RDW Directie

Algemene Rekenkamer De heer drs. C.C.M. Vendrik Postbus 20015 2500 EA Den Haag

Uw kenmerk Ons kenmerk Datum Bijlage(n)

11009603 DIR2012/864 4juni2012 O

Contactpersoon Doorkiesnummer

mw. mr. J.C. ten Brug 079-3458342

Onderwerp

Concept rapport achtergrondstudie "Publieke organisaties en private activiteiten"

Geachte heer Vendrik,

Hartelijk dank voor uw brief van 18 april j l . met daarbij het concept rapport Publieke organisaties en private activiteiten. Ik maak graag gebruik van de door u geboden mogelijkheid om op dit concept te reageren. Deze reactie treft u hiema aan. Gelet op uw verzoek heb ik mij daarbij beperkt tot de delen van het rapport die betrekking hebben op de RDW.

1. Betekenis private activiteiten en vaststelling meerwaarde

De RDW is belast met een aantal publieke taken op het gebied van onder meer keuring, toelating, registratie inclusief documentafgifle en informatieverstrekking, toezicht en controle. Bij de afweging om nieuwe activiteiten op te pakken, beziet de RDW of de activiteit aansluit op de kerncompetenties van de organisatie en of de betreffende activiteit bijdraagt aan het publieke belang. De RDW voert slechts enkele activiteiten uit die naar huidig inzicht vallen onder het door u gehanteerde begrip "private activiteit". Deze betreffen slechts een zeer klein deel van het totaal van activiteiten, zijn in wet- en regelgeving aan de RDW opgedragen, en dienen ook publiek belangen.

Gelet op het voorgaande verzoek ik u het rapport als volgt aan te passen:

Pagina 34 en 35: Ik verzoek u de beschrijving van de (aard van de) aldaar genoemde activiteiten te verduidelijken. Zo is bijvoorbeeld het uitvoeren van APK geen benutting van restcapaciteit, maar betreft een aan de RDW opgedragen vangnetfunctie ten behoeve van voldoende onafhankelijke keuringscapaciteit. Het Europa-breed afgeven van typegoedkeuringen is

Postbus 777 Europaweg205 Telefoon 0900 07 39 (22 cent p.m.) 2700 AT Zoetermeer Zoetermeer Fax 079-3458024

Directie

Ons kenmerk Bladnummer DIR2012/864 2

voorbehouden aan Europese (publieke) toelatingsautoriteiten. Het in dat kader aan de RDW opgedragen testwerk is direct gerelateerd aan de publieke taken van de RDW, maar wordt in Europees verband ook door private organisaties gedaan.

Pagina 35: Ik verzoek u "De RDW bepaalt bij nieuwe activiteiten geen meerwaarde" te wijzigen in "De RDW bepaalt geen meerwaarde voor publiek ondernemerschap. Bij de afweging om nieuwe activiteiten op te pakken, beziet de RDW of de activiteit aansluit op de kerncompetenties van de organisatie en of de betreffende activiteit bijdraagt aan het publieke belang."

2. Informatieverstrekking uit overheidsregisters is onderdeel publieke taak

Op enkele plaatsen in uw concept rapport wordt de indruk gewekt dat het verstrekken van gegevens uit de overheidsregisters door de RDW aan gerechtigde partijen geheel of gedeeltelijk een private activiteit betreft. De RDW is echter van oordeel dat de gegevensverstrekking uit de registers zoals dat momenteel door de RDW is vormgegeven in totaliteit onderdeel is van de publieke taak zoals verankerd in met name de Wegenverkeerswet en de daarop gebaseerde lagere regelgeving. Voor zover ons bekend heeft de Algemene Rekenkamer geen andersluidende bevindingen in het onderhavige onderzoek geformuleerd.

Gelet op het voorgaande verzoek ik u het rapport als volgt aan te passen:

Pagina 10 bovenaan: "Deze diensten verkopen data aan marktpartijen, die daarmee producten samenstellen en verkopen, maar de organisaties bieden zelf ook vergelijkbare producten en diensten aan." svp wijzigen in "Deze diensten verstrekken data aan marktpartijen, die daarmee producten samenstellen en verkopen, maar de organisaties verstrekken zelf ook op diverse manieren data aan anderen."

Pagina 21, derde alinea, "Dit geldt bijvoorbeeld voor de informatie die wordt verstrekt door Kadaster en RDW" svp toevoegen ", voor zover deze informatieverstrekking zelf geen onderdeel is van de publieke taak en aangemerkt zou moeten worden als economische activiteit."

3. Restcapaciteit

Bij de enkele "private activiteiten" van de RDW gaat het vooral om het benutten van restcapaciteit. Restcapaciteit vereist naar onze mening een andere benadering dan andersoortige private activiteiten. Hoewel wij onvoldoende hebben kunnen

RDW Directie

Ons kenmerk Bladnummer DIR2012/864 3

aantonen dat de benutting van restcapaciteit bijdraagt aan lagere tarieven voor de diensten van het taakcluster typegoedkeuringen (zie pagina 35), is aangetoond dat de inkomsten uit het benutten van de restcapaciteit bijdragen aan de kostendekkendheid van het testcentrum Lelystad en daarmee het betreffende taakcluster. Gebruik van publiek geld voor de financiering van restcapaciteit lijkt ons pas aan de orde als het gaat om dekking van directe kosten of van investeringen specifiek voor de private activiteit, de benutting van de restcapaciteit. Wij menen dat uit het onderzoek waaronder de casus Prodrive duidelijk is geworden dat dit laatste niet het geval is geweest bij het Testcentrum (zie pagina 40).

4. Aansluiting bij de formulering in uw nota van bevindingen

Wij verzoeken u op een drietal plekken meer aan te sluiten bij uw bevindingen zoals verwoord in de nota van bevindingen:

Pagina 11: passage over "overige opbrengsten": bij de RDW heeft de post "overige opbrengsten" geen relevante relatie met de opbrengsten van de als private activiteiten benoemde activiteiten. Uit het contact tijdens uw onderzoek en uit de nota van bevindingen kunnen wij niet opmaken op welke wijze de post "overige opbrengsten" van de RDW in uw onderzoek is betrokken. Svp de tekst hieromtrent nuanceren.

Pagina 41: over integriteit: de Algemene Rekenkamer heeft inmiddels aan het Ministerie van lenM laten weten dat de eerste zin van de passage over de RDW ("De organisatie heeft geen .... bewaken.") wordt geschrapt. In het onderzoek en de nota van bevindingen is het (overigens zeer zorgvuldige) RDW-brede integriteitbeleid inderdaad niet aan de orde geweest.

Pagina 48: Svp de tekst "In ons onderzoek hebben wij gezien dat de interne controle van de RDW sinds 2006 opmerkingen maakt over de fraudegevoeligheid van de software die gebruikt wordt bij de verhuur van de testbaan, maar dit signaal krijgt binnen de RDW geen follow-up. Ook wij hebben bij ons onderzoek bij het testcentrum risico's gezien voor de bedrijfsvoering en de integriteit bij de uitvoering van deze private taak." svp wijzigen in: "Binnen het reguliere verhuurproces voor het testcentrum is in opzet een aantal maatregelen van interne controle aanwezig; functiescheiding, het gebruik van richtlijnen (bijv. Tarieven en prijzen, en autorisatietabellen en kwalificatiematrices). Wij hebben deze maatregelen en de werking ervan echter niet kunnen vaststellen aan de hand van documentatie. In ons onderzoek hebben wij gezien dat de interne controle van de RDW een aantal jaren opmerkingen heeft gemaakt over de

RDW Directie

Ons kenmerk Bladnummer

DIR2012/864 4

kwetsbaarheid van de software die gebruikt wordt bij de verhuur van de testbaan. Ook wij hebben bij ons onderzoek bij het testcentrum risico's gezien voor de bedrijfsvoering en de integriteit bij de uitvoering van deze private taak. Er zijn plannen om tekorten in het verhuursysteem te ondervangen en autorisaties en controlemogelijkheden te borgen in voorbereiding, maar er zijn nog geen maatregelen geïmplementeerd." Zie de nota van bevindingen pagina 27 en 28.

5. RDW wil transparantie verbeteren

Alhoewel de private activiteiten slechts een zeer klein deel van het totale takenpakket van de RDW betreffen en het vooral om inzet van restcapaciteit gaat, vind ik het belangrijk dat publieke organisaties voldoende transparant zijn. Mede vanwege uw onderzoeksresultaten wil ik dan ook bezien of het onderscheid tussen publieke en private activiteiten van de RDW moet en kan worden verduidelijkt en of de verantwoording over de private activiteiten kan worden verbeterd. Ik zal daarom in overleg met het Ministerie van Infrastructuur en Milieu bepalen op welke wijze dit het beste kan gebeuren. Daarvoor moet een aantal vragen worden beantwoord, zoals welke definitie we hanteren voor het begrip private activiteit en, als het gaat om de inzet van restcapaciteit, welke kosten we dan toerekenen aan deze activiteit.

Ik verzoek u ofeze reactie te betrekken bij de verdere afronding van het rapport.

Met vriendfelijkagroet, de directie van daRE