ReisnaarhetWesten:DeApenkoning

Naar:WuCheng’enVertaalddoorDeRoosPaulien

VoorwoordvandevertalerBeste lezer,

“Reis naar het Westen” is een klassiek Chinees verhaal, geschreven in de 16e eeuw en telt 100

hoofdstukken. Het is één van de populairste en bekendste verhalen in China en omliggende landen: waar

je ook gaat, overal kom je verwijzingen naar dit verhaal tegen. Er zijn ontelbare adaptaties van het verhaal

gemaakt: films, toneelstukken, videospelletjes en ook stripverhalen.

De grote populariteit van het verhaal is deels te danken aan de achtergrond tegen dewelke het zich

afspeelt. Het verhaal is onderhevig aan invloeden uit het Boeddhisme, Taoïsme en de Chinese mythologie.

Op deze manier spreekt het verschillende bevolkingsgroepen aan. Er wordt dan ook verschillende keren

verwezen naar religieuze personen en historische gebeurtenissen. Wanneer dit gebeurt en dit van belang

is voor het verhaal, is er een eindnoot voorzien met verklarende informatie. Op deze manier blijft het

verhaal voor de lezer verstaanbaar.

Dit stripverhaal verhaalt de eerste zeven hoofdstukken van Reis naar het Westen. Het gaat over het leven

van de Apenkoning en zijn zoektocht naar onsterfelijkheid.

Veel plezier met het lezen!

Volgens de legende lag ervroeger in het OosterseContinent van hetSuperieure Lichaam hetland Aolai. Daar bevondzich de Berg vanBloemen en Fruit. Opdeze berg lag er eenheilige steen: miljoenenjaren lang was deessentie van de hemel ende aarde, van de zon ende maan hierin terug tevinden, tot plots op eendag de steen met eenluide knal open barstte.Uit de steen kwam eenstenen aap tevoorschijn.In de wervelende windknielde hij neer in vierrichtingen.

Deze stenen aap was slim envindingrijk en vond op deBerg van Bloemen en Fruiteen grot waarvan de ingangwerd verborgen door hetvallende water van eenwaterval. Hij leidde de apenvan de berg en één voor ééngingen ze door het gordijnvan water naar binnen.

Achter het gordijn vanwater bleek zich eenstenen kamer te bevinden.Van allerlei stenen in degrot maakten ze een oven,kommetjes en potten,bedden, stoelen en alleandere dingen die ze maarnodig zouden kunnenhebben. In het midden vande grot stonden devolgende woordengegraveerd in een stenentablet: ‘Het paradijs op deBerg van Bloemen en Fruit,de hemel in de grot methet gordijn van water.’ Hetwas echt een fijne envredige plek.

Vanaf toen gingen alleapen ´s morgens naar deBerg van Bloemen enFruit, en keerden ze bijhet vallen van de nachtterug naar de Grot methet Watergordijn. Zewaren zeer gelukkig. Alsnel vereerde iedereende stenen aap als was hijeen koning. De stenenaap werd tot koninggekroond en zijn bijnaam‘stenen’ werdachterwegen gelaten. Hijwerd sindsdien ‘MooieApenkoning’ genoemd.

Op een dag was de MooieApenkoning tot tranen toebedroefd. Hij was namelijkbezorgd dat hij op een dagzou sterven en dat devreugdevolle tijd niet eeuwigzou duren. Eén van de apenuit de groep zei eerbiedig: “Indeze wereld kunnen enkel devolgende drie wezens eeuwigleven: goden, onsterfelijkenen de Boeddha.” Terwijl deApenkoning hier naarluisterde, veranderde zijndroefheid in blijdschap, en hijzei: “Morgen neem ik bij hetkrieken van de dag afscheidvan jullie, ik zal in alleuithoeken van de wereld opzoek gaan naar onsterfelijkenen hen vragen stellen.”

De volgende ochtend namde Apenkoning helemaalalleen plaats op eenhouten vlot en vaarde deoceaan over. Hij passeerdehet Zuidelijke ContinentJambu, hij was vele jarenonderweg maarontmoette geen enkeleonsterfelijke. Vervolgensstak hij de WestelijkeOceaan over, tot hijaankwam bij hetWestelijke Continent vanVee-geschenken.

Hij ging er aan land en zochter vele jaren, maar tochvond hij nog steeds geenonsterfelijke wezens.Opnieuw ondernam hij eenlange en moeilijke trektocht.Toen de Apenkoning de topvan een hoge berg bereikte,zag hij dat er aan de voetvan de berg een bos lag.Diep in het bos bevond zicheen grot. Aan de rotswandhing een bord met devolgende woorden: ‘Devierkante berg van hetspirituele, de grot van deafnemende maan en de driesterren.’

Omdat de poort in de bergpotdicht zat, had deApenkoning geen anderekeuze dan buiten aan de grotte wachten. Net nadat er eenhalve dag voorbij was gegaan,zag hij dat de poort openging.Er kwam een onsterfelijkejongen naar buiten die vroeg:“De Verlichte Stichter van dithuis zei dat er buiten iemandstaat die zich wilt cultiveren,dat bent u waarschijnlijk?” DeApenkoning antwoorddehierop: “Dat ben ik, dat benik.”

Hij volgde de onsterfelijkejongen en knielde neervoor de Stichter. De Stichterhad medelijden met hemomdat hij geen ouders engeen naam had. Toen hijzag hoe hij al stappend leekop een makaak diedennenappels eet, gaf hijhem de familienaam Sun.1Hij noemde hem Wukongmet zijn voornaam.2

Nadat hij een leerling vande Meester geworden was,liet de Meester hem samenmet andere leerlingen dagna dag de vloer vegen ende tuin wieden, bloemenkweken en bomen snoeien,hout hakken en het vuuraansteken, water uit de puthalen en verplaatsen.Wukong werkteonvermoeibaar hard enwas nooit nalatig. Alwerkend gingen er zo alsnel zeven jaar voorbij.

De Meester zag datWukongs hart oprecht wasen zijn wil sterk.Uiteindelijk leerde demeester hem de kunst vande onsterfelijkheid, de 72transformaties3 en hoe hijop een buitelende wolkeen afstand van 18.000 li4kon afleggen.

Sun Wukong leerde een heelgroot aantal vaardigheden ende Verlichte Meester spoordehem aan terug te keren naarde Berg van Bloemen enFruit. Al buigend antwoordeWukong: “Deze discipel heeftzijn Meester gedurende velejaren gevolgd op de Weg vande leer, ik heb deze gunst nogniet terugbetaald, ik zou nietdurven terug te keren.” DeStichter zei: “Ik zoek geenretributie, ik hoop enkel datje geen oproer veroorzaakt.”

Wukong had geen anderekeuze. Hij nam respectvolafscheid van de meester.Daarna steeg hij rechtomhoog naar debuitelwolk en keerdezonder omweg terug naarde Berg van Bloemen enFruit.

Alle apen op de berg warenonvoorstelbaar gelukkigtoen ze de koning, dieonsterfelijk was geworden,zagen terugkeren. Zezetten meteen wijn en fruitklaar als welkomstfeestvoor de Apenkoning omhem te feliciteren. Heel dedag lang dronken zerijkelijk.

Wukong bedacht een plan:uit het wapenarsenaal vanhet land Aolai nam hij eenontelbare hoeveelheidzwaarden, speren en anderewapens die hij aan de apengaf om er mee te oefenen.Op de Berg van Bloemen enFruit leerde hij de groepapen allerlei strijdformaties.Iedere dag oefenden ze hunkrijgskunsten.

Na nog geen halve maandkreeg de Apenkoningopnieuw problemen. Hijvond het niet goed dat aldeze soorten wapens bij hetgebruik niet goed in dehand lagen. Wanneer dezwaarden niet braken,knapten de speren wel. Vieroudere apen meldden hem:“Grote koning, recht onderdeze Grot met hetWatergordijn, op de bodemvan de Oostelijke Zee, ligthet paleis van deDrakenkoning. Waaromvraagt u de Drakenkoningniet om een wapen datgeschikt is voor uw handenom te gebruiken?”

De Apenkoning herinnerdezich meteen de geheimen vande magische formule omwater te blokkeren. Hij boordezich in een tunnel door hetwater. Hij scheidde het waterzodat er een weg ontstond enging zo recht naar de bodemvan de Oostelijke Oceaan. Dekwaadaardige Yaksha’s die inde zee patrouilleerden,vroegen hem van waar deonsterfelijke kwam. DeApenkoning antwoordde: “Ikben de door de hemelvoortgebrachte onsterfelijkevan de Berg van Bloemen enFruit. Ik ben de buurman vanjullie oude Drakenkoning. Hoekunnen jullie mij nu nietkennen?”

De Yaksha’s gingen hetpaleis binnen en melddenhet bezoek aan deDrakenkoning van deOostelijke Zee. Koning AoGuang liet vervolgens eenwelkomstcomité klaarstaan. De gast en de koninggingen zitten en Wukongbegon te spreken: “Omonze grot te beschermen,heb ik nog een wapentekort dat goed in de handligt. Ik hoor al een langetijd dat onze beloftevollebuurman een grotehoeveelheid schattenheeft. Ik ben gekomen oméén hiervan te vragen.”

De Drakenkoning kon ditverzoek niet weigeren. Hijbeval zijn dienaren eennegentandig vork dat 3.600jin6 woog te halen. Wukongnam het in zijn handen en zei:“Te licht! Te licht! Geef mij ietsanders, alstublieft!” DeDrakenkoning schrok hiervanen opnieuw haalden de sterkeaal en de karper die het hoofdwas van de soldaten, samenmet enkele anderen eenhellebaard.

Deze hellebaard woog wel meerdan 7.200 jin7, Wukong nam hetwapen vast en liep er een rondjemee, hij zei: “Deze is ook te licht!Te licht! Te licht!” De oudeDrakenkoning werd steeds bangeren zei: “Verheven onsterfelijke, erzijn geen zwaardere wapens inmijn paleis.”

Wukong antwoordde allachend: “Je hoeft je geenzorgen te maken dat je geenschatten meer hebt,Drakenkoning van de Oceaan.Wacht nog even! Het lijkt dater wel iets geschikts zal tussenzitten. Eén voor één zal ik zebeoordelen.” Net op hetmoment dat de Drakenkoningniet meer wist wat te doen,verschenen naast hemonverwacht de vrouw endochters van de Drakenkoning.Ze zeiden: “In de schatkamervan de oceaan staat er eengoddelijke pilaar om de zeeënmee te bedwingen. Het isachtergebleven uit de tijd datDayu de wateren bedwong.8Geef hem dat, laat hem hettransformeren en gebruiken.Leid hem daarna door depaleispoorten naar buiten, zois hij weg.”

Deze woorden indachtig,leidde de DrakenkoningWukong naar deschatkamer van de oceaanom te gaan kijken. Zoalsverwacht stond daar degoddelijke pilaar, langs allekanten omringd door eengouden schittering.Wukong stropte zijnmouwen op, stapte naarvoren en raakte hem aan.Het was zo breed als eenvat en meer dan tweezhang lang.9

Wukong zei bij zichzelf: “Ditis wat ik zocht! De oude Sunzal hem er uit trekken!”Terwijl hij dit zei, zette hijeen stap voorwaarts ensloeg zijn armen om depilaar heen. Hij moest maareen beetje kracht zetten, ende goddelijke pilaar kwamlos van de grond.

Wukong zei: “Hij is enkel watte breed en te lang, het zouwat dunner en korter moetenzijn om het te kunnengebruiken.” Terwijl hij dat zei,werd de magische pilaarmeteen enkele chi10 kleiner,en wat smaller. Wukong wooghem nog een keer en zei:“Nog een beetje dunner, datzal beter zijn.” De schat werdopnieuw enkele fen11 kleiner.De Apenkoning was door hetdolle heen, hij nam de stafmee uit de schatkamer vande oceaan en bekeek hem indetail. Hij zag enkel dat errond beide uiteinden eengouden band zat. In hetmidden stond in kleine lettersgegraveerd: ‘De gouden stafRuyin, 13.500 jin zwaar.’12

Hij kon zijn vreugde nietbedwingen. Voor evenvergat hij zijn kunsten en aldansend en jonglerend metde gouden staf, legde hij deweg af naar het KristallenPaleis. De Drakenkoningschrok hier zo van dat hijtrilde van schrik. De zonenen kleinzonen van deDrakenkoning stonden alsbevroren van de angst.Schildpadden, weekdieren,vissen en garnalenverstopten zich en trokkenhun staart in.

Wukong deed alsof hij thuiswas, hij beval aan de broersvan de Drakenkoning hemeen gouden harnas te geven,evenals een hoofddeksel vanpaars en goud metfeniksveren en een paarschoenen gemaakt uitlotuswortel en zijde, om opwolken mee te stappen. Hijdeed alles goed aan.Vervolgens liet hij de goudenstaf krimpen tot de groottevan een stopnaald en hijverstopte hem in zijn oor. Hijbedankte iedereen envertrok.

In de Grot met hetWatergordijn wachtte degroep apen. Plotselingzagen ze de Apenkoninguit de golventevoorschijn springen.Zijn hele lichaam wasbedekt met goud,waardoor hij schitterde inhet licht. Iedereen juichtetegelijkertijd: “Grotekoning, zo prachtig! Zoprachtig!”

De Apenkoning nam de goudenstaf uit zijn oor en vertelde aande apen hoe hij de schat hadverkregen. Hij zei keer op keer:“Groter! Groter! Groter!” En deschat werd weer zo breed alseen vat. De Apenkoning speeldeer vrolijk mee. Hij sprong uit degrot, deed een kunstje en hijwerd tienduizend zhang groter.De stok werd zo groot dat hijbovenaan tot in de 33ste hemelrijkte, en langs onder tot diep inde 18e laag van de onderwerelddoordrong.

Iedere aap in de groep wassprakeloos en ze slaaktenkreetjes van verbazing.Wukong hield op met zijnmetamorfoses. In en buitende Grot met hetWatergordijn zette hij eenfeestmaal op. Zowel degrote als kleine apen atentot ze er bij neervielen enin de schaduw van eenpijnboom zakte Wukongweg in een diepe slaap.

In een trance kwamener twee personen naarde Apenkoning die eenofficieel edict bij zichhadden. Hierop stond‘Sun Wukong’geschreven. Ze kwamendichterbij om een touwrond hem te wikkelen.Ze vingen zijn ziel enleidden hem weg. Heelde weg struikelde enwankelde hij, tot ze ‘dePoorten van de Hel’bereikten.

Voetnoten1. Woordspelletje:hetChinesekaraktervoor‘aap,makaak’en‘afstammeling’wordenopdezelfde

manieruitgesproken(als‘sun’,spreekuit‘soen’)enhebbeneensterkopelkaargelijkende

schrijfwijze.De‘Sun’diehieralsfamilienaamwordtgegeven,betekent‘afstammeling’eniseenveel

voorkomendeChinesefamilienaam.

2. HetChinesekaraktervoorWubetekent‘begrijpen’,‘inzien’;hetkaraktervoorKongbetekent‘leeg’,

‘leegte’.

3. 72transformaties:Doordeze72transformatiesteleren,kanSunWukongzichzelfin72dierenen

objectenveranderen.

4. 18.000listaatgelijkaanongeveer9.000km.

5. Yaksha’s zijnboeddhistischeenhindoeïstischegodhedendievaakvoorgesteldwordenalsreuzen.Ze

zijndebeschermersvanrijkdommendieverborgenliggenindeaardeenindewortelsvanbomen.

6. 3.600jinstaatgelijkaanongeveer1.800kg.

7. 7.200jinstaatgelijkaanongeveer3.600kg.

Voetnoten8. DayuwaseenmythischeheerserinChinadiemeerdan2000jaargeledengeleefdzouhebben.Door

jarenvanirrigatiewerkenzorgdehijervoordatondermeerdeGeleRiviernietmeerbuitenzijn

oeverstrad.OpdezemaniermaaktehijeeneindeaandeoverstromingendieChinalangetijd

teisterde.

9. 1zhang staatgelijkaanongeveer3,33meter.

10. 1chistaatgelijkaanongeveer0,3meterof1voet.

11. 1fenstaatgelijkaanongeveer0,33cm.

12. 1jinstaatgelijkaanongeveer500gram.13.500jinisongeveer6.250kilogram.