RC5 - INNERLIJKE ORGANISATIE · Animus en anima: de ziel van de mens De ziel van de mens is...
Transcript of RC5 - INNERLIJKE ORGANISATIE · Animus en anima: de ziel van de mens De ziel van de mens is...
Innerlijke Organisatie
© ESSENCE COLLEGE - school voor intuïtieve ontwikkeling: een compleet programma voor persoonlijke en spirituele groei 1
Naar inhoudsopgave
Zelf en Ziel – Anima en Animus – Astrale dubbelgangers
Innerlijke organisatie en ontwikkeling Wie ben ik - en wie ben jij? Bij reading en coaching is
dit een cruciale vraag. Tijdens een reading maken we contact met het ‘wezen’ van de ander. We lezen wat
iemand in essentie meemaakt en proberen te achterhalen wat voor deze persoon essentieel is. We noemen dat ‘je proces’ of ‘jouw verhaal.’
Bij coaching is het belangrijk dit proces handen en voeten te geven maar ook om duidelijk te kunnen
benoemen wat volgens jou het probleem is en waar je met je coaching naar toe wilt. Dat is ook de vraag naar de innerlijke organisatie en de ontwikkeling die je als
wezen in een lichaam op aarde meemaakt.
Jung heeft daar mooie antwoorden op die het waard zijn om nader te bekijken. Ook James Hillman, zijn opvolger, verwijst naar de psyche, de ziel van de mens
als bron van verhalen. Door hem heb ik veel geleerd over mythologie en de kracht van onze verbeelding.
In zijn boek 'The Souls Code' in search of character and calling (de Code van de Ziel) zegt James Hillman: “elk leven wordt gevormd door een unieke beeld, een beeld
dat de essentie van dat leven voorstelt en oproept tot zijn bestemming. Net als de kracht van het lot werkt dit
beeld als een persoonlijke daimon, een geleidegeest die zich jouw roeping herinnert.”
Hij geeft hiervoor talloze voorbeelden uit de levens van beroemdheden zoals de violist Yehudi Mehudin die al op
4 jarige leeftijd een echte viool wilde en geen blikken speelgoedexemplaar of de schrijver John le Carré die
zijn dyslectie moest overwinnen, alsof die handicap bij zijn roeping hoorde en hem dwong om dieper te gaan. De voorbeelden laten zien dat het niet zozeer over
succes of falen gaat, zegt hij, maar om de ontwikkeling van de ziel en het vormen van karakter.
Hierbij daarom een beknopte rondleiding door de wereld van de ziel, van archetypen en de astrale wereld van geleidegeesten en andere wezens.
Ego, Zelf, Ziel en Hogere leiding
Groeien in bewustzijn begint met verschil te maken tussen Ego, het kleine ik en het wezenlijke of 'hogere' zelf, het wezen. Het Ego heeft alle kenmerken van een wilskrachtig kind - altijd aandacht willen, veel geruststelling nodig, gauw boos, bang tekort te komen.
Het wezen staat voor levenskracht, het scheppende en leven-gevende principe in de mens. Hogere leiding wil zeggen dat het 'hogere' Zelf zich ontfermt over het Ego. Volgens spirituele inzichten is
het centrum van bewustzijn van waaruit zo we leren functioneren tijd- en ruimteloos, een aanwezigheid die zelfs niet door geboorte en dood wordt begrensd. Wij zijn hier altijd al geweest. Het Zelf is heel en ondeelbaar; een onuitputtelijke bron van zijn.
De persoonlijkheid, met daaraan verbonden het ego is een tijdelijk vehikel om te overleven hier
Opbouw van de psyche volgens Jung
Het Zelf omvat de totale psyche, met alle daarin opgenomen bewuste en onbewuste bestanddelen. Hierin zijn paren van tegendelen te onderscheiden, zoals bewust en onbewust, ego en schaduw, en de min of meer bewuste
persoonlijkheid (of ‘persona’) en de tot de onbewuste binnenwereld behorende anima en animus gestalten. De Persona is dus maar een deel van het geheel. Het ego, de Ik-Kracht is
ermee verbonden. De Persona is als een toneelmasker, het uiterlijk en het gedrag dat wij
aan de wereld laten zien. Het bovenste gedeelte van de cirkel stelt het bewuste voor, onder de horizontale lijn is het gebied van het onbewuste en onderbewuste. De stippellijnen geven aan, dat er verbinding is tussen het persoonlijk bewuste deel en het collectieve bewuste en onbewuste gebied.
De tegendelen vullen elkaar aan. Bewustwording vindt plaats door wisselwerking tussen de tegendelen.
Innerlijke Organisatie
© ESSENCE COLLEGE - school voor intuïtieve ontwikkeling: een compleet programma voor persoonlijke en spirituele groei 2
Naar inhoudsopgave
op aarde. Hoe zit het dan met de energie van wezens? Het is vooral onze ziel en dus alles wat
met verbeelding en inleving te maken heeft die hierin een rol speelt.
Animus en anima: de ziel van de mens De ziel van de mens is zichtbaar aan het werk in gebieden als de mode, waarbij iedereen haarfijn aanvoelt wat ‘in’ is en wat ‘uit’, zonder dat precies te kunnen verklaren. ‘Het is gewoon zo, je voelt
het aan’. Hetzelfde geldt voor ‘de volksaard’: iedereen weet hoe een typische Duitser, Engelsman, Fransman of Groninger er uit ziet en sommigen kunnen zelfs een treffende persiflage neerzetten
in spraak, houding en gebaar – maar er zijn veel woorden nodig voor een beschrijving. En, eenmaal in Duitsland of Groningen aangekomen blijkt het niet mee te vallen om het archetype op straat tegen te komen.
Onze Ziel, onze Psyche heeft dus met beleving en
inlevingsvermogen te maken en met verbinding creëren. Tot de zielswereld behoren de krachtige beelden die we in ons dragen van alles wat ons in dit en vorige levens heeft
gevormd. Daartoe behoren de ‘wezen’ of ‘entiteiten’ die ons tot positief of negatief voorbeeld hebben gediend, onder
andere de mannen en vrouwen van de familietraditie waarin we geboren zijn, leraren, buurtkinderen en hun ouders – ga zo maar door. Volgens Jung zijn we via ons persoonlijke
onbewuste ook verbonden met de ziel van onze stamboom, van ons volk, van de wereld – de wereldziel of Anima Mundi.
Ook mannelijke en vrouwelijke energie behoort tot het domein van de ziel. Elk mens bezit een mannelijke en een vrouwelijk kant. Vrouwen zullen meer de vrouwelijk kant
ontwikkelen, terwijl in hun onbewuste het mannelijke deel, de Animus, een belangrijke rol blijft spelen, zowel in het
ontwikkelen van mannelijke kwaliteiten als in haar belangstelling voor de mannen die ze aantrekkelijk vindt.
Voor mannen geldt dit evenzeer; hun onbewuste vrouwelijke kant heet Anima. Carl Jung kwam met het inzicht, dat mannen geneigd zijn
om hun vrouwelijke kant uit besteden aan de vrouwen in hun leven, zodat ze deze gevoelige kant in zichzelf niet meer
herkennen. Vrouwen doen hetzelfde met hun mannelijke kant. Ergens rond het midden van ons leven zien we, hoe vrouwen behoefte krijgen om hun Animus, hun mannelijke
kant te ontwikkelen, en mannen krijgen last van hun innerlijke vrouw, hun Anima. Dit is dan de beruchte midlife
crisis: we maken een draai in onszelf. Archetypen: oervormen
Mannen personifiëren hun ziel in een vrouwengestalte: hun Muze. Het is ze natuurlijk geraden deze projectie te blijven herkennen als eigen, anders verkopen ze hun ziel te gemakkelijk aan de
duivel. Voor vrouwen geldt dit voor hun Animus, die grotendeels is gemodelleerd naar de manbeelden die ze kent en die in onze cultuur gangbaar zijn. Jung zegt, dat er onder deze persoonlijke onbewuste portrettengalerij nog zo’n laag krachtige
beelden schuilt: die van de symbolen en archetypen. Een goed Nederlands woord voor symbool is ‘zinnebeeld’; beelden waar onze zinnen en onze
gevoelens bij betrokken zijn. Symbolen hebben een krachtige emotionele werking. We weten inmiddels dat de taal van het onbewuste is gebaseerd op symbolen. Woorden en beelden als huis, moeder, boom, natie, kruis, wond, maan, zee hebben een letterlijke en een symbolische
betekenis.
Het Oer-Moeder Archetype
2 Intuïtie, gevoel, inlevingsvermogen – het zijn vrouwelijke eigenschappen die in onze patriarchale Joods-Christelijke cultuur
worden onderdrukt, zelfs zozeer dat het zicht op de bezielde wereld grotendeels verloren is gegaan.
2 In de katholieke beleving is de ziel samengebald in één figuur: de Madonna, de Al-Moeder met Kind, maar onbevlekt
ontvangen, dat wel.
Innerlijke Organisatie
© ESSENCE COLLEGE - school voor intuïtieve ontwikkeling: een compleet programma voor persoonlijke en spirituele groei 3
Naar inhoudsopgave
De letterlijke betekenis is het niveau waarop we deze zinnebeelden gebruiken in de dagelijkse
praktijk. Dat is het functionele niveau. ‘Huis’ is een verzamelbegrip voor allerlei soorten
onderkomens, moeder is die vrouw daar. We bedoelen er niets speciaals mee, we communiceren feiten. Anders wordt het wanneer
ons beeldend en invoelend vermogen mee gaat spelen. We gaan dan van het functionele niveau
naar het onderliggende belevingsniveau van de archetypen. ‘Mijn’ huis en ‘mijn’ moeder - je kunt voelen dat daar een wereld van heel eigen
belevingen, ervaringen en verhalen onder ligt. Deze onderlaag kunnen we weer splitsen in een persoonlijke component (de eigen ervaring) en
een algemeen menselijke: de archetypische onderlaag. Een symbool is dus zowel een archetype als een persoonlijke beleving ervan. Als ik het over ‘mijn vader’ heb, lopen die twee gemakkelijk door elkaar; achter ‘mijn’ vader rijst de archetypische Vader op.
Het is van belang om vier bewustzijnslagen van elkaar te onderscheiden:
de functionele of dagelijkse bewustzijnslaag de laag van de persoonlijke beleving de culturele laag, waartoe ook ons ras en onze godsdienst behoort
de archetypische laag; de oer-beleving van het algemeen menselijke.
Dagelijks en archetypisch bewustzijn Op de functionele, dagelijkse laag is vader gewoon een man. Maar ‘vader’ zal voor iedereen op persoonlijk niveau totaal
verschillende ervaringen, gevoelens en beelden oproepen, zowel positieve als negatieve. Deze man moest voor ons
invulling geven aan een hele serie instinctieve behoeftes en verwachtingen; bescherming, zorg, leiding, iemand om trots
op te zijn, een rolmodel voor man-zijn voor jongens, een test case voor vrouwelijkheid voor meisjes, een stevig punt om je tegen af te zetten in onze pubertijd. Deze behoeftes en
verwachtingen zijn algemeen menselijk; zelfs de behoefte om tenslotte op eigen benen gezet te worden.
Hoe ‘die man daar’ zich hiervan gekweten heeft vertelt het verhaal niet. Elke man die vader wordt krijgt het Vader Archetype te dragen – hoe hij daar invulling aan geeft, dus hoe
hij vorm geeft aan het archetype, is weer heel persoonlijk. Het is voor elke vader nodig om er goed voor te zorgen het
archetype niet te worden: de archetypische Vader die zich volledig heeft geïdentificeerd met zijn rol is als mens, als toegankelijk persoon, verdwenen.
Een rechter die ook thuis rechtertje speelt of een politieagent
die zijn uniform niet uit kan trekken? Ze zijn niet onbekend. Maar, ten opzichte van onze kinderen zijn we als Vader maar natuurlijk ook als Moeder in de relatie met onze kinderen geen
uniform uittrekken. Over de jaren verandert de relatie, maar vader blijft vader en moeder blijft moeder. Ouder en kind
geven samen vorm aan deze archetypische relatie. Het antwoord dat wij als kind op onze (archetypishe) oer-
verwachtingen en behoeftes gekregen hebben, is deels
De godin Diana in actie
Katniss Everdeen
(Jennifer Lawrence) in the Hunger Games.
Kapitein-vlieger Blok
M. (Manja) Blok (1964) was jachtvlieger bij 322 squadron dat onder andere in Joegoslavië werd ingezet en de eerste vrouwelijk operationele F-16 piloot ter wereld. Later werd zij Gezagvoerder op een Boeing 737 en maakt 700 vlieguren per jaar. Moeder van drie zonen.
Van de Vader wordt bescherming verwacht, zorg, leiding, iemand om trots op te
zijn, een rolmodel voor man-zijn voor jongens, een test case voor
vrouwelijkheid voor meisjes.
Innerlijke Organisatie
© ESSENCE COLLEGE - school voor intuïtieve ontwikkeling: een compleet programma voor persoonlijke en spirituele groei 4
Naar inhoudsopgave
persoonlijk (onze relatie met onze eigen vader), deels cultureel (hoe wordt van mannen in een
bepaald tijdvak en in een specifieke maatschappelijke context verwacht dat zij de vaderrol vervullen) en deels archetypisch (een man die een kind verwekt roept daarmee in zichzelf de
algemeen menselijke behoefte op om een antwoord te geven op de verwachtingen van het kind - en waarschijnlijk ook op die van de moeder). Uit: ‘De Hemel heeft Voeten in de Aarde’ – Jan de Graaf
Archetypen en Psychische realiteiten
Jung onderscheidt in de persoonlijke sfeer vijf archetypen: Het Zelf – de kern, de aanwezigheid die de gehele psychische ruimte mogelijk maakt.
Daarin zijn twee koppels actief:
De Persona met Ego – en de Schaduw De Ziel met Anima - en de Animus
Naast deze archetypen die het totale zelf vorm geven zijn er hele reeksen archetypen die het leven voeden en ontwikkeling
bevorderen.
De dynamiek zien we het beste terug in de Griekse Tragedie en bijvoorbeeld in mythen als de thuisreis van Odysseus, of in een modernere variant in het boek van Tolkien ‘In de Ban van de Ring’
(De overwinning op het kwaad). Belangrijke archetypen die vorm geven aan het bestaan zijn:
Het Kind – zowel het eeuwige Kind, het ondeugende Kind als
het bedreigde Kind – ook het creatieve Kind, het verlaten Kind,
het Kind van de rekening, het Kind van Belofte, het Kind als Redder en Verlosser horen hierbij.
De Held – Hercules, Batman, Asterix, Frodo de Hobbit, Luke Skywalker enz. De ongebonden godin van de jacht Artemis
(Diana) herleeft in Katniss, de heldin in de Hungergames, ook Aphrodite (Venus) is in de Griekse mythologie niet gebonden aan een relatie. Ze ontketende de Trojaanse oorlog.
De Moeder – Oermoeders zijn Hera, Demeter, Isis, Maria – of de meer dwingende en soms vernietigende gestalten van
Kalypso, Kali, Erinnyen of wraakgodinnen. Typerend voor Nederland als Kreeftland zijn onze zorgzame voetbaltrainers, coaches en poldermanagers, die eerder zijn aangesloten op
het Moeder archetype dan op het Vader-archetype. De Vader – Oervaders zijn Kronos, Zeus, de oudtestamentische
Jahwe. Alle monotheïstische godsdiensten zijn gemodelleerd naar de Zonnegod en de twee grootste planeten in het zonnestelsel: Jupiter en Saturnus. Leiders zijn op deze
archetypen aangesloten; zowel de Saturnale Dictator, de Zonnekoning als de Joviale groepsleider horen hiertoe.
De Wijze: waaronder profeten als Mozes, wereldverbeteraars als Socrates en Confucius, of schepsels uit de literatuur: Obi Wan Kenobi, Gandalf, Perkamentus.
De Bedrieger, Schelm of Trickster – Tijl Uilenspiegel, Loki, Coyote, Reinaert de Vos. Cabaretiers, provocateurs en andere
geinponems horen hierbij. Puer Aeternus – de eeuwige jongeling, ook wel Koeros genoemd. Elke jonge jongen. De Maagd of Korè – de jonge vrouw, het eeuwig vrouwelijke. Elke jonge meid.
Animus beelden De ziel smult van verhalen en elk
tijdperk creëert zijn eigen helden en heldinnen.
Innerlijke Organisatie
© ESSENCE COLLEGE - school voor intuïtieve ontwikkeling: een compleet programma voor persoonlijke en spirituele groei 5
Naar inhoudsopgave
Zelf, ego en ziel in actie
De daden van het Ego liggen vast in diploma's, wapenfeiten, gebeurtenissen. Onze beïndrukbare ziel kan hiervan gloedvol of vol treurnis verslag doen, want verhalen vertellen is haar vak. Het is
goed als onze ziel culturele bagage heeft, zich heeft verdiept in de psyche door lezen, door reflectie, door emoties te doorgronden, zodat ze beter in staat is om de verhalen niet alleen te vertellen maar ook om ze te snappen. Het is de bedoeling dat onze ziel, onze psyche, onze eigen
Psycholoog wordt. Vroeger werd gezegd, dat je in de leer moest gaan bij één of
meer van de negen Muzen, die ons zullen scholen in muziek, dans, wiskunde en poëzie. Niet alleen leren we zo om onszelf beter begrijpen, de Muzen zullen ons kunnen inspireren,
amuseren, in extase verheffen en troosten. Dit werd ook wel ‘Bildung’ genoemd, algemene vorming, en het werd afgeschaft
omdat het geen geld opleverde. Onze ziel wordt gevoed met dromen; daarom biedt het leven
steeds een ander doel. Eerst gaat ons verhaal over later, als we groot zijn. En als we dat, dankzij en ondanks alles,
inderdaad geworden zijn, gaat het onophoudelijk over keuzes maken, ambities realiseren, koersen uitzetten, doelen stellen. Het Ego aan het werk. Rond de veertig komt de vraag: is dat
alles wat er is? Onze ziel zoekt een innerlijk mikpunt, een focus op wat werkelijk waarde voor ons heeft. Het blijkt te gaan om
onze innerlijke ontwikkeling. We moeten zorgen voor ons zieleheil. Het is natuurlijk nooit te laat om daar mee te beginnen.
Trainen in het museum van de ziel
De ziel gaat over beleving en dus over story, mythen, anekdotes over wat je hebt meegemaakt. Elke ziel zit vol
emotionele indrukken, tragische en hilarische verhaaltjes, filmpjes, hoorspelen, geurflarden, diepe angsten, vreugdevolle momenten – zowel extase als ellende. Dit is onze voorraad
levenservaring, ons innerlijk Museum. Als we met iemand in gesprek zijn of als we een healing doen of een reading krijgen
we als het ware een rondleiding. Zoals je ziet is het belangrijk dat je als Museumdirecteur op de hoogte bent van de rijkdom van je eigen collectie om die van
anderen op waarde te kunnen schatten. Ook wat ligt opgeslagen in de kelders en op zolder hoort erbij.
Een prachtig instrument voor het trainen van je ziel in het praktisch toepassen van verbeelding is astrologie. In de astrologie wordt de horoscoop beschouwd als een plattegrond
van het totale Zelf, met de Zon als middelpunt. De Ascendant is de Persona, de Maan staat model voor de ziel. de planeten
Venus en Mars kennen we als archetypische oerkrachten van liefde en strijd, Zon, Jupiter en Saturnus als drie aspecten van het Vader-archetype.
Het verschil in beleving tussen de linker en de rechter hersenhelft komt overeen met de totaal verschillende werelden die door de Zon en de Maan worden voorgesteld. Bij de Zon gaat het om
individualiteit; bij de Maan om gezamenlijkheid. De Zon wil zich onderscheiden van anderen, de Maan verenigt. Het vinden van ons centrum, een dragend middelpunt, hoort bij het proces van onze innerlijke
Zon. Door onszelf te onderscheiden van anderen komen we te weten wie we zijn. De Maan stelt
Robot en Ziel
Iedereen weet wat een robot is, maar wat een mens is blijft een raadsel. De grote vraag daarbij is: wie raadpleegt het geheugen? De mens die zich herinnert, die zichzelf bewust is, stelt zowel de wetenschap als de religie nog
steeds voor raadselen. Hoe werkt de
geest in op het lichaam? Wat is bewustzijn? Er is geen enkele (algemeen aanvaarde) theorie die dit afdoende verklaart. Hoogleraar psychologie Douwe Draaisma laat in zijn boek 'De
Metaforenmachine - een geschiedenis van het geheugen' – zien hoe alle theorieën over het geheugen, en dus over bewustzijn uiteindelijk falen omdat ze in metaforen blijven spreken; bijvoorbeeld: ‘het brein is een computer’. De aard van de mens die
informatie verwerkt en betekenis toekent blijft vooralsnog een mysterie. Zoals ook het leven zelf een raadsel is. De robot is het archetype van de
Persona zonder ziel: de Golem.
Innerlijke Organisatie
© ESSENCE COLLEGE - school voor intuïtieve ontwikkeling: een compleet programma voor persoonlijke en spirituele groei 6
Naar inhoudsopgave
de ontwikkeling voor van onze ziel, de anima, het deel van ons wezen waarmee we ons inleven in
anderen. De Maan is gevoelig voor verhalen, voor wendingen van het lot en de talloze mogelijkheden die het leven biedt. Voor de ontwikkeling van onze ziel is het nodig dat we leren
om uitdrukking te geven aan wat in ons leeft, bijvoorbeeld door zingen, acteren, vertellen, dansen, tekenen en schilderen. Zonder ziel kunnen we ons nergens wat bij voorstellen. Een ziel kan verdorren – dan is water nodig – of overprikkeld raken, dan is aarde nodig ter afkoeling.
Intuïtie: helder waarnemen en autonomie
Je ziet hem al aankomen: als je wilt leren ‘lezen’ (readen) dan gaat het er in de eerste plaats om je ziel te ontwikkelen, met andere woorden: je inlevingsvermogen en je gevoeligheid. Als je gevangen zit in de archetypische wereld van vaste patronen en de daarbij horende conflicten rond
ouderschap en kind-zijn bijvoorbeeld zul je niet verder kunnen kijken dan je neus lang is. De diepere structuur, het ‘zo zijn‘ van de dingen en de tragiek van het leven leer je waarnemen door
ook de diepten van je ziel en de zwartste kanten van je eigen schaduw te leren kennen. Zelfkennis is nodig om anderen te kennen. In de opleiding tot reader ontwikkel je zowel je kern, je wezenskracht, als de andere aspecten
van je wezen: persoonlijkheid en ego, ziel, mannelijk een vrouwelijke kant. Ook je ego kan sterker worden naarmate je groeit in autonomie: je eigen mens zijn vanuit je hart.
Je hart openen betekent je gevoeligheid en je intuïtie zodanig ontwikkelen, dat je zowel open kunt staan voor liefde en genegenheid als de voor de donkere en zwaardere kanten van het leven. Je leert om de moed en de kracht van je hart te gebruiken om te healen en jezelf steeds weer
heel te maken.
Leren readen Vaak wordt readen beschouwd als een bijzondere gave die alleen voor bepaalde mensen is weggelegd. Wij gaan er van
uit dat iedereen helder geboren is en in staat om energie te lezen, dat wil zeggen om helder waar te nemen wat er aan de
hand is. Intuïtieve ontwikkeling wil zeggen: het eigen weten, de oorspronkelijke, natuurlijke helderheid en vitaliteit weer
aan kunnen aanspreken die we al hadden als kind. Om goed te kunnen readen is het nodig om een proces van persoonlijke bewustwording te hebben afgerond. Sommige
mensen 'zien' of 'voelen' van alles, maar vinden het moeilijk om de juiste woorden te vinden of om dit respectvol en
waardevrij te communiceren. Nog belangrijker is om te leren niet in verwarring of twijfel te raken in contact met anderen. Zowel jezelf gemakkelijk kwijt
raken in contact, als moeite om jezelf in te leven en teveel af te gaan op je eigen beelden en inzichten is hierbij aan de orde.
Leren readen is daarom vooral een proces van helder worden in jezelf. Je kunt anderen beter aanvoelen als je met je volle bewustzijn in het leven staat.
Aan leren readen gaat daarom een training vooraf om met emoties om te gaan, te gronden, aura's (de uitstraling van
mensen) te voelen; het effect van 'plaatjes' (vaste beelden en overtuigingen) te ontdekken enz. Dit leer je in het basisjaar (Intuïtief Jaar). Healing, op een verbindende manier in het
leven staan, leer je in de opleiding tot Healer. In de Reader opleiding wordt hierop verder doorgebouwd:
helder blijven in contact. Leren readen kan leiden tot een eigen praktijk als Reader. De toepassing van wat je in de tweejarige opleiding leert is uiteraard veel ruimer. Zowel in je persoonlijke leven als in je werk – als collega, als klant, als
leidinggevende, als ouder van je kinderen enz. – is helder communiceren van groot belang.
Waterlelie Symbool van ontluikend bewustzijn.
‘Helder Communiceren’ gaat over de helderheid en duidelijkheid in de omgang met de mensen, dieren en dingen om je heen. Dit zet zich voort in de omgang met de wereld van de geest en de diepere lagen van bewustzijn.
Je leert om contact te maken met
intuïtief, helder weten over autonomie en spiritueel leiderschap en je verbinding met ‘datgene wat groter is dan jezelf’. Hier ervaar je zowel de heelheid in de kosmos als je eigen
autonome groei als mens in een lichaam op aarde.
Innerlijke Organisatie
© ESSENCE COLLEGE - school voor intuïtieve ontwikkeling: een compleet programma voor persoonlijke en spirituele groei 7
Naar inhoudsopgave
Helder communiceren met hart Helder communiceren is het zonder oordeel lezen van
essentiële energie. Het is belangrijk om het wezenlijke contact tijdens het lezen vast te houden, om objectief te blijven en te zorgen dat je de juiste informatie
doorgeeft, ook als die je vreemd voorkomt, niet relevant lijkt of zelfs strijdig is met je eigen opvattingen.
Daarom wordt bij het lezen altijd je eigen hart betrokken als ankerpunt om vanuit te werken. ‘Hallo geven’ of ‘in hallo zijn’ is een binnen intuïtieve ontwikkeling ingeburgerde uitdrukking die we gebruiken voor contact maken met iets of iemand
vanuit je hart. Je kunt er aan wennen om tijdens een healing of reading regelmatig een dergelijk ‘hallo’ te geven: een hartelijke groet zonder oordeel aan alles wat er tevoorschijn komt.
Wezenlijk en sociaal contact Contact vindt gewoonlijk plaats in wat we de ‘sociale
bewustzijnslaag’ noemen. Hier gelden bepaalde omgangsregels, verwachtingen, normen en waarden. In dit sociale contact zijn de
meeste mensen goed getraind, toch voelen we wel dat ook andere lagen van bewustzijn actief zijn, bijvoorbeeld als het gaat om emoties die wel voelbaar zijn maar die niet worden uitgesproken.
Wezenlijk contact gaat een laagje dieper dan sociaal contact. Op wezenlijk niveau hebben we betekenisvol contact met onze
naasten. Hiermee is ook iedereen bekend. We staan voortdurend in verbinding met de mensen, wezens, (huis)dieren en spirits om ons heen. Ook in onze dromen zijn we met anderen bezig.
Contact met anderen creëert een energieveld. Als we op elkaar zijn
afgestemd maakt zelfs de afstand niet uit. Wie er op let merkt, dat readen op dit niveau eigenlijk heel gewoon is. Ouders voelen als er
wat met hun kinderen aan de hand is, waar ze ook zijn. Kinderen peilen haarfijn de gevoelens van hun ouders. Als we menen te weten wat iemand voelt, zitten we er gewoonlijk niet ver naast. Voorbeeld
van telepathisch contact: moeders voelen de melk toeschieten nog voor de baby huilt. Mensen die elkaar goed kennen lezen elkaar
voortdurend. Ze zijn op elkaar afgestemd. Daarom hebben ze maar een half woord – of een blik van verstandhouding – nodig om elkaar te verstaan.
Je integriteit centraal stellen
Het centraal stellen van je integriteit wordt ook wel ‘zijn wie je in wezen bent’ genoemd. Er is een diep verlangen in elk mens om hieraan gestalte te geven. Dit is in essentie waar het in onze lessen
om draait. Dit zelfbewuste gevoel kan worden versterkt en gevoed in een omgeving waarin je wordt uitgenodigd om te groeien en oud
zeer los te laten. Uiteindelijk gaat het om je geboorterecht een helder, compleet mens te zijn. Je kunt dit proces van bewuste groei ook zien als een steeds meer en duidelijker belichamen van wie je bent in een lichaam op aarde.
In het Heel je Leven Jaar komen deze zaken uitgebreid aan de orde. Je krijgt veel aangereikt om toe te passen, zowel in je eigen leven als in de praktijk in de omgang met de mensen om je heen.
In het werken met helende energie komt als vanzelf ook je helderheid en onbevangenheid naar voren en je capaciteit om energie ‘te lezen’. Daarin dient zich tijdens het Heel Je Leven Jaar ook het vervolg al aan: de Reader opleiding.
Training in helder communiceren is nodig om uit de verwarring
te raken.
De Korè als verleidster
Alles kan door haar worden verkocht – haar glimlach doet elk consumentenhart smelten. Deze afbeelding komt uit een Franse advertentie – wie het truitje wil bestellen klikt op de knop ‘je succombe ‘-‘ik geef toe
aan de verleiding’. Dit meisje ‘draagt het archetype van de Korè’ – wij projecteren dat op haar. Het is aan haar – maar ook aan onze samenleving – hoe we daar mee omgaan. Mooi zijn kan ook ervaren worden als een
vloek. Je essentie wordt
onherkenbaar in je uiterlijk.
Innerlijke Organisatie
© ESSENCE COLLEGE - school voor intuïtieve ontwikkeling: een compleet programma voor persoonlijke en spirituele groei 8
Naar inhoudsopgave
Helder blijven in contact
In de healing lessen heb je gemerkt hoe belangrijk het is om tijdens een healing helder te blijven in het contact en zelfbewust te blijven in de communicatie. Uiteraard krijg je ook tijdens een
healing allerlei informatie door. We kunnen van jongs af aan gedachten lezen, maar onze telepathische voelhorens pikken dubbele boodschappen niet meteen op, omdat we in de loop der jaren zijn geconditioneerd om uitsluitend
op de sociale, mentale laag te functioneren. Ons vermogen om gedachten te lezen is onbetrouwbaar geworden, we raken gemakkelijk in verwarring.
Voorbeelden: er is een glimlach, maar we voelen ook verdriet of nijd – heeft dit met ons te maken? Moet ik er wat mee? Of we hebben niks in de gaten en worden overvallen door een averechtse reactie waar we
helemaal niet op hadden gerekend. Een uitwisseling van ideeën kan gemakkelijk bekvechten worden, een complimentje uit de laag van het hart kan worden opgevat als een versierpoging of
als klef eigenbelang waar je wat voor terug moet doen. Training in helder communiceren is nodig om uit deze verwarring te raken.
Karakter, Eigen Weten en Hulptroepen De verwarring heerst vooral op persoonlijk niveau. Als je
leert om op wezensniveau te communiceren ga je ook zien hoe ingenieus en slim de persoonlijkheid in elkaar zit. Vanaf de buitenkant lijkt elk mens ‘uit één stuk’. Maar, elk
mens kent juist verschillende kanten. Vanuit deze persoonlijkheidskenmerken kunnen subpersoonlijkheden
als een ‘alter ego’ tevoorschijn komen: je dappere wilskracht, je innerlijke criticus, je slavendrijver, je innerlijke dwarse, gekwetste of pure Kind, het zielige
slachtoffer enz. De Ouder, de Volwassene en het Kind (vanuit Transactionele Analyse bijvoorbeeld) is een
handige verdeling. Een belangrijk deel van je werk, van je groei als mens, is om deze innerlijke gestalten of
‘zijnswijzen’ bewust te ondersteunen en verder te ontwikkelen. Maar, er zijn natuurlijk nog veel meer innerlijke gestalten,
de lijst is eindeloos omdat elk mens in antwoord op levenssituaties enorm fantasierijk is in het creëren van
hulptroepen. Als healer of reader kun je een beroep op ze doen of in overleg treden. Het s altijd nodig om je af te vragen met wie je in gesprek bent – het wezen of een
wezen? Naast deze meer persoonlijke huishouding aan wezens
kennen we ook andere innerlijke hulpbronnen: de geïnternaliseerde, eigen gemaakte goede raad van ouders en opvoeders, het intuïtief weten vanuit onze chakra’s
over algemeen menselijke eigenschappen en vaardigheden en de informatie die we meenemen vanuit
vorige levens. Om hierin je weg te vinden is het belangrijk om je te realiseren dat elk mens een heel eigen belevingswereld
heeft, ‘de ziel’, die Jung dan weer splitst in een vrouwelijk deel een mannelijk deel: anima en animus. Deze ziel, deze belevingswereld is een gevoelswereld, we nemen er waar met al onze
zintuigen – en al onze waarnemingen worden verhalen waarin wezens een rol spelen – zowel in onszelf als om ons heen. Om je een idee te geven en als voorzet om tot een eigen lijstje van wezens te komen hieronder wat voorbeelden.
Een zelf met vele ikken
Een eenvoudige manier om ‘ikken’ of
subpersonen op te sporen gaat als
volgt. Veel van je ikken hangen samen
met de rollen die je speelt en de
posities die je inneemt in de
verschillende kringen waar je deel van
uitmaakt. Er zijn ouderlijke rollen:
vader, moeder, leiding-gevende; er
zijn kind-rollen als ondergeschikte,
patiënt of consument, er zijn
volwassen rollen in burgerzin,
medemenselijkheid en verantwoor-
delijkheid.
Als je ‘ik’ zegt is het interessant om na
te gaan aan wie van je subpersonen je op dat moment het woord geeft.
Innerlijke Organisatie
© ESSENCE COLLEGE - school voor intuïtieve ontwikkeling: een compleet programma voor persoonlijke en spirituele groei 9
Naar inhoudsopgave
Voorbeelden van Wezens
Je kunt ze voelen, horen, zien, vermoeden … Al wat je nodig hebt is een open mind. Hieronder wat voorbeelden hoewel de lijst nooit volledig kan zijn en de praktijk je enorm zal blijven
verrassen: * Beschermers: zijn er in vele soorten: moederlijk of vaderlijk,
toegeeflijk, (over)bezorgd of streng en afkeurend. Grootouders waken vaak over hun kleinkinderen, niet zelden gaan ze daarmee
door als ze allang zijn overleden. Beschermers worden vaak ‘geleidegeesten’ genoemd.
* Vijanden, tegenpolen. De meeste mensen herkennen het om
voortdurend in conflict te zijn en dus in verhit debat met tegenstrevers. Het verzinnen van argumenten om je gelijk aan te
tonen houd je uren uit de slaap. Hier is je kwetsbare Ego in actie – je voelt je bedreigd of uitgedaagd en staat voortdurend op scherp .
* Duivels – goed en kwaadaardig; de goedaardige fluisteren je
ondeugende dingen in; de kwaadaardige zijn inderdaad malicieus: kwelllend of aanzettend tot gemeen gedrag. Vaak heb je ze
opgedaan als wraakoefening voor geleden onrecht. Wezens die je geniepige dingen influisteren zijn heel vaak van eigen makelij: je zit met een hoop onverwerkte woede en daar komen wezens op af – of
gewoon de kwaadaardige gedachten die als ‘onderbuikgevoelens’ bekend staan.
* Huisdieren: brengen troost, healing en afleiding in de wederzijdse zorg en aandacht voor elkaar.
* Knuffels en mascottes: een troostrijk ‘vriendje’ van vroeger die is
blijven hangen, maar misschien nog steeds belangrijk is; je voelt de behoefte er aan of het gemis. Koop er weer één!
* Aandenken: juwelen, cadeaus, een sjaal die je van iemand gekregen hebt, de stoel van je opa hebben een specifieke betekenis
en verbinden je met het wezen van de ander. * Voorouders: toen hij als ingewijd lid van de Afrikaanse Dagara
stam in Frankrijk en Amerika studeerde was Malidoma verbaasd dat
niemand enig benul had van de wezens van voorouders die toch overduidelijk waarneembaar waren in de aura van iedereen die hij
tegenkwam. * Natuurwezens: aardewezens, bosgeesten, feeën – vooral als er
een achtergrond bestaat vanuit leven op het land. Ook oerkrachten
uit de natuur – de bloeiende aarde, de kringloop van het leven, het heilige – komen soms gepersonifieerd of in energie tevoorschijn.
* Healers: verbonden met helende praktijken, vaak uit vorige levens. Dit ‘oude weten’ kan komen uit sjamanistische hoek of het is tempelwijsheid. In beide gevallen spelen procedures, protocollen,
taboes en geheimhouding vaak een rol. * Totemdieren: de sjamanistische praktijk werkt zowel vroeger als
nu met spirits of krachtwezens uit de astrale wereld, het droombewustzijn. Vaak gaat het over het verwerven of het uitoefenen van macht en dus over strijd.
* Lichtwezens: engelen of engelachtigen, herinneren aan de kracht van de geest en informatie
over hogere vormen van bewustzijn en ‘eeuwige waarden’ als liefde, medemenselijkheid, rechtvaardigheid en vergeving.
* Werkers: steunen bij het praktisch uitvoeren van taken of ze spiegelen specifieke vaardigheden. Kunnen zowel slavendrijvers zijn als een nuchtere ‘no nonsense’ mentaliteit vertegenwoordigen: niet lullen maar poetsen.
* Gildemeesters: archetypische voorbeelden voor de uitoefening van een bepaald beroep: de
Knuffels
Duivels
Dark arts teacher
Sjamaan
Innerlijke Organisatie
© ESSENCE COLLEGE - school voor intuïtieve ontwikkeling: een compleet programma voor persoonlijke en spirituele groei 10
Naar inhoudsopgave
jurist, de arts, de militair, de kunstenaar. Beroepseer, perfectie, voldoen aan bepaalde morele
standaarden en procedures. * Spirituele leiders: goeroes, oud en nieuw, streng en afstandelijk of warm en goedaardig.
Religieuze figuren: soms actueel, soms oud: priesters en priesteressen, heiligen uit allerlei culturen. Het ‘manna’ dat ze kregen door de verering van hun volgelingen vormt een krachtig energieveld.
* Stillen: een stil stuk, dat aandacht vraagt voor speciale behoeften en talenten of dat healing wil op geleden pijn.
* Treurenden: energie van wezens die healing komen halen of inhaken op een schuldgevoel. Vaak zitten ze lijdend aan de rand van de aura.
* Mineralen, stenen en andere krachtvoorwerpen: ook de energie van ‘krachtvoorwerpen’,
die geladen zijn met een speciale betekenis en die voor ons een bijzondere werking hebben – deze energie is specifieker dan die van mascottes, het gaat bijvoorbeeld om fossielen,
kristallen, ertsen, sommige mineralen maar ook kruidenbundels (medicijnbundels) en dergelijke of botjes van dieren.
Tekst deels uit HELENDE WEZENS
contact met de geanimeerde wereld om je heen Lees meer
Je kunt jezelf oefenen om bij de mensen die je kent ‘wezens’ (personificaties van energie) waar te nemen. Begin met het bekende, dicht bij huis. Hoe healt jouw moeder? De mijne ging
altijd koffie zetten als het spannend werd. Ik zie haar nog de keuken insloffen, een beeld van liefdevolle zorg. Hoe doet jouw
vader dat? Hoort daar een bepaald gebaar bij of een gezichtsuitdrukking? Personifiëren – je verbeelding gebruiken om de kwaliteit belichaamd te zien in een persoon of handeling
– helpt hierbij om het ‘echt’ te maken. Bij healen en readen is dit verhelderend. (deels uit HEALING WEZENS en HEALING
SPIRITS - contact met de geanimeerde wereld om je heen) Helderheid en respect
In de opleiding leer je om wezenlijke energie te lezen op een heldere en respectvolle manier. Je gaat de communicatie aan
met het wezen van de ander. Hierdoor ontwikkel je ook een dieper bewustzijn van wie jij in de kern bent. Het helder kunnen lezen van energie strekt zich ook uit tot het ophelderen van je
relatie met anderen en je eigen leven op aarde. De intuïtieve kennis die je al hebt verworven wordt in deze periode uitgebreid
en gebruikt om je helderheid op wezensniveau verder te ontwikkelen. Belangrijk hierbij is verder, dat we deze helderheid ervaren
vanuit het eigen lichaam. Al je zintuigen zijn hierbij betrokken: helder zien, helder voelen, helder horen, helder weten. We lezen
vanuit ons eigen zijn, in contact met onze eigen emoties en onze eigen verhalen. Dit voorkomt dat de Reader gaat fantaseren of meegesleept wordt door beelden. Zonder gronding in het eigen
lijf ga je makkelijk ‘op astraal’, als in een droom. De Reader heeft geleerd om af te stemmen op het wezen van
degene die ‘gelezen’ wordt. Dit wezenlijke contact in non-verbaal, de communicatie bestaat uit beelden en impressies. Dit
maakt elke reading tot een bijzondere ervaring. De reader is als een tolk-vertaler, hij of zij verwoordt zonder oordeel wat jouw wezen wil communiceren. De bedoeling is inzicht in jezelf
KIRKE
Ook wel Circe genoemd, dochter
van de Zonnegod, die mannen in
zwijnen kan veranderen. Ze biedt
Odysseus met dat doel een
toverdrank aan. Op advies van
Hermes (Mercurius) heeft hij zelf
iets ingenomen dat de drank
neutraliseert. Ze leert hem bij
zoveel vrouwelijkheid om zijn
mannelijkheid te behouden.
Schilderij uit 1891 van John
William Waterhouse.
Innerlijke Organisatie
© ESSENCE COLLEGE - school voor intuïtieve ontwikkeling: een compleet programma voor persoonlijke en spirituele groei 11
Naar inhoudsopgave
en je situatie en de diepere motivaties en processen die zich in je leven afspelen.
Dit inzicht vanuit je hogere zelf geeft je de gelegenheid beter af te stemmen op wat je doelen zijn en een ondersteuning bij de belangrijke keuzes in je leven.
In de opleiding gaat dit hand in hand. De helderheid en duidelijkheid in de communicatie met de mensen om je heen en de dagelijkse dingen zet zich voort in de omgang met de wereld van de geest en de diepere lagen van bewustzijn.
Je leert om contact te maken met intuïtief, helder weten over autonomie en spiritueel leiderschap
en je verbinding met ‘datgene wat groter is dan jezelf’. Hier ervaar je zowel de heelheid in de kosmos als je eigen autonome groei als mens in een lichaam op aarde. Om deze ontwikkeling aan te gaan en te ondersteunen zijn twee dingen belangrijk: verlangen
naar huis, naar heelheid - en de astrale droom doorzien waarin we leven: Maya.
Leven op een eiland Onze individualistische cultuur spiegelt het archetype dat in onze cultuur leidend is, dat van de solitaire held,
de eenling. Niet alleen mannen, ook veel vrouwen komt dit bekend voor. De solitaire held kan alles zelf en vindt
het moeilijk zich te binden. Dit wordt ‘vrijheid’ genoemd maar is in wezen eerder bindingsangst en verzet tegen ouder worden en het opnemen van de verantwoordelijke
rol als Oudere en (hopelijk) wijzere in de samenleving. In de mythologie is het Odysseus, de held op weg naar
huis, die als voorbeeld dient. Hij zit vast op het eiland van Kalypso en hij mag pas weg als hij zichzelf gevonden heeft – als hij niet meer op het strand zit en
verlangend staart naar de horizon maar thuis is bij zichzelf.
Dit is een noodzakelijke stap in ons proces naar volwassenheid. De ontwikkeling van de Oudere, (‘The
Elder’, de ‘Oudere’, of ‘Ouderling’; tekenend is, dat we hiervoor geen gangbaar Nederlands woord hebben) is een geleidelijk, stap voor stap proces. De Oudere, de
volwassene, draagt zijn eigen sores en heeft tegelijk zijn hart open voor het lijden van anderen; bovendien leeft
hij vanuit de diepere laag van zielscontact, waar genegenheid en intimiteit beschikbaar zijn. Diepgang betekent, dat er in ons leven genoeg plaats is
voor emotie, zowel voor vreugde en genegenheid als voor pijn en verdriet. Je kunt zelfs zeggen, dat de
intensiteit van je plezier afhangt van de mate waarin je pijn en verdriet kunt dragen. Want, jouw hartzeer brengt wat heel vroeger ‘gravitas’ heette – de ernst die
nodig is om de bitterzoete realiteit van het leven te dragen. Alles wat we liefhebben zullen we ooit verliezen
–het vereist daarom moed om hartstochtelijk lief te hebben terwijl je deze harde waarheid aanvaardt. Hoe kom je van je eiland af?
Wat doet Odysseus daar?
Zat Odysseus gevangen op het eiland van Kalypso? In het verhaal zit hij daar zeven lange jaren naar de horizon te staren, verlangend naar huis. Je kunt er ook nog cynisch naar kijken. Odysseus heeft een erotische fantasie over een wazige mevrouw op een onbewoond eiland. Hij is zogenaamd
op weg naar huis maar verdoet zijn tijd met dagdromen en masturberen. Vrouwen hebben ook
ODYSSEUS EN KALYPSO
Zij biedt Odysseus onsterfelijkheid aan als
hij bij haar wil blijven in haar grot op het
eiland Ogygia. Kalypso (‘de gesluierde’)
verbeeldt de astrale droom van eeuwige
geborgenheid: voor altijd veilig, terug in
de moederschoot.
Schilderij van de Poolse schilder Jan Styka
(8.4.1858–11.4.1925).
Odysseus verbreekt na zeven jaar de
betovering. Hij bouwt een vlot en zet opnieuw koers naar huis.
Innerlijke Organisatie
© ESSENCE COLLEGE - school voor intuïtieve ontwikkeling: een compleet programma voor persoonlijke en spirituele groei 12
Naar inhoudsopgave
zo’n eiland, een eiland waar een man aanspoelt die niet weg kan lopen. Intussen zit hij wel
zuchtend naar de horizon te staren, hij is een zwerver, hij wil en kan zich niet binden. Kalypso doet haar best, maar uiteindelijk verlaat hij haar voor een ander, een zekere Penelope. Een vrouw
met veel Kalypso-energie kan er naar streven Penelope te worden. Wanneer kiest hij voor je? Ben jij de ware, komt hij bij jou eindelijk thuis? Vaak is het beter om mannen die bij jou aanspoelen meteen door te sturen of gewoon op het
strand te laten liggen als hij zich niet wil binden. Zeven jaar wachten tot hij je uiteindelijk verlaat kan natuurlijk ook.
Odysseus wordt uit de droom geholpen De stof waarvan dromen zijn gemaakt noemen we astrale energie. Meditatie, helder zijn in je
hoofd en vrij van gedachten, is wat nodig is om versluierende astrale energie op te ruimen. Je komt daarbij weerstand tegen: je verliest concentratie, je droomt weg, je suft of je raakt
geïrriteerd, je wordt boos, je gaat iets leukers doen … Je wilt gewoon naar huis, je kop onder de dekens en wegdromen. Odysseus heeft het zwaar bij Kalypso.
Het leven is een droom. Wat Odysseus bij Kalypso doet is geconfronteerd worden met zijn schaduw. Zijn zelfbeeld van onoverwinnelijkheid wordt afgebroken – dat is allemaal buitenkant.
Het gaat om zijn innerlijk. Meditatie, volkomen helder zijn in je hoofd en vrij van gedachten, wordt in de yogawereld dikwijls afgeschilderd als een met uitzonderlijk veel moeite te bereiken staat van bewustzijn. De
mogelijkheid van bevrijding door inzicht, moksha, wordt in de Hindoe traditie daarom vaak over verschillende levens uitgesmeerd. Hierin zie je natuurlijk ook een grote dosis competitie en
perfectie: de hoogste, de zuiverste graad bereik je nooit. Ook in andere geestelijke stromingen, zoals Zen, lijkt meditatie een soort topsport voor spirituele atleten. In deze traditie stijg je overal bovenuit – vooral je emoties en de donkere stukken in jezelf,
bijvoorbeeld die van jaloezie en schaamte en woede. Er is ook een alchemistische traditie die de confrontatie aangaat en kracht punt uit de strijd met de eigen schaduw: het Nigrido – de zwarte
fase.
Reis door de nacht Odysseus, de held op weg naar huis, gaat door de donkere nacht van de ziel. Hij is een bruut, een
oorlogsveteraan die moet ontdooien. Zijn reis door de Schaduw, de donkere kant van de psyche, is zowel een
verwerking van het verlies van de makkers die sneuvelden in de strijd als een confrontatie met emoties die lastig te dragen zijn omdat ze zijn Koningschap
ondermijnen: hulpeloosheid, machteloosheid, schaamte, betekenisloosheid. Hij spreekt diepere lagen
aan, hij breekt door de oppervlakte, hij vindt een bodem in zichzelf.
De mytholoog Michael Meade spreekt van drie lagen van menselijke ervaring. De eerste is de sociale laag: ‘Hoe gaat het?’ – ‘Goed! Met jou?’ In de laag daaronder huizen lastige emoties als
afgunst, nijdigheid, verdriet, wantrouwen. De derde laag is voor diep zielscontact en intimiteit. Meade zegt, dat je niet van laag één naar laag drie kunt gaan zonder laag twee te passeren – en dat is juist de laag die we hoe dan ook willen vermijden. We blijven aan de oppervlakte, we praten
over het weer en de politiek. In onze cultuur hebben we een manier nodig om door laag twee heen te komen, en het zijn de
Ouderen die daarin een belangrijke taak hebben. Voor de tweede helft van ons leven is dit een belangrijk doel. Je kunt zeggen, dat de Odyssee laat zien hoe we deze diepere laag in onszelf kunnen vinden en gebruiken als grond van ons bestaan.
De westerse cultuur is een jeugdcultuur. De helden zijn jong, zelfs als ze als zeventigjarige nog
Alles wat we liefhebben zullen we ooit verliezen. Het
vereist daarom moed om hartstochtelijk lief te hebben
terwijl we deze harde waarheid aanvaarden.
Innerlijke Organisatie
© ESSENCE COLLEGE - school voor intuïtieve ontwikkeling: een compleet programma voor persoonlijke en spirituele groei 13
Naar inhoudsopgave
met een gitaar op het podium staan. Voor de latere fasen in ons leven heeft onze cultuur weinig
te bieden en dus, zonder landkaart en perspectief op het doel van het leven, wordt elke tegenslag een lijdensweg, een hellevaart. Odysseus laat zien hoe je daarin een eigen doel kunt kiezen, een
weg naar binnen, naar het ontwikkelen van karakter. Ontwikkelen van karakter
Als de zwaarte van het leven aan ons trekt en we spartelend ten onder dreigen te gaan helpt het inzicht dat we op weg zijn in onze eigen Odyssee, een groeipad van Ouder worden en hopelijk
Wijzer – en ook dat dit een proces is met een begin, een einde en een bepaald archetypisch verloop. Archetypen, de oervormen zelf ontwikkelen zich niet. Tijdens ons leven leren we er op onze eigen manier gestalte aan te geven. Odysseus, de reiziger op weg naar zichzelf, wordt ook
wel ‘hij die haat kent’ genoemd; hij is dus niet bang is voor afwijzing en kritiek is daarom een goede metgezel op onze tocht naar huis. Er zijn in elk stadium van de reis een paar vaste thema’s:
Hoogmoed (de verkeerde soort trots) die voor de val komt. Je denkt dat jou niets kan
overkomen, dat je het alleen af kunt of dat je jezelf kunt blijven verstoppen.
Maya: illusie. Je bent op de vlucht voor het zwarte gat in jezelf. Daarom vertoon je vluchtneigingen, je hult jezelf in een sluier van onwetendheid. Je leeft in een astrale waan en
je verzet je met hand en tand om er uit te ontwaken. Verslavingen aan versuffende, oppeppende of zogenaamde geestverruimende middelen spelen daarbij vaak een rol. Een populaire illusie is ook die van het zelfmedelijden, waarbij je jezelf als slachtoffer van
omstandigheden waant. Net als Odysseus denk je dat de goden je haten. Gekoppeld aan een laag zelfbeeld wordt dit een dodelijke, depressieve mix van zwarte gedachten. Een dergelijke
illusie is een depressie, een lage drukgebied en dus ook letterlijk een valkuil: je komt er niet gemakkelijk meer uit. Maar, juist tijdens de worsteling om er uit te komen ontwikkel je karakter.
Noodzaak, ook wel lot genoemd: de innerlijke noodzaak om alle stadia van de levensreis te doorlopen en de lessen te leren. Elke fase kent een onvermijdelijke valkuil – en zo’n ‘val’ is
niet zelden noodzakelijk om verder te komen op weg naar heelheid. De rampen die ons zijn overkomen kunnen zo beschouwd ook zetjes zijn om verder te komen op ons pad.
Bagage: je valt terug op je kernwaarden. Zoals gezegd, open staan en bereidheid te luisteren zijn belangrijk en verder niet veel meer dan je zelfrespect en je vege lijf. Zowel koppig volhouden, vasthouden aan een ideaal, als flexibel zijn en van koers veranderen zijn
strategieën. Ghandi met zijn Satyagraha (dappere geweldloosheid) is net zo goed een voorbeeld als de strijdlust van een Hercules.
Healing: het leven kent genoeg helende momenten om ons steeds te herinneren aan de uiteindelijke healing, als we het licht en het donker in onszelf met elkaar verbinden. Healing is een alchemistisch proces van transformatie: we gaan door het donker en vinden onszelf weer
in het licht.
Verlies aan liefdevolle verbinding, van ziel, van hart
Tot slot van deze rondleiding: het is belangrijk om optimistisch te zijn, terwijl we ons blijven realiseren hoe kwetsbaar we zijn en hoe kostbaar het geschenk van leven en
bewustzijn is dat we hebben gekregen. James Hillman heeft daar een aangrijpend verhaal
over. Hij was gedurende tien jaar verbonden aan het Jung instituut in Zurich. Ik vertaal het volgende stukje uit een van zijn boeken.
“Antropologen beschrijven een toestand die zij aantroffen
onder 'primitieven' als 'verlies van ziel'. In deze toestand raakt een mens buiten zichzelf, niet in staat om de verbinding te vinden met de mensen om zich heen, noch
die met zijn eigen innerlijk. Hij is niet in staat om deel te nemen aan de gemeenschap, de rituelen, de tradities. Zij zijn dood voor hem, en hij is dood
We kunnen onze ziel verliezen
Innerlijke Organisatie
© ESSENCE COLLEGE - school voor intuïtieve ontwikkeling: een compleet programma voor persoonlijke en spirituele groei 14
Naar inhoudsopgave
voor hen.
Zijn verbinding met familie, totem, natuur is weg. Totdat hij zijn ziel terugvindt is hij geen echt mens. Hij 'is er niet bij'. Het is net alsof hij nooit is ingewijd, een naam gekregen heeft, tot
leven is gekomen in de realiteit. Zijn ziel zou niet alleen verloren kunnen zijn gegaan, hij zou ook bezeten kunnen zijn, betoverd,
ziek, verplaatst in een voorwerp, dier, plaats, of een andere persoon. Zonder deze ziel is hij het gevoel kwijt erbij te horen en het gevoel in verbinding te staan met de natuurkrachten en de
goden. Zij kunnen hem niet langer bereiken, hij kan noch bidden, noch offeren, noch dansen. Zijn persoonlijke mythe en zijn verbinding met de grotere mythen van zijn volk, als 'raison
d'être', is verloren. Toch lijdt hij niet aan een ziekte, hij is ook niet buiten zinnen. Hij is eenvoudigweg zijn ziel kwijt. Hij zou ook kunnen sterven. We worden eenzaam. Andere
relevante parallellen met ons hedendaagse zelf hoeven hier niet te worden uitgespeld. Op een dag in het Burghölzli, het beroemde instituut in Zurich waar de woorden 'schizofrenie'
en 'complex' geboren werden, observeerde ik een intake gesprek met een vrouw. Ze zat in een rolstoel omdat ze oud en zwak was. Ze zei dat ze dood was omdat ze haar hart verloren had.
De psychiater vroeg haar om haar hand op haar borst te plaatsen om haar hart te voelen: het moest er nog steeds zijn als ze het kon voelen kloppen. 'Dat', zei ze, 'is mijn echte hart niet'.
Zij en de psychiater keken elkaar aan. Er viel niets meer te zeggen. Net als de primitieve mens die zijn ziel verloren heeft, was zij de liefhebbende, moedige
verbinding met het leven kwijtgeraakt – en dat is het echte hart, niet het tikkertje dat net zo goed op zichzelf had kunnen pulseren in een glazen fles.
Dit is een kijk op de werkelijkheid die afwijkt van de gebruikelijke. Ze is zo radicaal anders, dat ze deel uitmaakt van het syndroom van krankzinnigheid. Toch kan men net zoveel begrip
hebben voor de vrouw in haar psychotische depersonalisatie als voor de kijk op de werkelijkheid van de man die probeert om haar er van te overtuigen dat haar hart er echt nog wel is.
Ondanks de omvattende en met veel geld bekostigde systemen van medisch onderzoek en de propaganda van de gezondheids- en recreatie-industrie die willen bewijzen dat de fysieke
werkelijkheid de enige echte is en dat verlies van hart en van ziel slechts in de verbeelding bestaat, geloof ik de primitieve mens en de vrouw in het ziekenhuis: we kunnen en zullen onze
ziel verliezen. Ik geloof, met Jung, dat elk van ons die moderne mens is, op zoek naar een ziel.” uit: James Hillman, Insearch: Psychology and Religion.
Jan de Graaf
© Essence College / Jan de Graaf JAN DE GRAAF is astroloog (erkend AVN), Reader-Coach, docent intuïtieve ontwikkeling en
auteur van diverse boeken op het gebied van persoonlijke ontwikkeling. Hij heeft zijn praktijk in Bodegraven. Praktijk afspraken: [email protected] - 0172 -645950 - www.inspiratiesite.nl
www.essencecollege.nl school voor intuïtieve ontwikkeling
De mens weet zich altijd omringd door een tastbaar en zichtbaar universum van dieren,
planten, sterren; hij ervaart de onnoembaar diepe kracht die al deze wezens en dingen bezielt.
Mondelinge overlevering van de Peul, een stam in Afrika.
Innerlijke Organisatie
© ESSENCE COLLEGE - school voor intuïtieve ontwikkeling: een compleet programma voor persoonlijke en spirituele groei 15
Naar inhoudsopgave
LITERATUUR
DE ASTRALE WERKELIJKHEID– over het ontwikkelen van bewustzijn in de droomwereld. € 15,-
HET HELEN VAN WROK EN MOK - de kunst van het wraak nemen, quitte spelen, vergeven en zegenen
in de emotionele werkelijkheid. Ringband 34 pagina's. € 12,-
PROJECTIE, OVERDRACHT EN TEGENOVERDRACHT beeldvorming en 'plaatjes': de vicieuze cirkel van
beelden. Ringband, 38 pagina's. € 12,-
Als pdf te downloaden:
HELENDE WEZENS
contact met de geanimeerde wereld om je heen’ Contact met wezens, bindende afspraken en koorden.
Lees meer
TEMPERAMENT
het ontwikkelen van dapperheid en daadkracht. Waar is boosheid goed voor? Test je temperament en
haal het beste in jezelf naar boven. Lees meer
UIT JE HOOFD IN JE HART
Positieve emoties en de wetenschappelijke basis voor liefdevolle relatie en gelukkig zijn
Metta – loving kindness, vriendelijkheid en intuïtieve ontwikkeling. Lees meer
ODYSSEUS ACHTERNA
op zoek naar wie ik ben. Je eigen leven als avontuurlijke Odyssee. Als we in de penarie zitten ligt de
vergelijking met topsport of een avontuurlijke zoektocht niet voor de hand. Toch zijn de overeenkomsten
treffend. Lees meer
MYSTIEKE GEWAARWORDING
‘Ik ging volledig op in de rijkdom van het moment. Alles om mij heen, ikzelf ook, straalde pure energie
uit. Ik voelde me vredig, blij, nieuwsgierig als een kind. Het was een toestand van één zijn met het al.
Lees meer
FILOSOFIE & TEMPERAMENT
Ken Jezelf! Op zoek naar innerlijk licht. Van Socrates en Plato tot de Stoïcijnen. Als je de Griekse
geschiedenis nagaat begrijp je wel waarom ze daar zowel de filosofie als de democratie moesten
uitvingen: het was een driftig, wraakzuchtig volk, dat best wat hulp en aanmoediging kon gebruiken om
zich te leren beheersen. Op de tempels in Delphi stonden aanmaningen om in alles maat te houden en
niets te overdrijven, waaronder de bekende spreuk 'Ken Jezelf' (gnothi seauton). Op deze spreuk is onze
cultuur nog steeds gebaseerd. Lees meer >>
MARS - MOTIVATIE EN MOTORIEK
Mars zet dingen in gang. Zijn dadendrang en dus ook zijn ongeduld is spreekwoordelijk. Stilzitten is voor
Mars een crime, hij wil bewegen, naar buiten, rennen, wilde spelletjes spelen, zijn kracht meten, winnen
en als het moet, eervol verliezen.
Mars in de horoscoop laat zien wat je motieven zijn, wat je motiveert en ook, hoe vrij je bent in je
motoriek, je bewegingsvrijheid. Mars is onze Innerlijke Krijger, een bewegelijke figuur, verbonden met
onze maagchakra en dus met plezier en voldoening. Klik hier >>
TAROT HANDLEIDING - met korte duidingen op zakformaat: om uit te knippen. Klik hier
VASALIS EN DE KRACHT VAN EEN STERK KARAKTER
Het gedicht 'Uittocht' en de horoscoop van M. Vasalis. De poëtische schokgolven van Vasalis zijn nog
lang niet uitgewoed. De krachtige beeldentaal die uit haar verzen spreekt is fris gebleven. Over het
gedicht 'Uittocht' in de bundel Vergezichten en gezichten (1954), wordt verschillend geoordeeld. Er is
onder andere gesuggereerd dat dit gedicht over waarheid en leugen gaat; of over de Bijbelse uittocht uit
Egypte en dat 'blootsvoets' zou slaan op het doen van boete. De uittocht zou haar inspiratie betreffen,
zodat ze hierna niets meer schrijven kon. Het gedicht is vooral uitzonderlijk vanuit het perspectief van
persoonlijke groei. Je kunt het lezen als een radicale oproep om jezelf te vinden en van daaruit te leven.
Lees meer >>
Innerlijke Organisatie
© ESSENCE COLLEGE - school voor intuïtieve ontwikkeling: een compleet programma voor persoonlijke en spirituele groei 16
Naar inhoudsopgave
INHOUDSOPGAVE
Innerlijke organisatie en ontwikkeling ........................................................................................... 1
Ego, Zelf, Ziel en Hogere leiding ................................................................................................... 1
Animus en anima: de ziel van de mens ......................................................................................... 2
Archetypen: oervormen ............................................................................................................... 2
Dagelijks en archetypisch bewustzijn ............................................................................................ 3
Archetypen en Psychische realiteiten ............................................................................................. 4
Zelf, ego en ziel in actie .............................................................................................................. 5
Trainen in het museum van de ziel ............................................................................................... 5
Intuïtie: helder waarnemen en autonomie ..................................................................................... 6
Leren readen ............................................................................................................................. 6
Helder communiceren met hart .................................................................................................... 7
Wezenlijk en sociaal contact......................................................................................................... 7
Je integriteit centraal stellen ........................................................................................................ 7
Helder blijven in contact .............................................................................................................. 8
Karakter, Eigen Weten en Hulptroepen .......................................................................................... 8
Voorbeelden van Wezens ............................................................................................................. 9
Helderheid en respect ............................................................................................................... 10
Leven op een eiland .................................................................................................................. 11
Wat doet Odysseus daar? .......................................................................................................... 11
Odysseus wordt uit de droom geholpen ....................................................................................... 12
Reis door de nacht .................................................................................................................... 12
Ontwikkelen van karakter .......................................................................................................... 13
Verlies aan liefdevolle verbinding, van ziel, van hart ..................................................................... 13
LITERATUUR ............................................................................................................................ 15
INHOUDSOPGAVE ..................................................................................................................... 16
Dr. Sigmund door Peter de Wit
Innerlijke Organisatie
© ESSENCE COLLEGE - school voor intuïtieve ontwikkeling: een compleet programma voor persoonlijke en spirituele groei 17
Naar inhoudsopgave
Mythen van de dierenriem
De verhalen die bij je sterrenbeeld horen Elke avond gaat het hemelse prentenboek geleidelijk
open. Naarmate het donkerder wordt komen de vertrouwde sterrenbeelden als oude vrienden tevoorschijn. Kijk, daar staat de Boogschutter op de
zuidelijke kim. Op wie zal hij vannacht zijn pijlen richten? Tijdens stille, koude winternachten schrijdt de trotse
Leeuw, die Hercules moest overwinnen om zichzelf te vinden, met majestueuze tred langs de dierenriem. Hij wordt gevolgd door de schitterende ster Spica, de
korenaar in de hand van de Maagd. Spica symboliseert in oude rituelen de diepste geheimen van leven en dood. Weer heel andere stof tot vertellen levert Taurus, de
glanzende witte stier die koning Minos aan de god Neptunus had moeten offeren als hij niet bevangen was geraakt door hebzucht. In de Tweelingen herkennen we
het eeuwige verlangen dat aanzet om op reis te gaan, rusteloos op zoek naar de ander.
In dit boek worden de verhalen verteld die bij je sterrenbeeld horen. Ze gaan over helden en heldinnen, over de gevaren die ze moesten overwinnen en het geluk dat ze hoopten te vinden. In de honderdduizenden jaren dat wij mensen ‘s avonds rond
het kampvuur zaten, hoefden we alleen maar naar boven te kijken om inspiratie op te doen. Het zijn verhalen vol drama en romantiek, waarin je de ups en downs van je eigen leven kunt herkennen. Ook de kwaliteiten die bij je sterrenbeeld horen komen aan de orde en de uitdagingen om ze te ontwikkelen.
Rode draad in het boek is het verhaal van Odysseus, de held op weg naar huis. Hij is de man van de duizend listen, die op zijn reis langs de dierenriem allerlei avonturen beleeft. Net als wij komt hij er geleidelijk achter, dat hij eigenlijk op zoek is naar zijn ziel, zijn Koningin. Het was niet de horizon die
lokte, maar de liefde. Odysseus is onze gids op weg naar huis. Hij komt tot het inzicht dat hij moet leren vertrouwen op zijn zielemaatjes: Penelope die op hem wacht, Kirke die hem respect bijbrengt voor vrouwen, Kalypso die
hem uit de droom helpt en Nausikaä die Eros in zijn leven brengt.
Het boek is opgedragen aan alle reizigers op het levenspad. Want de sterrenhemel weerspiegelt het eeuwige
in onszelf en nodigt uit om ons thuis te voelen op onze plek tussen hemel en aarde.
ISBN: 978 94 91557 33 0 - NUR: 721 728
Prijs: € 40,00
illustraties: Ruzica Parsons – dubbel formaat 21 x 23 cm, 385 pagina’s full color
Bestellen bij de auteur, bij de boekhandel of bij uitgeefster A3 boeken: www.a3boeken.nl/nl/webshop/
Lees ook het interview met Jan de Graaf in het blad Heus getiteld: ‘Net als Odysseus moeten we op reis’
https://issuu.com/a3boeken/docs/heus_8_najaar_2016_a3_boeken