale actoren mobiliseren
3. Budget
- lokale overheid (provincie, gemeenten)
- privé-kapitaal
- vaste werkingskost/jaar
Terugbetaling op 5-10 jaar
4. Bereik
- 250 leningen/jaar
- gemiddeld 7000 euro
- 20.000 woningen/jaar aan 50.000 euro
=> 1.000.000.000 euro voor de eerste jaren, daarna terug inkomsten via rollend fonds-mechanisme
5. Partners
- gemeenten en OCMW’s
- steunpunten
- SHM
- intercommunales
- energiesnoeiers
- kredietverstrekkers
- middenveld