Protestantse gemeente “De Hoeksteen” AUSTERLITZ...de brochure “Leren leven van de...

19
Protestantse gemeente “De Hoeksteen” AUSTERLITZ Beleidsplan 2007 t/m 2012 “Groeien van binnen naar buiten”

Transcript of Protestantse gemeente “De Hoeksteen” AUSTERLITZ...de brochure “Leren leven van de...

Page 1: Protestantse gemeente “De Hoeksteen” AUSTERLITZ...de brochure “Leren leven van de verwondering”, die meer aangehaald zal worden en als basis dient voor dit beleidsplan, is

Protestantse gemeente “De Hoeksteen”

AUSTERLITZ

Beleidsplan 2007 t/m 2012

“Groeien van binnen naar buiten”

Page 2: Protestantse gemeente “De Hoeksteen” AUSTERLITZ...de brochure “Leren leven van de verwondering”, die meer aangehaald zal worden en als basis dient voor dit beleidsplan, is

2

Inhoudsopgave:

1- Inleiding:

1.1. Wie zijn we en waar staan we voor?

1.2. Metafoor met ganzenvlucht

1.3. PKN als basis

1.4. Groeien van binnen naar buiten

2- Voorgeschiedenis:

2.1. Genomen stappen om te komen tot het beleidsplan

2.2. Samenvatting en evaluatie van het vorige beleidsplan.

3- Schets van onze gemeente:

3.1. Ledenaantal, afname-toename, leeftijdsopbouw

3.2. Voldoen we aan de normen van de PKN?

3.3. De organisatie van onze gemeente

4- Credo:

4.1. Spiritualiteit

4.2. Kerk in samenleving

4.3. Samenwerken

4.4. Individuele contacten

4.5. Kerk als ontmoetingsplaats

5- De waarden in praktijk

5.1. Intern en interactief

5.2. De invulling concreet

5.3. Spiritualiteit

5.3.1 Intern

5.3.2 Interactief

5.4. Kerk en samenleving

5.4.1. Intern

5.4.2. Interactief

5.5. Samenwerken

5.5.1. Intern

5.5.2. Interactief

5.6. Individuele contacten

5.6.1. Intern en Interactief

5.7. Kerk als ontmoetingsplaats

5.7.1. Intern

5.7.2. Interactief

6- Samenvatting activiteiten

7- Het financiële kader

Page 3: Protestantse gemeente “De Hoeksteen” AUSTERLITZ...de brochure “Leren leven van de verwondering”, die meer aangehaald zal worden en als basis dient voor dit beleidsplan, is

3

1- Inleiding:

1-1 Wie zijn wij en waar staan we voor?

De Hoeksteen gemeenschap kenmerkt zich als een gemeenschap waar warmte is met

actieve kerkbezoekers en actieve gemeenteleden die zich breed inzetten. Er zijn veel

ouderen, ouders met jonge kinderen en een beperkt aantal leden van middelbare

leeftijd. Ook is er belangstelling van gastbezoekers die van harte welkom zijn.

Er is primair aandacht voor de eredienst, pastoraat, jeugd en jongerenwerk en

diaconale projecten. Daarnaast zijn er een aantal georganiseerde activiteiten.

We hebben een prettig kerkgebouw dat goed onderhouden is.

De financiële positie is gezond, maar het afnemend aantal betrokkenen heeft invloed

op de begroting. Doordat we een kleine gemeenschap zijn, is het niet eenvoudig het

organisatorische werk over meerdere schouders te verdelen waardoor

kerkenraadsleden en vrijwilligers zich wel eens zwaar belast voelen.

Er wordt gezocht naar bij deze gemeente passende vormen van pastoraat en

persoonlijke geloofsontwikkeling. Er is een brede interesse in onderwerpen

(pluriformiteit). In dat kader is in het verleden regelmatig een “Spiritueel café”

georganiseerd.

1.2 Metafoor met ganzenvlucht

De periode “Samen gaat het beter” (beleidsplan 2001-2005) heeft ons perspectieven

van samenwerking en communicatie opgeleverd. Hier gaan we als gemeenschap mee

verder. Een volgende stap is onderzoeken welke vormen van samenwerking helpend

zijn binnen de Hoeksteen gemeente. De “ganzenvlucht” leert een aantal aspecten.

GANZEN ; de natuur leert principes die als vanzelf orde scheppen

Elke gans die vliegt veroorzaakt een "uplift" voor de volgende vogel. Door in V-

formatie te vliegen creëert de groep een 71% groter vliegbereik dan dat een

individuele vogel zou hebben. Wanneer een gans uit de formatie raakt, ontdekt deze

de nadelen en weerstand van het alleen vliegen. De gans gaat snel weer in formatie

om het voordeel van de "uplift" van de vogels ervoor te benutten. Als de gans in de

koppositie vermoeid raakt sluit deze achteraan, een ander neemt de koppositie over.

Page 4: Protestantse gemeente “De Hoeksteen” AUSTERLITZ...de brochure “Leren leven van de verwondering”, die meer aangehaald zal worden en als basis dient voor dit beleidsplan, is

4

De ganzen maken terwijl ze in formatie vliegen een "gakkend" geluid naar de

voorligger(s) om hen aan te moedigen de snelheid er in te houden. Als een gans ziek

wordt, zich verwondt of wordt neergeschoten, gaan twee ganzen uit de vlucht mee en

volgen naar de grond om te helpen en beschermen. Zij blijven bij de gans tot deze is

gestorven of weer kan vliegen. Dan stijgen ze met elkaar op en voegen zich bij een

andere groep, weer in formatie. Dit is prachtig te zien in een video die over een

ganzenvlucht is gemaakt.

Wat leert ons deze observatie?

Mensen die zich verbinden en afstemmen op een gezamenlijk of hoger doel, daarin

geloven en op elkaar vertrouwen bereiken dat sneller en met minder moeite. Als je

met weerstand wordt geconfronteerd moet je jezelf of de organisatie zich afvragen of

er nog afstemming op de doelen is. Het loont bij zwaar werk regelmatig de moeite te

verminderen en leiderschap te delen. Net als bij ganzen zijn mensen wederzijds

afhankelijk van elkaars vaardigheden, capaciteiten en unieke, persoonlijke

combinaties van gaven, talenten en bronnen. Het helpt als we elkaar oprecht

aanmoedigen op een manier die bijdraagt. In groepen waar men elkaar aanmoedigt is

de effectiviteit veel groter. De kracht van de aanmoediging ligt in het type

communicatie dat wordt gekozen. Naast lichamelijke en geestelijke balans is sociale

balans belangrijk.

1-3 PKN als basis

De Hoeksteengemeente is onderdeel van de Protestantse Kerk Nederland (PKN). In

de brochure “Leren leven van de verwondering”, die meer aangehaald zal worden en

als basis dient voor dit beleidsplan, is de rol van de PKN voor de komende tijd helder

beschreven. De Hoeksteengemeente kan zich daarin vinden en zal een selectie van

thema’s binnen de gemeente inhoud geven. Het uitgangspunt voor dit beleid is

omschreven in het volgende citaat uit de eerder genoemde brochure:

“Wij geloven stellig dat God tot mensen spreken wil en daarvoor ook de Protestantse

Kerk gebruikt. De woorden van God klinken ons soms als muziek in de oren. Zij

vertellen dat God ons accepteert zoals wij zijn. Daarbij wil Hij ons vernieuwen, moed

geven en de weg openen naar Hem en naar elkaar. Zijn woorden raken ons soms

pijnlijk. Wij worden onder kritiek gesteld als wij in onszelf gekeerd zijn. Of wanneer

wij onze eigen gang gaan.

Als protestanten zijn wij er van overtuigd dat iedere gelovige toegang tot God heeft

en Gods Woord kan horen, geloven en in de praktijk brengen. Pessimisme en apathie

worden overwonnen door te vertrouwen op de beloften van God en door volhardend

biddend te gaan in het voetspoor van Jezus. Als wij alleen kijken naar waartoe wij in

staat zijn, ontvalt ons de moed en wordt ons geloof meer twijfelen dan vertrouwen.

Wij geloven echter dat de Geest ons bevrijdt van moedeloosheid en ons ongekende

dingen laat zien”.

De Hoeksteen gemeente wil naar vermogen haar bijdrage aan de landelijke PKN

leveren.

Page 5: Protestantse gemeente “De Hoeksteen” AUSTERLITZ...de brochure “Leren leven van de verwondering”, die meer aangehaald zal worden en als basis dient voor dit beleidsplan, is

5

1.4 Groeien van binnen naar buiten

De titel van dit beleidsplan is “Groeien van binnen naar buiten”. Beleving van je

geloof doe je niet alleen. Beleven van datgene waar je in gelooft moet gedeeld

worden met de medemens in en buiten de gemeente. De Hoeksteengemeente kan een

drempel zijn voor velen om te passeren. Het kan voor een buitenstaander overkomen

als een gesloten bijeenkomst van mensen die in God geloven en samen de bijbel

willen lezen en zingen. Echter, gemeente zijn we niet alleen in woord maar ook in

daad. De Hoeksteen moet een open karakter krijgen toegankelijk voor velen. De

Hoeksteen moet niet een bedreigend, gesloten maar een meer uitnodigend open

karakter krijgen. De activiteiten geïnitieerd vanuit onze gemeente moeten meer

zichtbaar worden voor onze medemens in het dorp. Dit contact moet echter bilateraal

zijn. De gemeente ontplooit en steunt ook activiteiten die van belang zijn voor heel

Austerlitz. De ouderensoos, de begraafplaats en de basement zijn allen voorbeelden

hiervan. De verantwoordelijkheid van initiatieven van pastorale en diakonale aard

hoeft niet perse bij gemeenteleden te liggen maar kunnen worden gedeeld met niet

gemeenteleden. Het beleidsplan ontplooit een aantal plannen om vanuit de gemeente

naar buiten te groeien en om mensen van buiten de gemeente actief proberen te

betrekken bij initiatieven die hun oorsprong vinden in De Hoeksteen.

Page 6: Protestantse gemeente “De Hoeksteen” AUSTERLITZ...de brochure “Leren leven van de verwondering”, die meer aangehaald zal worden en als basis dient voor dit beleidsplan, is

6

2. Voorgeschiedenis:

2-1 Genomen stappen om tot dit beleidsplan te komen.

Er is voor gekozen om woorden te beperken en tot actie over te gaan. Dat is een

leerproces want daadkracht stellen in combinatie met woorden vraagt om duidelijke

keuzen en inzet van wilskracht.

Vanuit de kerkenraad is gekozen om het eerder genoemde boekje van de PKN als

leidraad te gebruiken en daarmee tot aandachtspunten te komen. Hierover is eerst

binnen de kerkenraad gesproken en vervolgens binnen de Hoeksteengemeente. Dit

heeft geleid tot deze tekst en een plan van aanpak.

De door de kerkenraad vastgestelde tekst zal ter visie gelegd worden binnen de

gemeente. Toetsing door de hogere organen binnen de PKN zal aansluitend volgen

zodat van 2007 tot 2012 dit document leidend is voor besluitvorming en prioritering

binnen de Hoeksteengemeente.

2.2 Samenvatting en evaluatie van het vorige beleidsplan

Om te komen tot een nieuw beleidsplan is het nuttig terug te kijken naar de accenten

uit het vorige beleidsplan. Wij brengen daartoe de inhoud en kern van het vorige

beleidsplan kort naar voren zodat de lezer zelf kan beoordelen of en hoe het

beleidsplan geleid heeft tot concrete uitwerking.

In het vorige beleidsplan waren vijf “Waarden” gedefinieerd, ieder kerkelijk jaar zou

er één “Waarde” als thema centraal staan:

“Tijd en ruimte voor vieren en geloofsverdieping”,

“Aandacht voor de wereld en actualiteit”,

“Jongeren is prioriteit”,

“Gedeelde verantwoordelijkheid”,

“Onderlinge gemeenschap”.

Doelen in het beleidsplan werden gecategoriseerd in de volgende items,

achtereenvolgens: De zondag (eredienst), omzien naar elkaar (pastoraat), hulp in de

wereld (diaconaat), gemeente zijn (ontmoetingen), jeugdwerk, blijven leren (vorming

en toerusting), aanwezig in de wereld (apostolaat), faciliteiten (bestuur en delen).

Deze items worden nader beschouwd in tabel 1. Wellicht goed om te oogsten en te

zien waar we geen aandacht meer aan willen besteden.

De doelen van dit plan zijn nog niet voor de helft gerealiseerd. Dit geeft aan dat we

realistisch mogen zijn in het komende beleidsplan. Belangrijk is de richting,

enthousiasme aan de dag te leggen en dankbaar te zijn voor de zegeningen.

Aanvullend is te noemen: het koffiedrinken na de dienst dat voor elke zondagmorgen

is ingesteld.

Page 7: Protestantse gemeente “De Hoeksteen” AUSTERLITZ...de brochure “Leren leven van de verwondering”, die meer aangehaald zal worden en als basis dient voor dit beleidsplan, is

7

Tabel 1. Doelstellingen in beleidsplan 2000-2005.

De zondag (eredienst)

* Kwaliteit eredienst van groot belang (goede geluidsinstallatie)

* Steunen behoud cantorij

*Geen experimenten om de experimenten wel zoeken naar aansprekende vormen in de eredienst

*Spiritueel café als mogelijkheid tot extra ontmoeting uitwerken.

Omzien naar elkaar (pastoraat)

*Kerngemeenten ca. 125 adressen (eens per twee jaar pastoraal bezoek indien gewenst).

*Pastoraat is niet alleen voor dominee en ouderling: “pet past ons allemaal”!(support)

*Groothuisbezoek 4 keer per jaar (in elke wijk een, onderwerp in aansluiting op jaarthema)

*Vrijwillige inzet waarderen door “dank je wel avond” jaarlijks te organiseren.

* Experimenteren met pastoraat in kleine groepen.

Hulp in de wereld (diaconaat)

*Zichtbaar maken Fonds Bijzondere Noden

*Duidelijker presentatie ZWO & FNB in eredienst

*Drie diakenen is noodzakelijk

Gemeente-zijn (ontmoetingen)

*Voortzetten huidige ontmoetingsmomenten; (Chr. Vrouwen ver, Ouderensoos, Verjaardagsfonds en Sing Inn)

*Eventueel samengaan ouderensoos/chr. Vrouwenvereniging.

*Gastheer/vrouwschap kosters ontwikkelen (in taak omschrijving). Ook ontwikkelen bij gemeenteleden.

*Ontwikkelen Welkomstpakket (introductie map etc.)

Jeugdwerk

*Veel vertrouwen en waardering voor het verichte werk m.b.t. Jeugd en jongeren.

*Godsdienstonderwijs Pirapoleon,

* Steun geven Jongensclub (hele dorp) t/m 12 jr, Meisjesclub (hele dorp) t/m 12 jr. Jeugdsoos (Basement) 12-16 jr.

*Ruimte voor jongeren in eredienst

*Benutten kennis Reg. Diensten Centrum en Jeugdwerker Gereformeerde Kerk Zeist.

Blijven leren (Vorming en toerusting)

*Voortdurend toerusting en vorming nodig, inspiratie opdoen

*Vanuit: “niet de angst te verliezen, meer de moed om te vinden”!

*Alert op inzet predikant. Leiding door predikant alleen aan groepen van min. 10 deelnemers.

*Benutten mogelijkheden/vaardigheden anderen zoals Dienstencentrum

Aanwezig in de wereld (Apostolaat)

* De Geest inspireert en zendt ons. (Tsjechië, Zeister Raad van kerken, Stichting de Brug, jaarlijkse deelname

Wereldgebedsdag, Jaarlijks organiseren paasontbijt.

*Voortgang Oecumene contact RK Parochie OLV van AB intensiveren (van beide kanten komen)

*Inrichting kerkplein.

*Kerk open ook door de week overdag.

*Gezamenlijk maaltijden gebruiken

*Begraafplaats samen delen

*De Hoeksteen een mogelijkheid tot waken bij overleden personen

Faciliteiten (bestuur en beheer) *Minder de vacante plaats als uitgangspunt. Gebruik maken van elkaars kwaliteiten en gaven.

*Voorkomen van doorgaan vanuit plichtsbesef, echter ook moeten er gewoon dingen jaar in jaar uit gebeuren.

*Niet te zwaar aan tillen als iets eens een tijdje blijft liggen.

*Communicatie en PR is een bijzonder aandachtspunt zowel intern als extern

Page 8: Protestantse gemeente “De Hoeksteen” AUSTERLITZ...de brochure “Leren leven van de verwondering”, die meer aangehaald zal worden en als basis dient voor dit beleidsplan, is

8

3. Schets van onze gemeente:

3.1 Ledenaantal, afname-toename, leeftijdsopbouw

De Hoeksteen gemeente bestaat uit protestantse leden en belangstellende gasten. Op 1

januari 2006 waren er 333 actieve leden en 82 passieve geregistreerde leden (zie

figuur 1) (passieve leden willen geen actieve betrokkenheid, maar willen de

Hoeksteen gemeente niet uit het oog verliezen). Van deze leden zijn 154 leden

mannelijk en 179 vrouwelijk. De leeftijdsopbouw is gegeven in figuur 1. In de figuur

is duidelijk te zien dat er in de leeftijd 15-35 jaar sprake is van een afname van

actieve en passieve leden. Als deze lijn in de jaren verschuift naar hogere leeftijden,

dan zal onze gemeente tussen 5-10 jaar vanaf nu te maken krijgen met een

significante ledenafname. De gemeente vergrijst en het ledenbestand wordt kleiner.

Toch is er de wens alle activiteiten te behouden en zelfs activiteiten toe te voegen.

Het wordt steeds moeilijker om genoeg mensen te vinden om de gemeente

organisatorisch draaiende te houden. In het beleidsplan zullen we trachten te komen

tot een aantal voorstellen.

De bezetting per kerkdienst wisselt en is gemiddeld 45 personen.

3.2 Voldoen we aan de normen van de PKN?

Op 1 januari 2007 is onze gemeente een nieuwe fase in gegaan. Voor deze datum

bestond de gemeente uit een hervormde gemeente gefedereerd met Wijk 4 van de

gereformeerde kerk Zeist. In 2006 is de hervormde gemeente aangemerkt als PKN

gemeente en hebben alle gereformeerde leden zich over laten schrijven naar deze

PKN gemeente. Vanaf 1 januari 2007 zal de gereformeerde kerk Zeist haar grenzen

terugtrekken en zal er sprake zijn van een protestantse gemeente De Hoeksteen te

Austerlitz.

Het opgaan van de gereformeerde en hervormde kerk in de PKN heeft een nieuwe

kerkorde met zich meegebracht. Dit heeft veranderingen tot gevolg op het

bestuurlijke, infrastructurele, juridische en financiële vlak. De kerkenraad probeert de

kerkorde zoveel mogelijk te bestuderen en te volgen, maar dat zal een ad hoc proces

zijn. Op een aantal punten kunnen we nog niet of moeilijk voldoen aan de richtlijnen

in de kerkorde (bijv functie en aantal kerkenraadsleden).

3-3 De organisatie van onze gemeente

Onze gemeente heeft sinds 2004 een nieuwe predikant (Ds Marianne van

Amerongen). De kerkenraad vormt het “dagelijks bestuur” van de gemeente. Binnen

de kerkenraad zijn gremia actief die na goedkeuring van knelpunten door de

kerkenraad, relatief autonoom opereren: het pastoraat, de kerkrentmeesterij en de

diaconie. Het moderamen wordt gevormd door de scriba, de voorzitter van de

kerkenraad en de predikant. Het bereidt de kerkenraadsvergaderingen voor. Getracht

wordt een structuur te zoeken waarin de verschillende structuren die actief zijn binnen

onze gemeente kerkenraadsleden informeren en betrekken bij activiteiten (figuur 2).

De kerkenraad vergadert eens in de maand. Diaconie, pastoraat, moderamen en

kerkrentmeesterij hebben ook separaat nog maandelijks een overlegmoment.

Page 9: Protestantse gemeente “De Hoeksteen” AUSTERLITZ...de brochure “Leren leven van de verwondering”, die meer aangehaald zal worden en als basis dient voor dit beleidsplan, is

9

Figuur 1. Leeftijdsopbouw van de gemeente de Hoeksteen. Verticaal staat de leeftijd en

horizontaal ziet u ieder individueel lid (*) en niet passieve leden (p).

Kerkenraad

moderamen kerkrentmeesterij diaconie pastoraat jeugdouderling

Liturgiecie

Redactie

Kerknieuws

Tjechie cie

zondagavond

kring

Kosters

Begraafplaats

Kerkkoor

Vrijwilligers

onderhoud

Leden-

administratie

Organist

Fonds

Bijzondere

Noden

Zending

Pastoraal

mede-

werkers

Jeugdkerk

Kinderkerk

Provider

Figuur 2. Aansturing en verantwoordelijkheden van actieve structuren in de gemeente

Page 10: Protestantse gemeente “De Hoeksteen” AUSTERLITZ...de brochure “Leren leven van de verwondering”, die meer aangehaald zal worden en als basis dient voor dit beleidsplan, is

10

4- Credo:

Wat zijn de waarden waar we in dit beleidsplan voor gaan ? (onderstaande teksten zijn

deels ontleend aan het visiedocument van de PKN “Leren leven met verwondering”)

4.1 Spiritualiteit

Wij zoeken in een cultuur van “beleven” naar nieuwe vormen van spiritualiteit. Wij

putten daarbij dankbaar uit de bronnen van het protestantisme, maar zullen ook

gebruik maken van wat ons wordt aangereikt vanuit andere christelijke tradities. De

kerk zal handreikingen doen op het gebied van meditatie en spiritualiteit,

levensvragen, ethiek en de vertolking van de bijbel.

4.2 Kerk in samenleving

Wij willen duidelijk maken dat de kerk een belangrijke bijdrage kan leveren aan de

samenleving. Wij zullen dichtbij, nationaal en internationaal met visie en inzet

deelnemen aan het gesprek over de vragen van (samen)leven, duurzaamheid, vrede en

gerechtigheid, waarbij wij ook de ethische vragen over leven en dood niet uit de weg

gaan.

4.3 Samenwerken

Samenwerken is meer dan samen iets doen. Het is ook samen inspireren, motiveren

en samen verantwoordelijkheid nemen, de verantwoordelijkheid om de Hoeksteen als

gemeente te laten functioneren. Hoe kunnen de gemeenteleden elkaar inspireren en

motiveren tot daadkracht zonder elkaar te vermoeien? Hoe kunnen we inzet voor

gemeente ervaren als iets leuks en als iets wat energie oplevert in plaats van iets waar

je tegenop ziet en als last meedraagt?Als gemeente zoeken wij nauwere

samenwerking met andere kerken en verwante organisaties. Ons doel zal daarbij

vooral de missionaire presentatie zijn. Oecumene moet doelgericht zijn. Het

wederzijds van elkaar leren zal het centrale aandachtspunt in deze contacten zijn.

4.4 Individuele contacten

De mens is een sociaal wezen. Toch kun je ook in een gemeente nog best

eenzaamheid ervaren. Het blijft belangrijk de ogen open te houden voor de medemens

in onze gemeente. Een moment waarop individueel contact mogelijk is blijft

belangrijk. Dit kan structureel (koffie na de kerkdienst) of op basis van een initiatief

(afspraak). We willen nu niet alleen jeugd en ouderen als doelgroep bestempelen als

aandachtsgebied voor een individueel contact, maar ook de jongere oudere. De ouders

van onze jeugd

4.5 Kerk als ontmoetingsplaats

De kerk is een ontmoetingsplaats op de zondag tijdens de eredienst. De kerk moet

echter iedere dag als een veilige haven worden gevoeld. Concrete ideeën worden in

dit beleidsplan genoemd om te komen tot ontmoeting, bezinning en het gevoel ergens

welkom te zijn. De eredienst moet aansprekend worden gemaakt voor meer mensen.

Page 11: Protestantse gemeente “De Hoeksteen” AUSTERLITZ...de brochure “Leren leven van de verwondering”, die meer aangehaald zal worden en als basis dient voor dit beleidsplan, is

11

5- De waarden in praktijk

5-1 Intern en interactief.

Per waarde worden concrete doelen besproken. De doelen zullen in 2 categorieën

worden ingedeeld:

A- Gericht op de gemeente, m.a.w. vanuit de gemeente met de gemeenteleden als

primaire doelgroep. In de volgende tekst zal deze categorie worden aangeduid met

“intern”. Deze doelen zullen bewustwording van onze positie als lid van de gemeente

stimuleren. Doelen worden geformuleerd zodat we als individu kunnen groeien

binnen de gemeente en de gemeente kan groeien in kracht en bewustwording.

B- Gericht op interactie met mensen die geen lid zijn van de gemeente. M.a.w.

initiatieven gestart vanuit de gemeente maar met de bevolking van Austerlitz (of

breder) als doelgroep. We willen het geloof van binnen uitdragen naar buiten. We

willen een weg vinden om de deur open te zetten en een stuk gemeente te zijn in het

midden van Austerlitz, en om zo inspiratie en energie te vinden binnen de bevolking

van Austerlitz om activiteiten, geinitieerd vanuit onze gemeente, te ondersteunen en

mede te dragen. Organisatie en initiatief om een doel te bereiken hoeven niet perse

voort te komen uit gemeenteleden. In de volgende tekst zal deze categorie initiatieven

worden aangeduid als “interactief”.

5.2 De invulling concreet

Twee doelstellingen komen naar voren en staan centraal bij het uiteenzetten van de

concrete plannen in dit beleidsplan:

1- Durven investeren in de gemeente om optimistisch de toekomst tegemoet te

kunnen treden.

2- Activiteiten naar buiten gericht stimuleren en zo drempelverlagend te werken.

5.3 Spiritualiteit

Er is een duidelijke behoefte uitgesproken om na te denken en ruimte te geven voor

spiritualiteit. Wat is spiritualiteit? Men kan vele invullingen geven aan dit magische

woord. In ons geval bedoelen we met spiritualiteit: “het zoeken van een ervaring van

God.” Voor de een kan dat zijn in een moment van stilte, in gebed. Voor een ander

kan dat gevoel ervaren worden bij een wandeling in het bos. Sommigen zullen niet

meteen aan onze God uit de bijbel denken als ze spiritualiteit zouden moeten

omschrijven, maar het als iets ongrijpbaars definiëren. Intern beogen we met het

begrip “spiritualiteit” het ervaren van de God van Israël.

5-3-1 Spiritualiteit “Intern”

In ontmoetingsmomenten zal gesproken worden over spiritualiteit. Daarbij kan

worden gedacht aan bijeenkomsten als de zondagavondkring, spiritueel cafe of een

groot huisbezoek. Antwoorden zouden we moeten vinden op de volgende vragen:

Waarom is spiritualiteit zo vaak genoemd als mogelijk thema binnen het beleidsplan?

Wat betekent dit voor gemeenteleden als individu en gezamenlijk? Kunnen we

spiritualiteit delen? Het zou ook als item in Provider voorgesteld kunnen worden.

5-3-2 Spiritualiteit “Interactief”

Page 12: Protestantse gemeente “De Hoeksteen” AUSTERLITZ...de brochure “Leren leven van de verwondering”, die meer aangehaald zal worden en als basis dient voor dit beleidsplan, is

12

De uitvoering van dit beleidsplan in het kader van spiritualiteit zal “interactief”

worden gezocht. Er zal een moment van meditatie worden gezocht maandelijks op

een tijdstip vroeg in de avond. Concreet wordt gedacht aan de zondagavond

voorafgaand aan bijv de zondagavondkring of een spiritueel cafe. Hierbij wordt

gedacht aan een volgende uitvoering: Een half uur zal de kerk openstaan voor

iedereen die een moment van stilte of bezinning zoekt. Er is in de kerk de

mogelijkheid om te zitten, te luisteren naar achtergrondmuziek, en eventueel een

kaars aan te steken. De stemming zal uitnodigend zijn maar rust uitstralen. Mensen

kunnen zitten, luisteren, wat lezen, en als er behoefte is, is er altijd iemand aanwezig

met wie even gesproken kan worden. Het moment van stilte moet aandacht krijgen in

het dorp zodat niet alleen leden van De Hoeksteen zich aangesproken voelen om hier

een moment van meditatie te vinden.

In dit kader moet ook het item “uitstraling of PR” worden genoemd. De Hoeksteen

zal zich in de komende jaren presenteren als een plek en gemeente toegankelijk voor

niet leden van onze gemeente. De drempel moet omlaag. Ook andere activiteiten

zullen daarop zijn gericht. Tevens zal een aanzet worden gegeven voor het

organiseren van lezingen waarin religie centraal staat. Hierbij kan gedacht worden

aan schilderkunst, muziek of beeldhouwkunst. Spiritualiteit staat dicht tegen kunst en

cultuur aan.

5-4 Kerk in samenleving

5-4-1 Kerk in samenleving “Intern”

Bijna per definitie is de werkelijke uitvoering van beleid met als speerpunt “kerk in

samenleving” naar buiten gericht, interactief. Echter ook hier zal intern gesproken

worden over de volgende vragen: Is er behoefte om actief buiten de gemeente te

treden? Hoever willen we daarin gaan? In het kader van dit beleidsplan zal daarin een

voorzet worden gegeven van “binnen naar buiten”. Ook om dit punt bespreekbaar te

maken binnen de gemeente zal er gezocht worden naar platforms om hierover van

gedachten te wisselen. Opnieuw kunnen bijeenkomsten buiten de eredienst zoals

groot huisbezoek hierin een rol spelen.

5.4.2 Kerk in samenleving “Interactief”:

De gemeente zal actief moeten denken hoe we de drempel, die ervaren wordt door

niet gemeenteleden, kunnen verlagen. Welke activiteiten ontplooien we vanuit en

binnen de gemeente de Hoeksteen die een doelgroep hebben die verder reikt dan de

eigen gemeenteleden? Er zijn al vele initiatieven die op dit front succesvol kunnen

worden genoemd: de ouderensoos, het gezamenlijk eten (Rijkje), en ook het kerkkoor

kende een doelgroep die verder gaat dan onze gemeenteleden. Dit soort initiatieven

moeten blijven worden gesteund door onze gemeente. Het beleid is echter om te

trachten de verantwoordelijkheid van deze en soortgelijke initiatieven te delen met

niet gemeenteleden. Dat zou continuïteit garanderen en goede initiatieven minder

kwetsbaar maken. Zo komt er een nog betere wisselwerking tussen kerk en niet

gemeenteleden. De Basement is een voorbeeld van een initiatief dat wordt gesteund

Page 13: Protestantse gemeente “De Hoeksteen” AUSTERLITZ...de brochure “Leren leven van de verwondering”, die meer aangehaald zal worden en als basis dient voor dit beleidsplan, is

13

door de kerk maar waarin verantwoordelijkheden worden gedeeld met niet-

gemeenteleden.

Om de activiteiten binnen de Hoeksteen meer zichtbaar te maken voor niet-

gemeenteleden in Austerlitz zal er meer actief gewerkt worden aan communicatie

binnen Austerlitz. Hierbij wordt gedacht aan het laten opnemen van activiteiten in “de

Prikkel”. De flyer die huis aan huis is uitgedeeld om meer ruchtbaarheid te geven aan

de paascyclus is ook een mooi voorbeeld van positieve expositie van activiteiten in de

Hoeksteen.

5-5 Samenwerken

Het lijkt een open deur en een thema wat vanzelfsprekend is. Maar samenwerken is

meer dan samen iets doen. Het is ook samen inspireren, motiveren en samen

verantwoordelijkheid nemen. Samen de verantwoordelijkheid nemen de Hoeksteen

als gemeente te ervaren. Hoe kunnen de gemeenteleden elkaar inspireren en

motiveren tot daadkracht zonder elkaar te vermoeien? Gezamenlijk inzetten voor de

gemeente ervaren als iets dat de moeite waard is en energie geeft.

5.5.1 Samenwerken “Intern”

Het meer aantrekkelijk maken van het vervullen van het ambt: minder praten en meer

doen zonder afbreuk te doen aan het samenzijn. Hier ligt een taak voor het

moderamen en de kerkenraad: minder samen alles willen beslissen en meer

vertrouwen geven door mandaten te verstrekken, meer luisteren naar de gemeente en

minder intern praten, minder gesloten en meer zichtbaar voor de gemeente. Het

moderamen zal opdracht krijgen om hiervoor concreet voorstellen te formuleren en

deze zo goed mogelijk uitvoeren.

5.5.2 Samenwerken “Interactief”

Ook hier willen we nadenken over het samen delen van verantwoordelijkheid met

niet-gemeenteleden. Er wordt veel samengewerkt tussen gemeenteleden en niet

gemeenteleden in bijv: -de basement, een verzamelplaats voor de jonge jeugd, - het

samen eten met ouderen, -de begraafplaats. De begraafplaats heeft niet alleen een

plek in de Hoeksteengemeente, maar in heel Austerlitz. Veel vrijwilligers zijn geen

lid van de gemeente de Hoeksteen. Doel is om te onderzoeken of het beheer en

onderhoud van de begraafplaats ondergebracht kan worden in een stichting. De grond

blijft eigendom van de Hoeksteen en leden van de kerkenraad kunnen, bijvoorbeeld,

zitting nemen in het stichtingsbestuur.

5-6 Individuele contacten.

De mens is een sociaal wezen. Toch kun je ook in een gemeente nog best

eenzaamheid ervaren. Het blijft belangrijk de ogen open te houden voor de medemens

in onze gemeente. Een moment waarop individueel contact mogelijk is blijft

belangrijk. Dit kan structureel (koffie na de kerkdienst) of op basis van een initiatief

(afspraak). We willen nu niet alleen jeugd en ouderen als doelgroep bestempelen als

aandachtsgebied voor een individueel contact, maar ook de jongere oudere. De ouders

van onze jeugd. Dit is het fundament van de toekomst van onze kerk. Ze worden

Page 14: Protestantse gemeente “De Hoeksteen” AUSTERLITZ...de brochure “Leren leven van de verwondering”, die meer aangehaald zal worden en als basis dient voor dit beleidsplan, is

14

veelal aan hun lot overgelaten en als ze “niet meer komen”wordt er zelden zeer actief

op geanticipeerd. We moeten erachter zien te komen wat deze groep wel en niet

aanspreekt in een kerk. We moeten de behoefte van deze groep beter leren begrijpen

om ze niet te verliezen. Deze groep vertegenwoordigt de populatie die tussen binnen

en buiten zwerft: het minder- of niet actief participerende lid.

5.6.2 Individuele contacten “Intern en Interactief”

Het kopje koffie na de eredienst wordt zeer gewaardeerd en zal zeker niet verdwijnen.

Pastorale zorg waarbij gesignaleerd moet worden wie een persoonlijk contact

waardeert moet aandacht blijven houden. Het tekort aan pastoraal ouderlingen is

nijpend. Er zit en zware lading op het begrip “pastorale ouderling”, wat niet

uitnodigend klinkt. Een groep mensen die in staat zijn een gesprek met enige

diepgang te hebben en gebeld mogen worden om ergens eens langs te gaan is een

optie. Voor het voeren van een goed gesprek hoef je niet meteen bevestigd te worden

en de titel ouderling te dragen. Het uitbreiden van het aantal pastoraal medewerkers is

een noodzaak.

Er zal actief gesproken worden met de jongere oudere die niet echt binnen zit, maar

ook niet echt buiten staat. Dit zal gebeuren door generatiegenoten.

Voor de jeugd van onze gemeente zullen er individuele contacten worden gevonden

in voortzetting in Provider en de jeugdkerk. Van belang is het werk van de

jeugdkerkcommissie en het hebben van een jeugdouderling. Het invullen van deze

functie is van groot belang.

Er zal besloten worden over het parttime aanstellen van een jeugd-jongere ouder-

werker. Het is de bedoeling dat de part-time formatie van deze persoon wordt

gefinancierd uit het Fonds Bijzondere Noden. Het functieprofiel van deze formatie

wordt momenteel besproken, maar zal zeker invloed hebben op onderdelen van de

uitvoering van dit beleidsplan.

5-7 Kerk als ontmoetingsplaats

De kerk is een ontmoetingsplaats op de zondag tijdens de eredienst. De kerk moet

echter iedere dag als een veilige haven worden gevoeld. Concrete ideeën worden in

dit beleidsplan genoemd om te komen tot ontmoeting, bezinning en het gevoel ergens

welkom te zijn. De eredienst moet aansprekend worden gemaakt voor meer mensen.

Dit zou kunnen door het voortzetten van het werk van de commissie eredienst. Tot

hoever kun je vernieuwen? Moet dit gebeuren in alleen de eredienst of moet er ruimte

worden gegeven voor een nieuwe experimentele stroom naast de eredienst en van

daaruit inspiratie vinden voor de eredienst? Geef elkaar de ruimte om te

experimenteren en de formule te vinden waar een ieder inspiratie ervaart. We zullen

extra aandacht blijven geven aan hoogtepunten in het kerkelijk jaar. De

liturgiecommissie heeft daarin een belangrijke rol.

Page 15: Protestantse gemeente “De Hoeksteen” AUSTERLITZ...de brochure “Leren leven van de verwondering”, die meer aangehaald zal worden en als basis dient voor dit beleidsplan, is

15

5.7.1 Kerk als ontmoetingsplaats “Intern”

De commissie eredienst moet de ruimte krijgen om vernieuwende initiatieven te

ontplooien. Dat hoeft misschien niet perse tijdens de eredienst. Een experimentele

dienst op een ander tijdstip kan een optie zijn. Het zal nooit lukken iedereen tevreden

te houden. Het is belangrijk niet alleen te luisteren naar de mensen die er wel zijn

tijdens een eredienst, maar ook naar de mensen die er niet (meer) zijn.

De liturgiecommissie zal haar werk voortzetten. Het is wenselijk dat de

liturgiecommissie een kader krijgt met concrete doelstellingen waarin gewerkt kan

worden.

De kerk zal Intern ook gebruikt worden om elkaar te ontmoeten buiten de eredienst.

Hierbij moet u denken aan de dank je wel avond voor alle vrijwilligers die jaarlijks

georganiseerd zal worden en een jaarlijks te houden gemeenteavond. Beide avonden

zullen in ontspanning of met bezinning bijdragen aan het gevoel van gemeente zijn.

5-7-2 Kerk als ontmoetingsplaats “Interactief”

De kerk zal als ontmoetingsplaats kunnen fungeren voor gemeenteleden en niet-

gemeenteleden. Er wordt aan 2 initiatieven gedacht die drempelverlagend kunnen

werken voor mensen die onbekend zijn met de Hoeksteen. Deze initiatieven hebben

een religieus, spiritueel karakter, maar zijn toegankelijk voor een breed publiek. Een

eerste gedachte is het organiseren van 3-4 avonden in een jaar waarin religie en

cultuur centraal staat. Hierbij kan worden gedacht aan: schilderkunst en religie,

muziek en religie, beeldhouwkunst en religie. Een tweede initiatief is het creëren van

een stilte moment. De kerk open voor mensen die behoefte hebben aan een moment

van meditatie of bezinning. Daarnaast kan er jaarlijks een rommelmarkt/bazaar

georganiseerd worden.

Er is tijdens de gemeenteavond de wens geuit om meer samen te doen met onze

katholieke dorpsgenoten. Het weer in ere herstellen van oecumenische diensten is een

van de doelstellingen van dit beleidsplan.

Page 16: Protestantse gemeente “De Hoeksteen” AUSTERLITZ...de brochure “Leren leven van de verwondering”, die meer aangehaald zal worden en als basis dient voor dit beleidsplan, is

16

6- Samenvatting activiteiten

De concrete actiepunten van dit beleidsplan in voorgaande tekst zullen hier worden

samengevat. Achter ieder actiepunt staat wie of welk orgaan dit zou kunnen uitvoeren en aan

welke termijn wordt gedacht betreffende uitvoering (<1 jaar, 1-3 jaar, 2-5 jaar). Er wordt een

onderscheid gemaakt tussen oude activiteiten die worden gecontinueerd (Tabel 2) en

activiteiten die nieuw zijn (Tabel 3).

Tabel 2

Activiteit Wie neemt initiatief? Loopt/Start wanneer?

Nieuw leven inblazen van

zondagavondkring en/of spiritueel cafe

Leden KR en leden

zondagavondkring

< 1 jaar

Groot huisbezoek Predikant < 1 jaar

Jeugdkerk en basiscatechese Jeugdouderling +

Predikant

< 1 jaar

Participeren Provider Jeugdouderling +

belangstellenden

< 1 jaar

Kinderkerk Kinderkerkcie < 1 jaar

Ouderensoos Truus Veenendaal, Els

van Beek+ “interactief”

< 1 jaar

Liturgiecommissie Michel Schotanus, Jose

van de Griek.

< 1 jaar

Samen eten ouderen Rijkje de Vries+

“interactief”

< 1 jaar

Basement, jeugdclubs Interactief < 1 jaar

Kopje koffie na de dienst Kosters + schenkers < 1 jaar

Paasontbijt Fonds Bijzondere Noden < 1 jaar

Rommelmarkt (eventueel alternatieve

invulling)

Leden KR + onbekend < 1 jaar

Dank je wel avond Leden KR < 1 jaar

Bijbelleesclub, Leerhuis Leden de Hoeksteen < 1 jaar

Gemeenteavond Leden KR < 1 jaar

Huidige activiteiten die gecontinueerd zullen worden. KR = Kerkenraad; “Interactief” =

eventueel samen of door mensen die geen actief lid zijn van de Hoeksteen.

Page 17: Protestantse gemeente “De Hoeksteen” AUSTERLITZ...de brochure “Leren leven van de verwondering”, die meer aangehaald zal worden en als basis dient voor dit beleidsplan, is

17

Tabel 3

Activiteit Wie neemt initiatief? Wanneer?

Maandelijks stiltemoment KR, belangstellenden,

“Interactief”

1-3 jaar

Bijeenkomsten religie, kunst

en cultuur

KR, belangstellenden,

“Interactief”

1-3 jaar

PR naar bewoners Austerlitz

en regionaal nieuws

Redactie kerknieuws + KR < 1 jaar

Actief betrekken niet leden

Hoeksteen bij activiteiten

KR 1-3 jaar

Voorstellen tot

aantrekkelijker maken van

ambt

moderamen < 1 jaar

Onderzoeken haalbaarheid

“stichting begraafplaats”

KR + kerkrentmeesterij 1-3 jaar

Aanstellen parttime

medewerker gericht op

jongere oudere

Fonds Bijzonder Noden + KR 1-3 jaar

Meer vernieuwing eredienst Liturgiecommissie + KR < 1 jaar

In ere herstellen

oecumenische dienst

Predikant 1-3 jaar

Nieuwe initiatieven met als doel om meer interactie te hebben met de inwoners van

Austerlitz en te investeren in de toekomst van onze gemeente (de jongere oudere)

Page 18: Protestantse gemeente “De Hoeksteen” AUSTERLITZ...de brochure “Leren leven van de verwondering”, die meer aangehaald zal worden en als basis dient voor dit beleidsplan, is

18

7- Het financiële kader

Het moge duidelijk zijn dat de vergrijzing en de leegloop van jongeren zorgt voor een

afnemend ledental. Gezien de leeftijdsopbouw is te zien dat steeds meer geld moet worden

opgebracht door steeds minder mensen. Een kruik die te water gaat……… De grafiek met de

leeftijdsopbouw laat zien dat binnen 5-10 jaar de afnamen van het aantal leden sterk toe zal

nemen als niet actief gewerkt wordt aan betrokkenheid van jongere ouderen en jeugd voor

onze gemeente en waar we voor staan. Doelstelling van dit beleidsplan is om te investeren in

de toekomst en niet om te wachten op wat er komen gaat. Als we niets doen, dan is het geen

vraag “of er iets komen gaat, maar “wanneer is het zover?”

De gemeente verkeert nu nog in de positie dat investeren in de toekomst mogelijk is.

De investering in de toekomst zal inhouden: vernieuwing (eredienst), laagdrempeligheid

beogen interactief met alle inwoners van ons dorp (interactief), en aandacht voor de jongere

oudere die meer en meer dreigt af te haken. Om dit laatste doel te beogen willen we o.a. een

part-time beleidsmedewerker aanstellen.

De kosten waar we mee geconfronteerd zullen worden als het beleidsplan volledig tot

uitvoering wordt gebracht:

- Nieuwe bijeenkomsten in de Hoeksteen (cultureel, stiltemoment): getracht wordt

om budget neutraal te werken door vrijwillige bijdrage te vragen aan deelnemers

en door koffie thee aan te bieden tegen een geringe vergoeding. Het is echter niet

onverstandig om rekening te houden met stook en elektrakosten voor het

stiltemoment en een reiskostenvergoeding voor sprekers: 300 Euro per jaar.

- PR naar bewoners Austerlitz: drukwerkkosten geraamd op ongeveer 500 Euro/jr.

- Beleidsmedewerker/kerkelijk werker 1 dag/week: 8.000 euro. Dit zal een proef

zijn voor 1-2 jaar.

- Vernieuwing eredienst: mogelijke kosten hiermee verbonden: 500 Euro.

Page 19: Protestantse gemeente “De Hoeksteen” AUSTERLITZ...de brochure “Leren leven van de verwondering”, die meer aangehaald zal worden en als basis dient voor dit beleidsplan, is

19

Appendix: financieel beleid

Wanneer wij een globale extrapolatie maken van kosten en inkomsten, dan ziet u dat wij op

relatief korte termijn een steeds grotere –financiële- uitdaging krijgen als de tendens niet

wordt omgebogen. Enkele uitgangspunten voor onderstaande cijfers zijn:

o Kostenniveau 2006

o Beperkte kosteninflatie [1% - 3%, afhankelijk van de categorie]

o Afnemend ledenbestand

o Bekende kostenstijgingen als gevolg van PKN [m.n. predikant en tractementen]

o Vaste bijdrage voor groot onderhoud van € 5.000 per jaar

In de cijfers zijn dus nog niet verwerkt aanpassingen uit hoofde van een meerjarig

onderhoudsplan of eventuele investeringen in faciliteiten. Uit een onderzoek en een

proefperiode zou kunnen blijken dat je verder wilt met de werkzaamheden van een kerkelijk

werker, -waarop in deze cijfers is geanticipeerd- Dit soort investeringen moeten rendement

opleveren in kerkbezoek en uiteindelijk actieve gemeenteleden, zodat de lasten weer door

meer schouders gedragen gaan worden.

Investeren is noodzaak, zoals ook al eerder geschreven in dit beleidsplan. Nu is er nog

vermogen om te investeren, maar de keuzes die wij maken als gemeente moeten de juiste

zijn.

jaar 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015

vermogensrendement 21.000 21.000 20.000 20.000 20.000 19.000 19.000 19.000 19.000

kerkbalans c.s. 39.667 39.667 36.600 33.700 33.700 33.700 33.600 33.600 33.600

overige 2.750 2.850 2.600 2.600 2.700 2.700 2.700 2.800 2.800

totaal inkomsten 63.417 63.517 59.200 56.300 56.400 55.400 55.300 55.400 55.400

kerkgebouw 23.500 23.550 23.600 22.000 22.050 20.850 20.900 20.950 20.950

predikant 31.460 32.918 34.396 36.648 38.218 39.711 41.276 42.865 46.587

vrijwilligers 3.592 3.664 3.738 3.812 3.889 3.966 4.046 4.127 4.209

kerkelijke activiteiten 8.000 8.000 8.000 8.000 8.000 8.000 8.000 8.000 8.000

afdrachten 3.700 3.700 3.700 3.700 3.700 3.700 3.700 3.700 3.700

administratie c.s. 1.734 1.752 1.769 1.787 1.805 1.823 1.841 1.859 1.878

totaal uitgaven 71.987 73.584 75.203 75.947 77.661 78.050 79.763 81.500 85.324

kerkelijk werker pm pm pm 10.000 10.250 10.506 10.769 11.038 11.314

PR activiteiten 500 500 550 550 600 600 650 650 700

Overige 1.000 1.000 1.250 1.250 1.500 1.500 1.750 1.750 2.000

beleidsintensivering 1.500 1.500 1.800 11.800 12.350 12.606 13.169 13.438 14.014

tekort 10.070- 11.567- 17.803- 31.447- 33.611- 35.256- 37.632- 39.539- 43.938-

cumulatief te kort 10.070- 21.637- 39.440- 70.886- 104.498- 139.754- 177.386- 216.924- 260.862-