Referentieramingen energie en emissies 2005-2020

Referentieramingen energie en emissies 2005-2020

Broeikasgasemissies en Grootschalige luchtverontreiniging

Symposium 24 maart 2005 / Hans Elzenga

2Symposium 24 maart 2005 | Hans Elzenga

Inhoud

• Aanleiding en doel • Projectorganisatie• Uitgangspunten• Berekeningswijze• Resultaten• Conclusies• Vragen/discussie


Aanleiding en doel

• Beschrijft voor 1990 - 2020 op sectorniveau energiegebruik, emissies van CO2, OBG, NOx, SO2, NMVOS, NH3 en PM10

• Vorige RR energie en broeikasgassen (jan. 2002) • In 2003 raming luchtverontreinigende emissies t.b.v.

Uitvoeringsnotitie Erop of eronder• Behoefte aan nieuwe RR vanwege:

– Internationale rapportageverplichtingen broeikasgassen en luchtverontreinigende emissies

– internationale onderhandelingen voor periode na 2010: post-Kyoto en CAFE

– vorige RR verouderd: geprojecteerde en feitelijke ontwikkelingen zijn steeds meer uiteen gaan lopen, bovendien slechts tot 2010


Projectorganisatie

• Opdrachtgevers: EZ en VROM• ECN beleidsstudies: energie en CO2

• MNP/RIVM: – niet CO2-broeikasgassen (methaan, lachgas en F-gassen)

– luchtverontreinigende emissies (stikstofoxiden, zwaveldioxide, vluchtige organische stoffen, ammoniak en fijn stof)

• Begeleidingscommissie: EZ, VROM, LNV, V&W en CPB


Uitgangspunten (economisch)

• Ramingen voor 2 economische scenario´s van CPB: Strong Europe (SE) en Global Economy (GE)

• SE:– internationale samenwerking (instituties)

– publieke verantwoordelijkheid, actieve overheid

– BBP 1,7 %/jaar

– bevolkingsgroei 0,5 %/jaar

• GE:– internationale samenwerking (vrije handel)

– eigen verantwoordelijkheid, terugtrekkende overheid

– BBP 2,8 %/jaar

– bevolkingsgroei 0,6 %/jaar


Uitgangspunten (beleid)

• Gelijk energie-, klimaat- en luchtverontreinigingsbeleid in SE en GE

• Alleen vastgesteld beleid (per december 2004) met voortzetting tot 2020; geen autonome aanscherping van normen e.d.– bijv. prestatienorm NOx-emissiehandel 40 g/GJ


Berekeningswijze

• Emissie = omvang emitterend proces * emissiefactor

• Omvang emitterend proces– brandstofgebruik sectoren (m.n. NOx en SO2)

– sectorale groeicijfers CPB (m.n. NMVOS en fijn stof)

– mestproductie en -aanwending (NH3)

• Emissiefactor– wordt in belangrijke mate bepaald door emissienormen en

-plafonds


Stikstofoxiden (NOx)

• Emissie vooral door verbrandingsprocessen• Emissie in 2002 voor 2/3 door verkeer, en voor 1/4

door industrie, energiesector en raffinaderijen• Bij verkeer sterke groei dieselgebruik• Bij industrie toename van brandstofgebruik• Tot 2010 aanscherping van de normen bij verkeer

(Euronormen) en industrie (prestatienormen)• Bij glastuinbouw autonome ontwikkeling: CO2-

bemesting• Resultaat: sterke afname tot 2010, daarna lichte

afname


Stikstofoxiden (NOx)

• NEC-doel (260 kton)

wordt niet gehaald,

tenzij…..

• Brussel vrijstelling geeft

voor 19 kton voor zware

bedrijfsvoertuigen en ….

• beleidsvoornemens

reservepakket worden

uitgevoerd (2 tot 12

kton)

0

100

200

300

400

500

600

700

1990 1995 2000 2005 2010 2015 2020

Historisch SE

GE Uitvoeringsnotitie 2003

NEC-doel

[kton]


Zwaveldioxide (SO2)

• Emissie vooral door verbranding van kolen en olie• Emissie in 2002 voor 90% door industrie,

energiesector en raffinaderijen• Toename van raffinaderijproductie, koleninzet en

chemie- en glasproductie• Sectoren voldoen reeds aan normen (m.n. BEES)• Eén grote reductie bij raffinaderij• Resultaat: nauwelijks afname tot 2010• In 2020: in GE 2 maal zo grote koleninzet als in SE


Zwaveldioxide (SO2)


wordt niet gehaald

tenzij….

• inzet onderhandelingen

met industrie,

raffinaderijen en

elektriciteitsector kan

worden verzilverd (ruim

14 kton reductie)

0

20

40

60

80

100

120

140

160

180

200

1990 1995 2000 2005 2010 2015 2020

Historisch SE


NEC-doel

[kton]


Vluchtige organische stoffen (NMVOS)

• Emissie door productie & opslag VOS, benzine-auto’s, gebruik VOS-houdende producten

• In 2002 verkeer (40%), industrie (20%), consumenten en HDO (samen 25%)

• Sectorale groeicijfers variëren, gemiddeld genomen groei

• Sectorale reductieplannen, ARBO-beleid (verf en lijm), Euronormen (verkeer)

• Resultaat: afname emissie tot 2010, na 2010 stabilisatie


Vluchtige organische stoffen (NMVOS)


wordt gehaald tenzij….

• koude start-emissies

inderdaad veel hoger

blijken te zijn (5 à 20

kton)

0

100

200

300

400

500

600

1990 1995 2000 2005 2010 2015 2020

Historisch SE


NEC-doel

[kton]


Ammoniak (NH3)

• Emissie voor 90% afkomstig uit landbouw: mestopslag en mestaanwending

• Mestproductie krimpt in SE; in GE eerst krimp, daarna groei

• Productie vooral bepaald door economische ontwikkeling en mestbeleid

• Ammoniakbeleid: wijze van mesttoediening en staltypen

• Resultaat: afname tot 2010, na 2010 lichte afname in SE, groei in GE


Ammoniak (NH3)

• NEC-doel (128 kton) wordt

net gehaald tenzij…

• emissie bij mestaanwending

in voorjaar inderdaad hoger

is dan tot nu toe

aangenomen (3 à 23 kton)

0

50

100

150

200

250

300

1990 1995 2000 2005 2010 2015 2020

Historisch SE


NEC-doel

[kton]


Fijn stof (PM10)

• Emissie o.a. door slijtage banden en remmen, verbranding vaste en vloeibare brandstoffen, op- & overslag, stallen

• In 2002 verkeer (35%), industrie, raffinaderijen en e-sector (samen 30%), landbouw (20%)

• Sectorale groeicijfers variëren, gemiddeld genomen groei

• Bij verkeer nog effect van emissienormering, bij industrie effect uitgewerkt, bij landbouw geen beleid

• Resultaat: stabilisatie tot 2010• Na 2010 lichte daling in SE, lichte stijging GE


Fijn stof (PM10)

• Gezondheidsrisico’s in

Nederland hoogste van

Europa

• Voor fijn stof geldt geen

NEC-plafond

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

1990 1995 2000 2005 2010 2015 2020

Historisch SE GE Uitvoeringsnotitie 2003

[kton]


Conclusies

• NEC-doelen NOX en SO2 worden niet gehaald, tenzij…

• NEC-doelen NMVOS en NH3 worden wel gehaald tenzij…

• Na 2010 stabilisatie emissies in SE, toename in GE (SO2, NH3, PM10)

Referentieramingen energie en emissies 2005-2020

Documents

Transcript of Referentieramingen energie en emissies 2005-2020