Snelle Referentiegids

Financieringskansen voor lokale klimaat- & energieacties (2014-2020)

Burgemeestersconvenant

voor Klimaat en Energie

Europese Investeringsadvieshub

Financial Instruments Advisory (fi-compass)

Financiële instrumenten (vroeger JESSICA)

ELENA EIB

ELENA-KfW

Horizon 2020 Call EE22

JASPERS

EFSI

Gemeentelijke leningen

Deep Green (PF4EE)

NCFF

EEEF EFMZV

ELFPO

ESF

Cohesiefonds

CIVITAS Activiteitenfonds

(CIVITAS Activity Fund)

EFRO LIFE

Urban Innovation Actions

URBACT III

Territoriale samenwerking (Territorial

Cooperation)

Financiering via de energierekening

Zachte leningen, waarborgen

Crowdfunding

Groene gemeenteobligaties

Revolverende fondsen

Europese structuur- en

investeringsfondsen

EPC

Europese

financieringsprogramma's

Steun voor

projectontwikkeling

Alternatieve

financieringsregelingen

Europese structuur- en investeringsfondsen

aanvragen:

Instrumenten van

financiële instellingen

Informatiediensten

Vanuit de gemeenschap geleide

lokale ontwikkeling (CLLD)

Geïntegreerde territoriale investeringen (ITI)

Horizon 2020

Ontwikkeling van een Actieplan voor Duurzame Energie en Klimaat

Capaciteitsontwikkeling / aanwerving van experts / voorbereiding van voor banken aanvaardbare projecten en investeringen

Implementatie van een Actieplan voor Duurzame Energie en Klimaat (harde maatregelen)

Implementatie van een Actieplan voor Duurzame Energie en Klimaat (zachte maatregelen, bv.

bewustmaking, betrokkenheid van belanghebbenden)

1

Europese structuur- en investeringsfondsen

Europees Fonds voor

Regionale Ontwikkeling (EFRO)

Cohesiefonds (CF) Europees Sociaal Fonds

(ESF)

Europees Landbouwfonds voor plattelandsontwikkeling

(ELFPO)

Europees Fonds voor Maritieme Zaken en Visserij

(EFMZV)

Begunstigden

- Lokale, regionale en nationale instanties

- Sociale, culturele en onderwijsinstellingen

- Ngo's - Bedrijven, KMO's en verenigingen

- Lokale en regionale besturen

- Lokale, regionale en nationale instanties

- Werknemers- en werkgeversorganisaties

- Ngo's - Bedrijven

- Lokale besturen en administratieve instanties

- Sociale, culturele en onderwijsinstellingen

- Ngo's - Bedrijven, KMO's en verenigingen

- Lokale besturen - Sociale, culturele en

onderwijsinstellingen - Ngo's - Bedrijven, KMO's en verenigingen

Deelnemende landen

EU-28 BG, HR, CY, CZ, EE, EL, HU, LV, LT, MT, PL, PT, RO, SK en SI

EU-28 EU-28 EU-28 (toewijzing hangt af van de visserijsector)

Aandachts-gebieden (al naargelang de Operationele Programma's)

- Hernieuwbare energiebronnen, slimme distributiesystemen en EE-infrastructuur

- Onderzoek, innovatie en ICT - Concurrentievermogen van KMO's - Koolstofarme economie - Aanpassing aan

klimaatsverandering en risicobeheer

- Milieubescherming en hulpbronnenefficiëntie

- Duurzaam vervoer

- Energie: gebruik van hernieuwbare bronnen en efficiëntie

- Koolstofarme economie - Aanpassing aan

klimaatsverandering en risicopreventie en -beheer

- Milieubescherming en hulpbronnenefficiëntie

- Duurzaam vervoer - Institutionele capaciteit

- Duurzaamheid, kwaliteit en arbeidsmobiliteit

- Sociale inclusie, strijd tegen armoede en discriminatie

- Onderwijs - Institutionele capaciteit

- Innovatie in landbouw, bosbouw en landelijke gebieden

- Duurzame landbouw, bosbeheer en hulpbronnenefficiëntie

- Koolstofarme economie - Armoede en sociale inclusie - Aanpassing aan klimaatverandering

- Slimme, duurzame visserij (klimaatverandering mitigatie en adaptatie)

- Innovatieve aquacultuur (ecobeheer)

- Strategieën rond vanuit de gemeenschap geleide lokale ontwikkeling (CLLD, zie p.2)

- Duurzame en inclusieve territoriale ontwikkeling van gemeenschappen die op de visserijsector zijn aangewezen

- Diversificatie van lokale economieën voor de duurzame ontwikkeling van maritieme regio's

Type van financiering

- Subsidies (medefinanciering) - Financiële instrumenten: garanties,

leningen, (quasi-)participaties en andere risicodragende mechanismen, mogelijk met technische bijstand

- Europese territoriale samenwerkingsprogramma's (zie p. 4)

- Subsidies - Financiële instrumenten:

garanties, leningen, (quasi-)participaties en andere risicodragende mechanismen, mogelijk met technische bijstand

- Indirecte financiering (bv. leningen, risico- en startkapitaalfondsen)

- Subsidies - Financiële instrumenten:

garanties, leningen, (quasi-)participaties en andere risicodragende mechanismen, mogelijk met technische bijstand

- Indirecte financiering (bv. leningen, risico- en startkapitaalfondsen)

- Subsidies - Financiële instrumenten: garanties,

leningen, (quasi-)participaties en andere risicodragende mechanismen, mogelijk met technische bijstand

- Subsidies - Financiële instrumenten:

garanties, leningen, (quasi-) participaties en andere risicodragende mechanismen, mogelijk met technische bijstand

Beheer-structuur en coördinatie

- Nationale of regionale beheersinstanties

- DG REGIO

- Nationale of regionale beheersinstanties

- DG REGIO

- Nationale of regionale beheersinstanties

- DG REGIO - DG EMPL

- Nationale of regionale beheersinstanties

- DG REGIO - DG AGRI

- Nationale of regionale beheersinstanties

- DG MARE

Meer informatie

Gids inzake regionale programma's Projectvoorbeelden Contactgegevens van Beheersinstanties Verordening Gemeenschappelijke Bepalingen

Gids inzake regionale programma's Projectvoorbeelden Technische richtlijn energierenovatie van gebouwen met cohesiefondsen Contactgegevens van Beheersinstanties Verordening Gemeenschappelijke Bepalingen

Projectvoorbeelden Lijst van begunstigden Contactgegevens Verordening Gemeenschappelijke Bepalingen

Projectvoorbeelden Nationale Ministeries voor Landbouw Verordening Gemeenschappelijke Bepalingen

Hoofdpagina van de website Contactgegevens van Beheersinstanties Lijst van contactgegevens vanaf 08/05/14 Verordening Gemeenschappelijke Bepalingen

2

Aanvragen van de Europese structuur- en investeringsfondsen (ESIF)

Vanuit de gemeenschap geleide

lokale ontwikkeling (CLLD) Geïntegreerde territoriale

investeringen (ITI) Financiële instrumenten

(vroeger JESSICA)

Alle Europese structuur- en investeringsfondsen kunnen gebruikt worden in geïntegreerde pakketten op lokaal, regionaal of nationaal niveau via het gebruik van territoriaal geïntegreerde instrumenten, zoals vanuit de gemeenschap geleide lokale ontwikkeling (CLLD) en geïntegreerde territoriale investeringen (ITI). Beide middelen kunnen gecombineerd worden met overlappende elementen, al naargelang de Operationele Programma's. Ze zorgen voor de financiering van stedelijke of andere territoriale strategieën door middel van gecombineerde strategieën van meer dan één prioriteitsas van één of meerdere Operationele Programma's (voornamelijk EFRO, ESF en CF, aangevuld door ELFPO en EFMZV).

Financiële instrumenten kunnen ook aangewend worden over alle bronnen van Europese en Structurele Fondsen en thematische prioriteiten in de programmaperiode 2014-2020 heen. Een voorbeeld van het type van financieel instrument dat ontwikkeld zou kunnen worden, is het Stedelijk Ontwikkelingsfonds (SOF). Het SOF kan in publiek-private partnerschappen en andere geïntegreerde projecten voor duurzame stedelijke ontwikkeling investeren.

Begunstigden

- Lokale actiegroepen bestaande uit publieke en private, lokale, sociaaleconomische belangenverenigingen waarin op het besluitvormingsniveau eender wie meer dan 49% van de stemrechten vertegenwoordigt.

- Lokale en regionale besturen - Regionale ontwikkelingsinstanties - Ngo's (Steden, subregionale en lokale instanties moeten minstens een substantiële verantwoordelijkheid dragen in de geïntegreerde territoriale investering).

- Overheidsinstanties (incl. lokale en regionale besturen) - Commerciële financiële instellingen - Overheidsdiensten - Deelnemers in investeringsfondsen - Vastgoedontwikkelaars - Ngo's - enz.

Deelnemende landen

Hangt af van het Operationele Programma van de Europese structuur- en investeringsfondsen

BG, HR, CY, CZ, EE, EL, HU, LV, LT, MT, PL, PT, RO, SK en SL

Hangt af van het Operationele Programma van de Europese structuur- en investeringsfondsen

Aandachts-gebieden (al naargelang de Operationele Programma's (OP))

- Capaciteitsontwikkeling, training en netwerking in verband met de strategieën rond vanuit de gemeenschap geleide lokale ontwikkeling (klimaatsverandering en de overgang naar een koolstofarme samenleving)

- Institutionele capaciteit (meerlagig bestuur,

creatie van partnerschappen met lokale actoren, monitoring- en evaluatiecapaciteit)

- Koolstofarme economie - Aanpassing aan klimaatsverandering en

risicopreventie en -beheer - Milieubescherming en hulpbronnenefficiëntie - Duurzaam vervoer

- Stadsinfrastructuur, incl. vervoer, water/afvalwater, energie, enz.

- Erfgoed- of culturele sites, voor toerisme of andere vormen van duurzaam gebruik.

- Herontwikkeling van brownfields - Kantoorruimte voor KMO's, IT- en/of O&O-sectoren - Universiteitsgebouwen, inclusief medische, biotechnologische

en andere gespecialiseerde faciliteiten alsook energie-efficiëntieverbeteringen

Gemiddelde project-grootte

Minimum van €3 miljoen voor de volledige financieringsperiode (7 jaar)

N.v.t.

Revolverende SOF's kunnen verschillen qua mechanisme en grootte, al naargelang de geografische basis en investeringsfocus.

Mede-financierings-percentage

Tussen 50 en 90%, al naargelang de Europese structuur- en investeringsfondsen en de regio.

Afhankelijk van de Europese structuur- en investeringsfondsen en regio's maar combinatie met andere lokale/regionale/nationale financieringsbronnen wordt aangemoedigd.

Medefinanciering en mede-investering (vanuit de privésector) is een vereiste om toegang te krijgen tot de EFRO-bronnen van de Operationele Programma's. Verschillende niveaus van medefinanciering op SOF-niveau of eindbegunstigdeniveau (projectniveau)

Types van financiering

Subsidies Subsidies, terugvorderbare bijstand alsook financiële instrumenten

Financieel instrument (revolverend fonds) dat voornamelijk leningen verstrekt, maar ook (quasi-)participaties en garanties.

Beheer-structuur en coördinatie

- Beheersinstanties - DG REGIO, DG AGRI, DG MARE, DG

EMPL

- Beheersinstanties - DG REGIO, DG AGRI, DG MARE, DG EMPL

- Beheersinstanties - DG REGIO, EIB en Ontwikkelingsbank van de Raad van

Europa (CEB)

Meer informatie

Richtsnoer over vanuit de gemeenschap geleide lokale ontwikkeling voor lokale actoren, Richtsnoer over vanuit de gemeenschap geleide lokale ontwikkeling in Europese structuur- en investeringsfondsen Lokale ontwikkelingsinitiatieven in landelijke gebieden

Richtsnoer inzake geïntegreerde territoriale investeringen (met voorbeelden voor het combineren van vanuit de gemeenschap geleide lokale ontwikkeling met geïntegreerde territoriale investeringen) Scenario's voor Geïntegreerde Territoriale Investeringen

EIB-webpagina over financiële instrumenten van de Europese structuur- en investeringsfondsen, Website van DG REGIO over financiële instrumenten

Financial Instruments Advisory (Fi-Compass) Fi-Compass is de belangrijkste verstrekker van de EU op het vlak van adviesverlenende diensten inzake financiële instrumenten die gebruikmaken van ESIF en microfinancieringsverstrekkers krachtens het Programma voor Werkgelegenheid en Sociale Innovatie (EaSI). De adviesverlenende diensten die door Fi-Compass geleverd worden, zijn beschikbaar ter ondersteuning van beheersinstanties, verstrekkers van EaSI-microfinancieringen en andere externe belanghebbenden, zoals financiële tussenpersonen. Fi-Compass biedt capaciteitsontwikkelingsactiviteiten aan in verband met het ontwerp, de opbouw en de implementatie van financiële instrumenten die gebruikmaken van ESIF. De geboden steun bestrijkt de hele levenscyclus van financiële instrumenten, met inbegrip van de verspreiding van regelgevingsrichtlijnen, beste praktijken en leerhulpmiddelen. Verder organiseert Fi-Compass ook nog seminaries en workshops om persoonlijke ondersteuning te kunnen bieden. Meer informatie: Website van Fi-Compass

3

Europese financieringsprogramma's

LIFE

Milieu- en klimaatactie Urban Innovative Actions

(UIA) CIVITAS Activiteitenfonds

Duurzame mobiliteit

Begunstigden - Openbare instanties - KMO's - Private niet-commerciële organisaties, ngo's

- Lokale besturen van een bevolking van minstens 50.000 inwoners of een vereniging/groepering van lokale besturen, als het totaal 50.000 bedraagt (kan grensoverschrijdend zijn, maar territoriale contiguïteit wordt ten stelligste aanbevolen).

- Lokale besturen - Organisaties zoals vervoerders, KMO's, universiteiten

en ngo's

Deelnemende landen EU-28 EU-28 EU-28, AL, MK, IS, IL, KV, ME, NO, RS, CH, TR

Aandachtsgebieden

- Milieu- & hulpbronnenefficiëntie - Natuur & biodiversiteit - Milieugovernance & informatie - Mitigatie van klimaatsverandering - Aanpassing aan klimaatsverandering - Governance & informatie op het vlak van

klimaatsverandering

De eerste uitnodigingen tot het indienen van voorstellen (eerste deadline 31/03/2016): - Integratie van migranten en vluchtelingen - Banen en vaardigheden in de lokale economie - Energietransitie - Stadsarmoede De volgende uitnodigingen zullen ook de volgende thema's omvatten: klimaatsaanpassing, circulaire economie, huisvesting, stedelijke mobiliteit, milieuvriendelijke aankopen, digitale transitie, luchtkwaliteit en op de natuur gebaseerde oplossingen.

- Duurzame stedelijke mobiliteit - Geïntegreerde planning (Duurzame stedelijke

mobiliteitsplannen) - Stedelijke goederenlogistiek - Strategieën voor vraaggestuurd beheer (bv.

toegangsbeperkingen, rekeningrijden) - Vervoerstelematica - Veiligheid en bescherming - Niet-vervuilende brandstoffen en voertuigen

Gemiddelde projectgrootte

EU-bijdrage: € 500.000 - € 1,5 miljoen; Begunstigden: 1-5 (Traditionele projecten) EU-bijdrage: € 8 miljoen - € 15 miljoen; Begunstigden: 2-10 (Geïntegreerde projecten)

Maximum van € 5 miljoen per project CIVITAS CAPITAL Activiteitenfonds (om netwerken voor kennisuitwisseling op te zeggen, genaamd ‘CIVINET’): € 6.000 (tot september 2016)

Medefinancierings-percentage

2014-2017: 60% 2017-2020: 55% Capaciteitsontwikkelingsprojecten 2014-2020: 100%

Maximum van 80%

N.v.t. voor deze uitnodiging (sinds februari 2016 bedraagt gemiddelde medefinanciering 75%), nieuwe Activiteitenfondsuitnodigingen zullen in een later stadium gelanceerd worden.

Gemiddelde projectperiode

Traditionele projecten: 1-5 jaar Geïntegreerde projecten: 6 jaar of meer

Maximum van drie jaar N.v.t.

Types van projecten

- Demonstratie en proefproject - Beste praktijk - Informatie, bewustzijn en verspreiding - Technische ondersteuning - Capaciteitsontwikkeling - Voorbereidende projecten

- 'Nieuwe innovatieve acties rond onderling samenhangende en verbonden lokale uitdagingen': testen van nieuwe stedelijke oplossingen via proefprojecten

- Participatieprocessen waarbij belanghebbende partijen zijn betrokken (academische/onderzoekslink is belangrijk)

- Workshops, studiereizen, prijzen, verspreiding en communicatie

- Personeelsuitwisseling, opleiding - Evaluatie en haalbaarheidsstudies - Systematische overdracht van maatregelen van een

stad die het voortouw heeft genomen naar een stad die het goede voorbeeld wil volgen

Type van financiering Subsidies Subsidies (medefinanciering) Subsidies

Beheerstructuur en coördinatie

- EASME, EIB & National contactpunten - DG ENV, DG CLIMA

- Permanent Secretariaat (EE Nord-Pas-de-Calais) - DG REGIO

- CIVITAS Secretariaat - DG MOVE

Meer informatie

Informatie over uitnodiging Indiening van voorstel Richtlijnen voor kandidaten 2014 Projectvoorbeelden Nationale contactpunten

Website van DG REGIO Website van UIA Uitnodigingen tot het indienen van voorstellen FAQ

Informatie over uitnodiging Projectvoorbeelden Catalogus van tot voorbeeld strekkende steden en maatregelen FAQ

4

Focus op Europese territoriale samenwerkingsprogramma's

Grensoverschrijdende samenwerking Transnationale samenwerking Interregionale programma's

INTERREG EUROPE URBACT III

Begunstigden

- Gemeentelijke instellingen en administratieve instanties

- Sociale, culturele en onderwijsinstellingen - Ngo's - Bedrijven, KMO's, onderzoekscentra,

instellingen voor hoger onderwijs en verenigingen

- Gemeentelijke instellingen en administratieve instanties

- Sociale, culturele en onderwijsinstellingen

- Ngo's - Bedrijven, KMO's en verenigingen

- Gemeentelijke instellingen en administratieve instanties

- Sociale, culturele en onderwijsinstellingen - Ngo's - Bedrijven, KMO's en verenigingen

- Lokale besturen - Lokale agentschappen (belanghebbenden van

de stad) - Ngo's

Deelnemende landen

EU-28 EU-28 EU-28, NO en CH EU-28, NO en CH

Aantal begunstigden en hun geografische spreiding

Aanpalende land- en zeegrensgebieden op NUTS-3 in twee of meer lidstaten of tussen aanpalende grensgebieden in minstens één lidstaat en een derde land (gescheiden door max. 150 km)

NUTS-3-gebieden (rekening houdend met macroregionale en zeegebiedstrategieën, waar van toepassing) van minstens twee deelnemende landen, waarvan minstens één een lidstaat is.

Minstens drie landen, waarvan minstens twee lidstaten zijn.

Minstens drie lidstaten, maar de betrokkenheid van meer dan drie is een troef.

Aandachts-gebieden

- Onderzoek & innovatie - ICT - Concurrentievermogen van KMO's - Koolstofarme economie - Aanpassing aan klimaatsverandering en risicobeheer - Milieubescherming - Hulpbronnenefficiëntie en vervoer - Institutionele capaciteit van publieke instanties en hoogwaardige arbeid

- Onderzoek & innovatie, ICT - Concurrentievermogen van KMO's - Koolstofarme economie - Aanpassing aan klimaatsverandering en

risicobeheer - Milieubescherming en

hulpbronnenefficiëntie - Vervoer

- Geïntegreerde duurzame stedelijke ontwikkeling in verband met:

- Slimme en inclusieve groei - Koolstofarme economie - Hulpbronnenefficiëntie, milieubescherming - Arbeidsmobiliteit, sociale inclusie,

armoedebestrijding - Beleidsvorming en –uitvoering - Aanpassing aan klimaatverandering

Specifieke types van projecten

Promotie van duurzame werkgelegenheid, efficiënt gebruik van natuurlijke hulpbronnen, circulaire economie, innovatie (ICT en sociaal), infrastructuur, verbanden tussen stad en platteland, arbeidsmobiliteit, gezamenlijke opleiding, ondernemerschap, sociale inclusie, gemeenschap, cultuur, strijd tegen armoede en discriminatie

- Efficiënt openbaar bestuur door ontwikkeling en coördinatie van macroregionale zeegebiedstrategieën

- Overstromingsbeheer, vervoer, communicatie, internationale bedrijfs- en stadsontwikkeling

- Verspreiding van goede praktijken en expertise in duurzame stadsontwikkeling, incl. verbanden tussen stad en platteland

- Versterkingen van het Europese territoriale samenwerkingsprogramma en de doeltreffendheid van het cohesiebeleid

- Transnationale uitwisseling - Capaciteitsontwikkeling - Kapitalisatie & verspreiding

Via de creatie van verschillende types van netwerken tussen steden over strategieën, implementaties en uitwisselingen van beste praktijken

Gemiddelde projectgrootte en periode

Afhankelijk van de grensoverschrijdende samenwerking van uw regio. Dat kunt u hier vinden.

Afhankelijk van de transnationale samenwerking van uw grondgebied. Dat kunt u hier vinden.

Afhankelijk van de interregionale samenwerking van uw regio. Dat kunt u hier vinden.

Projectgroottes van verschillende netwerktypes: tussen € 400.000 - € 750.000. Periode: tussen 6 en 24 maanden (in 2 fasen). Uitnodigingen voor 2016 zullen hier gepubliceerd worden.

Mede- financierings-percentage

Programmaspecifiek (tussen 50% en 85%) Programmaspecifiek (tussen 50% en 85%) 85% voor alle prioritaire thema's 74,52% voor de ‘technische ondersteuning’-pijler

70% voor partners in meer ontwikkelde regio's 85% voor partners uit minder ontwikkelde regio's (50% voor NO en CH partners)

Type van financiering

Subsidies (medefinanciering) Subsidies (medefinanciering) Subsidies (medefinanciering) Subsidies (medefinanciering)

Beheer-structuur en coördinatie

- Beheersinstantie or een Europese groepering voor territoriale coördinatie (EGTC)

- DG REGIO

- Beheersinstantie or een Europese groepering voor territoriale coördinatie (EGTC)

- DG REGIO

- Beheersinstantie (Conseil Régional Nord-Pas-de-Calais) en Interreg Europe gezamenlijk secretariaat

- DG REGIO

- URBACT Secretariaat - DG REGIO

Meer informatie

Programmawebsite Projectvoorbeelden Contactgegevens van beheersinstanties

Lijst van programma's Projectvoorbeelden Contactgegevens van beheersinstanties

Projectvoorbeelden, Programmawebsite Contactgegevens van beheersinstanties

Informatie over uitnodiging, FAQ en Contactgegevens Nationale infodagen Projectvoorbeelden

5

Focus op Horizon 2020 (2016-2017 Werkprogramma Onderzoek en Innovatie)

Veilige, schone en efficiënte energie Slim, groen en geïntegreerd vervoer Sectoroverschrijdende activiteiten

Energie-efficiëntie Concurrerende koolstofarme

energie Mobiliteit voor groei Slimme en duurzame steden

Uitnodigingen tot het indienen van voorstellen voor lokale besturen

EE02, EE06, EE09, EE10, EE11, EE15, EE18, EE23, EE24, EE25

LCE21 MG4.4, MG4.5, MG5.3, MG6.1, MG6.2, MG6.3 SCC1, SCC2, SCC3

Types van projecten

EE02, EE06, EE09, EE11, EE15, EE18, EE23, EE24, EE25: Coördinatie- & ondersteuningsacties EE19: Overheidsopdrachten met betrekking tot innovatieve oplossingen

Coördinatie- & ondersteuningsactie

Onderzoek & innovatieacties: MG4.5,MG6.1 Coördinatie- & ondersteuningsacties: MG4.4, MG5.3, MG6.3 Innovatieactie: MG6.2

SCC1, SCC2: Innovatieactie: SCC3: Onderzoeks- en innovatieactie

Deelnemende landen

EU-28 en haar landen en gebieden overzee Lijst van geassocieerde landen Lijst van andere derde landen

EU-28 en haar landen en gebieden overzee Lijst van geassocieerde landen Lijst van andere derde landen

EU-28 en haar landen en gebieden overzee Lijst van geassocieerde landen Lijst van andere derde landen

EU-28 en haar landen en gebieden overzee Lijst van geassocieerde landen Lijst van andere derde landen

Aantal begunstigden en hun geografische spreiding

EE02, EE06, EE09, EE11, EE15, EE18, EE19 EE23, EE24, EE25: Minstens drie juridische entiteiten, elk gelegen in een ander land EE22: Minstens één juridische entiteit

Minstens één juridische entiteit gevestigd in een lidstaat van de EU of een met Horizon 2020 geassocieerd land

MG4.5, MG6.1, MG6.2: Minstens drie juridische entiteiten, elk gelegen in een ander land MG4.4, 5.3, 6.3: Minstens één juridische entiteit gevestigd in een lidstaat van de EU of een met Horizon 2020 geassocieerd land

Minstens drie juridische entiteiten, elk gelegen in een ander land

Aandachts-gebieden

- Verwarming en koeling (EE02) - Klanten voor duurzame energie laten opteren (EE06, EE09) - Gebouwen (EE10, EE11) - Industrie, diensten en producten (EE15, EE18, EE19) - Innovatieve financiering voor energie-efficiëntie-investeringen (EE22, EE23, EE25)

- Marktacceptatie van hernieuwbare-energietechnologieën (LCE21)

- Stedelijke mobiliteit (MG4.4, 4.5) en Civitas - Logistiek (MG5.3) - Intelligente vervoerssystemen (MG6.1, 6.2, 6.3) - Aanpassing aan klimaatverandering

- Slimme steden en gemeenschappen (SCC1) - Duurzame steden door op natuur gebaseerde oplossingen (SCC2, SCC3) - Aanpassing aan klimaatverandering

Aanbevolen projectgrootte

EE02, EE06, EE09, EE11, EE15, EE18, EE19, EE23, EE25: € 1-2 miljoen EE10: € 3-4 miljoen EE22: € 0,5-1,5 miljoen EE24: € 1-1,5 miljoen

€ 1-3 miljoen

MG4.4: € 0,6-1 miljoen MG5.3, MG6.3: € 1-2 miljoen MG4.5: € 2-4 miljoen MG6.1: € 3-3,5 miljoen MG6.2: € 11-13 miljoen

SC1: € 12-18 miljoen SC2: € 10 miljoen minimum SC3: a. € 7,5 miljoen

Medefinancierings-percentage

Onderzoeks- & innovatieacties: 100% Innovatieacties: 70% (behalve voor juridische entiteiten zonder winstoogmerk, waarvoor er een percentage van 100% geldt) Coördinatie- & ondersteuningsacties: 100% in de meeste gevallen (EE19 heeft een medefinancieringspercentage van 35%)

Onderzoeks- & innovatieacties: 100% Innovatieacties: 70% (behalve voor juridische entiteiten zonder winstoogmerk, waarvoor er een percentage van 100% geldt) Coördinatie- & ondersteuningsacties: 100%

Onderzoeks- & innovatieacties: 100% Innovatieacties: 70% (behalve voor juridische entiteiten zonder winstoogmerk, waarvoor er een percentage van 100% geldt) Coördinatie- & ondersteuningsacties: 100%

Onderzoeks- & innovatieacties: 100% Innovatieacties: 70% (behalve voor juridische entiteiten zonder winstoogmerk, waarvoor er een percentage van 100% geldt)

Meer informatie

Informatie over uitnodigingen, Online handleiding Werkprogramma Veilige, schone en efficiënte energie Algemene bijlagen (criteria om in aanmerking te komen) EASME

Informatie over uitnodigingen, Online handleiding Werkprogramma Veilige, schone en efficiënte energie Algemene bijlagen (criteria om in aanmerking te komen) INEA

Informatie over uitnodigingen, Online handleiding Werkprogramma Slim, groen en geïntegreerd vervoer Algemene bijlagen (criteria om in aanmerking te komen) INEA

Informatie over uitnodigingen, Online handleiding Werkprogramma Sectoroverschrijdende activiteiten Algemene bijlagen (criteria om in aanmerking te komen) INEA

6

Europese steunfaciliteiten voor projectontwikkeling

ELENA EIB ELENA-KfW Horizon 2020

Call EE22 - PDA JASPERS

Begunstigden - Lokale en regionale besturen of andere overheidsinstanties en een groepering van dergelijke instanties (juridische entiteit met een openbare dienstverleningsopdracht, gecontroleerd door een overheidsinstelling en voor meer dan 50% gefinancierd uit openbare bronnen)

- Lokale en regionale besturen of andere overheidsinstanties en een groepering van dergelijke instanties (zie ELENA EIB)

- Lokale/regionale besturen - Overheidsinstanties - Publiek/private

infrastructuuroperator - ESCO's en KMO's

- Lokale, regionale en nationale instanties of andere entiteiten met een publiek belang

Deelnemende landen EU-28 en haar landen en gebieden overzee Lijst van geassocieerde landen Lijst van andere derde landen

Deelnemende financiële tussenpersonen, gericht op kleinere, lokale investeringen: FR, IT, AT, PL en DK (er zijn geen nieuwe contracten gepland)

EU-28 en haar landen en gebieden overzee Lijst van geassocieerde landen Lijst van andere derde landen

EU- en IPA-landen: BG, HR, CY, CZ, EE, EL, HU, LV, LT, MT, PL, RO, FR, IT, SK, SI, FR, GR, IT, ME (Montenegro), Voormalige Joegoslavische Republiek Macedonië en Servische Republiek (Servië). Mogelijk eender welk andere lidstaat of eender welk ander IPA-land op vraag van de lidstaat, al naargelang de beschikbaarheid van de hulpbronnen en met het akkoord van het Stuurcomité van JASPERS

Aandachts-gebieden - Energie-efficiëntie in gebouwen of straatverlichting, geïntegreerde hernieuwbare-energiebronnen in gebouwen (bv. PV, zonnecollectoren en biomassa) Duurzame plaatselijke systemen voor verwarming/koeling, WKK en hernieuwbare energiebronnen Energie-efficiëntie en geïntegreerde hernieuwbare energiebronnen in stadsvervoer, duurzame vrachtlogistiek (tot 31 december 2016)

- Slimme netten, ICT-infrastructuur voor EE en intermodale vervoersfaciliteiten

- Energie-efficiëntie in publieke/private gebouwen en straatverlichting

- Geïntegreerde hernieuwbare energiebronnen (HEB)

- Energie-efficiëntie en geïntegreerde HEB in stadsvervoer inclusief duurzame vrachtlogistiek in stedelijke gebieden

- Lokale infrastructuur voor energie-efficiëntie

- Gemeentelijke 'waste-to-energy'-projecten

- Publieke/private gebouwbestanden - Openbare verlichting,

stadsverwarmings- en -koelingsnetwerken

- Stedelijk vervoer (voertuigparken, virtuele mobiliteit, modale verandering) in stedelijke/voorstedelijke agglomeraties

- Energie-efficiëntie in industrieën en diensten

- Investeringen in hernieuwbare energiebronnen komen in aanmerking in combinatie met EE-winsten.

- Infrastructuur: weg-, spoor-, lucht- en zeevervoer

- Water en afvalwater - Afvalbeheer - Energieprojecten, incl. energie-efficiëntie

in gebouwen, stadsverwarming, productie van hernieuwbare energiebronnen, WKK

- Stadsvervoer (ook via de projecten in het kader van de 'Financieringsfaciliteit voor Europese verbindingen' voor 8 lidstaten die een aanvraag indienden (BG, HR, EL, HU, MT, RO, SK, SI)).

Gemiddelde investerings-grootte per project

> € 30 miljoen < € 50 miljoen € 7,5 miljoen - € 50 miljoen > € 50 miljoen, uitgezonderd vervoer: > € 75 miljoen

Medefinancierings-percentage Technische ondersteuning

Tot 90% van in aanmerking komende kosten Tot 90% van in aanmerking komende kosten

Tot 100% van in aanmerking komende kosten

Tot 100% van in aanmerking komende ondersteuning (overzicht)

Hefboomfactor 1:20 1:20 1:15 N.v.t.

Beheerstructuur en coördinatie

- EIB - DG ENERGY / DG ECFIN

- KfW Banking Group - DG ENERGY / DG ECFIN

- EASME - DG ENERGY

- EIB - EBRO - DG Regional en Urban unit.

Meer informatie Webpagina, inclusief de Lijst van gefinancierde projecten, en aanvraagformulier, FAQ Contact

Webpagina Contact Eindbegunstigden dienen aanvraag voor ELENA in via financiële partnerbemiddelaars.

Informatie over uitnodiging Handleiding

Website Openbare instanties nemen best contact op met de beheersinstanties. Die staan in contact met de Regionale kantoren van JASPERS. Een andere optie is dat de openbare instanties rechtstreeks contact opnemen met de verschillende kantoren.

Europese Investeringsadviesh

ub (EIAH)

De EIAH is één van de onderdelen van het Investeringsplan voor Europa. De Hub heeft tot doel om de steun aan projectontwikkeling en -voorbereiding doorheen de Unie te versterken. Daartoe bouwt de Hub voort op de expertise van de Europese Commissie, de EIB-groep, nationale promotionele instellingen en beheersinstanties van lidstaten. De Hub bestaat uit drie complementaire componenten: - één enkel toegangspunt

tot een brede waaier aan adviesverlenende en technische steunprogramma's en initiatieven voor openbare en private begunstigden, geleverd door financiële experts;

- een samenwerkingsplatform om de verzamelde expertise aan te wenden, uit te wisselen en te verspreiden onder de partnerinstellingen van de EIAH alsook daarbuiten;

- een instrument om nieuwe behoeften te evalueren en te vervullen door de bestaande adviesverlenende diensten te versterken of uit te breiden of door nieuwe diensten te creëren, naarmate de behoefte ernaar ontstaat.

Meer informatie: www.eib.org/eiah

Contactgegevens voor het indienen van een project: eiah@eib.org

7

Instrumenten van financiële instellingen

Europees Fonds voor

Strategische Investeringen

(EFSI)

Gemeentelijke kaderleningen van de

EIB

'Debt for Energy Efficiency'-projecten ('DEEP GREEN'-initiatief)

PF4EE-instrument

Natural Capital Financing Facility (NCFF)

EEEF

Begunstigden - Publieke sector - Entiteiten van eender welk formaat,

inclusief openbare nutsbedrijven, instrumenten voor speciale doeleinden of projectondernemingen, KMO's (tot 250 werknemers), midcap-ondernemingen (tot 3.000 werknemers)

- Nationale stimuleringsbanken of andere bemiddelende banken

- Fondsen en om het even welke andere vorm van collectieve beleggingsregeling, investeringsplatformen*

- Lokale/regionale besturen > 75.000 inwoners

- Pijler 1 Lokale/regionale besturen en overheidsinstanties

- Pijler 2 Banken (particuliere financiering voor energie-efficiëntie, PF4EE)

- Pijler 3 ESCO's - Pijler 4 Openbare nutsvoorzieningen

- Lokale en regionale besturen - Landeigenaars en ondernemingen - Ngo's - Financiële bemiddelaars (info)

- Lokale/regionale besturen - Publieke en private entiteiten die

namens hen handelen (d.w.z. openbare nutsbedrijven, openbaarvervoermaatschappijen, sociale woningmaatschappijen

Deelnemende landen

EU-28 +AL, IS, IL, FYROM, ME, RS , TR, NO, CH, KS

EU-28 & andere landen (bv. TR, ME, UA)

Op dit moment is alleen PF4EE operationeel en alleen in ES, CZ en FR

EU-28 EU-28

Aandachts-gebieden

- (Digitale) infrastructuurontwikkeling in transport & energie

- Hernieuwbare energie - Energie-efficiëntie en energie-

interconnecties - Risicofinanciering voor KMO's en

midcap-ondernemingen - Onderwijs - Gezondheid - Milieu en natuurlijke rijkdommen

- Stadswegen en openbaar vervoer

- Water en riolering - Vaste afvalstoffen - Onderwijs - Gezondheidsfaciliteiten - Sociale huisvesting - Openbare gebouwen - Energie (bv.

energiebesparing in openbare gebouwen)

- Cultuur- en sportfaciliteiten

- Aanpassing aan klimaatverandering

- Publieke/private gebouwbestanden - Openbare verlichting

Stadsverwarmings- en -koelingsnetwerken

- Stedelijk vervoer (voertuigparken, virtuele mobiliteit, modale verandering) in stedelijke/voorstedelijke agglomeraties

- Energie-efficiëntie (Investeringen in hernieuwbare energiebronnen komen in aanmerking in combinatie met EE-winsten)

- Natuur en biodiversiteit (land, bodem, water, afval, bosbouw, landbouw)

- Aanpassing aan klimaatsverandering

- Energie-efficiëntie - Hernieuwbare energie - Milieuvriendelijk stadsvervoer (alle projecten moeten een gemeentelijk engagement bevatten, zoals in het Burgemeestersconvenant

Gemiddelde investerings-grootte per project

Geen beperking op in aanmerking komende projectgrootte

< € 50 miljoen In PF4EE (tussen lokale bank en bv. lokaal bestuur): < € 5 miljoen

€ 5-15 miljoen en max. € 1 miljoen voor technische ondersteuning/capaciteitsontwikkeling

Tussen € 5-25 miljoen (kleinere projectgrootte is mogelijk; wordt geval per geval bekeken)

Financierings-instrument

Een garantie van € 16 miljard zou de eerste verliezen van risicovollere projecten moeten dekken en een bijkomende toewijzing van € 5 miljard aan EIB-kapitaal zou voor mede-investeringskapitaal moeten zorgen.

Lening voor een investeringsprogramma (3-5 jaar), niet volledig klaar op het moment van ondertekening

PF4EE ondersteunt lokale financiële bemiddelaars via goedkope leningen op lange termijn, kredietrisicobescherming en verbeterde leningsexpertise voor EE.

Schuld, participatie, intermediaire en rechtstreekse financiering

Leningen, waarborgen (onderpandstructuur) en aandelenvermogen

Beheerstructuur en coördinatie

- Bestaande EIB-groepsstructuren - EIB - EIB - DG CLIMA

- EIB - DG CLIMA

- EC - EIB - Cassa Depositi e Prestiti - Deutsche Bank

Meer informatie

Webpagina Goedgekeurde EFSI-projecten Aanvraagformulier (via normale EIB-leningsprocedures) Q&A

Webpagina om een lening aan te vragen Contact

Aanvraag voor lokale financiële bemiddelaars Contact PF4EE, webpagina PF4EE, Presentatie, Factsheet PF4EE

Infoblad, Aanvraag (normaal EIB-proces) EIB webpagina, LIFE webpagina, Contact, contactgegevens Nationale Contactpunten (Life)

Website, FAQ Ontvankelijkheidscontrole

* Investeringsplatformen kunnen - waar gepast - mede-investeerders, overheidsinstanties, experts, onderwijs-, opleidings- en onderzoeksinstellingen, de relevante sociale partners en vertegenwoordigers van het maatschappelijk middenveld alsook andere relevante actoren op Unie-, nationaal en regionaal niveau samenbrengen.

8

Alternatieve financieringsregelingen

Regeling Beschrijving Voorbeelden Nuttige links

Energieprestatiecontract (EPC)

Een EPC is een contractuele regeling tussen een begunstigde en een leverancier van energiediensten (ESCO) over energie-efficiëntieverbeteringen of installaties van hernieuwbare energiebronnen. Een ESCO implementeert normaal gezien de maatregelen, levert de knowhow en staat in voor de monitoring gedurende de hele looptijd van het contract. In wezen zal de leverancier van energiediensten zijn betaling alleen krijgen, als het project de verwachte energiebesparing/-productie oplevert.

Cambridgeshire MLEI (CITYnvest casestudie), MLEI Accelerate-project (Provincie Huelva, Andalusië) Straatverlichting in de provincie Teramo (IT) Klimaatfonds ESCO-model provincie Limburg (casestudie) RE:FIT Londen REDIBA (Barcelona-ES), casestudie Energie-efficiëntie in de provincie Milaan (ELENA)

Info EPC Buildup-portaal ManagEnergy CITYnvest vergelijkingsrapport van 24 casestudies (toepassing van elementen van verschillende regelingen)

Zachte leningen, leningwaarborgen en portefeuillegaranties

- Zachte leningen (onder de marktrente en met langere terugbetalingstermijnen) en leningwaarborgen (buffer tegen eerste verliezen bij niet-betaling) zijn mechanismen waarbij overheidsgelden investeringen in EPC's vergemakkelijken/stimuleren.

- Portefeuillegaranties voor ESCO's verkleinen het risico op laattijdige betalingen en verminderen dus de algemene financieringskosten (stevige bescherming inzake latere betalingen).

EERSF (Bulgaars fonds voor energie-efficiëntie en hernieuwbare energiebronnen, casestudie) OSER Rhône-Alpes (casestudie) Jessica Holding Fund in Litouwen KredEx Financial Service in Estland (casestudie)

Innovatieve energie-efficiëntiefinanciering in Bulgarije Financiële instrumenten die gebruikmaken van Europese structuur- en investeringsfondsen (PPT op Kredex en voorbeeld van Litouwen)

Revolverende fondsen

Een revolverend fonds is een geldbron waaruit wederkerende kredieten worden verstrekt voor tal van projecten rond duurzame energie. Revolverende fondsen kunnen leningen verstrekken aan projecten die geen toegang hebben tot andere types van leningen van financiële instellingen of kunnen leningen verstrekken tegen een lagere rente dan de marktrente (zachte leningen). Dit geldt als een voorbeeld van financiële instrumenten die gebruikmaken van Europese structuur- en investeringsfondsen.

FRED- & ED-fondsen van Den Haag Het London Green Fund

Meer informatie over en voorbeelden van revolverende fondsen

Coöperaties, op de burger gebaseerde financieringsvormen en crowdfundingplatformen

Een crowdfundingplatform bundelt middelen van diverse actoren, waarbij meestal gebruikgemaakt wordt van een online platform. Dat kan gebeuren in combinatie met energiecoöperaties, d.w.z. businessmodellen die gebaseerd zijn op gedeelde eigendom en democratische besluitvormingsprocedures.

Brixton Energy Cooperative, Climate Community Saerbeck (casestudie), Oxfutures Community Revolving Fund (casestudie), Solar Schools, Abundance Generation, Solar Mosaic (VS), GreenCrowding, BetterVest (DE)

Europese federatie voor coöperaties die actief zijn rond hernieuwbare energie (REScoop.eu) Europees crowdfundingplatform (Citizenergy) ManagEnergy-artikel

Financiering via de energierekening

Energieleveranciers innen de terugbetaling van een lening via energiefacturen. Het maakt gebruik van de relatie die er bestaat tussen een nutsbedrijf en haar klant om de toegang tot financiering voor duurzame energie-investeringen te vergemakkelijken.

UK Green Deal (leningsfaciliteit met een looptijd tot 25 jaar, die terugbetaald kan worden via een bijkomend bedrag dat op de energiefactuur aangerekend wordt. Het is een standaardisering van maatregelen en leningscontracten die door verschillende lokale besturen in het Verenigd Koninkrijk opgezet werden in samenwerking met private leveringspartners.)

Voorbeeld in het Verenigd Koninkrijk:

Groene gemeenteobligaties

Een lokale overheid (of haar instellingen) kan groene obligaties uitgeven om haar projecten rond duurzame energie te financieren. Een groene obligatie kan in dat kader als een normale obligatie werken, d.w.z. een schuld die terugbetaald zal worden in functie van de karakteristieken van de obligatie in kwestie, met interest. Dergelijke instrumenten kunnen aantrekkelijk gemaakt worden via belastingvrijstellingen.

Groene obligaties van Göteborg (SE) Gemeenteobligaties van Varna (BG) Birmingham (UK) Municipal Bonds Agency

Meer informatie Economist-artikel

Secretariaat van het Burgemeestersconvenant

Gepubliceerd in maart 2016

www.eumayors.eu | Helpdesk: info@eumayors.eu

Burgemeestersconvenant

voor Klimaat en Energie