De deugden, spierballen van de ziel
-
Upload
alfred-driessen -
Category
Spiritual
-
view
241 -
download
3
description
Transcript of De deugden, spierballen van de ziel
CSR: Culture, Science and Religion de deugden pagina 1 3-5-2014
CSR: Culture, Science and Religion de deugden pagina 2 3-5-2014
Het voorbeeld: Christus
Christus: volmaakt God en volmaakt mens
Berlin, Bode Museum
CSR: Culture, Science and Religion de deugden pagina 3 3-5-2014
Een citaat uit Plato's politeia (360 v. Chr.)
Socrates:
Ik stel mij voor dat onze staat, als hij
naar de juiste vorm is opgericht,
volmaakt goed is.
Glauco:
Dat kan niet anders.
Socrates:
Dan is het duidelijk dat hij wijs is en
moedig, matig en rechtvaardig.
Glauco:
Dat spreekt vanzelf.
CSR: Culture, Science and Religion de deugden pagina 4 3-5-2014
Plotinus (204-270)
Plotinus (neoplatonist)
Als Gods naam wordt gebruikt
zonder dat men de ware deugd
bezit, is het een holle klank.
Geciteerd in Pierre Hadot, Filosofie als
een manier van leven, Ambo,
Amsterdam, 2003, pag. 171.
CSR: Culture, Science and Religion de deugden pagina 5 3-5-2014
Een parallel tussen samenleving en mens
laag samenleving mens deugd
1 werkers
(onderhoud)
begeerte
(buik)
matigheid
2 soldaten
(veiligheid)
gemoed
(hart, moed)
sterkte
3 wijzen
(leiding)
verstand
(hoofd)
verstandigheid
4 alle onderdelen op de juiste plaats rechtvaardigheid
uitdaging: buik, hart en hoofd in harmonie brengen
mens sana in corpore sano een gezond verstand in een gezond lichaam
CSR: Culture, Science and Religion de deugden pagina 6 3-5-2014
Een parallel tussen deugden en spieren
groei van spieren en deugden is mogelijk:
-- herhalen van dezelfde handeling,
-- steeds meer inspanning daarbij leveren,
-- sport maakt blij!
CSR: Culture, Science and Religion de deugden pagina 7 3-5-2014
1e deugd: matigheid (de buik)
matigheid: kunst om in de juiste maat
te genieten van wat de zintuigen
kunnen geven:
oog, oor, tast, smaak, reuk.
Verstand: hierin kan niet het hoogste genot
liggen
daarom soms neen zeggen; tot onze luiheid,
verlangens en hartstochten;
matige is in staat langlopende doelen te
hebben zonder storingen van binnen;
matige heeft zichzelf onder controle, time
management is tweede natuur;
matigen genieten meer!
CSR: Culture, Science and Religion de deugden pagina 8 3-5-2014
1e deugd: matigheid (de buik)
onderdeel van matigheid: deugd van de zuiverheid
harmonische integratie
van sexualiteit
lichaamstaal moet echt zijn,
geen leugen
als matigheid probleem wordt:
psychische en vaak lichamelijke verslaving
CSR: Culture, Science and Religion de deugden pagina 9 3-5-2014
2e deugd: sterkte (de moed)
sterkte: kunst om moeilijkheden,
tegenslag, pijn, zorgen boven te komen
of te verdragen: flink zijn.
verstand: ik zie wel in dat het moet, maar ik voel
mij niet in staat, kan het niet opbrengen;
sterkte is vertrouwen in onze capaciteit om
problemen op te lossen: optimisme;
vaste beslotenheid, eigen tekortkomingen aan te
pakken;
capaciteit offers te brengen;
voorwaarde van vrijheid: kunnen doen, wat wij
zien dat goed is; voorwaarde voor geluk.
CSR: Culture, Science and Religion de deugden pagina 10 3-5-2014
3e deugd: verstandigheid (het hoofd)
Snoep verstandig,
eet een appel
verstandigheid: kunst om onderscheid te maken
tussen waarheid en leugen,
goed en slecht,
juist en fout,
rechten en plichten,
mooi en lelijk
CSR: Culture, Science and Religion de deugden pagina 11 3-5-2014
3e deugd: verstandigheid (het hoofd)
verstandigheid:
kunst om onderscheid te maken tussen
waarheid en leugen; good en slecht,
juist en fout, rechten en plichten,
mooi en lelijk.
Met één blik herkennen dat iets troep is;
zien wat belangrijk is voor jou en anderen:
levenservaring;
de goede en slechte gevolgen voorzien van handelingen;
prioriteit zetten op het steeds verder leren en cultuur te
verwerven;
het geweten volgen en vormen.
CSR: Culture, Science and Religion de deugden pagina 12 3-5-2014
4e deugd: rechtvaardigheid (het geheel)
rechtvaardigheid: gewoonte om plichten te
vervullen, of wij het leuk vinden of niet.
Iedereen dat geven wat hem toekomt;
in beroepsleven: professionele aanpak;
verantwoordelijk zijn met konsekwenties van
besluiten en fouten;
rechtvaardig: zich met eigen dingen bezig
houden en anderen in rust laten.
De drie lagen in mens en samenleving tot
harmonie brengen, b.v. buik niet laten heersen
over het hoofd.
CSR: Culture, Science and Religion de deugden pagina 13 3-5-2014
kardinale deugden
matigheid, verstandigheid, sterkte, rechtvaardigheid:
kardinale deugden (vormen spil)
CSR: Culture, Science and Religion de deugden pagina 14 3-5-2014
kardinale deugden
matigheid, sterkte, verstandigheid
rechtvaardigheid:
kardinale deugden (vormen spil)
iedereen ziet aantrekkelijkheid ervan in
iedereen ziet bij zich en anderen: niet zo makkelijk
gevolg: training, inspanning, innerlijke strijd nodig
voor lichaam naar sportschool, voor hele mens
naar ????
CSR: Culture, Science and Religion de deugden pagina 15 3-5-2014
Hoe bereik ik de harmonie?
hoe bereik ik de innerlijke harmonie?
mogelijke oplossing:
Marxisme: geen eigendom, klasseloze
samenleving
dan gaat alles goed.
Hedonisme: als ik maar doe waar ik zin in
heb
dan wordt ik gelukkig.
Rationalisme: als ik het maar duidelijk zie
dan ga ik vanzelf het goede doen.
sportsman: trainer zoeken en werk van
maken.
CSR: Culture, Science and Religion de deugden pagina 16 3-5-2014
Een bijzondere hulp
Compendium van de Catechismus van de
Katholieke Kerk
384 Wat zijn de goddelijke deugden?
(geloof, hoop en liefde)
Het zijn de deugden die God zelf als hun
oorsprong, motief en onmiddellijk doel hebben.
Ingestort in de mens door de heiligmakende
genade, stellen zij hem in staat te leven in
verbondenheid met de Drie-eenheid, en vormen de
grondslag en de bezieling van het morele handelen
van de christen, door de menselijke deugden tot
leven te brengen. Ze zijn het onderpand van de
tegenwoordigheid en van het handelen van de
heilige Geest in de vermogens van het menselijk
wezen.
CSR: Culture, Science and Religion de deugden pagina 17 3-5-2014
De 7 gaven van de Heilige Geest
1. wijsheid
2. inzicht
3. raad
4. sterkte
5. kennis
6. vroomheid
7. ontzag voor God De komst van de Heilige Geest
Ingeborg Psalter (voor 1210)
CSR: Culture, Science and Religion de deugden pagina 18 3-5-2014
Conclusie
Er is iets mis met de mens: niet de verwachte harmonie
gevolg: inspanning nodig, om goede gesteldheid te
ontwikkelen
kardinale deugden: weg om tot innerlijke harmonie te
komen, meer mens zijn
zien als sportieve uitdaging
Er is hulp:
de goddelijke deugden
de gaven van de Heilige Geest
CSR: Culture, Science and Religion de deugden pagina 19 3-5-2014
heiligheid: volheid van de liefde
Compendium van de Catechismus van de Katholieke Kerk
428 Zijn wij allen tot de christelijke heiligheid geroepen?
Alle gelovigen zijn geroepen tot de christelijke heiligheid. Zij is de
volheid van het christelijk leven en de volmaaktheid van de liefde.
Zij komt tot stand in de innige vereniging met Christus en in Hem
met de allerheiligste Drie-eenheid. De weg van de heiliging van de
christen zal, na te zijn gegaan via het kruis, haar vervulling bereiken
in de uiteindelijke verrijzenis van de rechtvaardigen, waarin God
alles in alles zal zijn.
Heiligheid is topsport!
CSR: Culture, Science and Religion de deugden pagina 20 3-5-2014
enkele vragen
1. Besef ik dat er een voortdurende inspanning nodig is
om mijn ambities en idealen in harmonie te brengen met
mijn dagelijks doen en laten? Lever ik deze inspanning
met sportief optimisme en blijdschap?
2. Ben ik matig en weet ik soms vrijwillig afstand te doen van
geoorloofde genoegens om "in vorm" te blijven, of om anderen
dienstbaar te kunnen zijn?
3. Tracht ik met geduld en sterkte aan mijn eigen karakter te
werken? Ben ik neergeslagen en moedeloos als ik weer met mijn
tekortkomingen en die van anderen wordt geconfontreerd?
4. Besef ik dat mijn persoonlijke vorming tijd en rust vraagt? Ben
ik serieus op weg om de zin en waarheid van mijn leven steeds
beter te ontdekken?
CSR: Culture, Science and Religion de deugden pagina 21 3-5-2014
Deze presentatie is gehouden in
conferentieoord Zonnewende, 3 mei 2014