Provinciaal RUP Golfterrein Vlierzele · De stortplaats Deponie Vlierzele ï is volledig in...

Opdrachtgever: Provinciebestuur Oost-Vlaanderen

In samenwerking met Studiebureau BVP

Dendermondsesteenweg 563

9070 Destelbergen

Ontwerp voor voorlopige vaststelling

29/03/2017

Provinciaal RUP Golfterrein Vlierzele Toelichtingsnota - Stedenbouwkundige

voorschriften

Provinciaal RUP Golfterrein Vlierzele - 29/03/2017

Voorlopig vastgesteld door de provincieraad in zitting van De Griffier De voorzitter Albert De Smet Greet De Troyer De deputatie van de provincie Oost-Vlaanderen verklaart dat het RUP voor eenieder ter inzage heeft gelegen van De Griffier De voorzitter Albert De Smet Greet De Troyer Definitief vastgesteld door de provincieraad in zitting van De griffier De voorzitter Albert De Smet Greet De Troyer De ontwerper- ruimtelijk planner Patrick Maes


TOELICHTINGSNOTA


3

Inhoudstafel

1. INLEIDING 5

Aanleiding tot opmaak van het RUP 5 Situering 5 Overlegstructuur en procesverloop 6

3. ANALYSE VAN DE BESTAANDE TOESTAND 8

Bestaande feitelijke situatie 8 Bestaande juridische situatie 9

4. PLANNINGSCONTEXT 11

Op gemeentelijk niveau 11 Gemeentelijk ruimtelijk structuurplan Sint-Lievens-Houtem 11 Gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan ‘nabestemming deponie Vlierzele’ 11 Op Vlaams niveau 13 Ruimtelijk structuurplan Vlaanderen (1997) 13 Ontwikkelingsmogelijkheden voor golfterreinen 13 Afbakening buitengebied regio Schelde - Dender 14 Gewestelijk RUP Landbouwgebieden en beekvalleien rondom Sint-Lievens-Houtem en het Kottembos 15 Op provinciaal niveau 15 Provinciaal ruimtelijk structuurplan Oost-Vlaanderen 15 Provinciaal RUP windturbines E40 16 Delfstoffenplanning 17

5. MOTIVATIE NIEUWE BESTEMMING ALS GOLFTERREIN 18

Golf in Vlaanderen en Oost-Vlaanderen 18 Bepaling van de behoefte aan een 9-holes parcours op deze locatie 19 Nabestemming landbouw achterhaald 21

6. DOELSTELLING PLAN 22

7. OVERZICHT CONCLUSIES PLAN-MER 24

Algemeen 24 Vertaling van de milderende maatregelen in het RUP 26

8. RUIMTEBALANS –PLANBATEN – PLANSCHADE 29

Ruimtebalans 29 Planbaten 29 Planschade 29

9. OPGAVE VAN DE VOORSCHRIFTEN DIE STRIJDIG ZIJN MET HET RUP EN DIE OPGEHEVEN WORDEN 30

STEDENBOUWKUNDIGE VOORSCHRIFTEN 31

Figuren Figuur 1 : Situering plangebied (macroschaal) 5 Figuur 2 : Situering plangebied (mesoschaal) 6 Figuur 3 : Situering plangebied (microschaal) 6 Figuur 4 : Gewestplan 10 Figuur 5 : Gewenste structuur deelruimte Vlierzele - Zonnegem 12 Figuur 6 : detail overzichtskaart uitvoeringsprogramma buitengebied regio Schelde-Dender 14 Figuur 7 : Contouren voorontwerp provinciaal RUP windturbines E40 16


4

Figuur 8 : aantal leden in golfclubs in Vlaanderen 18 Figuur 9 : Potentieelgebied golfinfrastructuur 19 Figuur 10 : Masterplan golfterrein Vlierzele 23

Tabellen

Tabel 1: Overzicht fasering stortplaats 8 Tabel 2: Aantal Vlaamse golfspelers per provincie, toestand 31/12/2015 18 Tabel 3: Behoefte aan bijkomende golfinfrastructuren naar hypothese 80% jaarbezetting 21 Tabel 4: Doorvertaling van de milderende maatregelen in het RUP 27 Tabel 5: Doorvertaling van de aanbevelingen in het RUP 28


5

1. Inleiding

Aanleiding tot opmaak van het RUP Het provinciaal ruimtelijk uitvoeringsplan ‘Golfterrein Vlierzele’ beoogt een nieuwe nabestemming door te voeren voor het ontginningsgebied (stortgebied) nabij de dorpskern van Vlierzele, een deelgemeente van Sint-Lievens-Houtem. De huidige nabestemming is landbouw, maar dit wordt niet meer realistisch geacht door de afdekfolie die door de klassieke landbouw (gebouwen, beplanting) kan beschadigd worden. Het terrein is groot genoeg voor een 9-holes golfterrein, en aangezien het ruimtelijk structuurplan Vlaanderen de bevoegdheid voor een 9-holes golfterrein heeft toegewezen aan de provincie, wordt hiervoor een provinciaal RUP opgemaakt. Op 24 oktober 2013 heeft de deputatie van Oost-Vlaanderen de opmaak van dit provinciaal RUP toegewezen aan Patrick Maes, zelfstandig consultant mobiliteit en ruimtelijke planning, in samenwerking met studiebureau BVP. Oorspronkelijk was het plangebied beperkt tot het ILVA-stort, maar uit het planningsproces is enerzijds gebleken dat de oppervlakte hiervan te klein was voor een volwaardig 9-holes golfterrein met golfschool, en anderzijds is het planologisch aangewezen om het gehele ontginningsgebied volgens het gewestplan op te nemen binnen het provinciaal RUP en er een gepaste nieuwe bestemming aan te geven, zodat geen bestemmingsrestjes ontginningsgebied meer zouden overblijven.

Situering Onderstaande figuur geeft de ligging van het plangebied weer. Het terrein is gelegen langsheen de E40 tussen de open afritten Wetteren en Erpe-Mere en is ca. 47 ha groot. Ten oosten van de stortplaats is de lintbebouwing van het gehucht Uilenbroek gesitueerd, een uitloper van de kern van Vlierzele.

Figuur 1 : Situering plangebied (macroschaal) Bron : NGI, topoviewer


6

Figuur 2 : Situering plangebied (mesoschaal) Bron : NGI, topoviewer

Figuur 3 : Situering plangebied (microschaal) Bron : AGIV

Overlegstructuur en procesverloop Het is belangrijk om bij de opmaak van een RUP overleg te hebben met de relevante actoren in en rondom het plangebied. Zodoende kunnen hun vragen en noden reeds van bij de start van het


7

planproces worden meegenomen. Op die wijze kan getoetst worden in hoeverre een consensus bestaat en het document inhoudelijk al dan niet gesteund wordt en de voorstellen haalbaar zijn. De volgende overlegstructuur heeft het planningsproces begeleid:

• Projectgroep, bestaande uit o Gemeentebestuur Sint-Lievens-Houtem o Intercommunale ILVA o Vlaamse Vereniging voor Golf (VVG) o Ruimte Vlaanderen o Duurzame landbouwontwikkeling o ALBON o Sport Vlaanderen (voorheen Bloso) o OVAM

• Stuurgroep, bestaande uit alle betrokken partijen (die ook officieel in het kader van de plenaire vergadering advies moeten verlenen)

Een eerste stap in het planningsproces was de opmaak van een beleidsondersteunende visienota, aangezien dit RUP niet rechtstreeks volgt uit het provinciaal ruimtelijk structuurplan. Deze visienota werd besproken door de projectgroep op 11 december 2013. Op dit overleg werd besloten tot opmaak van een inrichtingsplan voor de site. Dit inrichtingsplan (masterplan) werd opgemaakt door Piet Vandenbussche. Op 19 november 2014 werden dan visienota en masterplan besproken door de stuurgroep. Er volgde hierna nog een apart overleg met OVAM op 9 februari 2015 in functie van mogelijke alternatieve nabestemmingen voor het ontginningsgebied. Beide documenten zorgden voor de nodige input voor de opmaak van het plan-MER, gezien een RUP voor een golfterrein plan-MER-plichtig is. Gelijktijdig met de start van de opmaak van het plan-MER werd op 27 april 2015 een inspraakmoment onder de vorm van een infotentoonstelling gehouden met de (buurt)bewoners en gebruikers van de zone. Op 6 juli 2016 werd de bespreking van het ontwerp-MER gehouden, waarna gestart werd met de opmaak van het eigenlijke RUP. Het plan-MER werd op 3 oktober 2016 door de dienst MER goedgekeurd. Een eerste voorontwerp van RUP werd toegelicht op de stuurgroep van 11 oktober 2016. Gezien de zone voor golf de grens van 40 ha overschrijdt (zie verder bij de ruimtebalans) moest een delegatiebevoegdheid worden gevraagd aan de Vlaamse minister bevoegd voor ruimtelijke ordening. Deze delegatie van planningsbevoegdheid werd door de minister goedgekeurd op 7 november 2016. Ook de gemeente Sint-Lievens-Houtem gaf op 6 oktober 2016 delegatie van planningsbevoegdheid aan de provincie voor de resterende delen van het ontginningsgebied die geen nabestemming golf krijgen. De plenaire vergadering ging door op 23 februari 2017.


8

3. Analyse van de bestaande toestand

Bestaande feitelijke situatie Zie kaart bestaande feitelijke toestand Het plangebied bestaat enerzijds uit de zogenaamde stortplaats ’Deponie Vlierzele’ in het noorden, de voormalige stortplaats van ‘De Letter’ in het zuiden en verschillende kleinere private percelen tussen deze twee voormalige stortplaatsen en het woonlint langsheen de Sint-Fledericusstraat. De stortplaats ‘Deponie Vlierzele’ is volledig in eigendom van de intercommunale ILVA en werd sinds 1967 uitgebaat als zandontginning. Door de jaren heen is het terrein telkens in fasen ontgonnen en vervolgens ingericht als stortplaats, te beginnen bij fases A en B en eindigend bij fase VI. Een overzicht van de verschillende fases is te zien op de figuur hiernaast. (bron http://www.ilva.be/afvalverwerking/vlierzele/) Aanvankelijk (begin jaren ’80) werd hier alle huishoudelijk afval dat werd opgehaald in de steden en gemeenten die toentertijd waren aangesloten bij de ‘Intercommunale Land van Aalst’, gestort. Gaandeweg evolueerde de stortplaats mee met verschillende trends en wetgeving. Zo werd in 2004 de laatste ton huishoudelijk afval gestort. Daarna werd nagenoeg enkel nog bedrijfsafval verwerkt. Het overgrote deel is echter al volgestort en afgedekt. Op het afgedekte stort is ook een stortgasinstallatie aanwezig en een waterzuiveringsinstallatie.

Fase oppervlakte capaciteit status A 3,81 ha 295.000 ton Afgewerkt sinds 1993 B 2,87 ha 231.500 ton Afgewerkt sinds 1993 I 4,58 ha 498.300 ton Afgewerkt sinds 2001 II 4,74 ha 567.126 ton Afgewerkt sinds 2001 III 3,77 ha 646.547 ton Afgewerkt sinds eind 2005

IVa 2,70 ha 335.322 ton Afgewerkt sinds medio 2008 IVb 1,98 ha 320.000 m³ Afgewerkt sinds november 2015 V 1,93 ha 290.000 m³ Afgewerkt sinds november 2015 VI 2,25 ha 410.000 m³ Huidige exploitatie, opvulling met niet-

verontreinigde grond Totaal 28,63 ha

Tabel 1: Overzicht fasering stortplaats Bron Ilva

Fase V is sinds 10/06/2008 in gebruik als stortplaats en is eind 2015 opgevuld, afgedekt en afgewerkt. Het opvullen van fase V verliep veel trager dan voorzien. Dit is onder andere het gevolg van de sterk verminderde afwijkingen op het stortverbod die worden toegestaan door OVAM. Fase VI is vandaag volledig ontzand en zal enkel worden opgevuld met (niet-toxische) grond (milieuvergunning tot 2018). Daarna begint de nazorgperiode van 30 jaar, waarbij gaswinning en waterzuivering zal blijven zolang het nodig is.

http://www.ilva.be/afvalverwerking/vlierzele/


9

Sinds juni 2015 werd de buurtweg nr. 7, die aansluit op het kruispunt van de Sint-Fledericusstraat en Uilebroek, verhard en verlengd parallel aan de E40 (op het domein van AWV) tot aan de deponie. Hierdoor is fase VI thans bereikbaar via deze tijdelijke dienstweg. Tot en met fase III bedraagt de afdekkingslaag 1 meter, bovenop een ondoordringbare folie. In deze meter liggen ook de leidingen voor gas en percolaat. Voor fase IV en V is de afdekkingslaag 1,5 meter dik. Voor fase VI dient geen folie te worden voorzien. De afgewerkte delen worden thans gebruikt als weiland bij een veehouderij (schapenteelt). Ten zuiden van de stortplaats ‘Deponie Vlierzele’ bevindt zich de voormalige stortplaats van ‘De Letter’. Tussen 1967 en 1977 werd hier een zandontginning uitgebaat. Daarna verkreeg de firma De Letter de toestemming voor het exploiteren van een stort voor niet-toxisch afval. De activiteiten op deze site werden in 1987 stopgezet. Deze stortplaats werd echter niet ingekapseld of afgedekt. Deze stortplaats is intussen begroeid met struiken/of boomopslag. Recentelijk heeft OVAM testen uitgevoerd op het terrein1, waardoor begroeiing op enkele plaatsen is verwijderd, o.a. ook i.f.v. mogelijke Enhanced Landfill Mining. Uit dit onderzoek blijkt dat het volledige stortlichaam als verontreinigd kan worden beschouwd. Momenteel is een saneringsplan in opmaak (OVAM december 2015). Beide stortplaatsen worden van elkaar gescheiden door een onverharde weg, die een verbinding vormt tussen de weg Bussegem in het westen en Sint-Fledericusstraat in het noordoosten. Het gehele plangebied wordt begrensd door wegen: in het noorden de E40; in het westen een lokale weg met losse verharding; in het zuidwesten en zuiden door de weg Bussegem; en in het zuidoosten en oosten door het woonlint langs de Sint-Fledericusstraat, waarbij de achtertuinen gescheiden worden van het plangebied door een smalle betonweg. Recht tegenover de hoofdingang van de deponie, in het zuidwesten langs de weg Bussegem, bevindt zich het ILVA-containerpark van Sint-Lievens-Houtem. De strook in private eigendom tussen de deponie Vlierzele, de site van De Letter en de Sint-Fledericusstraat omvat verschillende kleine percelen die op vandaag in gebruik zijn als akker- of weiland en tuin, maar planologisch gezien is hier nog het ontginningsgebied geldig. De meeste van deze percelen werden echter in de jaren vijftig van vorige eeuw ontzand in functie van de aanleg van de E40 en daarna opgevuld met minderwaardige grond. Planologisch blijft slechts een oppervlakte van 1,6 ha over, dat mogelijk nog kan worden ontgonnen, goed voor 184.000 à 208.000 m³ zand. De ontsluiting van het plangebied is, ondanks haar ligging langsheen de E40, niet zo voor de hand liggend. De site kan wel op verschillende manieren worden bereikt:

• Vanuit de N9 Gent-Aalst via het gehucht Strijmeers • Vanuit de N46 Zottegem-Aalst via de dorpskernen van Burst, Zonnegem en Vlierzele • Vanuit de N42 Wetteren-Zottegem via de dorpskern van Bavegem of via de dorpskernen van

Sint-Lievens-Houtem, Letterhoutem en Vlierzele

Bestaande juridische situatie Zie kaart bestaande juridische toestand De projectsite is volgens het gewestplan gelegen in een ontginningsgebied met nabestemming landbouw. Er zijn geen andere juridisch-stedenbouwkundige plannen van toepassing.

1 Enhanced Landfill Mining (ELFM) is een concept dat de valorisatie van materialen en energie uit een stortplaats zo duurzaam mogelijk uitvoert met zowel een maximalisatie van materiaalrecyclage als een optimale energieproductie (bron : OVAM). De proeven wezen echter uit dat ELFM zeker de eerste tientallen jaren niet rendabel is voor dit gebied.


10

In het plangebied komen wel nog verschillende tracés van officiële buurt- en voetwegen voor. Sommige komen nog fysiek voor op het terrein, andere helemaal niet meer. Mogelijk dienen deze later bij de realisatie van het golfterrein te worden afgeschaft of verplaatst volgens de geëigende procedure.

.

Figuur 4 : Gewestplan Bron : AGIV

In het woonlint langsheen de Sint-Fledericusstraat komen op verschillende plaatsen niet-vervallen verkavelingsvergunningen voor. Sommige ervan zijn niet beperkt tot de strook landelijk woongebied, maar strekken zich uit tot in het ontginningsgebied. Ter hoogte van het kruispunt van Bussegem met de Lindestraat (aan de westelijke rand van de deponie) bevindt zich de site ‘Hof van Bussegem’ die als puntrelict werd opgenomen in de inventaris Vlaams bouwkundig erfgoed. Langs de grens met de E40 loopt deels de geklasseerde waterloop nr. OS174bis van 2de categorie beheerd door de provincie Oost-Vlaanderen.


11

4. Planningscontext In dit hoofdstuk wordt de huidige beleidscontext op het vlak van de ruimtelijke ordening voor het plangebied weergegeven. Hierbij wordt de visies eerder chronologisch toegelicht, dan hiërarchisch.

Op gemeentelijk niveau

Gemeentelijk ruimtelijk structuurplan Sint-Lievens-Houtem Het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan van Sint-Lievens-Houtem werd op 12 juli 2007 door de deputatie van Oost-Vlaanderen goedgekeurd. In dit beleidsdocument wordt het volgende over de stortplaats Vlierzele gesteld: De mogelijkheden voor het toekomstig grondgebruik zullen beperkt zijn, vermits het stort toegedekt werd met een folie. Gebouwen, het planten van bomen of landbouw zullen niet mogelijk zijn. Enkele vormen van zachte recreatie (bvb. wandelen, fietsen,…) kunnen in overweging genomen worden. Extensief begraasd grasland is de enige mogelijke vorm van landbouwgebruik. Toch wordt gezocht naar oplossingen om deze plek een functioneler karakter te geven. Dit kan enkel door er functies te voorzien die verenigbaar zijn met de specifieke kenmerken van het stort en de nazorg ervan en die de ruimtelijke draagkracht van de omgeving niet overschrijden. Het inplanten van een windturbine vormt een mogelijkheid om de site toch een nuttig gebruik te geven namelijk groene elektriciteit. Een windturbine is integreerbaar in de omgeving wanneer men de inplanting ervan concentreert tesamen met de bestaande biogasinstallatie en de E40. Binnen de buffer van 250 meter bevinden er zich dan geen woningen. Ook de geluidsimpact blijft beperkt. Het geluid geproduceerd door de windturbine overstijgt het achtergrondgeluid van de autosnelweg en de biogasinstallatie niet. Om deze redenen is het aangewezen de site (biogasinstallatie, waterzuivering van het stort en de nieuwe windmolen) een bestemming te geven als zone voor openbare nutsvoorzieningen (p. 23 richtinggevend deel) De hinderlijkheid van het stort vertaalt zich ook in de aan- en afvoer van afval via vrachtwagens. Gezien de slechte bereikbaarheid van het stort, wordt gestreefd naar een zo optimaal mogelijke route. Conform het voorstel in het mobiliteitsplan dient volgende route richting N9 gevolgd te worden (…): Bussegem, Sint-Fledericusstraat, Roomstraat, Strijmeers. Bij aanpassingen aan deze wegen, dient rekening gehouden te worden met het vrachtverkeer dat hier passeert. (p. 66 richtinggevend deel). Ook het stort te Vlierzele dient van een kwalitatieve randafwerking voorzien te worden. (p. 81 richtinggevend deel).

Gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan ‘nabestemming deponie Vlierzele’ Op 24 maart 2008 neemt de gemeente de princiepsbeslissing tot opmaak van een gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan ‘nabestemming deponie Vlierzele’. Het aangestelde studiebureau Orbis-ID Groep suggereert de inplanting van een golfterrein, in combinatie met andere recreatieve voorzieningen (mountainbike en BMX-parcours, finse looppiste,…). Het gemeentelijk RUP wordt stilgezet, aangezien de inplanting van een golfterrein geen gemeentelijk bevoegdheid is.


12

Figuur 5 : Gewenste structuur deelruimte Vlierzele - Zonnegem Bron : gemeentelijk ruimtelijk structuurplan Sint-Lievens-Houtem, Studiebureau Van Steelandt bvba, 2007


13

Op Vlaams niveau

Ruimtelijk structuurplan Vlaanderen (1997) Het plangebied is volgens de gebiedscategorieën van het ruimtelijk structuurplan Vlaanderen gelegen in het buitengebied. Het ruimtelijk beleid in het buitengebied is gericht op het behoud, het herstel, de ontwikkeling en het verweven van de belangrijkste structurerende elementen (natuur, bos en landbouw). Om dit concreet vorm te geven worden de grote eenheden van de natuurlijke en agrarische structuur afgebakend via het zgn. afbakeningsproces buitengebied. Het plangebied grenst in het noorden aan de E40. Deze autosnelweg is volgens de wegcategorisering in het ruimtelijk structuurplan Vlaanderen onderdeel van het hoofdwegennet. Bij de ontwikkelingsperspectieven voor hoofdwegen wordt als principe een bouwen gebruiksvrije zone als erfdienstbaarheid opgelegd van 100 m buiten de stedelijke gebieden en kernen in het buitengebied, waarbij deze breedte zo strikt mogelijk moet worden nageleefd. Deze erfdienstbaarheid wordt opgelegd met het oog op bundeling van infrastructuren. Daarnaast brengt het statuut van autosnelweg een bouwvrije strook met zich mee (KB van 8 juni 1958). Gebouwen moeten op minstens 30 m vanaf de grens van het domein van de autosnelweg opgericht worden. Deze grens wordt vastgelegd op 1 meter voorbij de langsgracht. Tussen de 10 en de 30 m is wel verharding vb onder de vorm van parkeergelegenheid mogelijk, mits toelating.

Ontwikkelingsmogelijkheden voor golfterreinen

De gedeeltelijke herziening van het ruimtelijk structuurplan Vlaanderen, goedgekeurd in 2011, heeft het beleidskader omtrent de ontwikkelingsmogelijkheden voor golfterreinen fors uitgebreid, en dit gebaseerd op het golfmemorandum van de Vlaamse regering uit 2003, aangevuld in 2006. Hierbij krijgen de provincies de bevoegdheid voor golfterreinen met maximaal 9 holes en met een oppervlakte groter dan 8 ha en kleiner dan 40 ha (type II terrein). Dit type van golfinfrastructuur omvat 9 volwaardige holes met een internationaal bepaalde minimum speellengte van 1850 m. Type II-golfterreinen kennen een zekere recreatieve dynamiek. Ook dit type kan bijdragen tot het behoud en/of de versterking van een groene open ruimte op lange termijn. Deze vorm van recreatie genereert relatief beperkte hinder voor omringende ruimtelijke functies en is daardoor ook uiterst geschikt, mits de nodige ruimte voorzien is, voor diverse vormen van medegebruik (zoals wandelen, vissen, natuurontwikkeling- en beleving, …). Bij de inplanting van nieuwe golfterreinen worden verschillende (recreatie) functies verweven. De inrichting is zodanig dat recreatief medegebruik mogelijk is en ook andere vormen van medegebruik kunnen worden overwogen. Het is aangewezen dat nieuwe terreinen voor niet lawaaierige buitensporten steeds multifunctioneel worden ingevuld. Mogelijkheden zijn: wandelwegen, fietspaden, ruiterpaden, visvijvers, surfen/zeilen, ligweide, zitbanken (rustpunt), pétanque, tennis, bowls,… Als voorwaarde geldt dat deze multifunctionele zones voor niet-lawaaierige buitensporten niet interfereren met het golfspel met oog op de veiligheid en de vrije toegankelijkheid. Gezien de veiligheidsvereiste moet voldoende ruimte beschikbaar zijn om te komen tot een multifunctionele invulling. Bij een nieuw initiatief worden de mogelijkheden voor multifunctioneel gebruik en medegebruik bepaald via een inrichtings- en beheersplan. Het medegebruik moet aan de volgende voorwaarden voldoen:

- een voldoende minimale oppervlakte (veiligheidsmarges dienen ingebouwd te worden);


14

- wanneer de ruimte binnen het terrein niet voldoende is kan recreatief medegebruik ook rond het golfterrein voorzien worden;

- een functionele scheiding tussen de verschillende activiteiten door o.a. een groenscherm; - de meervoudige invulling mag niet ten koste gaan van de afzonderlijke recreatieactiviteit.

Nieuwe golfterreinen moeten voldoen aan het concept van ‘eco-golfterreinen’. Het betreft terreinen die aan volgende regels beantwoorden:

- deelname aan de formule ‘eco-convenant’; - opstart lokale begeleidingscommissie; - golf blijft de hoofdfunctie

Afbakening buitengebied regio Schelde - Dender

Van 2004 tot 2009 werkte de Vlaamse overheid in overleg met gemeenten, provincies en middenveldorganisaties een ruimtelijke visie op landbouw, natuur en bos in dertien buitengebiedregio’s. De visie geeft op hoofdlijnen aan welke gebieden behouden blijven voor landbouw en waar er ruimte kan zijn voor natuurontwikkeling of bosuitbreiding. Ze vormt de basis voor de opmaak van gewestelijke ruimtelijke uitvoeringsplannen de bestemmingen op perceelsniveau vastleggen. Het plangebied is gelegen in de regio Schelde-Dender. Op 28 november 2008 nam de Vlaamse regering kennis van de buitengebiedvisie voor deze regio en keurde het operationeel uitvoeringsprogramma goed. De kaart hieronder geeft het voorstel weer in de omgeving van het stortterrein van Vlierzele.

Figuur 6 : detail overzichtskaart uitvoeringsprogramma buitengebied regio Schelde-Dender Bron : Ruimte Vlaanderen


15

Het plangebied behoort tot actie 30 (valleien van de Molenbeek, Bavegemsebeek, Bijlokebeek, Letterbeek, Kottembeek en zijbeken en het mozaïeklandschap van Vlierzele-Strijmeers), op korte termijn op te starten : Opmaak van een gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan afgestemd op de ruilverkaveling Sint-Lievens-Houtem (in opmaak) voor:

- het nader uitwerken van de verweving tussen landbouw, natuur en bos in de valleien van de Molenbeek, Bijlokebeek, Kouterkesbeek, Kottembeek, Letterbeek en zijbeken

- het nader uitwerken van de verweving tussen landbouw, natuur en bos in delen van het mozaïeklandschap.

- het hernemen van de agrarische bestemming voor delen van het landbouwgebied Het is opvallend dat in het uitvoeringsprogramma niets wordt vermeld over de stortplaats Vlierzele. De ruilverkaveling, waarvan hierboven sprake, is eind 2013 definitief afgewerkt.

Gewestelijk RUP Landbouwgebieden en beekvalleien rondom Sint-Lievens-Houtem en het Kottembos

In september 2011 startte de Vlaamse overheid met de opmaak van een gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan voor de afbakening van landbouw-, natuur- en bosgebieden rond Sint-Lievens-Houtem en het Kottembos. De stortplaats valt binnen de perimeter van dit gewestelijk RUP. De opmaak van het ruimtelijk uitvoeringsplan verloopt samen en in afstemming met de ruilverkaveling Sint-Lievens-Houtem. Op 12 april 2016 werd een eerste voorontwerp van gewestelijk RUP gepresenteerd aan de betrokken actoren. Hieruit blijkt dat het plangebied van dit provinciaal RUP niet overlapt met het voorontwerp van gewestelijk RUP, maar er wel op aansluit. Op 24 februari 2017 ging de plenaire vergadering voor dit gewestelijk RUP door.

Op provinciaal niveau

Provinciaal ruimtelijk structuurplan Oost-Vlaanderen Volgens het provinciaal ruimtelijk structuurplan Oost-Vlaanderen uit 2004 is het plangebied gelegen in het zuidelijk openruimtegebied.


16

Het beleid is gericht op het leefbaar maken als openruimtegebied en verdere verstedelijking te voorkomen. Er wordt uitgegaan van een versterking van de natuurlijke en toeristisch-recreatieve functie, het garanderen van de leefbaarheid van de landbouw en het versterken van het belang van de stedelijke kernen en de globale leefbaarheid van het openruimtegebied. Het fysisch systeem vormt hierbij de kapstok. Het cultuurhistorisch landschap wordt behouden en versterkt. Dit komt de toeristisch-recreatieve potenties ten goede en laat ook de verdere ontwikkeling van de verschillende ruimtelijke functies toe. Er wordt een symbiose gecreëerd tussen natuur en landbouw, waarbij de versterking van het landschap, de ontwikkeling van natuurwaarden en de leefbaarheid van de landbouw worden nagestreefd. De bestaande landschapswaarden worden hierbij gebruikt als afwegingskader. (p. 256 richtinggevend deel). De gemeente Sint-Lievens-Houtem behoort tot het toeristisch-recreatief netwerk Vlaamse Ardennen. Een toeristisch-recreatief netwerk is een gebied met voldoende toeristisch-recreatieve aantrekkingselementen (landschappelijk, cultuurhistorisch, lijnelementen) om een regio-overstijgende toeristisch-recreatieve uitstraling te hebben.(..) De verdere versterking van de landschappelijke eigenhied en kwaliteiten van de Vlaamse Ardennen vormt de motor voor het toeristisch-recreatief gebeuren. De mogelijkheid tot recreatief medegebruik van de openruimten en de bossen wordt versterkt (p.390 -392 richtinggevend deel).

Provinciaal RUP windturbines E40 In een addendum aan het provinciaal ruimtelijk structuurplan Oost-Vlaanderen van september 2009 werd een provinciaal beleidskader windturbines opgenomen, waarbij de stortplaats Vlierzele tot de potentiële inplantingslocaties voor windturbines behoorde. In 2011 werd het planningsproces gestart om deze locaties verder te onderzoeken en juridisch vast te leggen in provinciale RUP’s. Na dit detailonderzoek is de stortplaats weggevallen als mogelijke locatie voor grootschalige windturbines en behoort het zelfs tot de uitsluitingszone (cfr. Voorontwerp provinciaal RUP windturbines E40, 2013). Dit provinciaal RUP werd door de minister in 2015 echter niet goedgekeurd.

Figuur 7 : Contouren voorontwerp provinciaal RUP windturbines E40 Bron : Antea, 2013


17

Delfstoffenplanning De basisdoelstelling van het beleid inzake het beheer van de oppervlaktedelfstoffen wordt in het Oppervlaktedelfstoffendecreet (2003, gewijzigd in 2014) als volgt omschreven : “op een duurzame manier voorzien in de oppervlaktedelfstoffenbehoefte ten behoeve van de huidige en toekomstige generaties”. Om uitvoering te geven aan deze doelstelling voorziet het decreet in oppervlaktedelfstoffenplanning. Meer bepaald worden een algemeen oppervlaktedelfstoffenplan en bijzondere oppervlaktedelfstoffenplannen opgemaakt. Een bijzonder oppervlaktedelfstoffenplan heeft als doelstelling om per oppervlaktedelfstoffenzone, zoals opgenomen in het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen, concrete voorstellen te doen voor gewestelijke ruimtelijke uitvoeringsplannen. Het algemeen oppervlaktedelfstoffenplan omvat alle aspecten die de bijzondere oppervlaktedelfstoffenplannen overschrijden. Op 12 oktober 2010 besliste het Vlaams Parlement in een resolutie om “de bijzondere oppervlaktedelfstoffenplannen (BOD´s) te schrappen als planfiguur en te vervangen door delfstoffennota´s. Sindsdien worden geen bijzondere oppervlaktedelfstoffenplannen meer opgesteld. Voor zand is een dergelijke delfstoffennota in opmaak. Het ontwerp ervan (Tritel, 2012) stelt voor om het gehele ontginningsgebied van Sint-Lievens-Houtem volledig te schrappen als ontginningsgebied. Er wordt ook geen uitbreiding voorgesteld. In afwachting van de opmaak van delfstoffennota’s zand in Vlaanderen engageerden de bevoegde ministers voor natuurlijke rijkdommen en ruimtelijke ordening er zich toe (mededeling Vlaamse Regering 19 juli 2013, 2013 1907 MED.0445/1) om voor een aantal welbepaalde gebieden een gewestelijk RUP op te maken in functie van de zandbevoorrading op middellange termijn. Het gebied te Vlierzele is niet opgenomen in de lijst voor de opmaak van een gewestelijk RUP ifv de zandbevoorrading. Eind 2014 werd het tweede algemeen delfstoffenplan (AOD2) goedgekeurd. Voor zand wordt hierin als actie voorzien dat binnen de komende vijf jaar een delfstoffennota ‘Zand in Vlaanderen’ wordt opgemaakt om de maatschappelijke vraag naar bouwen fijn zand te beantwoorden. Het ontwerp uit 2012 zal bijgevolg worden geactualiseerd.


18

5. Motivatie nieuwe bestemming als golfterrein Voor dit hoofdstuk werd voornamelijk geput uit de golftechnische nota (januari 2010) die op vraag van de gemeente Sint-Lievens-Houtem werd opgesteld door Piet Vandenbussche, zelfstandig golfconsulent. Waar mogelijk, werd het cijfermateriaal geactualiseerd.

Golf in Vlaanderen en Oost-Vlaanderen Vlaanderen telt einde 2015 37.500 golfers verspreid over 54 clubs. Dat zijn er meer dan 5000 meer vergeleken met 2009. Deze golfers verdelen zich als volgt over de Vlaamse Provincies (woonplaats):

PROVINCIE MAN VROUW TOTAAL % Antwerpen 7866 4373 12239 33 Brussels Hoofdstedelijk gewest 58 36 94 0 Limburg 3643 1742 5385 14 Oost-Vlaanderen 4076 2214 6290 17 Vlaams-Brabant 3841 2026 5867 16 West-Vlaanderen 4680 2945 7625 20 Totaal 24164 13336 37500 100

Tabel 2: Aantal Vlaamse golfspelers per provincie, toestand 31/12/2015 Bron VVG

In de Provincie Oost-Vlaanderen zijn er 6.290 golfers of 17% van de Vlaamse Golfers, verspreid over 9 infrastructuren:

• 18 holes en meer: Oudenaarde (36) en Sint-Martens-Latem (18) • 9 holes: Wachtebeke, Aalst, Buggenhout en Beveren • Golfscholen/6 holes: Zwijnaarde en Drongen

Oost-Vlaanderen telt één golfterrein die door een publieke overheid worden geëxploiteerd, namelijk Golf Puyenbroeck te Wachtebeke, een succesvol initiatief van de provincie Oost-Vlaanderen. Behalve de bestaande terreinen zijn er volgende concrete projecten:

• Sint-Gillis-Waas: 18 holes, met een eerste fase van negen holes (gewestelijk RUP op 19 juli 2013 goedgekeurd)

Mogelijke projecten op lange termijn zijn:

• Beervelde: 9 holes op ontginningsgebied Meganck-Collewaert (nabestemming recreatie) De golfsport zit duidelijk in de lift. Onderstaande grafiek geeft dit overtuigend weer:

Figuur 8 : aantal leden in golfclubs in Vlaanderen Bron : VVG


19

Bepaling van de behoefte aan een 9-holes parcours op deze locatie In de meest uiteenlopende nationale en internationale studies wordt bevestigd dat een golfspeler zich 20 à 30 km wil verplaatsen naar zijn club. Voor het bepalen van de behoefte aan een golfinfrastructuur op deze locatie gaan we uit van een doelgebied van 20 km in vogelvlucht en 30 km in rijafstand. Dit geeft het volgende doelgebied. Op de kaart werden eveneens de bestaande golfinfrastructuren aangeduid.

Figuur 9 : Potentieelgebied golfinfrastructuur Bron : Golftechnische nota, 1up Golf Consultancy & management, 2010


20

Het aantal inwoners binnen dit doelgebied bedraagt naar schatting 746.884 personen. Gebaseerd op de huidige Vlaamse participatiegraad in de golfsport (5,3 golfers op 1000 inwoners ) betekent dit op vandaag een potentieel van 3.958 golfspelers. Uiteraard bevinden er zich nog clubs in hetzelfde doelgebied en ook clubs buiten dit doelgebied die binnen hetzelfde doelgebied golfspelers recruteren.

Via onderstaande berekening schatten we dat er reeds 2.330 golfers in het doelgebied van het project gerecruteerd werden door andere clubs.

Hieruit kunnen we concluderen dat er op basis van de huidige participatiegraad aan golfspelers in Vlaanderen er nog (3.958-2.330=) 1.628 potentiële golfers in het doelgebied zijn voor dit project. Algemeen wordt daarenboven aangenomen dat de golfparticipatie nog zal stijgen.


21

Een negen holes project is ongeveer break even vanaf 750 leden. De drukst bezette negen holes structuur in Vlaanderen is Brasschaat met 1.200 leden. Het project heeft dus zeker het potentieel om zowel, qua aantrekking als op financieel vlak, te slagen als golfinfrastructuur. Dit betekent ook dat de regio rond het project onontgonnen is op golfgebied in vergelijking met het Vlaamse gemiddelde. Het is geweten dat de driehoek Antwerpen - Gent - Brussel een lege vlek is op golfgebied, zoals ook blijkt uit de studie van het WES uit 2004 (behoeftenonderzoek golfsport in Vlaanderen). Deze onafhankelijke behoeftestudie over de golfsport omvatte volgende conclusies:

• De bestaande golfterreinen zitten aan meer dan 80% bezettingsgraad • Tegen 2015 is een verdubbeling in aantal golfers mogelijk wanneer het aantal terreinen

voorzien worden Hoewel deze studie niet vertaald werd in een concreet spreidingsplan voor nieuwe projecten, werd wel een behoefte per provincie aangegeven. Deze behoefte werd vertaald naar een minimum, meest waarschijnlijke en maximum hypothese. Voor de provincie Oost-Vlaanderen betekende dit in 2004 een zeer grote behoefte aan nieuwe golfinfrastructuren:

provincie 18 holes parcours 9 holes parcours

min Meest waarsch max min Meest waarsch max

O-Vl 2015 10 13 16 5 6 8

Tabel 3: Behoefte aan bijkomende golfinfrastructuren naar hypothese 80% jaarbezetting Bron WES, 2004

Deze studie stelt dus een behoefte van 6 bijkomende terreinen voor 9-holes in de periode tot 2015 in de provincie Oost-Vlaanderen. Sinds 2004 werden er nog maar 3 bijkomende parcours gerealiseerd (Wachtebeke, Aalst en Beveren).

Nabestemming landbouw achterhaald De deponie is gelegen in een gebied dat op het Gewestplan (KB. 30.05.1978) is ingekleurd als een ontginningszone met nabestemming landbouw. Na het volstorten van een fase van de deponie, moet de stortplaats vakkundig worden afgedekt en afgedicht om het gebied de nabestemming terug te geven. Alhoewel de nabestemming landbouw is, zijn de toepassingsmogelijkheden beperkt. Een nabestemming met diepwortelende begroeiing of regelmatige belasting met zware machines (tractoren) is niet aangewezen omdat hierdoor de kans groot is dat de afdichtfolie bovenop de stortplaats en de leidingen net onder het oppervlak zouden beschadigd worden. Grootvee is eveneens niet mogelijk omwille van dezelfde redenen. Een golfterrein met recreatief medegebruik op een stortplaats is daarbij een alternatief. In Vlaanderen zijn er verschillende voorbeelden van golfterreinen op stortplaatsen: in Brasschaat, Genk en Wommelgem. Brasschaat Golf geldt als beste referentieproject, omdat het qua vorm en origine het beste de situatie in Vlierzele benadert. De realisatie is daar goed geslaagd maar gedurende verschillende jaren waren er complicaties met verzakkingen en gasvorming. Toch moet de stelling dat landbouw achterhaald is als nabestemming een stuk worden genuanceerd. Vandaag wordt het opgevulde deel gebruikt als extensief graasland voor schapen, wat ook een vorm is van landbouw.


22

6. Doelstelling plan Het provinciaal ruimtelijk uitvoeringsplan ‘Golfterrein Vlierzele’ beoogt een nieuwe bestemming door te voeren voor het ontginningsgebied van Vlierzele en meer bepaald de deponie ILVA en het aansluitend zuidelijk ontginningsgebied met het voormalig stort De Letter. De nieuwe bestemming is een golfterrein met 9-holes met oefenfaciliteiten en de integratie van recreatief medegebruik. De afbakening van deze nieuwe bestemming is gebaseerd op het inrichtingsplan (masterplan) dat in 2014 voor het plangebied werd opgemaakt. Gelet op het grote belang om zoveel mogelijk nieuwe geïnteresseerden in de golfsport te introduceren kiest het masterplan voor opleidingsmogelijkheden binnen de golfinfrastructuur, waardoor het golfterrein een brede toegankelijkheid zal kennen. Daarom werd er voorzien in een volwaardige driving range met verschillende oefenstations en een 6 holes par 3 parcours. Via een zes holes par 3 parcours kunnen immers geïnteresseerden en zelfs niet-golfers zeer snel kennis maken met het echte golfen op het terrein. Daarnaast wordt de noodzakelijke bijkomende infrastructuur voorzien, zoals een parking, clubgebouwen en een onderhoudsloods. Tevens wordt door de golfinfrastructuur een pad aangelegd om zo het medegebruik voor andere recreanten mogelijk te maken. De ontsluiting van het golfterrein wordt voorzien via de weg Bussegem vanaf de parking van het golfterrein thv van de huidige ingang van de deponie. Hier kunnen ook de clubgebouwen komen. Daarnaast zal het terrein toegankelijk zijn voor fietsers en voetgangers via de recreatieve routes aan de rand van het gebied. Voor de inplanting van de loods wordt, in afwijking van het masterplan en conform de plan-MER (zie verder) gekozen voor een zone nabij de E40 (maar buiten de bouwvrije strook van 30m). De stroken ontginningsgebied die geen golfterrein als bestemming krijgen, worden bestemd volgens het huidig gebruik. Dat betekent een menging van (hobby)landbouw en tuinen voor de strook tussen het voormalig ILVA-stort en het woonlint van de Sint-Fledericusstraat. Hier vormt de bestaande groenbuffer de ruimtelijke grens tussen het golfterrein en de tuinen. Deze buffer blijft als ruimtelijke grens behouden in het plan, waardoor zeker geen tuinen aldaar worden ingenomen. Ter hoogte van de E40 krijgen de percelen in landbouwgebruik een agrarische bestemming. De aanleg van het golfterrein zal niet worden opgenomen door de provinciale overheid. Dit betekent enerzijds dat er GEEN onteigeningsplan wordt toegevoegd aan dit RUP, maar anderzijds dat de realisatie onzeker is, zowel wat de omvang van het golfterrein betreft als de timing ervan. Daarom wordt voor de zone met bestemming golfterrein ook een voor- en nabestemming gedefinieerd, nl. landbouw. Zolang de bestemming golfterrein (nog) niet is gerealiseerd, treedt als het ware de huidige nabestemming volgens het gewestplan ‘landbouw’ in werking. Op die manier kunnen ook de bestaande functies blijven bestaan onder hun huidige vorm, maar kunnen anderzijds de eigenaars ook beslissen om hun gronden te laten opnemen binnen het golfterrein. Indien in de toekomst het golfterrein onvoldoende rendabel zou blijken te zijn, dan kan teruggevallen worden op de bestemming landbouw. In functie van een betere en veiligere bereikbaarheid van het gemeentelijk recyclagepark wordt een strook van 5m langsheen de weg Bussegem tot aan buurtweg 50 gereserveerd voor mogelijke verbreding of de aanleg van uitwijkstroken.


23

Figuur 10 : Masterplan golfterrein Vlierzele Bron : 1up Golf Consultancy & management, 2014


24

7. Overzicht conclusies Plan-MER

Algemeen Zoals in de inleiding gesteld was het provinciaal RUP Golfterrein Vlierzele plan-mer-plichtig. Hieronder worden de eindconclusies uit de ontwerp-MER integraal overgenomen (p. 192-195): Rekening houdend met de beperkte natuur- en landschapswaarden in het plangebied zelf en met de landschapsecologische opportuniteiten die aanwezig zijn in de omgeving, worden matig tot significant positieve effecten verwacht, voornamelijk op het vlak van ecotoopcreatie en landschapsbeleving. Om deze positieve effecten te verzekeren en te versterken, worden een aantal aanbevelingen geformuleerd. Deze aanbevelingen zijn voornamelijk gekoppeld aan uitvoering, inrichting van het gebied of het gevoerde beheer:

• uitvoering van het plan met aandacht voor o inrichting groenzones rekening houdende met aanwezigheid stort: aangepaste opbouw

toplaag, o aangepaste keuze plantenmateriaal

• inrichting van het gebied o voorzien van ondiepe waterpartijen (en meer specifiek in het westen en noorden van het

plangebied o kwalitatieve landschappelijke overgang tussen golfterrein en landschap in de omgeving (oa

Hof te Bussegem) o herstel van trage wegen volgens Atlas der Buurtwegen o vormgeving van gebouwen afstemmen op historische context omgeving

• gevoerde beheer o inzake waterpartijen en poelen o door het beperken impact verlichting en vermijden lichthinder ter hoogte van een aantal

gevoelige zones o door het opheffen van faunabarrières o door het voeren van een ecologisch beheer

De invulling van het plangebied brengt ook een aantal negatieve effecten met zich mee die het gevolg zijn van ruimtebeslag en verstoring eigen aan de realisatie van nieuwe functies. Daarnaast resulteert het gegeven dat het golfterrein wordt voorzien op een oud ontginnings- en nadien stortgebied in negatieve effecten die betrekking hebben op de aanwezigheid van de afgedekte en gesaneerde stortplaatsen. Vergravingen en uitgravingen worden op deze sites niet toegelaten, waardoor ophogingen noodzakelijk zijn. Gezien de omvang van dit grondverzet wordt dit als zeer significant negatief beoordeeld binnen de discipline bodem. Bovendien zal de aanvoer van de aanvulgrond een negatief effect hebben op de verkeersleefbaarheid van de omwonenden tijdens de aanlegfase. Het gegeven van de aanwezigheid van een voormalig stort en een afdekzeil brengt eveneens beperkingen met zich mee voor de realisatie van het plan. Voornamelijk de bodemzettingen ten gevolge van de opvullingen van het stort zullen verder moeten worden gemonitord alvorens over te gaan tot de inrichting van het golfterrein. Ook nader onderzoek naar de draagkracht van het afdekzeil is noodzakelijk om te kunnen bepalen hoe hoog het terrein kan worden opgehoogd. De realisatie van golf in plaats van een agrarische functie resulteert in de inname van een omvangrijke oppervlakte aan landbouwgebied. Om de impact ten aanzien van de landbouwfunctie in kaart te brengen wordt gesteund op een landbouwimpactstudie (2015), aangevuld met de huidige eigendomsstatus. Hieruit blijkt dat de impact van voorgenomen plan zich vooral situeert op het vlak van ruimte-inname. Hierbij is op vandaag ca. 29,45 ha van de 49ha van het plangebied in gebruik door landbouw. In 2020 zal een grotere oppervlakte mogelijks in landbouwgebruik zijn, gezien de volledige site van de Deponie zal zijn overgegaan in nabestemming landbouw. De impact tav de landbouwfunctie wordt, mede op basis van de landbouwimpactenstudie als significant negatief beoordeeld. Hierbij dient


25

echter opgemerkt dat op bepaalde delen van het golfterrein begrazing door schapen (zoals in de huidige situatie) nog mogelijk zal zijn. De waardevolle ecotopen in het plangebied zijn momenteel gelegen op het stort van De Letter. Gezien deze ecotopen (met uitzondering van de populieraanplant in het zuiden van het plangebied) zullen verdwenen zijn nav de sanering van het deelgebied van De Letter, zijn geen negatieve effecten te verwachten tav ecotoopverlies door realisatie van voorliggend plan. Daarnaast zijn enkele tuinen en akkerpercelen mee opgenomen in het plangebied binnen het maximaal scenario. Bij de inrichting van het golfterrein dient rekening te worden gehouden met het eventuele behoud van deze tuinen (indien eigenaars niet willen overgaan tot verkoop). Het ontwerp kan in die zin worden aangepast, zodat de tuinen als ruimtelijke, visuele en landschappelijke overgang kunnen fungeren tussen de woon- en golffunctie. Naast de inrichting van het golfterrein zelf worden ook een aantal faciliteiten voorzien, zoals een parking, clubhuis, een loods en bijhorende infrastructuur. Deze elementen worden voorzien thv bestaande verhardingen van de stortplaats van de Deponie. Deze ruimte wordt voldoende geacht om deze functies in onder te brengen, zodat de totale verharde oppervlakte in principe niet zal toenemen en hierdoor geen bijkomende functies verloren gaan. Hierdoor worden geen negatieve effecten verwacht nav de inplanting van bijkomende faciliteiten en infrastructuur tav ecotoopinname, verlies aan functies, oppervlaktewaterkwantiteit, …. Uit discipline bodem blijkt wel dat een aangepaste uitvoeringstechniek voor de funderingen van de gebouwen noodzakelijk zal zijn, gezien de aanwezigheid van het afdekzeil. Ook het plaatsen van zonnepanelen wordt in deze bestemming als nevenfunctie mogelijk geacht, bijvoorbeeld door het plaatsen van de panelen op de daken van de gebouwen. De milieueffecten worden als verwaarloosd ingeschat. Belangrijk is hierbij wel om hinder tgv reflectie naar omwonenden te vermijden. Hinderaspecten als gevolg van de exploitatie van het golfterrein kunnen zich effecten voordoen en dit voornamelijk op het vlak van lichthinder en verkeershinder. Gezien het plangebied nauwelijks ecologische structuren omvat die belangrijk zijn tav migratieroutes en gezien de aanwezigheid van een aantal harde barrières in de onmiddellijke omgeving van het plangebied wordt de impact op verstoring tav fauna als beperkt ingeschat. Uitzondering hiervan is de voorname amfibieën migratieroute in het westen van het plangebied. Afhankelijk van de concrete inrichting van het plangebied kan de realisatie van het plan enerzijds een versterking van deze migratieroute betekenen of anderzijds kan een extra barrièrewerking optreden. De verwachte hinder tav omwonenden en de omgeving blijft beperkt en dit als gevolg van enerzijds de kenmerken van het plan en de nieuwe functies (weinig geluidsproductie, beperkte verlichting, beperkte verkeersgeneratie…) en anderzijds de kenmerken van het plangebied en omgeving (weinig gevoelige receptoren in de onmiddellijke omgeving, aanwezigheid containerpark met groot aandeel verkeersgeneratie op de lokale wegen). Anderzijds zijn deze lokale wegen als zeer rustig te beschrijven op dagen waarop het containerpark is gesloten. De ontsluiting van het plangebied is niet optimaal, gezien de ontsluiting verloopt via lokale wegen en enkele woonstraten naar het hogere wegennet. In de referentiesituatie 2020 worden deze wegen als rustig omschreven. Na realisatie van het plan zal, ondanks de beperkte verkeersgeneratie, het contrast op deze zeer rustige wegen groot zijn (zeker op dagen waarop het containerpark is gesloten). Het grootste aandeel verkeer zal echter wel worden gegenereerd door het containerpark aan de overzijde van de ingang van het toekomstige golfterrein. Vanuit de effectbeoordeling worden een aantal maatregelen en aanbevelingen geformuleerd, voornamelijk met betrekking tot het beperken van lichthinder (bvb voorzien van afscherming, gebruik aangepaste armaturen en lichtbronnen, …). Daarnaast wordt vanuit de discipline mens - mobiliteit


26

aanbevolen om het plangebied te ontsluiten via een noordelijke ingang van het plangebied (via de dienstweg parallel aan de E40) om hinder naar omwonenden maximaal te beperken. Momenteel is de loods in het masterplan voorzien in het oosten van het plangebied, te bereiken via het doodlopende deel van de Sint-Fledericusstraat. Vanuit verschillende disciplines, met name landschap, oppervlakte water en mens ruimtelijke aspecten en mobiliteit, wordt een alternatieve locatie voor de loods voorgesteld. Algemeen is een alternatieve locatie niet mogelijk ter hoogte van afgedekte en gesaneerde zones, gezien de voormalige stortactiviteiten. De reeds gesaneerde zones komen bijgevolg niet meer in aanmerking voor de locatie van de loods. Daarnaast wordt de westelijke zone van het plangebied vanuit discipline fauna en flora uitgesloten, gezien het belang voor amfibieën op deze locatie. De zuiveringsinstallatie die het plan voorziet in de buitenruimte van de loods kan – mits enige aanpassingen gebundeld worden met de afvalwaterzuivering van het ontginningsgebied. Vanuit discipline bodem betekent dat voor de site van de Deponie enkel nog de zone binnen fase IV in aanmerking komt. Vanuit discipline landschap en mens ruimtelijke aspecten wordt een locatie in aansluiting bij de bestaande infrastructuur ondersteund. De impact op belevingswaarde en hinder naar omwonenden wordt op deze alternatieve locatie beperkt. Bovendien is de loods op deze noordelijke locatie verder van de bewoning gelegen, waardoor minder hinder tgv de activiteiten in en rond de loods naar omwonenden zal ontstaan. Daarnaast kan deze locatie worden bereikt via de dienstweg parallel aan de E40. Aansluitend hierop wordt aanbevolen om ook een alternatieve locatie voor het clubhuis op deze locatie te overwegen.

Vertaling van de milderende maatregelen in het RUP Naar aanleiding van de beoordeling van de milieueffecten worden in de diverse disciplines verschillende milderende maatregelen en aanbevelingen voorgesteld. Onderstaande tabel geeft een overzicht van de maatregelen en aanbevelingen en duidt de fase aan waarin elke maatregel of aanbeveling kan worden vertaald. In de laatste kolom wordt dan aangegeven op welke wijze deze milderende maatregelen en aanbevelingen zijn verwerkt in het RUP.

MILDERENDE MAATREGEL VERTALING IN HET RUP Maatregelen bij uitvoering van de ingrepen - afstemmen van het technisch ontwerp op de

aanwezige gevoeligheden van de ondergrond (nazorgsysteem van percolaat en gasvalorisatie, potentiële bodemzettingen, …).

Opgenomen in de stedenbouwkundige voorschriften

Maatregelen inzake verharding - principe hanteren om opgevangen hemelwater

in eerste instantie en waar mogelijk te hergebruiken (bvb sanitaire voorzieningen, beregening), vervolgens te laten infiltreren en te bufferen(nl. 250 m³/ ha verharde oppervlakte en een vertraagde afvoer van 20 l/s ha)

Deze maatregel hoort eerder thuis op het vergunningsniveau en wordt gevat door de bestaande gewestelijke stedenbouwkundige verordening inzake hemelwaterputten, infiltratie-voorzieningen, buffervoorzieningen en gescheiden lozing van afvalwater en hemelwater

Inrichting en beheer enten op aanwezige landschapsstructuur en natuurwaarden

- Geen verlichting in of gericht naar het westelijke deel van het plangebied en aangrenzend gebied

- Specifieke aandacht voor verdrogingsgevoelige ecotopen en habitats in het westen van het plangebied (cfr. discipline fauna en flora)

- aangepaste inrichting van de groenzones door aangepast opbouw van de toplaag en specifieke

Met het westelijk deel van het plangebied wordt specifiek het kruispunt Bussegem – Lindestraat bedoeld (na terugkoppeling met deskundige fauna&flora). Dit werd ook op die manier opgenomen in de stedenbouwkundige voorschriften. Ook alle andere maatregelen werden opgenomen in de stedenbouwkundige voorschriften.


27

keuze plantenmateriaal (cfr. discipline fauna en flora)

Beperken ruimte-inname - Maatregelen op maat voor de betrokken

(landbouw)bedrijven om de impact tgv ruimte-inname tot een minimum te beperken

- Flexibiliteit bestemming golf met de juiste overgangsbepalingen en nabestemming (agrarisch gebied)

- Deze maatregel is eerder flankerend van aard. Het afgewerkte deel van het ILVA-stort wordt vandaag via een contract beheerd door één landbouwer voor schapenteelt. Deze schapenteelt vormt slechts een deel van zijn bedrijfsactiviteiten. Er bestaan ook voorbeelden van golfterreinen waarbij het beheer van de buitenspeelzones gebeurt door schapen

- In de stedenbouwkundige voorschriften is zowel de voor- als de nabestemming landbouw/tuinen

Bereikbaarheid - Behoud van de weg langsheen de E40 als

ontsluitingsweg naar het golfterrein Aangezien deze weg slechts tijdelijk dient als toegangsweg tot de laatste fase van de deponie en gedeeltelijk op het domein van de E40 gesitueerd is (buiten de contouren van het RUP), is deze maatregel niet weerhouden in het RUP, cfr. advies AWV.

Tabel 4: Doorvertaling van de milderende maatregelen in het RUP

AANBEVELINGEN VERTALING IN HET RUP Mobiliteit en parkeren - Realiseren van de nodige parkeervoorzieningen

voor auto’s, fietsers (min. 20 fietsparkeerplaatsen) en bussen. Monitoring parkeeraanbod en verdere afstemming op behoefte

In het RUP wordt de bestaande verharding aan de ingang van het stort langs Bussegem bevestigd als toekomstige zone voor o.a. parking. Deze gearceerde zone moet voldoende zijn om de toekomstige parkeerbehoeften voor het golfterrein op te vangen

Ingrepen inzake verharding - Gebruik waterdoorlatende materialen

bijvoorbeeld t.h.v. de parking

- Buffervoorzieningen ook voorzien van infiltratiemogelijkheid

- Bundelen van waterzuiveringsinstallatie (van de loods) met de zuiveringsinstallatie van de deponie

- Aansluiten huishoudelijk afvalwater op het rioleringsstelsel

- Opgenomen in de stedenbouwkundige voorschriften (in het geval van nieuwe verharding)

- Deze aanbeveling hoort eerder thuis op het milieuvergunningsniveau

- Een zone specifiek voor de loods werd ter hoogte van de E40 in aansluiting bij de waterzuivering en gasinstallatie op het grafisch plan ingetekend

- Deze aanbeveling hoort eerder thuis op het milieuvergunningsniveau

Inrichting en beheer enten op aanwezige landschapsstructuur en natuurwaarden

- maximaal behoud en integratie van bestaande biologische waardevolle ecotopen en structuren (vb. populieraanplant zuidelijke uithoek opgaand buffergroen in het noordoosten)

- Aangepaste inrichting van waterpartijen: o zwakke taluds (12/4-16/4) o variatie in profielen (meanderend,

holle oevers, lokaal ondiepe zones, ….) van de waterpartijen

o voorzien van plas- of drasbermen

- in algemene bewoordingen opgenomen in de stedenbouwkundige voorschriften

- in algemene bewoordingen opgenomen in de

stedenbouwkundige voorschriften

Beperken ruimte-inname - Landbouw als medegebruiker (vb

buitenspelzones) opnemen in het RUP (onder vorm van golf in overdruk of landbouwfunctie toelaten binnen gebied voor golf, …)

In de stedenbouwkundige voorschriften is zowel de voor- als de nabestemming landbouw/tuinen. Bovendien is het niet uitgesloten dat beheer van de buitenspeelzones zal gebeuren door schapen


28

Bereikbaarheid - Herstel van historische verbindingen (atlas der

buurtwegen) - Ligging van de loods en clubhuis voorzien in het

noorden van het plangebied (in aansluiting bij de waterzuivering en gasinstallatie, bereikbaar via de nieuwe parallelweg aan de E40.

- Op het grafisch plan zijn drie verbindingen voor zachte weggebruikers ingetekend. Hiervoor kunnen in concreto bestaande officiële buurt- en voetwegen, zoals aangeduid op het plan bestaande juridische toestand worden ingeschakeld

- Deze zone wordt niet geschikt geacht voor het clubhuis, gezien de geluidshinder vanuit de E40. De technische loods wordt mogelijk gemaakt ter hoogte van de E40 nabij de waterzuivering en gasinstallatie en kan vanuit de onderhoudsweg vanuit Bussegem bereikt worden. De nieuwe parallelweg aan de E40 ligt immers op het domein van het Vlaams -gewest (AWV) en is slechts tijdelijk van aard (tot het ogenblik dat de laatste fase van het ILVA-stort definitief is opgevuld, cfr. advies AWV)

Tabel 5: Doorvertaling van de aanbevelingen in het RUP


29

8. Ruimtebalans –Planbaten – Planschade

Ruimtebalans Het voorliggend provinciaal RUP doet de volgende bestemmingswijzigingen ontstaan: Van ontginningsgebied met nabestemming landbouw (gebiedscategorie oppervlaktedelfstoffen) naar een

• Zone voor golf (gebiedscategorie recreatie): 43,3 ha • Zone voor landbouw (gebiedscategorie landbouw): 0,8 ha • Zone voor tuinen en hobbylandbouw (gebiedscategorie overig groen): 3,1 ha

Planbaten De planbatenheffing is een belasting op de meerwaarde die een grond krijgt door een bestemmingswijziging. Dat is het geval bij bestemmingswijzigingen waarbij onbebouwbare gronden herbestemd worden tot woonzone, zone voor bedrijvigheid of recreatiezone. De bestemmingswijzingen die in aanmerking komen voor planbaten, zijn exhaustief opgenomen in artikel 2.6.4. van de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening. Een bestemmingswijziging van de categorie van gebiedsaanduiding ‘oppervlaktedelfstoffen’ naar een zone die valt onder de gebiedscategorie ‘recreatie’ is niet opgenomen in dit artikel. Bijgevolg is er geen sprake van planbaten.

Planschade De planschaderegeling is een vergoedingsregeling voor eigenaars van gronden die door een bestemmingswijziging minder waard worden. Het moet gaan om een bestemmingswijziging waarbij de grond vóór de wijziging bebouwbaar was, terwijl bouwen of verkavelen na de wijziging niet meer toegelaten is. Aangezien de huidige bestemming (ontginningsgebied met nabestemming landbouw) geen bebouwing toelaat, is er dus ook geen sprake van planschade.


30

9. Opgave van de voorschriften die strijdig zijn met het RUP en die opgeheven worden

De voorschriften en bepalingen van het

• Gewestplan Aalst – Ninove – Geraardsbergen - Zottegem (ontginningsgebied) worden opgeheven bij de inwerkingtreding en binnen de contouren van onderhavig gemeentelijk RUP.


31

STEDENBOUWKUNDIGE VOORSCHRIFTEN


32

VERORDENENDE VOORSCHRIFTEN TOELICHTING

ARTIKEL 1: ZONE VOOR GOLF GEBIEDSCATEGORIE : RECREATIE

Het gebied is bestemd voor aanleg en exploitatie van golfterreinen. Gebruik van het gebied voor andere sporten en laagdynamisch recreatief medegebruik is toegelaten voor zover dat de exploitatie van het golfterrein niet in het gedrang wordt gebracht. Gemotoriseerde sporten worden niet toegelaten.

Alle werken, handelingen en wijzigingen die nodig of nuttig zijn voor de aanleg of exploitatie van golfterreinen en andere ermee verenigbare sporten zijn toegelaten, onverminderd de bepalingen over de zones in overdruk.

De volgende werken, handelingen en wijzigingen zijn eveneens toegelaten:

- het aanbrengen van kleinschalige infrastructuur, gericht op het al dan niet toegankelijk maken van het gebied of op recreatief medegebruik, waaronder het aanleggen, inrichten of uitrusten van paden voor niet-gemotoriseerd verkeer;

- de instandhouding, het herstel en de ontwikkeling van de natuur en het natuurlijk milieu en van de landschapswaarden;

- het herstellen, heraanleggen of verplaatsen van bestaande openbare wegen en nutsleidingen.

- Infrastructuur ifv het garanderen van de veiligheid van omwonenden, op de omliggende wegen en op de recreatieve medegebruikers

Bij de aanleg van het golfterrein moet rekening worden gehouden met de aanwezige gevoeligheden van de ondergrond en de draagkracht van de bodem en de waterhuishouding.

Nabij of gericht naar het kruispunt Bussegem – Lindestraat mag geen verlichting worden geplaatst.

Zolang binnen deze zone percelen niet worden aangewend voor de exploitatie van het golfterrein, hebben deze percelen een agrarische bestemming of kunnen ze ingericht worden als tuin, indien ze rechtstreeks aansluiten bij het woonlint langsheen de Sint-Fledericusstraat. Enkel schuilhokken voor dieren zijn hierbij toegelaten, evenals kleinschalige tuinconstructies met een maximale totale oppervlakte van 40m² per huiskavel binnen een straal van 30m vanaf een vergunde woning.

Indien binnen deze zone de exploitatie van het golfterrein definitief wordt stopgezet, krijgen deze percelen opnieuw een agrarische bestemming, waarbij enkel schuilhokken voor dieren zijn toegelaten, evenals kleinschalige tuinconstructies met een maximale totale oppervlakte van 40m² per huiskavel binnen een straal van 30m vanaf een vergunde woning.

Het gebied wordt bestemd als gebied voor een 9-holes golfterrein, gecombineerd met een golfschool en, waarbij:

- andere sporten toegelaten zijn voor zover ze de exploitatie van het golfterrein niet in het gedrang brengen, zoals wandelen en fietsen.;

- het overwegend onbebouwd karakter van het gebied behouden blijft. Alleen de noodzakelijke technische installaties, zoals verlichting aan driving range, schuilhuisjes, sanitaire voorziening van beperkte omvang zijn toegelaten in het gebied. Bebouwing in relatie tot de golfsport en ermee verenigbare sporten (clubhuizen, cafetaria’s, kleedkamers, parkeerterreinen of parkeerplaatsen) is alleen toegelaten in de gebieden in overdruk;

- de niet-bebouwde of niet-verharde oppervlakten binnen het golfterrein worden ingericht als groene ruimte of als natuur. Hierbij dient rekening te worden gehouden met de beperkte afdekkingslaag op het voormalig stort. Mogelijke waterpartijen worden maximaal ecologisch aangelegd. Agrarisch medegebruik is mogelijk.

- het golfontwerp dient ten allen tijde de veiligheid van de niet-golfers te garanderen. Zo dient ook vermeden te worden dat golfballen op de autosnelweg terechtkomen.

Door het feit dat deze zone grotendeels gelegen is op een voormalig stort, dient het technisch ontwerp van de golf ook rekening te houden met de nazorg eigen aan het stort (nazorgsysteem van percolaat en gasvalorisatie, potentiële bodemzettingen,…).

Om het effect van het project te milderen om zo de (versnelde) afvoer naar de waterlopen te vermijden of te beperken, is het provinciaal beleidskader van toepassing. Deze maatregelen houden rekening met de terreinkenmerken (bodemtextuur en grondwaterstand), de overstromingsgevoeligheid van het stroomgebied en de omvang van de verharding.

Verlichting in of gericht naar het kruispunt Bussegem – Lindestraat is niet toegestaan omwille van potentiële verstoring van de aanwezige amfibieënpopulatie.

Het gebied krijgt zowel een voor- als nabestemming. Zolang er geen golfterrein is aangelegd, is de bestemming de huidige nabestemming van het ontginningsgebied (landbouw). Ook de aanleg van of het behoud van tuinen nabij de woningen van de Sint-Fledericustraat is mogelijk. Losstaande bijgebouwen in tuinen zijn mogelijk voor een totale oppervlakte van 40 m² binnen een straal van 30m vanaf een vergunde woning (cfr. huidige vrijstellingsregel)


33

Indien zou blijken dat de golfexploitatie financieel niet rendabel is en de functie wordt stopgezet, gaat terug de agrarische bestemming in voege.

ARTIKEL 2: ZONE VOOR BEBOUWING EN VERHARDING

(OVERDRUK)

GEBIEDSCATEGORIE : NVT

Bebouwing en verharding ten behoeve van de exploitatie van het golfterrein en er mee verenigbaar recreatief medegebruik zijn enkel toegelaten in de zones aangeduid in overdruk. Nieuwe verharding dient maximaal waterdoorlatend te zijn.In de zone, uitgevend op Bussegem is bebouwing (exclusief verharding) mogelijk die maximaal 25% van de grondoppervlakte van de gearceerde zone inneemt. In de zone aangeduid in overdruk nabij de E40 is enkel verharding en een onderhoudsloods toegelaten van maximaal 500 m² groot. Het aantal bouwlagen wordt beperkt tot één, aangevuld met een dakverdieping.

Bebouwing en verharding ten behoeve van het golfterrein worden beperkt tot de zones in overdruk van artikel 2. Aan de zijde van Bussegem en dus via Bussegem bereikbaar is er plaats voor parking, een clubhuis en ruimte voor sportief materiaal op de bestaande verharding. Exploitatie van het clubhuis als feestzaal en andere hoogdynamische activiteiten zijn niet toegelaten. Naast parkeerplaatsen voor auto’s dienen ook stallingsplaatsen voor fietsers te worden voorzien.

De loods voor het onderhoudsmateriaal dient een plaats te krijgen nabij de E40, bereikbaar via de onderhoudsweg van de waterzuivering en gasinstallatie vanaf Bussegem..

ARTIKEL 3: ZONE VOOR WATERZUIVERING EN

BIOGASVERWERKING (OVERDRUK) GEBIEDSCATEGORIE : NVT

In deze zone zijn alle werken en handelingen toegelaten in functie van de bestaande waterzuiverings- en biogasinstallatie

De bestaande waterzuiverings- en biogasinstallatie moet instaan voor de 30-jarige nazorg van het vroegere stortgebied deponie Vlierzele.

ARTIKEL 4: RESERVATIESTROOK VOOR WEGENIS

(OVERDRUK) GEBIEDSCATEGORIE : NVT

Het gebied aangeduid in overdruk is bestemd voor de aanleg en het beheer van wegeninfrastructuur.

De in grondkleur aangegeven bestemming (zone voor golf) is van toepassing indien deze wegeninfrastructuur niet wordt aangelegd

Langsheen de weg Bussegem wordt deels een strook van 5m gereserveerd voor de verbreding van deze weg of voor de aanleg van uitwijkstroken, en dit in functie van een betere bereikbaarheid van het gemeentelijk recyclagepark.

ARTIKEL 5: BESTAAND WANDEL- EN FIETSPAD

(OVERDRUK) GEBIEDSCATEGORIE : NVT

Het bestaande wandelen fietspad dient behouden te blijven. Alle werken en handelingen voor het onderhoud en de verbetering ervan zijn toegelaten. Gemotoriseerd verkeer wordt hierop slechts in uitzonderlijke gevallen toegelaten.

Het betreft de bestaande buurtweg tussen het ILVA-stort en het woonlint langsheen de Sint-Fledericusstraat

ARTIKEL 6: INDICATIEVE AANDUIDING WANDEL- EN

FIETSPAD (OVERDRUK) GEBIEDSCATEGORIE : NVT

Het begin en het einde van deze trage verbindingen zijn indicatief vastgelegd. Dit is een indicatieve overdruk en kan 50 meter verschuiven ten opzichte van het op het grafisch plan aangegeven punt. Tussen deze punten dient een trage verbinding gerealiseerd te worden. Minimaal wordt daarbij A1

In functie van het recreatief medegebruik worden op verschillende plaatsen verbindingen doorheen het golfterrein gerealiseerd voor de zachte weggebruiker. De pijlen duiden symbolisch aan welke plaatsen met elkaar verbonden moeten worden. Een aantal bestaande onverharde wegen kunnen hiervoor


34

verbonden met A2 en B1 met B2. andere verbindingen zijn ook toegelaten.

worden ingeschakeld (mits eventueel verlegging ervan)

ARTIKEL 7: ZONE VOOR LANDBOUW GEBIEDSCATEGORIE : LANDBOUW

Het gebied is bestemd voor de beroepslandbouw.

Alle werken, handelingen en wijzigingen die nodig of nuttig zijn voor de landbouwbedrijfsvoering van landbouwbedrijven zijn toegelaten.

De zone dient bouwvrij te blijven, met uitzondering van schuilhokken voor dieren.

ARTIKEL 8: ZONE VOOR TUINEN EN HOBBYLANDBOUW GEBIEDSCATEGORIE : OVERIG GROEN

Deze zone is bestemd voor de aanleg van groen, onder de vorm van tuinen horende bij woningen, hobbylandbouw en de aanplanting van laag/hoogstammig streekeigen groen.

Deze zone blijft bouwvrij, met uitzondering van bergplaatsen, serres en tuinhuisjes en andere tuinaanhorigheden met een maximale totale oppervlakte van 40m.

Schuilhokken voor weidedieren zijn eveneens toegestaan.

Het betreft de bevestiging van de huidige strook tussen het ILVA-stort en het woonlint langsheen de Sint-Fledericusstraat. Deze strook wordt vandaag gebruikt als tuin, hobbyweide of als akkerland. Losstaande bijgebouwen zijn mogelijk voor een totale oppervlakte van 40 m² (cfr. huidige vrijstellingsregel)

Provinciaal RUP Golfterrein Vlierzele · De stortplaats Deponie Vlierzele ï is volledig in...

Documents

Transcript of Provinciaal RUP Golfterrein Vlierzele · De stortplaats Deponie Vlierzele ï is volledig in...